Waarvan is het gemaakt?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Waarvan is het gemaakt?"

Transcriptie

1 Waarvan is het gemaakt? In deze les gaan we op zoek naar kenmerken van materialen. We zoeken aan de hand van zintuiglijke waarnemingen uit van welk materiaal een voorwerp gemaakt is. We leggen het verband naar de directe omgeving van de leerlingen: welke voorwerpen uit hun omgeving zijn gemaakt van de aangebrachte materialen? Het is zeer belangrijk de kinderen duidelijk te maken dat je via je zintuigen heel wat te weten kunt komen over concrete voorwerpen. Gebruik in deze les zoveel mogelijk voorwerpen die dagelijks in de klas of school aanwezig zijn. Doelen De leerlingen kunnen zeggen of een voorwerp van glas, hout, kunststof, metaal, stof, rubber of steen is. De leerlingen kunnen zeggen of iets glad of ruw is. De leerlingen kunnen zeggen of iets hard of zacht is. Referenties VVKBaO OVSG GO ET ; ; ; ; ; ; ; WO-NAT-04.03; WO- TEC-01.01; WO-TEC-01.02; WO-TEC-01.03; WO-TEC-01.04; WO-TEC-01.18; WO-TEC ; ; ; ; 2.6; 1.3; 1.14 Timing 50 min. Materiaal voor de leerlingen voor de hele klas voor de demonstratietafel lijm scharen lege bladen eventueel: tijdschriften allerlei materialen om te observeren, die gemaakt zijn van rubber, metaal, steen, textiel, glas, hout, papier, kunststof: een houten lat een baksteen een glazen fl es een muntstuk een fi etsband een constructieblokje een elastiekje een stoffen zakdoek... Thema s Deze techniekactiviteit kan aan bod komen bij een thema over materialen en gereedschappen; de zintuigen;... 73

2 Instap Verzamel op de demonstratietafel allerlei voorwerpen gemaakt uit rubber, hout, kunststof, metaal, steen, textiel, glas, papier. Gebruik voor de materialen die je niet in de klas hebt de afbeeldingen in het leerwerkboek. In een onderwijsleergesprek laat je de voorwerpen gericht observeren: kijken, betasten, eraan ruiken, erop kloppen, (proeven kan natuurlijk moeilijk bij deze voorwerpen!). Je kunt de voorwerpen eventueel verstoppen in een voeldoos. De leerlingen stoppen hun hand erin, betasten het voorwerp en verwoorden. Uit welke materialen is het voorwerp gemaakt? Waarvoor wordt het voorwerp gebruikt? Waar wordt het voorwerp gebruikt? Hoe voelt het? (glad, ruw, hard, zacht) Waar ruikt het naar? Vandaag gaan we kijken van welke materialen heel wat dingen om ons heen gemaakt zijn. Leskern STAP 1 Stap over naar het leerwerkboek. Verwijs naar de instapactiviteit rond de demonstratietafel. In je leerwerkboek zie je heel wat voorwerpen die je daarnet op de tafel hebt kunnen aanraken. Hoe voelt het voorwerp aan? Glad of ruw? Hard of zacht? Kruis aan in het hokje. STAP 2 Laat de leerlingen met groen aanduiden uit welk materiaal elk voorwerp gemaakt is. Gebruik bij de verwoording de termen stof en textiel door elkaar zodat de leerlingen ervaren dat hiermee hetzelfde materiaal bedoeld wordt. Van welk materiaal is het voorwerp gemaakt? (hout, steen, glas, metaal, rubber, kunststof, stof) Waarom zijn munten uit metaal gemaakt? (Metaal is hard; munten moeten lang meegaan.) Waarom is de fl es uit glas gemaakt? (Glas is hard, kan vaak hergebruikt worden, is doorzichtig ) Waarom is de zakdoek van stof gemaakt? (Stof is zacht, stof kun je wassen, je kunt het opplooien ) Waarom maakt men een parketvloer van hout? (Hout is mooi, niet te hard, voelt warm aan ) 74

3 STAP 1 STAP 2 75

4 STAP 3 Het is de bedoeling om bij deze oefening te controleren of de leerlingen de aangeleerde begrippen kunnen toepassen/hanteren in een syntheseprent. Je kunt deze oefening individueel of per twee maken. Kleur vooraf de materiaalsoorten met verschillende kleuren in. Kijk naar de kleurprent. Waarvan is de tafel / de vlieger /... gemaakt? (hout, kunststof, steen, glas, metaal, stof of textiel, rubber) Kleur het voorwerp in met de juiste kleur om aan te duiden waarvan het gemaakt is. STAP 4 Zoek een voorwerp in de klas of knip er één uit een tijdschrift. Teken het of plak het op de vorige pagina in het lege vakje. Hoe voelt het? (glad, ruw, hard, zacht) Schrijf het erbij tussen de lijntjes. Waarvan is het gemaakt? (hout, kunststof, steen, glas, metaal, stof of textiel, rubber, papier) Schrijf op tussen de lijntjes. Slot Wijs de leerlingen op het doelenkader onderaan in de les. Het kader vertaalt kennis, vaardigheden, inzichten en attitudes op leerlingenmaat. Je kunt nagaan of de leerlingen de essentie van de les vatten door een aantal vragen te stellen. Uit welke materialen kunnen de voorwerpen die we vandaag bekeken hebben, gemaakt zijn? (hout, kunststof, steen, glas, metaal, stof of textiel, rubber, papier) Noem zelf iets wat gemaakt is van stof of textiel, hout, kunststof, steen, glas, metaal, rubber, papier. Hoe voelt een voorwerp aan als je eraan voelt? (hard, zacht, glad of ruw) Noem iets wat hard of zacht, glad of ruw is. Sluit af met een korte evaluatie. Wat vond je leuk aan deze les? Wat heb je geleerd in verband met techniek? Achtergrondinformatie In deze les gaan we op zoek naar kenmerken van materialen. Dit lijstje kan je al een eindje op weg helpen. Hout: hard, voelt warm aan, drijft, natuurlijk materiaal, mooi Metaal: hard, voelt koud aan, zinkt Glas: hard, voelt koud aan, doorzichtig (meestal), breekbaar Steen: ruw, voelt koud aan, hard, zinkt, je kunt het in stukken kloppen Kunststof: glad, voelt warm aan, drijft Rubber: buigzaam, uitrekbaar, voelt warm aan Stof of textiel: voelt warm aan, er zitten draadjes of vezeltjes in Tijdens het leergesprek kun je aangeven waarom sommige materialen voor bepaalde voorwerpen gebruikt worden en waar de materialen voornamelijk gebruikt worden. 76

5 STAP 3 STAP 4 77

6 Notities 78

Waar vind je tandwielen?

Waar vind je tandwielen? Waar vind je tandwielen? Tandwielen worden in heel wat gebruiksvoorwerpen gebruikt. Spoor de leerlingen aan om op zoek te gaan naar de functie van de tandwielen; onderzoek de werking van de toestellen.

Nadere informatie

Welke supermens vliegt het verst?

Welke supermens vliegt het verst? Welke supermens vliegt het verst? In deze les laten we de leerlingen ervaringen opdoen met vliegen en windkracht. We maken een supermens (met een knipoog naar superman/superwoman) en onderzoeken hoe hij/zij

Nadere informatie

Welk fietsslot zou jij kiezen?

Welk fietsslot zou jij kiezen? Welk fietsslot zou jij kiezen? Heel wat leerlingen krijgen in de derde graad een grotere fi ets. Om dat kostbare bezit voldoende te beschermen, is een goed fi etsslot noodzakelijk. In deze les bekijken

Nadere informatie

Hoe werkt een balpen?

Hoe werkt een balpen? Hoe werkt een balpen? Balpennen zijn er in allerlei kleuren, vormen en modellen. Het is een voorwerp dat de leerlingen dagelijks gebruiken. Ze zullen het zeker leuk vinden eens in een balpen te mogen kijken.

Nadere informatie

Hoe laat je een vaartuig met een elastiekmotor voortbewegen?

Hoe laat je een vaartuig met een elastiekmotor voortbewegen? Hoe laat je een vaartuig met een elastiekmotor voortbewegen? Er zijn in jouw klas wellicht al verschillende leerlingen met het vliegtuig op vakantie geweest. Maar zijn er ook die al eens gevaren hebben,

Nadere informatie

Hoe maak je een helikopter uit papier?

Hoe maak je een helikopter uit papier? Hoe maak je een helikopter uit papier? In deze les scheuren en vouwen de leerlingen een helikopter uit een blad papier. Ze kiezen daarbij zelf het formaat en gewicht van het blad. De leerlingen onderzoeken

Nadere informatie

Hoe maak je een goede bellenblazer?

Hoe maak je een goede bellenblazer? Hoe maak je een goede bellenblazer? Bellen blazen wekt bij de leerlingen meestal verwondering en enthousiasme. Bij het begin van deze les bekijken de leerlingen een bellenblazer door een technische bril.

Nadere informatie

Onderwerp. Voorkennis. VVKBaO

Onderwerp. Voorkennis. VVKBaO Onderwerp Voorkennis Er worden enkele vaste commando s aangebracht. Leerlingen krijgen een probleem en moeten via het geven van die commando s het probleem zien op te lossen. De leerlingen zien in dat

Nadere informatie

Timing: 50 min. Graad: 1-2. Leerplandoelen: VVKBAO:

Timing: 50 min. Graad: 1-2. Leerplandoelen: VVKBAO: Graad: 1-2 Timing: 50 min. Leerplandoelen: VVKBAO: WO TE 6.18 Kinderen kunnen met techniek omgaan in verschillende toepassingsgebieden. WO TE 6.18.1 Dat houdt in dat ze technische realisaties uit verschillende

Nadere informatie

Lesonderwerp: Hocus pocus circus: Een nieuw dier samenstellen a.d.h.v. verschillende materialen.

Lesonderwerp: Hocus pocus circus: Een nieuw dier samenstellen a.d.h.v. verschillende materialen. Vak: MUVO Lesonderwerp: Hocus pocus circus: Een nieuw dier samenstellen a.d.h.v. verschillende materialen. Doelen: Eindtermen: Muvo 1.2 De leerlingen kunnen door betasten en voelen (tactiel), door kijken

Nadere informatie

Kijk eens goed naar de trui.

Kijk eens goed naar de trui. Lees de uitleg over vezels en textiel. Kijk eens goed naar de trui. De trui is gemaakt van draadjes. Kijk eens goed naar de draadjes. De draadjes zijn gemaakt van dunne draadjes. Die dunne lange draadjes

Nadere informatie

Leerplandoelen: VVKBaO WO TE 6.18 Kinderen kunnen met techniek omgaan in verschillende toepassingsgebieden.

Leerplandoelen: VVKBaO WO TE 6.18 Kinderen kunnen met techniek omgaan in verschillende toepassingsgebieden. Graad: 1 2-3 Timing: 75 min Leerplandoelen: VVKBaO WO TE 6.18 Kinderen kunnen met techniek omgaan in verschillende toepassingsgebieden. WO TE 6.18.1 Dat houdt in dat ze technische realisaties uit verschillende

Nadere informatie

Kennismaken met en inoefenen van het geven van commando s. De leerlingen volbrengen een opdracht door het geven van commando s.

Kennismaken met en inoefenen van het geven van commando s. De leerlingen volbrengen een opdracht door het geven van commando s. Onderwerp Kennismaken met en inoefenen van het geven van commando s. De leerlingen volbrengen een opdracht door het geven van commando s. NED 2.8 WO 2.7 WO 2.9 WIS 5.4 *NED 4.2 Een instructie geven zodat

Nadere informatie

Hoek 10 Sector: Bouw

Hoek 10 Sector: Bouw Hoek 10 Sector: Bouw Stellingbouwer Brede bruggen, hoge gebouwen, stellingen,.. allemaal hebben ze meer nodig dan enkel sterke materialen. Ze moeten op de juiste manier gebouwd worden! Laat de kinderen

Nadere informatie

Leerplandoelen: VVKBaO. WO TE 6.6 Kinderen zien in dat producten gemaakt worden volgens bepaalde technische principes

Leerplandoelen: VVKBaO. WO TE 6.6 Kinderen zien in dat producten gemaakt worden volgens bepaalde technische principes Graad: 2-3 Timing: 50 75 min. Leerplandoelen: VVKBaO WO TE 6.6 Kinderen zien in dat producten gemaakt worden volgens bepaalde technische principes WO TE 6.6.2 Dat houdt in dat ze kunnen bij eenvoudige

Nadere informatie

Wat doe je wel of beter niet op het internet?

Wat doe je wel of beter niet op het internet? Wat doe je wel of beter niet op het internet? In deze les gaan we na wat de leerlingen zoal doen op het internet en wat hun favoriete sites of apps zijn. We stellen samen afspraken op rond zorg dragen

Nadere informatie

Lesdoelen De kinderen herkennen voorzetsels in een zin. Materiaal Oefenblad instaples 1 taal Antwoordblad instaples 1 taal. Lesduur 25 minuten

Lesdoelen De kinderen herkennen voorzetsels in een zin. Materiaal Oefenblad instaples 1 taal Antwoordblad instaples 1 taal. Lesduur 25 minuten groep 6 vakantie instaples 1 taal Lesdoelen De kinderen herkennen voorzetsels in een zin. Materiaal Oefenblad instaples 1 taal Antwoordblad instaples 1 taal Lesduur 25 minuten Aanwijzingen bij de les Algemene

Nadere informatie

Algoritmes in het dagelijks leven:

Algoritmes in het dagelijks leven: U UNPLUGGED Algoritmes in het dagelijks leven: Papieren vliegtuigjes Lestijd: 20 minuten Deze basisles omvat alleen oefeningen. Er kunnen inleidende en afrondende suggesties worden gebruikt om dieper op

Nadere informatie

Wat deel je wel of niet op het internet?

Wat deel je wel of niet op het internet? Wat deel je wel of niet op het internet? In deze les staan we stil bij enkele veelgebruikte sociale media. De leerlingen gaan na welke informatie privé is en welke minder of niet. Daarnaast denken ze ook

Nadere informatie

Onderwerp. VVKBaO. Leerlingen maken een account, krijgen een rondleiding door Scratch en verkennen het programma.

Onderwerp. VVKBaO. Leerlingen maken een account, krijgen een rondleiding door Scratch en verkennen het programma. Onderwerp Leerlingen maken een account, krijgen een rondleiding door Scratch en verkennen het programma. WO 2.13 een eenvoudige werktekening of handleiding stap voor stap uitvoeren; ICT 1 Hebben een positieve

Nadere informatie

Huppel de pup. Zaag 40 cm rondhout af. Gebruik een verstekbak en een toffelzaag.

Huppel de pup. Zaag 40 cm rondhout af. Gebruik een verstekbak en een toffelzaag. Dit heb je nodig: rondhout 6mm, handboor + 6mm boortje, plankje 10x10 cm, ijzerdraad 1,2 mm, houtlijm, kniptang, kurk, chenilledraad, push-pins, stiften, materialen om de kruk te versieren Beweging/Mechanica

Nadere informatie

Peuters - 1K 2K 3K. Basismateriaal. Aanbod peuters 1K indien nodig

Peuters - 1K 2K 3K. Basismateriaal. Aanbod peuters 1K indien nodig Peuters - 1K 2K 3K puzzelhoek Materialen Insteekblokken: meetkundige lichamen, kubus, cilinder, Inlegplank met en zonder knoppen - Per inlegruimte één persoon, dier of voorwerp - Per inlegruimte enkele

Nadere informatie

MUZO AD 19 Genoegen beleven aan muzisch bezig zijn.

MUZO AD 19 Genoegen beleven aan muzisch bezig zijn. MUZO AD 19.2 Dat houdt in: ervaren hoe je een stukje van jezelf kunt ontdekken in wat je met je Graad: 1 Timing: 75 min. Leerplandoelen: VVKBAO: WO TE 6.4 Kinderen zien in dat veel voorwerpen in hun omgeving

Nadere informatie

Steekkaart: nummer 2W

Steekkaart: nummer 2W Steekkaart: nummer 2W Onderwerp Veranderingsverschijnselen bij stoffen vaststellen en vastleggen met het digitaal fototoestel Leeftijd/Doelgroep 2 e leerjaar Leergebied Wereldoriëntatie Tijdsduur 50 minuten

Nadere informatie

3.6 MET ÉÉN LUCIFER! basistaak DOEL MATERIAAL ORGANISATIE VERLOOP TIP TAALAANBOD

3.6 MET ÉÉN LUCIFER! basistaak DOEL MATERIAAL ORGANISATIE VERLOOP TIP TAALAANBOD 3.6 MET ÉÉN LUCIFER! basistaak DOEL MATERIAAL ORGANISATIE VERLOOP TIP TAALAANBOD - luisteren: begrijpen van instructies voor een handelings- en zoekopdracht, in dit geval een truc - begrijpen van mededelingen,

Nadere informatie

Technologische opvoeding

Technologische opvoeding fotoalbum fotokader fotokader digitale sleutelhanger digitaal fotokader fotobos Naam: Technologische opvoeding 1 Werkvolgorde Start Uitleg 1. We hebben een probleem! Ik heb enkele mooie foto s van de vakantie

Nadere informatie

Thema Wat zie ik? Wat hoor ik? Wat voel ik? (Zintuigen) Week 1 : Het gezicht

Thema Wat zie ik? Wat hoor ik? Wat voel ik? (Zintuigen) Week 1 : Het gezicht Thema Wat zie ik? Wat hoor ik? Wat voel ik? (Zintuigen) Week 1 : Het gezicht - Grote kring : Puk heeft spiegeltjes meegenomen, want hij vind dat hij er zo mooi uit ziet in de spiegel. Elk kind krijgt een

Nadere informatie

Les 11. Meetkundige begrippen. Lijnen. een gebogen lijn een gebroken lijn een rechte. Een rechte benoemen we met een kleine letter.

Les 11. Meetkundige begrippen. Lijnen. een gebogen lijn een gebroken lijn een rechte. Een rechte benoemen we met een kleine letter. WERKBOEK 3 Meetkundige begrippen Les 11 Dit kan ik al! Ik ken verschillende soorten lijnen. Ik weet wat een punt en een lijn is en kan die tekenen en noteren. Ik kan van een figuur zeggen of het een driehoek,

Nadere informatie

Op onderzoek! Contextgebied Transport Drijven en zinken

Op onderzoek! Contextgebied Transport Drijven en zinken Thema : naar het zwembad, spelen met water Uitgetest in de derde kleuterklas Probleem Welke voorwerpen drijven op het water? Concrete doelen Ervaren, ontdekken, voorspellen en noteren welke voorwerpen

Nadere informatie

Leerdoelen. Alle leerlingen begrijpen dat: Infecties kunnen overgedragen worden door vuile handen.

Leerdoelen. Alle leerlingen begrijpen dat: Infecties kunnen overgedragen worden door vuile handen. Wereldoriëntatie - Natuur Algemene vaardigheden: 1.1 Levende en niet-levende natuur: 1.3 & 1.5 Gezondheid: 1.17-1.19 Wereldoriëntatie - Techniek 2.16* Geschatte lesduur 50 minuten Het thema Verspreiding

Nadere informatie

Steekkaart: nummer 3We

Steekkaart: nummer 3We Steekkaart: nummer 3We Onderwerp De groei van tuinkers vaststellen, verwoorden en vastleggen met behulp van het digitaal fototoestel Leeftijd/Doelgroep 3 e leerjaar Leergebied Wereldoriëntatie Tijdsduur

Nadere informatie

Onderwerp. VVKBaO. Kinderen leren eenvoudige problemen oplossen door pijltjes te verslepen.

Onderwerp. VVKBaO. Kinderen leren eenvoudige problemen oplossen door pijltjes te verslepen. Onderwerp Kinderen leren eenvoudige problemen oplossen door pijltjes te verslepen. ICT 1 Hebben een positieve houding tegenover ICT en zijn bereid ICT te gebruiken om hen te ondersteunen bij het leren.

Nadere informatie

Kernvraag: Hoeveel licht valt erdoor?

Kernvraag: Hoeveel licht valt erdoor? Kernvraag: Hoeveel licht valt erdoor? Naam leerling: Groep: http://www.cma-science.nl Activiteit 1 Zonnebril wedstrijd De zon kan s zomers heel intens schijnen. Zonnebrillen beschermen je ogen tegen te

Nadere informatie

Ben jij een slimme en beleefde er en chatter?

Ben jij een slimme en beleefde  er en chatter? Ben jij een slimme en beleefde e-mailer en chatter? In deze les leren je leerlingen de beginselen van e-mailen en chatten. Ze leren gewone berichten onderscheiden van spam of reclame. Daarnaast staan ze

Nadere informatie

De MP3-speler kan met een elastiekje direct op de koptelefoon. bevestigd.

De MP3-speler kan met een elastiekje direct op de koptelefoon. bevestigd. Niemand storen koptelefoon e MP3-speler kan met een elastiekje direct op de koptelefoon worden bevestigd. Werkblad ijpassende werkbladen kunt u gratis downloaden www.aduis.nl ls men kijkt naar de designontwikkeling,

Nadere informatie

Onder begeleiding minstens één natuurlijk verschijnsel dat ze waarnemen via een eenvoudig onderzoek toetsen aan een hypothese.

Onder begeleiding minstens één natuurlijk verschijnsel dat ze waarnemen via een eenvoudig onderzoek toetsen aan een hypothese. Reflectiekaart 3.2.1.5. Onder begeleiding minstens één natuurlijk verschijnsel dat ze waarnemen via een eenvoudig onderzoek toetsen aan een hypothese. Omschrijf wat kinderen volgens jou moeten kennen en

Nadere informatie

A. Cooreman. 6 MV 3D volume, constructies en problemen

A. Cooreman. 6 MV 3D volume, constructies en problemen A. Cooreman Ink ijke xe mp la ar MV 3D volume, constructies en problemen Leerjaar kk Groep 2 Remediëring 1 3 2 3 Naam: D/201/13280/ ISBN 9 7892 18 i.s.m 7 8 Klas: digitaal Legende iconen Leer dit vanbuiten.

Nadere informatie

Magneten : Een bootje

Magneten : Een bootje Magneten : Een bootje Aantal kinderen: 2-4 Niveau: 3 Benodigdheden: kurk punaise bakje waar water in kan tandenstokers vlagje plastic eendjes of visjes met een schroef in de bek handdoek of dweil magneten

Nadere informatie

Steekkaart: nummer 5Wi

Steekkaart: nummer 5Wi Steekkaart: nummer 5Wi Onderwerp De positiebepaling van voorwerpen en personen tegenover elkaar Leeftijd/Doelgroep 5 e leerjaar Leergebied Wiskunde Organisatie Tijdsduur 50 minuten Beschrijving Deze wiskundige

Nadere informatie

Onderwerp. VVKBaO. Kinderen leren problemen op te lossen door pijltjes in een bepaalde volgorde te plaatsen en blokjes te herhalen.

Onderwerp. VVKBaO. Kinderen leren problemen op te lossen door pijltjes in een bepaalde volgorde te plaatsen en blokjes te herhalen. Onderwerp Kinderen leren problemen op te lossen door pijltjes in een bepaalde volgorde te plaatsen en blokjes te herhalen. SOC 3 WIS 5.4 WIS 4.1 WO 2.7 de leerlingen kunnen samenwerken met anderen, zonder

Nadere informatie

met vouwblaadjes: schuine en vouwpatroon dat zestien vierkantjes oplevert. basisvormen zoals vierkant, rechthoek, cirkel) voorwerpen na.

met vouwblaadjes: schuine en vouwpatroon dat zestien vierkantjes oplevert. basisvormen zoals vierkant, rechthoek, cirkel) voorwerpen na. 14. Minishirtjes Tijdens deze activiteit: maken de kinderen een papieren voetbalshirt. Rekenen Meetkunde Groep 1 Groep 2 Construeren Construeert door (na)vouwen Sorteert voorwerpen op met vouwblaadjes:

Nadere informatie

De leerlingen die al vertrouwd zijn met het bouwen van een elektrische stroomkring. die het verschil tussen een geleider en een isolator kennen.

De leerlingen die al vertrouwd zijn met het bouwen van een elektrische stroomkring. die het verschil tussen een geleider en een isolator kennen. Doelgroep De leerlingen die al vertrouwd zijn met het bouwen van een elektrische stroomkring. die het verschil tussen een geleider en een isolator kennen. Lesdoelen De leerlingen kunnen geleiders en isolatoren

Nadere informatie

Onderwerp. VVKBaO. Kinderen leren moeilijkere problemen oplossen door pijltjes te verslepen en door stukjes te herhalen.

Onderwerp. VVKBaO. Kinderen leren moeilijkere problemen oplossen door pijltjes te verslepen en door stukjes te herhalen. Onderwerp Kinderen leren moeilijkere problemen oplossen door pijltjes te verslepen en door stukjes te herhalen. ICT 1 Hebben een positieve houding tegenover ICT en zijn bereid ICT te gebruiken om hen te

Nadere informatie

hoge stroming Fase Ontdek en onderzoek

hoge stroming Fase Ontdek en onderzoek Groep 7 & 8 Team van maximaal 4 leerlingen Leerling materiaal TECHNIEK TOERNOOI hoge stroming Fase Ontdek en onderzoek Verdeel de rollen Je werkt in een groepje van vier leerlingen. Iedereen in je groepje

Nadere informatie

Kernvraag: Wat is geluid?

Kernvraag: Wat is geluid? Kernvraag: Wat is geluid? Naam leerling: Groep: http://www.cma-science.nl Activiteit 1. Hoe worden geluiden gemaakt? Het is niet moeilijk om geluid te maken maar soms is het moeilijk om te zien hóe die

Nadere informatie

WORKSHOP 1. Dit is de werkbundel van:... Workshop 1 1

WORKSHOP 1. Dit is de werkbundel van:... Workshop 1 1 WORKSHOP 1 Dit is de werkbundel van:.... Workshop 1 1 Workshop 1 2 EXPERIMENT 1: ZAGEN Zagen is een verspanende bewerking die met de hand of met een machine kan worden uitgevoerd. Bij een verspanende bewerking

Nadere informatie

De leerlingen wandelen de vooraf uitgestippelde route op de wandelkaart. Ze observeren en leggen de knelpunten inzake de verkeersveiligheid vast.

De leerlingen wandelen de vooraf uitgestippelde route op de wandelkaart. Ze observeren en leggen de knelpunten inzake de verkeersveiligheid vast. Op leerwandeling y Eindtermen 6.12 De leerlingen kunnen de gevaarlijke verkeerssituaties in de ruimere schoolomgeving lokaliseren. ICT 5 De leerlingen kunnen ICT gebruiken om eigen ideeën creatief vorm

Nadere informatie

Het werken met Aduis bouwpakketten - didactische aanbevelingen

Het werken met Aduis bouwpakketten - didactische aanbevelingen Het werken met Aduis bouwpakketten - didactische aanbevelingen Het werken met Aduis bouwpakketten - didactische aanbevelingen Samen met u hebben we ongeveer 300 bouwpakketten voor het pedagogische onderwijs

Nadere informatie

De opnamemogelijkheden van audioapparatuur zinvol gebruiken ET GO! OVSG VVKBAO 2.2, 6.3*, 6.4* 2.3*, 2.5, 6.2*, 6.5* 2.1, 6.1*, 2.

De opnamemogelijkheden van audioapparatuur zinvol gebruiken ET GO! OVSG VVKBAO 2.2, 6.3*, 6.4* 2.3*, 2.5, 6.2*, 6.5* 2.1, 6.1*, 2. Veggie (W)rap 0 drama/muzisch taalgebruik 0 beeld 0 muziek 0 beweging 0 media Titel: Geluid met effect! Geplande onderwijstijd: 2x 50 minuten Doelen Kinderen kunnen klanken en geluiden nabootsen. De kinderen

Nadere informatie

Naam:. Datum :.. Realisatie : servetring afstudeerproject 2010-2011 Steffi Dekinder KHL

Naam:. Datum :.. Realisatie : servetring afstudeerproject 2010-2011 Steffi Dekinder KHL Naam:. Klas :. NR. : Vak : Techniek Datum :.. Realisatie : servetring afstudeerproject 2010-2011 Steffi Dekinder KHL 1) Probleemstelling : Je hebt op school een kerstfeestje. Jij staat in voor de decoratie

Nadere informatie

Mijn eigen lichaam. Leerdagboek van:...

Mijn eigen lichaam. Leerdagboek van:... Mijn eigen lichaam Leerdagboek van:... 1 Hoe zie je eruit? Wat zou jouw kenmerken? 2 Bewegen voortbewegen: Geef met een pijltje en een gekleurd bolletje aan waar je je lichaam allemaal kunt bewegen. Als

Nadere informatie

Naam activiteit. Werkvorm. Materiaal. Wat is afval?

Naam activiteit. Werkvorm. Materiaal. Wat is afval? Technische fiche Naam activiteit Doel Duur Werkvorm Materiaal Wat is afval? De leerlingen kunnen afval omschrijven als zaken die je niet meer kan gebruiken en die je weggooit. Ze kunnen opsommen wat mensen

Nadere informatie

Is het nu geleider of isolator?

Is het nu geleider of isolator? Is het nu geleider of isolator? De leerkracht zal alles uitleggen. Luister goed en vul de onderstaande vragen in. Alles zal verschijnen op een PowerPoint. 1. Duid op de onderstaande foto de geleider en

Nadere informatie

AAN DE SLAG MET AFVAL DOE-OPDRACHTEN Groep 1-2-3

AAN DE SLAG MET AFVAL DOE-OPDRACHTEN Groep 1-2-3 AAN DE SLAG MET AFVAL DOE-OPDRACHTEN Groep 1-2-3 INLEIDING Onderdeel van de lesmodule Aan de slag met afval zijn verschillende doe-opdrachten die erop zijn gericht om het thema afval in de klas extra tot

Nadere informatie

De lamp. Copyright Vakcollege Groep B.V. 2011. Alle rechten voorbehouden.

De lamp. Copyright Vakcollege Groep B.V. 2011. Alle rechten voorbehouden. De lamp Copyright Vakcollege Groep B.V. 2011. Alle rechten voorbehouden. De lamp Met lampen is het als met schoenen; ze zijn vanzelfsprekend en je ziet ze overal. Pas als de stroom een keer uitvalt, merk

Nadere informatie

LEERKRACHTGEDEELTE ACTIVITEIT: MIJN KAR MOOIE KAR

LEERKRACHTGEDEELTE ACTIVITEIT: MIJN KAR MOOIE KAR LEERKRACHTGEDEELTE ACTIVITEIT: MIJN KAR MOOIE KAR Omschrijving van de activiteit De leerlingen tunen een papieren schaalmodel van een auto op basis van geschreven instructies. Fase Overgang fase alfabetisering

Nadere informatie

Alleen maar zand? Groep 1,2,3 en 4. Bodemproject van IVN Veldhoven Eindhoven Vessem voor de basisschool.

Alleen maar zand? Groep 1,2,3 en 4. Bodemproject van IVN Veldhoven Eindhoven Vessem voor de basisschool. Alleen maar zand? Bodemproject van IVN Veldhoven Eindhoven Vessem voor de basisschool. Doelgroep: Groep 1 t/m 4. Plaats: Rond de zandbak bij de school of elders. Doel: Ontdekken wat er allemaal in de grond

Nadere informatie

Handleiding Les 1. Nieuwsbegriponderwerp. Schrijftaak. Voorbereiding. week november 2013 Handleiding niveau A, les 1 en 2

Handleiding Les 1. Nieuwsbegriponderwerp. Schrijftaak. Voorbereiding. week november 2013 Handleiding niveau A, les 1 en 2 Handleiding Les 1 ze schrijfles is de tweede waarin leerlingen oefenen in het genre instrueren. Het is een instructieles: leerlingen maken kennis met de instructiestrategie KLUNS. U doet voor hoe je een

Nadere informatie

Drijven maar! 3-5. Auteur : Kristof Van de Keere, VIVES, Belgium. jaar. Wetenschappelijke inhoud: Natuurwetenschap

Drijven maar! 3-5. Auteur : Kristof Van de Keere, VIVES, Belgium. jaar. Wetenschappelijke inhoud: Natuurwetenschap 3-5 jaar Wetenschappelijke inhoud: Natuurwetenschap Beoogde concepten/vaardigheden: Beoogde leeftijdsgroep: 3-5 jaar oud Duur van de activiteit: 20 minuten Samenvatting: Deze activiteit past binnen een

Nadere informatie

Dit boekje is van: Paddenstoelenpracticum

Dit boekje is van: Paddenstoelenpracticum Dit boekje is van: Paddenstoelenpracticum Doorsnede van een paddenstoel 2 3 Tafel 1. Champignons bekijken en tekenen 1. De steel van de champignon is ---------------------- cm lang 2. De steel is ------------------

Nadere informatie

Thema 4: Mijn sport is top!

Thema 4: Mijn sport is top! Thema 4: Mijn sport is top! 3 Onze wereld is een wereld van verschil. Geen twee mensen zijn gelijk. Samenleven in diversiteit is de uitdagende maar verrijkende opdracht. Zo groeit, voorbij de kleuren,

Nadere informatie

Les 9a Gevoelens in een doos

Les 9a Gevoelens in een doos VSO / BLOK 3 WE ZIJN AARDIG VOOR ELKAAR LES9A Les 9a Gevoelens in een doos Doel blok 3: Leerlingen zijn in staat hun gevoelens te herkennen en te hanteren en houden rekening met de gevoelens van anderen.

Nadere informatie

De leerlingen leren omgaan met gevoelens van zichzelf en anderen, met name gevoelens die horen bij hun leeftijd.

De leerlingen leren omgaan met gevoelens van zichzelf en anderen, met name gevoelens die horen bij hun leeftijd. Les 24 Ik hou van.. Doel blok 4: De leerlingen leren omgaan met gevoelens van zichzelf en anderen, met name gevoelens die horen bij hun leeftijd. Leskern: De leerlingen onderzoeken het begrip houden van

Nadere informatie

Leerlingen hebben een introductie les gekregen rond Scratch. De leerlingen kunnen hulp vragen en zich laten helpen.

Leerlingen hebben een introductie les gekregen rond Scratch. De leerlingen kunnen hulp vragen en zich laten helpen. Onderwerp Voorkennis Leerlingen lossen eenvoudige opdrachten op om meer inzicht te krijgen in de mogelijkheden van Scratch. Leerlingen hebben een introductie les gekregen rond Scratch. WO 2.7 In concrete

Nadere informatie

CURIEUZE NEUZEN WERKBOEK

CURIEUZE NEUZEN WERKBOEK CURIEUZE NEUZEN WERKBOEK 1 monsters in het verkeer kijk. luister. 56 TUSSENDOOR kijk. luister. MONSTERS IN HET VERKEER 57 kijk. kleur. 58 TUSSENDOOR B Verkeer 2: Zien en gezien worden Wat willen we bereiken?

Nadere informatie

Lesbrief Assenstelsels. Versie 1

Lesbrief Assenstelsels. Versie 1 Versie 1 Datum: 11 juni 2011 Cursus: Docent: Taal in alle vakken Radha Gangaram Panday Door: Mario Hummeling, 1597628 Shafi Ilahibaks, 1540943 Cyril Bouwman, 1581806 Herman Hofmeijer, 1058201 Nico van

Nadere informatie

Zonnevangers met een functie

Zonnevangers met een functie U UNPLUGGED Zonnevangers met een functie Lestijd: 20 minuten Deze basisles omvat alleen oefeningen. Er kunnen inleidende en afrondende suggesties worden gebruikt om dieper op het onderwerp in te gaan als

Nadere informatie

Licht. Tip. De leerlingen maken in deze les allemaal een eigen periscoop. 10 min. 60 minuten

Licht. Tip. De leerlingen maken in deze les allemaal een eigen periscoop. 10 min. 60 minuten Licht GROEP 5-6 49 60 minuten 1, 32, 45 en 54 Tip. De leerlingen maken in deze les allemaal een eigen periscoop. U kunt ze dit ook in tweetallen of in groepjes laten doen. De leerling: weet dat licht altijd

Nadere informatie

blaadjes THEMA 9 Docentenhandleiding Groep 1/2/3/4/5/6

blaadjes THEMA 9 Docentenhandleiding Groep 1/2/3/4/5/6 Docentenhandleiding Groep 1/2/3/4/5/6 THEMA 9 blaadjes Dit materiaal is ontwikkeld in opdracht van IVN, in het kader van Gezonde Schoolpleinen. Tekst: Dieuwertje Smolenaars, NME Amsterdam-Noord. Vormgeving

Nadere informatie

S C I E N C E C E N T E R

S C I E N C E C E N T E R DE WILLIE WORTEL QUIZZZ Gaat er bij jou ook een lampje branden? Dan heb je het goede antwoord op de vraag gegeven. Maak een knotsgekke elektroquiz. Daarvoor gaan jullie zelf de quizvragen en antwoorden

Nadere informatie

Hallo ik ben TECH. Wij gaan samen in het technieklokaal een mobieltjeshouder maken. We moeten ons eerst goed voorbereiden op school.

Hallo ik ben TECH. Wij gaan samen in het technieklokaal een mobieltjeshouder maken. We moeten ons eerst goed voorbereiden op school. Hallo ik ben TECH. Wij gaan samen in het technieklokaal een mobieltjeshouder maken. We moeten ons eerst goed voorbereiden op school. Daar ga ik jou bij helpen. Als je klaar bent kun je hierdoor in het

Nadere informatie

N A T U U R W E T E N S C H A P P E N V O O R H A N D E L 1 Copyright

N A T U U R W E T E N S C H A P P E N V O O R H A N D E L 1 Copyright N AT U U R W E T E N S C H A P P E N V O O R H A N D E L 1 2 LICHT EN ZIEN 2.1 Donkere lichamen en lichtbronnen 2.1.1 Donkere lichamen Donkere lichamen zijn lichamen die zichtbaar worden als er licht

Nadere informatie

lesbrieven een plastic eiland avonturenpakket de uitvinders en het werkbladen Lesbrief 1:

lesbrieven een plastic eiland avonturenpakket de uitvinders en het werkbladen Lesbrief 1: lesbrieven werkbladen Lesbrief 1: een plastic eiland avonturenpakket de uitvinders en het VERBORGEN OOG Copyright De Uitvinders Uitgave 2014 Versie 3.0 een plastic eiland drijven - zinken Proef 1 Welke

Nadere informatie

( DATUM) WAARNEMERS : SCHOOL:

( DATUM) WAARNEMERS : SCHOOL: ( DATUM) WAARNEMERS : SCHOOL: GROEP:.. BOOM IN DE ZOMER(beuk, esdoorn, berk) waarneemvel 1a WAT IS DE NAAM VAN JULLIE BOOM?.. 1. WELK SCHORSPLAATJE PAST BIJ JE BOOM? (kruis aan) hoe voelt deze schors?:

Nadere informatie

Lesmateriaal Geluid. Tijdsduur: 50 minuten

Lesmateriaal Geluid. Tijdsduur: 50 minuten Lesmateriaal Geluid Welke voorkennis hebben de leerlingen nodig? Deze les maakt deel uit van een lessenserie over In de les voor de onderbouw stonden de volgende doelen centraal: Vakinhoudelijk doel: Leerlingen

Nadere informatie

Kruidentuin in de klas

Kruidentuin in de klas Kruidentuin in de klas Werkbladen Leerlingenwerkboek Groep 5 t/m 8 Zaden... 2 Kieming, een nieuw begin... 3 Testen kiemfactoren... 4 Kruidenkaart maken... 5 De bouw van een plant... 6 Herbarium maken...

Nadere informatie

Practicum les 1: kunststof en rubber voorwerpen onderzoeken

Practicum les 1: kunststof en rubber voorwerpen onderzoeken Practicum les 1: kunststof en rubber voorwerpen onderzoeken Docenteninstructie In deze proef onderzoeken leerlingen hoe zij kunnen vaststellen of een voorwerp een elastomeer, een thermoplast of een thermoharder

Nadere informatie

OVSG- toets. school. vorming.

OVSG- toets. school. vorming. OVSG- toets 2010 Zesde leerjaar Instructies voor PRAKTISCHE PROEVEN Deel: Techniek Dit deel van de brochure omvat richtlijnen voor de praktische proef techniek bij de OVSG- toets 2010 die wordt uitgevoerd

Nadere informatie

Prijs: Prijs: Prijs: Prijs: Prijs: Prijs: Prijs: Prijs: Prijs: Prijs: 1a. Koop opdracht. Autoped. Fietsbril. Fietszitje. Hartslagmeter.

Prijs: Prijs: Prijs: Prijs: Prijs: Prijs: Prijs: Prijs: Prijs: Prijs: 1a. Koop opdracht. Autoped. Fietsbril. Fietszitje. Hartslagmeter. 1a. Koop opdracht Kijk in de folder hoeveel de producten kosten. Schrijf de prijs in de kaartjes hieronder. Welk product wil je kopen Met welke munten / briefjes ga je betalen Ga naar de winkel en koop

Nadere informatie

Timing: min. Graad: 3. Leerplandoelen: VVKBAO:

Timing: min. Graad: 3. Leerplandoelen: VVKBAO: Graad: 3 Timing: 75-100 min. Leerplandoelen: VVKBAO: WO TE 6.4 Kinderen zien in dat veel voorwerpen in hun omgeving een aanvulling of verbetering zijn van menselijke functies en maken er functioneel gebruik

Nadere informatie

- Materialen verzamelen en klaarzetten voor de les;

- Materialen verzamelen en klaarzetten voor de les; Een Familie foto - 120 minuten (2x 60) Les 1 Benodigdhede n Tijdsduur Doen Vertellen/ vragen Doel Voorbereiding - Fotolijstje met foto familie; - Wit - Kartonnen doos(grootte schoenendoo s) - Foto op papier(van

Nadere informatie

Kernvraag: Hoe kun je dingen warm houden?

Kernvraag: Hoe kun je dingen warm houden? Kernvraag: Hoe kun je dingen warm houden? Naam leerling: Klas: http://www.cma-science.nl Activiteit 1 Hoe kun je dingen warm maken 1. Stel je voor dat je de temperatuursensor zo warm mogelijk moet maken

Nadere informatie

THEMA 9: MIJN OMA EN OPA WONEN IN BRAZILIË. webversie

THEMA 9: MIJN OMA EN OPA WONEN IN BRAZILIË. webversie THEMA 9: MIJN OMA EN OPA WONEN IN BRAZILIË 2 Onze wereld is een wereld van verschil. Geen twee mensen zijn gelijk. Samenleven in diversiteit is de uitdagende maar verrijkende opdracht. Zo groeit, voorbij

Nadere informatie

Observeren en interpreteren

Observeren en interpreteren 1 1 1 1 1 0 1 0 1 Opdrachtformulier Observeren en interpreteren Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten

Nadere informatie

Thema 6: Kun je verloren lopen in je gedachten? webversie

Thema 6: Kun je verloren lopen in je gedachten? webversie Thema 6: Kun je verloren lopen in je gedachten? 3 3e leerjaar Doelen Eindtermen en leerplandoelen Leermiddelen Thema in vogelvlucht Voortaak box 6 Kun je verloren lopen in je gedachten? 3 1 De kinderen

Nadere informatie

Hoe kun je de tijd meten?

Hoe kun je de tijd meten? Hoe kun je de tijd meten? In de les Is anders altijd beter? Is nieuwer altijd beter? ervoeren de leerlingen dat technische realisaties voortdurend aangepast en verbeterd worden. Deze les bouwt daarop verder

Nadere informatie

Materiaal (per groep):

Materiaal (per groep): 9-11 jaar Benaming van de activiteit: Wetenschappelijke inhoud: Natuurkunde Beoogde concepten: Dichtheid van vaste stoffen en vloeistoffen Beoogde leeftijdsgroep: 9-11 jaar Duur van de activiteit: 3 uur

Nadere informatie

Leerwerkboek rekenen. Rekenen tot 100. Startrekenen Instap

Leerwerkboek rekenen. Rekenen tot 100. Startrekenen Instap Startrekenen Instap Leerwerkboek rekenen Rekenen tot 100 Sari Wolters Maartje van Middelaar Kim Klappe Irene Lugten Manon Keuenhof Sarah Brusell Marloes Kramer Rob Lagendijk Martine Knijnenberg Myrthe

Nadere informatie

Prettige en niet prettige aanrakingen

Prettige en niet prettige aanrakingen Kriebels in je buik Prettige en niet prettige aanrakingen 1 Prettige en niet prettige aanrakingen Groep 3 50 min Begrippen Prettig, onprettig, dwingen, overhalen, grenzen aangeven, hulp bij problemen,

Nadere informatie

Workshop KaMOShibai. Provinciebeurs Klasbakken woensdag 7 maart 2018

Workshop KaMOShibai. Provinciebeurs Klasbakken woensdag 7 maart 2018 Workshop KaMOShibai Provinciebeurs Klasbakken woensdag 7 maart 2018 De kamoshibais verhalen met een dimensie Programma workshop Kennismaking Reus Pedagogisch kader: Voorkennis activeren ervaringen delen

Nadere informatie

BLOK 1 thema 1 Kennismaking

BLOK 1 thema 1 Kennismaking BLOK 1 Leerinhoud Les 1 aanbrg van de woordschat Les 2 inoef van de woordschat in zinn Les 3 inoef veranker van de woordschat in zinn Woord zinn LES 1 LES 2 LES 3 Niveau 1 Niveau 2 hallo, dag Ik b Jij

Nadere informatie

Logisch toch / Ijsblokchallenge

Logisch toch / Ijsblokchallenge Doelgroep De leerlingen hebben het onderzoek naar de verschillende aggregatietoestanden uitgevoerd. Ze weten dat water in 3 fases kan voorkomen: vast, vloeibaar en gas. Lesdoelen De leerlingen kunnen specifieke

Nadere informatie

4-Een vondst beschrijven

4-Een vondst beschrijven UITLEG VOOR DE LEERKRACHT Wanneer een archeoloog een vondst opgraaft, vindt hij/zij vaak alleen nog maar scherven terug. Daarom kan de archeoloog niet zomaar weten wat de vondst precies voorstelt en waarvoor

Nadere informatie

De modellijst. Wat heb je nodig voor het nieuwe schooljaar?

De modellijst. Wat heb je nodig voor het nieuwe schooljaar? De modellijst Om het volgende schooljaar groen te kleuren, nodigt je leerkracht je uit om schoolgerief te kiezen dat minder gevaarlijk is voor de gezondheid en voor het milieu. Zoek naar mij in de winkel

Nadere informatie

Doe-opdrachten Aan de slag met afval. Groep 1-2-3

Doe-opdrachten Aan de slag met afval. Groep 1-2-3 Doe-opdrachten Aan de slag met afval Groep 1-2-3 > Inleiding Onderdeel van de lesmodule Aan de slag met afval zijn drie doe-opdrachten die erop zijn gericht om de thema s zwerfafval en afval scheiden,

Nadere informatie

FRUIT VAN BIJ ONS! LEKKER BEZIG. Kort lesoverzicht

FRUIT VAN BIJ ONS! LEKKER BEZIG.   Kort lesoverzicht ONDERBOUW Kort lesoverzicht Voortaak Fruit meebrengen van thuis Instap 25 Smaakt het zoet of zuur? Fruitproeverij Kern 25 Fruit van bij ons Actieve inoefening Uitbreiding 25 Inheemse of uitheemse fruitsoorten

Nadere informatie

1 TECHNOLOGISCHE OPVOEDING LEERKRACHTENFICHE. Hoofdthema: elektriciteit / energie Onderwerp : Eenvoudige stroomkring maken Doelgroep: 2 e graad

1 TECHNOLOGISCHE OPVOEDING LEERKRACHTENFICHE. Hoofdthema: elektriciteit / energie Onderwerp : Eenvoudige stroomkring maken Doelgroep: 2 e graad 1 TECHNOLOGISCHE OPVOEDING LEERKRACHTENFICHE Hoofdthema: elektriciteit / energie Onderwerp : Eenvoudige stroomkring maken Doelgroep: 2 e graad Timing: 1 á 2 lestijden De les in het kort: De leerlingen

Nadere informatie

Het project is ontwikkeld voor leerlingen van groepen 3 en 4. Het is een eerste kennismaking met een museum en haar collectie.

Het project is ontwikkeld voor leerlingen van groepen 3 en 4. Het is een eerste kennismaking met een museum en haar collectie. Lesbrief Verzamelen Inleiding In het kader van een bezoek aan Museum Tweestromenland is deze lesbrief ontwikkeld. Het thema verzamelen staat hierin centraal. Een collectie van een museum heeft immers veel

Nadere informatie

jaar 1 Dieren en hun vacht voorbeeldles uit het thema wie ben ik?

jaar 1 Dieren en hun vacht voorbeeldles uit het thema wie ben ik? MB jaar 1 Dieren en hun vacht voorbeeldles uit het thema wie ben ik? DaVinci, Enschede 2014 www.demethodedavinci.nl www.uitgeverijdavinci.nl Met medewerking van: Michael de Wit, Jessica Huls Vormgeving:

Nadere informatie

Elektriciteit en stroom, wat is het? Proefjes met stroom en electriciteit

Elektriciteit en stroom, wat is het? Proefjes met stroom en electriciteit Energie 5 en 6 2 Elektriciteit en stroom, wat is het? Proefjes met stroom en electriciteit Doelen Begrippen Materialen De leerlingen: begrijpen hoe elektriciteit en stroom ontstaan, als een brandstof wordt

Nadere informatie