Inzicht INCEST. Hélène Havinga. Incestinzicht.nl

Transcriptie

1 Inzicht IN INCEST Hélène Havinga Incestinzicht.nl

2 2

3 Waarom dit blad? Van mijn vijfde tot mijn twaalfde ben ik misbruikt door mijn oudste broer. Na 30 jaar durfde ik daarover te praten. Op heel veel vragen kreeg ik geen antwoord, ik ben ernaar op zoek gegaan. Ik heb 50 vragen gemaakt die door 160 incestslachtoffers zijn beantwoord. Ook heb ik verhalen, gedichten en spreuken verzameld. Ik denk dat dit alles mijn therapie is geweest. Het heeft mij veel inzichten opgeleverd, waardoor ik me nog veel beter ben gaan voelen. Ik voel mij nu zo vrij als een vogel. Ik hoop dat ik andere mensen hiermee kan inspireren en helpen om hun incestverleden bespreekbaar te maken, waardoor ze ook meer plezier in hun leven krijgen, net als ik. Vandaar dit blad met verhalen van slachtoffers die niet in de goot zijn beland. Ook kun je lezen wat mensen geholpen heeft hiermee om te gaan en antwoorden op de vragen en nog veel meer. Ik ben trots op het eindresultaat en dank iedereen die daarbij geholpen heeft. Hélène Havinga Incestinzicht.nl Info over mijn werkzaamheden kun je vinden op en Mocht je iets kwijt willen, dan kun je dat doen via 3

4 Inhoud: Verhalen 6 Hélène Het leven moet vooruit geleefd en achterwaarts begrepen worden. 10 André Mijn moeder van 92 was bang om haar vader in het hiernamaals tegen te komen. 12 Rosa Worstelen met vrijheid. 16 Moeder van Maud Incest tussen zoon en dochter. 18 Patty De druk is eraf. 20 Yvonne Het stilzwijgen voorbij. Zelfonderzoek vereist moed, maar schept ook een enorme innerlijke kracht. Vragenlijst 28 Conclusies en antwoorden Gedichten 9 Suus Daar draag ik nu de lasten van. 11 Vader Zeer zorgvuldig uitgezocht pakketje. 15 Loslaten is liefhebben Minder angst en meer liefhebben. 25 Luisteren Zonder adviezen te geven. 26 Luister eens En nog eens en nog eens. Info 5 27 Oproep Metro Incestverhalen gezocht. Willeke Bezemer Moeders zien incest niet.

5 Inzicht zorgt ervoor dat de problemen van het leven gemakkelijker te dragen zijn. 5

6 Het leven moet vooruit geleefd en achterwaarts begrepen worden Mijn vader zei vroeger dat problemen niet met je jeugd te maken hadden. Ik geloofde hem. Ik dacht een normale jeugd te hebben gehad en dus geen problemen. Als je vervelende dingen maar ver genoeg wegstopt, hoef je ze niet te voelen, volgens mij waren mijn ouders daar ook heel goed in. Maar na 30 jaar lukte mij dat niet meer. Ik denk dat ik toen pas oud en sterk genoeg was om dat aan te kunnen. Ik heb wel gemerkt dat het belangrijk is om achterom te kijken, je shit onder ogen durven zien. Groeien doet pijn en dat is niet altijd fijn. Maar op die manier ben ik wel steeds meer van mezelf gaan snappen. Ik vond mezelf steeds meer de moeite waard en kwam er ook achter wat mijn kwaliteiten waren. Daardoor heb ik meer zelfvertrouwen gekregen. Ik ben daardoor steeds meer dingen gaan doen, waar ik echt blij van word. Zondagskind 2006 Ik was 42 jaar en voelde mij een zondagskind. Ik hoorde veel ellende om mij heen. Gelukkig had ik een goede jeugd gehad. Zelf was ik altijd heel druk bezig met van alles en iedereen (achteraf besefte ik, dat ik op die manier mijn waardering probeerde te krijgen ) Tijdens een training voor mijn werk werd mij de vraag gesteld Hoe oud denk je te worden?. Ik wilde 80 zeggen, maar op dat moment besefte ik dat ik dat niet zou halen. Ik was veel te hard aan het rennen,vliegen en hollen. Dit heeft mij aan het denken gezet. Ik besloot een studie te gaan volgen. Dan had ik meteen een goed alibi om niet meer voor alles en iedereen klaar te hoeven staan. Mijn oog viel op een opleiding voor coach/ counsellor. Ik wist niet eens wat het precies inhield, maar het voelde goed Tijdens mijn opleiding moest ik mezelf laten coachen. Het doel daarvan was om blinde vlekken op te sporen. Ik was nog nooit bij een hulpverlener geweest. Ik moest goed gaan nadenken over de hulpvraag die ik wilde gaan stellen. Van te voren moest ik heel veel vragen beantwoorden. De coach wilde op die manier al wat inzicht in mijn situatie krijgen. Toen ik vijf minuten bij haar binnen was, vroeg ze of ik iets ergs in mijn jeugd had meegemaakt. Ik had het er nog nooit met iemand over gehad. Ik had wel eens in de Margriet of Libelle gelezen dat je ziek kunt worden van een geheim. Dat wilde ik in ieder geval niet. 6

7 Ik vertelde dat ik een incestslachtoffer ben, van mijn oudste broer. Waarschijnlijk van mijn 5e 12e jaar. Hij was 6 jaar ouder dan ik. Zo, dit kan er maar uit zijn dacht ik. Het viel eigenlijk best mee om te dit te vertellen. De coach vertelde mij dat het belangrijk was om hier stil bij te staan. Met bonzend hart vertelde ik het s avonds mijn man. Ik schaamde me dat ik dit nooit eerder tegen hem heb durven zeggen. We waren toen al 25 jaar samen. Ook was ik bang dat hij mijn broer iets zou aandoen. Maar gelukkig gebeurde dat niet. Hij had al vaker tegen mij gezegd, dat hij hem een rare vogel vond. Ik had het nog nooit tegen iemand gezegd omdat ik bang was voor de gevolgen. In mijn ogen had het ook voordelen om het tegen niemand te vertellen. Soms vroeg ik mij af of het wel echt allemaal gebeurd was. De volgende avond zag ik mijn oudste broer. Ik kreeg bijna geen adem meer van de zenuwen. Ik vertelde hem van het misbruik en godzijdank ontkende hij dat niet. Als hij dat wel gedaan zou hebben, had ik me voorgenomen om hem aan de schandpaal te nagelen. Ik heb het toen ook aan mijn kinderen van 15 en 12 jaar verteld. De een werd heel stil en de ander werd woest op mijn broer. Ik vond dat mijn kinderen het recht hadden om dit als eerste van mij te horen en niet via andere mensen. Cadeautjes Hoe moest ik dit in vredesnaam aan mijn ouders gaan vertellen. Dit vond ik het aller-moeilijkste. Die mensen zouden dit vast niet overleven. Dit was nog maar het begin van alles. Van mijn coach kreeg ik de tip om het samen met mijn broer aan mijn ouders te gaan vertellen. Dat zou voor hen beter behapbaar zijn. Mijn broer zei dat hij hier nog niet aan toe was, maar ik wel! Ik had mijn ouders uitgenodigd om bij ons te komen eten. Toen ze twee tellen binnen waren, viel ik meteen met de deur in huis. Het eerste dat mijn moeder vroeg, was hoe het nu met mijn oudste broer ging. Hier snapte ik echt helemaal niets van. Ik vertelde haar dat ik het slachtoffer was en hij de dader. Mijn oudste broer is altijd al het zorgenkind van mijn ouders geweest. Mijn zus zei dat hij dat altijd zou blijven, dat alles om hem zou draaien. Helaas kreeg ze daar gelijk in. Mijn vader vroeg me waarom ik dit vertelde. Het ging toch gewoon goed met mij? Hij gaf ook aan dat ik het levensdoel van mijn moeder kapot had gemaakt. Ik vond het allemaal vreselijk om te horen. Ik had nooit verwacht dat mijn ouders op deze manier zouden reageren. Ik had verwacht dat ze zouden schrikken en het heel erg voor mij zouden vinden. Het leek wel of ze het alleen voor zichzelf erg vonden. Ik kreeg het gevoel dat ik de dader was die alle narigheid had veroorzaakt. Wat ik heel erg vreemd vond, was dat mijn ouders alleen maar bleven zeggen dat ze van niets wisten. Het zou kunnen zijn, maar dan vraag je toch ook hoe het met je kind gaat??? Mijn vader vroeg me waarom ik dit vertelde. Het ging toch gewoon goed met mij? Hij gaf ook aan dat ik het levensdoel van mijn moeder kapot had gemaakt. Toen ik het aan mijn zus wilde vertellen wat er vroeger met mij was gebeurd, begreep ze mij na twee woorden. Ze zei dat ze het al wist en dat ze het vroeger ook al tegen mijn moeder had gezegd. Ze had verteld dat ik vaak met de deur op slot in zijn slaapkamer was. Ik kwam er dan met een cadeautje uit. Helaas weet ik niets meer van die cadeautjes. Toen ik dit hoorde, viel de grond onder mijn voeten weg. Mijn uit de kast komen veroorzaakte een tsunami binnen mijn familie. Mijn vader werd ook ziek en ging na 6 weken dood. Volgens mijn moeder kwam dit ook door alle gedoe van mij. Had ik nu ook de dood van mijn vader op mijn geweten? Wat ik niet snapte, was dat mijn moeder nooit iets heeft gemerkt. Hoe kan dat nou? Ze wist ook niet meer dat mijn zus haar vroeger gewaarschuwd had??? Ik dacht altijd dat ik uit een redelijk normaal gezin kwam, maar dat bleek toch anders te zijn. Pijn Achteraf gezien, heb ik mezelf lang voorgehouden, dat ik een goede jeugd had gehad. Ik denk dat ik alle shit toen nog niet onder ogen durfde te komen. Emotioneel gezien voelde ik me alle kanten op geslingerd. Ik begreep de reactie van mijn ouders echt niet. Die mensen zijn toch niet achterlijk! Vroeger konden ze me niet beschermen, dat was al erg. Nu deden ze (weer) niets, behalve mij het gevoel geven dat ik beter mijn mond had kunnen houden. Ik was de veroorzaker van alle problemen. Dit deed nog veel meer pijn. Ik was erg blij met de armen om mijn schouders van mijn zus, andere broers, man en vrienden, dat voelde goed. Maar toch miste ik die van mijn ouders het meest 2008 Een vriend van ons werkte bij de Riagg. Ik mocht van hem boeken over incest lenen. Ik heb ze allemaal gelezen en later heb ik een aantal boeken over dit onderwerp gekocht. Ik schrok me dood van alle ellende die ik las. Als ik het goed begreep, kwam zo n beetje iedereen die incestslachtoffer was geweest in de goot terecht of in de prostitutie of kreeg anorexia of borderline. Jarenlang heb ik nog met de angst rondgelopen om 7

8 Ik voel mij nu sterk genoeg om (mijn) incest meer bespreekbaar te maken. Het overkomt zoveel mensen, maar niemand praat erover. Doordat ik erover ben gaan praten, heb ik heel veel mensen ontmoet die ook incestslachtoffer zijn geweest. Dit geeft mij het gevoel dat ik niet de enige ben. ziek te worden. Gelukkig is dat niet gebeurd. Ik was erg benieuwd hoe het bij andere families eraan toe ging. Zouden die ouders ook zo reageren als die van mij? Na een tijdje heb ik mijn verhaal aan vrienden en collega s verteld. Een collega was zeer verbaasd. Ze zei: als ik het van iemand niet had verwacht, dan was jij dat Vanaf dat moment begreep ik de uitspraak: Niets is wat het lijkt Hoe vaker ik mijn verhaal durfde te vertellen, des te meer ik erachter kwam dat ik niet bijzonder was als incestslachtoffer. Al die mensen waren ook niet in de goot terecht gekomen? Dat deed mij goed! 2009 Ik kreeg steeds meer vragen waar ik in boeken geen antwoord op kon vinden. Mijn coach adviseerde me om zelf een boek te gaan schrijven. Ik moest lachen, ik en een boek schrijven De opmerking van mijn coach was ik niet vergeten. Zou dit dan toch de enige mogelijkheid zijn om achter antwoorden te komen? Ik ben een lijst met 50 vragen gaan maken. Op die manier zou ik erachter kunnen komen hoe andere mensen met hun incestverleden zijn omgegaan. Ik was vooral benieuwd naar mensen die niet in de goot terecht kwamen. Hoe hadden die dat gedaan? 2011 De vragenlijst werd door 160 mensen ingevuld. Hier was ik super blij mee. De antwoorden zou ik in mijn boek gaan zetten. Ook verhalen van andere mensen. En dan maar hopen dat ik hiermee ook andere mensen op goede ideeën zou kunnen brengen. Op die manier zou ik zelf niet alles hoeven schrijven, want daar ben ik niet zo goed in. Ik dacht dat mijn boek in 2011 wel klaar zou zijn, maar het bleek veel meer tijd te kosten De eerste verhalen kwamen binnen. Degene die me het meest ontroerde, was die van een man van in de 70. Hij vertelde dat zijn moeder van 92 op sterven lag en bang was om dood te gaan. Ze was bang dat ze haar vader in het hiernamaals tegen zou komen. Dat vond ik zoooo erg, zo n oude dame en dan zo bang zijn. Oké, een boek schrijven, vroeg me af waar ik moest beginnen. Hoorde dat je eerst een uitgever moet gaan zoeken en dat die vaak willen dat je e.e.a. aanpast. Dan het financiële plaatje? Met mijn werk had ik het ook druk en ik merkte dat ik niet veel tijd vrijmaakte om de vragenlijsten te gaan uitwerken. Daar baalde ik van Ik besloot dat het een tijdschrift achtig iets moest gaan worden. Iets wat voor iedereen online gratis toegankelijk zou zijn. Misschien wordt het dan ook nog door meer mensen gelezen. Ik kan mij voorstellen dat je als incestslachtoffer niet snel naar de boekhandel gaat om het boek te bestellen of via internet. Waar leg je zo n boek thuis neer? En wat als mensen in je omgeving hier vragen over gaan stellen? Mensen die nog van niets weten? Dit jaar ben ik 50 geworden. Ik voel mij nu sterk genoeg om (mijn) incest meer bespreekbaar te maken. Het overkomt zoveel mensen, maar bijna niemand praat erover. Doordat ik erover ben gaan praten, heb ik heel veel mensen ontmoet die ook incestslachtoffer zijn geweest. Dit geeft mij het gevoel dat ik niet de enige ben. Ik ben gestopt met mijn baan als leerkracht op een basisschool. Ik ben nu voor 100% aan het werk in mijn eigen bedrijfje en dingen aan het doen, waar ik echt blij van word. Het maken van dit blad heeft mij de nodige verwerking opgeleverd. Ik heb antwoorden op vele vragen gekregen. Ik heb ook gemerkt dat er heel veel ouders zo reageren als die van mij. Ik ben heel veel inzichten rijker geworden. Ook heeft het me een leuke vriendin opgeleverd. Deze vrouw had de vragenlijst ingevuld. Haar verhaal had veel overeenkomsten met het mijne. Ook heeft ze mij gestimuleerd om te zorgen dat het blad er is gekomen. Heel vaak vroeg ze me: Hoever ben je al? Samen hebben we ook kunnen lachen, vooral toen we het hadden over incestmopjes Hélène 8

9 Suus, schreef op 17 jarige leeftijd: Daar draag ik nu de lasten van Ik heb als klein meisje niets van de bloemetjes geplukt. Ik heb ze netjes laten staan, het pad bewandeld maar niemand zal hebben gehoord, zo geluidloos als ik kroop. Ik heb nooit van je gevraagd, geen aandacht en geen liefde. Ik heb van je gehouden maar woorden zwegen, ik heb je stilte nooit verstoord -je hield daar meer van dan van mij- En toen al, om de bloemen maar niet te hoeven zien lonken en je woede niet te voelen, heb ik mijn ogen neergeslagen in plaats van te huilen en nog draag ik daar nu de lasten van 9 9

10 Mijn moeder van 92 was bang om haar vader in het hiernamaals tegen te komen Mijn moeder is enige jaren geleden op 92-jarige leeftijd overleden. Enkele maanden voor haar overlijden moest zij onverwacht worden opgenomen in het ziekenhuis met een longontsteking. Ik ben met haar meegegaan naar het ziekenhuis. Het was op een zondagavond/ maandagnacht. In het ziekenhuis raakten wij samen, in afwachting van de diverse onderzoeken en de uitslagen daarvan, in gesprek. Zij gaf toen aan, aan te voelen dat zij niet meer beter zou worden en zou komen te overlijden. Zij was echter bang om dood te gaan. En waarom: omdat zij vreesde haar vader in het hiernamaals weer tegen te komen. Haar vader die haar als jong meisje tot aan haar huwelijk heeft misbruikt. Hoewel ik wist dat zij als jong meisje/jonge vrouw door haar vader was misbruikt, heeft die angst om dood te gaan om die reden mij toen diep geraakt. Ik zal en kan dat nooit vergeten. Ik heb haar toen gezegd dat zij daar niet bang voor moest zijn. Immers in het hiernamaals is God de baas en heeft haar vader niets te vertellen. Bovendien was haar man, mijn vader daar toch ook om haar op te vangen. Of dat haar gerust heeft gesteld weet ik niet, maar zij heeft nadien nooit meer aangegeven dat zij bang was om dood te gaan. Enkele maanden later is zij overleden. Mijn moeder is opgegroeid in een gezin met een zeer dominante vader, een schat van een moeder en drie broers en vier zusters. Acht kinderen in totaal. Je moet dan denken aan de twintiger en de dertiger jaren van de vorige eeuw. Voor zover ik weet, is mijn moeder al misbruikt toen zij nog op het voortgezet onderwijs zat. Op 15-jarige leeftijd moest zij die, zonder diploma, van haar vader verlaten om thuis haar moeder in het grote gezin te gaan helpen met alle gevolgen van dien. Haar moeder heeft geprobeerd om met behulp van derden de incest te beëindigen. Dat is haar niet gelukt. Die derden hebben het niet handig aangepakt. Haar man, mijn grootvader, kwam er achter en dreigde haar met de kinderen op straat te zetten. En dat in die tijd. Als vrouw had je het dan altijd gedaan. Mijn grootvader heeft ook geprobeerd zijn andere dochters te misbruiken. Van één van hen, zijn jongste dochter, weet ik dat hij dat al op zeer jonge leeftijd heeft geprobeerd. Die heeft echter kans gezien hem daar vanaf te houden. De andere dochters hebben, zodra dat kon, het ouderlijk huis verlaten. De broers wisten het wel, maar konden ook niet tegen vader op. Mijn moeder heeft er haar hele leven last van gehad. Zij had een, naar mijn idee, maar wel begrijpelijk, overdreven reinheidsgevoel. Altijd maar zichzelf wassen en schoonmaken. En zoals ik in het begin al vertelde: zij was zelfs bang om dood te gaan. Gelukkig is zij toch rustig overleden in het bijzin van één van mijn broers en mijzelf. Hopelijk heeft zij nu ook de rust gevonden in het hiernamaals zonder die dominante vader! André 10

11 Vader Zeer zorgvuldig uitgezocht pakketje Voor Hij zijn kinderen naar de aarde zond, gaf Hij elk van hen een zeer zorgvuldig uitgezocht pakje met problemen mee. Deze belooft Hij, glimlachend, zijn voor jou alleen. Niemand anders kan de zegeningen ondervinden die deze problemen je zullen brengen. En alleen jij hebt de speciale talenten en mogelijkheden die nodig zullen zijn om deze problemen tot je dierbaren te maken. Daal nu af naar je geboorte en naar je vergetelheid. Weet dat Ik je bovenmatig liefheb. Deze problemen die Ik je geef zijn het symbool van die liefde. Het monument dat je van je leven maakt met behulp van je problemen zal een symbool zijn van je liefde voor Mij Je Vader 11

12 Worstelen met vrijheid Als iemand iets van je steelt, pakt hij je recht van eigendom af. Als er bij je ingebroken wordt, zijn niet alleen je waardevolle spullen weg. Het duurt ook een hele tijd voordat je huis weer van jezelf voelt. Aangifte doen, hopen dat je je waardevolle spullen terugkrijgt, dat de dief gepakt wordt en zijn verdiende loon krijgt. Dit zijn allemaal dingen waar je dan op hoopt. Onmacht overheerst omdat je datgene terug wilt waar je intens naar snakt om weer in je bezit te hebben. Je bent afhankelijk geworden en wilt dat alles weer als vanouds wordt. Het liefst wil je dat er altijd iemand bij je is om te beschermen. Er komt echter een moment dat je het weer zelf moet kunnen. Als iemand je lijf steelt terwijl het enkel aan jezelf toebehoort, neemt hij je bestaansrecht af en kun je je niet meer veilig voelen met jezelf. En toch moet je iets verzinnen om door te gaan. Maar hoe? Moeilijkheden maken je uiteindelijk sterker maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Niemand die jouw schoenen aantrekt en het pad loopt wat jij moet gaan. Ik weet van mezelf dat ik een oerdrang heb dat anderen mij komen redden. Ik heb die hulpvraag ook heel vaak bij anderen neergelegd, maar die konden dit uiteindelijk niet oplossen. Ze konden naast me lopen, me optillen, naar me luisteren, met me meejanken, me omarmen en liefhebben. Maar ik ontdekte dat de bodemloze put een bron van overtuigingen en denkbeelden was, die ik alleen zelf kon overwinnen. Maar mijn god, wat ben ik dankbaar dat ze duizenden keren de woorden hebben herhaald omdat ik het zelf niet kon geloven. Dat ze me konden overtuigen van mijn innerlijke schoonheid en dat ik het waard was om er te zijn. Het was soms super donker. Er bestaat in mij een soort eeuwige heimwee naar onbezorgdheid. Het lijkt op een grote honger die niet gestild kan worden. Waarom mis ik iets wat ik nauwelijks gekend heb? Je kunt toch alleen iets missen als je het ook gekend hebt? Zoekende naar het antwoord op deze voor mij zo moeilijke vraag moest ik de confrontatie aangaan met een herinnering die zo dubbel voelt In die herinnering leeft het beeld van een meisje wat op een zaterdagochtend wakker werd en blij was dat haar vader thuis was. Ze wilde een knuffel bij hem halen omdat ze hem en zijn aandacht gemist had. Huppelend over de gang en met een intens gevoel van onbezorgdheid opende ze de deur van de ouderslaapkamer waar haar vader nog lag te slapen. Ze kroop tegen hem aan, enkel in de verwachting om omarmd te worden Deze vraag naar aandacht werd anders vertaald en het grensoverschrijdende gedrag van haar vader werd de leugenaar van elke gedachte die ze ooit zou voelen over zichzelf Met deze diefstal was helaas mijn thema geboren. Wat ik toen nog niet kon weten natuurlijk. Ik koos een aantal trucjes om me toch veilig te voelen. Niet bewust, hoor! Het zal een combinatie geweest zijn van karakter en wat er in je hersenen gebeurd. Scheefgroeien was onvermijdelijk. Pas sinds het laatste jaar kan ik echt zeker vaststellen dat de leegte, het gat, de bodemloze put (het gebrek aan veiligheid) in alle ontwikkelingsfases van mijn leven 12

13 aanwezig was. Als kind, puber, volwassen vrouw, echtgenote en moeder had ik zo mijn gedachten, maniertjes die onbewust door deze ervaring altijd zouden worden aangestuurd. Een van mijn eerste trucjes was dat ik als kind koos om geen enkele volwassen te vertrouwen. Waar ik ook kwam, het eerste wat ik deed is zo sterk observeren wat je kunt vergelijken met een soort van screenen. Hoe kijkt iemand, wat zegt hij, hoe is zijn toon, hoe is zijn lichaamstaal? Daarmee wist ik vrijwel feilloos mensen op een afstand te houden. Heel vermoeiend en toch heeft dit overactieve gevoel van intuïtie me heel vaak gewaarschuwd. Ik doe dit nog steeds en ik vind het inmiddels ook een sterkte. Nadeel echter, is dat iemand dichtbij laten komen veel lastiger is. Een ander trucje was in mijn hoofd gaan zitten. In mijn kinderlijke fantasie die eigenlijk verlangde naar een toverstokje, besloot ik bij elk gevoel van onveiligheid in mijn hoofd te gaan zitten. Daar kon lekker niemand bij en konden ze mij niet raken. Ik was daar de baas, wat men ook deed met mij. Verbaal of lichamelijk geweld, ze zouden nooit aan mijn lichaam kunnen zien wat ik echt voelde. Het enige voordeel wat ik hieraan heb kunnen ontdekken als volwassene nu, is dat ik heel snel kan schakelen met emoties. Helaas is dit mijn meest hardnekkigste trucje om af te leren, om echt in contact te staan met mijzelf. Laat mij je een voorbeeld geven. Tijdens een haptonomie-sessie zat ik in een mooie serene ruimte met veel wit en zachte kleurtonen. Enigszins onwennig nodigde mijn (heel veilige) therapeute me uit om echt te benoemen wat ik voelde. Ze ging een paar stappen van me vandaan zitten. Toen weer iets dichterbij. Weer eens naast me en toen weer ver weg. Elke keer vroeg ze: Wat vind je prettig? Besluiteloos en enigszins verward dat ik geen mening had, antwoordde ik dat ik het echt niet wist. Na een stilte met een lange blik zei ze; Het maakt je geen flikker uit hè, waar ik zit? Onmiddellijk voelde ik een brok in mijn keel, hoofdpijn en zelfs benauwdheid. Ik wilde het nog een soort van goed praten maar ik kon niets anders dan onder tranen toegeven dat dit echt, echt zo was terwijl ik haar dichtbij wilde laten komen. Voor mij was dit een hele praktische oefening om zo zichtbaar en inzichtelijk te zien hoe een van mijn overlevingsmechanismen werkten. Wegkijken of vluchten in een andere relatie zou makkelijker zijn geweest. Het is nu een uitdaging geworden om me veilig te gaan voelen met mijzelf. Doodeng om zelf te kiezen. Wat wil ik? Waar sta ik voor? Wie wil ik zijn? Het leren voelen van mijn lijf en uit mijn hoofd blijven, heeft me misschien wel het meest dichter bij mezelf gebracht. Natuurlijk ook het herkennen van overtuigingen. Die weer mijn handelen, keuzes van woorden bepalen, zijn ook een Hell of a job. Durven zijn als het moeilijk wordt en toch blijven staan (lees bestaansrecht) maakt me volwassener en sterker. Om erkenning te krijgen en mij gewaardeerd te voelen, had ik nog een trucje. Ik was en ben eigenlijk een echte pleaser. Veel aangepast gedrag om maar aardig gevonden te worden. Als iedereen happy is ben ik het ook. Dan is er een soort van rust. Mijn eigen keus, smaak of mening houd ik in eerste instantie voor me. Ik kijk eerst wat het voor de groep oplevert Het gezin waar ik deel van uit maakte was voortdurend onveilig en met een labiele moeder en dominante vader, voelde ik mij constant verantwoordelijk om het goed te houden. In eerste instantie vind ik deze eigenschap om niet eerst aan jezelf te denken een mooi karaktertrekje. Mijn ervaring nu is dat het juist goed is aan mijzelf te moeten denken. Als ik dat meer had ontwikkeld, was ik wellicht nog getrouwd geweest of was ik misschien wel helemaal niet getrouwd geweest Als echtgenote en moeder had ik maar één ideaal. Het warme nest creëren met heel veel veiligheid, wat ik zelf nooit gekend had. Dit is mij helaas niet gelukt Heel lang heb ik gedacht dat het niet slagen van dit huwelijk alleen aan mij lag, maar nu weet ik beter. Ik ben, denk ik, gevallen voor het type man wat ik kende Ik geloof niet meer in waar twee kijven hebben twee schuld en toch kies ik voor het midden. We waren twee jonge mensen met ieder hun eigen rugzak en er was enorme herkenning in de gevoelens van eenzaamheid. Jaren later bleek dat hij ook slachtoffer was van incest en daarmee werden we de lotgenoten die we niet wilden zijn. Dat ons huwelijk eindigde, is zoals het eindigde zegt meer iets over de levensworsteling die een mens kan hebben in zijn zoektocht naar geluk. Onbewust 13

14 Er zullen altijd krassen op je ziel zijn die van tijd tot tijd zeer zullen doen. Durf er doorheen te gaan. Ik heb soms dagen dan sta ik op en dan moet ik huilen. Ja, echt kinderachtig janken en ik kan het niet stoppen. Ik voel me somber en wil het oplossen. Het liefst tegen vechten maar ik geef het 'bestaansrecht. vonden wij de leegte, dat gat wat incest veroorzaakte in elkaar en probeerden we dat op te vullen. Het was vaak moeizaam, gespannen en uiteindelijk moet ik toegeven dat we te verschillend waren. Durf het niet al te stellig te zeggen, want je kunt vele vormen van chemie en aantrekkingskracht hebben. Maar die van ons kenden een vorm van vriendschap die nooit echt een liefdesrelatie had kunnen worden. Dit te erkennen was een zware dobber. Ik vond het in al zijn aspecten een hele nare donkere spiegel. Wegkijken of vluchten in een andere relatie zou makkelijker zijn geweest. Het is nu een uitdaging geworden om me veilig te gaan voelen met mijzelf. Doodeng om zelf te kiezen. Wat wil ik? Waar sta ik voor? Wie wil ik zijn? Allemaal vragen die ik al die jaren heb weggestopt en nu bovenop mijn levensstapeltje liggen. gaven omdat ze me simpelweg lief vonden. Of de onvoorwaardelijke liefde van mijn allerliefste vriendin en haar man die beiden uit juist een super warm nest komen. Oh jee, wat ben ik er vaak jaloers op geweest zeg. Ze zijn nooit bang geworden, maar hebben me omarmd omdat ik (ook al is er nu een lichte bodem die dat gelooft in mij) juist hen iets gaf wat ze blijkbaar koesterden in mij. Veel lieve mensen in mijn leven hebben iets gebracht maar deze vier hebben me het dichtst bij het gevoel van veiligheid gebracht. Daarvoor open te staan, elke keer weer is groeien en geloven. Er zullen altijd krassen op je ziel zijn die van tijd tot tijd zeer zullen doen. Durf er doorheen te gaan. Ik heb soms dagen dan sta ik op en dan moet ik huilen. Ja, echt kinderachtig janken en ik kan het niet stoppen. Ik voel me somber en wil het oplossen. Het liefst tegen vechten maar ik geef het bestaansrecht. Na een dag, soms langer, vindt het gevoel zijn weg. Vindt het een plek. Of ik maak een afspraak met mijn therapeut. Zoek mijn vrienden op. Zit ik stil in de zon met een kop thee of ik lekker wandelen. Doe en kies wat voor jou werkt. Jij kan en mag daarover beslissen. Misschien heb je het nodig dat een tijdje iemand met je meeloopt. Er komt echt een moment dat je het steeds meer zelf kan. Dat je alleen kan wonen. Je eigen stappen maakt. Geef niet op want je bent er niet zo maar op deze aardkloot. Je mag van het leven genieten. Rosa Zal ik ooit heel worden? Als ik nee zeg beperk ik mijn groei en als ik ja zeg, negeer ik mijn onzekerheden. Ik ben mijn eigen antwoord en jij kunt de jouwe zijn. Toch denk ik soms dat goeie ervaringen je kunnen overtuigen om door te zetten. Moet je zelf het hardst knokken? Volmondig, ja!! Is dat oneerlijk? Ook ja!! Maar durf te zijn. Wees moedig om je te openen als je fijne, veilige mensen ontmoet in je leven. Ze komen of zijn er niet zomaar klinkt een beetje zweverig maar het is nogmaals mijn beleving. Voor mij waren dat bijvoorbeeld mijn oom en tante die me vaak de zomers van mijn leven 14

15 Loslaten is liefhebben Minder angst en meer liefhebben Loslaten betekent niet je niet meer betrokken voelen, maar ik kan het niet voor een ander doen. Loslaten is niet mijzelf losmaken, maar het besef dat ik een ander niet kan besturen. Loslaten is niet een ander wat toestaan, maar hem laten leren door ervaren. Loslaten is machteloos toegeven, want het resultaat is niet van mij afhankelijk. Loslaten is niet een ander willen veranderen of hem de schuld geven, maar het beste van mijzelf te maken. Loslaten is niet meer zorgen voor, maar zorg hebben om. Loslaten betekent niet meer vasthouden, maar steunen. Loslaten is niet oordelen, maar anderen de kans geven zichzelf te zijn. Loslaten betekent niet meer alles willen regelen, maar anderen de kans geven de werkelijkheid onder ogen te zien. Loslaten betekent niet ontkennen, maar aanvaarden. Loslaten betekent niet langer willen scheiden of twisten, maar eigen tekortkomingen zoeken en verbeteren. Loslaten is niet alles naar mijn hand zetten, maar elke dag nemen zoals die komt en daar plezier in hebben. Loslaten is niet iedereen bekritiseren en bedisselen, maar proberen te worden waarvan ik droom. Loslaten is niet het verleden betreuren, maar groeien en leven in de toekomst. Loslaten is minder angst en meer liefhebben. 15

16 Incest tussen zoon en dochter Maud is een levenslustig open kind van 10 jaar,vrolijk, spontaan,doet het goed op school. En het ontbreekt haar niet aan vriendinnetjes en vriendjes. Maud groeit op in een gezin met 2 oudere broers. Frank is 4 jaar ouder, is wat dominant maar ook gevoelig en wat onzeker..en soms een dromer. Juriaan is 2 jaar ouder en is ook een gevoelige jongen en een binnenvetter. Op een avond, als Maud op kinderkamp is, kijken Frank en ik naar een tv-programma over incest. Frank reageert verontwaardigd en zegt; zoiets zou ik nooit doen! Dezelfde avond worden we door de leiding van het kinderkamp gebeld. Maud heeft onder tranen verteld dat haar oudste broer haar misbruikt..of we voor een gesprek wilden komen als we haar die zaterdag op zouden halen. Mijn man en ik waren enorm geschokt. dat zoiets in ons gezin gebeurde?! We spraken Frank erop aan, maar hij bagatelliseerde het..stelde niets voor. Ik was ontdaan, verward, geschokt Wat was er écht gebeurd? We haalden Maud op, ze wachtte op ons in een kamer en kroop bijna in me. Op mijn schoot huilde ze, mijn hart brak Uit het gesprek met de leiding wat volgde, werd ons duidelijk dat ze het gemeld hadden aan een vertrouwensarts. Er zou iemand contact met ons opnemen Thuis gekomen werd er begin van de avond gebeld. Er kwam een orthopedagoge via de vertrouwensarts voor een gezinsgesprek. We waren alle vijf aanwezig. Er was in mij enorm veel boosheid naar Frank die ik ook naar hem uitte! Achteraf gezien was dit gezinsgesprek heel naar en bleek later door alle vijf als héél naar ervaren te zijn. Frank werd veroordeeld, benadrukt hoe slecht hij was en wat hij aanrichtte in Mauds leven. Juriaan had meelijden met zijn broer (bleek later )maar uitte dit niet, zat er stil bij. Het was een nare ervaring! Afgesproken werd dat Frank hulp zou krijgen.frank kwam terecht bij een hulpverlener die nét afgestudeerd was.dit klikte niet daar Frank zijn eerste cliënt was die incest pleegde en later bleek dat deze hulpverlener zélf misbruikt was en dit niet aankon. Dit liep al snel fout.gevolg; nóg meer oordeel over Frank heen. We besloten dat mijn man zelf gesprekken zou voeren met Frank wat ook op langere termijn gebeurd is. Maud was na het kamp angstig en heeft enkele weken bij ons in bed geslapen, daarna kroop ze nog een enkele keer bij ons in bed. Communicatie was moeizaam over het gebeurde. Ik besloot samen met Maud dat we elkaar briefjes zouden schrijven en die onder elkaars kussen te leggen. Langzaamaan kwam aan het licht wat er gebeurd was. Als moeder voelde ik me enorm schuldig dat ik het nooit gesignaleerd heb.achteraf vielen puzzelstukjes in elkaar waardoor ik me nóg schuldiger voelde. Ik had mijn dochter voor mijn gevoel niet beschermd! Had de signalen niet opgevangen en voelde me enorm falen als moeder! 16

17 De jaren die volgde Frank werd een onzekere jongen, werd niet goed begeleid en verloor zichzelf in het blowen, verzuimde op school en was onhandelbaar thuis. Met 21 jaar hielpen we hem op zichzelf te gaan wonen. Hij heeft een baan gezocht en is uiteindelijk ZZP-er geworden met 2 gouden handen! Heeft nu een gezin met 2 kinderen en is redelijk in balans. Maud heeft haar opleiding met goed resultaat afgerond maar bleek met haar 16de een ernstig anorexia probleem te hebben. Ze is in verschillende klinieken opgenomen geweest. Het misbruik is ook later openlijk bespreekbaar geweest met haar ouders en met haar beide broers. Maud heeft een hechte band met haar jongste broer en veel skype contact. Ze heeft een minder sterke band met Frank hoewel ze zegt veel van hem te houden en begrip heeft voor zijn puber ontwikkeling. Maud is na de klinieken haar weg gegaan in haar ontwikkeling in zelfontwikkelingcursussen NLP e.d. Een luisterend oor bereikt meer dan een mond vol adviezen. Zelf heb ik later ook hulp gezocht om dit voor mijzelf een plek te geven, mezelf te vergeven. Met vriendinnen vele gesprekken gevoerd, gezocht op internet gelezen en gelezen.en tot de conclusie gekomen dat ook Frank slachtoffer was Wij en de hulpverlening hem niet goed begeleid hebben na het gebeuren. Er was alleen en alleen maar afwijzing i.p.v. begeleiden. Dit was zó fout! Gelukkig zijn er daarna meerdere gesprekken geweest, waarin dingen uitgesproken werden, ontkracht werden en benoemd konden worden. Herstel kon plaatsvinden, zowel met Maud als met Frank als met Juriaan. We zijn ver gekomen in dit proces als gezin, hoewel ik weet dat er nog een stukje weg te gaan is voor volledig herstel kan plaatsvinden. Gezien hoe ze nu alle drie in het leven staan, heb ik daar alle vertrouwen in! Ps: Ik heb in dit verslag meer de nadruk gelegd op Frank dan op Maud. Dit omdat hier naar mijn idee nog te weinig aandacht aan wordt gegeven, wat er op dit gebied kan gebeuren in de pubertijd en ik er weinig over kon vinden.. Moeder van Maud 17

18 Eindelijk is de druk eraf In de winter van 1971 kwam ik uit Suriname, toen 5 zomers jong, samen met mijn broer en zus aan in Nederland. Het was erg koud, meer dan 30 graden verschil. Mijn moeder en stiefvader hadden ervoor gekozen om te emigreren vanuit een warm land naar een koud land. Zoals voor velen een betere toekomst voor de kinderen. Mijn moeder en stiefvader waren al vooruit gegaan om werk en onderdak te zoeken. Zodra dat gelukt was, zouden wij vanuit Suriname naar Nederland vertrekken. Een jaar later kwamen wij in Nederland aan. In dat jaar is het gebeurd, het misbruik, door mijn oom. Hij was 7 jaar ouder dan ik. We kwamen op Schiphol aan en van daaruit reden we meteen door naar Rotterdam. Daar hebben we tot en met 1976 gewoond, om daarna te verhuizen naar een rustigere stad. In die stad groeide ik verder op. Ik had het er in mijn jeugd prima naar mijn zin, leuke kinderrijke buurt, veel vriendjes en vriendinnetjes, dus veel buiten spelen. Ik heb in die tijd verschillende sporten uitgeprobeerd en vond ze allemaal erg leuk om te doen, maar niet te lang. Basisschool, voortgezet onderwijs en mbo heb ik goed, met af en toe wat vertraging, doorlopen. Ik had het altijd erg naar mijn zin op school. Tussen mijn 17e en mijn 24e ben ik heel veel uitgegaan. Een fantastische tijd was dat. In die tijd heb ik ook mijn vriend, nu mijn huidige man, leren kennen. Vanaf mijn 18e hadden we verkering. Heerlijk die verliefdheid en dan komt houden van, maar dat weet je op die leeftijd nog niet. Het werd heel serieus tussen ons en dan wil je als man wel ietsje verder gaan. Daar had ik moeite mee en zei dan als je echt van me houdt, dan kun je wachten En dat deed hij ook, een jaar lang. Onze gevoelens werden heftiger, maar ik kon me nog niet helemaal geven. Waar het aan lag, wist ik toen nog niet. 33 jaar na dato kwamen de dromen/nachtmerries vanuit mijn kleutertijd, dat is nu ongeveer 16 jaar geleden. Toen pas vielen de stukjes op zijn plaats. Ik kon mij herinneren dat ik naar boven werd geroepen omdat ik hem zogenaamd moest helpen met iets. Ik kan daar maar vlagen van herinneren van wat er gebeurd is. Was er eigenlijk wel wat gebeurd? Wat was er gebeurd? Ik begon aan mezelf te twijfelen of het wel werkelijk gebeurd was en begon vragen te stellen. Hoe zag het huis er ook alweer uit? Kon je met de trap naar boven? En hoeveel kamers waren er? De antwoorden die ik van mijn moeder kreeg klopten. Ik had het dus niet verzonnen, ik ben niet gek! Ik weet niet hoeveel keer het in dat jaar 18

19 gebeurd is, maar in ieder geval meer dan 5 keer. Sommige dingen gebeuren met een reden.. Geen uitnodiging? Toen ik ging samenwonen, kreeg ik het druk met van alles. Daardoor werden de contacten met sommige familieleden wat losser. Toen ging ik trouwen en uitnodigingen sturen. Alles was geregeld. De heugelijke dag kwam dichterbij en het feest kon beginnen. Het was een geweldig feest geweest, maar wie was ik vergeten uit te nodigen?? Mijn oom! Echt totaal vergeten, of had ik hem uit mijn geheugen gewist, van mijn harde schijf? Want rond die tijd had ik nog geen nachtmerries. Ik heb heel veel last gehad van nachtmerries, hyperventileren, hoofdpijn door te weinig rust, druk op de borst, huilbuien, was bang om flauw te vallen enz. Overdag ging het prima, was met van alles bezig...werk, gezin, huis, hobby s, sporten van de kinderen enz., maar zodra ik naar bed ging begon het. Eerst maar hopen en blijven zeggen dat je niet gaat dromen, wat je natuurlijk wel gaat doen, want je kunt dat niet uitzetten. Al probeerde ik dat wel. Waar ik ook last van had was dat ik een (over) bezorgde moeder/vrouw was, zeker voor mijn kinderen tijdens hun baby tot en met basisschool periode. Ik ben me bewust gaan omscholen om bij mijn kinderen in de buurt te kunnen zijn en ze in de gaten te houden. Ik wilde weten wie mijn kinderen trainde of verzorgde, man/vrouw, getrouwd, kinderen ooh getrouwd pffff...maakte niets uit, ook die kunnen misbruiken. Ik leerde mijn kinderen al heel vroeg, dat niemand aan hen mocht komen. Ook geen familielid!! Het is jouw lichaam, alleen jíj mag er aan zitten! Zit er iemand aan je, direct vertellen, ook al zegt of dreigt diegene dat hij/zij iemand pijn gaat doen!. Tegen mijn man zei ik Als iemand mijn kinderen iets aandoet, God behoede mij, want ik doe hem of haar iets aan, maar dan moet jij verder voor de kinderen zorgen Wat heeft mij geholpen hiermee om te gaan? Mijn psycholoog was de eerste waaraan ik het verteld heb. Alleen het vertellen al luchtte mij op. Verder kent alleen een vriendin en een schoonzus mijn verhaal. Door veel te praten met een héél geduldige partner, want die wist al die jaren ook niet wat er in mijn jeugd gebeurd was. Wat mij ook hielp was veel bezig zijn met mijn gezin, leuke dingen doen die mijn kinderen leuk vinden en ik vanzelf ook. Verder probeerde ik heel veel te ontspannen, d.m.v loslaten, lezen, puzzelen, tv kijken etc... Maar vooral door leren om NEE te zeggen. NEE is ook een antwoord! Vroeger wilde ik alles voor een ander oplossen of overnemen en zei overal JA op. In 2012 werd mijn oom ziek. Pfffff..niet goed, maar mijn hart maakte een vreugdedansje. Nu hoef ik hem niet meer, met hevig kloppend hart, te ontlopen wanneer ik hem op een familiefeestje zag. Er werd mij niet gevraagd of ik hem wilde opzoeken, omdat ik op de één of andere manier wel liet merken dat ik dat niet van plan was en het te druk had. Ik zei er niets over, maar had altijd wel wat te doen om eronder uit te komen. Het was een opluchting voor mij toen hij echt dood was. eindelijk dacht ik, de druk is eraf. Ik ben happy met mijn gezin, familie, vrienden en kennissen. Patty Ik leerde mijn kinderen al heel vroeg, dat niemand aan hen mocht komen. Ook geen familielid!! Het is jouw lichaam, alleen jij mag er aan zitten! Zit er iemand aan je, direct vertellen, ook al zegt of dreigt diegene dat hij/zij iemand pijn gaat doen! 19

20 Het stilzwijgen voorbij (2011) Ik ben Yvonne, een jonge vrouw van 41 jaar. Ik ben getrouwd met D. en samen hebben we twee prachtige kinderen. Ik ben opgegroeid in Friesland in een Nederlands Hervormd gezin met een vader en moeder, vier oudere broers en nog een zusje. In vele ogen een gewoon doorsnee gezin waar de vader het geld verdient en de moeder thuis is en voor de kinderen zorgt. De opvoeding werd grotendeels door mijn moeder gedaan omdat mijn vader overdag aan het werk was. Mijn verhaal begint zo rond dat ik negen jaar was. Mijn ene oudste broer (hij is zo n 6 jaar ouder dan ik) wilde wel een spelletje met mij doen. Ik weet nog dat ik dacht goh wat leuk, maar waarom dat nu op zolder moest? Dat begreep ik eerst maar niet. Standaard gingen de speelkaarten mee naar zolder onder het mom van we gaan een kaartspelletje doen. De verwarring was groot, want waarom moesten mijn kleren nu uit? Ik kon maar niet begrijpen wat dat nu met het kaartspelletje te maken had? Ik herinner mij nog dat ik het aan hem vroeg waarom mijn kleren tot op mijn knieën moesten, want ik vond het maar niets. Hij werd boos en vond het jammer dat ik niet met hem een spelletje wilde doen. Doe nu maar gewoon wat ik zeg hoor ik hem nog zeggen. Je zult het vast leuk vinden. Het gebeurde allemaal heel stiekem op zolder. Bij het geringste geluid wat hij maar hoorde moest ik mijn kleren weer heel snel aandoen. Er werd overigens nooit wat met de kaarten gedaan. De angst en verwarring die ik had weerhield mij ervan om er tegen in te gaan, ik was nog zo jong en wist niet wat mij overkwam. Wel dat het iets was wat een ander echt niet mocht weten. Hij sprak erg op mij in, niemand mag dit geheimpje weten want dan zullen mem (moeder) en heit (vader) heel erg boos op je zijn en dat wil je toch niet? Elke dag, wanneer het maar kon, manipuleerde en dreigde hij mij met het feit dat ik niks mocht zeggen. Ook vertelde hij elke keer als hij weer bezig was dat ik het ook wel lekker vond en dat ik dit ook wel wilde. Daarnaast ging het misbruik verder maar nu niet alleen meer op zolder. Ik denk dat mijn broer meer lef begon te krijgen omdat ik niks durfde te vertellen en ik steeds stiller werd. En blijkbaar had niemand in de familie het in de gaten, dus hij kon ongestoord doorgaan. 20