Gemengd verkeer en Fietssuggestiestroken. Arch. Valère Donné kwaliteitsadviseur Vlaamse Overheid dep. MOW Beleid 1

Transcriptie

1 Gemengd verkeer en Fietssuggestiestroken Arch. Valère Donné kwaliteitsadviseur Vlaamse Overheid dep. MOW Beleid 1

2 INHOUD (op zoek naar een goede maatvoering) 1. Historiek Fietssuggestiestroken 2. Regels bij menging 3. Maten voor de fiets 4. Goede maten voor gemengd verkeer 5. Knelpunten bij toepassing van FSS 6. Fietssuggestiestroken niet overal nuttig 7. Nederlandse aanbevelingen naar maatvoering 8. Aanbevelingen voor inpassing 2

3 1. Historiek fietssuggestiestroken Toepassingen in Nederlandse dorpscentra Oorsprong? Natuurlijke materialen die passen in het straatbeeld Doorlopende stroken op kruispunten Meestal te smal Conflicten met parkeren Eerste toepassingen op gewestwegen in Vlaanderen jaren 80 3

4 Oorsprong van fietssuggestiestroken? Stoep was privé, verhoogd, met tredes, afgescheiden tot omheind. Strook voor voetgangers? 4

5 Huijbergen kleiklinkers in verschillend verband en tint met afbakening in natuursteen 5

6 Eersel kleiklinkers in rijrichting, rijloper in natuursteen 6

7 Oirschot kleiklinkers/kassei Fietssuggestiestroken lopen door op kruispunten 7

8 Eersel Fietssuggestiestroken lopen door op kruispunten 8

9 Huijbergen Fietssuggestiestroken lopen door op kruispunten 9

10 Oirschot Parkeerstroken te smal hinder voor de fietser 10

11 FSS op gewestwegen in Vlaanderen Hoofdstraten in stad en dorp 1984 KBS Programma Leefbare doortochten MOW 1986 rijloper diende 5m breed te zijn Denken in termen van scheiding ipv menging Doortocht Rillaar (Vlaams-Brabant) vb. Kleine doortochten in Limburg 11

12 Doortocht N717 Rillaar 0,55m fss tussenzone 5 meter 12

13 Doortocht N717 Schulen 1m fss tussenzone 5 meter kleurverschil vergaat 13

14 Doortocht N715 Zonhoven 1m fss tussenzone 5 meter kleurverschil vergaat, brede rijweg 7m blijft over 14

15 2. Regels voor menging (1) Fietsers en gemotoriseerd verkeer delen een rijbaan art wegcode Elke bestuurder op de rijbaan moet zo dicht mogelijk bij de rechterrand van die rijbaan blijven, behalve op pleinen of om de aanwijzingen van de verkeersborden F13 en F15 op te volgen. (indeling in rijstroken per rijrichting) art. 40ter Gedrag tegenover de fietsers en bestuurders van tweewielige bromfietsen een bestuurder van een auto of motorfiets moet een zijdelingse afstand van minstens één meter laten tussen zijn voertuig en de fietser of bestuurder van een tweewielige bromfiets. 15

16 Voor u: twee fietsers rijden naast elkaar in de rijrichting van het verkeer Centrum Leuven, Tiensestraat, Zone 30 Eenrichtingsverkeer, +/- 3m 5m naast geparkeerde wagens Fietsers inhalen? 16

17 Regels voor menging? (2) Fietsers en gemotoriseerd verkeer delen een rijbaan art.43.2 Fietsers op de rijbaan mogen met twee naast elkaar rijden behalve wanneer kruisen niet mogelijk is Fietsers moeten buiten bebouwde kom achter elkaar rijden als er een achteropkomend voertuig nadert Fietsen met aanhanger moeten achter elkaar fietsen Fietsers mogen niet naast elkaar rijden op een busbaan (of Bijzondere Overrijdbare Bedding) 17

18 Menging: ruimte inschatten de bestuurder Fietsers op de rijbaan voor de bestuurder en mogelijke tegenliggers (fiets, auto ) Rijbaan niet breed genoeg voor alle kruisingen Beslissen : fietser inhalen of niet? Bij ongeduld: risico s nemen, bij beperkte ruimte toch inhalen/kruisen met groter risico voor alle weggebruikers 18

19 ? Is de ruimte naast de fietser voldoende om deze in te halen? 420 cm maar: fietskar A: Ja, nipt? Is de inhaaltijd tot tegenligger voldoende? 19

20 Menging: positie bepalen De fietser Achteropkomende wagen: fietser kan uitwijken naar rechts Schrik voor opengaande portieren (risico) Stress door achteropkomende wagen Verhoogde stress als de fietser de wagen ophoudt omdat deze niet kan kruisen Bij dagelijks druk verkeer: onveilig gevoel, route mijden of op de stoep fietsen 20

21 Knelpunten bij menging Ruimte en afstand inschatten niet eenvoudig Aantal en type kruisingen (bv. Voorrang van rechts) Aantal parkeerwisselingen Beperkte rijbaanbreedte Veel vrachtverkeer en/of busverkeer Te hoge snelheid en intensiteit (piekverkeer/normaal verkeer) Niet elk kruisingstype is mogelijk: vb. auto auto (inhalen)-fiets Nipt kruisen met risico Ruim kruisen met comfort voor iedereen Filevorming: uitwijken naar voetpad Vergt een goed ontwerp van de straat in overeenstemming met functie en gebruik : snelheidslimiet, statuut, de juiste maten 21

22 3.Maten voor de Fiets Bewegingsruimte om te kunnen rijden Met twee naast mekaar Schuwafstanden t.o.v. randen en obstakels 22

23 Vrije ruimte voor de fiets Een oude afbeelding (ASVV 83) Nog dagelijks toepasbaar 23

24 Vetergang De fietser rijdt met een slingerbeweging ook vetergang genoemd. Om in rechte lijn te fietsen zijn er koerscorrecties nodig door: Verticale verstoringen in het wegdek, stroefheid en vervuiling zijwind, turbulentie van vrachtwagens Instabiliteit (lage snelheid) rijvaardigheid Hoe lager de snelheid (< 11 km/u) hoe meer correcties nodig zijn. < 5 Km/u grootste correcties Vb. fietser die een steile helling oprijdt 24

25 Vetergang: 1m per fietser normaal cm Traag rijden, wind tegen: 70 cm of straal 5m starten, stoppen, afstappen: 80 cm 1m strook wordt max cm Afhankelijk van de bochtstraal + 20 cm = straal 23m! Bochtverbreding 25

26 200 cm voor 2 Een meter per fietser Twee fietsers rijden naast elkaar Een fietser wordt ingehaald Een tegenligger kruist een fietser 26

27 bij menging ruimte voor: 1. Inhalende of naast je rijdende fietser 2. Inhalende wagen (ruimte om in te halen) 3. Tegenliggende wagen (eenrichtingsstraat fietsers tegenri) 4. Geparkeerde wagen spiegels, opengaande portieren 5. Parkerende wagen op rijbaan of op fietssuggestiestrook 6. Tegenliggende fietser op fietssuggestiestrook! 27

28 STOP - principe: bekijk verkeer eerst vanuit de zachte verkeersdeelnemers en geef hen hetzelfde sociale voordeel om je voort te bewegen, met twee naast elkaar, sociaal, communicerend, zoals dat kan in tram, bus, auto, dus ook Lopend met twee naast elkaar op een smalle stoep vol met obstakels! Fietsend met twee naast elkaar op fietspaden en fiets(suggestie)stroken! 28

29 Fietsen worden sneller en vooral in de stad breder Mountainbikes: breed stuur 75 cm Bakfietsen op twee wielen Bakfietsen met drie wielen Fietskarren gecentreerd of niet gecentreerd E-bikes 25 Km/u E-bikes 45 km/u (speed-elec) Bakfietsen met 350W motor Dit vraagt meer ruimte om te fietsen en om in te halen 29

30 Fiets met fietskar is breder Centraal Links uitgelijnd Gecentreerde aanhangers zijn cm breed. Bij links of rechts uitgelijnde aanhangwagen is de breedte van de fietser zelf meestal een verbreding van de ruimte die de fietskar nodig heeft. 30

31 Bakfiets is cm breed Bakfietsen op drie wielen zijn breder dan fietsen maar maken wel gebruik van de fietspaden. Knelpunt: oversteekplaatsen. De bochtstraal is groter. Bochtverbredingen noodzakelijk. Zij kunnen meestal niet worden ingehaald op een gewoon fietspad. Zij kunnen meestal niet begeleid worden of kinderen begeleiden. Zij kunnen niet op elk trottoir gestald worden. Een fiets met kindersidecar is het breedste met 125cm. 31

32 Schuwafstanden of Obstakelvrees Fietsers houden een zogenaamde schuwafstand tot randen en objecten in acht. (hier gemeten vanaf de as van de fietser) (op fietspaden vanaf de rand van het fietspad) Gelijkgronds groen of trottoirband lager dan 5 cm (BE 7 cm): Fietspedaal (zit op 8 cm) kan hogere boordsteen raken 85% v/d fietsers houden doorgaans een grotere afstand aan 25 cm Voor trottoirbanden > 5 cm (BE 7 cm) is de schuwafstand 50 cm Voor lichtmast, verkeersbord, haag, stilstaande auto 37,5 + 32,5 75 cm Gesloten wanden 37,5 + 62,5 100 cm Deze verminderen de fietspadbreedte, tenzij de ruimte naast het pad aanwezig is 32

33 Obstakelvrees 25cm tot hoogteverschillen < 7 cm kan ook een goot zijn 33

34 Obstakelvrees 50 cm tot hoogteverschillen > 7 cm Niveauverschillen en obstakels verminderen de nuttige breedte van een weg Uiterste positie op de rijbaan bredere goot is dan nuttiger 25 Nu 2 34

35 50cm Geen niveauverschil: de rijbaan gebruiken tot op de rand en daarbuiten 35