Kritische participatie: herbezinning op de rol van de kerken in de samenleving.
|
|
- Kurt van der Woude
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Kritische participatie: herbezinning op de rol van de kerken in de samenleving. Inleiding door Herman Noordegraaf op de studiedag Kerken en Wmo: een kritische zoektocht. Vrijdag 3 oktober ) Job: Helpen wie geen helper heeft Studenten die studeren aan de Protestantse Theologische Universiteit krijgen in het kader van het vak diaconaat onder meer de opdracht om na te gaan wat er - in het beleidsplan van de kerkelijke gemeente waar zij stage lopen - over diaconaat wordt gezegd. Wat daarbij opvalt is, dat in dat gedeelte van het beleidsplan nogal eens de uitdrukking valt helpen wie geen helper heeft. En ook wie berichten en overdenkingen over diaconaat leest, zal deze uitdrukking regelmatig tegenkomen. Dit diaconale motief gaat terug op het Bijbelboek Job en wel Job 29:12. Ik citeer daarbij nog de Bijbelvertaling uit 1951 omdat in de Nieuwe Bijbelvertaling voor een andere vertaling gekozen is: Want ik redde de ellendige die om hulp riep, de wees en hem die geen helper had. Job spreekt deze woorden uit in een rede waarin hij betoogt dat hij een rechtvaardige is en dat daarom het lijden dat hij moet ondergaan onrechtvaardig is het thema van dat grootse en diepzinnige boek Job. Duidelijk wordt dat Job niet volstaat met een theoretische beschouwing, maar dat hij de rechtvaardige aanduidt als degene die recht doet aan de arme en anderen mensen in nood. In de verzen lezen wij: de zegenwens van wie dreigde onder te gaan, kwam op mij, en het hart der weduwe deed ik jubelen; met gerechtigheid bekleedde ik mij, en mijn recht bekleedde mij als mantel en hoofddoek; tot ogen was ik voor de blinde, en tot voeten voor de kreupele; een vader was ik voor de armen, en het rechtsgeding van mij onbekenden onderzocht ik; ik verbrijzelde het gebit van de verkeerde en rukte de prooi uit zijn tanden. En in vers 25 lezen we nog over Job als een, die treurenden troost.
2 Indringend blijkt uit deze Bijbelpassage hoezeer het geloof verbonden wordt met het doen van gerechtigheid, het opkomen voor de arme, weduwe en wees, mensen met een handicap en nog anderen. Het scherpt de blik zodat juist degenen die niet gezien worden - zij die geen helper hebben - door de rechtvaardige wél gezien worden. In hoofdstuk 29 kunt u ook lezen dat Job een man met aanzien is, bij vorsten, edelen, knapen en hoogbejaarden. Dus niet rijkdom, macht, praal, kracht bepalen zijn status, maar het feit dat hij een rechtvaardige is. Niet dat Job erop uit is om aanzien te verwerven, maar het is wel het effect van zijn handelen dat voortvloeit uit zijn geloof in de God van Israël, Die omziet naar de ellendigen. De tijdsomstandigheden in het boek Job verschillen heel sterk van de onze, maar de oproep om òm te zien naar mensen in nood en voor hen op te komen, blijft onverminderd klinken. We moeten daarom zoeken naar wegen om in het hier en nu daaraan gevolg te geven. Als het goed is, bewerkt dit bij ons een gevoeligheid voor en een betrokkenheid op hen die geen helper hebben. Dat zal ook onze blikrichting moeten bepalen bij alles wat aan de orde is bij de Wmo. 2) De Wmo: een leer- en zoekproces. De Wmo werd vanaf 2007 ingevoerd, maar het wordt steeds serieuzer. De Wmo 2015, de Participatiewet en de veranderingen in de jeugdzorg maken de rol van de burgerlijke gemeenten en de inzet op eigen verantwoordelijkheid en zelfredzaamheid en op netwerken (mantelzorgers en vrijwilligers) nog sterker. Hoe dit alles zal uitpakken, in de overgangsfase maar ook daarna, zal moeten blijken. Dat geldt ook voor de rol van de kerken. Zowel voor hun visie op de eigen rol als voor de vraag hoe de lokale overheden, maatschappelijke organisaties en de bevolking, ook het niet-kerkelijke deel daarvan (tegenwoordig een ruime meerderheid van de bevolking!), de rol van de kerken al dan niet zien en opvatten. Wat we ook van de Wmo vinden, we kunnen wel vaststellen dat deze lokale kerken en diaconieën stimuleert om na te denken over de vraag hóe zij kerk willen zijn in de lokale en regionale samenleving en welke verbindingen zij willen hebben met overheid, maatschappelijke organisaties en bevolking. Eén van de effecten die we ook nog kunnen waarnemen, is dat er diaconale platforms zijn ontstaan waarin een heel breed scala van kerken samenwerkt.
3 Het is van belang dat wij ons ervan bewust zijn dat we ons in een zoekproces bevinden, waarin we nieuwe wegen en paden moeten zien te bewandelen en waarbij wij vanuit een visie op de verantwoordelijkheid van de kerk adequate praktijken proberen te ontwikkelen. We hebben geen pasklare antwoorden. Het is niet voor niets dat Kerk in Actie in haar project Zorgzame Kerk pilots, dus proefprojecten, heeft opgezet om ervaringen te kunnen opdoen. Welke conclusie kunnen we hieraan verbinden? Aanbeveling 1: Kerken en diaconieën zullen zich er goed van bewust moeten zijn dat zij zich in een proces van zoeken en leren bevinden, waarbij in ieder geval aan de orde zijn: - De visie op hoe kerk te zijn in de lokale/regionale samenleving; - Praktijken die zowel verbonden zijn met deze visie als met wat er in de lokale/regionale samenleving aan noden en behoeften is; - Het ontwikkelen van relaties met de overheid (politici en ambtenaren), maatschappelijke organisaties en de bevolking. Het is daarbij van belang om de opgedane ervaringen goed te registreren en te evalueren met het oog op een adequaat kerkelijk optreden. Dit dient lokaal/regionaal te gebeuren en op landelijk niveau (Kerk in Actie, de Federatie van Diaconieën) zodat opgedane ervaringen doorgegeven kunnen worden en we elkaar zo kunnen ondersteunen en inspireren. 3) Overheden en kerken Niet alleen de kerken bevinden zich in een zoek- en leerproces, maar ook de overheden (nogmaals uitdrukkelijk: politici en ambtenaren). Dat betreft uiteraard de Wmo zelf. We kunnen bijna dagelijks in de nieuwsmedia lezen en horen dat de burgerlijke gemeenten moeten leren om de nieuwe taken uit te voeren en dat er gerede twijfel is of dat in 2015 het geval zal zijn. De overheden zullen echter ook moeten leren om, zoals dat heet, beleidsvoorbereiding, bepaling, -uitvoering en evaluatie in goede samenspraak met de bevolking en de maatschappelijke organisaties te ontwikkelen. Binnen dat geheel hebben ook kerken hun plaats. We moeten ons daarbij van het volgende bewust zijn:
4 - In vele burgerlijke gemeenten is er geen traditie (meer) van relaties tussen overheid en kerken. Deze moeten dus (opnieuw) opgebouwd worden. - Er is een grote onwetendheid over religie en kerken (analfabetisme). Vaak is er geen of weinig kennis van de betekenis van geloof in de levens van mensen en over de betekenis van de kerken - laat staan dat men kerken betrekt bij de Wmo. - Er kan een interpretatie zijn van de scheiding van kerk en staat, die inhoudt dat kerk en geloof buiten het publieke domein moet blijven. Dat is een onjuiste interpretatie. De scheiding van kerk en staat houdt onder meer in dat de overheid neutraal is, dat wil zeggen dat zij niet een levensbeschouwing bevoorrecht boven andere. Voorts dat de overheid geen directe zeggenschap heeft over kerken en andersom. Maar dat wil niet zeggen dat binnen het geheel van de democratische rechtsstaat, volgens de daar geldende spelregels, op geloof gebaseerde organisaties niet zouden kunnen optreden in het publieke domein. Zij kunnen daarbij weliswaar geen geprivilegieerde positie claimen, maar dat houdt niet in dat kerken en andere levensbeschouwelijke organisaties uitgesloten mogen worden van optreden in het publieke domein. - Onderzoeken wijzen overigens uit dat de meeste lokale overheden vrij pragmatisch omgaan met de rol van de kerken: als zij een nuttige bijdrage leveren aan de realisering van beleidsdoelen, dan is samenwerking mogelijk. Kerken spelen, net als vele andere organisaties, een rol op het maatschappelijk middenveld. Zij kunnen van groot belang zijn, omdat zij over hulpbronnen beschikken zoals vrijwilligers en gebouwen; omdat zij groepen bereiken die andere organisaties niet of minder bereiken én vanwege de kwaliteit van hun werk. - Ervaringen wijzen uit dat, in gesprekken met de lokale overheid, abstracte discussies voorkomen moeten worden over bijvoorbeeld de verhouding tussen kerk en staat en dat kerken moeten benadrukken wat zij concreet doen en in de toekomst kunnen en willen doen. Aanbeveling 2: Wees je er als kerken van bewust dat zowel de kennis als het besef van de betekenis van godsdienst en kerken afwezig of beperkt is. Maak daarbij aan de overheid duidelijk wat het werk van kerken op het
5 terrein van zorg en welzijn concreet inhoudt, bijvoorbeeld door politici en ambtenaren bij projecten en activiteiten uit te nodigen. Iets soortgelijks geldt ook voor de relaties met maatschappelijke organisaties en bevolking. 4) Ontwikkel een eigen visie op de rol van kerken: naar een kritische participatie. Kerken leveren hun bijdrage niet omdat de overheid het vraagt, maar omdat zij zich vanuit het evangelie geroepen weten om zich in te zetten voor mensen die ondersteuning behoeven, en om op te trekken met mensen in nood. Het is niet: u vraagt, wij draaien, maar de drijfveer is een eigen visie dat men deelneemt, participeert. Daarmee wil ik niet zeggen dat wij niet zouden kunnen leren van de overheid en van anderen. Ik pleit voor een open opstelling. Daar waar we met anderen op goede wijze kunnen samenwerken moeten we dat niet nalaten. Maar het is wel van belang om tot een kritische weging te komen juist omwille van de mensen die in de knel zitten. Dat betekent dat we naast het verrichten van concrete activiteiten ter ondersteuning van mensen - zoals bijvoorbeeld maatjesprojecten, inloophuizen, de opvang van verslaafden, daklozen en ex-gedetineerden enzovoort - kritisch signaleren waar knelpunten optreden om dat bij de overheid en anderen aan te kaarten ( pleitbezorging ). In het kader van de Wmo zijn er op zijn minst twee punten om alert op te zijn: - De Wmo zet sterk in op zelfredzaamheid en eigen verantwoordelijkheid. Op zich is dat positief; ook veel kerkelijke activiteiten zijn erop gericht om mensen te ondersteunen in het ontwikkelen van eigen kracht : niet alleen kijken naar wat mensen niet kunnen, maar ook wat zij potentieel wel kunnen - empowerment. Het luistert hier echter nauw: vinden mensen die niet of slechts in beperkte mate zelfredzaam zijn, mensen die naast hen staan, die hen ondersteuning bieden en die meehelpen om het uit te houden? Sluipt er niet een normering in waarbij degenen die niet zelfredzaam zijn als minder worden gezien? - De Wmo zet sterk in op mantelzorgers en vrijwilligers. Ook hier is de vraag: welke grenzen zijn er? Mensen die over onvoldoende netwerken beschikken, moeten erop kunnen rekenen dat de overheid hun de benodigde zorg, hulp en ondersteuning geeft.
6 Kortom, het gaat erom dat er geen mensen tussen wal en schip vallen, dat er een goed vangnet voor hen is, en ondersteuning waardoor zij zo goed mogelijk zelf kunnen participeren. Het tussen wal en schip vallen is niet alleen een kwantitatieve vraag (zijn er genoeg mantelzorgers en vrijwilligers?), maar ook een kwalitatieve: wordt er goede zorg en ondersteuning geboden? Kerken hebben in hun activiteiten een eigen profiel ontwikkeld, dat zich kenmerkt door gastvrijheid: het er zijn voor mensen, met mensen optrekken, het bieden van goede relaties waarin ook de levensverhalen van mensen tot hun recht kunnen komen. Van daaruit kunnen kerken ook verschraling van zorg signaleren als deze gereduceerd wordt tot een aantal technische handelingen, waarbij de ruimte ontbreekt voor het ontwikkelen van zinvolle relaties. Kerken zouden alert moeten zijn op de knelpunten die zij tegenkomen en deze nadrukkelijk moeten signaleren bij overheid en maatschappelijke organisaties. Niet alleen in de overgangsperiode die nu komt, maar ook daarna. Zij treden dan op als pleitbezorger van mensen in de knel. Beide lijnen zouden gecombineerd moeten worden: het optrekken met mensen en het bieden van ondersteuning alsmede het kritisch signaleren en het fungeren als pleitbezorger. Daarom: kritische participatie. Aanbeveling 3: Kerken dienen hun optrekken met mensen en het bieden van hulp en ondersteuning te combineren met kritisch signaleren van knelpunten en pleitbezorging. Daartoe moeten zij de ervaringen die zij opdoen goed registreren en evalueren. 5) Professionals en vrijwilligers De Wmo zet in op een andere verhouding tussen professionals en vrijwilligers. Dat geldt de inzet van beroepskrachten: het (ook) ondersteunen van vrijwilligers. Het kan echter ook betrekking hebben op het vervangen van professionele inzet door vrijwilligers. Ook hier luistert het nauw: er zijn werkzaamheden die een kwaliteit vereisen waarvoor men geschoold moet zijn, die grote verantwoordelijkheid vergt en waarbij ook continuïteit vereist is.
7 In zulke gevallen verdient professionele ondersteuning de voorkeur. Vrijwilligers kunnen daarbij wel aanvullend werk verrichten. Daarom is er voorzichtigheid geboden als het gaat om het vervangen van beroepskrachten door vrijwilligers. Het vrijwilligerswerk zal zich vooral richten op praktische zaken als sociale contacten, vervoer, vrije tijdsbesteding, het doen van boodschappen en het verrichten van tijdelijke huishoudelijke hulp en dergelijke. Intensieve zorg en ook persoonlijke verzorging vereisen een zorgvuldig samenspel tussen de desbetreffende persoon, mantelzorgers, familie en beroepskrachten. Aanbeveling 4: Kerken dienen een visie te hebben op activiteiten, die het best door vrijwilligers verricht kunnen worden en activiteiten, die door beroepskrachten uitgevoerd dienen te worden. Praktijkvoorbeeld (heet van de naald) Afgelopen woensdag had ik een gesprek met enige diakenen van de Hervormde Gemeente van Rotterdam-Centrum en van de diaconale organisatie in Rotterdam, tegenwoordig Samen 010 geheten. Het ging over het organiseren van een conferentie in Rotterdam over Kerken en Wmo. Daar hoorde ik het verhaal over SOMIK (Stichting Opvangcentrum Mensen in Knelsituaties). Deze organisatie beschikt over een eigen pand waarin vrouwen worden opgevangen die slachtoffer zijn van huiselijk geweld. Al 33 jaar gebeurt dit door vrijwilligers, die ondersteund worden door een beroepskracht die coördinator is. De problemen van deze vrouwen en hun kinderen is echter sterk toegenomen: naast huiselijk geweld ook schulden, opvoedingsproblemen, psychische beperkingen en nog meer. Met subsidie van de gemeente is een maatschappelijk werkster in dienst gekomen. Dat is echter onvoldoende. Daarom heeft het bestuur besloten om ermee te stoppen. Het bestuur heeft daarover een brief geschreven aan de desbetreffende wethouder: We kunnen niet van vrijwilligers verwachten dat ze vrouwen met een complexe problematiek gaan begeleiden, die ook soms fors moeten worden aangepakt. Ook de nazorg is veeleisender en langduriger geworden en kan door ons niet afdoende worden verzorgd. Het besluit om de werkzaamheden te beëindigen heeft dus niets te maken met onwil om vrijwilligerswerk te doen, maar komt voort uit de problemen waarop
8 men stuit. Door dit nadrukkelijk aan te kaarten bij de wethouder meldt men ook problemen. 6) Weten wat kerken wel en niet aankunnen. Er leven verschillende verwachtingen over de mogelijkheden van kerken in het kader van de Wmo. Sommigen hebben hoge verwachtingen, anderen (onder wie ikzelf) zijn daar bescheidener in. De reden daarvoor is dat kerken een minderheid vormen in onze samenleving en ook aan krimp onderhevig zijn. Hoe het ook zij: kerken doen er verstandig aan om dat aan te pakken wat zij aankunnen. Daarbij is vaak meer mogelijk dan zij denken, ook in de mogelijkheden om vrijwilligers te werven voor concrete taken waarvan het tijdsbeslag overzienbaar is. Het opzetten van enige projecten is waardevol, maar het is een illusie om te denken dat kerken de terugtrekkende beweging van de overheid kunnen compenseren. Ik zeg dit alles om frustraties te voorkomen. Dat wat zij doen, is en blijft waardevol. Naar ik hoop, kan er ook een uitstraling van uitgaan, een getuigenis van datgene, waar kerken vanuit hun geloof voor staan: een samenleving waarin ieder mens als schepsel en beelddrager van God telt, naar zijn of haar mogelijkheden kan deelnemen aan de samenleving en met respect bejegend en behandeld wordt. Zo kunnen kerken en diaconieën in een nieuw tijdsgewricht waardevolle actoren zijn op het veld van welzijn en zorg. Aanbeveling 5: Wees je als kerken goed bewust van je mogelijkheden en onmogelijkheden.
Raad van Kerken Conferentie Nieuwe Krachten met Kerk en Stage. Diaconaal leren Wanneer wijkt de duisternis voor het licht?
Raad van Kerken Conferentie Nieuwe Krachten met Kerk en Stage 14 mei 2014 Herman Noordegraaf Diaconaal leren Wanneer wijkt de duisternis voor het licht? Ter inleiding van deze conferentie wil ik enige
Nadere informatieBlok 1 De plaats van het diaconaat in het geheel van de kerk en vooral van de Protestantse Kerk in Nederland.
Diaconale lezing 11 november 2017 Tien jaar diaconaal onderzoek Prof. dr. Herman Noordegraaf In zeer beknopt bestek zal ik proberen enige bevindingen uit mijn onderzoek naar diaconaat weer te geven. Ik
Nadere informatieDABAR WOORD EN DAAD. Diaconaal beleidsplan Grote Kerk Gemeente Dordrecht HERVORMDE GEMEENTE DORDRECHT
DABAR WOORD EN DAAD Diaconaal beleidsplan Grote Kerk Gemeente Dordrecht 2018-2023 HERVORMDE GEMEENTE DORDRECHT Vooraf Dit plan is een diaconale uitwerking bij het beleidsplan 2018-2023 van de Grote Kerk
Nadere informatieDiaconieën ondersteunen mensen in armoede, binnen en buiten de kerk.
Kerk helpt bij armoede. Geloven is delen. Diaconieën ondersteunen mensen in armoede, binnen en buiten de kerk. Onze diaconie is aangesloten bij de Stichting Diaconale werkgroep solidair Skarsterlân. Uit
Nadere informatieProfielschets wijkgemeente Kerk aan de Linge
Profielschets wijkgemeente Kerk aan de Linge In oktober 2018 is onze wijkgemeente ontstaan na een fusie tussen de Gereformeerde Bethelkerk en de Hervormde Gemeente Leerdam. De Protestantse gemeente Leerdam
Nadere informatiePresentatie 31 oktober Armoedeonderzoek 2013
Presentatie 31 oktober 2013 Armoedeonderzoek 2013 Welkom door Carla van der Vlist Teamleider Kerk in Actie Binnenlands Diaconaat Stuurgroep Armoedeonderzoek 2013 Peter de Bie, Hub Crijns, Olaf Crutzen,
Nadere informatieWmo beleidsplan 2013 INLEIDING
December 2012 INLEIDING Het beleidsplan Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) 2008-2011 heeft een wettelijk bepaalde werkingsduur van vier jaren. In 2012 is besloten dit beleidsplan met één jaar te
Nadere informatieWerkplan College van diakenen PKN Hoorn Zwaag Blokker
Werkplan College van diakenen PKN Hoorn Zwaag Blokker College van diakenen 13-2-2017 Inleiding In 2012 werd de laatste Visie-Beleid-Werkplan van het College van Diakenen van de Protestantse Gemeente Hoorn-Zwaag-Blokker
Nadere informatieHet advies van de ASD.
Het advies van de ASD. Ongevraagd advies De ASD heeft in de afgelopen maanden met meerdere partijen gesproken over de opvang van daklozen. Dit naar aanleiding van een wijziging in de opvang van daklozen.
Nadere informatieArmoede in Nederland 2013
Armoede in Nederland 2013 Onderzoek naar hulpverlening door diaconieën, parochiële caritas-instellingen en andere kerkelijke organisaties Onderzoek over 2012; vergelijking met 2009 Onderzoek uitgevoerd
Nadere informatieReimerswaal VERKIEZINGSPROGRAMMA RAADSPERIODE HET KAN ANDERS! STEM GEWOON CDA!
Reimerswaal VERKIEZINGSPROGRAMMA RAADSPERIODE 2014-2018 HET KAN ANDERS! STEM GEWOON CDA! Reimerswaal Het kan anders Ons land verandert snel. Niet alleen kennen we op dit moment in Nederland financieel
Nadere informatieDiaconaal Platform Hoogeveen. Beleidsplan
Diaconaal Platform Hoogeveen Beleidsplan 2015 2018 Beleidsplan Diaconaal Platform Hoogeveen 1 Inhoudsopgave Inleiding 3 1. Missie en doel 4 2. Werkwijze 5 3. Doelstellingen 6 3.1 Continuering van het werk
Nadere informatieDiaconie van de Protestantse Gemeente Vleuten-De Meern
Augustus 2016 Versie 2.0 ANBI gegevens Diaconie van de Protestantse Gemeente Vleuten De Meern A. Algemene gegevens. Naam ANBI: Diaconie van de Protestantse Gemeente Vleuten-De Meern RSIN/Fiscaal nummer:
Nadere informatieOnderzoek Federatie van Diaconieën en Kerk in Actie naar toekomstgericht diaconaal beleid
Onderzoek Federatie van Diaconieën en Kerk in Actie naar toekomstgericht diaconaal beleid Doelstelling onderzoek Het verkrijgen van inzicht in welk toekomstgericht beleid kan bijdragen aan het (verder)
Nadere informatieNatuurlijk... NUTH. NUTH... Natuurlijk DE WET MAATSCHAPPELIJKE ONDERSTEUNING (WMO)
DE WET MAATSCHAPPELIJKE ONDERSTEUNING (WMO) Natuurlijk... NUTH NUTH... Natuurlijk Gemeente Nuth - Deweverplein 1 - Postbus 22000-6360 AA Nuth - 045-5659100 - www.nuth.nl VOORWOORD wethouder J.J.C van den
Nadere informatieWet Maatschappelijke Ondersteuning ( Wmo) Wmo-raad Westland
Wet Maatschappelijke Ondersteuning ( Wmo) Wmo-raad Westland Wmo Wie of wat is de Wmo? Wet maatschappelijke ondersteuning. Deze wet is op 1 januari 2007 ingevoerd. - Zorgt ervoor dat iedereen zo lang mogelijk
Nadere informatieFormat voor in het kader van de ANBI-transparantie te publiceren gegevens door een diaconie behorende tot de Protestantse Kerk in Nederland.
Format voor in het kader van de ANBI-transparantie te publiceren gegevens door een diaconie behorende tot de Protestantse Kerk in Nederland. NB: de voorbeeldnamen, (telefoon)nummers en adressen dienen
Nadere informatieEls Hofman. LVB en zelfredzaamheid 14 mei 2019
Els Hofman LVB en zelfredzaamheid 14 mei 2019 Omschrijving en cijfers mensen met LVB een IQ tussen 50 en 70 Ervaart problemen in de sociale redzaamheid: zoals het niet zelfstandig kunnen onderhouden van
Nadere informatieVisie op de vernieuwing van het sociaal domein in de gemeente Nijkerk. Iedereen telt en doet mee
Visie op de vernieuwing van het sociaal domein in de gemeente Nijkerk Iedereen telt en doet mee Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. De opgave voor het sociaal domein 3. Waar staat Nijkerk nu? 4. Principes voor
Nadere informatieDs. Arjan van Groos ( ) Tekst: Johannes 1, 1 Middagdienst
Ds. Arjan van Groos (1962-2014) Tekst: Johannes 1, 1 Middagdienst Broeders en zusters, we zullen vanmiddag luisteren naar hoe het Woord, onze Here Jezus Christus, in de prediking tot ons komt. Daarom zullen
Nadere informatieDe Zorgzame Kerk. Concept Beleidsplan 2015-2019. Protestantse Wijkgemeente Ambacht-Oost. November 2014 Bethelkerk Vlaardingen
De Zorgzame Kerk Protestantse Wijkgemeente Ambacht-Oost Concept Beleidsplan 2015-2019 November 2014 Bethelkerk Vlaardingen Beleid en plannen Beleid is het aangeven van een richting en het definiëren van
Nadere informatieBELEIDSPLAN DIACONIE. Jaar Het College van diakenen Protestantse Gemeente Blaricum
BELEIDSPLAN DIACONIE Jaar 2017 Het College van diakenen Protestantse Gemeente Blaricum 1 VOORWOORD De bedoeling van dit Beleidsplan is inzicht te geven in de werkzaamheden en de keuzes die het college
Nadere informatieleerplandoelen derde cyclus 1 Dit overzicht lijst alle leerplandoelen van de derde cyclus op.
Dit overzicht lijst alle leerplandoelen van de derde cyclus op. Je kan dit overzicht gebruiken om je jaarplan godsdienst op te bouwen. Op de bijhorende gele blaadjes van het leerplan lees je concreet welke
Nadere informatieNoorden veldwerker. Zorg. De Noordenveldwerker Wegwijzer in welzijn, wonen en zorg. Brochure Noorderveldwerker.indd :26
Welzijn Noorden veldwerker Wonen Zorg De Noordenveldwerker Wegwijzer in welzijn, wonen en zorg Brochure Noorderveldwerker.indd 1 04-05-12 13:26 1 Inleiding De uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning
Nadere informatieZondag 2 november, alle kerken 1 e collecte Najaarszendingsweek van Kerk in Actie met als thema : Geloof in Zambia! Vandaag collecteren we voor een
Zondag 2 november, alle kerken 1 e collecte Najaarszendingsweek van Kerk in Actie met als thema : Geloof in Zambia! Vandaag collecteren we voor een theologische universiteit in Zambia. De laatste jaren
Nadere informatieZondag 7 februari 2016
Zondag 7 februari 2016 Geroepen? Evangelie-lezing: Lucas 5 : 1 11 Vandaag vieren we de vijfde, de laatste zondag van Epifanie. We vierden in de weken na het kerstfeest de zondagen van Epifanie. Epifanie
Nadere informatieWMO Rotterdam. Van verzorgingstaat naar - stad en - straat
WMO Rotterdam Van verzorgingstaat naar - stad en - straat Beleidskader Wmo: voor wie? Inwoners van Rotterdam Circa 525.00 zelfredzame burgers Circa 62.000 beperkt zelfredzame burgers Circa 30.000 kwetsbare
Nadere informatieKerk-staat verhoudingen in verandering. James Kennedy Amsterdam, 29 november 2017
Kerk-staat verhoudingen in verandering James Kennedy Amsterdam, 29 november 2017 Notitie Scheiding Kerk en Staat Gemeente Amsterdam (2008) Vier beginselen die relatie overheid en religie bepalen: 1. Scheiding
Nadere informatieZelfredzaamheid, eigen kracht en de rol van kerken: Kansen & grenzen Verslag bijeenkomst maandag 16 november 2015
Who Cares! Zelfredzaamheid, eigen kracht en de rol van kerken: Kansen & grenzen Verslag bijeenkomst maandag 16 november 2015 Op deze bijeenkomst gingen we in gesprek over de kansen en de grenzen ten aanzien
Nadere informatieAdvies WMO raad Haarlem op nota. Welzijnswerk klaar voor toekomst.
WMO raad Haarlem op nota Welzijnswerk klaar voor toekomst. Inleiding De Wmo-raad Haarlem heeft met belangstelling kennis genomen van de nota Welzijnswerk klaar voor de toekomst. De Wmo-raad adviseert positief
Nadere informatieTRILL Programma van eisen VWC
TRILL Programma van eisen VWC Inleiding TRILL is een methodiek die de verantwoordelijkheden en de te leveren prestaties van betrokken partijen in kaart brengt. Zo moet de ambtenaar de beleidsdoelstellingen
Nadere informatieWij hebben u een Boek (de Koran) gezonden waardoor gij tot aanzien kunt komen, gaan jullie niet jullie verstand gebruiken? (Al Anbiya, 21/10)
Testvragen Het verstand en de kennis in de Koran 1 Koran Vraag 1 2 Wij hebben u een Boek (de Koran) gezonden waardoor gij tot aanzien kunt komen, gaan jullie niet jullie verstand gebruiken? (Al Anbiya,
Nadere informatieBeleidsplan College van Diakenen van de Protestantse Gemeente te Ede
Beleidsplan 2017-2021 College van Diakenen van de Protestantse Gemeente te Ede 1 1. Inleiding Voor u ligt het beleidsplan van het College van Diakenen (CvD) voor de jaren 2017 tot en met 2021. Het geeft
Nadere informatieProfiel missionair werker (M/V) Project Licht op Zuid. Protestantse gemeente te Rotterdam Zuid. Hervormde wijkgemeente Maranathakerk
Profiel missionair werker (M/V) Project Licht op Zuid Protestantse gemeente te Rotterdam Zuid Hervormde wijkgemeente Maranathakerk 2013 2018 Protestantse gemeente te Rotterdam Zuid Hervormde wijkgemeente
Nadere informatieInformele zorg in Eindhoven, nu en in de toekomst
Informele zorg in Eindhoven, nu en in de toekomst Netwerk Informele Zorg en Netwerk Mantelzorg Eindhoven Contact adres secretariaat: Mw. Marijke van der Zanden tel: 040-238 27 97 m.vd.zanden@eindhoven.nl
Nadere informatieAlgemeen Nut Beogende Instelling (ANBI)
o o Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI) Per 1 januari 2014 is door de Belastingdienst voorgeschreven dat een ANBI een officiële erkenning moet hebben. De Protestantse Kerk in Nederland (PKN) heeft
Nadere informatieKERK, WMO EN ZORG VOOR ELKAAR
Stimuland Vilsterseweg 11 7734 PD Vilsteren Tel (0529) 47 81 80 Fax (0529) 45 20 02 info@stimuland.nl www.stimuland.nl KERK, WMO EN ZORG VOOR ELKAAR Een notitie voor kerken in Deventer over hun mogelijke
Nadere informatieHet Signalerend. Toegankelijke. Activerende. Netwerk
Stean foar Stipe Visie op cliëntondersteuning zorg, welzijn en aangepast wonen Het Signalerend ignalerende Toegankelijke Effectieve Activerende Netwerk (dat stiet as in hûs!) Inleiding Sinds januari 2007
Nadere informatieColofon. Gezamenlijke nieuwsbrief met BAR-gemeenten. Trajectbegeleiders Delta steun in de rug voor organisaties
Gezamenlijke nieuwsbrief met BAR-gemeenten Voor u ligt de tweede nieuwsbrief gemaakt in BAR-verband. zowel in Barendrecht, Albrandswaard en Ridderkerk wordt dezelfde nieuwsbrief verstuurd. De eerste pagina
Nadere informatieKerk heeft gemeente veel te bieden
Kerk heeft gemeente veel te bieden De activiteiten van de kerken hebben een maatschappelijke betekenis waar de lokale politiek niet of nauwelijks weet van heeft. De kerken zouden dan ook meer bij de uitvoering
Nadere informatieBalanceren tussen hoop en wanhoop
i n e vo or h a m Balanceren tussen hoop en wanhoop vo or a f In deze bijdrage staat het Leger des Heils centraal. Het Leger des Heils doet veel voor mensen, die te kampen hebben met chronische verslaving
Nadere informatieVeiligheid en bescherming bij geweld in relaties
Veiligheid en bescherming bij geweld in relaties Arosa biedt veiligheid en bescherming bij geweld in relaties. Vrouwen, mannen en hun kinderen kunnen bij Arosa terecht voor opvang en begeleiding. Arosa
Nadere informatieTrainingen en workshops maart - juni 2019
academie Leren en doen! Trainingen en workshops maart - juni 2019 www.academie.zorgbelang-brabant.nl Trainingen & workshops KRACHTIG PITCHEN Vrijdag 29 maart 2019 Hoe vertel je kort en krachtig jouw idee
Nadere informatie6. Religie in de voorziening. a. Bezinnen en bidden. 1. Bidden en bezinnen met mensen met een mentale handicap
6. Religie in de voorziening 1 1. Bidden en bezinnen met mensen met een mentale handicap 2. Vieren aangepast aan de geloofsgroeifasen 3. Enkele praktische voorbeelden 4. Een volledige viering 1. Bidden
Nadere informatieWij zingen voor de dienst: Gezang 172 : 1 en 2 NLB 538
Wij zingen voor de dienst: Gezang 172 : 1 en 2 NLB 538 NLB 538 / Gezang 172 : 1a b 2a b NLB 538 / Gezang 172 : 1a b 2a b NLB 538 / Gezang 172 : 1a b 2a b NLB 538 / Gezang 172 : 1a b 2a b Binnenkomst kerkenraad
Nadere informatieDE BASIS EN SPEERPUNTEN VOOR
1 JAARPLAN 2015 Voorwoord Het jaar 2014 is bijzonder succesvol geweest voor Present Rotterdam. Met succes zijn we op weg naar een stabiele organisatie met vaste partners, hebben we veel groepen vrijwilligers
Nadere informatieZien - Bewogen worden - in Beweging komen
PROTESTANTSE GEMEENTE TE OEGSTGEEST TAAKGROEP DIACONAAT EN ZENDING BELEIDSPLAN 2015-2020 Zien - Bewogen worden - in Beweging komen Beleidsplan Diaconaat & Zending 2015-2020 1 Visie Als PGO hebben we om
Nadere informatieInleiding. Doelen en uitgangspunten van het gemeentebestuur
Inleiding TRILL is een methodiek die de verantwoordelijkheden en de te leveren prestaties van betrokken partijen in kaart brengt. Zo moet de ambtenaar de beleidsdoelstellingen die door het gemeentebestuur
Nadere informatieGemeente Midden-Delfland
r Gemeente Midden-Delfland 2013-25758 (BIJLAGE) Memo Concept wettekst nieuwe Wmo Deze informatiebrief gaat in op de hervorming van de langdurige zorg in Nederland en specifiek de concept wettekst van de
Nadere informatieDE COMPETENTIES VAN DE PREDIKANT EN DE GEESTELIJK VERZORGER
DE COMPETENTIES VAN DE PREDIKANT EN DE GEESTELIJK VERZORGER De PThU kent twee competentieprofielen, die voor de gemeentepredikant en die voor de geestelijk verzorger. Ze verschillen in onderdelen, maar
Nadere informatieMeerjarenvisie 2011-2014 Gelijkwaardige en maatschappelijke participatie van mensen met een functiebeperking in Arnhem
2012 Meerjarenvisie 2011-2014 Gelijkwaardige en maatschappelijke participatie van mensen met een functiebeperking in Arnhem Arnhems Platform Chronisch zieken en Gehandicapten September 2011 Aanleiding
Nadere informatieSAMENVATTING BOUWSTENEN ZELFMANAGEMENT EN PASSENDE ZORG
SAMENVATTING ZELFMANAGEMENT EN PASSENDE ZORG INLEIDING ZELFMANAGEMENT EN PASSENDE ZORG In samenwerking met de deelnemers van het De Bouwstenen zijn opgebouwd uit thema s die Bestuurlijk Akkoord GGZ zijn
Nadere informatieDE ZIJLEN MET ZORG IN DE SAMENLEVING
De Zijlen ondersteunt in de provincie DE ZIJLEN MET ZORG IN DE SAMENLEVING Groningen 1400 mensen bij wonen, werk en dagbesteding en vrijetijd. Het gaat om mensen met een verstandelijke beperking. Dat doen
Nadere informatieDEELNEMEN AAN DE SAMENLEVING IETS BETEKENEN VOOR EEN ANDER
DEELNEMEN AAN DE SAMENLEVING IETS BETEKENEN VOOR EEN ANDER BETEKENIS BOVEN BEPERKING Ieder mens is uniek en doet mee. We betekenen allemaal iets in het leven van anderen en omgekeerd. We houden van elkaar,
Nadere informatieVeranderingen in het sociale domein en de rol van kerken Samenvatting
Veranderingen in het sociale domein en de rol van kerken Samenvatting We bevinden ons midden in een grote verandering van verzorgingsstaat naar participatiesamenleving. Waar voorheen de overheid op het
Nadere informatieWmo-adviesraad West Maas en Waal. 24 november 2014
Wmo-adviesraad West Maas en Waal 24 november 2014 1. Welkom, 2. Agenda 3. Wmo adviesraad, wat doen wij. 4. Hoe ziet de toekomst er uit? 5. Doel van vanavond. Agenda: Opening Onno Siegers Introductie avondprogramma
Nadere informatieProtestantse gemeente Exmorra Allingawier (diaconie)
Protestantse gemeente Exmorra (diaconie) A. Algemene gegevens. Naam ANBI: Diaconie van de Protestantse gemeente te Exmorra- Telefoonnummer: 0515-232504 RSIN/Fiscaal nummer: 824122471 Website adres: http://www.exmorra.info/101-kerk-exmorra.html
Nadere informatieHULPDIENST NIJMEGEN. Beleidsnotitie
HULPDIENST NIJMEGEN Beleidsnotitie Positionering van de Hulpdienst De Stichting Hulpdienst Nijmegen is een vrijwilligersorganisatie die zinvolle en nuttige ontmoetingen organiseert tussen vrijwilligers,
Nadere informatieBeleidsplan Stichting Hulpdienst In-Zicht
Beleidsplan 2018-2020 Stichting Hulpdienst In-Zicht Veenendaal - 1 april 2018 Stichting Hulpdienst In-Zicht Markt 10-3901 DN Veenendaal (06) 38255710 - www.hulpdienstinzicht.nl - info@hulpdienstinzicht.nl
Nadere informatieWELZIJNSSCHAKELS, SAMEN DELEN WE......EEN MISSIE
WELZIJNSSCHAKELS, SAMEN DELEN WE......EEN MISSIE Beste Welzijnsschakel, Jullie lokaal engagement is erg betekenisvol. Het geeft erkenning aan mensen en schept kansen op betere leefomstandigheden. Jullie
Nadere informatie2
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 8 Tot slot vraag ik u: Wees allen eensgezind, leef met elkaar mee, heb elkaar lief als broeders en zusters wees barmhartig en bereid de minste te zijn. 9 Vergeld geen kwaad met
Nadere informatieManifest. voor de intensieve vrijwilligerszorg
Manifest voor de intensieve vrijwilligerszorg Manifest voor de intensieve vrijwilligerszorg Meer dan 15.000 mensen zijn vrijwilliger bij een Waarom dit manifest? organisatie voor Vrijwillige Thuishulp,
Nadere informatieInhoud. Voorwoord 7. Geraadpleegde literatuur 96
Inhoud Voorwoord 7 1. Inleiding 9 2. Ouder worden in Bijbels licht 11 3. Wie is oud? 15 4. Ouderen vroeger en nu 19 5. Levensverhaal 24 6. De noodzaak van kerkelijke zorg naar ouderen 29 7. Het leven naar
Nadere informatieBELEIDSPLAN VAN HET COLLEGE VAN DIAKENEN VAN DE PROTESTANTSE GEMEENTE TE VOORBURG
BELEIDSPLAN VAN HET COLLEGE VAN DIAKENEN VAN DE PROTESTANTSE GEMEENTE TE VOORBURG Inleiding Dit beleidsplan maakt deel uit van het beleidsplan van de Protestantse Gemeente Voorburg 2013-2017 met het thema
Nadere informatieMantelzorgers worden voldoende ondersteund. We spreken niet over mensen, maar met mensen
Vanuit welke rol vult u deze enquête in SAMENVATTING ENQUÊTE Evaluatie sociaal domein Met welke doelgroep werkt u het meeste samen Met wie werkt u het meeste samen Anders: van 6 tot 100+, wisselt per week
Nadere informatieInterdisciplinaire samenwerking in de wijk: de T-shaped professional
Interdisciplinaire samenwerking in de wijk: de T-shaped professional Groningen, 11 november 2013 Lies Korevaar, lector Rehabilitatie e.l.korevaar@pl.hanze.nl Overzicht Inleiding Interdisciplinaire samenwerking
Nadere informatieFoto: Marieke Viergever. Verslag van een kleinschalig impactonderzoek
Foto: Marieke Viergever Verslag van een kleinschalig impactonderzoek Verslag van een kleinschalig impactonderzoek ten aanzien van het project Kerk, Kinderen en Armoede Sinds 2017 voert Kerk in Actie het
Nadere informatieArmoedebestrijding in Nederland
Armoedebestrijding in Nederland 1 Ieder een dak boven zijn hoofd Uniek programma Cordaid is de enige Nederlandse ontwikkelingsorganisatie die zich ook bezighoudt met armoedebestrijding in eigen land. Zeker
Nadere informatieWerkplan 2014. Adviesraad Sociaal Domein Lopik
Werkplan 2014 Adviesraad Sociaal Domein Lopik 18 februari 2014 Ter introductie De Adviesraad Sociaal Domein Lopik (ASDL) bestaat uit inwoners van Lopik die een actieve verhouding hebben met het sociale
Nadere informatieA. Algemene gegevens. Telefoonnummer RSIN/Fiscaal nummer: Website adres: Adres: Zuidstraat 13
A. Algemene gegevens. Naam ANBI: Diaconie Hervormde gemeente Burgh Telefoonnummer RSIN/Fiscaal nummer: 824102071 Website adres: www.kerkinburgh.nl E-mail: wavandam@zeelandnet.nl Adres: Zuidstraat 13 Postcode:
Nadere informatieCollege van Burgemeester en wethouders van de gemeente Helmond
College van Burgemeester en wethouders van de gemeente Helmond Postbus 232 5700 AE HELMOND Helmond, 20 januari 2012 Onderwerp: Advies betreffende evaluatie Seniorenraad 2009-2011 nota Seniorenbeleid 2012
Nadere informatieANBI-transparantie Diaconie PKN Woudsend.
ANBItransparantie Diaconie PKN Woudsend. A. Algemene gegevens. Naam ANBI: Diaconie van de Protestantse gemeente te Woudsend RSIN/Fiscaal nummer: 824126439 Website adres: Emailadres: www.pgwoudsend.nl scribapknwoudsend@gmail.nl
Nadere informatieMeldcode bij signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling
2014000336 Meldcode bij signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling Het College van Bestuur van Saxion Hogeschool Overwegende: dat het College van Bestuur verantwoordelijk is voor een goede kwaliteit
Nadere informatieWat is op deze vragen jullie antwoord? (antwoord)
Inleiding De kerkenraad heeft u tot twee keer toe bekend gemaakt dat een aantal broers benoemd is tot ouderling en diaken van onze gemeente. Het zijn (namen). Daarmee is ook ruimte gegeven om eventueel
Nadere informatieAangenaam: Guido. Informatie over kennismaken met Guido. gelooft
Aangenaam: Guido Informatie over kennismaken met Guido gelooft Welkom op Guido Als u deze brochure leest dan heeft u uw zoon of dochter aangemeld voor GSG Guido. Guido is een school voor christenen in
Nadere informatiePostadres: Postbus 22
A. Algemene gegevens. Naam ANBI: Kerkrentmeesters van de Hervormde gemeente te Jaarsveld Telefoonnummer (facultatief): 0348-551304 RSIN/Fiscaal nummer: 813612809 Website adres: http://www.hervormdjaarsveld.nl/
Nadere informatieANBI, Diaconie Protestantse Gemeente Maasland
ANBI, Diaconie Protestantse Gemeente Maasland A. Algemene gegevens. Naam ANBI: Diaconie van de Protestantse gemeente Maasland RSIN/Fiscaal nummer: Nog niet bekend Website adres: E- mail: Adres: Kerkplein
Nadere informatieInhoud: Wat is trauma Cultuur aspecten Psychologische Fysieke aspecten Geestelijke aspecten Grenzen aangeven
Inhoud: Wat is trauma Cultuur aspecten Psychologische Fysieke aspecten Geestelijke aspecten Grenzen aangeven Wat is een trauma? Trauma kan cultuurafhankelijk zijn Cultuur bepaalt reactie Cultuur aspecten:
Nadere informatieWmo-werkplaats Groningen-Drenthe 2009-2012. Overzicht. Aanleiding Wmo-werkplaatsen. Opzet, bevindingen en resultaten. Aanleiding Wmo-werkplaatsen
Wmo-werkplaats Groningen-Drenthe 2009-2012 Opzet, bevindingen en resultaten Lies Korevaar, lector Rehabilitatie Overzicht Aanleiding Wmo-werkplaatsen Opzet Wmo-werkplaats Groningen- Drenthe Activiteiten
Nadere informatieFormat voor in het kader van de ANBI-transparantie te publiceren gegevens door een diaconie behorende tot de Protestantse Kerk in Nederland.
Format voor in het kader van de ANBI-transparantie te publiceren gegevens door een diaconie behorende tot de Protestantse Kerk in Nederland. NB: de voorbeeldnamen, (telefoon)nummers en adressen dienen
Nadere informatieFormat voor in het kader van de ANBI-transparantie te publiceren gegevens door een diaconie behorende tot de Protestantse Kerk in Nederland.
Format voor in het kader van de ANBI-transparantie te publiceren gegevens door een diaconie behorende tot de Protestantse Kerk in Nederland. NB: de voorbeeldnamen, (telefoon)nummers, adressen en andere
Nadere informatieOverdag bij ons. Dagactiviteiten om een zinvolle dag te beleven
Dagactiviteiten om een zinvolle dag te beleven Beschut thuis Herstel bij ons Tijdelijk bij Behandeling en expertise Bij u thuis Nie Meer structuur in uw dagelijks leven Zelfredzaamheid vergroten Met begeleiding
Nadere informatieToon Uw heerlijkheid Opwekking 505
Hartelijk welkom Toon Uw heerlijkheid Opwekking 505 Vader van de schepping, volvoer uw eeuwige plan. Maak ons een generatie die overwinnen kan. Heer, laat uw koninkrijk komen, waar heel de schepping
Nadere informatieBeleidsplan Stichting Hulpdienst In-Zicht
Beleidsplan 2014-2017 Stichting Hulpdienst In-Zicht Veenendaal - 9 mei 2014 Stichting Hulpdienst In-Zicht Markt 10-3901 DN Veenendaal (06) 38255710 - www.hulpdienstinzicht.nl - info@hulpdienstinzicht.nl
Nadere informatieZondag 8 november 2015 Sint Maarten de oogst van ons leven
Zondag 8 november 2015 Sint Maarten de oogst van ons leven Lezing: Marcus 12 : 28 34 De herfst brengt voor veel mensen een zekere weemoedigheid.: de bladeren vallen, de zomer is echt voorbij. In de herfst
Nadere informatieNee Ja, hoeveel? Klik hier als u tekst wilt invoeren. Klik hier als u een datum wilt invoeren. Klik hier als u tekst wilt invoeren.
Algemene Gegevens Gegevens klant Naam Geboortedatum BSN Klantnummer Zijn er kinderen aanwezig? Gegevens aanbieder Nee Ja, hoeveel? Klik hier als u tekst wilt invoeren. Naam ondersteuner Contactgegevens
Nadere informatieSociaal makelaar De vraag is leidend Organiserend vermogen. Sociaal Team Klanttevredenheid Omslag in denken en doen Expertise Sport en Bewegen
Jaarverslag 2017 Sociaal makelaar De vraag is leidend Effecten Organiserend vermogen Sociaal Team Klanttevredenheid Omslag in denken en doen Expertise Sport en Bewegen Samenwerking Burgerinitiatief Integratie
Nadere informatieA. Algemene gegevens. Diaconie van de Protestantse Gemeente te Monnickendam RSIN/Fiscaal nummer:
A. Algemene gegevens Naam ANBI: Diaconie van de Protestantse Gemeente te RSIN/Fiscaal nummer: 813 612 809 Website adres: www.pgmonnickendam.nl E-mail: secr.diaconie@pgmonnickendam.nl Adres: Graaf Willemlaan
Nadere informatieMet het nieuwe welzijnsbeleid werkt de gemeente Tiel vanuit de volgende uitgangspunten:
Opdrachtformulering kwartiermaker integrale welzijnsopdracht Aanleiding De gemeenteraad van de gemeente Tiel heeft in haar vergadering van juli 2014 het besluit genomen om een inhoudelijke discussie te
Nadere informatieKerken en Wmo een zoektocht. Herman Noordegraaf. Van verzorgingsstaat naar?
Kerken en Wmo een zoektocht Herman Noordegraaf Van verzorgingsstaat naar? We gaan naar een ander type samenleving. De verzorgingsstaat maakt plaats voor? In de troonrede van 2013 viel als invulling op
Nadere informatievast te stellen de Verordening tot wijziging van de Verordening maatschappelijke ondersteuning gemeente Roosendaal 2015
De raad van de gemeente Roosendaal, gelezen het voorstel van het college van 24 maart 2015, gelet op de artikelen 2.1.3, 2.1.4, eerste, tweede, derde en zevende lid, 2.1.5, eerste lid, 2.1.6, 2.1.7, 2.3.6,
Nadere informatieStichting Present de Bevelanden
Jaarplan 2017 Stichting Present de Bevelanden MISSIE Stichting Present de Bevelanden wil de makelaar zijn die groepen mensen die best eens een keer wat voor een ander willen doen, verbindt aan hen die
Nadere informatieJAARVERSLAG ZWO 2015 VOORWOORD. Samenstelling van de ZWO-commissie 2015
JAARVERSLAG ZWO 2015 VOORWOORD Voor u ligt het jaarverslag van de ZWO over het jaar 2015. Het geeft zicht op alle activiteiten en financiële inkomsten en uitgaven die het afgelopen jaar op het terrein
Nadere informatiepostbusŵgemëeñfeňoořdëľnveldľnl- uèťheenïe NOORDENVELD
G E M E E N T E R15.00047 III N O O R D E N V E L D B E Z O E K A D R E S t Raadhuisstraat 1 9301 AA Roden P O S T A D R E S Ť Postbus 109 9300 AC Roden î W E B S I T E / E - M A I L t www.gemeentenoordenveld.nl
Nadere informatieVisie op de vernieuwing van het sociaal domein in de gemeente Nijkerk. Iedereen telt en doet mee
Visie op de vernieuwing van het sociaal domein in de gemeente Nijkerk Iedereen telt en doet mee Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. De opgave voor het sociaal domein 3. Waar staat Nijkerk nu? 4. Principes voor
Nadere informatieToetsingskader Wmo-toezicht Gelderland-Zuid
Toetsingskader 2019, pagina 1 Toetsingskader Wmo-toezicht Gelderland-Zuid De Wmo-toezichthouder ziet, in opdracht van de gemeenten in Gelderland-Zuid, toe op de kwaliteit van de maatschappelijke ondersteuning
Nadere informatieiļľinhrlinllr SAMENVATTING ENQUÊTE Met wie werkt u het meeste samen Vanuit welke rol vult u deze enquête in Evaluatie sociaal domein
Vanuit welke rol vult u deze enquête in SAMENVATTING ENQUÊTE Evaluatie sociaal domein Met welke doelgroep werkt u het meeste samen Met wie werkt u het meeste samen Anders: van 6 tot 100+, wisselt per week
Nadere informatieDecentralisatie van de AWBZ en de nieuwe Wmo: wat betekent dit voor ouderen
Decentralisatie van de AWBZ en de nieuwe Wmo: wat betekent dit voor ouderen Presentatie Bijeenkomst KBO Bondsbestuur Herman Eitjes, adviseur programma Aandacht voor Iedereen Programma Aandacht voor iedereen
Nadere informatieANBI-gegevens protestantse gemeente roosendaal
2018 ANBI-gegevens protestantse gemeente roosendaal A. Algemene gegevens Naam ANBI: Protestantse Gemeente te Roosendaal Telefoonnummer RSIN/Fiscaal nummer: 814618133 Website adres: www.pgrkruiskerk.nl
Nadere informatiegemeente diaconie Gods Gods rol kerk collecte somming ntdekken diaconale gemeenschap barmhartigh beleidsplan voorbeelden llecte Zondag
lden collecte llecte somming ntdekken diaconale orgdragen benodigde bewijzen onderling aandacht Uitdelen roepen bron Eredienst momenten g g diaconie Zondag Gods Gods barmhartigh kerk rol Een diaconaal
Nadere informatie