06 Het vertrouwen in elkaar tijdschrift van het openbaar ministerie jaargang 15 nummer 6 juni ontbrak

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "06 Het vertrouwen in elkaar tijdschrift van het openbaar ministerie jaargang 15 nummer 6 juni 2009. ontbrak"

Transcriptie

1 06 Het vertrouwen in elkaar tijdschrift van het openbaar ministerie jaargang 15 nummer 6 juni 2009 ontbrak Annemarie Penn werkt aan cultuuromslag in Maastricht Advocaat in Alles afwegende: Robert Speijdel Fraude via online handelsplaatsen

2 2 hoek van Jan OPPORTUUN tijdschrift van het openbaar ministerie jaargang 15 nummer 6 juni 2009 Opportuun is het personeels- en relatiemagazine van het Openbaar Ministerie. Het blad wordt gratis verstrekt aan de medewerkers van het OM en andere geïnteresseerden. Het blad verschijnt twaalf keer per jaar. De redactie is verantwoordelijk voor de inhoud van het blad. Aan de in Opportuun verstrekte informatie kunnen geen rechten worden ontleend. Overname van artikelen met bronvermelding is toegestaan. Aandacht Het is mooi weer buiten. De zon valt de rechtszaal binnen. Onwillekeurig dwalen mijn gedachten af. Zeker, iedere zaak is bijzonder. Voor de verdachte misschien wel dé zaak van zijn leven. Iedere zaak verdient aandacht. De volle aandacht van rechter én officier van justitie. Mooi mantra. Maar soms hè, heel soms, dan is dat moeilijker gedaan dan gezegd. Toen ik de zitting voorbereidde, was het ook van dat mooie weer. Ik had toen bijna vakantie. Inmiddels was ik al naar London geweest. Mooie stad. De London Eye is wat te hoog gegrepen. Letterlijk. Maar ook vanaf de grond is het fraai. Jammer alleen dat iedereen daar aan de verkeerde kant van de weg rijdt. Vinden wij tenminste. Zij vinden het zelf de goede kant. Eigenwijs doen is dus niet handig. Ooit heb ik oog in oog gestaan met een Schotse dubbeldekkerbus. Dat was in Edinburgh. De chauffeur zag het meteen. Nederlands kenteken. Hij glimlachte begripvol, doch minzaam en liet me uitwijken naar de goede rijbaan. Diezelfde vakantie keek ik ook een keer goed over mijn linkerschouder toen ik in ging halen. Dat was op de M-zoveel. En dat helpt niet. Over je linkerschouder kijken. Niet in Schotland, tenminste. Het scheelde maar een haar. Het zou een fiks ongeluk zijn geweest. Gelukkig ben ik goed verzekerd. Zo mijmerde ik wat voor me uit. Het woord verzekerd haalde me terug in de werkelijkheid. Want daar was ik die dag druk mee. Mensen die géén verzekering hebben. En wel een auto. Hele hordes daarvan. Je mag in Nederland van geluk spreken als je een aanrijding krijgt met iemand die wél verzekerd is. Zoveel zijn er kennelijk niet verzekerd en worden nog betrapt ook. Een kleine zeventig zaken had de CVOM aan de rechter voorgelegd. En tja, het is gewoon zo. Alle zaken verdienen de volle aandacht. Ik ben het er helemaal mee eens. Echt: allemaal. Ook al zijn ze alle 70 hetzelfde. Jan Hoekman Abonnementenadministratie Wijzigingen? Stuur de adreswikkel met de aangebrachte wijzigingen naar het redactieadres, of mail de wijzigingen, onder vermelding van het nummer op de adreswikkel, naar opportuun@om.nl. NB: inhoudelijke opmerkingen en suggesties melden aan de eindredacteur (zie hieronder). Redactieadres Afdeling Communicatie, Parket- Generaal, kamer 5.19, Prins Clauslaan 16, Postbus 20305, 2500 EH Den Haag. Telefoon: Eindredactie Pieter Vermaas, of p.vermaas@om.nl. Vaste medewerkers Thea van der Geest, Jan-Willem Grimbergen, Mary Hallebeek, Jan Hoekman, Willem Hoogendoorn, Petra Sprado. Aan dit nummer werkten verder mee Erna Quant-Rijfers, Olgo Hoekstra, Evert Boerstra, Agaath Bouten, Marcel van der Horst Foto omslag Vincent Boon Ontwerp Fabrique, Delft Druk Zijlstra Drukwerk, Rijswijk Oplage: 7.900

3 OPPORTUUN 06 / 2009 Inhoud 3 OM-slag in Maastricht De kunst van verandering, pag Juni 2009 rubrieken 6 Peuter Lucas In Alles Afwegende dit keer een advocaat. Robert Speijdel verdedigde Maureen, de moeder van peuter Lucas die verdronk in de badkamer. Was er sprake van een tragisch ongeluk? 10 Cultuuromslag Maastricht Achterdocht, onveiligheid en ondoorzichtigheid: hoofdofficier Annemarie Penn te Strake wist dat de cultuur binnen parket Maastricht moest veranderen. Cultuur is gedrag dat door de jaren heen post heeft gevat. Dat kun je niet van de één op de andere dag veranderen. 14 Taakstraf-draagvlak Het College van procureurs-generaal wil een onderzoek naar het draagvlak voor taakstraffen in de samenleving. Dat zei PG Harm Brouwer bij de perspresentatie van het Jaarbericht OM over Nederland werd vorig jaar veiliger. 17 Contactdag Echt contact maken, en misverstanden op het spoor komen. Tijdens de onlangs gehouden Tweede Contactdag gingen parket Maastricht en regiopolitie Limburg- Zuid op zoek naar inhoudelijke verbeteringen. 18 Online handelsplaatsen Oplichten kan vrij anoniem en ongestraft plaatsvinden. Parket Haarlem en politie Kennemerland zetten, samen met Marktplaats.nl, de tegenaanval in. Het plan: overzicht krijgen, criminelen aanpakken en online oplichting ontmoedigen. 22 Advocaten over de vloer Maandelijks kijken drie advocaten een dagje mee in de keuken van parket Dordrecht. Gea Wiekamp en Dirk van der Wulp bezochten onder meer de weekdienst, slachtofferzorg en de persvoorlichter. 25 OM er op EU-missie Agaath Bouten maakt deel uit van de EU Rule of Law Mission in Kosovo. Ze beschrijft het werken in de wondere wereld van Kosovo. Rrugë Ilir Konusheci? No. Oh, District Court? Yes! You lady, walk Police, OSCE-bielding, Bata-shop to right, see big bielding Government, then you left, Court right.. Not far, 5 minutes 02 Hoek van Jan Aandacht 04 KortOM 09 Handig met GPS Digitaal dossier 13 Lijn 2 Fout 21 Ut Recht Chaos 28 Personalia 28 OMgeslagen 29 Verkeer 30 Internationaal 31 Column Link 32 AchterOM

4 4 KORTom Landelijk Strafprocesreglement BR lost 1100 aangiftes op Het landelijk Strafprocesreglement zorgt voor duidelijkheid en eenheid van werkwijzen in het strafproces. Voor alle betrokken partijen is dat winst. Er is behoefte in het veld aan landelijke afspraken over convenanten, zittingsplanning, dossiers en inzendtermijnen. Landelijke OM onderdelen, de kabinetten RC en de advocatuur lopen aan tegen grote verschillen in werkwijzen tussen arrondissementen. Ook ketenpartners hebben last van al die verschillende werkwijzen. Specialisatie bij én samenwerking tussen rechterlijke organisaties vergroot dit belang van procedurele eenheid. Daarom hebben de Raad voor de rechtspraak en het Landelijk Overleg Voorzitters Strafsectoren het initiatief genomen tot het maken van een landelijk strafprocesreglement. Er is een landelijke werkgroep ingesteld met ruime vertegenwoordiging van het OM. Het reglement gaat in de volle breedte over het strafproces. Alle soorten zaken worden behandeld, met uitzondering van kanton, hoger beroep en de CVOM-zaken. Diederik Greive, hoofdofficier Middelburg, zat in de werkgroep. De werkgroep wisselde juridische discussies af met bespreking van goede praktijk voorbeelden. Iedereen is gehecht aan de eigen werkwijzen. Er moesten knopen worden gehakt. Standaardisatie roept weerstand op. Wij hebben kwaliteit en werkbaarheid niet opgeofferd aan standaardisatie. Het concept reglement is verspreid onder rechtbanken en parketten. De reacties hebben tot aanpassingen geleid. Het resultaat is een reglement dat ruimte biedt én procesdeelnemers bindt aan landelijke afspraken. Ik ben tevreden over dat evenwicht. Het reglement is leidend voor de afspraken die in convenant besprekingen tussen rechtbanken en parketten worden gemaakt. In 2010 wordt het reglement geëvalueerd. Daarna zal de tekst als basis dienen voor een, door de gerechtsbesturen en het College van Procureursgeneraal, in 2011 vast te stellen en in de Staatscourant te publiceren strafprocesreglement. Het reglement is opgenomen in de Bundel voor de Strafrechtspleging Voor vragen, opmerkingen en een digitale kopie kan contact worden opgenomen met Diederik Greive, via De zes Bovenregionale Recherche-eenheden hebben in 2008 ongeveer 1100 aangiften opgelost. Het gaat daarbij om (middel) zware regio-overschrijdende criminaliteit zoals overvallen, woning- en bedrijfsinbraken, ladingdiefstal en voertuigcriminaliteit, maar ook om fraudedelicten als bancaire fraude, faillissementsfraude en oplichting. In totaal zijn 332 verdachten aangehouden. Door de rechter is 291 jaar gevangenisstraf opgelegd aan de in 2008 vervolgde verdachten. Er is voor een bedrag van ruim 3 miljoen aan ontnemingsvorderingen opgelegd. Dit staat in het jaarverslag van het Bovenregionale Recherche Overleg (BRO) dat in mei is verschenen. In 2008 zijn bij het BRO 85 projectvoorstellen binnengekomen op het gebied van middencriminaliteit (44), middelzware financiële criminaliteit (25) en zware financiële criminaliteit (16). In totaal liepen er 115 onderzoeken, en zijn 74 onderzoeken afgerond. De cijfers geven voor wat betreft de fraudeonderzoeken een daling weer ten opzichte van het jaar daarvoor. Dit is onder andere te wijten aan langere doorlooptijden van fraudeonderzoeken en een verschuiving van ingezette capaciteit naar middencriminaliteitsonderzoeken. In de loop van 2008 is een zevende BR-team operationeel geworden. Deze BR Midden- Nederland heeft vooralsnog alleen taken op gebied van middencriminaliteit. De BR Midden-Nederland is in de tweede helft van 2008 gestart met twee onderzoeken. In 2003 werd door de ministers van BZK en Justitie besloten tot het oprichten van de bovenregionale rechercheteams. Verspreid over Nederland zijn samenwerkingsverbanden ingericht tussen (twee of meer) aangrenzende regio s en zijn opsporingsteams gevormd die bestaan uit politiemensen van de aangesloten regio s. Het BRO stuurt de Bovenregionale Recherche aan en is samengesteld uit vertegenwoordigers van het OM, het Korpsbeheerdersberaad en de Raad van Hoofdcommissarissen van de politie. Het BRO prioriteert en verdeelt de onderzoeken van de Bovenregionale Recherche en bewaakt de voortgang daarvan.

5 OPPORTUUN 06 / Helm steeds vaker gedragen Vetverkeerd blogt en twittert Het percentage helmdragende bestuurders en bijrijders van brommers en scooters was in 2008 hoger dan ooit, concludeert Bureau Verkeershandhaving OM. De overgrote meerderheid (96%) van de bestuurders van bromfietsen ( in totaal) draagt een helm. In 2006 was dat nog 91% en in %. Vorig jaar reden nog mensen zonder helm. Ook het helmgebruik onder bijrijders is hoger dan in de voorgaande jaren. In 2008 droeg 84% een helm, terwijl dat in % en in % was. Van de helmdragers heeft 90% de kinband dicht. Hiervan heeft weer 60% de kinband goed vastzitten (zonder speling). Onder bijrijders valt op dat het gebruik van de kinband sterk is toegenomen ten opzichte van 2007; van 60% naar 88%. 86% is het eens met de helmplicht en 88% vindt het gevaarlijk zonder helm. 68% geeft aan altijd met een helm op te rijden. Ook deze percentages liggen hoger dan in de voorgaande jaren. In 2008 heeft 50% iets van controles vernomen (is zelf gecontroleerd of heeft controle gezien, heeft het via-via gehoord en/of heeft het via de media meegekregen). De kans dat die controle plaatsvindt, wordt steeds hoger ingeschat: 50% in 2008 ten opzichte van 34% in Bij de bestuurders is de meest gehoorde reden (40%) dat de helm vergeten is. Van de bijrijder zegt het merendeel (73%) dat ze geen helm hebben. Bijna alle bromfietsers (96%) zijn op de hoogte van het verplicht gebruik maken van de rijbaan binnen de bebouwde kom. Slechts 54% houdt zich ook echt altijd aan deze regel, 36% doet dat meestal. Ook zijn de meeste bromfietsers (89%) op de hoogte dat de maximum snelheid op de rijbaan in 2008 naar 45km/u is verhoogd. 89% vindt het een goede regel. De jeugd verandert en de OM jongerensite verandert mee. Dat was het uitgangspunt om de verouderde Vetverkeerdsite aan te pakken. Op donderdag 4 juni - tijdens de landelijke OM-communicatiedag - ging de nieuwe site de lucht in. De nieuwe website sluit qua stijl en inhoud aan bij de Vetverkeerdkrant. In navolging van de krant stelt de site specifieke thema s centraal. De site is gevuld met de thema s van de krant zoals: crime busters, cybercrime, vuurwerk en drugsmisbruik. Op de site kunnen jongeren ook informatie vinden over het werk van het OM en wat hen boven het hoofd hangt wanneer ze zelf worden opgepakt. Leraren kunnen er terecht om een nep-dossier te downloaden als onderdeel van het OM-lespakket de ovj in de klas. Daarnaast twittert Janneke J. de Smet- Dierckx, officier van justitie in Middelburg via de site en onderhoudt ze een weblog. Het OM vindt het belangrijk om met jongeren te communiceren. De Vetverkeerdsite beoogt jongeren kennis over het OM op een overzichtelijke manier weer te geven.

6 6 Alles Afwegende De dood van peuter Lucas Strafpleiter Robert Speijdel blikt terug Nog voor peuter Savannah en Maasmeisje Gèssica het symbool werden voor kinderen die door één of beide ouders om het leven zijn gebracht, was daar Twentse baby Lucas. Het zestien maanden oude jongetje verdronk in de badkamer. Moeder Maureen stelde dat het ging om een tragisch ongeluk. Onderzoek van het NFI wees uit dat ook een andere lezing van de feiten mogelijk was. In Alles afwegende dit keer een advocaat: Robert Speijdel verdedigde Maureen. Vrijspraak was zeker niet onaannemelijk geweest. Advocaat Robert Speijdel kent het klappen van de zweep. Samen met zijn oudere broer Hans voert hij al twintig jaar kantoor in Enschede. Hij heeft zich toegelegd op het strafrecht, een bijzondere keus aangezien het vakgebied niet zijn toegewijde aandacht had tijdens zijn rechtenstudie in Groningen. Als een professor het alleen maar had over alle rechten van de verdachte en de positie van het slachtoffer helemaal negeerde, dan kon ik me daar vreselijk aan ergeren. Inmiddels is Speijdel uitgegroeid tot een BT er ; Bekende Tukker. Door zijn deelname aan onder meer Toppers te paard van de lokale televisiezender RTV Oost werd zijn naam ook buiten de rechtszaal een begrip. Naast ruiter is de strafpleiter ook fervent jager. Lachend verontschuldigt hij zich ter kantore voor zijn opmerkelijke tenue; een groene outdoor broek en een paar stevige laarzen. Naast vele uren in de rechtbank spendeert Speijdel zijn schaarse vrije tijd in het veld. Tegenover zijn grote verzameling juridische lectuur, met een flink aantal meters ingebonden Nederlandse Jurisprudentie, staat op een andere kast in zijn kantoor opgezet wild. Robert Speijdel neemt als linkin pin plaats aan de lange vergadertafel, tussen de opgezette beesten en zijn uitgebreide juridische bibliotheek. Tragisch en interessant Hoewel het al een aantal jaren geleden is het hoger beroep speelde in januari 2006 herinnert Speijdel zich de zaak tegen moeder Maureen als tegelijkertijd tragisch en interessant. Een levensdelict is toch wat anders dan de standaard zaak. Een situatie waarin iemand het leven laat, geeft een extra lading. De advocaat herinnert zich ook nog goed het rotsvaste vertrouwen dat de partner van Maureen had in haar onschuld. Het verhaal dat moeder Maureen aan de politie vertelde over de dood van haar zoon, was ook volgens Speijdel niet onaannemelijk. Ze gaf aan dat ze Lucas die dag in oktober 2004 in bad had gedaan, maar dat ze even bij hem was weggelopen om haar dochtertje toen nog een kleuter op het toilet te helpen. Toen ze terugkwam bij het zestien maanden oude kind, bleek hij in het bad te zijn verdronken. Reanimatie mocht niet baten. Al snel rezen er bij justitie vraagtekens over het verhaal van Maureen. Technisch onderzoek leek een andere schets van de feiten te geven. De patholoog die het lichaam van de peuter aan sectie onderwierp, vond drukplekken op zijn hoofd en beentjes. Zijn oordeel: de moeder moet Lucas opzettelijk verdronken hebben in het bad. Ze heeft hem met kracht onder water gedrukt. Snel wordt duidelijk dat Maureen problemen had. Ze kon de verzorging van haar beide kinderen niet aan en was psychisch instabiel, had zelfs al eerder gedreigd met zelfmoord. Er was een geschiedenis van hulpverlening en ook Maureen zelf had al meerdere keren aangegeven dat de opvoeding en zorg voor twee kleine kinderen haar zwaar viel. Ze voelde zich in de steek gelaten door haar omgeving en had het idee er helemaal alleen voor te staan.

7 OPPORTUUN 06 / Foto: Christian van der Mey Stemverheffing Het verhaal dat ze bij de politie aflegde, werd niet geloofd en met de belastende verklaring van de patholoog als belastend bewijs, werd Maureen aangeklaagd voor doodslag op haar zoon. Ze bleef echter ontkennen. De dood van Lucas was een tragisch ongeluk, gebeurd in een onbewaakt ogenblik. Zelfs tijdens de politieverhoren die volgens Speijdel, gezien de psychisch instabiele toestand van zijn cliënte, aardig stevig waren bleef ze bij haar verhaal. Ik heb het dan echt niet over Zaanse verhoormethoden, maar cliënte stond tijdens de verhoren wel onder grote druk. Het was vanaf het begin duidelijk dat ze psychisch uiterst kwetsbaar was, toch werd er onder meer met stemverheffing tegen haar gepraat. Dit komt anders aan bij iemand die wat minder stevig in haar schoenen, of laarzen, staat, refereert Speijdel met een gedoseerde glimlach aan zijn eigen tenue. Druk mag de waarheidsvinding niet beïnvloeden. Ook tegen haar raadsman gaf Maureen aan niet schuldig te zijn, Speijdel had diep in zijn hart wel zijn vraagtekens bij haar lezing van de feiten. Maar dat is niet relevant. Haar formele stelling was dat ze het niet had gedaan. Zijn verdediging was dan ook gericht op vrijspraak. En zijn kansen op een positieve uitspraak van de rechter, schatte de strafpleiter gunstig in. Maureen ontkende en er waren de nodige punten in het onderzoek waar wij als verdediging grote vraagtekens bij zetten. Uit het onderzoek van het NFI werden wij van onze kant niet echt veel wijzer. Belangrijke conclusies uit het technische bewijs waren zodanig dat zij de stelling van cliënt open lieten. Daarbij hebben juristen altijd vrij grote moeite om conclusies van techneuten op de juiste waarde te schatten. Een jurist kan conclusies van het NFI of van andere deskundigen vaak té eenduidig of verkeerd uitleggen. Wordt er bij een deskundige op aangedrongen, of wordt er een andere vraagstelling gehanteerd, zo ervaart Speijdel, dan blijkt vaak dat resultaten ook net anders geïnterpreteerd kunnen worden. Tel daarbij nog op de forse druk van het politieverhoor, ervaren door zijn psychisch zwakke en ontkennende cliënt. Speijdel had vertrouwen in een >

8 8 Alles afwegende De hamvraag was, had ze het wel of had ze het niet gedaan Advocaat Robert Speijdel > positieve uitkomst van het proces en vond vrijspraak, gelet op de uitgangspunten in de zaak, zeker niet onaannemelijk. Wel in de ogen van de Almelose strafkamer zo bleek. De verdachte werd in juli 2005 conform de eis van de officier, veroordeeld tot vier jaar cel en TBS. Speijdel besloot in overleg met zijn cliënt om hoger beroep aan te tekenen. Iemand die een dergelijk feit pleegt en daarvoor vier jaar en TBS krijgt, daar kun je niet veel van zeggen. Maar onze insteek was dat Maureen een ontkennende verdachte was, zegt Speijdel over het vonnis. De hamvraag was: had ze het wel of niet gedaan... Bekentenis Dat in het vervolg van de procedure meer wijzigde dan alleen de instantie en de locatie van het proces, wist Speijdel toen nog niet. De strafpleiter ging met het volste vertrouwen en met zijn oorspronkelijke, op het hoger beroep aangepaste pleitnota het traject in. Opnieuw leek voor de verdediging maar één conclusie mogelijk: de dood van Lucas was een tragisch ongeval, de verdachte onschuldig en vrijspraak de enige logische uitkomst. Tot Maureen voorzichtig toegaf dat ze Lucas wel had verdronken... Ze vroeg mij wat het zou betekenen, wat nu als ze het wél had gedaan, herinnert Speijdel zich de voorzichtige aanloop naar een bekentenis van zijn cliënt. Dat is een lastige vraag voor een advocaat, want wat moet je daar nu mee? Een cliënt verdedigen die tegen hem bekent, maar eist dat er een ontkennend verweer wordt gevoerd, daar doet Speijdel niet aan. Maar een cliënt dwingen de waarheid te spreken, die invloed heeft hij als advocaat ook niet. In deze zaak pakte de cliënt het slim aan, door haar bekentenis eerst als hypothetische situatie voor te stellen. Ze liet zo voor mij ook wat ruimte over. Ik heb haar volledig vrij gelaten en haar de gevolgen van een bekentenis voorgehouden. De rust die Maureen in detentie kreeg en de aangepaste medicatie die haar werd voorgeschreven, hebben er volgens Speijdel mede aan bijgedragen dat zijn cliënt besloot te bekennen. Ze kwam weer terug in de werkelijkheid, haar blik werd weer helder. Haar partner bleef haar, ondanks haar bekentenis, volledig steunen. Hij was verdrietig en vooral boos op de hulpverlening, niet op zijn vrouw. De hulpverleners hadden de signalen dat het ernstig mis was met Maureen genegeerd, zo voelde Lucas vader het. Als de signalen die zijn vrouw had afgegeven goed waren opgevangen, had het drama wellicht voorkomen kunnen worden. Er had een alarmlicht bij de hulpverleners die het gezin begeleidden, moeten afgaan, alle uitlatingen die Maureen deed, duidden op een postnatale depressie, vindt ook Speijdel. Gesloten deuren Met de bekentenis kwam ook bij Maureen het besef wat ze had gedaan. Dat ze haar eigen kind had verdronken. Het oplepelen van de feiten tijdens het hoger beroep zou haar erg aangrijpen. Daarom besloot Speijdel het verzoek om de zaak achter gesloten deuren te behandelen neer te leggen bij het gerechtshof in Arnhem. Hij meende dat zijn cliënt zich vrijer zou voelen om te vertellen wat er was gebeurd die noodlottige dag in oktober, zonder publiek of pers in de zaal. Ik heb het verzoek vooraf voorgelegd aan advocaatgeneraal Gerard de Haas. Als ik uit mijn hoofd spreek meen ik dat het OM zich hier niet tegen verzette. De AG zag ook in dat hiermee het belang van de waarheidsvinding was gediend. Het verzoek werd gehonoreerd. In mijn twintigjarige bestaan als advocaat, was dit de tweede keer dat ik heb meegemaakt dat een zodanig verzoek werd gehonoreerd. Voor Speijdel betekende de ommezwaai van zijn cliënt dat hij zijn verdediging anders moest inrichten. Vrijspraak eisen was een gepasseerd station. Het accent lag nu veel meer op hoe het zo ver had kunnen komen en hoe het nu verder moest. We moesten begrijpelijk maken hoe het zo had kunnen lopen. Opnieuw kwam het tot een vonnis van vier jaar gevangenisstraf met TBS. Een straf waar Speijdel in het licht van de nieuwe ontwikkelingen mee kon leven. Gèssica, Savannah en Lucas Ruim negen maanden na de veroordeling in hoger beroep van Maureen, maakte Nederland kennis met Gèssica: het Rotterdamse Maasmeisje. Parallel aan de zaak tegen Maureen, speelde het drama van peuter Savannah, die in september 2004 een maand voor Lucas zo ernstig werd mishandeld door haar moeder en stiefvader, dat het kind het leven liet. De vraag rijst of de uitkomst van een strafzaak wordt beïnvloed door vergelijkbare zaken die breeduit in de media worden uitgemeten. Die zaken zie ik als afwijkend van dit dossier, nuanceert Speijdel direct. Maureen was op zich een goede moeder, de kinderen werden wel goed verzorgd. Er was geen sprake van eerdere mishandeling en de zorg in het gezin was gericht op haar, om de moeder te ontzien, niet om het kind te beschermen. In die andere zaken was het kind evident in gevaar, dat was hier niet het geval. Toch vindt hij de vraag terecht. Je vreest altijd wel dat jouw zaak door de rechter anders wordt bekeken als mogelijk vergelijkbare zaken meespelen. Het mes snijdt echter aan twee kanten. Want, stelt de strafpleiter met een veelbetekenende glimlach, soms hoop je juist op beïnvloeding vanuit de samenleving. Tekst: Olga Hoekstra

9 OPPORTUUN 06 / Deze maand: Het digitale dossier Handig met GPS Eén van de grootste veranderingen door GPS is de komst van het digitale dossier: een verzameling bestanden in plaats van stapels papier. Hieronder drie tips om soepel met dit nieuwe fenomeen te werken. Een document ontgrendelen De digitale dossiers zijn toegankelijk voor alle medewerkers die daar de benodigde autorisatie voor hebben gekregen. Op het moment dat een medewerker een verandering aanbrengt in een digitaal dossier, vergrendelt GPS dit document voor de anderen. Er kan maar 1 wijziging tegelijk worden aangebracht. Probeert men een vergrendeld document te openen, dan verschijnt de volgende melding: Het document is te ontgrendelen door contact op te nemen met de collega die ermee werkt. Heeft men het document zelf vergrendeld, bijvoorbeeld door de GPS-sessie af te breken, dan is het te ontgrendelen met de knop : geselecteerde documenten inleveren/meenemen. GPS toont dan het volgende scherm: De status van een document bekijken Als een verwacht document nog niet in het digitale dossier te zien is, kijk dan bij Raadplegen zaak op het tabblad Documenten naar de Status van het document. Staat daar wel de documentnaam vermeld, maar zonder datum en met de status niet gegenereerd, dan kan men ervan uitgaan dat GPS het document nog gaat aanmaken. Na selectie van de knop ( dit document ontgrendelen ) is het document weer bewerkbaar. Dossiergegevens verversen De inhoud van een digitaal dossier kan regelmatig veranderen. Er komen bijvoorbeeld poststukken binnen en GPS maakt zelf ook documenten aan. Daarom kan het tijdens het werken met een digitaal dossier zinvol zijn om de dossiergegevens op het scherm af en toe te verversen. Selecteer eerst het hoofddossier ( Zaakdossier ) gebruik daarna gebruikt de knop, vernieuwen : In het elektronisch dossier is de vergrendeling te zien aan het kleine slot bij het Wordsymbool: GPS toont dan de actuele status van het elektronisch dossier, inclusief de meest recente wijzigingen.

10 10 Veilige omgeving De kunst van verandering Parket Maastricht slaat OM Achterdocht, onveiligheid en ondoorzichtigheid: hoofdofficier Annemarie Penn te Strake wist dat de cultuur binnen parket Maastricht moest veranderen. Cultuur is gedrag dat door de jaren heen post heeft gevat. Dat kun je niet van de één op de andere dag veranderen. De ondernemingsraad van parket Maastricht vermeldde in de profielschets van de toekomstige hoofdofficier dat er een einde moest komen aan de afrekencultuur. Daar schrok ik van, zegt Annemarie Penn te Strake die eind 2006 werd voorgedragen als hoofdofficier van het zuidelijke parket. Ze kon de aanwijzing van de OR niet negeren. Direct na haar aantreden organiseerde ze gesprekken met alle medewerkers van het parket. Ik nodigde iedereen persoonlijk uit op mijn kamer om kennis te maken, contact te leggen en te horen wat ik voor de mensen kon doen. Administratief-juridisch medewerkster Marion Paulissen en schade- en conflictbemiddelaar Wiel Erens kunnen het zich nog goed herinneren. Iedereen werd door de nieuwe hoofdofficier ontvangen. Het was voor het eerst dat iemand werkelijk interesse toonde in de persoon en wat er op de werkvloer gebeurde. In de persoonlijke gesprekken kwam veel boven water. Marion Paulissen sprak over een loodzware sfeer binnen het parket. Collega s vertelden elkaar dat veranderingen niet werkten. Als je met nieuwe ideeën kwam, werd je afgeschoten, voegt Wiel eraan toe. Het idee leefde dat mensen schuldvragen op elkaar afschoven, collega s zichzelf -over de rug van een ander- beter voordeden, er in het management werd geritseld en mensen die het beste voor hadden, werden monddood gemaakt. Het menselijke was verloren gegaan, vertelt Wiel over toen. Op de werkvloer durfden men niet meer voor zichzelf op te komen. Er zijn zelfs mensen beschadigd voor de rest van hun carrière. De nieuwe hoofdofficier hoorde het allemaal aan. Men sprak veelvuldig over onveiligheid, ondoorzichtigheid en vertelde zelfs over traumatische ervaringen die men had opgelopen. Talloze medewerkers werkten al jaren op het parket en waren uiterst cynisch geworden na ontelbare reorganisaties en mislukte cultuurprojecten. Het ging allang niet meer om een paar mensen die dwars lagen, maar om fundamentele gevoel van onbehagen. Zelf komt Annemarie Penn oorspronkelijk niet uit Limburg. Zij herkent wel enige cultuurverschillen tussen de zuiderlingen en de rest van Nederland. In het zuiden zijn ze niet zo direct als elders in het land. Maar, hield ze iedereen in Maastricht voor, je doet de leiding van het parket tekort als je je behoefte niet deelt, als je geen informatie geeft. AJM er Marion Paulissen blikt terug op het gesprek met de hoofdofficier. Ze maakte duidelijk dat iedereen een verantwoordelijkheid heeft om de sfeer te veranderen. Paulissen wist vanaf dat moment: Er waait een andere wind door het gebouw. Ook schade- en conflictbemiddelaar Erens werd geraakt door een opmerking van de hoofdofficier: Ze zei dat het parket een menselijke organisatie is en ze méénde dat. Gewenste cultuur Na de gesprekken ontstond er een awareness van de moeilijkheden die zich binnen het parket voordeden en wist de hoofdofficier dat ze de signalen niet kon negeren. Na mijn analyse van de bedrijfsresultaten en de gesprekken met alle medewerkers werd duidelijk dat er twee majeure operaties moesten plaatsvinden. Er moest een kwaliteitsslag in het primaire proces gerealiseerd worden en er moest een cultuurtraject worden gevolgd. Dit laatste was nodig om enerzijds rust en veiligheid voor de medewerkers te bewerkstelligen en anderzijds om maximaal te kunnen sturen op volwassen gedrag van leidinggevende en medewerkers. Annemarie Penn besloot

11 OPPORTUUN 06 / Foto: Vincent Boon het cultuurveranderingstraject onmiddellijk aan te pakken, omdat zo vindt zij de kwaliteit van de cultuur in een organisatie mede bepalend is voor de kwaliteit van de prestatie. Ook Hans Colen, voorzitter van de ondernemingsraad, werd door de hoofdofficier betrokken bij de veranderingen. Ze vroeg bij de rondvraag of de OR wilde nadenken over een gewenst cultuurtraject. Ze legde de leden voor dat er binnen het parket een sfeer heerste van afstand en geslotenheid, dat er weinig aandacht was voor plenaire bijeenkomsten. De hoofdofficier vroeg ons letterlijk wat wij daaraan zouden kunnen doen. Door natuurlijk verloop en een aantal verschuivingen binnen het MT ontstond er een vrijwel nieuw management. De hoofdofficier vond het belangrijk te sturen op de T van team. We moesten met één maat meten, met één mond praten en ons houden aan de afspraken. MT-leden kregen een voorbeeldfunctie. We kampten met een hoog ziekteverzuim en binnen het management bleek het P-beleid verschillend te worden toegepast. Bij de ene leidinggevende moest een doktersbezoek buiten werktijd worden afgelegd, op een andere afdeling kon het in werktijd. Het MT ging de hei op om te leren hoe je om kon gaan met weerstand, hoe je je kwetsbaar op kon stellen en ruimte kon geven. Niet: ik ben de baas en jij moet doen wat ik zeg. Niet alleen stond er nu een nieuwe hoofdofficier aan het roer, maar was ook het > Dit cultuurtraject laten we nooit meer los. Het parket móet veranderen Hans Colen, voorzitter OR Er waait een andere wind door het gebouw Marion Paulissen, AJM er

12 12 Veilige omgeving > management team nagenoeg vernieuwd. Dat bood kansen tot verandering. De OR en het MT werd gevraagd onafhankelijk van elkaar de gewenste cultuur te omschrijven. De bevindingen van de OR en het MT werden ineengeschoven om de gewenste cultuur te bepalen. OR-voorzitter Colen: We zijn tot twaalf aandachtsgebieden gekomen, waaronder vooral heel menselijke omgangsvormen, zoals goede manieren, verantwoordelijkheid nemen en elkaar aanpreken. Hoofdofficier Penn: Elkaar aanspreken was een pregnant punt. Daar ligt vertrouwen aan ten grondslag dat juist ontbrak. Aan de slag Annemarie Penn te Strake trommelde letterlijk iedereen op om naar de plenaire bijeenkomst te komen. Ze liep letterlijk voorop door de gangen en sloeg op de trom; het was tijd voor verandering Tijdens de plenaire bijeenkomst werd een PowerPoint presentatie gegeven met daarop pakkende teksten om iedereen wakker te schudden. Hans Colen van de OR en een officier van justitie gaven drumsolo s tijdens de presentatie. Er werd geen woord gezegd. Dat was heel imposant, herinneren medewerkers Marion en Wiel zich nog. We liepen daarna terug naar het werk en iedereen wist: er staat wat te gebeuren. Hans Colen: Draagvlak creëren was onze belangrijkste doel. Daarom voerden OR-leden persoonlijke gesprekken met medewerkers die al veel hadden meegemaakt. We wilden sceptici over de streep trekken. Ik werk zelf vanaf 1978 op het parket en heb de problemen ook allemaal meegemaakt. Ik vertelde ze: dit cultuurtraject laten we nooit meer los. Het parket móet veranderen. Er werd een enquête onder de medewerkers gehouden als nulmeting. Hoe staat het nu met de openheid binnen het parket? Zijn we mensgericht, is er aandacht voor professionaliteit, kunnen we samenwerken, wie heeft de verantwoordelijkheid, hoe hoog is je ambitie en integriteit? Ook werd men bevraagd op de bereidheid om te veranderen. Medewerkers die geen enquête hadden ingevuld werden benaderd door de OR. We vroegen waarom ze niet meededen en probeerden ze te overtuigen van de kansen die er nu lagen met een nieuwe hoofdofficier en een nagenoeg nieuw MT. Na de beschrijving van de gewenste cultuur en de enquête werden vervolgmaatregelen geformuleerd. Het traject kreeg de naam de OMslag. Er werden werkgroepen ingesteld, klankbordgroepen en trainingen georganiseerd. De veranderingen lagen op gedrag, maar ook op structuren. Zo zijn er veranderingen aangebracht in de rolverdeling en samenwerking tussen de verschillende functiegroepen en de manier waarop functioneringsgesprekken zijn ingericht. Penn: Alle voorstellen uit de werkgroepen hebben we in het MT overgenomen. Als jullie het belangrijk vinden, dan gaan we het doen, zei het management. Zo kreeg elke medewerker een feedbacktraining aangeboden en de administratie kreeg de gelegenheid om een zitting bij te wonen. Men ging begrijpen wat de ander voor werk deed en onder wat voor een druk er gepresteerd moest worden. Na een jaar is de term even feedbacken zelf onderdeel geworden van de nieuwe cultuur. En zo wordt er tegenwoordig ook op voorstel van een werkgroep bij functioneringsgesprekken feedback van collega s gevraagd. Tien geboden De OMslag werd onderwerp van gesprek. Het zoemde opeens rond in de gangen. Het stond op de agenda s van het DB, MT en tijdens werkoverleggen. De hoofdofficier nam de cultuurverandering op in haar portefeuille. Er werd een communicatieplan opgesteld en via onder andere narrow broadcasting, gadgets en een ingerichte hal van het parket werden mensen op de hoogte gehouden van het cultuurverandertraject. Bijna de helft van de medewerkers participeerde in een werkgroep over vervolgmaatregelen. Een van de werkgroepen ging voortvarend aan de slag met het opstellen van de zogenoemde Tien Geboden. Deze lijst van gedragingen lijkt wat voor de hand liggend als je geen voorkennis hebt van wat er in het parket speelde: Wij spreken elkaar op een fatsoenlijke manier aan (in plaats van spreken over elkaar) en Wij zullen anderen behandelen, zoals wij zelf ook behandeld willen worden. Maar er is ook vanaf te lezen hoe diep de cultuur van wantrouwen was geworteld. Andere werkgroepen richtten zich voornamelijk op werkafspraken: het vroegtijdig koppelen van officieren aan zittingen, afspraken over aanlevertermijnen en de terugkoppelingen. En er was een kerngroep van medewerkers ingericht die intervisie introduceerden. Met problemen kan je bij deze mensen terecht, zegt de OR-voorzitter die ook vertelt dat omstreeks deze tijd de ondernemingsraad zich heeft moeten terugtrekken uit de werkgroepen omdat ze als werknemer aanbevelingen deden, die in de OR besproken moesten worden. We zaten daar met twee petten op. Er werden opendeur dagen georganiseerd, zodat afdelingen met elkaar kennis konden maken, en er werd een Pluim ingesteld voor de beste cultuurdrager. Dat heeft enorme impact gekregen, vertelt Annemarie Penn. Goede weg We zijn op de goede weg, maar nog niet waar we zouden moeten zijn, waarschuwt OR-voorzitter Hans Colen. De meeste medewerkers hebben we meegekregen op enkele hardnekkige sceptici na. Af en toe is er weer zo n incident waarbij je je afvraagt of dit nu het cultuurtraject is. Gelukkig wordt dat nu wel in alle openheid gezegd en niet meer achter gesloten deuren. Uit een tweede enquête aan het einde van het verandertraject bleken hele positieve ontwikkelingen. Iedereen begrijpt dat je invloed hebt op de cultuur en meer dan tachtig procent geeft aan bereid te zijn om te veranderen. Nu de werkgroepen hun werk hebben gedaan is er een parketgroep onder leiding van de hoofdofficier in het leven geroepen om de cultuuromslag blijvend onder de aandacht te houden. Voor Marion Paulissen is de verandering echt gekomen na de feedbacktrainingen. Het was mooi om te horen wat collega s nu echt van je vinden. Maar er is ook twijfel: De aanvankelijk enthousiaste officieren, leidinggevenden en overige collega s waren meestal, vanwege andere afspraken c.q. bezigheden, afwezig bij bijeenkomsten van mijn werkgroep, waardoor deze werkgroep uiteindelijk nog maar door drie mensen werd gevormd. Daar is wel wat onvrede over ontstaan: het zijn weer dezelfden die het werk uitvoeren. Maar ze heeft en houdt vertrouwen in de nieuwe organisatie: Als je jezelf niet bloot durft te geven, dan komt er niks van. Tekst: Thea van der Geest

13 OPPORTUUN 06 / 2009 lijn 2 13 Fout Op deze plek heb ik met enige regelmaat kritiek geuit op uitspraken van rechterlijke colleges. Soms expliciet, veel vaker impliciet. Nu ga ik iets veel moeilijkers doen, iets waar menig lid van de staande magistratuur moeite mee heeft: mijn ongelijk bekennen, toegeven dat de rechter het dit keer beter zag dan ik. Waaruit overigens maar weer eens blijkt dat OM ers ook maar gewone stervelingen zijn. Want het ruiterlijk toegeven dat je fout zat is iets waar hele volksstammen moeite mee hebben. In bij voorbeeld de onvolprezen serie Happy Days, heeft the Fonz, een absolute glansrol van Henry Winkler, er een hele aflevering voor nodig: hij krijgt de woorden I was wrong simpelweg niet uit zijn mond. Zo bezien valt het met mij allemaal nog wel mee, dus voor de draad ermee. Het ging allemaal om een gestolen telefoon. Een vrouw ziet dat haar zoon over een nieuwe GSM beschikt en heeft daar grote vraagtekens bij: is hij daar wel op een eerlijke manier aan gekomen? Na enig aandringen geeft hij toe dat de telefoon geen zuivere koffie is. Dat is voor de vrouw reden om het ding in te nemen en naar de politie te brengen. Dat betekende tegelijk een probleem, want welk verhaal moest ze daar vertellen? Ze besluit haar zoon uit de wind te houden en de schuld op zich te nemen. Haar verhaal luidt, dat ze het toestel heeft gekocht van ene Hali en dat ze pas later begrepen heeft dat het om een gestolen goed ging. Maar al is de leugen nog zo snel, de waarheid achterhaalt haar wel. En zo gaat het ook hier. Alles komt uit en de zoon wordt door de kinderrechter veroordeeld voor diefstal; de vrouw wordt vervolgd voor heling en daarvoor door de politierechter ook veroordeeld tot een geldboete. Ze gaat daartegen in hoger beroep, en met succes: ze wordt ontslagen van alle rechtsvervolging. Terwijl ik, in deze zaak optredend als advocaat-generaal, wel een veroordeling weliswaar tot een voorwaardelijke geldboete had gevorderd. En ja, daarmee zat ik fout De rechter motiveert helder: Het hof stelt voorop dat met de strafbaarstelling van het delict opzetheling wordt beoogd tegen te gaan dat iemand profiteert van het misdrijf van een ander, in het bijzonder van een goed dat door misdrijf van een ander is verkregen. ( ) Door haar optreden heeft zij haar zoon opvoedkundig een ondubbelzinnige grens gesteld en tegelijkertijd mogelijk gemaakt dat het slachtoffer weer in het bezit is gekomen van zijn eigendom. Nu uit het voorgaande volgt dat verdachte niet heeft geprofiteerd van het misdrijf van haar zoon en verdachte dergelijke misdrijven door haar handelen ook niet heeft uitgelokt of bevorderd, is het hof van oordeel dat de materiële wederrechtelijkheid aan het bewezen verklaarde feit ontbreekt en dat het feit om die reden niet strafbaar is. Het hof zal verdachte daarom ontslaan van alle rechtsvervolging. Wat mocht er van de vrouw eigenlijk ook méér verwacht worden? Dat ze bij de politie de gehele waarheid zou vertellen en daarmee haar zoon aan zou geven? Dat vond het hof van niet, en daarmee ben ik het eigenlijk achteraf wel eens. En daarom zeg ik het nog maar eens, maar voorlopig wel voor het laatst: ik zat fout! (Hof Arnhem 6 april 2009, parketnr ). Jan-Willem Grimbergen, Officier van justitie te Utrecht

14 14 Nederland veiliger College wil onderzoek naar draagvlak taakstraffen Jaarbericht OM over 2008 gepubliceerd Nederland wordt veiliger en het OM krijgt dan ook minder zaken te verwerken. Ook de zwaarte van de zaken neemt af. Gevolg: minder geldboetes, minder vrijheidstraffen en meer taakstraffen. Het College wil graag een onderzoek naar het draagvlak voor taakstraffen in de samenleving. Aldus Harm Brouwer bij de perspresentatie van het Jaarbericht OM over Dat Nederland veiliger wordt verzin ik niet zelf en dat stoel ik ook niet alleen op de lagere instroomcijfers bij het OM, zegt procureur-generaal Harm Brouwer. Dat blijkt bijvoorbeeld uit de Integrale Veiligheidsmonitor van het CBS die eind maart is gepubliceerd: zowel de onveiligheidsgevoelens van burgers als de mate waarin zij slachtoffer worden van criminaliteit vertonen een dalende tendens. Het percentage van de bevolking dat aangeeft zich wel eens onveilig te voelen is gedaald van een derde in 2005 tot een kwart in En het slachtofferschap van veelvoorkomende criminaliteit ging omlaag van ruim 30% in 2005 naar ruim 25% vorig jaar. En, anders dan je zou verwachten, treedt er ook bij geweld een daling op van het slachtofferschap op. Het OM draagt op verschillende manieren bij aan de maatschappelijke veiligheid. Niet alleen door het afdoen van strafzaken, maar ook door te investeren in professionele kwaliteit en nieuwe werkmethoden. Brouwer: Zo heeft het OM naast het al langer lopende programma Versterking opsporing en vervolging drie intensiveringsprogramma s ontwikkeld om extra aandacht te besteden aan de bestrijding van de georganiseerde misdaad, de financieel-economische criminaliteit en cybercrime. Naast capaciteitsuitbreiding wordt geïnvesteerd in deskundigheidsbevordering en innovatie. Met deze programma s levert het OM zijn bijdrage aan de doelstellingen van het kabinet. Daarnaast levert het OM binnen de veiligheidshuizen een bijdrage aan de optimalisering van de aanpak van stedelijke problematiek en onveiligheid. Onder meer door intensief samen te werken met partners die over andere interventiemogelijkheden beschikken, aldus Brouwer. Brouwer stond dinsdagochtend 28 april de pers (variërend van NOS en Rtl Nieuws tot De Telegraaf, NRC Handelsblad, Spits en De Pers) in een informele setting te woord. Zijn boodschap: Nederland wordt veiliger. De criminaliteit neemt af. Over de hele breedte van vermogensmisdrijven tot drugsdelicten zijn er vorig jaar minder zaken bij het OM ingestroomd. Op 28 april verscheen niet alleen het landelijk Jaarbericht OM over 2008, ook vele regionale jaarberichten werden die dag gepubliceerd. Anders dan vorige jaren verschenen alle jaarberichten van de verschillende parketten in dezelfde vormgeving. Net als vorig jaar was voor de toegankelijke vorm van een krant gekozen. Naast het landelijke jaarbericht en veertien (!) regionale katernen verscheen er een landelijke cijferbijlage. De verschijningsdata van al deze jaarberichten waren op elkaar afgestemd: tussen 28 april en 6 mei hebben alle parketten hun jaarbericht gepubliceerd. Diverse parketten koppelden hieraan een persgesprek met de parketleiding. Dalende instroom Als Nederland veiliger wordt is het ook logisch dat politie en OM minder zaken te verwerken krijgen. Het OM kreeg in 2008 van de regiopolitiekorpsen 4% minder misdrijfzaken binnen dan in 2007: het aantal zaken daalde van tot Tegelijk daalde ook de instroom vanuit de bijzondere opsporingsdiensten zoals FIOD-ECD, SIOD en de AID met 7% van tot Brouwer: De daling geldt voor vermogensmisdrijven, geweldsmisdrijven, drugsdelicten, verkeersmisdrijven en voor misdrijven op het terrein van de openbare orde, zoals vernieling en brandstichting. Ook de jeugdcriminaliteit - een van onze prioriteiten - is gedaald. De instroom van het aantal minderjarige verdachten daalde met 6% van in 2007 tot vorig jaar. Er is niet alleen sprake van een dalend aantal zaken dat bij het OM instroomt, ook de ernst van de zaken de gemiddelde zaak- >

15 OPPORTUUN 06 / Foto: OM / Peter van der Struijs

16 16 Nederland veiliger Persoonlijk ben ik van mening dat de taakstraf zijn sporen heeft verdiend. Maar ik ben wel geïnteresseerd in het maatschappelijk draagvlak anno 2009 Procureur-generaal Harm Brouwer > zwaarte neemt af. Dat heeft als gevolg dat er niet alleen minder maar ook lagere straffen worden geëist en opgelegd, aldus Brouwer. Het aantal geldboetes dat door het OM als transactie wordt aangeboden of door de rechter als straf wordt opgelegd, is de afgelopen vijf jaar met een kwart gedaald, van ruim in 2004 tot ruim in Daarnaast worden steeds minder volwassenen veroordeeld tot een vrijheidsstraf. Vergeleken met 2004 is vorig jaar ruim een kwart minder vrijheidstraf opgelegd. zou kunnen ondermijnen. Persoonlijk ben ik van mening dat de taakstraf zijn sporen heeft verdiend. Maar we zijn inmiddels zestien jaar verder en er is veel veranderd. Ik ben wel benieuwd naar de uitkomsten van zo n onderzoek anno Het zal van groot belang kunnen zijn voor de legitimatie van ons strafvorderingsbeleid. Wie dat onderzoek zou moeten doen? Dat weet ik niet, misschien het WODC, misschien een ander instituut. Ik vind het een taak voor het Ministerie van Justitie, maar eventueel doen we het gewoon zelf. en waarom. Maar niet alles is kommer en kwel. Volgens Brouwer is de belangstelling om bij het OM te komen werken de laatste tijd gegroeid. En dat geldt misschien niet geheel toevallig ook voor de financieel deskundigen, mensen die het OM juist nodig heeft om de strijd tegen de financieel-economische criminaliteit te intensiveren. Tekst: Evert Boerstra De daling komt ook door de vervanging van kortere vrijheidsstraffen door taakstraffen. In vergelijking met 2007 heeft het OM vorig jaar 8% meer taakstraftransacties aan meerderjarigen aangeboden. Het aantal taakstraffen dat het OM vorig jaar aan minderjarigen heeft aangeboden is al vijf jaar stabiel. De meeste taakstraffen worden echter niet door het OM aangeboden maar door de rechter opgelegd. In 2004 kreeg 29% van de volwassene veroordeelden een taakstraf, in 2008 was dit 33%. Ook bij minderjarigen geldt een stijging van de veroordeelde minderjarigen: in 2004 kreeg 60% een taakstraf tegen 74% in Brouwer: Het College is van mening dat de groei van het aantal taakstraffen aanleiding is om een onderzoek te doen naar het draagvlak voor de taakstraf onder de Nederlandse bevolking. In 1993 heeft het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum een dergelijk onderzoek verricht, daaruit kwam naar voren dat de maatschappelijke acceptatie van alternatieve sancties destijds groot was. Men waarschuwde er toen reeds voor dat een te grote vlucht van deze strafmodaliteit de maatschappelijke acceptatie ervan Stijgende verwachting De economische crisis heeft ook zijn effect op het OM. Een voorbeeld van zo n effect dat Brouwer in het voorwoord van het Jaarbericht aanhaalt is de stijgende verwachting over het overheidsoptreden. De recessie kan tot gevolg hebben dat de financieel-economische criminaliteit stijgt. Het OM, en in het bijzonder het Functioneel Parket, zal zich daar de komende jaren extra op richten. Brouwer: Burgers moeten erop kunnen vertrouwen dat het financieel verkeer netjes verloopt. Dat zij hun recht kunnen halen, als dat een keer niet het geval is. Dat de schuldigen gestraft worden. Een daadkrachtig optredende overheid is een voorwaarde om de integriteit van het financieel stelsel en van de collectieve voorzieningen te beschermen en in stand te houden. De inzet van het strafrecht is daarbij onontbeerlijk. Een ander effect dat Brouwer in het voorwoord aanhaalt, is de toenemende druk op de overheidsbegroting. Terwijl de verwachtingen van de samenleving stijgen, dalen de budgetten. (-) Dat betekent dat we verantwoorde keuzes moeten gaan maken. Wat doen we wel, wat doen we niet

17 OPPORTUUN 06 / Contact tussen OM en politie Maastricht en Limburg-Zuid zoeken verbetering Echt contact maken, en misverstanden op het spoor komen. Dat gebeurde vorig jaar tijdens de Eerste contactdag van parket Maastricht en regiokorps Limburg-Zuid. Tijdens de onlangs gehouden Tweede contactdag gingen OM en politie op zoek naar inhoudelijke verbeteringen. In de Veiligheidshuizen moet leading zijn wat de doelen zijn. Prioriteren moet daarom ook plaatsvinden op basis van beleidspeerpunten. Met de aandacht voor het Versterkingsprogramma Opsporing en Vervolging is de aandacht voor verbetering van aanpak van veel voorkomde criminaliteit verslapt. De wijze waarop de politie de intelligence en rechercheafdelingen heeft ingericht, voldoet niet. Dat zijn drie conclusies en gesignaleerde problemen die OM ers en politiemensen eind april benoemden tijdens gezamelijke workshops op de Tweede Contactdag. Tal van thema s kwamen daarin aan de orde. Zo klonk er ook de roep om onderzoeken kort en krachtig te houden, zodat capaciteit goed wordt ingezet en de pakkans, ook bij andere zaken, wordt verhoogd. Daarbij is er wel behoefte aan informatiecoordinatie. Nóg een constatering: de lokale gezagsdriehoeken in Zuid Limburg zijn door centraliseringsbewegingen van het OM feitelijk verdampt. Omdat het OM daar vaak niet aanwezig is, wordt de politie gedwongen in een rol die haar niet past: opdrachtgever voor het OM. Bovendien, zo werd in weer een andere workshop aangestipt, leunt het OM zwaar op de informatiepositie van de politie. Maar misschien is dat niet erg en moet het OM vertrouwen op de professionaliteit van de politie. Want als het OM, parallel aan de politie, zelf informatiestromen gaat organiseren, liggen weer afstemmingsproblemen op de loer. Kledingruil tijdens een gezamenlijke workshop De weekdienst van het OM hééft bestaansrecht, maar er moet duidelijker worden wat daar wel en niet in thuishoort. Meer kennis bij hulpofficieren en zelfstandiger opererende parketsecretarissen moeten worden overwogen. Tot zover enige conclusies van parket en politiekorps. Een sprong terug. 14 April Toen werd, op initiatief van hoofdofficier Annemarie Penn-te Strake, de eerste contactdag tussen politie en OM georganiseerd. Het doel: verwachtingen naar elklaar moesten worden uitgesproken. Contact moest worden gemaakt. En pijnpunten blootgelegd. De organisaties haalden, ook na die dag, de banden aan. Politiemensen liepen stage op het parket, en vice versa. De gebiedsofficier werd herkenbaarder gepositioneerd en er ontstond meer zicht op de stroom zaken gekomen. Nu, na de tweede contactdag is het enthousiasme onverminderd groot. Het regent signalen dat collega s over en weer afspraken maken om elkaar beter te leren kennen én beter te leren begrijpen. Dat komt de samenwerking ten goede, en ruimt misverstanden uit de weg, zo is de overtuiging in Maastricht en omstreken.

18 18 Cybercrime Fraude via online handelsplaatsen Parket Haarlem en Bovenregionale Recherche ontwikkelen informatiegestuurde aanpak Online oplichten kan vrij anoniem en ongestraft plaatsvinden. Parket Haarlem en politie Kennemerland zetten, samen met Marktplaats, de tegenaanval in. Het plan: overzicht krijgen, criminelen aanpakken en online oplichting ontmoedigen. Illustratie: Erwin Suvaal

19 OPPORTUUN 06 / Marktplaats neemt zijn maatschappelijke rol serieus Officier van justitie Martin Onderwater Opeens verandert de officier van toon. Het is wél ernstige criminaliteit. Heel veel mensen handelen via sites als Marktplaats. nl, e-bay of speurders.nl. Hun vertrouwen in online handelen mag niet onderuit geschoffeld worden. Martin Onderwater, officier van justitie in arrondissementsparket Haarlem en verbonden aan het (OM-) Fraudemeldpunt Noord-West Nederland (FMP NWN) presenteert enthousiast zijn plan. Samen met de Bovenregionale Recherche van politie Kennemerland werkt de officier aan een werkwijze om fraude via online handelsplaatsen aan te pakken en te voorkómen. Het idee is om de fraude via Marktplaats als eerste aan te pakken, daarna kunnen de andere online handelssites aansluiten. Een minuut eerder had de aanklager begrip getoond voor tekortschietende prestaties van politie en OM in de strijd tegen deze fraude vorm. Vaak gaat het om tweedehands artikelen als kinderfietsjes en schaatsen, waarvoor de koper wel heeft betaald, maar nog niets heeft ontvangen. Dan gaat het om een paar tientjes. Begrijpelijk dat de opsporing dan niet alles uit de kast trekt voor burgers die aangifte komen doen. En ja, weet de aanklager, soms wórden burgers weggestuurd met het argument: dat doen we niet, want dat is civiel. Het ís ook civiel, zegt de officier, want het gaat om een overeenkomst tussen een koper en een verkoper waarbij de verplichtingen niet zijn nageleefd. Maar er is ook een andere kant van de medaille, zegt Onderwater. Vaak heeft een oplichter doelbewust en planmatig zijn fraudeactiviteiten in gang gezet. In dat geval is er alle reden om de strafrechtelijke weg in te slaan. Hoe definieer je ernstige criminaliteit? Even een zijsprong naar de echt grote financiële criminaliteit. Politie en OM (Functioneel Parket) organiseren expertmeetings waarin zij met partners als De Nederlandse Bank, de Autoriteit Financiële Markten en de Nederlands Mededingingsautoriteit aftasten welke zaken het best vervolgd kunnen worden. Criterium daarbij: is er sprake van grote maatschappelijke schade en dreigende ontwrichting van het financiële systeem? Voor dergelijke sessies zal de moeder die via Marktplaats wel voor een kinderfietsje betaalde maar nog niets heeft ontvangen, niet worden uitgenodigd. 4,6 miljard Maar je kunt het probleem ook van een andere kant aanvliegen. Martin Onderwater somt zijn kennis maar eens op. In 2007 kochten consumenten voor ongeveer 4,6 miljard euro via verschillende online handelsplaatsen. En steeds vaker gaat het om nieuwe, dure goederen als auto s en motoren, en om het aanbieden van financiële producten. Alleen al op Marktplaats staan op een willekeurig moment ongeveer vijf miljoen advertenties, dagelijks komen er 220 duizend nieuwe advertenties bij. Marktplaats is de op twee na best bezochte site van Nederland. Alleen Google en nu.nl trekken hogere bezoekersaantallen. En de online handelssites stuiten regelmatig op meldingen over fraude: niet-nakomen van overeengekomen leverings- of betalingsverplichtingen; aanbod van imitatiemerkartikelen; aanbod van illegale producten, aanbod van illegale financiële diensten. De exacte omvang van fraude gepleegd via online handelsplaatsen is niet bekend. Er is geen centrale registratie van deze fraudemeldingen. Aangiftes en meldingen komen binnen bij de politiekorpsen en diverse advertentiesites - en worden niet gebundeld. Voorzichtige schattingen op basis van politiesystemen gaan uit van jaarlijks acht- tot tienduizend gevallen van internetgerelateerde fraude. Maar onderzoek leert ook dat oplichters veel meer slachtoffers maken dan het aantal aangiften doet vermoeden. De aangiftebereidheid is laag. Het juiste aantal meldingen is vermoedelijk een vier- of vijfvoud van het nu bekende aantal. Onderwater concludeert: De gefragmenteerde registratie, de veelal schaarse digitale expertise en de prioritering doen afbreuk aan de opsporing en vervolging van dergelijke misdrijven. Veel zaken blijven op de plank liggen, terwijl het aantal gedupeerden toeneemt. Wapens De branche heeft zelf initiatieven genomen voor de preventie van fraude. Marktplaats neemt zijn maatschappelijke rol serieus, zegt Onderwater. Worden er bijvoorbeeld wapens of kinderen aangeboden, dan halen ze die advertenties er direct van af. Handelsplaatsen als Marktplaats controleren advertenties, geven onder bepaalde voorwaarden kopersgarantie, blokkeren dubieuze advertenties, en bieden soms de dienst aan om met een borg te kopen. Om de verkoop van namaakartikelen via de site tegen te gaan, werkt Marktplaats samen met de rechthebbenden van de intellectuele eigendomsrechten. Maar dit werkt niet afdoende, weet Onderwater. Politie en justitie hebben een verantwoordelijkheid in het bevorderen >

20 20 Cybercrime > De opsporing verloopt nu fragmentarisch en dus inefficiënt Aanklager Onderwater van het vertrouwen en het bestrijden van deze vorm van fraude. Onderwater deed over 2008 een onderzoek en vroeg bij Marktplaats op bij hoeveel advertenties er meer dan drie meldingen over onregelmatigheden werden gedaan. Dat leverde een lijst op van 1800 meldingen, die leidden tot 330 veelplegers ik hanteer nu niet de landelijke definitie van dat woord. Die gegevens zijn met een bank uitgewisseld. Bij de bank bleek dat in 75 procent van die gevallen de politie vorderingen had gedaan, of dat bankrekeningen waren geblokkeerd naar aanleidig van de vorderingen én van slachtoffermeldingen bij de bank. Het totaaloverzicht van alle banken liet zien dat bij zestig procent van de betrokken bankrekeningen reeds actie was ondernomen op basis van vorderingen van de politie en slachtoffermeldingen. Wel bleek dat veel mensen met dezelfde verdachte bezig zijn. De opsporing verloopt fragmentarisch en dus inefficiënt. IP-adres De fraude moet worden aangepakt en voorkómen. Een eerste stap in de plannen van Onderwater is dat de aard en omvang ervan duidelijk wordt. Samen met de Bovenregionale Recherche Noordwest Nederland (onderdeel van politiekorps Kennemerland) werkt parket Haarlem - en het Fraudemeldpunt daar - aan een aanpak. Het is de bedoeling dat het Fraudemeldpunt het taakaccent internetgerelateerde fraude krijgt. Op dit moment heeft dit FMP al bancaire en creditcardfraude als taakaccent. Marktplaats (en op termijn: tien online handelsplaatsen) stuurt alle fraudemeldingen door naar het FMP. Bij die meldingen levert het de betreffende advertentie, de link naar de bankrekening en het IP-adres van een bij een incident betrokken handelaar. Daarmee kun je bij een verdachte komen, zegt Onderwater. Binnen het fraudemeldpunt zullen de meldingen worden geanalyseerd en veredeld. Die leiden tot een aantal onderzoeksvoorstellen. Die zullen in eerste instantie door de Bovenregionale Recherche Noordwest Nederland (onderdeel van politie Kennemerland) worden opgepakt. Maar er zal zeker ook een beroep worden gedaan op andere politieregio s. Onderwater: Het FMP lijkt een kansrijke omgeving om deze nieuwe werkwijze te starten. Het FMP heeft de beschikking over een dekkend netwerk en onderhoudt daartoe relaties met meerdere private partijen zoals banken, internet service providers en online handelsplaatsen. De Bovenregionale Recherche Noordwest Noord bezit de benodigde expertise voor en heeft recent ervaring opgedaan met internetgerelateerde fraude (project Apollo). Grote vissen Door alle meldingen centraal te krijgen, wordt de informatiepositie beter, is de overtuiging van Onderwater. Daarmee zullen we nog steeds niet alles kunnen aanpakken, maar we kunnen dan wel de grote vissen aanpakken. De betere informatiepositie die de nieuwe werkwijze oplevert, kan leiden tot preventie van de fraude. Er kan een convenant worden gesloten met banken, waarmee de banken kunnen overgaan tot het blokkeren van collecterende rekeningen waar het geld van fraudeslachtoffers op gestort is. Dan maken we het dit soort criminelen echt lastig. Tekst: Pieter Vermaas Meer informatie: OMtranet:Organisatie > Intensiveringsprogramma s > Cybercrime en/of Finec Cybercrime en Finec intensiveren De aanpak van fraude via online handelsplaatsen past binnen de intensiveringsprogramma s van (vooral) Cybercrime en Financieel-econonomische fraude (Finec). Uitgangspunten daarbij zijn: informatiegestuurde, ketenbrede bestrijding, en barrières opwerpen tegen criminaliteit. Er moet worden geleerd van samenwerken met publiek-private partners als online handelsplaatsen, internet service providers en banken. Ook speelt het werken ten dienste van de samenleving een belangrijke rol. Als eerste doel van de aanpak van fraude via online handelsplaatsen wordt genoemd: bijdragen aan het (her)winnen van het vertrouwen van de burger in het internet als medium om te handelen.

Criminaliteit en rechtshandhaving 2013. Ontwikkelingen en samenhangen Samenvatting

Criminaliteit en rechtshandhaving 2013. Ontwikkelingen en samenhangen Samenvatting Criminaliteit en rechtshandhaving Ontwikkelingen en samenhangen Samenvatting In de jaarlijkse publicatie Criminaliteit en rechtshandhaving bundelen het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), het Wetenschappelijk

Nadere informatie

Incident? Actie! Sessie 2: 5 november 2015. Strafrecht in de praktijk

Incident? Actie! Sessie 2: 5 november 2015. Strafrecht in de praktijk Incident? Actie! Sessie 2: 5 november 2015 Strafrecht in de praktijk Incident? Actie! Drie bijeenkomsten 1 okt: Lessen Avontuur 2014-2015 5 nov: Strafrecht 8 dec: Geleerde lessen & borging Begeleiding

Nadere informatie

Berechting. Z.C. Driessen en R.F. Meijer

Berechting. Z.C. Driessen en R.F. Meijer 6 Berechting Z.C. Driessen en R.F. Meijer In 2015 deed de rechter 102.000 misdrijfzaken af, 20% minder dan in 2007 en 5% meer dan in 2014. Vermogensmisdrijven en gewelds- en seksuele misdrijven vormden

Nadere informatie

Rapport. Rapport naar aanleiding van een klacht over het arrondissementsparket te Rotterdam. Datum: 3 augustus Rapportnummer: 2011/226

Rapport. Rapport naar aanleiding van een klacht over het arrondissementsparket te Rotterdam. Datum: 3 augustus Rapportnummer: 2011/226 Rapport Rapport naar aanleiding van een klacht over het arrondissementsparket te Rotterdam. Datum: 3 augustus 2011 Rapportnummer: 2011/226 2 Feiten Verzoekers hebben bij de politie aangifte gedaan jegens

Nadere informatie

HET WERK VAN DE OFFICIER VAN JUSTITIE

HET WERK VAN DE OFFICIER VAN JUSTITIE HET WERK VAN DE OFFICIER VAN JUSTITIE Opsporen en vervolgen Wie doet dat eigenlijk? De ene moord is nog niet gepleegd of je ziet alweer de volgende ontvoering. Politieseries en misdaadfilms zijn populair

Nadere informatie

Berechting. A.Th.J. Eggen

Berechting. A.Th.J. Eggen 6 Berechting A.Th.J. Eggen Jaarlijks behandelt de rechter in eerste aanleg circa 130.000 strafzaken tegen verdachten van misdrijven. Ruim 80% van de zaken wordt afgedaan door de politierechter. Het aandeel

Nadere informatie

Strafrechtelijke reactie Vraag en antwoord

Strafrechtelijke reactie Vraag en antwoord Strafrechtelijke reactie Vraag en antwoord De Leerplichtwet Ieder kind heeft recht op onderwijs. Het biedt hen de kans om hun eigen mogelijkheden te ontdekken, te ontwikkelen en te gebruiken. Een goede

Nadere informatie

Delinquent gedrag bij jongeren met een licht verstandelijke beperking

Delinquent gedrag bij jongeren met een licht verstandelijke beperking DC 72 Delinquent gedrag bij jongeren met een licht verstandelijke beperking Dit thema is een bewerking van het krantenartikel uit NRC Handelsblad Vroeger een debiel, nu een delinquent. In dit artikel zegt

Nadere informatie

Als uw kind in aanraking komt met de politie

Als uw kind in aanraking komt met de politie Als uw kind in aanraking komt met de politie Inhoud 3 > Als uw kind in aanraking komt met de politie 4 > De Raad voor de Kinderbescherming 6 > Het traject in jeugdstrafzaken 7 > Officier van justitie en

Nadere informatie

Speech Gerbrandy-debat

Speech Gerbrandy-debat Speech Gerbrandy-debat Goedemiddag allemaal, Woorden doen ertoe. Vandaag en toen. De woorden van premier Gerbrandy hebben een belangrijke rol gespeeld in de Nederlandse geschiedenis. Via de radio sprak

Nadere informatie

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen

Nadere informatie

U moet terechtstaan. Inhoud

U moet terechtstaan. Inhoud U moet terechtstaan Inhoud Deze brochure 3 Dagvaarding 3 Bezwaarschrift 3 Rechtsbijstand 4 Slachtoffer 4 Inzage in uw dossier 4 Getuigen en deskundigen 5 Uitstel 5 Aanwezigheid op de terechtzitting 6 Verstek

Nadere informatie

Datum 7 april 2015 Onderwerp Antwoorden kamervragen over het bericht 7 op de 10 hoort niets na aangifte woninginbraak

Datum 7 april 2015 Onderwerp Antwoorden kamervragen over het bericht 7 op de 10 hoort niets na aangifte woninginbraak 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj

Nadere informatie

Lesbrief bij Mijn broer is een boef van Netty van Kaathoven voor groep 7 en 8

Lesbrief bij Mijn broer is een boef van Netty van Kaathoven voor groep 7 en 8 Lesbrief bij Mijn broer is een boef van Netty van Kaathoven voor groep 7 en 8 Inhoud van deze lesbrief - Thema s in het boek - Lesopzet - Doel van de les - Uitwerking - Bijlage: opdrachtenblad Thema s

Nadere informatie

6 Berechting. M. Brouwers en A.Th.J. Eggen

6 Berechting. M. Brouwers en A.Th.J. Eggen 6 Berechting M. Brouwers en A.Th.J. Eggen In deed de rechter 102.000 misdrijfzaken 1 af. Dat is 23% minder dan in. In meer dan de helft van de zaken gaat het om vermogensmisdrijven (35%) of gewelds- en

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

Berechting. M. Brouwers en A.Th.J. Eggen

Berechting. M. Brouwers en A.Th.J. Eggen 6 Berechting M. Brouwers en A.Th.J. Eggen In 2010 deed de rechter 106.000 strafzaken tegen verdachten van misdrijven af. Dat is 16% minder dan in het voorgaande jaar. In bijna drie kwart van de behandelde

Nadere informatie

Meld. seksueel misbruik. aan de commissie-samson

Meld. seksueel misbruik. aan de commissie-samson Meld seksueel misbruik aan de commissie-samson Help ons Mijn naam is Rieke Samson en ik wil je vragen om ons te helpen bij het onderzoek naar seksueel misbruik van kinderen en jongeren. Zelf ben ik voorzitter

Nadere informatie

Aantal misdrijven blijft dalen

Aantal misdrijven blijft dalen Aantal misdrijven blijft dalen Vorig jaar zijn er minder strafbare feiten gepleegd. Daarmee zet de daling, die al zeven jaar te zien is, door. Het aantal geregistreerde aangiftes van een misdrijf (processen

Nadere informatie

Rapport. Rapport naar aanleiding van een klacht over het Openbaar Ministerie te Den Haag. Datum: 7 juli 2015 Rapportnummer: 2015/109

Rapport. Rapport naar aanleiding van een klacht over het Openbaar Ministerie te Den Haag. Datum: 7 juli 2015 Rapportnummer: 2015/109 Rapport Rapport naar aanleiding van een klacht over het Openbaar Ministerie te Den Haag. Datum: 7 juli 2015 Rapportnummer: 2015/109 2 Aanleiding Verzoekster is advocaat en haar cliënt stelt dat hij op

Nadere informatie

Op het politiebureau en jonger dan 18 jaar? Wegwijzer over je rechten en plichten

Op het politiebureau en jonger dan 18 jaar? Wegwijzer over je rechten en plichten Op het politiebureau en jonger dan 18 jaar? Wegwijzer over je rechten en plichten Je bent op het politiebureau omdat: 1. je wordt verdacht van het plegen van een strafbaar feit en je moest mee naar het

Nadere informatie

Rapport. Rapport over een klacht over het regionale politiekorps Utrecht. Datum: 16 april Rapportnummer: 2012/062

Rapport. Rapport over een klacht over het regionale politiekorps Utrecht. Datum: 16 april Rapportnummer: 2012/062 Rapport Rapport over een klacht over het regionale politiekorps Utrecht. Datum: 16 april 2012 Rapportnummer: 2012/062 2 Klacht Verzoeker klaagt erover dat een met naam genoemde politieambtenaar van het

Nadere informatie

Rapport. Datum: 13 juni 2012. Rapportnummer: 2012/102

Rapport. Datum: 13 juni 2012. Rapportnummer: 2012/102 Rapport Rapport in het onderzoek naar klachten en signalen over het Meldpunt Internetoplichting, ondergebracht bij het regionale politiekorps Kennemerland. Datum: 13 juni 2012 Rapportnummer: 2012/102 2

Nadere informatie

Datum 26 september 2011 Onderwerp Antwoorden Kamervragen over de bescherming van juweliers en andere middenstanders

Datum 26 september 2011 Onderwerp Antwoorden Kamervragen over de bescherming van juweliers en andere middenstanders 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Schedeldoekshaven 100 2511 EX Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den

Nadere informatie

Instructie: Rollenspel mishandeling

Instructie: Rollenspel mishandeling Instructie: Rollenspel mishandeling Korte omschrijving werkvorm: De leerlingen gaan samen een strafrechtszaak naspelen. In deze rechtszaak is het onderwerp mishandeling door ex-vriend. De leerlingen worden

Nadere informatie

Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar

Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Als je ouders uit elkaar gaan is dat heel ingrijpend. Vaak verandert er nogal wat in je leven. Een rechter wil hierover met je praten tijdens een kinderverhoor.

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR GEWELD IN DE PSYCHIATRIE

ONDERZOEK NAAR GEWELD IN DE PSYCHIATRIE ONDERZOEK NAAR GEWELD IN DE PSYCHIATRIE FACTSHEET 1: OMVANG, AARD & GEVOLGEN VAN GEWELDSINCIDENTEN De Vrije Universiteit Amsterdam doet onderzoek naar geweld in de psychiatrie. Aan hulpverleners werkzaam

Nadere informatie

Incident? Actie! Sessie 2: 5 november Strafrecht in de praktijk

Incident? Actie! Sessie 2: 5 november Strafrecht in de praktijk Incident? Actie! Sessie 2: 5 november 2015 Strafrecht in de praktijk Programma 1. Stand van zaken 2. Strafrecht: Jurisprudentie en OM = pauze = 3. Praktijk I: Drie avonturiers 4. Praktijk II: Aan de slag!

Nadere informatie

Pesten op de werkvloer

Pesten op de werkvloer Pesten op de werkvloer Pesten op de werkvloer Enige tijd geleden verscheen in de media berichten over een filmpje waarop te zien is hoe een medewerker van een Belgisch productiebedrijf door zijn collega

Nadere informatie

Rapport. Datum: 13 oktober 1998 Rapportnummer: 1998/446

Rapport. Datum: 13 oktober 1998 Rapportnummer: 1998/446 Rapport Datum: 13 oktober 1998 Rapportnummer: 1998/446 2 Klacht Op 11 februari 1998 ontving de Nationale ombudsman een verzoekschrift van de heer X te Y, ingediend door de heer mr. G. Meijers, advocaat

Nadere informatie

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie

ECLI:NL:GHAMS:2016:5635 Gerechtshof Amsterdam Datum uitspraak Datum publicatie Zaaknummer

ECLI:NL:GHAMS:2016:5635 Gerechtshof Amsterdam Datum uitspraak Datum publicatie Zaaknummer ECLI:NL:GHAMS:2016:5635 Instantie Gerechtshof Amsterdam Datum uitspraak 10-11-2016 Datum publicatie 29-12-2016 Zaaknummer 23-000872-16 Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie Strafrecht Hoger

Nadere informatie

Allemaal in ontwikkeling. Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman

Allemaal in ontwikkeling. Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman Permanente educatie in Smallingerland Allemaal in ontwikkeling Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman Van cursussen professioneel Engels, kennis opdoen bij een andere afdeling tot vierjarige

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj

Nadere informatie

Puzzel: Wie is wie in de kinderrechtszaal?

Puzzel: Wie is wie in de kinderrechtszaal? Puzzel: Wie is wie in de kinderrechtszaal? Korte omschrijving werkvorm De docent en leerlingen bekijken samen wie waar zit en wat doet in de rechtszaal. Hierbij staat de rol van het kind in de rechtszaal

Nadere informatie

Interview protocol (NL)

Interview protocol (NL) Interview protocol (NL) Protocol telefoongesprek slachtoffers Goedemorgen/middag, u spreekt met (naam) van de Universiteit van Tilburg. Wij zijn op dit moment bezig met een onderzoek naar straat- en contactverboden

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

Waarom was het noodzakelijk dat Jezus stierf?

Waarom was het noodzakelijk dat Jezus stierf? Les 5 - Redding Vier feiten die je moet kennen om het Evangelie goed te begrijpen In deze bijbelstudies wordt gebruik gemaakt van de NBG-vertaling Dag 1 Waarom was het noodzakelijk dat Jezus stierf? In

Nadere informatie

Bont en Blauw Samenvatting

Bont en Blauw Samenvatting Bont en Blauw Samenvatting Ilse van Leiden Henk Ferwerda Samenvatting Politieagenten lopen het risico om tijdens de uitvoering van de taak zelf beledigd, bedreigd en soms ook mishandeld te worden. De

Nadere informatie

HET VERHAAL VAN KATRIN

HET VERHAAL VAN KATRIN HET VERHAAL VAN KATRIN Katrin begon heroïne te gebruiken toen ze ongeveer 12 was. In het begin deed ze dat nog af en toe. We hadden er niet genoeg geld voor. Door een ingrijpende gebeurtenis ging ze steeds

Nadere informatie

Reclasseringsmedewerkers aan het woord over 2014 Jaarverslag in het kort Reclassering Nederland

Reclasseringsmedewerkers aan het woord over 2014 Jaarverslag in het kort Reclassering Nederland Reclasseringsmedewerkers aan het woord over 2014 Jaarverslag in het kort Reclassering Nederland Reclasseringsmedewerkers aan het woord over 2014 Jaarverslag in het kort Reclassering Nederland 2 3 Inhoud

Nadere informatie

Datum 28 februari 2013 Onderwerp Beantwoording kamervragen over vervolgingen en veroordelingen wegens majesteitsschennis

Datum 28 februari 2013 Onderwerp Beantwoording kamervragen over vervolgingen en veroordelingen wegens majesteitsschennis 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Schedeldoekshaven 100 2511 EX Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den

Nadere informatie

Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar

Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Als je ouders uit elkaar gaan is dat heel ingrijpend. Vaak verandert er nogal wat in je leven. Een rechter wil hierover met je praten tijdens een kinderverhoor.

Nadere informatie

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197 Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,

Nadere informatie

Twee eeuwen. Openbaar Ministerie

Twee eeuwen. Openbaar Ministerie Twee eeuwen Openbaar Ministerie Met dank aan Napoleon Slechts drie jaar heerste Napoleon Bonaparte over Nederland. Toch heeft deze korte periode belangrijke sporen nagelaten in ons dagelijkse leven. Zo

Nadere informatie

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb hoofdstuk 8 Kernovertuigingen Kernovertuigingen zijn vaste gedachten en ideeën die we over onszelf hebben. Ze helpen ons te voorspellen wat er gaat gebeuren en te begrijpen hoe de wereld in elkaar zit.

Nadere informatie

De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht

De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht Lees : Mattheüs 18:21-35 Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was,heeft Hij gelijkenissen verteld

Nadere informatie

Voegen in het strafproces

Voegen in het strafproces Voegen in het strafproces Voegen in het strafproces april 2011 U bent slachtoffer geworden van een misdrijf of overtreding en u heeft daarbij schade geleden. Eén van de mogelijkheden om uw schade vergoed

Nadere informatie

Uitspraak. parketnummer: datum uitspraak: 3 november 2016 TEGENSPRAAK

Uitspraak. parketnummer: datum uitspraak: 3 november 2016 TEGENSPRAAK ECLI:NL:GHAMS:2016:5390 Instantie Gerechtshof Amsterdam Datum uitspraak 03-11-2016 Datum publicatie 21-12-2016 Zaaknummer 23-003117-15 Rechtsgebieden Strafrecht Bijzondere kenmerken Hoger beroep Inhoudsindicatie

Nadere informatie

Rapport. Rapport naar aanleiding van een klacht over de politiechef van de regionale eenheid Noord- Nederland.

Rapport. Rapport naar aanleiding van een klacht over de politiechef van de regionale eenheid Noord- Nederland. Een extra stap Rapport Rapport naar aanleiding van een klacht over de politiechef van de regionale eenheid Noord- Nederland. Datum: 16 april 2015 Rapportnummer: 2015/076 2 Klacht Verzoeker klaagt erover

Nadere informatie

Vergoeding kosten van de bank bij conservatoir beslag

Vergoeding kosten van de bank bij conservatoir beslag RAPPORT Vergoeding kosten van de bank bij conservatoir beslag Een onderzoek naar een afwijzing van het Openbaar Ministerie in Den Haag om kosten na vrijspraak te vergoeden. Oordeel Op basis van het onderzoek

Nadere informatie

Hoofdstuk 3.0 Wat is een democratische rechtsstaat?

Hoofdstuk 3.0 Wat is een democratische rechtsstaat? Scheiding der machten De rechters zijn gescheiden www.rechtvoorjou.nl Hoofdstuk 3.0 Wat is een democratische rechtsstaat? Maak de volgende oefeningen met behulp van de informatie op de website*. Naam Leerling:...Klas:...

Nadere informatie

overigens niet ongewoon; uit recent onderzoek van Nyenrode blijkt dat 69 % van de bedrijven in Nederland een familiebedrijf is.

overigens niet ongewoon; uit recent onderzoek van Nyenrode blijkt dat 69 % van de bedrijven in Nederland een familiebedrijf is. Beste heer De Haan, Bij deze ga ik graag alsnog in op uw verzoek om nadere informatie. Ik kan en wil niet alles delen omdat een deel nog voorligt bij de rechtbank. Toch hecht ik er aan om met u mijn kant

Nadere informatie

Beoordeling. h2>klacht

Beoordeling. h2>klacht Rapport 2 h2>klacht Verzoekster klaagt erover dat een ambtenaar van het regionale politiekorps Limburg-Noord op 14 juli 2008 heeft geweigerd de aangifte van diefstal van haar kat op te nemen. Beoordeling

Nadere informatie

Besluitvorming over bijzondere opsporingsbevoegdheden in de aanpak van georganiseerde criminaliteit

Besluitvorming over bijzondere opsporingsbevoegdheden in de aanpak van georganiseerde criminaliteit SAMENVATTING De Wet BOB: Titels IVa en V in de praktijk Besluitvorming over bijzondere opsporingsbevoegdheden in de aanpak van georganiseerde criminaliteit Mirjam Krommendijk Jan Terpstra Piet Hein van

Nadere informatie

Deze brochure 3. Dagvaarding 3. Bezwaarschrift 3. Rechtsbijstand 4. Slachtoffer 4. Inzage in uw dossier 4. Getuigen en deskundigen 5.

Deze brochure 3. Dagvaarding 3. Bezwaarschrift 3. Rechtsbijstand 4. Slachtoffer 4. Inzage in uw dossier 4. Getuigen en deskundigen 5. U MOET TERECHTSTAAN INHOUD Deze brochure 3 Dagvaarding 3 Bezwaarschrift 3 Rechtsbijstand 4 Slachtoffer 4 Inzage in uw dossier 4 Getuigen en deskundigen 5 Uitstel 5 Aanwezigheid op de terechtzitting 6 Verstek

Nadere informatie

Debat: Rollenspel Mishandeling

Debat: Rollenspel Mishandeling Debat: Rollenspel Mishandeling Korte omschrijving werkvorm: De leerlingen gaan samen een strafrechtszaak naspelen. In deze rechtszaak is het onderwerp mishandeling door ex-vriend. Omdat het onderwerp van

Nadere informatie

Onderzoek door het Openbaar Ministerie Informatiefolder voor de medewerker

Onderzoek door het Openbaar Ministerie Informatiefolder voor de medewerker Informatie folder Onderzoek door het Openbaar Ministerie Informatiefolder voor de medewerker Pagina 2 van 16 Onderzoek door het Openbaar Ministerie Informatiefolder voor de medewerker Landelijke versie,

Nadere informatie

Opsporingsberichtgeving

Opsporingsberichtgeving Opgave 4 Opsporingsberichtgeving Bij deze opgave horen de teksten 8 en 9 uit het bronnenboekje. Inleiding Een van de middelen die een officier van justitie kan inzetten in het opsporingsonderzoek is opsporingsberichtgeving.

Nadere informatie

Als uw kind in aanraking komt met de politie

Als uw kind in aanraking komt met de politie Als uw kind in aanraking komt met de politie Inhoud 3 > Als uw kind in aanraking komt met de politie 4 > De Raad voor de Kinderbescherming 6 > Het traject in jeugdstrafzaken 7 > Officier van justitie en

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj

Nadere informatie

Samenvatting. Vraagstelling. Welke ontwikkelingen zijn er in de omvang, aard en afdoening van jeugdcriminaliteit in de periode ?

Samenvatting. Vraagstelling. Welke ontwikkelingen zijn er in de omvang, aard en afdoening van jeugdcriminaliteit in de periode ? Samenvatting Het terugdringen van de jeugdcriminaliteit is een belangrijk thema van het beleid van het Ministerie van Veiligheid en Justitie. Met het beleidsprogramma Aanpak Jeugdcriminaliteit is de aanpak

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

1 Ben of word jij weleens gepest?

1 Ben of word jij weleens gepest? Onderzoeksresultaten TipHorstaandeMaas.nl Pesten Pesten is van alle generaties. Het kan bijna overal plaatsvinden en is daarom dichterbij dan mensen soms denken 8 1 Ben of word jij weleens gepest? 7 6

Nadere informatie

Eerste druk, 2013 2013 Arinka Linders AVI E5 M6 Illustraties: Michiel Linders

Eerste druk, 2013 2013 Arinka Linders AVI E5 M6 Illustraties: Michiel Linders Leo Leeuwtje Eerste druk, 2013 2013 Arinka Linders AVI E5 M6 Illustraties: Michiel Linders isbn: 9789048431052 nur: 282 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl Hoewel aan de totstandkoming

Nadere informatie

Rapport. Datum: 3 juni 1998 Rapportnummer: 1998/207

Rapport. Datum: 3 juni 1998 Rapportnummer: 1998/207 Rapport Datum: 3 juni 1998 Rapportnummer: 1998/207 2 Klacht Op 26 maart 1996 ontving de Nationale ombudsman een verzoekschrift van mevrouw M. te Oldenzaal met een klacht over een gedraging van het regionale

Nadere informatie

1Help: faalangst! 1.1 Verkenningen

1Help: faalangst! 1.1 Verkenningen 11 1Help: faalangst! Karel heeft moeite met leren. Dat zal wel faalangst zijn! zegt iemand. Een gemakkelijk excuus, want Karel is wel erg snel klaar met zijn huiswerk. Ellen, die ook moeite heeft met leren,

Nadere informatie

Verkeersongeluk. Misdrijf. Calamiteit. Praktisch. Slachtofferhulp Nederland Veelzijdig deskundig

Verkeersongeluk. Misdrijf. Calamiteit. Praktisch. Slachtofferhulp Nederland Veelzijdig deskundig Misdrijf Verkeersongeluk Calamiteit Juridisch Emotioneel Praktisch Veelzijdig deskundig biedt juridische, praktische en emotionele hulp aan slachtoffers van een misdrijf, calamiteit of verkeersongeluk.

Nadere informatie

Tijdschrift Kindermishandeling April 2013 Onderwijsspecial deel 2. 8 tips voor een goed gesprek met je leerling

Tijdschrift Kindermishandeling April 2013 Onderwijsspecial deel 2. 8 tips voor een goed gesprek met je leerling 8 tips voor een goed gesprek met je leerling Edith Geurts voor Tijdschrift Kindermishandeling Het kan zijn dat je als leerkracht vermoedt dat een kind thuis in de knel zit. Bijvoorbeeld doordat je signalen

Nadere informatie

5 Vervolging. M. Brouwers en A.Th.J. Eggen

5 Vervolging. M. Brouwers en A.Th.J. Eggen 5 Vervolging M. Brouwers en A.Th.J. Eggen In 2012 werden 218.000 misdrijfzaken bij het Openbaar Ministerie (OM) ingeschreven. Dit is een daling van 18% ten opzichte van 2005. In 2010 was het aantal ingeschreven

Nadere informatie

in de school Adv ocaat

in de school Adv ocaat Advocaat in de school LAGER ONDERWIJS Wat is het recht? Scheiding der machten Iemand pesten is niet tof, door het rode licht fietsen of lopen is gevaarlijk, met mes en vork eten is beleefd, roepen in de

Nadere informatie

Ik besloot te verder te gaan en de zeven stappen naar het geluk eerst helemaal af te maken. We hadden al:

Ik besloot te verder te gaan en de zeven stappen naar het geluk eerst helemaal af te maken. We hadden al: Niet meer overgeven Vaak is de eerste zin die de klant uitspreekt een aanwijzing voor de hulpvraag. Paula zat nog maar net toen ze zei: ik ben bang om over te geven. Voor deze angst is een mooie naam:

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 2030 2500 EH Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 2008 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 47 25 DP Den Haag Postbus 2030 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj

Nadere informatie

Een spannend spel loopt verkeerd af

Een spannend spel loopt verkeerd af De strafzaak Een spannend spel loopt verkeerd af Algemene informatie over de rechtszaak in het simulatiespel Ben, Najib en Roos, drie vmbo leerlingen van 15 jaar, hebben de laatste lesuren vrij van school

Nadere informatie

Directe Hulp bij Huiselijk. U staat er niet alleen voor!

Directe Hulp bij Huiselijk. U staat er niet alleen voor! Directe Hulp bij Huiselijk Geweld U staat er niet alleen voor! U krijgt hulp Wat nu? U bent in contact geweest met de politie of u heeft zelf om hulp gevraagd. Daarom krijgt u nu Directe Hulp bij Huiselijk

Nadere informatie

Directoraat-Generaal Rechtspleging en Rechtshandhaving

Directoraat-Generaal Rechtspleging en Rechtshandhaving ϕ Ministerie van Justitie Directoraat-Generaal Rechtspleging en Rechtshandhaving Directie Juridische en Operationele Aangelegenheden Postadres: Postbus 2030, 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede

Nadere informatie

Het hof heeft kennisgenomen van de vordering van de advocaat-generaal en van hetgeen door de verdachte en de raadsman naar voren is gebracht.

Het hof heeft kennisgenomen van de vordering van de advocaat-generaal en van hetgeen door de verdachte en de raadsman naar voren is gebracht. arrest GERECHTSHOF AMSTERDAM parketnummer: X uitspraak: 21 juli 2016 TEGENSPRAAK Verkort arrest van het gerechtshof Amsterdam gewezen op het hoger beroep, ingesteld tegen het vonnis van de politierechter

Nadere informatie

Puzzel: De rechtszaal

Puzzel: De rechtszaal Puzzel: De rechtszaal Korte omschrijving werkvorm: De leerlingen vullen in wie waar zit of staat in de rechtszaal. Leerdoel: De leerlingen kennen de opstelling van een rechtszaal en ze weten welke actoren

Nadere informatie

TKM Online, april 2012

TKM Online, april 2012 TKM- enquête onder ruim 1.400 professionals Het zwarte gat na een melding Marie-José Linders voor Tijdschrift Kindermishandeling 'Je ziet niet hoe het verder gaat met een kind. Wat gebeurt er? Wat doen

Nadere informatie

Onderzoek Geweldsfilmpjes

Onderzoek Geweldsfilmpjes Onderzoek Geweldsfilmpjes 21 april 2015 Over het onderzoek Aan dit online onderzoek, gehouden van 14 april tot en met 20 april 2015, deden 1.165 jongeren mee. De uitslag is na weging representatief voor

Nadere informatie

SAMENVATTING. Speerpunt gordel. Achtergrond en doel perceptieonderzoek

SAMENVATTING. Speerpunt gordel. Achtergrond en doel perceptieonderzoek SAMENVATTING Achtergrond en doel perceptieonderzoek Het Bureau Verkeershandhaving Openbaar Ministerie (BVOM) is onderdeel van het Openbaar Ministerie en valt onder het Ministerie van Justitie. Het is het

Nadere informatie

Persbericht. Gevoelens van onveiligheid iets verminderd. Centraal Bureau voor de Statistiek

Persbericht. Gevoelens van onveiligheid iets verminderd. Centraal Bureau voor de Statistiek Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB12-015 1 maart 2012 9.30 uur Gevoelens van onveiligheid iets verminderd Minder Nederlanders voelen zich onveilig Slachtofferschap veel voorkomende criminaliteit

Nadere informatie

ARRESTANTENVERZORGING. Juridische aspecten De politie Het strafproces Verzorging Ethiek

ARRESTANTENVERZORGING. Juridische aspecten De politie Het strafproces Verzorging Ethiek ARRESTANTENVERZORGING Juridische aspecten De politie Het strafproces Verzorging Ethiek januari 2013 Doel van het strafproces / strafvordering = het nemen van strafvorderlijke beslissingen Bestaat uit =

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

Eindexamen maatschappijleer

Eindexamen maatschappijleer Opgave 3 Criminaliteit in Nederland tekst 1 2 30 3 40 4 In Nederland worden per jaar zo n vijf en een half miljoen misdrijven gepleegd. Ruim anderhalf miljoen daarvan komt ter kennis van de politie. Uiteindelijk

Nadere informatie

8,6. Samenvatting door een scholier 1173 woorden 3 april keer beoordeeld. Maatschappijleer. Hoofdstuk 4. CRIMINALITEIT. 1. Criminaliteit.

8,6. Samenvatting door een scholier 1173 woorden 3 april keer beoordeeld. Maatschappijleer. Hoofdstuk 4. CRIMINALITEIT. 1. Criminaliteit. Samenvatting door een scholier 1173 woorden 3 april 2003 8,6 31 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Hoofdstuk 4. CRIMINALITEIT 1. Criminaliteit. Onmaatschappelijk = Afwijkend gedrag. Bv. met handen eten,

Nadere informatie

De rechten van grootouders

De rechten van grootouders Mr E.L.M. Louwen advocaat familierecht/mediator Bierman advocaten, Tiel De rechten van grootouders Wet Al jaren vragen grootouders aan de rechter om een omgangsregeling met hun kleinkinderen. Al jaren

Nadere informatie

Toespraak minister Hirsch Ballin bij oprichting Platform Internetveiligheid op 8 december 2009. Dames en heren,

Toespraak minister Hirsch Ballin bij oprichting Platform Internetveiligheid op 8 december 2009. Dames en heren, Toespraak minister Hirsch Ballin bij oprichting Platform Internetveiligheid op 8 december 2009 Dames en heren, Goed dat we hier bijeen zijn om het Platform Internetveiligheid op te richten. Ik ben blij

Nadere informatie

ECLI:NL:RBMNE:2016:5688

ECLI:NL:RBMNE:2016:5688 ECLI:NL:RBMNE:2016:5688 Instantie Datum uitspraak 26-10-2016 Datum publicatie 22-12-2016 Zaaknummer 16/703291-13 Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie Rechtbank Midden-Nederland Strafrecht

Nadere informatie

Datum 25 juni 2013 Onderwerp Antwoorden Kamervragen over oplichting bij Marktplaats en wettelijke problemen rond de vervolging van internetoplichting

Datum 25 juni 2013 Onderwerp Antwoorden Kamervragen over oplichting bij Marktplaats en wettelijke problemen rond de vervolging van internetoplichting 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj

Nadere informatie

Persbericht. Criminaliteit nauwelijks gedaald. Centraal Bureau voor de Statistiek

Persbericht. Criminaliteit nauwelijks gedaald. Centraal Bureau voor de Statistiek Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB11018 1 maart 2011 9.30 uur Criminaliteit nauwelijks gedaald www.cbs.nl Lichte afname slachtoffers veel voorkomende criminaliteit Gevoelens van veiligheid

Nadere informatie

Een gelukkige huisvrouw

Een gelukkige huisvrouw Een gelukkige huisvrouw Voordat ik zwanger was, was ik een gelukkige huisvrouw, ik had alles wat ik wilde. En daarvoor hoefde ik geen dag te werken. Want werken, dat deed mijn man Harry al. Harry zat in

Nadere informatie

Het functioneringsgesprek

Het functioneringsgesprek Het functioneringsgesprek Gewoon betrokken Werknemer Het functioneringsgesprek Gewoon betrokken Inhoudsopgave Inleiding... 5 Wat is een functioneringsgesprek?... 7 Waarom is een functioneringsgesprek

Nadere informatie

Bijna de helft van de geweldsmisdrijven wordt in de openbare ruimte gepleegd / foto: Inge van Mill.

Bijna de helft van de geweldsmisdrijven wordt in de openbare ruimte gepleegd / foto: Inge van Mill. Bijna de helft van de geweldsmisdrijven wordt in de openbare ruimte gepleegd / foto: Inge van Mill. secondant #2 april 2009 7 Geweldsdelicten tussen - Daling van geweld komt niet uit de verf Crimi-trends

Nadere informatie

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie.

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. De cliënt krijgt een groot vel papier en kleurkrijt. De opdracht is: Teken je gezin van herkomst rond de etenstafel. Een werkvorm

Nadere informatie

SAMENVATTING Achtergrond Onderzoeksopzet

SAMENVATTING Achtergrond Onderzoeksopzet SAMENVATTING Achtergrond De laatste jaren is er een toenemende aandacht van de overheid voor de aanpak van kindermishandeling en partnergeweld. Het kabinet heeft in 2007 het actieplan Kinderen Veilig Thuis

Nadere informatie

Samenvatting strafzaken die in 2008 zijn aangemeld bij/afgedaan door de Toegangscommissie

Samenvatting strafzaken die in 2008 zijn aangemeld bij/afgedaan door de Toegangscommissie Samenvatting strafzaken die in 2008 zijn aangemeld bij/afgedaan door de Toegangscommissie Van onderstaande zaken zijn nummer 0038 t/m 0052 in 2008 onder de aandacht gebracht. Zaak 0031 is zowel in 2006,

Nadere informatie

Help, ik zit in de OR! Meer dan 200 Gouden tips voor de ondernemingsraad

Help, ik zit in de OR! Meer dan 200 Gouden tips voor de ondernemingsraad Help, ik zit in de OR! Meer dan 200 Gouden tips voor de ondernemingsraad De Gouden tips serie is in 2014-2016 verschenen op www.schateiland.com, op OR TV (Youtube) en in OR Rendement. Walter Landwier Help,

Nadere informatie