Eindrapport: Zorg voor ongedwongenheid PWO 044/

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Eindrapport: Zorg voor ongedwongenheid PWO 044/"

Transcriptie

1 Eindrapport: Zorg voor ongedwongenheid PWO 044/ Els Peters Geert Rogiers Hogeschool PXL Elfde-Liniestraat 24 B-3500 Hasselt

2 Partners Onderzoeksopzet Doelstelling: De ontwikkeling van een multidisciplinaire richtlijn voor preventieve maatregelen die dwang in de GGZ kunnen voorkomen. Doelgroep: hulpverleners in de GGZ 2

3 Onderzoeksvragen - Methodologie Fase 0; Vooronderzoek Wat is de incidentie van isolatie, separatie en fixatie (dwangmaatregelen) in de GGZ? MPG gegevens Wat is de visie van het werkveld op de toepassing van dwang en op richtlijnen ter preventie van dwang? Vooronderzoek congres Zorg voor ongedwongenheid Fase 1; Onderzoek alternatieven voor dwang Welke richtlijnen en best-practices met betrekking tot omgaan met storend en agressief gedrag in de intramurale geestelijke gezondheidszorg behandelen de preventie van dwangmaatregelen en risicotaxatie? Literatuur analyse : Search guidelines en AGREE II Welke alternatieve en preventieve maatregelen zijn in de omgang met agressie effectief ter voorkoming van dwangmaatregelen in de intramurale GGZ? Literatuursearch alternatieven voor dwang Onderzoeksvragen - Methodologie Fase 2; Onderzoeksdomein Risicotaxatie Relevante onderzoeksvragen met betrekking tot risicotaxatie zijn in relatie met de gevonden determinerende en discriminerende factoren via een matrix geordend. Hoe kan, door risicotaxatie, de patiënt zelf controle krijgen op het gedrag, om op deze wijze afzondering en fixatie te voorkomen? Hoe verloopt de communicatie vanuit risicotaxatie? Hoe gebeurt de observatie en rapportage vanuit risicotaxatie? Welke observatie instrumenten zijn er bruikbaar met betrekking tot risicoanalyse en risicotaxatie? Hoe wordt risicotaxatie geïntegreerd in het preventiebeleid? Hoe kan personeel in risicotaxatie getraind worden? Literatuursearch risicotaxatie Wat is de visie van experten op de elementen van de literatuuranalyse? Toetsing bevindingen d.m.v. online enquête expertengroep Fase 3; Onderzoeksdomein Houding en attitude PWO-project Vervolgonderzoek

4 Stramienaanbevelingen van EBMPracticenet ( 2012) 1. MPG 2. vooronderzoek 3. literatuuranalyse Search guidelines AGREE II Alternatieven en risicotaxatie Aanbeveling en GRADE 4. Online enquête Resultaten: MPG Figuur 1: Aantal dwangmaatregelen in de Belgische GGZ per jaargang procentueel in relatie tot de N (behandelperiodes) Figuur 2: Aantal dwangmaatregelen in 2008 in België in de intramurale zorg (A-T diensten) en overal in de GGZ 4

5 Resultaten literatuuranalyse Fase 1 en 2 : Guidelines en AGREE II 1 Violence: the short- term management of disturbed/ violent behavior in in-patient psychiatric settings and emergency departments ( National institute for health and clinical excellence, 2006) 2 Richtlijn besluitvorming dwang: opname en behandeling ( van Tilburg, van Veldhuizen, et al.,2008) A 3 Framework Guidelines for addressing workplace violence in the health sector. (WHO,2002) A 4 Mental health policy implementation guide (NHS, 2004) A 5 Uitwerken van een richtlijn voor het omgaan met geweld in de psychiatrie ( Universiteit Luik,2007) B 6 Best Practices. Rondom dwangreductie in de geestelijke gezondheidszorg. Een inventariserend onderzoek naar best practices bij de reductie van dwang. ( Voskes,Theunissen, & Widdershoven,2011) 7 Dwang en drang in de psychiatrie,een verkenning. Richtlijn van Landelijk Platform GGZ i.v.m. dwang (Wassink & de Wilde, 2009) B 8 Richtlijn betreffende vrijheidsbeperkende maatregelen ter beveiliging van de patiënt in de UZ Leuven. (Milisen, Vandenberghe, Sabbe, Lagae, Braes, Vanderlinden et al.,2006) 9 JCAHO and HCFA issue new restraint guidelines. (Abrahamsen, 2001) C 10 Guidelines for recording the use of physical restraint.(reeves, 2011) C A B B Resultaten literatuuranalyse Fase 1 Literatuurstudie mbt alternatieven Resultaten data-analyse aantal gevonden artikelen 75. Na exclusie worden 28 artikelen behouden. Beoordeling artikelen m.b.t. alternatieven voor dwang via EBM schema A = Sterk op onderzoek gebaseerd bewijsmateriaal. 8 B = Matig op onderzoek gebaseerd bewijsmateriaal. 3 C = Beperkt op onderzoek gebaseerd bewijsmateriaal. 8 D = Geen wetenschappelijk bewijsmateriaal. 9 Fase 2 Literatuurstudie mbt risicotaxatie Resultaten literatuuranalyse 55 artikelen. Na exclusie 32 artikelen. Beoordeling via EBM schema A = Sterk op onderzoek gebaseerd bewijsmateriaal. 15 B = Matig op onderzoek gebaseerd bewijsmateriaal. 7 C = Beperkt op onderzoek gebaseerd bewijsmateriaal. 5 D = Geen wetenschappelijk bewijsmateriaal. 5 5

6 Aanbevelingen Integreer een preventief georiënteerd organisatorisch beleid, gebaseerd op een holistische, gelijkwaardige en respectvolle bejegening waarbij de patiënt centraal staat, als meest effectieve strategie ter voorkoming van dwang. Integreer alternatieve mogelijkheden zoals comfort- en sensory rooms, open seclusion, holding en blijven praten in de organisatorische structuur. Integreer preventieve maatregelen met betrekking tot professionele houding en attitudes, het betrekken van de patiënt en holding in de operationele werking. De patiënt staat centraal en heeft zelfbeschikkingsrecht met betrekking tot zijn eigen behandeldoelstellingen en behandelstrategie, de patiënt wordt systematisch geïnformeerd over de mogelijkheden. Systematisch gebruik van het signaleringsplan voor iedere bewoner. Medewerkers communiceren vanuit appreciative inquiry en vroeg-signalering open en doorlopend over zelfmanagement, coping-mechanismen en alternatieven voor dwang met patiënt en familie. Continue interdisciplinaire training in het preventiebeleid. Het interdisciplinair team ontwikkeld vaardigheden en doet aan zelfreflectie via groepssignaleringsplan, incidentmethode, moreel beraad en retrograde instrumenten. Toetsing experten Risicotaxatie en rol van patiënt Gemiddeld wordt aangegeven dat risicotaxatie voor 55% van de patiënten noodzakelijk is om agressie-incidenten te kunnen inschatten. (Een op drie respondenten; 100% noodzakelijk). Er wordt aangegeven dat risicotaxatie bij 20% (gemiddeld) van de patiënten gestructureerd in de begeleiding wordt geïntegreerd. Bij 50% van de organisaties wordt er vanuit het instrument voor risicotaxatie actief gecommuniceerd met de patiënt. Appreciative Inquiry; Bij 50% van de organisaties worden persoonlijke vaardigheden van de patiënt meegenomen in risicotaxatie In één van de 6 organisaties wordt de zelfontplooiing van patiënt meegenomen Geen enkele organisatie neemt de verwachtingen van het leven van patiënt mee in de risicotaxatie 6

7 Conclusie en discussie Periode : geen daling van het aantal dwangmaatregelen De focus van de richtlijnen is bescherming (toepassing van dwang) en niet preventie. Voorlopige aanbevelingen op basis van literatuuranalyse en gedeeltelijk getoetst met werkveld Vervolgonderzoek; Toetsing aanbevelingen in de praktijk Aanvraag voor middelen Houding en attitude PWO-project MPG-2008 Dwang in gerontopsychiatrie 7

8 Babyboomers (50-68 jaar) Generation X (35-49 jaar) 8

9 Generatie Y (22-34 jaar) Generatie Z (-22jaar) 9

10 10

Hoofdstuk 4 Preventie 67 1 Inleiding 67 2 Praktijkoverwegingen 69 3 Wetenschappelijke onderbouwing 78 4 Aanbevelingen 87 Noten 90 Literatuur 90

Hoofdstuk 4 Preventie 67 1 Inleiding 67 2 Praktijkoverwegingen 69 3 Wetenschappelijke onderbouwing 78 4 Aanbevelingen 87 Noten 90 Literatuur 90 Inhoud Voorwoord 9 Hoofdstuk 1 Inleiding 11 1 Inleiding 11 2 Visie 12 3 Dwang 13 4 Drang 14 5 Doel van de richtlijn 16 6 Doelgroep 16 7 Patiëntengroep 16 8 Werkwijze 17 9 Leeswijzer 18 Noten 20 Literatuur

Nadere informatie

Separeren: voltooid verleden tijd?

Separeren: voltooid verleden tijd? Onderzoeksresultaten van een non-separeerbeleid Annet Smit senior wetenschappelijk medewerker ProCES INHOUD ambitie de Gelderse Roos onderbouwing, thema s onderzoek : Cijfers Kwalitatieve gegevens : Ervaringen

Nadere informatie

Fysiek fixatie in Antwerpse ziekenhuizen

Fysiek fixatie in Antwerpse ziekenhuizen Fysiek fixatie in Antwerpse ziekenhuizen PWO Karel de Grote-Hogeschool Slachmuylders K, MSc., Elseviers, M., Ph.D, Ceulemans C., MSc., Verschelden, G., MSc., Peeters, T., MSc., Michiels, I., MSc., Van

Nadere informatie

De multidisciplinaire richtlijn voor de preventie en toepassing van afzondering en fixatie in de residentiële GGZ

De multidisciplinaire richtlijn voor de preventie en toepassing van afzondering en fixatie in de residentiële GGZ De multidisciplinaire richtlijn voor de preventie en toepassing van afzondering en fixatie in de residentiële GGZ Kathleen De Cuyper 1, Tim Opgenhaffen 2, Tine Peeters 1, Inez Buyck 1, Johan Put 2, & Chantal

Nadere informatie

dwangreductie Nederland

dwangreductie Nederland Best Practices Dwangreductie rondom in dwangreductie Nederland meer dan het uitvoeren van interventies Yolande Voskes Yolande Voskes, Justine Theunissen & Guy Widdershoven Er moet minder gesepareerd worden

Nadere informatie

Dwang(reductie) in de psychiatrie

Dwang(reductie) in de psychiatrie Dwang(reductie) in de psychiatrie Drs. Yolande Voskes Research Programme > Quality of Care Department of Medical Humanities Separatie: problematisch? Traumatische en emotionele ervaring Cliënten: angst,

Nadere informatie

Er moet altijd een separeer open blijven want... Annet Smit, Senior wetenschappelijk medewerker ProCES

Er moet altijd een separeer open blijven want... Annet Smit, Senior wetenschappelijk medewerker ProCES Er moet altijd een separeer open blijven want... Annet Smit, Senior wetenschappelijk medewerker ProCES Achtergrond veel minder separaties kortere separaties verzet - instemming kwaliteit van zorg rondom

Nadere informatie

Hoe kunnen we activiteiten meer betekenisvol maken? 7/10/2015 betekenisvolle activiteiten Valerie Desmet

Hoe kunnen we activiteiten meer betekenisvol maken? 7/10/2015 betekenisvolle activiteiten Valerie Desmet Hoe kunnen we activiteiten meer betekenisvol maken? 1 Welkom 4 groepen 4 kleuren 2 Kennismaking Wie ben je? Waar werk je? Welke activiteit was betekenisvol voor jou? Waarom? 3 Zelfzorg 4 Huishoudelijke

Nadere informatie

Vrijheidsbeperkende maatregelen in de thuiszorg

Vrijheidsbeperkende maatregelen in de thuiszorg Vrijheidsbeperkende maatregelen in de thuiszorg Kristien Scheepmans Wit-Gele Kruis van Vlaanderen Oostende, 23 maart 2010 Overzicht 2. Redenen 3. Misvattingen 4. Juridische aspecten 5. Aanbevelingen 6.

Nadere informatie

Dwang en drang HIC; beleving en de feiten

Dwang en drang HIC; beleving en de feiten Dwang en drang HIC; beleving en de feiten Simone Braaksma en Monique Menger 19 oktober 2017 Lectoraat Zorg & Innovatie in de Psychiatrie Inleiding Inspectie van Gezondheidszorg heeft in 2008 een onderzoek

Nadere informatie

Praten over palliatieve zorg in een oncologische context in Vlaanderen

Praten over palliatieve zorg in een oncologische context in Vlaanderen Praten over palliatieve zorg in een oncologische context in Vlaanderen Melissa Horlait, PhD CHI-Congres 11 december 2017 Mechelen Palliatieve zorg Palliatieve zorg Vroege palliatieve zorg Overlijden Model

Nadere informatie

D v/h Noorden; 17 sept 2005

D v/h Noorden; 17 sept 2005 D v/h Noorden; 17 sept 2005 10 jaar Integrale Psychiatrie Wat heeft het ons gebracht? Dr Rogier Hoenders, psychiater, CIP, Lentis 1 2 Het beste van twee werelden 29 maart 2006 3 4 Integrative Medicine

Nadere informatie

Verslag 9 januari 2013 Aanwezigen: Verontschuldigd: Kadering project

Verslag 9 januari 2013 Aanwezigen: Verontschuldigd: Kadering project Verslag 9 januari 2013 Aanwezigen: David Dol, Kurt Kerkaert, Tina van de Loo, Sigrid Appeltans, Johan Neyt en Els Peters Verontschuldigd: Rik Loenders, Sara Kadering project Verduidelijking van de rol

Nadere informatie

11/12/2018 HOE DE ORGANISATIE VAN DE GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG VOOR OUDEREN VERBETEREN? Vraag van de FOD Volksgezondheid. onderzoekvragen en methode

11/12/2018 HOE DE ORGANISATIE VAN DE GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG VOOR OUDEREN VERBETEREN? Vraag van de FOD Volksgezondheid. onderzoekvragen en methode HOE DE ORGANISATIE VAN DE GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG VOOR OUDEREN VERBETEREN? JEF ADRIAENSSENS, MARIA-ISABEL FARFAN-PORTET, NADIA BENAHMED, LAURENCE KOHN, CÉCILE DUBOIS, STEPHAN DEVRIESE, MARIJKE EYSSEN,

Nadere informatie

Interprovinciaal congres welzijn op het werk Preventie en bescherming op het werk. Uitdagingen in een veranderende arbeidswereld.

Interprovinciaal congres welzijn op het werk Preventie en bescherming op het werk. Uitdagingen in een veranderende arbeidswereld. Interprovinciaal congres welzijn op het werk Preventie en bescherming op het werk. Uitdagingen in een veranderende arbeidswereld. Discipline gezondheid op het werk Dr. Bart Curvers, voorzitter Belgische

Nadere informatie

VRIJHEIDSBEPERKING: STATE OF THE ART

VRIJHEIDSBEPERKING: STATE OF THE ART VRIJHEIDSBEPERKING: STATE OF THE ART Mr.dr. Brenda Frederiks (VUmc) Mr.dr. Vivianne Dorenberg (VUmc) Dr. Jolanda Habraken (Tilburg University/Tranzo) Drs. Baukje Schippers (VU) Dr. Clasien de Schipper

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 18 september 2012 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 18 september 2012 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter, > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 2008 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 25 VX DEN HAAG T 070 340 79 F 070 340 78 34

Nadere informatie

Omgaan met suïcide risico. Crisisinterventies. Jeroen Decoster, MD PhD. Psychiater - psychotherapeut MCT, spoedgevallen en EPSI-unit

Omgaan met suïcide risico. Crisisinterventies. Jeroen Decoster, MD PhD. Psychiater - psychotherapeut MCT, spoedgevallen en EPSI-unit Omgaan met suïcide risico Crisisinterventies Jeroen Decoster, MD PhD Psychiater - psychotherapeut MCT, spoedgevallen en EPSI-unit psychiatrische hospitalisatie = enkel een noodzakelijk middel om een

Nadere informatie

Kwaliteit van zorg door georganiseerde reflectie en dialoog

Kwaliteit van zorg door georganiseerde reflectie en dialoog Kwaliteit van zorg door georganiseerde reflectie en dialoog Bert Molewijk (RN,MA, PhD) Voorbij de vrijblijvendheid Programmaleider Moreel Beraad, VUmc Associate professor Clinical Ethics, Oslo VWS, Week

Nadere informatie

Wetenschappelijk Onderzoek Is Evidence Based Practice informatie beschikbaar voor iedereen? Jef Adriaenssens RN, MsN, PhD

Wetenschappelijk Onderzoek Is Evidence Based Practice informatie beschikbaar voor iedereen? Jef Adriaenssens RN, MsN, PhD Wetenschappelijk Onderzoek Is Evidence Based Practice informatie beschikbaar voor iedereen? Jef Adriaenssens RN, MsN, PhD Evidence Based Practice 2 "the integration of the best research evidence with clinical

Nadere informatie

Multidisciplinaire richtlijn dwang en drang in de ggz

Multidisciplinaire richtlijn dwang en drang in de ggz Multidisciplinaire richtlijn dwang en drang in de ggz Tweede, herziene versie, 2017 Werkgroep Multidisciplinaire richtlijn dwang en drang: Lieuwe de Haan (voorzitter), Otto-Jan Bikker, Christien van der

Nadere informatie

De patiënt als partner in de zorg: gaat dat echt lukken?

De patiënt als partner in de zorg: gaat dat echt lukken? De patiënt als partner in de zorg: gaat dat echt lukken? Prof. dr. Jany Rademakers NIVEL Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg CAPHRI Maastricht University Vakgroep Huisartsgeneeskunde,

Nadere informatie

Evidence Based Nursing

Evidence Based Nursing Evidence Based Nursing - filosofie - Bart Geurden, RN, MScN Van verpleegkundige Diagnostiek naar evidence-based handelen Medische Diagnostiek >1900 Multi- Disciplinaire Problemen 1980- Verpleegkundige

Nadere informatie

Verstandelijke Beperking en Psychiatrie; praktijk richtlijnen

Verstandelijke Beperking en Psychiatrie; praktijk richtlijnen Verstandelijke Beperking en Psychiatrie; praktijk richtlijnen Congres Focus op Onderzoek, 22 juni 2015 Gerda de Kuijper, AVG/senior senior onderzoeker CVBP/UMCG Dederieke Festen AVG/senior onderzoeker

Nadere informatie

INTENTIEVERKLARING PREVENTIE DWANG IN DE GGZ

INTENTIEVERKLARING PREVENTIE DWANG IN DE GGZ INTENTIEVERKLARING PREVENTIE DWANG IN DE GGZ Voorwoord In de afgelopen jaren is er op basis van projecten een groot aantal best practices voor het terugdringen van dwang in de GGZ ontwikkeld. Voorbeelden

Nadere informatie

Externe brochure : toelichting

Externe brochure : toelichting Externe brochure : toelichting Doel: profilering Veldzicht Doelgroep: stakeholders Veldzicht Optionele uitwerking: boekje centrum voor transculturele psychiatrie VAARDIG EN VEILIG VERDER HELPEN In Veldzicht

Nadere informatie

Het crisisontwikkelingsmodel Trifier

Het crisisontwikkelingsmodel Trifier Het crisisontwikkelingsmodel Trifier Inleiding Het crisisontwikkelingsmodel is een eenvoudig model dat handvatten biedt voor het tijdig en gepast reageren op de oplopende spanning in een situatie. Het

Nadere informatie

BEVRAGING WERKVELD ERGOTHERAPIE IN DE PSYCHIATRIE

BEVRAGING WERKVELD ERGOTHERAPIE IN DE PSYCHIATRIE BEVRAGING WERKVELD ERGOTHERAPIE IN DE PSYCHIATRIE Geachte, Beste, Voor u ligt een bevraging m.b.t. uw werk als ergotherapie in de psychiatrie. Met deze bevraging willen wij graag meer zicht krijgen op

Nadere informatie

Johanna van Gaalen, arts-onderzoeker Afdeling Medische Besliskunde 9 juni 2010

Johanna van Gaalen, arts-onderzoeker Afdeling Medische Besliskunde 9 juni 2010 Implementatie van internet-based zelfmanagement: wat werkt het beste? Johanna van Gaalen, arts-onderzoeker Afdeling Medische Besliskunde 9 juni 2010 Implementatie internet-based asthma selfmanagement (IBSM)

Nadere informatie

Ontwikkelingen in de implementatie van HIC: resultaten van 4 jaar onderzoek

Ontwikkelingen in de implementatie van HIC: resultaten van 4 jaar onderzoek Ontwikkelingen in de implementatie van HIC: resultaten van 4 jaar onderzoek LAURA VAN MELLE, MSC. Dr. Yolande Voskes Sylvia Gerritsen, MSc. Lieke Zomer, MSc. Dr. Eric Noorthoorn Dr. Yolanda Nijssen Dr.

Nadere informatie

Een hoogwaardige GGz in de vaart der volkeren

Een hoogwaardige GGz in de vaart der volkeren Een hoogwaardige GGz in de vaart der volkeren Aart Schene Hoogleraar Psychiatrie Radboud umc, Nijmegen Artikelen Neurowetenschappen - 1973-2012 - 2010 2000 1990 Translational Research Basic Animal Research

Nadere informatie

Ethische adviezen bemoeizorg en vrijheidsbeperking in de ggz

Ethische adviezen bemoeizorg en vrijheidsbeperking in de ggz Agentschap Zorg en Gezondheid Inspiratiedag vrijheidsbeperkende maatregelen Residentiële geestelijke gezondheidszorg Brussel, 19 juni 2019 Ethische adviezen bemoeizorg en vrijheidsbeperking in de ggz Prof.

Nadere informatie

Implementatie van klinische richtlijnen

Implementatie van klinische richtlijnen Implementatie van klinische richtlijnen Leen Bouckaert en Leen De Coninck Inleiding Theoretisch kader Praktijkvoorbeeld Toepassing in de klinische praktijk Referenties Implementatie van klinische richtlijnen

Nadere informatie

MENSEN DIE LANGDURIG IN EEN GGZ INSTELLING VERBLIJVEN. Drs. Irma de Hoop Verpleegkundig specialist GGZ Opleider VS GGZ Voorzitter V7 VN VS

MENSEN DIE LANGDURIG IN EEN GGZ INSTELLING VERBLIJVEN. Drs. Irma de Hoop Verpleegkundig specialist GGZ Opleider VS GGZ Voorzitter V7 VN VS MENSEN DIE LANGDURIG IN EEN GGZ INSTELLING VERBLIJVEN Drs. Irma de Hoop Verpleegkundig specialist GGZ Opleider VS GGZ Voorzitter V7 VN VS DISCLOSURE BELANGEN SPREKER (potentiële) belangenverstrengeling

Nadere informatie

Uitdagingen in de realiteit van de werkvloer. K. Balcaen

Uitdagingen in de realiteit van de werkvloer. K. Balcaen Uitdagingen in de realiteit van de werkvloer K. Balcaen Doelstellingen Complexiteit van de maatschappij/ gezondheidszorg Uitdagingen voor professionals en patiënt Aanbevelingen en aandachtsgebieden Wetenschappelijke

Nadere informatie

SelfMED. Medicatie in eigen beheer van de patiënt gedurende de ziekenhuisopname Maken de voordelen de organisatorische uitdaging zinvol?

SelfMED. Medicatie in eigen beheer van de patiënt gedurende de ziekenhuisopname Maken de voordelen de organisatorische uitdaging zinvol? SelfMED Medicatie in eigen beheer van de patiënt gedurende de ziekenhuisopname Maken de voordelen de organisatorische uitdaging zinvol? Prof dr. Tinne Dilles drs. Toke Vanwesemael 1 Aanleiding SelfMED

Nadere informatie

M. Helleman Rn MScN T. van Achterberg Rn PhD P.J.J. Goossens Rn PhD APRN A. Kaasenbrood, MD, PhD

M. Helleman Rn MScN T. van Achterberg Rn PhD P.J.J. Goossens Rn PhD APRN A. Kaasenbrood, MD, PhD De interventie Bed op Recept voor patiënten met een borderline persoonlijkheidsstoornis laat patiënten groeien in autonomie, zelfmanagement en vaardigheden M. Helleman Rn MScN T. van Achterberg Rn PhD

Nadere informatie

Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden

Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden Prof. dr. Jany Rademakers NIVEL Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg CAPHRI Care and Public Health Research Institute

Nadere informatie

Forensische Leerlijn: werken aan forensisch vakmanschap

Forensische Leerlijn: werken aan forensisch vakmanschap Forensische Leerlijn: werken aan forensisch vakmanschap Ruud van der Horst (wetenschappelijk adviseur/ projectleider EFP) Elise de Jong (projectcoördinator EFP) Vandaag lancering Forensische Leerlijn Forensische

Nadere informatie

6/11/2012. Wat is case management? Case management. Case management en ontslagmanagement in algemene en psychiatrische ziekenhuizen

6/11/2012. Wat is case management? Case management. Case management en ontslagmanagement in algemene en psychiatrische ziekenhuizen Case management en ontslagmanagement in algemene en psychiatrische ziekenhuizen Prof. Dr. Philip Moons Eva Goossens Centrum voor Ziekenhuis- en Verplegingswetenschap KU Leuven Wat is case management? Management:

Nadere informatie

3/12/2014. Cultuur van ongedwongenheid. Waarom focus op cultuur? Succesfactoren & Valkuilen

3/12/2014. Cultuur van ongedwongenheid. Waarom focus op cultuur? Succesfactoren & Valkuilen Cultuur van Succesfactoren & Valkuilen Riet Willems Riet.Willems@opzgeel.be Waarom focus op cultuur? Complexiteit van nieuwe tendensen (herstel, empowerment, participatie, vermaatschappelijking, kwaliteitsdenken,

Nadere informatie

P4P indicatorenset 2019

P4P indicatorenset 2019 INDICATORFICHE Patiëntenervaringen P4P indicatorenset 2019 Basisfiche Domein Patiëntenervaringen/ Patiëntgerichtheid Datum April 2019 Versie 2 (2019) Status Gevalideerd door de Expertengroep Patiëntenervaringen

Nadere informatie

Centrum voor Transculturele Psychiatrie Veldzicht

Centrum voor Transculturele Psychiatrie Veldzicht Centrum voor Transculturele Psychiatrie Veldzicht Vaardig en veilig verder helpen Een diversiteit aan mensen In Veldzicht bieden we een beschermde omgeving voor het intensief behandelen van mensen met

Nadere informatie

Zelfevaluatie 2015 op zorgaspecten Leger des Heils Wijkverpleging

Zelfevaluatie 2015 op zorgaspecten Leger des Heils Wijkverpleging Zelfevaluatie 2015 op zorgaspecten Leger des Heils Wijkverpleging Inleiding In april 2015 heeft het Leger des Heils in de VV&T sector ( wijkverpleging ) een zelfevaluatie uitgevoerd op de zes meest risicovolle

Nadere informatie

Basisscholing Palliatieve Zorg voor artsen 2 november 2006 Nationaal Congres Palliatieve Zorg Sasja Mulder Onderwijs in palliatieve zorg in de medische specialisten opleiding 2001 2003 COPZ project ontwikkeling

Nadere informatie

Onderwijs & Onderzoek Interdisciplinair postgraduaat deskundige NAH

Onderwijs & Onderzoek Interdisciplinair postgraduaat deskundige NAH Onderwijs & Onderzoek Interdisciplinair postgraduaat deskundige NAH Auteurs: Annemie Spooren (Hogeschool PXL) Els Knippenberg (Hogeschool PXL) Frederik Houben (Hogeschool PXL) 1 INDEX 1. Doelstellingen

Nadere informatie

Verstandelijke Beperking en Psychiatrie; praktijk richtlijnen

Verstandelijke Beperking en Psychiatrie; praktijk richtlijnen Verstandelijke Beperking en Psychiatrie; praktijk richtlijnen Congres Focus op Onderzoek, 22 juni 2015 Gerda de Kuijper, AVG/senior senior onderzoeker CVBP/UMCG Dederieke Festen AVG/senior onderzoeker

Nadere informatie

Beperkende maatregelen bij zelfverwondend gedrag: nodig of overbodig?

Beperkende maatregelen bij zelfverwondend gedrag: nodig of overbodig? Beperkende maatregelen bij zelfverwondend gedrag: nodig of overbodig? Bart Debyser (Bart.debyser@sjp.be) (bart.debyser@vives.be; Bart.Debyser@UGent.be) Antwerpen, 19 september 2014 1 Perso presentatie

Nadere informatie

Multiprobleemgezinnen: een onderdeel van de (participatie)samenleving?!

Multiprobleemgezinnen: een onderdeel van de (participatie)samenleving?! Multiprobleemgezinnen: een onderdeel van de (participatie)samenleving?! Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) Afdeling Gezondheidswetenschappen Els Evenboer, Danielle Jansen, Menno Reijneveld Inhoud

Nadere informatie

Stoppen met langdurig antipsychoticagebruik voor gedragsproblemen. Gerda de Kuijper Arts verstandelijk gehandicapten/senior onderzoeker

Stoppen met langdurig antipsychoticagebruik voor gedragsproblemen. Gerda de Kuijper Arts verstandelijk gehandicapten/senior onderzoeker Stoppen met langdurig antipsychoticagebruik voor gedragsproblemen Gerda de Kuijper Arts verstandelijk gehandicapten/senior onderzoeker Congres Focus op onderzoek Utrecht 22 juni 2015 Inhoud presentatie

Nadere informatie

Inhoud. Niels Mulder. 1 Het ontstaan van vervuiling 21 2 Symptomen van vervuiling Schoonmaken en afval Ongedierte 23 2.

Inhoud. Niels Mulder. 1 Het ontstaan van vervuiling 21 2 Symptomen van vervuiling Schoonmaken en afval Ongedierte 23 2. Inhoud Voorwoord 11 Niels Mulder Inleiding 13 Casus: Snel en complex 14 1 Vervuilingsproblematiek 21 1 Het ontstaan van vervuiling 21 2 Symptomen van vervuiling 22 2.1 Schoonmaken en afval 23 2.2 Ongedierte

Nadere informatie

Artsen moeten geen supermannen of supervrouwen zijn Prof. dr. Jan De Maeseneer

Artsen moeten geen supermannen of supervrouwen zijn Prof. dr. Jan De Maeseneer Artsen moeten geen supermannen of supervrouwen zijn Prof. dr. Jan De Maeseneer Gewoon Hoogleraar Huisartsgeneeskunde en Eerstelijnsgezondheidszorg Voorzitter Opleidingscommissie Geneeskunde Universiteit

Nadere informatie

12 augustus 2011 Aan : Van : Afdeling/functie : VTO, opleider Betreft. : OMA scholing leerlingen en stagiaires. Management samenvatting

12 augustus 2011 Aan : Van : Afdeling/functie : VTO, opleider Betreft. : OMA scholing leerlingen en stagiaires. Management samenvatting 12 augustus 2011 Aan : Van : Afdeling/functie : VTO, opleider Betreft : OMA scholing leerlingen en stagiaires Management samenvatting Binnen Mondriaan is het de afspraak dat alle medewerkers in de directe

Nadere informatie

SNAAR DEJUISTE. Samenvatting. Professionals met een publieke taak en de omgang met overlast, agressie en geweld als gevolg van alcoholen/of

SNAAR DEJUISTE. Samenvatting. Professionals met een publieke taak en de omgang met overlast, agressie en geweld als gevolg van alcoholen/of DEJUISTE SNAAR H. Ferwerda N. van Hasselt T. van Ham L. Voorham Professionals met een publieke taak en de omgang met overlast, agressie en geweld als gevolg van alcoholen/of drugsgebruik Samenvatting Samenvatting

Nadere informatie

De eerste stapjes: Social media: bewustwording. Rob Baardse, april 2012 tot 21 november 2013

De eerste stapjes: Social media: bewustwording. Rob Baardse, april 2012 tot 21 november 2013 De eerste stapjes: Social media: bewustwording gedrag Rob Baardse, april 2012 tot 21 november 2013 Samenvatting oktober 2013: hoe kan dit? 1 voorbeeld uit de campagne 2013 1-177.437 Effect: 110.903 - >

Nadere informatie

Agressiebeheersing. Hans Pauwels PC St-Amandus, Beernem. Inleiding

Agressiebeheersing. Hans Pauwels PC St-Amandus, Beernem. Inleiding Agressiebeheersing Hans Pauwels PC St-Amandus, Beernem Inleiding Agressie in de gezondheidszorg Verhoogde aandacht, bijv. STOP agressie in ziekenhuizen door FOD BZ & VG medewerkersveiligheid patiëntveiligheid

Nadere informatie

Executive WalkRounds. Sturen op zachte signalen

Executive WalkRounds. Sturen op zachte signalen Executive WalkRounds Sturen op zachte signalen Welkom + kennismaking Toelichting onderzoek Zachte signalen Executive WalkRound; Wat is het? Werkwijze Resultaten, eerste indruk Onderzoek Veiligheidsbeleid

Nadere informatie

POLPAROL HOE ONT-MOETEN KAN BIJDRAGEN TOT HERSTEL

POLPAROL HOE ONT-MOETEN KAN BIJDRAGEN TOT HERSTEL POLPAROL HOE ONT-MOETEN KAN BIJDRAGEN TOT HERSTEL VZW De Hulster Leuven UZ Leuven campus Sint- Jozef Kortenberg 1 Inleiding Ontstaan Polparol Succesfactoren Polparol Polparol en herstel Rol van hulpverlener

Nadere informatie

Succesbepalende factoren voor zorg in vrijheid

Succesbepalende factoren voor zorg in vrijheid Succesbepalende factoren voor zorg in vrijheid Jan Hamers Als ik later in het verpleeghuis ben opgenomen, hoop ik dat de zorgverlener mij vastbindt als hij/zij denkt dat dit goed voor mij is. EENS / ONEENS

Nadere informatie

Kennissynthese arbeid en psychische aandoeningen. Dr. F.G.Schaafsma Dr. H. Michon Prof. dr. J.R. Anema

Kennissynthese arbeid en psychische aandoeningen. Dr. F.G.Schaafsma Dr. H. Michon Prof. dr. J.R. Anema Kennissynthese arbeid en psychische aandoeningen Dr. F.G.Schaafsma Dr. H. Michon Prof. dr. J.R. Anema Ernstige Psychische Aandoeningen (EPA) Definitie consensus groep EPA¹ - Sprake van psychische stoornis

Nadere informatie

Verpleegkundige interventies bij suïcidale patiënten

Verpleegkundige interventies bij suïcidale patiënten Verpleegkundige interventies bij suïcidale patiënten Tine Maes Hoofdverantwoordelijke De Fase 4 PZ Duffel Tine.Maes@emmaus.be Prof. Dr. B. Sabbe Prof. Dr. D. Schrijvers Prof. Dr. G. Vanaerschot Introductie

Nadere informatie

Aan de slag met ondersteunen van zelfmanagement en eigen regie

Aan de slag met ondersteunen van zelfmanagement en eigen regie Aan de slag met ondersteunen van zelfmanagement en eigen regie Workshop: Zoek het uit! Praktijk en wetenschap dichter bij elkaar 31-01-2019, Nieuwegein Dr. AnneLoes van Staa & Lausanne Mies Hogeschool

Nadere informatie

KEHR Suïcide. Marieke de Groot, Derek de Beurs, Remco de Winter, Ad Kerkhof Vrije Universiteit Amsterdam mariekedegroot@ziggo.nl

KEHR Suïcide. Marieke de Groot, Derek de Beurs, Remco de Winter, Ad Kerkhof Vrije Universiteit Amsterdam mariekedegroot@ziggo.nl Kwalitatieve Evaluatie van Handelen rond Suïcide KEHR Suïcide 10 september 2014. Wereld Suïcide Preventie Dag. Suïcidepreventie van morgen. Over de borging van initiatieven op het gebied van suïcidepreventie.

Nadere informatie

Preventie van agressie in de kliniek moet beter

Preventie van agressie in de kliniek moet beter Freerk Scheffers 1 Preventie van agressie in de kliniek moet beter Systematisch inzetten van evidence-based interventies helpt Opinie Agressief gedrag van patiënten is een veelvoorkomend probleem op acute

Nadere informatie

Gebruik van internationale richtlijnen voor de NVIC Commissie richtlijn ontwikkeling NVIC, Marcella Müller juli 2019

Gebruik van internationale richtlijnen voor de NVIC Commissie richtlijn ontwikkeling NVIC, Marcella Müller juli 2019 Gebruik van internationale richtlijnen voor de NVIC Commissie richtlijn ontwikkeling NVIC, Marcella Müller juli 2019 Achtergrond Richtlijn ontwikkeling is arbeidsintensief en kostbaar, terwijl er vanuit

Nadere informatie

Op weg naar een geïntegreerd kwaliteitsbeleid? Gert Peeters Seppe Deckx

Op weg naar een geïntegreerd kwaliteitsbeleid? Gert Peeters Seppe Deckx ICURO 04 12 2014 Op weg naar een geïntegreerd kwaliteitsbeleid? Gert Peeters Seppe Deckx LEUVEN KORTENBERG UPC KULEUVEN : Definition Merger of mental health-care / mental care units of different hospital

Nadere informatie

EEN VIRTUELE LEERMODULE TER

EEN VIRTUELE LEERMODULE TER EEN VIRTUELE LEERMODULE TER VERBETERING VAN DE KENNIS EN VROEGTIJDIGE DETECTIE VAN DELIRIUM DOOR VERPLEEGKUNDIGEN Detroyer Elke 1 e Vlaamse Onderzoeksdag 1 april 2011 Week van verpleegkundigen en vroedvrouwen

Nadere informatie

Hulpmiddel 2. Beleid ongewenste omgangsvormen

Hulpmiddel 2. Beleid ongewenste omgangsvormen Hulpmiddel 2 Beleid ongewenste omgangsvormen Arbocatalogus Particuliere Beveiliging 2012 Inhoudsopgave Beleid 3 Steun van het management 3 Creëren van draagvlak 3 Monitoren van beleid 3 Communicatie van

Nadere informatie

Maatschappelijk herstel en de GGZ. Zorgzaam en soms bemoeizuchtig. Rene Keet

Maatschappelijk herstel en de GGZ. Zorgzaam en soms bemoeizuchtig. Rene Keet Maatschappelijk herstel en de GGZ Zorgzaam en soms bemoeizuchtig Rene Keet 21-6-2017 Disclosure: belofte Ik stel het belang van de patiënt voorop en eerbiedig zijn opvattingen Ik zal de gezondheid bevorderen

Nadere informatie

Deze vraagstelling is nader toegespitst op de volgende sub-vragen:

Deze vraagstelling is nader toegespitst op de volgende sub-vragen: Samenvatting Dit proefschrift gaat over ervaringen en leerprocessen in de ontwikkeling van de theorie en praktijk van Moreel Beraad als methode van ethiekondersteuning in de gezondheidszorg. Hoofdstuk

Nadere informatie

Navigeren door het zorglandschap De ontwikkeling van de VS en PA. Dr. Iris Wallenburg

Navigeren door het zorglandschap De ontwikkeling van de VS en PA. Dr. Iris Wallenburg Navigeren door het zorglandschap De ontwikkeling van de VS en PA Dr. Iris Wallenburg wallenburg@bmg.eur.nl Onderzoeken naar taakherschikking EU (FP7) onderzoek (MUNROS): kosten en effecten van taakherschikking

Nadere informatie

Onderzoeksopzet Vrijwilligers in de Wmo Wmo-werkplaats Noord Jolanda Kroes Hanzehogeschool Groningen

Onderzoeksopzet Vrijwilligers in de Wmo Wmo-werkplaats Noord Jolanda Kroes Hanzehogeschool Groningen Onderzoeksopzet Vrijwilligers in de Wmo Wmo-werkplaats Noord Jolanda Kroes Hanzehogeschool Groningen Inhoud 1. Inleiding 2 De Wmo-werkplaats 2 Schets van de context 2 Ontwikkelde producten 3 2. Doel onderzoek

Nadere informatie

Spiegelbijeenkomsten Dwang en Drang

Spiegelbijeenkomsten Dwang en Drang Spiegelbijeenkomsten Dwang en Drang Pilot EKJP 2013 Ber van der Stegen Daniëlle Blom Klik om de Inleiding stijl te bewerken Spiegelbijeenkomst (methode M. Mul) Een kringgesprek met cliënten 12+ of ouders

Nadere informatie

IN DE GEZONDHEIDSZORG

IN DE GEZONDHEIDSZORG BASISBOEK ETHIEK & RECHT IN DE GEZONDHEIDSZORG JOHAN LEGEMAATE & GUY WIDDERSHOVEN [ REDACTIE] B O OM Inhoud Voorwoord 11 1 Een inleiding over de ethiek Guy Widdershoven 1.1 Inleiding 15 1.2 Betekenis van

Nadere informatie

Methodiek Gezamenlijk Inschatten van Zorgbehoeften (GIZ- methodiek)

Methodiek Gezamenlijk Inschatten van Zorgbehoeften (GIZ- methodiek) Methodiek Gezamenlijk Inschatten van Zorgbehoeften (GIZ- methodiek) Wat is de GIZ- methodiek? De GIZ-methodiek is een innovatieve, integrale taxatiemethodiek waarmee de professional de krachten, ontwikkel-

Nadere informatie

2 ALGEMENE BESCHRIJVING VAN DE OPLEIDING Naam

2 ALGEMENE BESCHRIJVING VAN DE OPLEIDING Naam SAMENVATTING AANVRAAG DOELMATIGHEIDSTOETS AD OUDERENZORG 1 BASISGEGEVENS INSTELLING Soort aanvraag: Naam instelling Nieuwe opleiding Avans Hogeschool Contact Adres Bezoekadres: Professor Cobbenhagenlaan

Nadere informatie

Inleiding. A Case finding B Multifactoriële C Multifactoriële. Transfer van informatie bij ontslag

Inleiding. A Case finding B Multifactoriële C Multifactoriële. Transfer van informatie bij ontslag Inleiding Het College van Geneesheren voor de dienst Geriatrie heeft in het kader van kwaliteitsverbeterende initiatieven de laatste jaren gewerkt rond het gebruik van assessment instrumenten. Aan de hand

Nadere informatie

Ontprofessionalisering van de informatieprofessie: oorzaken, gevolgen en een agenda

Ontprofessionalisering van de informatieprofessie: oorzaken, gevolgen en een agenda Ontprofessionalisering van de informatieprofessie: oorzaken, gevolgen en een agenda Inforum 2018: We manage Everything ABD-BVD Brussel, 24 mei 2018 Frank Huysmans Bibliotheekwetenschap Universiteit van

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 9. Samenstelling van de werkgroep 11

Inhoud. Voorwoord 9. Samenstelling van de werkgroep 11 Inhoud Voorwoord 9 Samenstelling van de werkgroep 11 Samenvatting 13 Samenvatting van de aanbevelingen 13 Symptomen van het PD 13 Criteria voor PD 14 Risicofactoren 14 Meetinstrumenten 14 Patiëntenperspectief

Nadere informatie

Evidence-Based Nursing. Bart Geurden, RN, MScN

Evidence-Based Nursing. Bart Geurden, RN, MScN Evidence-Based Nursing Bart Geurden, RN, MScN Trends in Verpleegkunde Jaren 1980: Systematisch werken Focus op proces Jaren 1990: Verpleegkundige diagnostiek Focus op taal Aandacht verschuift van proces

Nadere informatie

Cultuurmeting in de forensische praktijk. In samenwerking met GGZ Eindhoven

Cultuurmeting in de forensische praktijk. In samenwerking met GGZ Eindhoven Cultuurmeting in de forensische praktijk In samenwerking met GGZ Eindhoven Doel van een cultuurmeting Inzicht krijgen hoe de organisatie richting geeft aan cultuuraspecten met het oog op veiligheid en

Nadere informatie

Communicating about Concerns in Oncology K. Brandes

Communicating about Concerns in Oncology K. Brandes Communicating about Concerns in Oncology K. Brandes Nederlandse samenvatting Uit een recente rapportage van KWF Kankerbestrijding blijkt dat 64% van de (ex-) patiënten met kanker zorgen ervaart over psychosociale

Nadere informatie

PWO Blend Agressie Algemeen Overzicht Onderzoek

PWO Blend Agressie Algemeen Overzicht Onderzoek PWO Blend Agressie Algemeen Overzicht Onderzoek Situering onderzoek UC Leuven-Limburg Overzicht onderzoeksteam Onderzoekers Empowering People: Stijn Custers Hanne Leirs Jori De Coster stijn.custers@ucll.be

Nadere informatie

Samen beslissen (SDM) moet altijd

Samen beslissen (SDM) moet altijd Samen beslissen (SDM) moet altijd Kiezen voor Pillen en/of Praten bij Depressie en Angststoornissen Behandelvoorkeuren en Keuzes van Patiënten en Behandelaren Sumayah Rodenburg Vandenbussche Disclosure

Nadere informatie

- Geplaatst in VISUS EBM IN DE OPTOMETRIE: HOE PAS JE HET TOE?

- Geplaatst in VISUS EBM IN DE OPTOMETRIE: HOE PAS JE HET TOE? - Geplaatst in VISUS 4-2017 - EBM IN DE OPTOMETRIE: HOE PAS JE HET TOE? Om de verschillen tussen de kennis uit het laatste wetenschappelijk bewijs en de klinische praktijk kleiner te maken is de afgelopen

Nadere informatie

st r e s smanagement Inzicht in het omgaan met spanningen. Maximaal aantal deelnemers 12 Leren oplossingsgericht te handelen.

st r e s smanagement Inzicht in het omgaan met spanningen. Maximaal aantal deelnemers 12 Leren oplossingsgericht te handelen. st r e s smanagement De cursus 'stressmanagement' is bedoeld voor iedereen die in zijn/haar werksituatie te maken krijgt met stress als gevolg van problemen en spanningsvolle situaties. De eigen ervaringen

Nadere informatie

Archipel Kenniscentrum. Archipel Academie. Trainingen Agressie. het gevoel van samen

Archipel Kenniscentrum. Archipel Academie. Trainingen Agressie. het gevoel van samen Archipel Kenniscentrum en Archipel Academie Trainingen Agressie het gevoel van samen 2014 Archipel Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Archipel worden openbaar

Nadere informatie

Peer review EBM. Ontwikkeld door WVVK in opdracht van Pro-Q-Kine

Peer review EBM. Ontwikkeld door WVVK in opdracht van Pro-Q-Kine Peer review EBM Inleiding Doelstellingen? Attitude: bereid zijn om evidence based te handelen, om expertise te delen, om evidentie te bespreken Kennis: wat is EBM, wat is evidentie, wat is een richtlijn,

Nadere informatie

GGZ NL 8 juni Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz)

GGZ NL 8 juni Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) GGZ NL 8 juni 2018 Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) Inhoud presentatie 1. Aanleiding Wvggz 2. Doelstellingen Wvggz 3. Hoofdlijn Wvggz 4. Wat moeten we doen voor de implementatie? 5. Rol

Nadere informatie

Onderzoekslijn Sociale Psychiatrie ihkv ESPRi. Psychiatrie voor mensen die er niet om vragen. Een greep uit work in progress

Onderzoekslijn Sociale Psychiatrie ihkv ESPRi. Psychiatrie voor mensen die er niet om vragen. Een greep uit work in progress Onderzoekslijn Sociale Psychiatrie ihkv ESPRi Psychiatrie voor mensen die er niet om vragen Een greep uit work in progress Samenvatting Onderzoekslijn Sociale Psychiatrie (Interventie)onderzoek bij complexe

Nadere informatie

Implementatie van richtlijnen. Dr. Hester Vermeulen Afdeling Chirurgie, Academisch Medisch Centrum Amsterdam Amsterdam School of Health Professions

Implementatie van richtlijnen. Dr. Hester Vermeulen Afdeling Chirurgie, Academisch Medisch Centrum Amsterdam Amsterdam School of Health Professions Implementatie van richtlijnen Dr. Hester Vermeulen Afdeling Chirurgie, Academisch Medisch Centrum Amsterdam Amsterdam School of Health Professions Even voorstellen Dr. Hester Vermeulen Verpleegkundige

Nadere informatie

We vragen je om in ieder geval twee documenten te lezen. Deze kun je via de volgende linkjes downloaden.

We vragen je om in ieder geval twee documenten te lezen. Deze kun je via de volgende linkjes downloaden. Voorbereidingsopdracht Selectie & Plaatsing HAN Fysiotherapie voor iedereen die met deze opleiding wil starten in september 2018 (studiejaar 2018-2019) In dit document vind je een groot deel van de vragen,

Nadere informatie

PATIËNTENPARTICIPATIECULTUUR OP MICRONIVEAU IN ALGEMENE EN PSYCHIATRISCHE ZIEKENHUIZEN

PATIËNTENPARTICIPATIECULTUUR OP MICRONIVEAU IN ALGEMENE EN PSYCHIATRISCHE ZIEKENHUIZEN 23 JANUARI 2020 PATIËNTENPARTICIPATIECULTUUR OP MICRONIVEAU IN ALGEMENE EN PSYCHIATRISCHE ZIEKENHUIZEN Presentatie: belang van het thema in het kader van: Het P4Pprogramma Het derde meerjarige programma

Nadere informatie

IN HET KADER VAN HET VERBETERPLAN VROUWENOPVANG

IN HET KADER VAN HET VERBETERPLAN VROUWENOPVANG KICK OFF SCREENING IN HET KADER VAN HET VERBETERPLAN VROUWENOPVANG 17 september 2012 BRAM KOPPENAAL LIESBETH VAN BEMMEL Uitwerking doel Wat is screening d.m.v. testinstrumenten? Welke plaats nemen de screeners

Nadere informatie

Implementatie van klinische richtlijnen

Implementatie van klinische richtlijnen Implementatie van klinische richtlijnen Leen De Coninck en Sarah Vanderstraeten Inleiding Theoretisch kader Toepassing in de klinische praktijk Referenties Implementatie van klinische richtlijnen Inleiding

Nadere informatie

Het gebruik van wetenschappelijke kennis bij het managen van vastgoed in de gemeentelijke sector

Het gebruik van wetenschappelijke kennis bij het managen van vastgoed in de gemeentelijke sector Het gebruik van wetenschappelijke kennis bij het managen van vastgoed in de gemeentelijke sector 1 Inhoudsopgave Introductie Onderzoekskader Methodologie Resultaten Conclusie Aanbevelingen 2 Introductie

Nadere informatie

Focusgroep. Een blauwdruk voor online begeleiding van werklozen met common mental disorders. Een onderzoek naar kritische succesfactoren

Focusgroep. Een blauwdruk voor online begeleiding van werklozen met common mental disorders. Een onderzoek naar kritische succesfactoren Focusgroep Een blauwdruk voor online begeleiding van werklozen met common mental disorders Een onderzoek naar kritische succesfactoren 9 september 2014 1) Opening: doel project en doel vandaag 2) Voorstelrondje

Nadere informatie

Training Omgaan met Agressie en Geweld

Training Omgaan met Agressie en Geweld Training Omgaan met Agressie en Geweld 2011 Inleiding In veel beroepen worden werknemers geconfronteerd met grensoverschrijdend gedrag, waaronder agressie. Agressie wordt door medewerkers over het algemeen

Nadere informatie

Opendeur bij SSeGA. opendeur bij SSeGA

Opendeur bij SSeGA. opendeur bij SSeGA Opendeur bij SSeGA Overzicht SHM Introductie Vaststelling Nood SSeGA-project Opzet Aanpak Cijfers Ervaringen SSeGA Partners Sociaal Wonen Geestelijke Gezondheidszorg Financiering 3,2 vte en 3u psychiater

Nadere informatie

Onderzoek naar gezondheidsvaardigheden in psychosociale oncologie

Onderzoek naar gezondheidsvaardigheden in psychosociale oncologie Onderzoek naar gezondheidsvaardigheden in psychosociale oncologie Dr Mirjam Fransen Amsterdam UMC, Universiteit van Amsterdam Afdeling Sociale Geneeskunde, locatie AMC Deze presentatie 1. Waarom onderzoek

Nadere informatie