Stageplekken all over the world

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Stageplekken all over the world"

Transcriptie

1 MaGra da tis Kij n ks g ne as aa lo r p p ca r ag ina 3 36? redactioneel onafhankelijk magazine van Saxion Stageplekken all over the world Jongere deeltijdstudent investeert zelf Docentenadviesraad: een reportage Harder werken door beter klimaat Nummer 8, juni 2012

2 Inhoud 10 Docentenadviesraad: een reportage 12 Jongere deeltijdstudent investeert zelf 19 Stageplekken all over the world 26 Harder werken door beter klimaat En verder: 4 Nieuws, opinie, fun I 15 Student & co I 24 Collega & co I 28 Agenda 29 Mededelingen I 31 International I 34 Oud-student I 36 Recensies 38 De maand van I 39 Volgende keer in Sax, Colofon Subtropische stages Mail je motivatie en een voorbeeld van een column naar sax@saxion.nl. Misschien word jij onze nieuwe studentcolumnist! We zijn ook op zoek naar een stagiair. Meer informatie? Stel je vraag via bovenstaand mailadres. Nog even surfen naar die mooie vakantiefoto s van vorig jaar. Of naar je places-i-want-to-visit-bord op Pinterest. Om daarna weer weg te dromen. Wachten duurt lang, de vakantie valt laat dit jaar. Sucks, we know! Maar dat maakt straks, als je eenmaal vakantie hebt, allemaal niet meer uit. Als je terug bent van vakantie wil je dat vakantiegevoel graag nog even vasthouden. Heerlijk in hogere vakantiesferen blijven toeven. Je kunt natuurlijk nog een paar maanden doorgaan met niksen. Maar voor een student met zicht op een langstudeerboete is dat misschien niet zo verstandig. Een internationale stage, is dat dan misschien een idee? Het lijkt er op. De nummer één van onze topstagebestemmingen (verderop in het magazine) is niet voor niets een subtropisch eiland. Studeren gecombineerd met dat ultieme vakantiegevoel. Maar lees vóór je vakantie en je eventuele stage eerst de nieuwe editie van Sax. Thijs Klaverstijn en Wendy van Til Hoofdredacteuren Sax redactioneel onafhankelijk magazine van Saxion

3 Nieuws, opinie, fun Nieuws, opinie, fun Besluit overname Edith Stein vóór eind juni D-day nadert Alcohol: pas vanaf je achttiende Er komt steeds meer politieke steun om de minimumleeftijd voor het kopen van alcohol naar achttien jaar op te hogen. Ben je het eens met een eventuele verhoging van deze leeftijd? Ja Leroy Tamminga Student Commerciële Economie Maar ik denk dat de regel niet zal leiden tot minder gebruik van alcohol. Jongeren onder de achttien die willen drinken, die komen toch wel aan hun drank. Het probleem ligt eerder bij de verkooppunten. Deze zouden veel beter moeten controleren of de persoon in kwestie wel de leeftijd van zestien of achttien heeft bereikt. Daar moeten ze consequenter in zijn. Ook zal de overheid naar mijn idee meer aandacht moeten besteden aan de gevolgen van overmatig drankgebruik. De campagnes die je op tv hebt/had, die zijn onvoldoende informatief. Ja Monique Engelbertink Docent academie Mens en Maatschappij Alcoholgebruik onder jongeren is niet raadzaam. Het brein is in ontwikkeling, alcohol kan dat blijvend verstoren. Er is meer besef dat het schadelijk is dus is er meer draagvlak onder ouders en jongeren voor een hogere leeftijdsgrens. Maar alleen die grens verhogen helpt niet. Voorlichting is nodig om de juiste keuzes te maken. Uit het laatste onderzoek van de Wereldgezondheidsorganisatie van 2012 blijkt dat Nederlandse jongeren tussen elf en dertien bijna het minste drinken vergeleken met Europese leeftijdsgenoten. Onder veertien- en vijftienjarigen is het alcoholgebruik gelijk gebleven en scoren ze gemiddeld. Saxion. Sommigen direct, anderen per 1 januari 2013 en een gen zeggen sinds haar oprichting meer samenwerking tussen de 4 enkeling ergens in de komende twee jaar. Door dit voortva- Thijs Klaverstijn verschillende verenigingen gecreëerd en een boekendeal bedongen 5 voor alle leden van studieverenigingen. (WvT) Colleges van Bestuur, Centrale Medezeggenschapsraden en Raden van Toezicht van Saxion en Hogeschool Edith Stein beslissen eind deze maand over overname van de Hengelose pabo. D-day komt dichterbij. De weg naar het besluit over de toekomst van Hogeschool Edith rende handelen (de overname is immers nog geen feit) is een Stein (HES) wordt in hoog tempo afgelegd. In november 2011 overleg met de vakbonden dat eind mei plaats zou vinden zelfs kwam voor het eerst nieuws naar buiten, toen de instellingen afgelast. Hoe het met de andere aspecten zit blijft voorlopig een overeenkomst ondertekenden waarin de intentie werd uitgesproken verdere samenwerking te onderzoeken. Al snel was moment nog niet openbaar. onduidelijk. Het fusiedocument is nog vertrouwelijk dus op dit duidelijk dat overname de meest voor de hand liggende stap Het document vormt de basis voor het eindoordeel van de was. De HES heeft het financieel moeilijk en door teruglopende CMR s, CvB s en RvT s van Saxion en HES. Die moeten hun besluit eind deze maand nemen aangezien vóór 1 juli het over- studentenaantallen verbetert die situatie niet. Samenwerking alleen zou beide partijen te weinig opleveren. Begin maart 2012 nameproces, onder andere via de Kamer van Koophandel, in werd dan ook besloten om alles op het overnamescenario te gang moet worden gezet. De finale beslissing ligt overigens zetten. niet bij de instellingen zelf maar bij het ministerie van Onderwijs. Zij kunnen nog roet in het eten gooien. Voortvarend In het fusiedocument, dat sinds 11 juni bij de besturen van Verhuizing Saxion en HES ligt, worden alle mitsen en maren besproken, Hogeschool Edith Stein zit momenteel in een pand op een onaantrekkelijke locatie in Hengelo. Een haalbaarheidsstudie naar waaronder een worst case scenario. Het financiële deel is nagerekend door een onafhankelijke accountant. Uit dit stuk moet een eventuele verhuizing naar het Hengelose Hart van Zuid blijken of Saxion er verstandig aan doet de kleine hogeschool (dichtbij het Centraal Station) zou eigenlijk al voltooid moeten in Hengelo over te nemen. zijn. Door de op handen zijnde overname laat de conclusie van Wat betreft het personele vraagstuk lijkt alles op orde te zijn. deze studie nog even op zich wachten. Op z n vroegst na de Het overtallig personeel van HES kan herplaatst worden bij zomervakantie wordt daar meer duidelijkheid over verwacht. Foto: To,a Tudor Uitdaging voor examencommissies Collegevoorzitter Wim Boomkamp verwacht dat de examencommissies de adviezen van de commissie Bruijn men van waaruit centrale toetsen voor alle opleiding worden Er bestond wel angst dat er misschien een instantie zou ko- oppakken. Ik ga er vanuit dat we dit omarmen. gemaakt. Boomkamp daagt de examencommissies van Saxion uit om De kern van het advies van de commissie Bruijn is dat de de adviezen uit het rapport Vreemde ogen dwingen over te hbo-opleidingen naar een situatie toe moeten waarin de examens op alle scholen hetzelfde zijn. De commissie ondercommissie is belangrijk. Net als certificering van docenten. nemen. De toevoeging van een extern lid aan een examenzocht in opdracht van de HBO-raad hoe de kwaliteit van de Boomkamp hoopt dat ook studenten de veranderingen binnen de examencommissies meekrijgen. Ze moeten merken examens kon worden verbeterd. Het onderzoek werd in de eerste plaats gedaan omdat het dat de toetsen op niveau zijn. (TK) toetsbeleid beter moet, ook bij Saxion, aldus Boomkamp. Eerste Deventer lid van KOSS een feit Pro-ACT, de studievereniging van de academie Creatieve Technologie (ACT), is de eerste Deventer studievereniging die lid is van het Koepel Overleg Studenten Saxion (KOSS). Tot nu toe had KOSS alleen Enschedese leden. KOSS-voorzitter Lotte de Leeuw is er blij mee. Het is goed om te laten zien dat we echt voor alle studieverenigingen binnen de hogeschool spreken en niet alleen die in Enschede. Natuurlijk heeft Deventer nog niet veel studieverenigingen, maar daar komt in de toekomst verandering in. KOSS werd opgericht in april 2011 om de continuïteit, gezondheid en functionaliteit van studieverenigingen te versterken. Ook het stimuleren van activisme en academische vorming van studenten beschouwt KOSS als een van haar taken. De koepel heeft naar ei-

4 Nieuws, opinie, fun Nieuws, opinie, fun Per koets door Wit-Rusland Vierdejaarsstudent Cross Media Concepting Mariëlle Vermeer (blond, lichte spijkerbroek) reisde in het kader van haar stage als verslaggever met een koets door Wit- Rusland. In het spoor van Napoleon zamelde ze geld in voor de Stichting Gichon. Van overnachten in verlaten gebied tot een politie-escorte over de snelweg. Met een koets van Wit-Rusland naar Frankrijk? De route is gebaseerd op een reis van Napoleon in Na een mislukte veldslag moest hij halsoverkop terug naar Parijs omdat hij daar een opstand vreesde. We moesten wat kleine aanpassingen doen omdat de koets niet in elke stad welkom was, maar we hebben de reis grotendeels over kunnen doen. Het sponsorgeld gaat naar een weeshuis in Wit-Rusland. Wat deed je zoal? ronden mits er oorzaken zijn die dit kunnen voorkomen (langdurige Wat heb je onderweg gezien? Samen met een studente journalistiek ziekte, overlijden, etc.) doe je er wel langer over. 53% Er moeten dezelfde examens komen De reis heeft grote indruk op me gemaakt. was ik twaalf dagen mee op reis. In die voor vergelijkbare hbo-opleidingen. (78) Ik heb bijvoorbeeld met eigen krappe twee weken leefden we heel in- Mandy van Dijk Jeroen (saxgast) Geplaatst op om 17:01 Is ook ogen kunnen zien hoe de hopeloosheid tensief. We waren twintig uur per dag niet zo gek dat de studieschuld gegroeid is. Studeren word elk 37% Een examencommissie moet in ieder geval één extern lid hebben. (54) in Wit-Rusland er voor zorgt dat een met die reis bezig, we sliepen misschien jaar asociaal duurder. Dus ja, oorzaak>gevolg. De langstudeerboete is ook een oorzaak, om die te kunnen betalen heb je meer 10% de toetservaring van iedere docent. (14) 7 groot deel van de bevolking alcoholist vier uur. We deden de verslaggeving Zet een docentenregister op, met daarin 6 dan alleen je basisbeurs en aanvullende beurs nodig. is. Ik heb veel mensen dronken over de snelweg zien lopen. Die mensen brengen hun kinderen naar een weeshuis omdat daar beter voor ze kan worden gezorgd. Schrijnend. Maar we hebben ook hele leuke dingen meegemaakt. Zoals de nacht dat we in de open lucht sliepen aan een meertje in een verlaten gebied. We hebben daar ook ons haar maar gewassen want we hadden al drie dagen geen douche meer gezien. Ook apart was de politiebegeleiding van onze koets op de snelweg. voor de website van Gichon, voor TC Tubantia, RTV Oost en andere media. Op die manier bouwden we een mooi portfolio op. Een probleem was wel dat hoe dichter we bij Wit-Rusland kwamen, hoe zwakker het internetsignaal was. We vonden een keer na veel zoeken een McDonalds met wifi. Dat was alleen zo traag dat we tweeënhalf uur bezig zijn geweest om één verslag online te zetten. Een drama. Daarnaast hadden we nog de organisatorische zaken en huishoudelijke taken. Het was aanpoten, maar het was wel een geweldige ervaring. Eigen foto Saxion-praat Op Twitter en Sax.nu wordt flink wat gebabbeld over de hogeschool. En natuurlijk heb jij wel wat beters te doen dan dit continue in de gaten te houden. Wij zochten enkele leuke tweets en reacties uit. #Saxion En we gaan weer verder met een stageverslag.. ook al heb ik geen stage : ) #fail #saxion Noekski [+] Mon 11 Jun 22:10 via web Buschauffeur heeft blijkbaar zijn dag niet #grrr ruub_ [+] Tue 12 Jun 09:29 via Twitter for Android; even later: En rijdt bijna half #Saxion aan ruub_ [+] Tue 12 Jun 09:40 via Twitter for Android Sta je lesje drama te geven, gaat het brandalarm af! #saxion Timvaanholt [+] Thu 07 Jun 13:56 via Twitter for Android Marketing! Laatste les van het 1e jaar aan het #saxion! Nu wordt het zelf bikkelen voor mijn P! Jordi_GS [+] Thu 07 Jun 14:30 via Twitter for Android (Af)reageren Reacties op het bericht Studieschuld in tien jaar bijna verdubbeld op Sax.nu. B.M. (saxgast) Geplaatst op om 10:09 Hoezo wordt studeren elk jaar asociaal duurder? In het begin van mijn studie betaalde ik euro per jaar en nu (4 jaar later) betaal ik ook rond de 1650 euro schoolgeld per jaar. Ik heb op kamers gewoond en nooit geld hoeven lenen. Betreft de langstudeerboete, een HBO studie moet je gewoon in 4,5 jaar af kunnen Belicht Beestachtige voorspellingen bij EK Het EK voetbal is in volle gang. En net als bij het wereldkampioenschap duiken er ook nu weer dieren op die voor elke wedstrijd van tevoren de winnaar aanwijzen. Hoe zit het nu eigenlijk met die voorspellingen van octopus Paul, Sjors de kat en het varken uit Kiev? Docent wiskunde Peter Biesmans van de academie Life Science, Engineering en Design legt uit. Als je het puur bekijkt op de voorspelling, en daarmee bedoel ik een binominale verdeling, dan zijn er per keer twee keuzes: een winnaar en een verliezer. De kans is dus fiftyfifty per wedstrijd. De kans dat zo n beest een heel toernooi goed voorspelt is dan een half tot de macht van het aantal wedstrijden dat wordt gespeeld. Maar daar heb je eigenlijk geen dier voor nodig. Je zou het ook kunnen doen met een muntstuk: kop of munt. Je kunt natuurlijk in twijfel trekken of het klopt, dus of een half inderdaad de kans is dat het dier voor een bepaalde winnaar of verliezer kiest. Misschien wordt de kat geleid door de kleur van de vlaggetjes of is het water waarin de octopus zich bevindt vervuild en beïnvloedt dat zijn keuze. En zo zijn er nog tig variabelen te bedenken. Daarnaast heb je ook nog de kans op een gelijkspel. En dan? Ik ben zelf absoluut geen voetbalfan, maar ik geloof er geen ene moer van dat een dier zoiets kan voorspellen. Ik zou er dus geen geld op zetten. Als ik zou moeten kiezen voor een voorspelling, kies ik voor een voorspelling gebaseerd op meningen van kenners. Hoewel je je kunt afvragen wie de echte kenners zijn. Door de kenners was voorspeld dat Nederland van Denemarken zou winnen (WvT) Poll sax.nu Wat is het belangrijkste advies van de commissie-bruijn? Illustratie: istockphoto/cabral_augusto83

5 Nieuws, opinie, fun Nieuws, opinie, fun In the picture In touw Tijdens een studiereis is het echt niet alleen maar cultuur snuiven. Teambuilding hoort er ook bij, vindt de Enschedese studievereniging LiNK, die met een groep leden naar Bratislava toog. Survivallen dus. Wil jij naar de Zwarte Cross? Drie keer raden waar Asteroids Galaxy Tour, Chef Special, DeWolff, Kaiser Chiefs en Within Temptation deze zomer spelen. Juist, op het Zwarte Cross Festival. In de Achterhoek draait het al lang niet meer alleen om motorcross en bier. De line-up op 20, 21 en 22 juli is ook om te smullen. Overnachten op een festivalcamping kan zwaar zijn. Maar het Zwarte Cross Festival in Lichtenvoorde heeft overal aan gedacht: een kapsalon, een massagesalon, een supermarkt, een campingwinkel, een mobieloplaadpunt, enzovoort. Naast een heleboel bands zijn er ook een hoop theateracts, meer dan 450 voorstellingen in drie dagen tijd. Vergeet tijdens al die toffe dingen niet even bij de legendarische Cross te gaan kijken, want dat is waar het gebeurt op dit festival. nl onder vermelding van Zwarte Cross. Hoe heten de twee nieuwe weides op het festival? Niet gewonnen? Dagkaart: 25, driedagenkaart: 62,50, campingkaart: 100. Tickets zijn te bestellen op Foto: Britt Kienhuis/Sv LINK De genadezesmythe Stel ik stuur Saxion-medewerkers een mail waarin ik ze vraag of ze zich weleens ziek hebben gemeld door spanningen op het werk. Daarop krijg ik 180 reacties. Eén op de tien respondenten geeft aan weleens geveld te zijn door de werkstress. Als ik daaruit plompverloren concludeer dat Saxion een ziekmakende organisatie is, haal ik dan de landelijke pers? Dikke kans. Een vergelijkbaar onderzoekje van vier VU-studenten naar genadezesjes haalde tenslotte dit voorjaar de Volkskrant. De studenten journalistiek stuurden universitair docenten een vragenlijstje, van wie er 180 reageerden. Een derde van de respondenten zegt onder druk te staan studenten sneller te laten slagen en één op de tien heeft daaraan toegegeven. Genadezesje een plaag op de universiteit, concludeerde de Volkskrant. Op basis van de bekentenis van achttien universitair docenten. Het genadezesje is een moderne mythe die al een kwart eeuw regelmatig opduikt. De mythe wordt gevoed door docenten die zichzelf graag afschilderen als willoos slachtoffer van genadeloze managers die alleen uit zijn op het binnenharken van zo veel mogelijk overheidssubsidie. Deze intimiderende leidinggevenden zetten docenten onder druk om genadezesjes uit te delen, luidt de legende. Mooi verhaal, doet het goed aan de borreltafel. Maar waarom tobben universiteiten en hogescholen al jaren met belabberde studierendementen als docenten van die slappe knieën hebben? Een maand geleden prikten de Algemene Onderwijsbond en de NOS de mythe eindelijk door. De uitkomst van de enquête die onder leden van de bond werd verspreid en die door 500 hbo-docenten werd ingevuld, lijkt op het eerste gezicht verrassend veel op de uitkomst van het studentenonderzoekje. Een kwart van de respondenten heeft ooit weleens de druk gevoeld een te positieve beoordeling te geven. De helft daarvan, één op de negen docenten, heeft weleens een genadezesje gegeven. Tot zover de overeenkomsten. Uit de open antwoorden blijkt dat er genadezesjes in soorten en maten zijn. Docenten geven soms een zesje omdat je een student na zeven jaar studeren toch niet meer weg kunt sturen. Of omdat ze geen zin hebben in gezeik van studenten of collega s. En er zijn respondenten die toegeven dat ze zich als onervaren docent ooit een keer onder druk hebben laten zetten: het eenmaal-maar-nooitweer-zesje. Maar natuurlijk zijn er ook docenten die aangeven dat ze weleens een zesje hebben gegeven omdat de werkgelegenheid gevaar liep door het lage studierendement. Of omdat het moest van hun manager. Maar dat is een heel klein groepje. Alles bij elkaar heeft maar vier procent van de respondenten ooit de echte, mythologische genadezes uitgedeeld. Het valt dus reuze mee met die slappe knieën. Wil je kans maken op twee tickets inclusief camping voor het daar komt binnenkort een eind aan. Oorzaak: teruglopende advertentie-inkomsten 8 Zwarte Cross Festival? Mail dan vóór 6 juli het antwoord op onderstaande Yvonne van de Meent is freelance onderzoeksjournalist, en bezuinigingen. Het College van Bestuur 9 vraag plus je naam en telefoonnummer naar sax@saxion. gespecialiseerd in onderwijs is niet van plan nog langer bij te springen. Opinie Uitschieters uit de actualiteit + State of the art State of the art, zo kwalificeert Elsbeth Stiekema van het Informatiseringscentrum het nieuwe draadloze internet dat later dit jaar wordt uitgerold. Net op tijd, want Saxion wil zich nu toch echt als high-tech gaan profileren. En dan kun je niet met een verouderde wifi aan komen zetten. Daarom een plusje. Studierendement Een plus of een min? Het studierendement van Saxion, dat wil zeggen, het percentage studenten dat binnen vijf jaar een diploma haalt, blijft maar dalen. Dat betekent óf dat het onderwijs- en toetsniveau van Saxion stijgt óf dat het niveau van de studenten daalt. Hoe dan ook, een lager rendement lijkt ons geen wenselijke ontwikkeling. Een minnetje dan maar. Een blik in de hogeschool- en universiteitsbladen Ondertussen bij Seks en de blaadjes Folia HvA en UvA Seksuele voorlichting verschilt nogal per land. In Folia bekijkt communicatiewetenschapper Suchi Pradyumn Joshi de verschillende benaderingen van seks in Amerikaanse en Nederlandse meisjesblaadjes. Amerikaanse jongeren krijgen heel inconsistente signalen. Siewert-G500-van Lienden Trajectum Hogeschool van Utrecht Een interview met politiek Wunderkind Sywert van Lienden. Zijn G500 is geen elitaire club, vindt hij. Gewone politieke partijen zijn allesbehalve representatief en hoeven zich daar nooit over te verantwoorden. Digitale UK lijkt onvermijdelijk Universiteitskrant Rijksuniversiteit Groningen De papieren krant van UK verschijnt al 41 jaar elke week, maar

6 Reportage Docentenadviesraad College van Bestuur praat met docenten We willen geen keurslijf, wel voorbeelden De eerste bijeenkomst van de Docentenadviesraad en het College van Bestuur was bedoeld ter kennismaking en om uit te wisselen wat er op Saxion speelt. Het college wilde van de docenten weten wat zij van de kwaliteit van de opleidingen vinden en welke verbeteringen volgens hen nodig zijn. Sax was erbij. Na het voorstelrondje en een introductie der eerstejaars. We zitten eigenlijk in een over wat het college met de adviesraad wil spagaat: je wilt de kwaliteit van de opleiding verbeteren door het niveau te verho- bereiken, vragen collegeleden Wim Boomkamp en Ineke van Oldeniel naar de mening van de docenten over de gevormde kan ook als uitval worden bestempeld. gen, maar niet iedereen kan dat aan. Dat adviesraad. Docent Life Science, Engineering en Design (LED) Wieke Hooiveld heeft nog een Het is een mooi moment om te leren van elkaar, vindt Jordy Grundel, docent bij de voorbeeld, maar dan over kwaliteiten van academie Ruimtelijke Ordening en Bouw de docenten. Soms geef je als studieloopbaanbegeleider een advies, maar uitein- (ROB). Docent Mendel Wemerman, academie Mens en Maatschappij (AMM): Ik delijk wordt door de examencommissie hoop dat het een open platform is waar van de academie en de propedeusecoördinator beslist. Zo kan het dus zijn dat we elkaar alles kunnen zeggen. De collegeleden knikken instemmend en iemand door mag met zijn studie terwijl dan barst het gesprek los. Iedereen heeft je aanvoelt dat deze student niet over de wel een aantal onderwerpen. Van het politieke klimaat tot waarom het hbo niet in- Of dat een student een zielig verhaal op- kwaliteiten beschikt. teressant is voor politieke programma s. Er hangt en dan toch verder mag omdat wat wordt ook informatie uitgewisseld tussen hij zegt niet altijd te controleren is, vult academies. Dat gebeurt lang niet altijd. Jeroen Neuvel, docent academie Bestuur en Recht (ABR), aan. Kwaliteit Maken jullie je zorgen over kwaliteit?, HTSM vraagt collegevoorzitter Boomkamp. Het Waarom wordt niet bij elke academie hetzelfde gedaan?, vraagt Edwin van den is wel iets waar we ons verantwoordelijk voor voelen, antwoordt Paulien Klaver, Berg, academie Financiën, Economie en docent bij de academie Gezondheidszorg Management (FEM). Waarop instemmend (AGZ). Er is bij ons veel discussie over de wordt geknikt door de andere docenten. selectie in het eerste jaar en de uitval on- Joris Verwijmeren, docent bij de Hospi- tality Business School (HBS) vult aan: We Wordt vervolgd willen geen keurslijf neerzetten, maar we Na deze eerste bijeenkomst concluderen kunnen wel voorbeelden aandragen van de aanwezigen dat het zeer zinvol is om hoe het bij andere academies gaat, zodat af en toe bij elkaar te komen. Er wordt je daar als academie je voordeel mee kunt nog een rondvraag gedaan met onderwerpen voor de agenda van de volgende doen. Zo krijg je een gelijkere behandeling binnen de verschillende opleidingen. bijeenkomst. Personeelsbeleid, te hoge Een ander onderwerp waar het college de verwachtingen bij onderzoeksopdrachten mening van de docenten over wil horen van lectoren, bureaucratie binnen de hogeschool, met passie voor de klas staan, is de profielkeuze van Saxion voor hightech systemen en materialen (HTSM). Van praktijkervaring van docenten, maar ook Oldeniel: De keuze is gedurfd, maar wat de profilering en de kwaliteit komen weer vinden jullie ervan? op de agenda. Daar willen de docenten Maken jullie je zorgen over kwaliteit? HTSM roept vooral vragen op bij de docenten. Ik vraag me af hoe breed we het moe- En wat gebeurt er nu met onze adviezen? nog wel wat dieper op ingaan. ten zien, zegt Wemerman (AMM). Want Het is nu niet zo dat we meteen actiepunten gaan formuleren, sluit Boomkamp als je het breed trekt, is het dan nog wel een speerpunt? Boomkamp: Daar heb ik de bijeenkomst af. We luisteren goed en nu geen pasklaar antwoord op. nemen het mee naar andere sessies waar En hoe zit dat met de kenniscentra?, wil we ook luisteren, en naar de besluiten die de ROB-docent weten. Van Oldeniel: We we nemen om onze hogeschool te verbeteren. vragen de kenniscentra te herbezinnen op hun onderzoeksopdrachten. En het kan Het College van Bestuur verlaat de ruimte, ook best zijn dat we her en der afscheid maar de docenten blijven nog even hangen om informatie uit te wisselen. Mis- gaan nemen. Wemerman: Wat zijn de gevolgen voor schien moeten we hier nog eens over praten, ik ben wel geïnteresseerd in hoe jouw opleidingen die niet direct met HTSM te maken hebben, financieel gezien? Er zijn academie het met de examencommissie geen financiële gevolgen, benadrukt Van geregeld heeft. Oldeniel. Er worden extra middelen geïnvesteerd in HTSM. Boomkamp: Maar we Wendy van Til zullen bijvoorbeeld niet zomaar nieuwe lectoraten financieren. Reageren? Mail Leden docentenadviesraad Docentenadviesraad Onlangs gaf het College van Bestuur aan een adviesraad samengesteld uit docenten in het leven te willen roepen om ook van de docenten te horen hoe het met Saxion gaat. En zo geschiedde. Collegevoorzitter Wim Boomkamp: We hebben de afgelopen jaren als college het contact binnen de hogeschool opgebouwd. Dat betekent dat we met studenten en docenten meelopen en praten. We willen persoonlijk ervaren: wat leeft er, wat vinden jullie van de ontwikkeling van Saxion? Natuurlijk lukt het niet om met iedereen te spreken, maar we willen zo voor onszelf zichtbaar maken hoe het met Symen van der Zee, academie Pedagogiek en Onderwijs 10 Saxion gaat en dat meenemen in onze besluitvorming. Emiel van Lieburg, academie Mens en Arbeid 11 Illustratie: istockphoto/reekerseeker Jeroen Neuvel, academie Bestuur en Recht Paulien Klaver, academie Gezondheidszorg Jordy Grundel, academie Ruimtelijke Ordening en Bouw Ivar Hageman, academie Marketing en International Management Edwin van den Berg, academie Financiën, Economie en Management Wieke Hooiveld, academie Life Science, Engineering en Design Tom Tijink, academie Bedrijfskunde en Ondernemen Mendel Wemerman, academie Mens en Maatschappij Joris Verwijmeren, academie Hospitality Business School Kai Haveman, academie Creatieve Technologie

7 Achtergrond Deeltijdstudenten Deeltijdstudent wordt jonger en investeert zelf in loopbaan Studeren op eigen kosten De belangstelling voor deeltijdstudies neemt af, ook bij Saxion. Oorzaak zijn de economische crisis en de bezuinigingen door de overheid. De meeste studenten moeten de duurder wordende opleiding uit eigen zak betalen. Maar dat hebben ze er graag voor over. Ik wil mijn horizon verbreden. Mike Pollemans is met z n 22 jaar amper uit de schoolbanken geweest. Sinds kort is hij aan het werk als onderhoudstechnicus bij een bedrijf voor vliegtuigonderdelen. Eerst maar eens wat werkervaring opdoen, zou je zeggen. Toch staat Mike te trappelen om weer de boeken in te duiken. Het liefst zou hij morgen al beginnen aan de deeltijdopleiding Technische Bedrijfskunde bij Saxion. Mijn ultieme doel is projectleider worden. Ik wil graag de verantwoordelijkheid hebben over een grote groep mensen. Kijken hoe je een bedrijf kunt helpen om beter te worden. Tijdens de voorlichtingsavond van Technische Bedrijfskunde in Deventer heeft Mike net gehoord dat de deeltijdopleiding naast de acht contacturen zeker twintig uur per week aan zelfstudie vergt. Bovenop de fulltime baan die de meeste studenten hebben. Voor de jonge onderhoudstechnicus is dat geen probleem. Ik heb privé geen vastigheid, geen gezin met kinderen. En ik zit nu nog helemaal in de drive van het leren. Straks misschien niet meer. Nee, ik weet nog niet of mijn baas de studie gaat betalen. Maar dat speelt geen rol. Ik kijk mijn ouders lief aan en een vriend van mij heeft al aangeboden geld te lenen. Jonger Mike staat symbool voor de deeltijdstudent van nu. Die is jonger dan een aantal jaren geleden en ziet de opleiding als een investering in zijn loopbaan. Gemiddeld tussen de 25 en 35 jaar, met wat uitschieters naar boven en naar beneden. Eerder was dat tussen de 30 en 40 jaar, constateert opleidingsmanager Marc van Kempen van Technische Bedrijfskunde in Deventer. Niet alleen de leeftijd, ook het profiel van de deeltijdstudent is veranderd. Vroeger bestond een behoorlijk deel van de instroom uit mensen met een technische hbo-opleiding zoals werktuigbouwkunde. Ze hadden al jaren binnen het bedrijf gewerkt en waren in een leidinggevende functie terechtgekomen. Sinds de tweede bachelor niet Dit jaar dus niet op vakantie meer bekostigd wordt, is die groep grotendeels weggevallen. De opleiding kost hen euro tegen euro vroeger. Dat was de eerste bezuiniging waarmee we te maken kregen. Daarnaast laat ook de economische crisis zich al een jaar of vier voelen. Steeds minder bedrijven willen of kunnen investeren in de scholing van hun personeel, merkt Van Kempen. In het verleden werden werknemers gestimuleerd en gefaciliteerd. Collegegeld, studieboeken en tijd, het werd vaak door de baas betaald. Nu zie je dat studenten het zelf moeten ophoesten. Dat heeft ook zijn gunstige kant: ze zijn daardoor extra gemotiveerd. Het komt helemaal van henzelf. Ze willen zich op jonge leeftijd doorontwikkelen en zijn niet van plan om de rest van hun leven bij dezelfde werkgever te blijven. Er wordt sneller van baan gewisseld. Ook dat is een verschil met vroeger. Interessanter Bij Marco Dijkstra (42) komt het inderdaad helemaal van hemzelf. Hij heeft, zoals de meeste (aankomende) deeltijdstudenten, een mbo-diploma niveau 4 op zak. De hbo-opleiding Technische Bedrijfskunde brak hij achttien jaar geleden voortijdig af. Nu wordt het tijd om de schade in deeltijd in te halen, vindt hij. Ik heb er nooit spijt van gehad dat ik toen meteen ben gaan werken. Maar sinds een jaar of drie merk ik dat ik niet verder kan binnen het bedrijf, omdat ik de vereiste papieren niet heb. Ook Marco moet het geld voor de Saxiondeeltijdopleiding zelf op tafel leggen. Een fiks bedrag, ja. Dit jaar dus niet op vakantie, daarmee is het eerste jaar afgedekt. Voor volgend jaar hoop ik dat er weer een winstuitkering komt, anders wordt het lastig. Hoe dan ook: ik vind het belangrijk om de studie te gaan doen. Zo word je interessanter voor andere werkgevers. Echte liefde Door dreigende bezuinigingen en de economische crisis ziet de toekomst voor de deeltijdstudies er allesbehalve rooskleurig uit. De dalende trend lijkt al te zijn ingezet. Saxion telde de laatste jaren zo n eerstejaars deeltijdstudenten. Het aantal aanmeldingen voor het komend collegejaar is bijna een kwart lager dan precies een jaar geleden. Bij Technische Bedrijfskunde in Deventer zijn de klassen met gemiddeld veertien studenten al beduidend kleiner dan de twintigkoppige jaargangen van vroeger, hoewel de opleiding in de nationale ranking bovenaan staat. Een neerwaartse trend in de deeltijd zou heel slecht zijn voor Nederland, vindt opleidingsmanager Marc van Kempen. Het hbo is de motor van onze economie. Met alleen voltijd hbo-studenten red je het niet. Van Kempen ziet echter ook kansen in tijden van economische tegenwind. Het hbo en het bedrijfsleven zullen elkaar meer dan ooit moeten opzoeken. Uitwisseling van kennis en docenten, gastcolleges, gezamenlijke scholingsprogramma s, meer opleiden in company. Co-creatie dus. Het verstandshuwelijk tussen onderwijs en werkveld kan uiteindelijk echte liefde worden. Marco Krijnsen Reageren? Mail sax@saxion.nl Toekomst deeltijdstudie onder druk De toekomst van de deeltijdopleiding is uiterst onzeker geworden door twee aangekondigde bezuinigingsmaatregelen. Op de korte termijn moeten studenten een langstudeerboete van euro per jaar betalen als ze langer over hun studie doen dan de norm voor een voltijdstudie (vier jaar plus een jaar uitloop). De maatregel is omstreden omdat deeltijders vanwege werk of privéomstandigheden vaak minder goed in staat zijn de opleiding binnen die tijd af te ronden. Er is nu wel door ingrijpen van de Tweede Kamer een spoedwet in de maak. Deeltijders kunnen daardoor een compensatie voor de boete krijgen uit het zogeheten profileringsfonds. Studentenorganisaties hebben een rechtszaak aangespannen tegen de bezuinigingsmaatregel van het kabinet. De rechter doet uiterlijk 25 juli uitspraak. Op de langere termijn (vanaf 2017) wil staatssecretaris Zijlstra de financiering van deeltijdstudies helemaal stopzetten. Studenten moeten dan het volle instellingstarief (circa euro) betalen, bijna drie keer zo veel als nu. Voor onderwijs- en gezondheidsopleidingen zou een uitzondering worden gemaakt. Foto s: Auke Pluim 12 13

8 Student & co Sta jij volledig achter de boodschap Tessa Klein Braskamp combineert voetbalcarrière met studie Wil je vrijwilligerswerk doen dat goed op je CV staat? Laat Bob maar blazen! Sluit je dan aan bij het campagneteam van Veilig Verkeer Nederland. Als teamlid maak je Bobafspraken met bezoekers van festivals, beurzen en sportevenementen en sta je zij aan zij met de politie bij alcoholcontroles. Interesse? Meer informatie? Mail naar Plannen is een sterk punt van me geworden Eigen foto Ze maakt deel uit van de selectie van FC Twente Vrouwen. Daarnaast volgt ze de opleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening (SPH) bij Saxion. Een pittige combinatie. Tessa Klein Braskamp (18) legt uit hoe je twee levens tegelijk leeft. Stilzitten is er niet bij voor de talentvolle voetbalster. In een paar minuten tijd schetst Klein Braskamp hoe een normale maandag en dinsdag er voor haar uitzien, dagen waarop de eerstejaarsstudente SPH twee trainingen bij FC Twente heeft staan. Dat betekent dat ik s morgens naar school ga. Kwart voor negen probeer ik op Saxion te zijn en daar tot half een mijn lessen te volgen. Vervolgens moet ik me om half twee op de club melden om te trainen. Vaak ben ik dan pas om half negen thuis. Soms moet ik dan nog huiswerk maken, al probeer ik het zo te plannen dat ik dat vooraf al kan doen. Champions League Klein Braskamp voetbalt sinds 2007 bij FC Twente. Aan het begin van dit seizoen werd de achttienjarige middenvelder uit Gelselaar, die tevens deel uitmaakt van het Nederlands elftal voor speelster onder negentien jaar, overgeheveld naar de eerste selectie. Ze kwam op een gunstig moment binnen bij de eerste selectie van FC Twente. Niet alleen omdat de club sinds dit seizoen haar speelsters betaalt, maar ook omdat de Enschedese vrouwen dit seizoen voor het eerst in de Champions League uitkwamen. Dat was een superervaring, zegt Klein Braskamp. Met het team zijn we naar Rusland geweest. Mijn klasgenoten reageerden heel enthousiast, waren benieuwd naar de verhalen. Stiekem waren ze misschien wel een beetje jaloers. Studie Wat studie betreft ligt Klein Braskamp op schema. De meeste studiepunten heeft ze wel binnengehaald. Van een normaal studentenleven is echter geen sprake bij de jonge voetbalster. Mijn klasgenoten gaan wel eens op donderdagavond stappen. Voor mij zit dat er niet in omdat ik vaak op vrijdag een wedstrijd heb. Onderhand ben ik het gewend, ik speel al vijf jaar bij FC Twente. Hiervoor heb ik bij het Stedelijk Lyceum ook altijd school en voetbal moeten combineren. Daardoor werd ik gedwongen om te plannen. Dat is een sterk punt van me geworden. Soms denk ik wel eens: wat als ik nou niet had gevoetbald? Uiteindelijk krijg je er echter zo veel voor terug Wat dat betreft denk ik juist dat ik bevoorrecht ben. Willem Korenromp 15

9 Student & co Protest Student & co 16 Niet de zoveelste webshop Ondernemen is vooral doen. Nick Driezes (24), laatste jaar Small Business & Retailmanagement, weet waar hij over praat. Na drie jaar voorbereiding ging zijn cross-channel retailplatform live: Sax sprak met Nick over zijn innovatieve concept, dat we nooit meer outlet via de website zullen noemen! Chinees voor studenten Nederlandse studenten kunnen met ingang van volgend studiejaar een cursus Chinees (Mandarijn) volgen. De Marhaba Issak (29) uit China die op dit moment stage loopt bij het International Office ontwikkelde de cursus. Studenten die een economische studie volgen kunnen voordeel hebben van deze cursus als ze later mogelijk zaken doen met China, aldus Issak. We hebben voor Mandarijn gekozen omdat het de officiële taal in China is. Strandvliegeren Rowin Winkels (21) en Paul van Haaren (21), vierdejaarsstudenten Small Business en Retail Management, runnen samen sinds anderhalf jaar Flyboarden.nl. Strand, wind en vliegers zijn de belangrijkste ingrediënten voor deze sport. Eigen foto Waarom mag dat eigenlijk niet, outlet? Nick, fel: Omdat wij realtime verkopen! De systemen van bij 56avenue aangesloten winkels zijn gelinkt aan de website. Wordt het laatste artikel verkocht, ook als dat in een winkel gebeurt en niet online, dan verdwijnt dat item van de site. Het assortiment merkkleding (midden- en hoger segment) is zowel in de winkel als online via te koop. De nadruk van de website ligt nu nog op de retail, tot het aanbod voldoende is. Nick kwam zo n drie jaar geleden in contact met Robert J. Lugtenborg, een ondernemer met ruime ervaring in en visie op offline retail. Er was een klik. Gekoppeld aan de online ervaring van Nick, ontstond het idee voor deze nieuwe manier van modehandel. Nick heeft veel ervaring met SEO [search engine optimization, red.], zowel door werk als stage. Hij moet nog afstuderen maar daarna is al zijn tijd voor 56avenue. Het project vergt veel inzet. Je moet wel een drive hebben, vindt Nick. Ik heb ook een vriendin en een sociaal leven, je moet je tijd goed indelen. Daarbij vindt hij dat je ondernemen gewoon moet doen. En altijd blijven zoeken naar een oplossing, ongeacht het probleem. (MSvB) Foto: Auke Pluim De cursus Mandarijn start in oktober dit jaar. Voorwaarde is wel dat minimaal tien studenten willen deelnemen. Studenten krijgen één les per week, vijftien lessen in totaal. De lessen worden zowel in Enschede als in Deventer s avonds gegeven. Ook docenten en mensen van buiten Saxion kunnen de cursus volgen. De kosten voor studenten bedragen vijftig euro, docenten betalen tachtig euro en niet-saxionners honderd euro. De prijzen staan overigens nog niet helemaal vast. Opgeven kan bij het International Office. (TK) Wat begon met een kleine vlieger uit de schuur, is uitgegroeid tot een sportief bedrijf: Flyboarden.nl. Paul en Rowin flyboarden zelf en geven daarnaast cursussen en trainingen. Rowin: Elk weekend zijn we op het strand van IJmuiden te vinden, waar lekker veel wind is. Bij het flyboarden laat je je voorttrekken door een vlieger over een stuk terrein. Dat kan een strand zijn, maar ook een grasveld. Voor het geven van cursussen vonden de studenten een zakelijke partner in Vliegers & Co in Deventer. Met hun bedrijfsmatige activiteiten hebben Paul en Rowin het weten te schoppen tot de finale van de EW/Saxion Ondernemers Award. Rowin: Voor deze wedstrijd hebben wij een businessplan moeten schrijven waar vervolgens kritische vragen over werden gesteld. Hoewel we niet met de eerste prijs naar huis zijn gegaan, hebben we wel ontzettend veel geleerd van dit traject. Voor ons is het nu vooral belangrijk om eerst de studie af te ronden. Daarna pakken wij ons businessplan er weer bij en gaan wij Flyboarden.nl verder uitbouwen. Voor meer informatie over de sport flyboarden en de cursussen, zie: (SKW) Je moet over obstakels durven springen Esra Percin (24), vierdejaarsstudent Hogere Juridische Opleiding, ging de uitdaging aan. Zij liep stage bij de Association for Solidarity with Asylum-Seekers and Migrants, een non-profit niet-gouvernementele organisatie die opkomt voor vluchtelingen, asielzoekers en migranten in Turkije. Esra: Mijn afstudeeronderzoek ging over het asielwetsontwerp in Turkije. In mijn vergelijkend onderzoek vergeleek ik het tegenwoordige asielsysteem van Turkije met de Europese asielrichtlijnen. Turkije heeft het internationale vluchtelingenverdrag ondertekend, maar hanteert wel een geografische beperking. Zo maakt Turkije onderscheid tussen Europese vluchtelingen en vluchtelingen uit landen buiten Europa. Asielzoekers uit Europese landen hebben recht op drie jaar verblijfsvergunning terwijl asielzoekers uit landen als Iran en Afghanistan maar maximaal een jaar mogen blijven. De stage was pittig. Ik ben zelf van Turkse afkomst, maar vertalen van het Turks naar Nederlands ging toch moeilijker dan ik had verwacht. Het was vaak puzzelen om er een duidelijk verhaal van te maken. Eigenlijk was het één groot experiment. Maar je bereikt je bestemming nooit als je niet bereid bent obstakels te nemen. Alles wat nastrevenswaard is vereist opoffering, doorzettingsvermogen en vertrouwen in een goede afloop. Esra heeft in Turkije ook andere Nederlandse studenten ontmoet. Als je de taal niet goed beheerst is het best lastig om in een ander land een studie te volgen. In het begin trok mij het internationaal of Europees recht helemaal niet zo, maar door deze stage ben ik van gedachten veranderd en zou ik later best bij een internationale organisatie willen werken. (SKW) Foto: Toma Tudor JASPER Bier Naast slaap en pizza is bier het derde onderdeel van de heilige drie-eenheid die elke student nodig heeft voor een geslaagde studententijd. Bij voorkeur in grote hoeveelheden en als het even kan nog van een fatsoenlijk merk ook. Na enkele tientallen, nee, enkele honderden zeer intensieve onderzoekssessies vind ik eigenlijk wel dat ik mijzelf bierkenner mag noemen. Vele soorten pilsener, bokbier, witbier, trappisten, dubbels, tripels en ales heb ik langs mijn huig laten glijden. Na al deze loodzware experimenten, gefocust op de smaakpapillen, het buikgevoel en de katachtige naschok de volgende dag, begint zich uiteraard een natuurlijke voorkeur voor bepaalde bieren te ontwikkelen, terwijl andere bieren op een veel minder warm onthaal kunnen rekenen. Studerend in Enschede en wonend op de grens met de Achterhoek, ligt mijn hart uiteraard bij de Koninklijke Grolsch. Een pittig pilsje, niet te lief qua mondgevoel. Bier voor echte mannen. En uiteraard voor degelijke vrouwen. Grolsch heeft karakter. Dat is niet alleen marketing, maar dat proef je ook echt. In tegenstelling tot Heineken. Heineken laat zien hoe je fatsoenlijk, lekker drinkwater om kunt toveren in iets waarmee ik mijn wc-pot nog niet zou willen doorspoelen. Dat kan ik het maagdelijk wit porselein echt niet aan doen. Vrouwen en bier schijnt voor sommige mensen toch nog een vreemde combinatie te zijn. Nu weet ik uiteraard dat er onder jullie vrouwen ook genoeg zijn die wel van een lekkere goudgele pretcilinder kunnen genieten. Maar sommige dames (en heren) lijken te denken dat bier drinken totaal niet vrouwelijk is. Vreemd, aangezien bier toch echt meer oestrogeen dan testosteron bevat. Ik vermoed dat we daarom zo slap ouwehoeren wanneer we er een paar te veel op hebben. Veel van die vrouwen die zich te vrouw voelen om bier te drinken gaan aan de witte wijn. Niet gehinderd door enige interesse voor wat er in hun glas zit gooien ze dan maar wat smakeloze slobber-moezel achterover. Dan kun je dus net zo goed Heineken drinken, daar is ook geen zak aan. Heineken is begin jaren tachtig al eens gewaarschuwd voor het brouwen van zulk ondrinkbaar bocht. Helaas is de boodschap toen niet helemaal over gekomen. Gelukkig is de voorvechter voor beter bier, Willem H., inmiddels weer op vrije voeten. Er is nog hoop. PS: Mensen bij Grolsch, mijn adres is bij de redactie bekend. Dan weten jullie waar dat gratis bier heen kan. Jasper Brester is vierdejaarsstudent Kunst en Techniek. Foto: Toma Tudor 17

10 Internationale stages Populairste en meest exotische stagelanden Foto: istockphoto/barcin Hogere vakantiesferen Ook al werkt het weer nog niet helemaal mee, op dit moment zijn veel studenten meer bezig met de aanstaande vakantie dan met hun studie. En terecht, want na een jaar lang zwoegen is het tijd de batterij op te laden. Jammer genoeg is dat echte vakantiegevoel vaak snel verdwenen zodra het schooljaar weer begint. Sax maakte een lijst van de populairste en meest exotische stagelanden. Misschien helpt een internationale stage om wat langer in hogere vakantiesferen te vertoeven. Thijs Klaverstijn 19

11 Coverthema internationale stages llen 1 Nederlandse Anti studenten over ming. Wat de meeste gewoon er de streep trekt is dat ken. Een pro ges rdt Nederlands wo stage ijke url ntu avo e, nal internatio iederar wa aat, met een zonnig klim t. eek een je eigen taal spr 2 Duitsland Hoofdstad: Berlijn Aantal inwoners: 82,5 miljoen Taal: Duits Selling points: Lekker dichtbij maar toch naar het buitenland. Bove ndien is Duitsland een belangri jke handelspartner voor Nederland, dus wie weet welke contacten je er aan overhoudt. Dat Saxion veel Duit se studenten telt, heeft ongetwijfeld te maken met de hoge klasserin g van onze Oosterburen. 3 Suriname 4 Verenigd Ko ninkrijk Hoofdstad: Lond en Aantal inwoner s: 61,1 miljoen Taal: Engels Selling points: Vo or het lekkere we er hoef je het niet te doen en ook niet 6 China Hoofdstad: Peking miljard Aantal inwoners: 1,3 se talen, waarine Ch ere Taal: Meerd al Mandarijn onder de standaardta is een steeds Selling points: China 8 Spanje Hoofdstad: Madrid Aantal inwoners: 46,6 miljoen Taal: Spaans bo Hoofdstad: Paramari : ers on inw l Aanta Taal: Nederlands voor de NederSelling points: Wat dt, geldt ook landse Antillen gel el minder een voor Suriname. Hoew voor de goed e gebitsverzorg ing. Maar de humor is uitstekend, ne t als de thee. En Enge ls is een wereld taal, dat verlaagt de drempel voor ee n stage. Net als de ge ringe afstand. is het klimaat vakantiebestemming er voor Nezek ook daar uitstekend, natuurlijk En. pen derlandse begrip derlands Ne rdt wo r hie k die taal: oo gesproken. Met gemak winnen de Antillen de titel meest populaire stagebestemming. De combinatie zon, zee, strand en Nederlands als voertaal heeft een onweerstaanbare aantrekkingskracht op Saxion-studenten. Zo ook voor Irene Perk, die twee jaar geleden stage liep op Curaçao. 5 Australië Hoofdstad: Canberra Aantal inwoners: 21,2 miljoen Taal: Engels Selling points: Als je je over de levensgevaarlijke inwoners (dodelijke kwallen, zoetwaterkrokodillen, giftige spinnen, et cetera) van dit land heen kan zetten, is Australië een prachtig land. De Australiërs zelf zijn ook een prettig volkje. de wereldecobelangrijker speler in st misschien kom toe nomie, in de. Misschien slim zelfs de belangrijkste maken. om alvast kennis te 7 Zuid-Afrika Hoofdstad: Pretoria Aantal inwoners: 49 miljoen Taal: Afrikaans, Engels Selling points: Ne lson Mandela, prachtige natuur en een aardig klimaat. Het land spreek t tot de verbeelding en de inw oners spreken uitstekend Engels. Selling points: Kunst, cultuur, warmbloedige hombres y mujeres. Kennis van de Spaanse taal is aan te raden. Over de lijst 20 Ik ben zelfstandiger geworden Foto: istockphoto/coffe72 d Hoofdstad: Willemsta : ers on inw l nta Aa els, Taal: Nederlands, Eng Papiaments en strand Selling points: Zon, zee vakantiebestemhet is een populaire Elke academie is gevraagd de drie onder studenten populairste stagebestemmingen te noemen. De nummers één gaven we drie punten, de nummers twee twee punten en de nummers drie één punt. De optelsom van alle top-dries resulteerde in een lijst van vijftien landen. Sommige academies kwamen overigens niet verder dan een top-twee. Een buitenlandstage stond hoog op het verlanglijstje van Perk. Toen haar derde studiejaar aanbrak, bestond er dan ook geen twijfel over dat ze een avontuur buiten de landsgrenzen aan zou gaan. Het leek de inmiddels afgestudeerde HRM-student geweldig om met andere culturen samen te werken. En aangezien ik mijn Engels niet goed genoeg vond, vielen veel landen af. Ik kende het eiland Curaçao niet zo goed en dat leek me een mooie uitdaging. Behalve feesten en zonnebaden liep Perk vier dagen per week van half acht tot vier uur stage bij een trustkantoor op de HR-afdeling. Het hoofdkantoor zit in Nederland en mijn opdracht was het personeelsplan van de vestiging in Curaçao om te vormen naar het Nederlandse personeelsplan. Uiteraard kun je niet alle regels zomaar overnemen en zit je bovendien met de cultuurverschillen. Tijdens haar stageperiode deden enge verhalen over criminaliteit de ronde. Gelukkig is mij en m n huisgenoten niets overkomen, maar je hoorde af en toe geruchten over overvallen en geweld en dergelijke. Nederlandse stagiaires hebben allemaal een laptop mee en een mooie telefoon en dat is nou eenmaal roofgoed. Maar laat als je van plan bent om naar Curaçao te gaan die verhalen je daar niet van weerhouden. Uiteindelijk heeft Perk haar periode op het eiland als erg positief ervaren. Ik ben door mijn stage op Curaçao zelfstandiger geworden. Ik ging er in mijn eentje naartoe en dat was in het begin best spannend. Gelukkig kwam ik in een leuk huis terecht met andere Nederlandse stagiaires en binnen no time kende ik het eiland en een heleboel mensen. Het is nu twee jaar geleden en ik spreek en zie nu nog mensen die ik op Curaçao heb ontmoet. 21

12 Coverthema Internationale stages Hoofdstad: New Delhi Aantal inwoners: 1,1 miljard Taal: Hindi, maar oo k Engels Selling points: Voo ral interessant voor textielstudenten. Verder na- tuurlijk leuk als je van curry houdt. India is net als Ch ina een van de snelst groeiende eco nomieën ter wereld. eeland 10 Nieuw-Z ellington Hoofdstad: W oen ers: 4,2 milj on Aantal inw Maori Taal: Engels, nd wordt : Nieuw-Zeela ts in po Selling iste lanoo n van de m gezien als ee land heeft d. Maar het den ter werel ur. De wijnen dan natu meer te bied zijn sterk filmindustrie bouw en de tello s of ho or Leuk vo in opkomst. en? niek-student Kunst en Tech 11 Indonesië Hoofdstad: Jakarta 0 miljoen Aantal inwoners: 24 Taal: Indonesisch esië is een voorselling points: Indon kolonie, maar dse lan der malige Ne Hollands terug. je vindt er weinig ere cultuur, dan Zoek je een echt and stekende keus. uit is Indonesië een ad, waar veel dst rel we Jakarta is een onals zitten. belangrijke multinati 12 Verenig de Staten Hoofdstad: W ashington D.C. Aantal inwon ers: 307 milj oen Taal: Engels Selling points : Amerika is misschien wel vijftig la nden in één. Elke staat heeft zijn eige n cultuur. Je kunt er je eigen Americ an Dream na jagen natuurlijk. Bove ndien is het een westerse cultuur (dus bekend en veilig) en wordt er Engels gesp roken. 13 België ussel Hoofdstad: Br s: 11 miljoen er on w Aantal in uits nds, Frans, D Taal: Nederla dag Belgents: De hele Selling poin tuurlijk de ussel is na grappen! Br oral ook n Europa. Vo hoofdstad va ndestuku rs uu voor best interessant denten. Meest exotische bestemmingen Alle stagebureaus van Saxion werd gevraagd naar de meest exotische landen voor stages. Hoewel elke beoordeling subjectief is, willen we je de volgende bestemmingen niet onthouden. Belangrijke criteria bij de keuze van studenten: de afstand tot Nederland en de taal. Een bevolking die goed Nederlands of Engels spreekt, maakt het toch een stukje minder bijzonder. Kabardië-Balkarië, Rusland Een kleine republiek in de Noordelijke Kaukasus met nog geen miljoen inwoners. Russisch is de voertaal, maar er wordt ook Kabardisch en KaratsjaiBalkarisch gesproken. Naltsjik is de hoofdstad. Niet bepaald een metropool. Guatemala Duizend jaar geleden was dit land in Centraal-Amerika het kerngebied van de Mayabeschaving. Nu is het een land waar nog niet zo lang geleden een heftige burgeroorlog woedde. Hanoi, Vietnam Een tripje van ruim kilometer en een cultuur die compleet anders is dan de Nederlandse. Daarbij is Vietnamees onverstaanbaar. De stad Hanoi telt maar liefst 6,5 miljoen inwoners. Nepal Nog maar een jaar geleden werd in Nepal de laatste landmijn onschadelijk gemaakt nadat in 2006 een burgeroorlog van ruim tien jaar ten einde was gekomen. 14 Namibië Hoofdstad: Windhoek Aantal inwoners: 2,1 miljoen Taal: Engels Selling points: De grote onbekende in dit lijstje. Namibië is een arm land (de helft van de bevolking leeft van minder dan één euro per dag). Vooral populair onder studenten van de academie Gezondheidszorg. rken 15 Denema 22 penhagen Hoofdstad: Ko oen ers: 5,5 milj Aantal inwon Taal: Deens ristian Ants: Hans Ch Selling poin agen. Deland, Kopenh dersen, Lego Denen de en dichtbij nemarken is n prima het algemee spreken over Engels. Het was precies wat ik wilde Indonesië, de nummer elf qua populariteit onder Saxion-studenten, is een voormalige Nederlandse kolonie. Daardoor hebben veel Nederlanders een band met het land. Zoals Civiele Techniek-student Jordi de Leau, die om die reden dan ook voor Indonesië als bestemming koos. Hij zit er nu samen met studiegenoot Pim Wischhoff. De Leau en Wischhoff zochten een land dat ver weg lag. Ook belangrijk: het moest niet een alledaagse bestemming zijn. De keus viel op Indonesië. Dat was precies wat ik wilde, vertelt De Leau. Daarnaast is Indonesië een prachtig land qua natuur. Het eten is er heerlijk en de temperatuur is altijd rond de dertig graden. Wat ook een rol speelde in de beslissing van De Leau was zijn familiegeschiedenis. Mijn opa aan vaderskant is in Indonesië geboren. Hij is opgegroeid in het NederlandsIndië-tijdperk maar hij is geen volbloed Indonesiër. Ik bezit dus een klein beetje Indonesisch bloed. De twee Saxionners houden zich in Indonesië bezig met een renovatieproject van het oude stadscentrum van Semarang. De grond zakt daar jaarlijks met gemiddeld tien centimeter. De Leau: Daardoor is er veel wateroverlast vanuit de zee maar ook als gevolg van de regen. Het idee is om van het oude stadscentrum een polder te maken en een toerischtische attractie. Foto: istockphoto/szefei 9 India Voor De Leau en Wischhoff is het een hele ervaring om een half jaar in een volledig andere cultuur te zitten. De mensen zijn aardig en behulpzaam. En er zijn prachtige stranden, vulkanen en tempels. Toch tonen ze zich ook echte Nederlanders. Misschien is het mooiste dat alles hier echt spotgoedkoop is. Om je een idee te geven: wij gaan elke dag uit eten voor gemiddeld twee euro per persoon per maaltijd. 23

13 Collega & co Collega & co Van internationalisering op de fiets tot Honorar Professor Virtueel lessen volgen RUUD De jarige docent Via je webcam aanwezig in de klas. Hoorcollege volgen, vragen stellen aan de docent en direct antwoord krijgen. De opleiding Farmaceutisch Consulent van Ambassadeur voor Duitsland, zo noemt hij zichzelf. Maar vanaf 22 juni is het Herr Professor. Ad Borggreve, docent bij MIM, wordt benoemd tot Honorar Professor aan de Fachhochschule in Hannover. De eretitel volgt na 25 jaar verbondenheid met deze Hogeschool. Het begon als een project om via internationale samenwerking subsidie te krijgen. De toenmalige Bibliotheek en Documentatie Academie legde begin jaren negentig van de vorige eeuw contact met de Fachhochschule in Hannover voor docenten- en later ook studentenuitwisselingsprogramma s. Waarom Hannover? Het lag op de lijn van Deventer, internationalisering op de fiets, zeg maar. Borggreve geeft les in intercultureel management. Een Nederlander die in het Engels lesgeeft aan een Duitse Hogeschool, glimlacht hij. Iedere zomer wordt in samenwerking met buitenlandse hogescholen, waaronder Hannover, het Studenten-Sommer-Seminar georganiseerd, een tiendaagse internationale bijeenkomst. Borggreve maakte daar vanaf het begin deel van uit en hij heeft er nog steeds plezier in. In 2001 ruilde hij een jaar van baan met zijn Duitse collega Schwermer. Een mooie ervaring voor beide docenten. In Duitsland bestaat veel meer dan in Nederland een baasjescultuur. Zijn Duitse collega vond het hier lockerer. Voor alle betrokkenheid en samenwerking wordt hem nu een eretitel verleend, als erkenning en waardering vanuit de Fachhochschule. Tolerant, gleich, moralisch überlegen. Anmerkungen der niederländischen Identitätskrise heet zijn betoog. Veel te lang zou die speech duren, daarom is hij nu in de tekst aan het schrappen. Wellicht is het een eerste bouwsteen voor een boek, later. (MSvB) Saxion Next doet het al een jaar. Het gaat zo goed dat meerdere opleidingen interesse hebben getoond. Opleidingsmanager Dirk Stobbe vertelt. Studenten van onze opleiding wonen verspreid over heel Nederland, wat het lastig maakt om bij elkaar te komen voor een klassikale les. Daarom is er een virtuele klas ontwikkeld. Studenten loggen in, downloaden een powerpoint met lesmateriaal en volgen via de webcam de les van de docent. Als ze een vraag hebben kunnen ze door middel van het laten klinken van een geluidsignaal virtueel hun vinger opsteken. We krijgen veel positief commentaar, studenten en medewerkers zijn zeer tevreden over deze manier van lesgeven. Het scheelt reistijd, maar vraagt aan de andere kant wel zelfwerkzaamheid en discipline en stelt bepaalde systeemeisen aan je computer (het is audiovisueel). Voor docenten was het wel wennen in het begin, maar nu kunnen ze bijvoorbeeld ook lesgeven vanaf hun thuis- of vakantieadres. Studenten missen soms wel het contact, maar dat brengt weer reistijden met zich mee. Er wordt ook nog klassikaal lesgegeven, een keer per maand, in Utrecht, maar driekwart van de Dinsdagochtend 5 juni Ik word wakker en ga ontbijten. Vervolgens open ik Facebook en ontvang alvast een paar felicitaties. Een halfuurtje later kom ik op mijn werkplek en zie dat mijn bureau en stoel volhangen met slingers. Oh ja, ik ben jarig, realiseer ik me. Het was best vroeg vanochtend en zoiets moet altijd even een beetje landen. Dan open ik mijn mailbox en zie een paar e-cards verschijnen. Waaronder eentje van de redactie van Sax. Altijd leuk! Een kwartiertje later komt er een tweede mailtje van de redactie: of ik door heb dat ik morgen een column moet aanleveren. Natuurlijk had ik dat helemaal door! Vandaar dat ik dit nu ook s ochtends op mijn verjaardag zit te schrijven in de baas zijn tijd (doe ik anders nooit!). Tja, het leven van een docent gaat niet altijd over rozen. Zelfs op je verjaardag val je van de ene uitdaging in de andere. s Ochtends zit je voor je practicum een column te typen en leg je daarna aan eerstejaars uit hoe je een gerichte graaf implementeert in Java. Na die les nuttig je een kop koffie en een lessen vindt virtueel plaats. stukje van je eigen taart en vervolgens rol je bij een groep der- Op dit moment zijn we de enige binnen Saxion die gebruikt maakt van virtuele klassen. Er is wel interesse vanuit andere academies. dejaars naar binnen. Ze kijken je Eén ding is Het werkt goed, dus ik kijk niet raar op als meer opleidingen van smachtend aan en verwachten een deze manier van lesgeven gebruik gaan maken. (WvT) sprankelend verhaal over hoe je een relationeel databasemanagementsysteem bouwt. Nou, dat kan één woord ik ze natuurlijk vertellen. Herman Wieser is docent aan de opleiding Small Business Doorwerken na 65 van de Academie voor Bedrijfskunde en Onderne- Na je boterhammetje mag je een groep eerstejaars uitleggen men. Sinds maart 2012 heeft hij zijn eigen tekstcorrectiebureau: geen recht hoe je een Twitterapp voor Android kunt schrijven. Daarna TAALchecken. Als leraar Nederlands beschikt hij voer je nog een paar SLB-gesprekjes en huppel je opgelucht over jarenlange ervaring in het corrigeren van teksten. Doorwerken na de pensioengerechtigde leeftijd is de deur uit. Het zit er weer op. Nu hoef je alleen nog maar geen recht. Dat is ongeveer de strekking van nieuw die ene les voor morgen voor te bereiden en dan ben je weer Aanvankelijk deed hij het corrigeerwerk ernaast, gratis, als beleid dat is opgesteld voor medewerkers die ook klaar voor vandaag. En oh ja, je was nog jarig ook nog. Dat hobby, maar op een gegeven moment begon het toch te gek te na hun 65ste voor Saxion aan de slag willen blijven. komt eigenlijk helemaal niet uit. worden. Wieser schreef zich in bij de Kamer van Koophandel. Niet alleen vanwege zijn fascinatie voor taal, maar ook om zelf Na het pensioen doorwerken bij Saxion was al mogelijk en daar Maar ik klaag niet hoor. Werken in het onderwijs is geweldig. te ervaren hoe het is om een onderneming te hebben. verandert niets aan. Wel zijn nu enkele randvoorwaarden gesteld. Het kost energie, maar het levert ook een boel op. Al die energie Hij krijgt voornamelijk aanvragen voor het corrigeren en redigeren De ene manager blijkt namelijk soepeler te zijn dan de andere. De komt vanuit onze academie bij elkaar op de ACT Awards. van websiteteksten. Het zijn vaak technische bedrijven bedoeling is dat er straks Saxion-breed één lijn wordt getrokken. Een avondvullend programma waarbij we van elke opleiding die om zijn hulp vragen. Die hebben voornamelijk technische Het belangrijkste punt is dat het aanblijven van een medewerker die onze academie heeft de gaafste projecten te zien krijgen. kennis, taal is vaak niet hun sterkste kant. TAALchecken hanteert toegevoegde waarde moet hebben. Hij of zij is bijvoorbeeld van- Dat belooft een mooi feest te worden voor, door en samen verschillende tarieven voor grote bedrijven, kleinere bewege zijn of haar deskundigheid moeilijk te vervangen. Medewer- met collega s en studenten. En dan wordt het langzaam va- drijven en particulieren. Zo betaalt iedereen naar draagkracht. kers zouden niet langer moeten doorwerken als hun functie gemakkelijk kantie. Heerlijk uitrusten en op naar een nieuw jaar vol hoog- Op zijn website ( plaatst hij foto s van teksten kan worden ingevuld. tepunten. Fijne vakantie en tot volgend jaar! waar fouten in zitten. Hiermee wil hij laten zien dat in De beslissing of iemand na zijn 65ste door mag blijven werken, allerlei situaties taalfouten gemaakt worden. Wieser: De meest ligt bij het management. Medewerkers kunnen hiertoe een verzoek Ruud Greven is docent aan de academie gemaakte fout is dat woorden die aan elkaar geschreven moeten indienen. (TK) Creatieve Technologie. 24 worden, los geschreven worden. Daar hamer ik ook bij mijn 25 studenten op: als het één ding is, is het één woord. (SvM) Foto: Auke Pluim Foto: toma Tudor Foto: danceinthesky Foto: Toma Tudor

14 In kenniskringen Binnenklimaat Studenten onderzoeken atmosfeer in Enschede Samenwerking TN en FB De opdracht om onderzoek te doen naar het binnenklimaat op Saxion kwam bij het Slecht binnenklimaat betekent slecht arbeidsethos lectoraat Duurzame Energievoorziening binnen via Dennis Zwepink van het Facilitair Bedrijf. Wilco Hoffman is binnen het Facilitair Bedrijf de aanjager op het gebied van duurzaamheid. Hij heeft veel contact met het lectoraat, de samenwerking bevalt goed. Waar een externe partij met slechts een man of twee onderzoek voor je doet, hebben wij veertien studenten tot onze beschikking. De resultaten tot nu toe zijn bovendien uit verschillende invalshoeken bekeken. Juist dat is van belang, vindt Zwepink. De panden van Saxion zijn groot, we willen dat alles goed onderzocht is voordat we gaan investeren. Een externe partij kan wel koelinstallaties aanraden, maar dan slaan we op het gebied van duurzaamheid de plank mis. Ook daarom bevalt de samenwerking met het lectoraat goed, want er zijn veel mensen die zich over duurzaamheid buigen. Het is een win-winsituatie. Het lectoraat leidt de studenten op en wij kunnen gebruik maken van hun kennis. Naar aanleiding van de rapporten zijn we bovendien aan de slag gegaan met een aantal aanbevelingen. Zo kijken we naar goede zonwering voor de tulpen. Binnenkort wordt in de vorm van een pilot een nieuw product geplaatst. Een binnenzonwering die volgens TNO warmtewerend is. Studenten en medewerkers kunnen ook zelf wat doen aan het binnenklimaat. We zien te vaak dat de ramen worden opgezet terwijl het buiten warmer is dan binnen. 26 De zomer heeft zijn intrede gedaan en dat is te merken op Saxion. Op sommige plaatsen in het gebouw is het erg warm. Dat komt het arbeidsethos niet ten goede. Het Facilitair Bedrijf vroeg het lectoraat Duurzame Energievoorziening onderzoek te doen naar het binnenklimaat. Het is een groot apparaat. Een soort megafoon met daaraan een minitent gekoppeld. Munna Kamal houdt het tegen het ventilatiesysteem in het plafond. Het meetinstrument peilt hoe het met de ventilatie op Saxion gesteld is. Samen met Rutger Bult heb ik in de tulpvleugels [Haanstra en Elderink in Enschede, red.] gemeten hoeveel lucht er binnenkomt en hoeveel er weg wordt gezogen, zegt de student Technische Natuurkunde. Van de metingen van alle verdiepingen hebben we de som genomen en die vergeleken met de hoeveelheid lucht die binnengezogen wordt via de ventilatoren op het dak van het gebouw. De metingen maken deel uit van een onderzoek naar het binnenklimaat van het hoofdgebouw in Enschede. Uit een tevredenheidonderzoek was gebleken dat medewerkers van Saxion nogal wat klachten hebben over het klimaat waarin moet worden gewerkt. Voor het Facilitair Bedrijf was dat reden contact op te nemen met het lectoraat Duurzame Energievoorziening van het Kenniscentrum Leefomgeving. We kijken vooral naar het thermisch comfort en naar de ventilatie, zegt docent Wouter Voortman. In eerste instantie deed ik het onderzoek met een collega. Inmiddels hebben een aantal studenten zich gespecialiseerd in ventilatie. Voortman legt uit wat het belang is van een goed binnenklimaat. Uit onderzoek is gebleken dat het voor het concentratieniveau beter iets te koud kan zijn dan te warm. Foto: Toma Tudor Arbeidsproductiviteit Ook student Bjorn Borgelink weet wat voor invloed een slecht binnenklimaat op studenten en medewerkers kan hebben. De arbeidsproductiviteit gaat omlaag. Zeker met warm weer wordt het snel benauwd. Je merkt dat je s morgens prima op Saxion kunt zijn, maar later op de dag wordt het op sommige plaatsen warmer. De student ziet dat mensen met warm weer buiten verkoeling zoeken, terwijl dat voor het binnenklimaat juist averechts werkt. De studenten die van buiten naar binnen komen nemen warme lucht mee het gebouw in. Als de temperatuur binnen naar beneden gaat, blijven mensen eerder op hun plaats zitten. Dan blijft een dergelijke kettingreactie uit. Terwijl Borgelink, Kamal en Stegeman zich bezighouden met ventilatiemetingen, zwerven hun studiegenoten Patrick Ruizendaal en Dennie Bosschert door de gangen. Zij doen onderzoek naar de hoeveelheid licht die binnenkomt. We hebben kaarten waarop je kunt zien waar in Saxion de lichtpunten zijn, zegt Bosschert. Met een luxmeter gaan we de hoeveelheid licht meten. Daarnaast houden we een rondvraag onder studenten en medewerkers om te horen wat zij van het licht in het gebouw vinden. Op die manier trainen we meteen onze communicatieve vaardigheden. Kennis in huis Uit het onderzoek zijn al resultaten bekend, maar de onderzoekers van de opleiding Technische Natuurkunde wensen daar voorlopig geen uitlatingen over te doen. Het binnenklimaat blijft een gevoelig onderwerp. Duidelijk is dat er iets moet gebeuren om het klimaat te verbeteren. Voortman: We gaan onze uitkomsten bespreken met het Facilitair Bedrijf. We hopen dat ze ons rapport goed zullen lezen en de problematiek onder ogen zien. Er liggen aanbevelingen voor verbeteringen. Mocht het Facilitair Bedrijf iets met onze bevindingen doen, dan verwacht ik dat er flinke investeringen moeten worden gedaan. Voor de studenten is het onderzoek naar het binnenklimaat een mooie gelegenheid om opgedane kennis in praktijk te brengen. Wij leren ervan en daarnaast is het kostenbesparend, vindt student Mike Stegeman. Het is een combinatie van factoren, vult Voortman aan. Saxion heeft de kennis om dit te onderzoeken in eigen huis. In eerste instantie was het de bedoeling dat ook een extern bedrijf zich met het onderzoek bezig zou houden. Uiteindelijk is de opdracht alleen naar het lectoraat gegaan. Nu doen de studenten het met apparatuur betaald uit het project. Dat werkt kostenbesparend. Niet alledaags Het onderzoek is volgens Borgelink een toevoeging aan het onderwijs. Wij worden opgeleid om metingen te doen en projectmatig samen te werken. We hebben veel contact met het Facilitair Bedrijf en werken vaak in groepsverband. Daarnaast maken we kennis met niet-alledaagse meetapparatuur. Elke student Technische Natuurkunde weet hoe een spanningsmeter werkt en dat er 230 volt op een stopcontact staat. Deze apparatuur heeft toch iets aparts en je weet niet direct wat je qua resultaten te wachten staat. Ook Kamal is te spreken over de opdracht die hij met zijn medestudenten uit mag voeren. Dit is een project dat er echt toe doet. De resultaten die we uit dit onderzoek halen, worden verwerkt en getoond. Wij kunnen op deze manier bijdragen aan een goed binnenklimaat. Willem Korenromp 27

15 Agenda Mededelingen Deze pagina valt buiten de redactionele verantwoordelijkheid van de redactie van Sax. Wat is er in de zomermaanden te doen in de Saxion-steden Enschede, Deventer en Apeldoorn? CMR NIEUWS Studeren in je vakantie 28 De Sax-agenda geeft een overzicht van de activiteiten in de regio. Kijk voor nog meer informatie en voor de meest actuele uitgaanstips op de agenda van Sax.nu 20 juni Studentenkoor Drienerloos Vocaal Ensemble In samenwerking met gastzangers en violist Piet Kommers brengt het studentenkoor Drienerloos Vocaal Ensemble de Totentanz van Hugo Distler ten gehore. Het concert begint om uur in de Audiozaal van de Vrijhof op de campus van Universiteit Twente in Enschede. 9 t/m 13 juli Summerschool Ondernemerschap Gedurende vijf dagen krijgen maximaal vijfentwintig ondernemende studenten de mogelijkheid hun businessidee te concretiseren. Dat gebeurt niet in de vorm van traditionele lessen, maar met hulp van praktijkervaring en coaching uit het bedrijfsleven. Inschrijven via saxion.nl/summerschool kan tot 25 juni. 3 en 4 augustus Geuzenpop Op het jaarlijks terugkerend openluchtmuziekfestival Geuzenpop op Het Rutbeek in Enschede staan veertig internationale, nationale en regionale bands, en dj s. Daarnaast is er een theaterprogramma, een festivalmarkt op het festivalterrein en een camping. 5 t/m 8 juli Deventer op stelten Alweer de zestiende editie van dit buitentheaterfestival. Ieder jaar komen ruim bezoekers af op dit evenement dat spectaculair straattheater laat zien. Ideaal vermaak om vanaf een van de vele terrasjes op de Brink naar te kijken. 19 juli t/m 16 augustus Grolsch Summer Sounds Thuisblijvers hoeven zich deze zomer niet te vervelen in Enschede. De Grolsch Summer Sounds staan voor vijf donderdagen muziekvermaak op de Oude Markt. Als vanouds bijt t Bölke het spits af met het dancefeest Bölke Open Air. 5 augustus Deventer Boekenmarkt Foto: Rogiro Foto: Margriet PR Tijdens de grootste boekenmarkt van Europa is het vaak goed weer. De 878 kramen hebben samen een lengte van ruim zes kilometer. Er is ook een programma met muziek, kunst en speciale exposities. Foto: Marloes De laatste weken van je studie zijn aangebroken en de spanning is te voelen. Gaat het lukken dit jaar? Of mis je nog een paar studiepunten? Normaal is dat niet zo n probleem, ware het niet dat je door vertraging in de eerste jaren van je studie nu met de langstudeermaatregel te maken krijgt. Dat gaat je al snel meer dan euro kosten. Kun je dit op korte termijn nog voorkomen? Op 16 juli breekt de zomervakantie aan. Tot 31 augustus heb je nog de tijd om je studie af te ronden zonder last te krijgen van de langstudeermaatregel. Zoals het er nu uit ziet ben je afhankelijk van flexibele docenten die in hun vakantie de ipad er even bij pakken. Heel fijn. Maar lastig als nou net de docent die je nodig hebt met vakantie is. Hij wil je vast van dienst zijn, maar vanaf een strand in een tropisch oord wordt het toch wat gecompliceerd. Er zijn verschillende mogelijkheden om dit op te lossen. Zo zijn er docenten die best hun zomervakantie naar een ander moment willen verschuiven. Samen zouden ze een team kunnen vormen dat in de vakantie beschikbaar is voor studenten. Dat betekent wel dat die docenten dan tijdens het schooljaar hun vakantiedagen zouden moeten kunnen opnemen. En dat kan dan weer gaten in het rooster geven. Studenten zouden dan dus ook flexibeler moeten worden. Maar willen zij dat wel? Sommige studenten studeren met een zogenaamde deficiëntie. Denk daarbij aan studenten uit het buitenland die minder sterk zijn in de Engelse taal of mbo-studenten die geen wiskunde hebben gehad. Voor die studenten zou de vakantie een gelegenheid bij uitstek zijn om nieuwe kennis op te doen of oude kennis op te frissen. Dan worden ook de dure gebouwen die toch al gedeeltelijk open zijn in de vakanties nuttig gebruikt. Toekomstmuziek? Docenten en studenten breken er hun hoofden over, maar tot kant-en-klare oplossingen heeft het nog niet geleid. De CMR heeft in het kader van de jaarindeling deze onderwerpen opgepakt en er discussie over gevoerd en ziet ze graag terug op de agenda s van de directeuren. Marian Snip en Klaas Jan Limburg, studentleden CMR Studentvoorzieningen Langstudeerder of ben jij uitzondering op de regel? (Servicecentrum Informatie afdeling StudentVoorzieningen: door Klaudia Varga, studentendecaan/loopbaanadviseur) Langstudeerders zijn studenten die langer bij een hogeschool of universiteit staan ingeschreven dan de nominale studieduur (voor een HBO bacheloropleiding vier jaar) plus één uitloopjaar. Zij betalen vanaf studiejaar een boete van 3063,- bovenop het wettelijk collegegeld van 1771,-. Maar er zijn uitzonderingen Opleiding onderwijs of gezondheidszorg Er is een uitzondering voor studenten die een opleiding (gaan) volgen op het gebied van onderwijs of gezondheidszorg en eerder een bachelor- of mastergraad behaald hebben op een ander gebied dan onderwijs of gezondheidszorg. Zij mogen ook deze tweede studie volgen tegen het wettelijk collegegeld gedurende de nominale studieduur van deze tweede opleiding plus één uitloopjaar. Bij meer uitloopjaren moet het verhoogde tarief van 4.834,-worden betaald. Functiebeperking of medische omstandigheid Eveneens is er een uitzondering voor studenten die een extra jaar prestatiebeurs ontvangen vanwege vertraging door een functiebeperking of medische omstandigheid. Deze studenten krijgen een extra jaar uitloop; dus 4 +2 in het geval van een HBO bacheloropleiding. (Nb. Er is een reparatiewet ingediend waarin staat dat ook deeltijdstudenten met een functiebeperking of medische omstandigheid een jaar langer tegen het normale wettelijke tarief kunnen studeren.) Bijzondere persoonlijke omstandigheden Als bijzondere persoonlijke omstandigheden er de oorzaak van zijn dat je het verhoogde wettelijke collegegeld van 4.834,- verschuldigd bent dan kun je, wanneer je aan de voorwaarden voldoet, een beroep doen op het profileringsfonds van Saxion. Dit reglement wordt vóór 1 september 2012 gepubliceerd op intranet/mijnsaxion. Instellingstarief en laatste ontwikkeling Studenten die het zogenaamde instellingstarief betalen, bijvoorbeeld omdat ze al eerder een bachelorgraad hebben behaald of omdat ze geen EU/EER-nationaliteit hebben, blijven het instellingstarief betalen. De langstudeermaatregel geldt dus niet voor hen. De laatste ontwikkeling is dat er een rechtszaak is aangespannen door de studentenbonden om de maatregel geheel of gedeeltelijk ongedaan te maken. De uitspraak is naar verwachting vóór de zomervakantie. Uitzondering op de regel? Wil je verlenging van de periode van normaal wettelijk collegegeld of een tegemoetkoming uit het profileringsfonds aanvragen? Neem dan contact op met een studentendecaan. Kijk ook op www. saxion.nl/studeren/aanmelden/langstudeerders voor meer informatie. Op Mijn Duo kun je zien of jij volgend studiejaar het verhoogde wettelijke collegegeld moet betalen. Je kunt ook de DUO Informatielijn bellen: (050)

16 International Housing development for international students in Deventer 24 new apartments at Hoge Hondstraat International students will get more housing in Deventer. Saxion is currently planning to rent 24 new apartments, as yet to be built, but has plans to realise more student housing in Deventer over the next few years. Other locations for international student housing are the Henri Dinantlaan, where renovation has to take place, and the building of the Sociale Verzekeringsbank (social ensurance company) at the Snipperlingsdijk. These plans, however, are still under construction, said Hans Wichers Schreur, director of Saxion s Real Estate Office during the presentation of the plans for the Hoge Hondstraat to the community. We are concentrating on the plans for the Hoge Hondstraat first. The apartments on the Hoge Hondstraat, if all goes as planned, will be ready in September Each of these apartments offers accommodation to five international students. Wichers Schreur, This is perfect for international students and for Saxion, because these numbers of students are controllable and manageable. For students, it is easier to share tasks with four other people than twenty. And for our caretakers, it is easier to remind people to do their tasks. At the new accommodation in the Hoge Hondstraat, a bicycle parking will also be built for approximately 150 bicycles. Parking spaces are not necessary, as most international students do not own cars. Developing agency Kloos2 will lease the accommodation to Saxion for fifteen years. During this period, the apartments will be used by 120 international students. Saxion currently rents accommodation to about 200 international students in Deventer. Sixty of these students are live at Rust Roest, a former retirement home. Wendy van Til 31

17 International International Tempting visitors to play a coffee game Art and Technology students of Saxion design temptations in their second year project Verleiding (Dutch for temptation). One of them is Lilia Iosilivich (20). She and her team mates designed an interactive game for lunchroom Bagels & Beans in Enschede. It has to be good, because we can win a discount. With her fellow students, she has been planning, designing and building their device for a couple of weeks now. Iosilivich, In our game, you have to make coffee faster than anyone else. Our game is approximately 50 by 60 centimetres and has manual and digital functions. So, you actually have to swirl the handle of a grinder and you ll see it done on a screen and so on. All the scores are kept and displayed on a screen. All her former projects at Saxion have been with groups of international students only. Now the course directors have decided this project should be mixed, so Iosilivich is working together with one other international student and Dutch students. I ve noticed that the Dutchies in my group are very organised, which is very good for me. I think this is the best project so far, because we are actually designing and developing something that could be chosen to be in the Temptation exhibit. It is not known yet whether Iosilivich project will be in the Temptation exhibit. The owner of the lunchroom can choose from three designs, there are two other groups working the assignment for Bagels & Beans. It will be exciting, says the Art and Technology student. The project should be finished in the beginning of July. You can scan the QR-code to see a short film of Lilia Iosolivich project. (WvT) Chinese course for Dutch students Dutch students will be able to take a course in Chinese thought: why does this problem exist between students. And (Mandarin) at Saxion starting the next academic one reason is that Dutch students do not know much about year. Marhaba Issak (29) from China, intern with the China or Chinese culture. That s something that can easily be International Office, is developing this course, which fixed by educating them. The course will hopefully help the will contain language lessons and Chinese culture. interaction between Dutch and non-dutch students. Photo: Wendy van Til Food: liquorice Like it or not You find racks full of them in supermarkets: packs of liquorice. Dutchies love this particular candy a lot. It comes in many flavours and textures. But you might not like it. It probably has something to do with taste buds Liquorice is made from carrot juice of the liquorice plant. For taste, sugar or another sweetener or sal ammoniac is added. The sal ammoniac is what makes the taste so unique. Dutchies are used to it. Not everyone appreciates it, especially when it comes to the double salted licorice. People used to think it was a medicine for a cold or sore throat. Now we know better, it s just a sweet. The English have their Vegemite, the Dutchies have their liquorice. Either you like it, or hate it. We do suggest: start with the sweet types and also try a few before totally dismissing the type of sweet. (WvT) Win tickets to the Zwarte Cross festival Photo: Leo Reynolds How did you come up with this course for Dutch students? It is hard for international students to integrate with Dutch Photo: Auke Pluim But why a Chinese course? Where do Asteroids Galaxy Tour, Chef Special, DeWolff, It is easy for me, because I am from China and I speak Kaiser Chiefs and Within Temptation all play this Dutch, actually Flamish, because of my husband. But the summer? You guessed correctly, at the Zwarte Cross main reason is that students in business studies, such as the Festival. And it is not only about motor cross and beer. Master of Business Administration will perhaps benefit from The line-up for July 20, 21 and 22 is also very good. the information later on, when they might be doing business with China. We chose Mandarin, because this is the main Spending a night at a festival can be tough. But the organisation language in China. of the festival has thought of everything: there is a hairdresser, a massage salon, supermarket, camping store, a connection to Can you give us some more information about the course? recharge cell phones and so on. Besides band performances, The course will start in October 2012 if a minimum of ten there will also be theatre performances. More than 450 in students sign up. It will be held in Deventer and Enschede, three days depending on the participants. Students will get one lesson Want to take your chances in winning two tickets including per week, fifteen in total. Lessons will be in the evenings. camping? the answer to the following question to sax@ Teachers and other non-saxion people can sign up, too. saxion.nl before July 6. And don t forget to add your name and Students pay 50 euro, teachers 80 euro and non-saxion 100 phone number and put Zwarte Cross in the topic of your . euro. Prices are estimated, because we haven t fixed the prices What are the names of the two new fields at the festival? students. For me, it was easy because I have a Belgian husband yet. You can sign up for the course with the International 32 who introduced me to his family and friends. And then I Office. (WvT) Didn t win? Day tickets: 25 euro. 3-day ticket: 62,50 euro. Camping 33 card: 100 euro. You can order tickets at

18 Oud-student Martijn Bast Het aandeel Saxion Zelden iemand gesproken die met zoveel plezier terug denkt aan de lopende band klanten via mond-tot- zijn tijd op Saxion als Martijn Bast (37). Hij ontmoette er zijn mondreclame. Hoewel op internet, met uitzondering van in het leven van vrouw annex zakenpartner Monique Kuster (39) die Economisch Linguïstisch studeerde. Toen zij bij een projectinrichter werkte en hun eigen website, niet veel te vinden is, is wel bekend dat Peoplefirst specialist is op het gebied van beeldschermen. In Zweden vonden ze een bedrijf dat op Martijn Bast hij Small Business studeerde, kreeg hij het idee voor hun bedrijf Peoplefirst. aanvraag hufterproof beeldschermen levert. Je kunt er uit afleiden dat de klanten van Peoplefirst op zware werkomstandigheden voorbereid willen zijn. Wat Martijn wel wil vertellen, is dat aan dat beeldscherm ook stevige armen moeten Bast schreef het ondernemersplan en stu- veren ook producten om de werkplek ar- zitten. Die waren niet te vinden en toen deerde daar ook op af. Tien jaar na de op- botechnisch goed in te richten, met een hebben we ze zelf maar ontwikkeld. richting is Peoplefirst een succesvol bedrijf arm voor het beeldscherm, een aange- Als je unieke producten hebt, volgt de dat letterlijk zijn gelijke niet kent in Ne- past toetsenbord, een aangepaste stoel, ene klant na de andere. Daarom is het derland en daarbuiten. Het had allemaal verlichting, dat soort zaken. bedrijf minder crisisgevoelig. We heb- heel anders kunnen lopen. Want Martijn De derde poot is de facilitaire ondersteu- ben een paar klanten met duizenden komt uit Ermelo. Zijn ouders hadden een ning, bedrijven adviseren hoe een kan- werknemers. Onze beeldschermen met instelling voor mensen met een verstande- toorruimte optimaal kan worden benut. bevestiging gaan de hele wereld over. lijk handicap, eerst in Ermelo, later in Har- Het is een handel die redelijk crisisbe- denberg. Ik wilde iets met de zorg doen, stendig is. Anderzijds kunnen negen van Persoonlijke aanpak dat had ik van huis uit mee gekregen. de tien werknemers goed uit de voeten Het idee voor het bedrijf kwam van Mo- In Enschede ontmoette hij Theodor van met standaard meubilair. Peoplefirst is nique, zijn voorganger bij HOI. Martijn der Velde [directeur Kenniscentrum In- tien jaar na dato, ook tot verbazing van grijnst: Monique is gewoon het hart van novatie en Ondernemerschap, red.] met Bast, nog steeds het enige bedrijf in Ne- het bedrijf. Monique is de ondernemer. wie hij tot op de dag van vandaag een derland dat zo werkt. Veel bedrijven wil- Je zit met de verkeerde aan tafel. Moni- klik voelt. Ik dacht meteen: hier kan ik len een prijsvergelijking kunnen maken. que is de baas, zonder haar goedkeuring mijn ei kwijt. Tja, dat is dus lastig. gebeurt er hier helemaal niks. Ze doet de Nadat hij ook een kijkje had genomen bij Vanuit Enschede bedient hij heel Neder- financiën, personeel, inkoop, ze doet de Small Business in Leewarden ( te stijf ) land. Ik rijd zo n kilometer per hele projectbegeleiding van a tot z. besloot hij in het oosten te gaan stu- jaar. Zelfs bedrijven in België en Duits- Monique is de algemeen directeur, Mar- deren. Ik ging in Enschede op kamers land roepen zijn hulp in. tijn de commercieel directeur. Zij doet wonen met de gedachte: hier houdt het ook een belangrijk deel van de product- spoor op, hier houdt de snelweg op, hier Hufterproof ontwikkeling. Ik ga daar dan mee de boer is helemaal niks behalve een goede ho- De focus van Peoplefirst ligt op mensen op om te kijken of er markt voor is. En als geschool. Studeren en na vier jaar weer die met een beeldscherm werken. Dat zijn er geen markt is, creëren we hem. snel weg. niet alleen mensen op een kantoor. Tegen- Martijn kijkt met plezier terug op zijn op- Maar Martijn deed wel iets meer dan woordig is dat ook de brandweer, de ma- leiding. Ik heb daar een hoop geleerd. Za- studeren. Hij werd bestuurslid van HOI rine, je kan het zo gek niet bedenken. ken waar ik bij wijze van spreken nu nog (Hogeschool Organisatie Introductie) en Dan stokt het gesprek. Martijn wil op plezier van heb. Ik heb nog heel regelma- nam in 1999 de voorzittershamer over een paar voor de hand liggende vragen tig contact met Saxion, maar dat komt van, inderdaad, Monique Kuster. In de hoeveel mensen heb je in dienst, wat ook omdat het een klant van ons is. herinnering van Martijn sloeg de vonk is je omzet, et cetera absoluut geen Een goede opleiding, een ondernemen- pas later, ergens in 2000 over. antwoord geven. Ja, dat het bedrijf voor de creatieve vrouw, een uniek product. vijftig procent van hem en voor vijftig Maar waar Peoplefirst ook om bekend Alles onder één dak procent van zijn vrouw is. Maar zelfs het staat is de persoonlijke aanpak. Als we Het idee voor Peoplefirst komt uit de aantal fte s is zo ongeveer staatsgeheim. een nieuwe klant hebben, gaan Moni- koker van Monique die voor een projec- Dat willen de klanten niet, dat hebben que en ik er altijd eerst samen naar toe 34 In het kort Naam: Martijn Bast Studie: Small Business Afgestudeerd: 2000 Werkt nu als commercieel bij het bedrijf Peoplefirst dat van hem en zijn vrouw Monique is. Foto: Toma Tudor tinrichter stoelen, tafels en kantoorartikelen verkocht en constateerde dat er weinig of geen bedrijven waren die zich richtten op alles wat met de werkplek te maken heeft. Er zijn natuurlijk projectinrichters en arbodiensten, maar er is niet één bedrijf met alles onder één dak. Peoplefirst was het eerste en is vooralsnog het enige: Wij doen werkplekonderzoek en geven voorlichting en training. We le- ze contractueel zelfs met ons afgesproken. Informatie opzoeken bij het Handelsregister van de Kamer van Koophandel heeft ook geen zin want het bedrijf is ingeschreven als VOF (Vennootschap onder Firma) en die zijn dat niet verplicht. Maar Peoplefirst heeft toch ook behoefte aan publiciteit, zou je zeggen. Nou, ook eigenlijk niet, want het bedrijf is, zoals gezegd, uniek in Nederland en krijgt aan om te vertellen wie we zijn en wat we kunnen bieden. Als eenmaal een goede relatie is ontstaan, leeft Peoplefirst mee met verjaardagen, huwelijken of als de hond overlijdt. Ja, commercieel is het misschien slim, maar dat is niet de reden dat we het doen. Jan Medendorp 35

19 Recensies Recensies BOEK 8,5 CD 8 FILM 8 FILM 6,5 36 Ernest van der Kwast Giovanna s navel Van der Kwast had al een paar boeken geschreven voor hij met Mama Tandoori naam maakte. Deze uiterst komische roman ging over een zoon en zijn bemoeizuchtige moeder. De fans van dat boek zullen even moeten schakelen bij Giovanna s navel. In Van der Kwasts laatste boek is de humor namelijk ver te zoeken. Gelukkig kan hij meer dan lollig zijn. De kracht van Tandoori zat m in de combinatie van humor en drama, verbeeld in het liefdevolle portret van de moeder. In Giovanna staan ook weer liefdevolle portretten, het boek zit vol oude, eenzame mensen die terugblikken op hun leven en op die ene grote liefde. Het titelverhaal gaat over Ezio, die vlak na de oorlog op het strand Giovanna leert kennen, de eerste vrouw met een zelfgemaakte bikini. De eerste vrouw ook die hij in haar navel zoent. De vrouw bij wie hij zestig jaar uit de buurt blijft en naar wie hij blijft terugverlangen. Tussen alle romantiek door bewandelt Van der Kwast op soepele wijze allerlei zijpaden. Hij zoomt in op details en vertelt kleine geschiedenissen van mensen in het zonnige Italië. Van der Kwast verrast met een melancholiek zomers boek waar je de zandkorrels niet meer uit krijgt. (RvN) GAME Ghost Recon: Future Soldier 8 Ghost Recon: Future Soldier is, zoals de titel aangeeft, een futuristische shooter. Het sterke van Ghost Recon is de actie van de game. Het is geen standaard first person shooter, aangezien het camerastandpunt zich vlak achter jouw personage bevindt. In de verhaalmodus voer je missies uit. Bij elke missie kies je een wapenuitrusting, wat de herspeelwaarde van het verhaal verhoogt. De omgevingen waarin je je missie uitvoert zijn zeer gevarieerd. De ene keer loop je met je teamgenoten door een stad, een volgende keer moet je een missie midden in een woestijn tot een goed einde brengen. Beeld en geluid van sprekende personages loopt echter niet synchroon, wat een matig realiteitsgehalte geeft. Online is Ghost Recon qua gameplay zeer sterk. Door doelstellingen te halen en tegenstanders te doden, krijg je ervaringspunten waardoor je in rang stijgt en extra wapens vrijspeelt. Wel vervelend zijn de lags die veelvuldig voorkomen. Tijdens een potje knallen kun je zomaar uit het spel worden gegooid. Daardoor loop je de ervaringspunten ook mis. (JV) Gossip A Joyfull Noise Na twee blues-cd s brak het Amerikaanse Gossip in 2006 door in de alternatieve scene met Standing in the Way of Control waarop een mix tussen blues en rock te horen was althans ergens op de achtergrond van de fenomenale schreeuwstem van zangeres Beth Ditto. Ditto is duidelijk een vrouw waar je niet om heen kunt. En dat slaat niet eens op haar omvang: ze beet in interviews van zich af als het ging om onderwerpen als overgewicht en homoseksualiteit. Behalve vijanden leverde deze publiciteit ook nieuwe fans op. Dat was te merken aan de verkoop van de vierde cd, Music for men uit Dankzij deze plaat, waarop de blues was ingeruild voor eighties-disco, werd de band nog groter. Gossip is nu terug met een cd waarop wederom eighties-disco en hedendaagse rock een perfect verbond aangaan. De band lonkt nog meer naar de hitparades, want de sound is iets gladder en je hoort Beth iets minder schreeuwen. Daarom is dit album net niet zo vet als het vorige. Toch kan Gossip de directe concurrentie van Santigold, Asteroid Galaxy Tour, Ting Tings en Marina & Diamonds nog met gemak aan dankzij de strakke beats en de stem van Beth. (RvN) CD 7 Gerard Ekdom - BBQ Box Volume 3 Endless Summer (Oceana), Het regende zon (Ellen ten Damme), Da Bop (WTF), Lion in the morning sun (Will & the People) of het erg leuke, maar nog onbekende Pepita (Vadoinmessico)? Wat de zomerhit van 2012 wordt weet je over twee maanden als je helemaal gek wordt van het liedje. Dan maar terug naar vorige zomers met Gerard Ekdom, de dj met de barbecuefetish. Voor het derde opeenvolgende jaar stelt hij een box met zomerliedjes samen. Michel Telo levert de meest recente song. Verder kiest Ekdom vooral uit de eighties, nineties en zeroes. Bekende songs als Summer Jam, Kokomo en Carnaval de Paris. Luchtige disco is wat Ekdom het liefste hoort als hij weer eens te laat de karbonades omdraait. Toch sandwicht hij tussen de vlees-noch-vis-liedjes (Ritmo de la noche, A la la la la long) ook beter werk. Zoals de reggaesongs van vader en zoon Marley. Daarnaast laat Ekdom horen niet alleen voor 3FM, maar ook voor Radio 6 te werken met zijn soul & jazz-keuzes als Gil Scott-Heron, Jamie Lidell en Bill Withers. Het gevaar van Withers Lovely Day is echter dat je deze cd s inwisselt voor de grootste-hits-cd van Withers om er een heel relaxte hangmatzomer van te maken. (RvN) 38 Témoins Van: Lucas Belvaux Met: Yvan Attal, Sophie Quinton, Nicole Garcia In de bios: 28 juni Films met een nummer in de titel zijn meestal sequels. Elke zomer lopen de getallen weer hoger op, denk dit jaar aan Streetdance 2, Men in Black 3 en Ice Age 4. Toch zijn er ook andere cijfers die cinematografisch meetellen: 5 Year Engagement, 21 Jump Street en 38 Témoins. Bij de laatste film gaat het om 38 getuigen van een moord. In de Franse havenplaats Le Havre wordt een studente vermoord, pal tegenover een flat. Bijna alle bewoners beweren niets te hebben gemerkt. Alleen Pierre heeft een schreeuw gehoord. Een rechercheur en een journaliste geloven niet dat verder niemand iets heeft gehoord. Of durft niemand het toe te geven? En daarmee aan te geven dat ze niet hebben ingegrepen? Het had het leven van de studente kunnen redden. 38 Témoins is geen gewone detective waarin een moord moet worden opgelost. Dit is een film die vragen stelt. In beeld doen de journaliste, de rechercheur en later ook Pierre dat. Buiten beeld vraag je je af of jij zou ingrijpen en zo niet, of je daar eerlijk over zou durven zijn. De film is spannend op psychologisch vlak en ontluisterend op menselijk vlak. (RvN) PRIJSVRAAG Piranha 3DD Van: John Gulager Met: Danielle Panabaker, David Hasselhoff In de bios: 14 juni B-films werden ooit quickies genoemd, omdat ze in korte tijd gemaakt werden, niet veel langer dan een uur duurden en maar kort in de bios draaiden. Het publiek kwam sowieso, ondanks de onbekende acteurs, vanwege de actie en de vele halfblote vrouwen. Met de opkomst van de video verdwenen deze goedkope films uit de bioscopen, maar harde, ranzige actiefilms duiken (zeker sinds Tarantino) weer overal op. De budgetten zijn nu groter, net als de explosies (en de borsten). Piranha 3DD is het vervolg op Piranha van twee jaar terug, waarin badgasten werden opgeschrikt door vleesetende vissen. In deze film gebeurt precies hetzelfde. Ook nu zijn de daders bloeddorstig, de slachtoffers schaars gekleed en de helden te laat om iedereen te redden. Nieuw is een gastrol voor de oude Baywatchster David Hasselhoff die zichzelf op geestige wijze parodieert. Net als de old skool B-films duurt de slachting niet veel langer dan een uur en blijft het verhaal maar kort in je geheugen hangen. Op enkele zeer belachelijke en tegelijkertijd wanstaltige scènes na, die er voor zorgen dat je het zwembad deze zomer zult mijden. Piranha 3DD is een B-film in 3D: zonder diepgang, maar met een bite. (RvN) Madagascar 3 Benieuwd wat Alex, Marty, Gloria en Melman meemaken als ze Europa aandoen? Kijk dan vooral Madagascar 3 Europe s most wanted. Een klein tipje van de sluier lichten we alvast op: ze treden op in het circus, maar zoeken vooral de weg naar huis. Op 12 juli komt de film in Nederland uit. Sax en Wolff Cinestar geven voor deze film een viparrangement weg. Win twee entreekaarten plus een drankje en snackje voor tijdens de film door de volgende vraag te beantwoorden: Wat is de naam van de acteur die de stem van leeuw Alex in de film inspreekt. Mail je antwoord, je naam en telefoonnummer vóór vrijdag 6 juli naar sax@saxion.nl. Alleen Saxionners kunnen meedoen aan deze actie. Scan de QR-code voor een trailer van de film. 37

20 De maand van Volgende editie de studentenband in Deventer, samen- De maand van gesteld uit internationale studenten. Het idee ontstond in oktober Eind mei vond het eerste optreden plaats in café Pafraet bij Saxion. Tot na de zomer Fijne vakantie! In de zomer verschijnt een editie speciaal voor de nieuwe eerstejaars van Saxion, zodat zij ook op de hoogte zijn aan het begin van het nieuwe studiejaar. In september verschijnt er weer een reguliere Sax. Eerste bijeenkomst van de studenten. Denk jij een interessante bijdrage te kunnen leveren voor het volgende magazine? Neem dan contact met ons op via Optreden samen met HOZZBIZZ, de band bestaande uit docenten. Repeteren van het nummer Zombie van The Cranberries in het muzieklokaal in Deventer. Blijf op de hoogte! Volg Sax op Twitter en Facebook (facebook. com/saxmedia). Vind ons leuk en ontvang het laatste nieuws via je nieuwsfeed. Op blijf je op de hoogte van alles in en over Saxion. Foto: Franco Bouly colofon Sax is een redactioneel onafhankelijke uitgave van Saxion. Sax wordt gratis verspreid onder studenten en medewerkers van Saxion in de vestigingen Deventer, Enschede en Apeldoorn. Sax verschijnt negen keer per jaar. Het dagelijks nieuws over Saxion en het hoger onderwijs lees je op Het duet Kings of Heart. Just Beat It op de drums. Redactiesecretariaat Postbus 501, 7400 AM Deventer Handelskade 75, kamer A Abonnementen/toezending Hoofdredactie Thijs Klaverstijn, Wendy van Til , Eindredactie Désirée van Hattum Aan dit nummer werkten mee Jasper Brester, Monika van Breugel, Mandy van Dijk, Ruud Greven, Willem Korenromp, Marco Krijnsen, Susan Kuipers-Westen, Sylvana van Maanen, Jan Medendorp, Yvonne van de Meent, Ricco van Nierop, Nicolien Oldeman, Jerom Rozendaal, Jorben Vink Illustraties Tom Goovaerts (pagina 5) Cover istockphoto/mhj Fotografie Toma Tudor, Auke Pluim Opmaak VisionMakers Enschede Drukwerk Drukkerij Roelofs Enschede Advertenties Bureau van Vliet Postbus 20, 2040 AA Zandvoort Kopij inleveren vóór 22 augustus 2012 Volgende Sax 11 september 2012 Ben jij Saxion-student of werk je bij Saxion? En lijkt het je leuk een keer in Sax te staan? Stuur een naar 38 Misschien ben jij de volgende keer de hoofdpersoon in De maand van Beeldmateriaal en teksten mogen alleen met toestemming van de redactie door derden worden gereproduceerd. 39

Juridische medewerker

Juridische medewerker 28-11-2013 Sectorwerkstuk Juridische medewerker Temel, Elif HET ASSINK LYCEUM Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Hoeveel procent van de opleiding bestaat uit stage?... 6 o Begeleiding...

Nadere informatie

U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt.

U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt. UW MENING GEVEN spreken inleiding en doel Een mening is wat iemand denkt of vindt. U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt. U leert ook uw mening geven. Uw mening geven

Nadere informatie

Knabbel en Babbeltijd.

Knabbel en Babbeltijd. Knabbel en Babbeltijd. (zorg ervoor dat je deze papieren goed leest, uitprint en meeneemt naar de VBW) Het thema van deze VBW-week is Zeesterren. Het thema is de titel van de week (dus geen kreet of korte

Nadere informatie

Onderzoek Inwonerspanel: Maatschappelijke stage (MAS)

Onderzoek Inwonerspanel: Maatschappelijke stage (MAS) 1 (13) Onderzoek Inwonerspanel: Maatschappelijke stage (MAS) Auteur Tineke Brouwers Respons onderzoek Op 31 mei kregen de panelleden van 12 tot en met 16 jaar (89 personen) een e-mail met de vraag of zij

Nadere informatie

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij Rijk Phileas Fogg is een vreemde man. Hij is erg rijk. Maar niemand weet hoe hij aan zijn geld komt. Een baan heeft hij namelijk niet. Toch woont hij in een groot huis, midden in Londen. In zijn eentje.

Nadere informatie

Johannes 6,1-15 - We danken God, want Jezus zorgt voor ons

Johannes 6,1-15 - We danken God, want Jezus zorgt voor ons Johannes 6,1-15 - We danken God, want Jezus zorgt voor ons Dankdag voor gewas en arbeid Liturgie Voorzang LB 448,1.3.4 Stil gebed Votum Groet Zingen: Gez 146,1.2 Gebed Lezen: Johannes 6,1-15 Zingen: Ps

Nadere informatie

Wat is uw naam en uw functie? Ik ben Robert Veenstra, voorzitter van SC Heerenveen.

Wat is uw naam en uw functie? Ik ben Robert Veenstra, voorzitter van SC Heerenveen. Mijn naam is Aron van der Wal. Ik zit in de sport/brugklas HAVO/VWO van het Fivelcollege in Delfzijl. Naar aanleiding van de opdracht om iemand te interviewen die zich minimaal 20 uren per week met sport

Nadere informatie

Vragenlijst Depressie

Vragenlijst Depressie Vragenlijst Depressie Deze vragenlijst bestaat uit een aantal uitspraken die in groepen bij elkaar staan (A t/m U). Lees iedere groep aandachtig door. Kies dan bij elke groep die uitspraak die het best

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

Karin de Galan. Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach.

Karin de Galan. Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach. Karin de Galan Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach. Ze heeft zich gespecialiseerd in het trainen van trainers en richtte in 2007 de galan school voor training op. Eerder werkte ze als

Nadere informatie

Kilometers van hier zijn ze soms mijlen verder

Kilometers van hier zijn ze soms mijlen verder Kilometers van hier zijn ze soms mijlen verder Studie of stage in het buitenland? wilweg.nl Studie of stage in het buitenland? Wil jij je horizon verbreden? Een onvergetelijke tijd beleven? Vrienden hebben

Nadere informatie

Allemaal in ontwikkeling. Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman

Allemaal in ontwikkeling. Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman Permanente educatie in Smallingerland Allemaal in ontwikkeling Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman Van cursussen professioneel Engels, kennis opdoen bij een andere afdeling tot vierjarige

Nadere informatie

Project Alcohol 2014

Project Alcohol 2014 Project Alcohol 2014 Naam: Jong geleerd is oud gedaan!!!! Laat je niet Naam: F L s E s E N Klas:!!! 1 Inleiding De carnaval komt eraan. Een feest dat gevierd moet worden. Maar is het feestje van plezier

Nadere informatie

Factsheet persbericht. Toekomst van studenten onzeker

Factsheet persbericht. Toekomst van studenten onzeker Factsheet persbericht Toekomst van studenten onzeker Inleiding Studententijd De overheid komt met steeds meer nieuwe wetten en voorstellen om te bezuinigen en de student te motiveren zijn/haar studie in

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Kinderen zonder papieren

Kinderen zonder papieren VPM VPM Kinderen zonder papieren Je ziet het bijna elke dag op de tv of in de krant: beelden van landen in oorlog, mensen in armoede. Op zoek naar een betere plaats om te leven, slaan ze op de vlucht.

Nadere informatie

Dag! kennismaken. Ik ben Eric.

Dag! kennismaken. Ik ben Eric. Vocabulaire Oefening 1 Woordweb Dag! Waar kom je vandaan? groeten Goedemorgen! de ontmoeting Hoe heet je? kennismaken Hoi! mensen Hallo! Ik ben Eric. nieuw Ik kom uit Engeland. Hallo, ik ben Mila. Ik ben

Nadere informatie

www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was.

www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was. www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was. Benjamin Plant student Aardrijkskunde Ik weet wat ik wil Het leukste moment van mijn stage is wanneer leerlingen mij uit zichzelf aanspreken

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

28% 72% 30% 70% Aantal geregistreerde deelnemers : 141 Periode evaluatie : 19 maart 2014 t/m 6 april 2014 Aantal evaluaties : 101

28% 72% 30% 70% Aantal geregistreerde deelnemers : 141 Periode evaluatie : 19 maart 2014 t/m 6 april 2014 Aantal evaluaties : 101 Aantal geregistreerde deelnemers : 11 Periode evaluatie : 19 maart 01 t/m 6 april 01 Aantal evaluaties : 101 8% ingevuld niet ingevuld % 0% anoniem niet anoniem 0% RESULTATEN EVALUATIE ICT-PRAKTIJKDAG

Nadere informatie

Lesbrief 14. Naar personeelszaken.

Lesbrief 14. Naar personeelszaken. http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 14. Naar personeelszaken. Wat leert u in deze les? Wanneer u zeggen en wanneer jij zeggen. Je mening geven en naar een mening vragen. De voltooide tijd gebruiken.

Nadere informatie

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN?

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt met het spelen van games. Je beseft dat je hierdoor in de problemen kunt raken: je huiswerk lijdt

Nadere informatie

Auteur: Mirjam Wind, docent en coördinator NT2, Educatie Video s: Gabe Dijkstra en Rick Biemolt, studenten Alfa-college, MultiMedia en Design

Auteur: Mirjam Wind, docent en coördinator NT2, Educatie Video s: Gabe Dijkstra en Rick Biemolt, studenten Alfa-college, MultiMedia en Design Woord voor Woord is een programma mondelinge vaardigheden NT2 voor analfabete beginners. Het omvat 12 lessen. De ontwikkeling van het programma en de daarbij behorende video s is mogelijk gemaakt door

Nadere informatie

KIESWIJZER Ik kies, Ik koos, Ik heb gekozen! Van klas 1 naar klas 2

KIESWIJZER Ik kies, Ik koos, Ik heb gekozen! Van klas 1 naar klas 2 KIESWIJZER 2019 Ik kies, Ik koos, Ik heb gekozen! Van klas 1 naar klas 2 Inhoud Onderwerp Bladzijde Inleiding 3 De talenkeuze 4 Frans 4 Spaans 5 Duits 6 De kunst, media en techniek keuze 7 Kieswijzer St.

Nadere informatie

Jong en veelbelovend

Jong en veelbelovend Jong en veelbelovend Geen bedrijf kan zonder jong talent. Ook Facilicom niet. Maar in tijden van krimp is het moeilijk om plekken voor hen te creëren. Hoe gaan jonge talenten hiermee om? Denken ze een

Nadere informatie

Aan de slag met de Werk Ster!

Aan de slag met de Werk Ster! Aan de slag met de Werk Ster! Werk Ster Copyright EgberinkDeWinter 2013-2014 Werk Ster Stappen naar werk De Werk Ster helpt je duidelijk te krijgen waar jij op dit moment staat op weg naar werk. Je krijgt

Nadere informatie

Hoe gaat het met je studie?

Hoe gaat het met je studie? 195 195 HOOFDSTUK 12 Hoe gaat het met je studie? WOORDEN 1 Kies uit: onvoldoende controleren gymnastiek mening huiswerk 1 Heb je je al gemaakt? 2 Ik was op school niet zo goed in. Ik vond sport niet leuk.

Nadere informatie

C. 3 Wat wil ik Wat is je ambitie/drive; jouw motivatie en interesse

C. 3 Wat wil ik Wat is je ambitie/drive; jouw motivatie en interesse C. 3 Wat wil ik Wat is je ambitie/drive; jouw motivatie en interesse en ook: wil ik werken, of door naar een (passende) hbo-opleiding? Optie 1: Een vraag die ieder mens zich vroeg of laat stelt: wat wil

Nadere informatie

Ambassadors Club Nieuwsbrief #6

Ambassadors Club Nieuwsbrief #6 Ambassadors Club Nieuwsbrief #6 Beste leden, Onder andere in nieuwsbrief nummer zes: - Examenorganisatie World Travel Academy zoekt surveillanten / assessoren - Zomerstop 2013 - Stageproject Drieuit Creatief

Nadere informatie

De studiebelasting voor Werktuigbouwkunde bedraagt gemiddeld 42 uur per week. Wiskunde is wel een

De studiebelasting voor Werktuigbouwkunde bedraagt gemiddeld 42 uur per week. Wiskunde is wel een Naam opleiding: Werktuigbouwkunde Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas terugnemen kan

Nadere informatie

Hans van Rooij VERSTAG

Hans van Rooij VERSTAG Hans van Rooij VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen van

Nadere informatie

Kies uit: schiet op jarig ziekenhuis sport laat. 1 Morgen is mijn dochter. Ze wordt zes jaar. 3 Ik op maandag, woensdag en vrijdag.

Kies uit: schiet op jarig ziekenhuis sport laat. 1 Morgen is mijn dochter. Ze wordt zes jaar. 3 Ik op maandag, woensdag en vrijdag. 21 21 HOOFDSTUK 2 Te laat! WOORDEN 1 Kies uit: schiet op jarig ziekenhuis sport laat 1 Morgen is mijn dochter. Ze wordt zes jaar. 2 Ron,! De bus komt bijna! 3 Ik op maandag, woensdag en vrijdag. 4 We komen

Nadere informatie

Dat ze klaarstaat voor haar vrienden. Als ze samen is met haar vriendinnen, is er veel gein

Dat ze klaarstaat voor haar vrienden. Als ze samen is met haar vriendinnen, is er veel gein Oefening 5 Persoon 1: Annet Kok (moeder) Talent: Prestatiegericht Betrouwbaar Humoristisch Optimistisch Vasthoudend Concreet voorbeeld: Tijdens de hockeywedstrijden Dat ze klaarstaat voor haar vrienden

Nadere informatie

Vakantiegedrag. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van jou verwacht? Factoren die van invloed zijn op vakantiegedrag. Wat is vakantiegedrag?

Vakantiegedrag. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van jou verwacht? Factoren die van invloed zijn op vakantiegedrag. Wat is vakantiegedrag? Waar gaat deze kaart over? Deze kaart gaat over vakantiegedrag van mensen. Het maakt je duidelijk waarom mensen met vakantie gaan en hoe de keuze voor een vakantie tot stand komt. Wat wordt er van jou

Nadere informatie

Get out of the building! Studie en stage in het buitenland

Get out of the building! Studie en stage in het buitenland Get out of the building! Studie en stage in het buitenland Programma 10:00 11:00 uur Inleiding / Mattijs Blekemolen Studie in het buitenland / Kim Voogdt Stage in het buitenland / Anne-Marleen Olthof Ruimte

Nadere informatie

Kies voor meer! kies voor meer

Kies voor meer! kies voor meer kies voor meer Kies voor meer! Je staat op het punt om een heel belangrijke beslissing te nemen: je kiest de school waar je de komende jaren naartoe gaat. Spannend! Want je wilt natuurlijk naar een plek

Nadere informatie

Johannes 6,1-15 We danken God, want Jezus zorgt voor ons

Johannes 6,1-15 We danken God, want Jezus zorgt voor ons Johannes 6,1-15 We danken God, want Jezus zorgt voor ons Dankdag voor gewas en arbeid Liturgie Voorzang LB 448,1.3.4 Stil gebed Votum Groet Zingen: Gez 146,1.2 Gebed Lezen: Johannes 6,1-15 Zingen: Ps 33,2

Nadere informatie

Interview met de Nederlandse studenten in de werkgroepen.

Interview met de Nederlandse studenten in de werkgroepen. Wie zijn wij: Daag! Mijn naam is Jorrit en ik ben 23 jaar jong. Ik ben geboren en getogen in Leeuwarden. Ik zit nu in het 2e jaar van de lerarenopleiding Economie. Bij deze wil ik jullie veel plezier en

Nadere informatie

Lisa Van Damme. Ik hou ervan om het juiste moment af te wachten!

Lisa Van Damme. Ik hou ervan om het juiste moment af te wachten! 2 portfolio Lisa Van Damme Lisa Van Damme begon, geïnspireerd door sociaal geëngageerde fotografen, op 17-jarige leeftijd aan een studie fotografie. Voor haar is fotografie meer dan een doel; het is eerst

Nadere informatie

Naam opleiding: Molecular Science & Technology. Toelating

Naam opleiding: Molecular Science & Technology. Toelating Naam opleiding: Molecular Science & Technology Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas

Nadere informatie

Irma Steenbeek VERSTAG

Irma Steenbeek VERSTAG Irma Steenbeek VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen van

Nadere informatie

Lesbrief bij de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection

Lesbrief bij de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection Lesbrief bij de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection 1 Beste docent, Binnenkort gaat u samen met uw klas naar de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection. Deze lesbrief

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

Anjo de Bont. Anjo de Bont

Anjo de Bont. Anjo de Bont Anjo de Bont is Deventenaar, Een Deventenaar met een zachte g. Kom er maar eens om in de stad waar het skeffen inherent is aan de plaatselijke bevolking.,,ik ben Brabantse van geboorte, legt Anjo de Bont

Nadere informatie

1 Ben of word jij weleens gepest?

1 Ben of word jij weleens gepest? Onderzoeksresultaten TipHorstaandeMaas.nl Pesten Pesten is van alle generaties. Het kan bijna overal plaatsvinden en is daarom dichterbij dan mensen soms denken 8 1 Ben of word jij weleens gepest? 7 6

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A INLEIDING Ik heb vandaag een cadeautje meegenomen. Niet voor jullie, maar voor mijzelf. Het cadeautje staat voor de verrassingen

Nadere informatie

Interview met DJ Kit T

Interview met DJ Kit T Interview met DJ Kit T Ik denk dat heel veel mensen nieuwsgierig zijn naar wie Kit-T nu precies is. Kun je ons wat over jezelf vertellen? Mijn naam is Kitty Nendels, geboren in Kerkdriel en opgegroeid

Nadere informatie

KIEZEN VOOR WERK: HANDLEIDING

KIEZEN VOOR WERK: HANDLEIDING CASUS: AMINA Alle vrijheid die ik in Turkije had verdwijnt. Ik voelde me opgesloten en depressief. Toen ik mijn man leerde kennen ben ik misschien te veel van dingen uitgegaan en heb ik te weinig gevraagd.

Nadere informatie

Nieuwsbrief SHIB december 2013

Nieuwsbrief SHIB december 2013 Nieuwsbrief SHIB december 2013 www.shib.nl info@shib.nl Postbus 250, 3770 AG Barneveld Bankrekening 1526.55.018 t.n.v. SHIB Terug- en vooruitblik Als maakster van deze nieuwsbrief sta ik verbaasd, het

Nadere informatie

Publiekstekst Wet investeren in jongeren

Publiekstekst Wet investeren in jongeren Publiekstekst Wet investeren in jongeren Juni 2009 Deze publicatie is gemaakt door Stimulansz in opdracht van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Stimulansz spreekt haar dank uit aan alle

Nadere informatie

Zoek het uit! Studiekeuze123

Zoek het uit! Studiekeuze123 Zoek het uit! Opdrachten Studiekeuze123 Naam: Klas: Wat denk je zelf? Het maken van een studiekeuze is belangrijk, maar kan best lastig zijn. Er zijn ruim 1.700 bacheloropleidingen waaruit je kunt kiezen

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet!

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet! Gevaarlijke liefde Gevaarlijke liefde In de pauze Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Als je verliefd wordt ben je in de wolken. Tegelijk voel je je

Nadere informatie

REGELS. Onderstreep de pluralisvorm in de zin.

REGELS. Onderstreep de pluralisvorm in de zin. 61 61 REGELS 1 Onderstreep de pluralisvorm in de zin. 1 Ik woon met mijn gezin in een rijtjeshuis met vier slaapkamers. 2 De vijf appartementen in deze flat zijn heel klein. 3 Hij heeft een groot huis

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

pggm.nl Mantelzorg en dementie in de beleving van PGGM&CO-leden

pggm.nl Mantelzorg en dementie in de beleving van PGGM&CO-leden pggm.nl Mantelzorg en dementie in de beleving van PGGM&CO-leden Enquête Mantelzorg en dementie 2014 Vooraf In juli 2014 vroegen wij onze leden naar hun ervaringen met mantelzorg in het algemeen, en mantelzorg

Nadere informatie

Jouw praktische weg naar het hbo. Onderdeel van AOC Oost

Jouw praktische weg naar het hbo. Onderdeel van AOC Oost Jouw praktische weg naar het hbo Onderdeel van AOC Oost 2014 2015 2Informatie Het Groene Lyceum 2014-2015 Lekker praktisch bezig zijn maar wel op een hoog niveau. Is dat ook voor jou de leukste route naar

Nadere informatie

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197 Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,

Nadere informatie

Verpleegkundige in opleiding

Verpleegkundige in opleiding Volg je hart, gebruik je hoofd Verpleegkundige in opleiding Opleiding verpleegkunde Zoek je zinvol werk en wil je graag voor mensen zorgen? Word dan verpleegkundige! Kom naar VUmc. Wij zijn je ideale partner

Nadere informatie

Growth & Reflection. Opleverdatum: 18 juni 2014

Growth & Reflection. Opleverdatum: 18 juni 2014 Growth & Reflection Growth & Reflection Opleverdatum: 18 juni 2014 Multimediaal Reclamebureau 2013/2014 Inleiding Er zit alweer een half jaar bij MMR op en ik heb weer veel nieuwe dingen geleerd en nieuwe

Nadere informatie

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

Dank u wel kolonel Lambrichts, mevrouw Sybilla Dekker, Generaal, geachte aanwezigen,

Dank u wel kolonel Lambrichts, mevrouw Sybilla Dekker, Generaal, geachte aanwezigen, Spreekpunten staatssecretaris De Vries van Defensie ter gelegenheid van de eerste deeltijdopleiding Middelbare Defensie Vorming te Den Haag. Let op: Alleen gesproken woord geldt! Dank u wel kolonel Lambrichts,

Nadere informatie

foto s sina willmann haar mannetje

foto s sina willmann haar mannetje foto s sina willmann Sina Willmann staat haar mannetje De wereld van quadraces staat bij het brede publiek voornamelijk bekend als een echte mannenwereld. Er zijn echter ook dames die hun mannetje weten

Nadere informatie

Misschien zit u hier wel met de grote vraag: wat is Kerst eigenlijk?

Misschien zit u hier wel met de grote vraag: wat is Kerst eigenlijk? 25 december 2015 1 e Kerstdag Sixtuskerk te Sexbierum Ds. A.J. (Anneke) Wouda Teksten: Hebr. 1:1-6 en Lucas 2: 15-21 Geliefden van God, gemeente van Christus, Kerstochtend 2015 U zit midden in een kerstviering,

Nadere informatie

Onderzoek Stress. 5 Juni 2014. Over het 1V Jongerenpanel

Onderzoek Stress. 5 Juni 2014. Over het 1V Jongerenpanel Onderzoek Stress 5 Juni 2014 Over het onderzoek Aan dit online onderzoek, gehouden van 20 mei tot en met 5 juni 2014 in samenwerking met 7Days, deden 2.415 jongeren mee. Hiervan zijn er 949 scholier en

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar DOELSTELLINGEN Ouders zijn zich ervan bewust dat je altijd en overal communiceert Ouders wisselen ervaringen met elkaar uit over hoe de communicatie met hun pubers verloopt Ouders verwerven meer inzicht

Nadere informatie

Naam opleiding: Life Science & Technology. Toelating

Naam opleiding: Life Science & Technology. Toelating Naam opleiding: Life Science & Technology Toelating Is de studie moeilijk? De studie is pittig; zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie direct vol voor gaat. Gas terugnemen kan altijd

Nadere informatie

Laura Kamies Het Assink Lyceum Klas 4T3 4 e schooljaar. Sectorwerkstuk. Pedagogisch medewerker

Laura Kamies Het Assink Lyceum Klas 4T3 4 e schooljaar. Sectorwerkstuk. Pedagogisch medewerker Laura Kamies Het Assink Lyceum Klas 4T3 4 e schooljaar Sectorwerkstuk Pedagogisch medewerker Inhoud Inleiding... 3 Dagverslagen... 3 - Van elke dag een verslag van wat je gedaan hebt.... 3 - Wat heb jij

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Het houden van een spreekbeurt

Het houden van een spreekbeurt Het houden van een spreekbeurt In deze handleiding staan tips over hoe je een spreekbeurt kunt houden. Waar moet je op letten? Wat moet je wel doen? En wat moet je juist niet doen? We hopen dat je wat

Nadere informatie

Hu? Hoge Hakken Witte Vloeren? Wat dat is, leggen we je zo uit. Allereerst: Whoo we re going to Ibiza! Waarom dit weekend?

Hu? Hoge Hakken Witte Vloeren? Wat dat is, leggen we je zo uit. Allereerst: Whoo we re going to Ibiza! Waarom dit weekend? Hu? Hoge Hakken Witte Vloeren? Wat dat is, leggen we je zo uit. Allereerst: Whoo we re going to Ibiza! Het komt al snel dichterbij, nog maar een paar nachtjes slapen en dan is het zover. We gaan genieten

Nadere informatie

Welkom in de derde klas!

Welkom in de derde klas! Welkom in de derde klas! De meeste van jullie zijn twee jaar leerling van onze school geweest. Jullie weten wel hoe het hier werkt. Wat er van je verwacht wordt. Wat wel en niet geaccepteerd wordt. Dat

Nadere informatie

Onderzoek Inwonerspanel Jongerenonderzoek: alcohol

Onderzoek Inwonerspanel Jongerenonderzoek: alcohol 1 (19) Onderzoek Inwonerspanel Auteur Tineke Brouwers Respons onderzoek Op 5 december kregen de panelleden van 12 tot en met 18 jaar (280 personen) een e-mail met de vraag of zij digitaal een vragenlijst

Nadere informatie

Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer. Introductiefase: 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent?"

Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer. Introductiefase: 2. Vraag: Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent? Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer "Welkom:..." Introductiefase: 1. "We gaan vandaag proberen te voorspellen." 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent?" 3. Discussie:...

Nadere informatie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Ervaringen, belevenissen, vragen in woorden gevangen om die woorden weer vrij te laten in nieuwe ervaringen, belevenissen, vragen. Marcel Zagers www.meerstemmig.nl

Nadere informatie

Dit is een gatentoets die een selectie van teksten bevat die geleerd zijn in de cursus Nederlands voor buitenlanders. Er zijn 100 opgaven.

Dit is een gatentoets die een selectie van teksten bevat die geleerd zijn in de cursus Nederlands voor buitenlanders. Er zijn 100 opgaven. Dit is een gatentoets die een selectie van teksten bevat die geleerd zijn in de cursus Nederlands voor buitenlanders. Er zijn 100 opgaven. U hebt voor deze toets maximaal een uur. Wacht tot u mag beginnen

Nadere informatie

GEZOCHT. denkers & doeners. studereninduitsland.nl

GEZOCHT. denkers & doeners. studereninduitsland.nl GEZOCHT denkers & doeners studereninduitsland.nl Weleens gedacht aan studeren in Duitsland? Studeren in Duitsland, nog niet zo veel Nederlanders doen het. Toch heeft Duitsland enorm veel te bieden: aan

Nadere informatie

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft!

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! Scott de Jong http://www.positiefleren.nl - 1 - Je leest op dit moment versie 2.0 van het Ebook: 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft.

Nadere informatie

Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier

Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier Vraag 1 Hoe heb je zielsliefde ontdekt, en ontdekte je zielsliefde het ook op dat moment? Ik ontmoette haar op mijn werk in de rookruimte. We konden

Nadere informatie

Hoe je je voelt. hoofdstuk 10. Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld:

Hoe je je voelt. hoofdstuk 10. Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld: hoofdstuk 10 Hoe je je voelt Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld: zenuwachtig wakker worden omdat je naar school moet, vrolijk

Nadere informatie

Als je nog steeds hoopt dat oplossingen buiten jezelf liggen dan kun je dit boekje nu beter weg leggen.

Als je nog steeds hoopt dat oplossingen buiten jezelf liggen dan kun je dit boekje nu beter weg leggen. Theoreasy de theorie is eenvoudig. Je gaat ontdekken dat het nemen van verantwoordelijkheid voor je eigen denken en doen dé sleutel is tot a beautiful way of life. Als je nog steeds hoopt dat oplossingen

Nadere informatie

U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen.

U leert in deze les toestemming vragen. Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. TOESTEMMING VRAGEN les 1 spreken inleiding en doel U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. Bij toestemming vragen is het belangrijk dat je het op een

Nadere informatie

Gewoon meedoen! www.estinea.nl

Gewoon meedoen! www.estinea.nl Gewoon meedoen! Hoe wil jij meedoen? Dat vragen we aan iedereen die bij Estinea komt voor ondersteuning bij wonen, werken of leren. Meedoen in de samenleving - op je eigen niveau en je eigen manier - levert

Nadere informatie

Bij. research. Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne.

Bij. research. Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne. Bij research Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne. Opdracht 1 Stagelogboek De eerste dag heb ik bij Ron Steijvers stage gelopen en die is project leider ontwikkelaar, vooral

Nadere informatie

Onderzoek Je wordt 18 jaar en dan? De gevolgen voor je geldzaken

Onderzoek Je wordt 18 jaar en dan? De gevolgen voor je geldzaken Onderzoek Je wordt 18 jaar en dan? De gevolgen voor je geldzaken Rapportage Juli 2013 Meer informatie: info@wijzeringeldzaken.nl Samenvatting (1/3) 1. Veel 17-jarigen maken de indruk verstandig om te gaan

Nadere informatie

Liturgie voor de scholendienst 2015

Liturgie voor de scholendienst 2015 Liturgie voor de scholendienst 2015 Kerk van de Nazarener & Christelijke Basisschool De Vliet Klaaswaal Zondag 1 februari Thema: Bestaat God (eigenlijk wel)? Welkomstwoord Uitleg over de kerk Kinderopwekking

Nadere informatie

Adinda Keizer - Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Vindjeklant.nl worden gekopieerd of gebruikt in commerciële

Adinda Keizer - Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Vindjeklant.nl worden gekopieerd of gebruikt in commerciële Adinda Keizer - Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Vindjeklant.nl worden gekopieerd of gebruikt in commerciële uitingen. Als startend ondernemer is alles nieuw. De boekhouding,

Nadere informatie

Dat had ik nooit gedacht en nog steeds kan ik het niet zo goed bevatten.

Dat had ik nooit gedacht en nog steeds kan ik het niet zo goed bevatten. Wow! 17.597,14 euro in drie dagen... Dat had ik nooit gedacht en nog steeds kan ik het niet zo goed bevatten. 17.597,14 euro in drie dagen tijd... de meeste mensen zouden hier een heel jaar voor moeten

Nadere informatie

Bevolkingsgroepen DOE KAART 1. Naam van het project. Als je voor deze opdracht kiest leer je meer over een bepaalde bevolkingsgroep.

Bevolkingsgroepen DOE KAART 1. Naam van het project. Als je voor deze opdracht kiest leer je meer over een bepaalde bevolkingsgroep. DOE KAART 1 Bevolkingsgroepen Als je voor deze opdracht kiest leer je meer over een bepaalde bevolkingsgroep. Zoek 6 verschillende bevolkingsgroepen op. Kies 1 bevolkingsgroep uit waar je meer over wilt

Nadere informatie

Christmas Edition. Voor wielrennen was het... Mijn familie is mijn ware vriend! ALIES GESPOT IN BELGIË. Alies: Ik heb een schoenen verslaving

Christmas Edition. Voor wielrennen was het... Mijn familie is mijn ware vriend! ALIES GESPOT IN BELGIË. Alies: Ik heb een schoenen verslaving Glass Christmas Edition Voor wielrennen was het... Alies: Ik heb een schoenen verslaving Mijn familie is mijn ware vriend! ALIES GESPOT IN BELGIË Inhoudsopgave Pagina: Even voorstellen 4-5 Ik heb een schoenen

Nadere informatie

Winnen en behouden van nieuwe cliënten

Winnen en behouden van nieuwe cliënten Winnen en behouden van nieuwe cliënten Dat is de kracht van het zelfstandig ondernemerschap in tegenstelling tot de grote bedrijven. Alles draait om het vertrouwen van jouw cliënt in jouw professionaliteit.

Nadere informatie

Er is toch niemand die jou aardig vindt. SUKKEL.

Er is toch niemand die jou aardig vindt. SUKKEL. Liefde Ik laat je nooit in de steek. Ik zal je helpen. Jij bent mijn beste vriendin. Het mooiste wat ik heb, geef ik aan jou. Ik ben verliefd... Ik heb alles voor je over. IK HOU VAN JOU! Ik bid voor je.

Nadere informatie

Ik wil weten wát ik kies. Proef. Studeren. bij Hogeschool Rotterdam

Ik wil weten wát ik kies. Proef. Studeren. bij Hogeschool Rotterdam Ik wil weten wát ik kies Proef Studeren bij Hogeschool Rotterdam Proefstuderen Als je (bijna) zeker weet welke opleiding je wilt gaan volgen, is het leuk en interessant om alvast eens te proeven aan je

Nadere informatie

Blok 1 - Introductie

Blok 1 - Introductie Reflectie jaar 1 Algemeen Aan het begin van het eerste jaar kwamen een hoop nieuwe dingen op mij af. Na een jaar reizen had ik veel zin om aan de studie Voeding en Diëtetiek te beginnen en was erg benieuwd

Nadere informatie

WERK EN INKOMEN VOOR JONGGEHANDICAPTEN Signalen uit de praktijk in vraag en antwoord. Breed Platform Verzekerden en Werk NUMMER 1, november 2006

WERK EN INKOMEN VOOR JONGGEHANDICAPTEN Signalen uit de praktijk in vraag en antwoord. Breed Platform Verzekerden en Werk NUMMER 1, november 2006 WERK EN INKOMEN VOOR JONGGEHANDICAPTEN Signalen uit de praktijk in vraag en antwoord Breed Platform Verzekerden en Werk NUMMER 1, november 2006 Het komend jaar werkt het BPV&W samen met NIZW aan het project

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema.

Thema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema. http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 16. Herhaling thema. Wat leert u in deze les? De woorden van les 12, 13, 14 en 15. Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van: Gemeente Den Haag

Nadere informatie

Jeroen Neef: betontimmerman met diploma

Jeroen Neef: betontimmerman met diploma bouwen Magazine over loopbaanontwikkeling en vaktechniek voor werknemers in de bouw en infra nr. 2 april 2011 Jeroen Neef: betontimmerman met diploma Prefab fundering met IJB Smartfoot Uitvoerder Cees

Nadere informatie

Veel gestelde vragen over de U-Talent Academie

Veel gestelde vragen over de U-Talent Academie Veel gestelde vragen over de U-Talent Academie Veel leerlingen die overwegen om deel te nemen aan de U-Talent Academie hebben vragen over het programma, de selectie, de zwaarte van het programma. In dit

Nadere informatie

Naam opleiding: Technische Natuurkunde. Toelating

Naam opleiding: Technische Natuurkunde. Toelating Naam opleiding: Technische Natuurkunde Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas terugnemen

Nadere informatie