Voor alle moedeloze ouders Voor alle verslaafde jongeren. Geef de moed niet op!

Transcriptie

1 1 Inleiding Voor alle moedeloze ouders Voor alle verslaafde jongeren. Geef de moed niet op! Mama Mama, ik ben aan de drugs nee het is echt niet jouw schuld want ik heb het zelf gewild. Mama, jij kon er niets aan doen Ik ging voor glorie en voor roem en alles wat ik nu verdoem. Mama, dingen gaan soms vlug dan denk je niet eerst na en dan kan je niet terug. Mama, ik zie ook jou verdriet en dat je me wilt helpen maar dat wil ik dan weer niet. Mama, ik heb alles zelf gedaan ooit ben ik diep gevallen maar ooit zal ik ook weer staan. Josje dec Deze poëet was 13 toen hij aan de heroïne begon. Na een heftige tijd ging hij op zijn 25 e clean door het leven. Ondertussen is deze maatschappelijk bewogen en betrokken man die zich inzet voor o.a. verslaafden zelf al ruim twintig jaar clean! Door hard werken en geloof in zichzelf werkt hij nu op een stafpositie in de verslavingszorg. Wij kennen elkaar ondertussen 14 jaar en hebben veel respect en waardering voor elkaars werk. Zoals hij schrijft in het gedicht; ooit ben ik diep gevallen maar ooit zal ik ook weer staan. Dit heeft hij meer dan waar gemaakt. CHAPEAU!

2 1.1 Belangrijk nieuws Individuele ouder gesprekken Het lijkt erop dat er een verschuiving plaatsvindt van de reguliere ouderavonden naar individuele oudergesprekken. PRAT (Preventie Advies Team)wordt benaderd door ouders die zich grote zorgen om hun kinderen maken. Dit heeft veelal te maken met overmatig alcohol/drugs gebruik en het daar uit voortvloeiende wangedrag. Ouders zijn radeloos en willen individuele aandacht met een lage drempel. Vaak zitten ze al in de hulpverlening met hun kind of met het hele gezin. Wij bieden hier een luisterend oor dat zeer op prijs gesteld wordt. Ook stellen we voor om met een ervaringsdeskundige in gesprek te gaan. Dit werkt goed en is over het algemeen heel verhelderend. Door deze individuele gesprekken worden ouders zich bewust dat er ingegrepen moet worden en dat zij de aangewezen personen zijn daarvoor. We hebben het hier over ouders van jongeren tussen de 10 en 20 jaar die een beroep op PRAT doen. Na het gesprek adviseren wij( indien nodig) om contact op te nemen met instanties die voor de verdere begeleiding zorg kunnen dragen. Ervaringsdeskundigen uit de regio Steeds meer ervaringsdeskundigen en ouders uit Midden Drenthe, Assen en verder alle gemeenten in Drenthe vinden de weg naar PRAT. Dit jaar hebben we o.a. 2 jongeren uit Meppel, 2 uit Hoogeveen, 3 Assen, 2 Noordenveld, 3 Emmen 2 Aa en Hunze 1 Westerveld en 4 uit Midden Drenthe waarvan 2 uit Smilde en Hoogersmilde en een uit Hijken en Beilen. De 2 jongeren uit Smilde kwamen samen met hun ouders voor een kennismaking gesprek bij ons op kantoor. Zij solliciteerden als voorlichter en om werkervaring op te doen bij ons op kantoor. Over het hele jaar verdeelt 19 ervaringsdeskundigen uit Drenthe, 4 uit Groningen en 2 uit Leeuwarden inmiddels zijn er ook weer een aantal die PRAT hebben verlaten. Ze zijn een opleiding gaan volgen en/of een baan gevonden. De groep ervaringsdeskundigen bestaat veelal uit personen die net uit een klinische opname komen. Ze komen uit een hele veilige omgeving en wonen vaak nog beschermd. Dit is natuurlijk niet voor niets, want ze staan aan het begin van een nieuwe fase van hun leven. Ze moeten leren om weer terug te keren in de maatschappij. Hier is buiten ondersteuning, natuurlijk ook sturing vereist. Hoewel die sturing er duidelijk is, voelt dit niet zo binnen ons team. Dit wordt als zeer prettig ervaren. Binnen PRAT benadrukken wij altijd sterk het feit dat iedereen gelijk is binnen ons team. Iedereen krijgt ruim de kans om eigen ideeën in te brengen en er wordt ook verwacht dat je een duidelijke eigen mening naar voren brengt. De uiteindelijke beslissing ligt bij de leidinggevende, maar ieder zijn mening telt! Ondersteunen en aansturen Naast ervaringsdeskundigen, melden zich ook regelmatig vrijwilligers. Zij willen de tijd dat ze werkloos zijn graag hun structuur behouden en hun kwaliteiten inzetten bij PRAT. Zowel in de voorlichting als op kantoor doen ze fantastisch werk. Door al het komen en gaan moeten we extra alert zijn dat de rust en veiligheid bewaard blijft. Door al deze wisselingen heeft ons team veel ondersteuning nodig, maar ook sturing. Deze ondersteuning is vooral nodig omdat we met een zeer kwetsbare groep mensen werken. We willen de veiligheid en structuur waarborgen, die absoluut nodig is voor het werk dat wij doen. Daarom is de stijl van leiding geven vooral overtuigend. Zo is de leidinggevende constant bezig om de grenzen te bewaken van de doelstellingen van PRAT en met de scholing van de nieuwkomers. De jongeren die geplaatst worden vanuit de reclassering met een taakstraf, zijn ook ex- gebruiker en gaan volledig op in het PRAT team. Meestal blijven ze na hun straf nog een tijd als vrijwilliger werken bij PRAT, tot er gestart wordt met een opleiding of baan.

3 2 Waar staan wij voor? 2.1 Missie Stichting PRAT (Preventie Advies Team) is een vrijwilligersorganisatie. De vrijwilligers van PRAT werken vanuit een sociaal maatschappelijke betrokkenheid om te helpen voorkomen dat jonge mensen in de valkuil van middelen terechtkomen. Het aantal vrijwilligers varieert tussen personen. Deze schommeling wordt voornamelijk veroorzaakt door het verloop binnen de groep ervaringsdeskundigen. Dit heeft als reden hervatten van werk en helaas (soms) terugval in gebruik. Ten aanzien van de vrijwilligers is het beleid van PRAT dat het werk in materiële zin niks oplevert, maar dat het de vrijwilligers ook niks mag kosten. Telefoon- en reiskosten die worden gemaakt ten behoeve van de voorlichting, gespreksgroepen, teambesprekingen etc. worden gedeclareerd. Eenmaal per jaar is er met het hele Pratteam een gezellig samenzijn. Bij verjaardagen van de vrijwilligers wordt een kaartje met een kleine cadeaubon gestuurd of b.v. bij langdurige ziekte een bloemetje. Door elkaar ook eens op een andere manier te leren kennen buiten het werk om, krijgt men meer respect voor elkaar. Door met jongeren, ouders/verzorgers en docenten in gesprek te gaan over alcohol en drugs proberen we de mensen bewust te maken van de gevaren hiervan. Scholen en ouders zijn ons belangrijkste werkgebied. PRAT begint met voorlichtingen geven in groep 8 van de basisschool en eindigt in de vierde klas van de middelbare school. PRAT blijft nieuwe technieken inzetten om moderne, aansprekende, maar vooral ook complete voorlichtingen te geven. Het afgelopen jaar heeft PRAT een doorlopende leerlijn ontwikkeld, zodat de voorlichting optimaal succesvol is. De voorlichtingen zijn gebaseerd op weerbaarheid en bewustwording. Vooral deze doorlopende leerlijn is heel belangrijk, omdat juist door herhaling het meeste blijft beklijven bij de jongeren. 2.2 Visie PRAT streeft ernaar dat drugs en alcohol bespreekbare onderwerpen worden binnen het gezin en de samenleving, opdat het gebruik van middelen, voornamelijk onder jongeren, in een vroeg stadium kan worden gesignaleerd. PRAT ziet het als haar taak om actief op de verontrustende berichten over het alcoholgebruik onder de jongeren te reageren. Onder het motto: "Je hebt je toekomst in eigen hand, willen we alle inwoners van ons werkgebied bewust maken van het gebruik, de problematiek en de gevolgen hiervan. Niet alleen als individu, maar zeker ook als samenleving. Een belangrijk doel van PRAT is de emotionele weerbaarheid bij jongeren te versterken. Oprechtheid ten aanzien van wat je voelt is een wapen in de strijd tegen misbruik van alcohol en drugs. Open omgaan met emoties voorkomt dat je een speelbal wordt van andere mensen of dat je neigt te vluchten in een roes. Het zorgt er tevens voor dat je contact houdt met jezelf. Juist in een periode dat je keuzes moet gaan maken is het van belang dat je weet wat je wilt, wat je kan en wie je bent. In de puberteit kun je overrompeld worden door allerlei emoties. Emoties kunnen lastig zijn, maar dienen altijd een doel. Zo laat boosheid zien dat er grenzen zijn bereikt en verdriet dat je troost nodig hebt. Jaloezie laat zien wat je graag hebben wilt of wie je wilt zijn, terwijl angst je behoedt voor het nemen van te veel risico. Te vaak laten we ons door emoties verlammen en leiden ze tot negatief gedrag. Het motto van PRAT: durf te kijken naar wat er binnen in je leeft en zet die gevoelens om in positieve daden. Je bewust worden van de veelzijdige mogelijkheden van emoties en weten wat je blij maakt en wat niet, daar gaat het om. Aandacht voor emoties dus, omdat naast intellectuele vaardigheden (IQ) ook emotionele vaardigheden (EQ) van belang blijken bij het functioneren in de maatschappij. Bij de voorlichting aan jongeren en ouders richt PRAT zich op de volgende doelen:

4 Preventie Bewustwording Vroeg-signalering middelengebruik De-stigmatisering Bespreekbaarheid Emotionele vaardigheden (weerbaarheid) 2.3 Kernwaarden Voor de continuïteit van het werk is het gevoel van saamhorigheid binnen het team belangrijk, zodat er zo min mogelijk verloop is. Zorg voor elkaar, waardering en respect zijn het cement van onze vrijwilligersorganisatie. Dat zijn waarden die wij heel belangrijk vinden. Men voelt zich prettig, gewaardeerd en geaccepteerd. Niemand hoeft zich te bewijzen. Bestuur, secretariaat en de uitvoerders binnen de verschillende werkgroepen zijn ieder op hun terrein bezig de gezamenlijke doelstelling te realiseren. Voorop staat veelal het gevoel van veiligheid en (h)erkenning van de vrijwilligers naar elkaar toe. Er heerst een open klimaat waarbij alles besproken kan en mag worden, als daar de behoefte aan is. Dit wordt als zeer prettig ervaren. Ook is er een sterke mate van samenhorigheid, je staat er niet alleen voor. Naast kantoorwerkzaamheden, dragen het geven van voorlichtingen op zowel basis- als middelbare school ook bij aan het zelfbeeld van de vrijwilligers. Het geeft hen mogelijkheden tot zelfreflectie en de kans om dingen in perspectief te plaatsen. De werkwijze van PRAT is dienstverlenend, ondersteunend, stimulerend, confronterend en vernieuwend. PRAT is zelf actief op het gebied van contacten onderhouden met het maatschappelijk veld en creëren van een netwerk. De werkwijze straalt naast betrokkenheid vooral ook lef, doorzettingsvermogen en bevlogenheid uit. De voorlichtingen aan de jongeren, ouders/verzorgers, leerkrachten en instellingen zijn laagdrempelig, horizontaal en worden telkens weer geperfectioneerd. Het oppikken van signalen en trends is één van de belangrijkste aspecten om met een adequate voorlichting voor de doelgroep te komen. Door te specificeren en te specialiseren kunnen we voor de aanvrager een uitgebalanceerd programma maken. 3 Hoe staan we ervoor? We gaan door! Gemeente Midden Drenthe Heeft alsnog een subsidie toegekend aan PRAT van euro voor Gemeente Aa en Hunze geeft een subsidie van euro en onze voorzitter is in onderhandeling met diverse andere Gemeenten in Drenthe. PRAT heeft een vaste financiële basis nodig om voorlichtingen te kunnen geven. Ondanks dat de stichting met vrijwilligers werkt zijn er vaste kosten van huisvesting, en kantoorkosten, reiskosten en scholing die continu doorgaan mede door de constante doorstroom/wisseling van vrijwilligers. Het bestuur van PRAT is eind 2012 in contact getreden met alle Drentse gemeenten via de Vereniging van Drentse Gemeenten ( VDG) en heeft een uitgebreide brief geschreven waarin PRAT aanbiedt om op alle scholen waar dat gewenst is voorlichting te geven over alcohol en drugs gebruik. Met alle scholen wordt zowel het basis onderwijs als het voortgezet onderwijs bedoeld. Het project Maklukzat was net afgelopen en volgens PRAT was dit het juiste moment om te komen tot een structurele invulling. Diverse landelijke wetten die door de gemeenten uitgevoerd moeten gaan worden, zoals WMO 2015, Drank-en Horecawet, Jeugdzorgwet bepalen dat het een taak is van de gemeente voorlichting te geven op scholen.

5 Deze brief is op verschillende vergaderingen besproken en heeft allereerst geleid tot een inventarisatie opdracht aan alle gemeenten. Daarnaast heeft PRAT ook contact gezocht met de GGD en ook daar heeft dit geleid tot een onderzoek wat er nu concreet aan voorlichting in de 12 gemeenten wordt gedaan. Uiteraard heeft PRAT er belang bij dat deze inventarisaties uitgevoerd worden, maar tegelijkertijd moeten wij haast maken met financieel gezond houden van PRAT. Immers de gemeente Midden Drenthe heeft in 2014 nog euro beschikbaar gesteld om zelfstandig verder te gaan. PRAT heeft dus andere inkomsten nodig in de komende jaren. Het bestuur van PRAT is daarom met de afzonderlijke gemeenten in overleg gegaan. Dit was ook aangeraden door de VDG omdat de inventarisaties, en de daaruit mogelijk te trekken conclusies, o.a. door de gemeentelijke verkiezingen, vertraging hebben opgelopen. Op dit moment is het de gemeente Aa en Hunze die al concreet het gevraagde bedrag heeft overgemaakt. De gemeente Westerveld heeft een principe besluit genomen, dat moet nog bevestigd worden via een schriftelijke verklaring daarna wordt het gevraagde bedrag voor de voorlichting in schooljaar overgemaakt. In de gemeente Assen zijn de gesprekken over de subsidie aanvraag in vergevorderd stadium, maar ook daar is door de verkiezingen en het aantreden van een nieuw college vertraging ontstaan. Het bestuur van PRAT hoopt dit snel na de zomer te kunnen afronden. Dit geldt gedeeltelijk ook voor de gemeente Noordenveld. In de gemeente Emmen heeft PRAT de afgelopen jaren op aanvraag van Icare in Klazienaveen en Zwartemeer tegen betaling al voorlichting gegeven. Het gesprek met de gemeente Emmen moet met het nieuwe college opnieuw gestart worden. Met diverse andere gemeenten zijn de gesprekken nog in een pril stadium maar dat zal na de zomer, voortvarend worden opgepakt.

6 3.1 drie beleidspijlers Drie beleidspijlers: Een effectief lokaal alcoholbeleid kent drie pijlers: 1. Regelgeving 2. Handhaving 3. Educatie en bewustwording Hoe effectief de pijler regelgeving wetenschappelijk gezien ook is, het is vrijwel onmogelijk de pijler regelgeving lokaal goed in te zetten zonder hulp van de pijler educatie en bewustwording en de pijler handhaving. Een regel zonder voldoende handhaving is een loze regel. Handhaving is essentieel om de regelgeving effectief te maken. Hetzelfde geldt voor educatie. Het reguleren van de alcoholverkoop is vaak niet populair onder het grote publiek en onder alcoholverstrekkers. Educatie en bewustwording zijn dan vooral ook nodig om draagvlak te creëren voor de te nemen maatregelen. Het omgekeerde geldt echter ook: aandacht voor educatie en bewustwording zonder duidelijke regels en toezicht op de naleving van deze regels is zinloos. Zo is alleen het inzetten van educatie in de vorm van voorlichting niet voldoende om schadelijk drinkgedrag effectief te veranderen en dat geldt des te meer voor de nog niet volwassen jonge drinker. Toegenomen aandacht De aandacht voor lokaal alcoholbeleid is sterk toegenomen sinds het begin van deze eeuw. Mede door de toegenomen jeugdproblematiek zagen steeds meer gemeenten zich genoodzaakt een adequaat lokaal alcoholbeleid te voeren. De wijzigingen van de Drank- en Horecawet met ingang van 1 januari 2013 en 1 januari 2014 hebben de gemeentelijke taken en bevoegdheden op dit terrein aanzienlijk uitgebreid.

7 4 Activiteiten Het afgelopen jaar heeft PRAT weer diverse voorlichtingen gegeven. Het aantal voorlichtingen is ongeveer gelijk aan het afgelopen jaar. PRAT richt zich vanaf 2008 op de doorlopende leerlijn. Wel merkt PRAT dat scholen minder voorlichtingen aanvragen. In plaats van een voorlichting in de eerste tot en met de vierde klas, boeken scholen bijvoorbeeld alleen nog voorlichtingen voor de tweede en derde klas. Maar wij mogen niet klagen. Want in het schooljaar heeft PRAT ongeveer 250 voorlichtingen gegeven. Hiermee zijn ruim 5000 leerlingen bereikt. In het schooljaar zit PRAT begin april ook al op 250 voorlichtingen. Meer informatie over deze voorlichtingen (school, soort voorlichting etc.) kunt u krijgen op het kantoor van PRAT. Naast deze voorlichtingen heeft PRAT onderstaande acties uitgevoerd in Stand op vrijwilligersmarkt Assen (6 oktober) Stand op gezondheidsmarkt Klazienaveen (13 september) Netwerken bij de Beursvloer Assen (30 oktober) Vacature geplaatst bij de Vrijwilligerscentrale. Er hebben meerdere vrijwilligers gereageerd op deze vacature. Deze vrijwilligers zijn nu ook daadwerkelijk aan het werk bij PRAT. Zie ook hoofdstuk 7.3 waar nieuwe medewerker zich voorstellen. Trijnie Kooistra Voorlichtingen bij Accare deeltijdbehandeling/fact Meppel Accare FJP (Forensiche Jeugd Psychiatrie) Assen Accare De Ruyterstee Smilde

8 5 Publiciteit Betaalde publiciteit Prat heeft in 2013 op diverse manieren reclame gemaakt waarvoor zij betaald heeft. Reclame op auto De auto op afbeelding 5.1 is van de directeur van Prat. Zij heeft geregeld dat er op haar auto reclame komt te staan voor PRAT. Deze magneetsticker is gesponsord door GewoonNomi.nl, een bedrijf dat onder andere ook de website van PRAT heeft gemaakt. Afbeelding Auto met reclame Website De website is een communicatiemiddel dat PRAT goed bijhoudt en actualiseert wanneer dit nodig is. PRAT heeft de inlogcodes gekregen en kan nu zelf informatie op de website toevoegen en aanpassen. Dit was eerder niet het geval. Het beheer blijft ook bij de maker van de website, Banner Gesponsord door gewoonnomi.nl

9 T-shirt Tijdens voorlichtingen verloot PRAT een T-shirt onder de leerlingen. Wanneer leerlingen dit T-shirt aandoen, geeft dit ook weer publiciteit. Afbeelding 5.2 laat het nieuwste T-shirt zien. Afbeelding T-shirt Prat Pennen Net als andere jaren deelt PRAT nog steeds pennen uit bij voorlichtingen. Zie afbeelding 5.3. Ook door middel van deze pennen maakt PRAT reclame. Afbeelding Pen Prat Folder In december 2012 is één van de vrijwilligers begonnen met het maken van een nieuwe folder(afbeelding 5.4 en 5.5). Deze folder was klaar in januari De folder wordt uitgedeeld op plekken waar PRAT de doelgroep kan bereiken.

10 Afbeelding Folder buitenkant

11 Afbeelding Folder binnenkant Free publicity voor PRAT PRAT is in 2013 ook een aantal keren gratis in de publiciteit geweest (free publicity). PRAT heeft met een artikel in het DvhN gestaan, heeft een promotiefilmpje laten opnemen en is in een radio-

12 uitzending geweest. Omdat social media gratis zijn, plaatsen wij dit ook onder free publicity. Artikel Dagblad van het Noorden De voorzitter van PRAT heeft geregeld dat er in het Dagblad van het Noorden een artikel gepubliceerd werd over PRAT. Het artikel stond in de krant van maandag 19 augustus Er werd op twee bladzijden aandacht aan besteed (afbeelding 5.6 en 5.7). Afbeelding Artikel DvhN

13 Afbeelding Artikel DvhN

14 . Drenthe goed ontvangen, zo blijkt uit de reacties die wij daarover hebben gekregen van scholen en... Het bekijken en zo nodig vernieuwen van onze voorlichting aan jongeren.... laten drukken en is door een collegaorganisatie ( PRAT) de. De preventiewerker centraal Bestandsindeling: PDF/Adobe Acrobat kijkje in de keuken kreeg van de afdeling Voorlichting en Preventie onder de bezie-... In 1996 werd PRAT Drenthe opgericht, het Preventie Advies Team.

15 1 juni ontvangen van de gemeente Midden-Drenthe. Een mooi... PRAT voorlichting groep 7/8... van de organisatie PRAT (Preventie Advies Team). Sponsor PRAT Bbg&co sponsort PRAT jaarlijks door de verzorging van de jaarstukken en Accountantsrapportage. Radio-uitzendig Radio Assen In november is PRAT ook in een uitzendig van Radio Assen geweest. Hier werd aandacht gegeven over wat PRAT is en doet. PromotiefilmpjeOp 21 november heeft een vrijwilliger van PRAT een bezoek gebracht aan de Vak dag Fondsenwerving in Rotterdam. Op deze dag is er een gratis promotiefilmpje gemaakt door de stichting Yes We Care. In dit filmpje vertelt de vrijwilliger iets over PRAT. Het filmpje staat op de website van PRAT, op de website van Yes We Care en op You Tube. (Zoek op YouTube op: In de spotlight: PRAT Drenthe op de Vak dag Fondsenwerving.) Naar aanleiding van deze actie, heeft PRAT zich als organisatie (gratis) aangemeld op de website van Yes We Care. Op de website wordt beschreven wat PRAT inhoudt en hoe je PRAT kan steunen (zie afbeelding 5.8). Deze organisatie biedt dit alles gratis aan, omdat zij het erg belangrijk vindt dat ook (kleine) stichtingen de mogelijkheid krijgen zich bekend te maken

16 Afbeelding Pagina PRAT op website Yes We Care

17 Twitter Twitter werd ook in 2013 nog niet zoveel gebruikt door PRAT. De stichting publiceert te weinig. Hier moeten we meer mee gaan doen. Een speerpunt voor Facebook In maart 2013 zijn we op Facebook een actie gestart om meer likers te krijgen. In afbeelding 5.9 is te zien dat vanaf maart het aantal likers sneller toeneemt. Ook was PRAT het afgelopen jaar actiever op Facebook. In 2012 plaatste PRAT nog 41 berichten op Facebook en in berichten. We publiceren interessante artikelen en filmpjes, waar we op die dag voorlichting geven, maar ook om onze likers bijvoorbeeld een fijne vakantie te wensen.

18 6 Externe contacten PRAT kan putten uit een uitgebreid netwerk van deskundigen, die met raad en daad terzijde staan. Ketenontwikkeling en Ketensamenwerking is voor PRAT altijd een belangrijk aspect. Wij blijven dan ook samenwerkingsverbanden aangaan, met onder meer als doel elkaar te informeren, te versterken en eventuele leemten proberen op te lossen. Hierbij moet je wel alert blijven dat het geen doel op zich vormt, waardoor het als ware een web wordt waarin je verstrikt raakt. Op dat moment komt juist de kracht van PRAT flexibel en snel kunnen reageren op vanuit de bevolking komende signalen in gevaar. Informatie over de organisatie, middelen, middelengebruik, voorlichtingen, contactadres en telefoonnummers en adres kunt u vinden op de PRAT website PRAT werkt intensief en vernieuwend samen met de verschillende Instellingen en afdelingen van; Reclassering Nederland CJG GGD GGZ Acare AMK ICARE Juvaid Jongerenraad Drenthe STAMM CMO TRIADE Prat is een projectplaats voor taak en werkstraffen Centrum voor Jeugd en Gezin. Vaste samenwerkingspartners in het CJG in Drenthe zijn: jeugdgezondheidszorg 0-19 jaar, (school)maatschappelijk werk, Bureau Jeugdzorg Drenthe Gemeentelijke Gezondheidsdienst Geestelijke Gezondheidszorg. Samenwerkingsverbanden met het Centrum voor psychiatrie en verslaving DAAT Dreivonder Psychiatrische thuiszorg voor verslaafden Instelling voor kinder- en jeugdpsychiatrie. Overleg, verzorgen van voorlichtingen. Meldpunt Kindermishandeling. Instelling voor vragen, advies en zorgen of meldingen betreffende kindermishandeling Overleg verzorgen van voorlichtingen Justitiële jeugdinrichting De Jongerenraad Drenthe is er om de jongeren van Drenthe te vertegenwoordigen en hun belangen te behartigen Drenthe Centrum voor Maatschappelijke Ontwikkeling Triade GGZ & Verslavingszorg in Drenthe is een platform voor zorg vernieuwing waarin cliëntenraden, cliëntenorganisaties, familieorganisaties en hulpverleningsinstellingen samenwerken in Drenthe Vrijwilligerscentrale Assen Deskundigheidsbevordering uitwisseling informatie vrijwilligers

19 Politie Drenthe VNN Sence VVN Overleg Verslavingszorg Noord-Nederland. woonbegeleiding en werk - Kliniek Vondellaan, Kliniek Hoog Hullen en de Breegweestee - projectleider cliëntgestuurde projecten Verslavingszorg Noord-Nederland Jeugdgezondheidszorg - seksuele gezondheidzorg Veilig Verkeer Nederland. STAP Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid. Overleg Samenwerkingsverbanden - Deskundigheidsbevordering WMD MEE Provincie Drenthe STAP Trimbos insituut Yorneo ZAT Welzijn Midden Drenthe. Regelmatig overleg - samenwerking opbouwwerkers Sociale kaart Drenthe Opgroeien/Jeugdzorg - Verkeers- en Vervoerberaad Drenthe- Vereniging van Drentse Gemeenten Stichting Alcohol Preventie. Landelijk kenniscentrum en adviesorgaan op het gebied van alcoholbeleid Landelijk kennisinstituut voor geestelijke gezondheidszorg, verslavingszorg en maatschappelijke zorg. Jeugdzorgaanbieder in de provincie Drenthe voor kinderen, jongeren én hun ouders of verzorgers bij opvoedingsproblemen, ontwikkelingsproblemen en/of gedragsproblemen. Zorg Advies Team. Overleggroep in het onderwijs, waarin verschillende disciplines en organisaties vertegenwoordigd zijn, zoals het onderwijs, maatschappelijk werk, bureau jeugdzorg, politie, leerplichtambtenaar, jeugdgezondheidszorg. In dit overleg worden leerlingen besproken die meer of andere problemen hebben dan leerproblemen.

20 7 Interne organisatie 7.1 Bestuur en commissie De directeur is de vaste kracht voor 10 uur per week, naast haar coördinerende en leidinggevende taken heeft zij op vrijwillige basis ook de verzorging van het secretariaat. Samen is dit een fulltime baan. Behalve deze vaste kracht zijn meerdere vrijwilligers een aantal dagdelen per week op kantoor werkzaam. Om haar doelstellingen te bereiken heeft PRAT zich georganiseerd in een Dagelijks Bestuur (D.B.), een Algemeen Bestuur (A.B.), werkgroepen en een begeleidingscommissie. Bestuursleden : Jan Langenkamp voorzitter (tevens D.B.-lid) Mia Hatzmann penningmeester / secretaris (tevens D.B.-lid) Evert Jansen lid Karin van Beek lid Peggy Eiromkuy lid De begeleidingscommissie ondersteunt het Dagelijks Bestuur op het gebied van organisatie en beleid. Commissieleden: Dhr A.G. de Bruijn Dhr J. van der Haar 7.2 Kantoorbezetting Wilma van de Steeg, directeur Peter Bruulsema, boekhouder Mirjam Botter, voorlichter en communicatiemedewerker Sandy Kroeze, algemeen medewerker Hanneke Gordinou de Gouberville, voorlichter basisonderwijs Francis de Wilde, voorlichter basisonderwijs Ria van Doorn - Paauw, voorlichter basisonderwijs Jan Bosma Annette Vrieswijk Barry van Hooff voorlichter voortgezet onderwijs Manon Visscher, voorlichter voortgezet onderwijs Trijnie Kooistra, Voorlichter/ ervaringsdeskundige Jantina, ervaringsdeskundige Ramon, ervaringsdeskundige 7.3 Ervaringsdeskundigen met een taakstraf Sinds 1 juli 2003 is PRAT een officiële Projectplaats Werkstraffen van Reclassering Nederland. PRAT heeft regelmatig te maken met ervaringsdeskundigen die door hun gebruik in aanraking zijn gekomen met justitie. Indien de opgelegde straf een werkstraf impliceert kan deze bij PRAT ingelost worden.

21 7.4 Even voorstellen! Nieuwe medewerkers in 2013 Jan Bosma Mijn naam is Jan Bosma, 51 jaar alweer, pfff tijd vliegt als het gezellig is. Ik kom uit Midlaren. Ik ben vanaf december 2013 betrokken bij PRAT. Door wat gezondheidsperikelen nog niet daadwerkelijk aan de slag geweest als voorlichter, maar al wel mogen proeven van de sfeer bij het PRAT team. Er is een informele, ontspannen en veilige sfeer, waarbij een ieder in zijn waarde gelaten wordt en er geen (voor)oordelen worden gehanteerd. Erg prettig. Mijn motivatie om mij bij PRAT aan te melden, is het feit dat ik mijn eigenlijke werk als maatschappelijk werker niet meer kan doen. Ik ben daar 66% voor afgekeurd, maar wil me toch graag nuttig maken. Hier bij PRAT lijkt mij dit de uitdaging. Mijn ervaring op het gebied van verslavingen bestaat uit mijn eigen rookverslaving, maar ook mijn ervaring van 6 jaar werken bij de VNN als maatschappelijk werker. De doelgroep verslaafden/ex-verslaafden vind ik meer dan geweldig. Het geven van voorlichting en trainingen is iets wat ik ook binnen verschillende banen heb uitgevoerd. Altijd erg leuk om te doen, vooral als je hiermee een nog te beïnvloeden groep kunt bereiken. Ik hoop een leuke, leerzame tijd bij PRAT te mogen ervaren. Aan de betrokkenheid, ervaringen en gezelligheid van het PRAT team zal dit naar mijn idee niet liggen.. Jan Bosma

22 Francis de Wilde Mijn naam is Francis de Wilde, ik ben 39 jaar oud en kom uit Assen. Vanaf december 2013 ben ik werkzaam voor stichting PRAT. Mijn beweegredenen om hier te gaan werken is dat ik werkeloos ben en me graag nuttig wil maken in deze maatschappij. Op de vrijwilligerscentrale zag ik een advertentie staan waarin ze vroegen naar preventieve voorlichters over alcohol en drugs. Dit leek mij gelijk heel erg leuk. Mijn enthousiasme werd nog meer gewekt tijdens het sollicitatiegesprek met Wilma. Ik voelde me gelijk vertrouwd en thuis bij stichting PRAT. Zelf ben ik receptioniste van beroep. Ik werkte voorheen bij de GGD en VVN. Hierbij merkte ik dat ik gemakkelijk aansluiting heb met allerlei mensen. Bovendien hou ik niet van stilzitten en ben ik een bezige bij. Naast stichting PRAT ben ik ook twee dagen werkzaam op een peuterspeelzaal in Assen. Met kinderen en mensen werken is echt mijn ding. Bij stichting PRAT geef ik voorlichting aan groep 8 van de basisschool. Dit vind ik erg leuk om te doen. Ik vind het fijn om bij te kunnen dragen aan de bewustwording van de gevaren van alcohol en drugs. Sandy Kroeze en Francis de Wilde

23 Sandy kroeze Ik ben Sandy kroeze, 38 jaar en moeder van twee kinderen. Ik heb mij bij PRAT aangemeld, omdat ik het belangrijk vind om onze jongeren te waarschuwen voor de gevaren van alcohol en drugs. Vanuit mijn verleden heb ik van dichtbij ervaren wat alcohol met je kan doen en wat voor impact dit heeft op je leven. Ik heb er erg veel zin in om als voorlichtster aan de slag te gaan, maar eerst even op kantoor snuffelen en een beetje ervaring opdoen. Ria van Doorn-Paauw Mijn naam is Ria van Doorn-Paauw. Ik ben 52 jaar en samen met Paul woonachtig in het buitengebied bij Nieuwlande, heerlijk wonen aan de rand van het bos in de stilte. Toen ik de vrijwilligersvacature zag staan werd ik meteen blij. Dat er zoiets leuks bestond op vrijwilligersgebied! Toen ik het eerste gesprek met Wilma had, ging dit gevoel niet weg en besloot ik meteen om mij aan te sluiten voor 2 dagen per week. Nu voelt het al alsof ik hier veel langer ben dan nog maar een paar weken. Dat komt door de prettige open sfeer binnen Prat en de verschillende soorten van mensen die ieder zichzelf kunnen zijn. Met kinderen en jongeren werken heb ik altijd leuk gevonden. Ik heb eerder in mijn loopbaan als sociaal psychiatrisch verpleegkundige, onder andere, 5 jaar bij de GGZ Jeugd in Emmen gewerkt. Daar heb ik veel ervaring opgedaan in het werken met groepen kinderen en jongeren. En ik weet dat ik daar veel energie uit kan halen. Mij verplaatsen in de belevingswereld van kinderen en jongeren vind ik heerlijk om te doen. Het is fantastisch dat Prat bestaat. Jammer dat dit belangrijke werk vrijwillig gedaan moet worden in onze maatschappij, maar het is de moeite zeker waard. De inzet van ervaringsdeskundigen op het voortgezet onderwijs is ontzettend waardevol volgens mij. Ik vind het heel knap en mooi dat de ervaringsdeskundigen zich zo kwetsbaar op durven stellen. Zij zullen daarmee ook weer grote stappen in hun proces kunnen maken lijkt mij. Samen met Jan mag ik een weerbaarheidstraining voor brugklassers opzetten. Een extra leuke uitdaging erbij. Hoe weerbaarder de jongere is, hoe beter hij of zij de gevaren van alcohol kan vermijden. Dus belangrijk om de jongeren juist in de brugklas te ondersteunen hierin. Ria van Doorn-Paauw

24 Ramon Dijkema Mijn naam is Ramon Dijkema en ik ben 35 jaar. Ik heb ongeveer 20 jaar gebruikt en dan vooral speed, ghb, xtc en tripmiddelen. Ik ben nu bijna 3 jaar clean en wou ook eens iets positiefs met mijn verslaving doen. Na wat informatie te hebben gezocht ben ik uiteindelijk bij PRAT gekomen en omdat ik zelf ook op jonge leeftijd begonnen ben met drugs had ik direct de raakvlakken die ik zocht. Sinds ik begonnen ben bij PRAT geef ik voorlichting als ervaringsdeskundige op middelbare scholen over alcohol en drugs en dit geeft mij erg veel voldoening. Annette Vrieswijk- Meints Mijn naam is Annette Vrieswijk-Meints. Ik ben getrouwd en heb twee kinderen, een zoon van 10 jaar en een dochter van 13 jaar. Tot 1 maart 2014 heb ik gewerkt op de polikliniek van Accare in Assen. Ik heb daar 14 jaar gewerkt. Eerst een aantal jaren als medisch secretaresse, en de laatste 9 jaar als psychodiagnostisch werker. Mijn werk bestond onder andere uit het doen van psychologisch onderzoek bij kinderen en het uitvoeren van schoolobservaties. Tot mijn grote spijt is mijn functie verdwenen omdat de werkzaamheden niet door de ziektekostenverzekering werd vergoed, en wij dus te duur werden. Op dit moment ben ik op zoek naar een nieuwe parttime baan. Ik ben bijna klaar met mijn opleiding HBO Toegepaste Psychologie. Gelukkig heb ik genoeg te doen: in mijn vrije tijd ben ik hobbyfokker van dwergkonijntjes, ik houd van tuinieren, lezen en het schrijven van verhalen. Toch wil ik graag ook weer nuttig bezig zijn in de samenleving en ervaring opdoen met allerlei activiteiten. Ik vind het daarom erg leuk om bij PRAT vrijwilligerswerk te doen. De combinatie van het bezig zijn met kinderen en het belangrijke werk van het geven van voorlichting over middelengebruik spreekt mij erg aan. Annette Vrieswijk 7.5 Functieverdeling op kantoor

25 Directeur Voorlichters basisschool Voorlichters voortgezet onderwijs Voorlichter voorgezet onderwijs, assistent coördinator en communicatiemedewerker Algemeen medewerker Ervaringsdeskundigen De Directeur is leidinggevende Haar belangrijkste taken zijn: bewaken van de doelstellingen van PRAT contacten leggen en onderhouden met het netwerk kwaliteitshantering voorlichtingen ontwikkelen nieuwe lesmethodes contacten leggen met de vragende partij vrijwilligersbeleid voorlichtingen koppelen aan vrijwilligers in gesprek gaan met ervaringsdeskundigen over wat ze wel en niet aan kunnen beheer Facebookpagina en Twitterpagina. Voorlichters basisschool hebben als functie goede voorlichtingen geven aan groep 8 van de basisschool. Hun taken zijn: acquisitie van de voorlichtingen op basisscholen meedenken over verbetering/vernieuwing voorlichtingen. Voorlichters voortgezet onderwijs hebben als functie goede voorlichtingen geven aan de eerste, tweede, derde en vierde klas van het voortgezet onderwijs. Hun taken zijn: meedenken over verbeteringen/vernieuwingen voorlichtingen. Voorlichter voorgezet onderwijs, assistent coördinator en communicatiemedewerker heeft als functie goede voorlichtingen geven aan de eerste, tweede, derde en vierde klas van het voortgezet onderwijs. Haar taken zijn: het assisteren van de coördinator en verrichten van lichte communicatieve werkzaamheden, zoals het maken van een folder, opstellen jaarplan, beheren Facebookpagina en Twitterpagina. Ervaringsdeskundigen hebben als functie het ondersteunen van de voorlichtingen. Hun taken zijn: persoonlijk verhaal vertellen tijdens voorlichtingen meehelpen bij kantoor/administratieve bezigheden. De algemeen medewerker zorgt ervoor dat alle kantoorbenodigdheden voldoende aanwezig zijn. Hij/zij draagt zorg voor voldoende koffie, thee, suiker, melk, papier, enz.

26 7.6 Protocol organisatie Binnen PRAT zijn de verantwoordelijkheden vastgelegd in een protocol van hoofdprocessen en sub processen door Dhr. A. de Bruijn van onze begeleidingscommissie en de vaste medewerker van PRAT. Uit de beginjaren van PRAT was er een protocol vastgelegd maar deze voldeed niet meer. Iedereen had meer duidelijkheid nodig en daar is nu in voorzien. Het is een heel boekwerk geworden waarin alle activiteiten van PRAT staan vermeld en de daarvoor verantwoordelijke medewerker. Het schept duidelijkheid, ook voor nieuwe vrijwilligers die nu snel kunnen overzien hoe onze organisatie in elkaar steekt en hoe de lijnen lopen. 7.7 Protocol voorlichting Wij hanteren een doorlopende leerlijn die start in groep acht van de basisschool en die een vervolg krijgt in de eerste, tweede, derde en vierde klas van het voortgezet onderwijs. In groep acht werken we aan de hand van een schatkist met stellingen over alcohol. Wij dagen kinderen uit om te reageren en hierover in discussie te gaan. Vervolgens vertelt de voorlichter hoe de vork nu echt in de steel zit. De voorlichting wordt omlijst met aansprekende foto s op de beamer. In de eerste klas zetten wij de voorlichting van de basisschool door, alleen zonder schatkist. Tevens worden drugs voorzichtig aan de orde gebracht. Alles wordt iets pittiger. In de tweede klas van het voortgezet onderwijs werken we naast de voorlichting van de voorlichter ook, indien nodig, met voorlichting door een ervaringsdeskundige. Dit alles op het niveau van de klas. We werken aan de hand van stellingen en vragen die betrekking hebben op het maken van eigen keuzes. Vervolgens gaan we de derde in klas met ervaringsdeskundigen die hun eigen verhaal vertellen. Hier wordt uitgebreid ingegaan op de vragen van de leerling. In de vierde klas gaan we op dezelfde voet verder, alleen wordt de voorlichting uitgebreid met het werken met het debatspel. Aan de hand van stellingen en rollenspellen wordt er een Lagerhuis gevormd in de klas en op die manier gaan leerlingen met elkaar in discussie. In het kort : Groep acht : Klas één: Klas twee : Klas drie : klas vier : voorlichting door voorlichter voorlichting door voorlichter voorlichting door voorlichter en eventueel ervaringsdeskundige voorlichter en ervaringsdeskundige voorlichting door voorlichter en ervaringsdeskundige en werken met het debatspel. Extra : Na elke voorlichting wordt er een T-shirt verloot en aan alle leerlingen wordt een pen van Prat uitgedeeld met daarop ons adres en telefoonnummer. Op dit ogenblik opereren wij op veel basisscholen en scholen voor voortgezet onderwijs in Assen, Aa en Hunze. Noordenveld, Westerveld, Emmen, Tynaarlo en in Midden-Drenthe. Wij vinden het belangrijk om ons flexibel op te stellen. In overleg zullen we altijd proberen om in te spelen op de wensen van individuele scholen. Wij hebben niet alleen een voorlichtende, maar ook een signalerende functie. Vaak spreken de leerlingen zich tijdens of na de voorlichting eerlijk uit over hun eigen drank- en/of drugsgebruik. Dit kan een handvat zijn voor school om verder met de leerlingen over dit onderwerp door te praten. Waar nodig kan PRAT helpen met een individueel gesprek of doorverwijzing naar één van onze ketenpartners.

27 7.8 Voorlichtingsprogramma s Ook in 2013 heeft PRAT weer veel voorlichtingen gegeven op basisscholen en het voortgezet onderwijs. Bij bijna elke voorlichting komt weer naar voren hoe noodzakelijk de voorlichtingen over alcohol- en drugsgebruik zijn. Jongeren zijn zich nog steeds niet altijd bewust van de gevaren en de problemen die dit gebruik met zich meebrengen. Denk hierbij aan verkeersongevallen, geldschulden, criminaliteit. Het drinken van alcohol begint al vroeg en is veel aan de orde. Het drugsgebruik is een even groot probleem, met name GHB. Naast het geven van informatie, komen de jongeren tijdens of na de voorlichting ook zelf ook met verhalen die ze graag willen delen. Denk aan bijvoorbeeld een verhaal over een familielid die verslaafd is. Voor de scholen hebben wij een aantal voorlichtingen, zoals hieronder beschreven. Afbeelding 7.1 PRAT team in actie Basisschool, groep 8 Voor deze beginnende pubers hebben wij een voorlichtingsprogramma dat voornamelijk gericht is op alcohol(-gebruik). De kern van het programma bestaat uit een totaal van 24 vragen en stellingen over alcohol. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een schatkist, gevuld met 24 goudstaven. In iedere goudstaaf zit een vraag of stelling. De leerling kiest een staaf, leest de vraag/stelling voor en krijgt de gelegenheid om zelf te antwoorden. Vervolgens mag de klas reageren. Wanneer het onderwerp voldoende is behandeld mag een andere leerling de volgende goudstaaf uitkiezen. Onder andere de volgende onderwerpen passeren de revue: wie bepaalt er wat mag en wat niet mag, het kopen van alcohol, de invloed van alcohol op de gezondheid en de hersenen, lichte en zware alcoholische dranken, het hoe en waarom van een kater, alcohol in het verkeer, de uitwerking van alcohol op individuen en de aan alcohol gerelateerde ziektes. Nadat alle vragen/stellingen aan bod zijn geweest is er gelegenheid voor vragen/opmerkingen. Erg belangrijk in deze voorlichting is dat de discussie onder leeftijdsgenoten plaatsvindt. Zo blijft de discussie op hun eigen niveau. Er wordt afgesloten met het verloten van een T-shirt, uitdelen van een PRAT pen en een nawoord van de voorlichter(s). Voorlichtingsprogramma jaar Met dit voorlichtingsprogramma richten wij ons speciaal op de leeftijdscategorie 12 t/m 15 jaar. Het is mede ontwikkeld door jonge ervaringsdeskundigen. De kern van het programma ziet er als volgt uit: eigen verhaal

28 ervaringsdeskundige PRAT, omgang met ouders, experimenteren, gevaren, nee zeggen, ervaringen in de klas. Veiligheid en weerbaarheid lopen altijd als een rode draad door de voorlichtingen van PRAT. Afbeelding 7.2 Voorlichting Voortgezet Onderwijs 15 jaar en ouder Debatspel Sinds 2012 heeft PRAT ook het debatspel: het Best Cool Project. Dit spel wordt gespeeld in de vierde klas. De school verzorgt dan zelf de lessen. Het Best Cool Project is een debatspel dat bestaat uit stellingen en casussen. De leerlingen geven antwoord op de stellingen en gaan met elkaar in discussie. Ook een rollenspel komt aan de orde. Het debatspel is ontwikkeld voor leerlingen van 15 jaar en ouder, maar is geschikt voor diverse niveaus. Ouders Tevens kan er aansluitend een ouderavond verzorgd worden met als thema Als je een kind hebt, ben je geen toeschouwer meer. Aan deze avond werken alle instellingen mee die overdag ook ingezet zijn. Reacties van leerlingen 3 e klas VO Ze stelden goede vragen, iedereen deed goed mee, het was goed voorbereid en ze waren heel open en vertelden veel over hun eigen ervaringen. Veel verschillende vragen, iedereen kan zeggen wat hij/zij vindt, het een goede voorlichting was. Lekker direct, iedereen was eerlijk. Niet langdradig, niet iedereen was eerlijk, prima vragen. Veel succes met alle verdere voorlichtingen! Je er over na ging denken, er veel vragen werden gesteld, ik had verwacht dat er minder interactie zou zijn, interessante voorlichting. Het actueel was, goed gedaan! Er werd veel over gepraat, interactie begon een beetje slecht, maar het werd in 1 keer stil want iedereen vond het interessant. Het me veel interesseerde en wel wat heb geleerd, iedereen luisterde en er niet doorheen werd gepraat, ik verwachte dat ze ons meer wouden overtuigen. Ik vond het erg interessant en heb er zeker wat van opgestoken. Ik vond de verhalen heftig en ben er over na gaan denken.

29 8 Onderzoek en evaluaties Afbeelding Voorlichtingsmateriaal PRAT Wij kunnen in de klas een kleine test uitvoeren door middel van vragenlijsten. De leerlingen kunnen hierin vragen beantwoorden en hun mening geven over onder andere alcohol, drugs, uitgaan, sport, waar geef je je geld aan uit, omgang met ouders/vrienden, vrije tijdsbesteding enz. Door middel van deze test kunnen wij het percentage berekenen van een aantal onderwerpen: hoeveel leerlingen er al alcohol drinken, weerbaarheid, hoe de omgang met hun ouders is, waar ze hun geld aan uitgeven, wat ze belangrijk vinden enz. Zo krijgen wij, maar ook de school, een aardig beeld van wat er leeft onder deze jongeren. Ook het verschil van denken en doen tussen een jongen en een meisje komt zo in beeld. Wij kunnen hier in onze voorlichtingen rekening mee houden en hierop anticiperen, zodat de voorlichting goed aansluit bij de belevingswereld van de jongeren van vandaag. Een voorbeeld van zo n vragenlijst is bijgevoegd. Door middel van evaluatieformulieren voor de leerling/ouder/docent bekijken we of de voorlichting goed is geweest of eventueel aangepast moet worden. 8.1 Bundeling evaluatieformulieren voorlichting basisschool In totaal hebben wij 80 ingevulde evaluatieformulieren van docenten van de basisschool teruggekregen. Hieronder worden de evaluaties samengevoegd. Wat vond u/jij van de verschillende onderdelen? Vragen en stellingen Goed: 80 Matig: 0 Slecht: 0 Interactie klas Goed: 75 Matig: 5 - Omdat vragen van leerlingen enkel worden beantwoord door spreker. Dit mag vaker eerst door kinderen zelf besproken worden. - Omdat de groep erg lastig is. Het doel is wel bereikt. Slecht: 0 Was de voorlichting naar u/jouw verwachting? Ja: 80 Nee: 0 Heeft u/jij n.a.v. deze voorlichting voldoende informatie/handvatten om erover te praten? Ja: 80 Nee: 0 Selectie opmerkingen van docenten Veel van deze opmerkingen kwamen vaker dan één keer naar voren. - Leuke werkwijze die kistjes!

30 - Er wordt een slag gemaakt naar de dagelijkse praktijk. - Het vragen zijn waar kinderen nog nooit over hebben nagedacht. - Prima op niveau. - Er duidelijke afspraken zijn gemaakt, afwisseling in beurten correctie waar nodig. - Goed dat er een vervolg in het VO is. - Graag volgend jaar weer een voorlichting. - Vragen en stellingen nodigen uit tot discussie. - Ik hoop dat deze gr. 8 ook op het VO extra informatie krijgt over alcohol/drugs. Ik vind het erg Belangrijk dat ze hier over na denken. - Het is op niveau van de leerlingen. - Leerlingen spreken vrij uit. - Alle antwoorden worden gerespecteerd. - Er is een veilige sfeer. - Er komen vragen los bij leerlingen. - De voorlichter gaat goed in op privé verhalen. - Meerdere lessen per jaar over dit onderwerp zou goed zijn. - veel interactie, diverse onderdelen aan bod. - Veel mogelijkheid eigen inbreng. 8.2 Bundeling evaluatieformulieren voorlichting voortgezet onderwijs In totaal hebben wij 60 ingevulde evaluatieformulieren teruggekregen. Hieronder worden de evaluaties samengevoegd. Wat vond u/jij van de verschillende onderdelen? Vragen en stellingen Goed: 58 Matig: 2 - omdat we deze bijna niet kregen. Slecht: 0 Interactie klas Goed: 59 Matig: 1 - omdat er veel gepraat werd (1x) Slecht: 0 Was de voorlichting naar u/jouw verwachting? Ja: 56 Nee: 4 - omdat er veel persoonlijke verhalen werden verteld. - omdat het niet alleen maar ging over dat het niet mag. Heeft u/jij n.a.v. deze voorlichting voldoende informatie/handvatten om erover te praten? Ja: 58 Nee: 2 Selectie uit de opmerkingen van docenten en leerlingen Veel van deze opmerkingen kwamen vaker dan één keer naar voren. - Het onderwerp wordt bespreekbaar. - Het geeft bepaalde inzichten. - De aanwezigheid van ervaringsdeskundigen is een verrijking. - De voorlichting is duidelijk, interessant, indrukwekkend en leerzaam. - Alles kan gezegd worden. - Iedereen doet goed mee. Lees vooral ook het boekje Waarom PRAT zo belangrijk is dat onderdeel is van dit jaarverslag.

31 8.3 Onderzoek Icare Drie jaar geleden heeft Icare in het kader van het programma Gezonde Dorpen Klazienaveen en Zwartemeer, ten behoeve van het project Zichtbare Schakel, een opdracht uitgevoerd om de gevolgen van het gebruiken van alcoholhoudende dranken onder de aandacht van de jongeren te brengen. Icare heeft hiervoor de groepen 8 van alle basisscholen in Klazienaveen en Zwartemeer bezocht. Deze lessen zijn uitgevoerd door PRAT. De lessen werden gegeven zoals PRAT dit altijd doet op basisscholen, namelijk met de schatkist (zie hoofdstuk 7.8 basisschool, groep 8). Door de signalen die tijdens de lessen werden gegeven konden de medewerkers van Icare doelgericht in gesprek met kinderen en hun ouders. PRAT heeft deze voorlichtingen nu drie jaar op rij gedaan. Conclusies uit het onderzoek 1. Tijdens de lessen in de groepen 8 van de basisscholen in Klazienaveen en Zwartemeer is gebleken dat het gebruik van alcohol onder kinderen van jaar in deze dorpen aanzienlijk is. In een evaluatie met PRAT bleek dat basisschoolkinderen in Klazienaveen en Zwartemeer meer alcohol consumeren dan vergelijkbare groepen in de gemeente Midden- Drenthe en Assen waar PRAT Drenthe vooral actief is. 2. Deze kinderen lopen nu al hersenschade op, wat van invloed is op hun ontwikkeling. 3. De kosten van het vroeg beginnen met het nuttigen van alcoholhoudende dranken kunnen voor de maatschappij behoorlijk oplopen. 4. Uit de enquêtes onder de leerkrachten kwam naar voren dat de kinderen de voorlichting bijzonder interessant vonden en dat het grote indruk op hen maakte. Het was onze observatie dat vooral het feit dat de hersenen minder presteren bij gebruik van alcohol door kinderen behoorlijk aankwam bij de kinderen. Vervolgacties Icare ziet net als PRAT Drenthe het gebruik van alcohol onder kinderen/jongeren als een serieus maatschappelijk probleem en als een serieus individueel gezondheidsprobleem. Reden om dit met de gemeente Emmen te bespreken, teneinde te zoeken naar een aanpak voor bewustwording van de impact van alcohol op de gezondheid van kinderen en jongeren. Daarnaast om te zoeken naar een aanpak voor het terugdringen van het vroegtijdig gebruik van alcohol. Care is met PRAT Drenthe van mening dat herhaling de kracht van de voorlichting is. Omdat het drinken van alcohol vooral ook een groepsgebeuren is, zou de emotionele weerbaarheid van jongeren een belangrijk onderdeel van de aanpak moeten zijn. Ondertussen zijn instellingen als GGD, Icare en VNN bezig met de door PRAT Drenthe gesignaleerde en in kaart gebrachte problematiek. Er wordt individueel hulp geboden aan leerlingen en thuissituaties. PRAT is blij met deze positieve ontwikkeling. 9 Conclusies en aanbevelingen Voorlichtingen over alcohol- en drugsgebruik blijven noodzakelijk. Uit de reacties van docenten en leerlingen blijkt ook dat zij de voorlichtingen erg waarderen en het belangrijk vinden. PRAT levert dus een belangrijke bijdrage aan de maatschappij. In de kernwaarden beschrijft PRAT dat het oppikken van signalen en trends één van de belangrijkste aspecten is om met een adequate voorlichting voor de doelgroep te komen. De tips - Meer informatie over drugs op basisschool - Mag wel iets meer confronterend i.v.m. comazuipen, nemen wij daarom ook zeker in overweging.

32 10 Bedankje De voorlichtingen worden door zowel de leerkrachten als de leerlingen gewaardeerd. Afbeelding 8.1 is hier een mooi voorbeeld van. Afbeelding Bedankje van een basisschool