Voeg altijd berekeningen toe. Vergeet niet te verklaren, motiveren als daar om wordt gevraagd.

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Voeg altijd berekeningen toe. Vergeet niet te verklaren, motiveren als daar om wordt gevraagd."

Willem Frans Kuipersё
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 h5 e 1p oefentoets 1e periode (versie 1p) lad 1 van 5 Voeg altijd erekeningen toe. Vergeet niet te verklaren, motiveren als daar om wordt gevraagd. Opgave 1 Duurzame welvaart is de mate waarin men (een evolking van een land) in zijn ehoeften kan lijven voorzien, waarij die ehoeften met elkaar onurreren om de inzet van shaarse middelen. a Verklaar dat vrije tijd een ehoefte is die onurreert met andere ehoeften. Het nationaal inkomen van een land, erekend als de toegevoegde waarde van edrijven en overheid, kan vooral zijn te danken aan de delfstoffen die het exporteert. Verklaar vanuit ovenstaande definitie van duurzame welvaart dat een hoog nationaal inkomen niet hoeft samen te vallen met een hoog welvaartsniveau. Welke gegevens, ehalve de omzet, he je nog nodig voor de erekening van de netto toegevoegde waarde van een edrijf? Groot-Brittannië wil in 2050 haar CO 2 emissie met 80% heen teruggedrongen t.o.v d Noem twee praktishe veranderingen die nodig zullen zijn om deze amitieuze doelstelling te ehalen, en geef daarij aan wat deze veranderingen met shaarste te maken heen. In onderstaande tael staan indexijfers van de ontwikkeling van Y, P en B over een aantal jaren. Y: nationaal inkomen in lopende prijzen; P: prijspeil; B: evolkingsomvang (1) Nationaal produt in lopende prijzen (2) Index algemeen prijspeil (3) Nationaal produt in onstant prijspeil van 2006 jaar Y P mld 94,3 y mld mld 103,7 e f g Bereken (op het papier voor de uitwerkingen) de ontrekende waarden voor y in de tael. Bereken het perentage waarmee het reëel nationaal produt per hoofd is veranderd tussen 2004 en 2007 als nog ekend is dat de evolking in deze periode is gegroeid met 2,9%. Rond af op 1 deimaal. Gaat het hier om welvaart in ruime zin? Motiveer,

2 h5 e 1p oefentoets 1e periode (versie 1p) lad 2 van 5 Opgave 2 De nominale ruto loonstijging is voor de vakonden het elangrijkste punt van onderhandeling met de werkgevers. Ze letten daarij ook op de onsumentenprijsindex (CPI) en op de tarieven van loonelasting en soiale premies. a Welke uitspraak is lijkaar juist: A Vakondsleden letten vooral op hun rutoloon. B Vakondsleden letten vooral op hun reëel rutoloon. C Vakondsleden letten vooral op hun reëel nettoloon. B Vakondsleden letten vooral op hun nettoloon. De erekening van het CPI door het CBS erust op de gegevens van onderstaande tael. Waar haalt het CBS de gegevens uit de kolommen (1) en (2) vandaan? (1) uitgaven (2) prijsverandering voeding 30 1,5% kleding 18-4,8% wonen 15 4,0% gezondheid 22 6,0% overig 15 1,2% 100 Aan het eind van vorig jaar stond het CPI op 100. Geef een erekening van de CPI aan het eind van dit jaar. Het uitgavenpatroon van het gemiddelde vakondslid past ij deze tael. Het gemiddeld inhoudingsperentage op het rutoloon (in verand met loonelasting en soiale premies) gaat omhoog van 36% naar 37%. d Met welk perentage moet het rutoloon toenemen om de koopkraht van het nettoloon van het gemiddeld vakondslid gelijk te houden? Stel in de erekening het oude rutoloon op 100 geldeenheden. Piet IJzermans heeft geen zorgverzekering en verder geen medishe kosten. Wat anderen in het asisjaar aan gezondheid uitgeven geeft hij extra aan kleding uit. e Bereken hoeveel proentpunt (op 1 deimaal nauwkeurig) de prijsstijging voorpiet gunstiger uitvalt dan de prijsstijging volgens het CPI.

3 gemiddeld inkomen persoongroep in h5 e 1p oefentoets 1e periode (versie 1p) lad 3 van 5 Opgave 3 Voor het afleiden van de Lorenzurve uit inkomensgegevens van een evolking, wordt de totale evolking op 100% en het totale inkomen op 100% gesteld. Je kunt ook een representatieve steekproef van 100 personen uit deze evolking nemen, en hun totale inkomen op 100 punten stellen, waarij 1 punt gelijk is aan het gemiddeld inkomen per hoofd van de evolking. Bij de indeling van de evolking in inkomensgroepen moet gelden dat het gemiddeld inkomen per persoon in elke volgende groep hoger is dan in de voorafgaande groep. Door de inkomensgroepen niet goed op volgorde te zetten, zijn deze getallenparen voor de Lorenzurve erekend: (0, 0) (20, 7) (40, 37) (60, 53) (80, 65) (100, 100). De ijehorende lelijke Lorenzurve zou dan worden: um. % van het inkomen um. % van de evolking a Vereter de getallenparen, zodat de inkomensgroepen naar oplopend inkomen per persoon zijn geordend en teken op de ijlage de vereterde Lorenzurve. Bereken deze verhouding voor de inkomensverdeling die is ingedeeld in inkomensgroepen van laag naar hoog: Geef twee redenen waarom de Lorenzurve voor de seundaire inkomens dihter ij de rehte lijn door de punten (0,0) en (100,100) ligt, dan de Lorenzurve voor de primaire inkomens. Dividend is door NV s uitgekeerde winst. Slehts 40% van de evolking elegt in aandelen, en elke elegger krijgt evenveel dividend. d Teken op de ijlage ook een Lorenzurve voor de verdeling van het dividend.

4 h5 e 1p oefentoets 1e periode (versie 1p) lad 4 van 5 Opgave 4 In het Nederland van 2050 worden urgemeesters door de evolking gekozen. De kandidaten voeren een verkiezingsampagne samen met de kandidaat-loourgemeester, die running mate wordt genoemd. Sarah Palinova is een populaire vershijning uit Rotterdam-West, en ze is running mate van Ahmed Tali. In dit Nederland heeft men voor goederen en diensten oven een epaalde prijs een apart tw-tarief ( het luxe tarief ) ingesteld van 34%. Het normale tw tarief is 21%. Sarah koopt, met geld uit de partijkas, voor ,- leuke kleren om er in de ampagne goed uit te zien. Dit edrag noemen we verder het kleedgeld. Onder partijleden van haar partij, de BVP (rede volkspartij) heersen gemengde gevoelens over het kleedgeld van Sarah Palinova. a Noem in dit verand twee tegenstrijdige gevoelens onder partijleden. De ampagnekleding van Sarah valt geheel in het luxe tarief. Als Sarah hetzelfde edrag had esteed aan kleding met een tw-tarief van 21%, hoeveel tw zou er dan, via de partijkas, zijn etaald? De elastingdienst trekt deze gegevens na, en stuurt Sarah een jaar na de ampagne een naheffing inkomstenelasting. De fisus eshouwt van het kleedgeld als inkomen. Sarah had in 2050 (zonder deze fisale hererekening) een elastaar inkomen van euro. Het marginaal elastingtarief dat daarij hoorde was 40% volgens shijf 3. De hoogste elastingshijf, shijf 4, heeft een ondergrens van euro en een tarief van 50%. Welke naheffing over 2050 zal Sarah in 2051 moeten etalen? ## ijlage

5 h5 e 1p oefentoets 1e periode (versie 1p) lad 5 van 5 BIJLAGE Naam: Grafiek ij opgave 3 um. % v/h inkomen um. % van de evolking

6 antwoorden h5 e 1p 1a d Meer vrije tijd, dus minder areidstijd om onsumptiegoederen te produeren en geld te verdienen om die te kopen. Het verlies van natuurlijke hulpronnen moet als negatieve fator worden gezien, maar dat negatieve aspet wordt niet in het nationaal inkomen meegenomen. Inkopen ij andere edrijven van grondstoffen en diensten, en afshrijvingen. Meer aandaht voor hergeruik, energieesparing, groene stroom en dergelijke. De inspanningen daarvoor leggen eslag op een deel van de produtieapaiteit, waardoor die er minder onsumptiegoederen kunnen worden gemaakt. e y 2004 = 460*(100/94,3) 488 ; y 2006 = 522; y 2007 = 540*(100/103,7) 521 f Bijvooreeld met groeifatoren: g reëel inkomen per hoofd = g reëel inkomen g = 521/488 evolking 1,029 =1,068 1,029 1,038 dus 3,8% g Nee. Er wordt alleen rekening gehouden met de eshikaarheid van goederen en diensten. 2a C (de vakonden onderhandelen over het nominaal rutoloon, met in hun ahterhoofd het reëel nettoloon dat voor hun leden van elang is) (1:) udgetonderzoek onder onsumenten. (2:) gegevens over prijzen ij detailhandel 0,30x101,5 + 0,18x95,2 + 0,15x101,2 101,7 d Brutoloon oud = 100, dus Nettoloon oud: 100 0,64 = 64 Nettoloon nieuw moet worden: 64 1,017 65,1 Brutoloon nieuw moet worden: 65,1 / ,3 rotolooneis van 3,3% e persoonlijke prijsindex Piet: 0,30 101,5 + 0,40 95,2 + 0, ,15 101,2 98,1 Beter af : 101,7 98,1 = 2,6 proentpunt 3a Uit de geumuleerde gegevens (0, 0) (20, 7) (40, 37) (60, 53) (80, 65) (100, 100) volgen deze afzonderlijke groepsgegevens: (20, 7) (20, 30) (20, 16) (20, 12) (20,35). In een goede volgorde wordt dat: (20, 7) (20, 12) (20, 16) (20, 30) (20,35) Nu weer geumuleerd: (0,0) (20,7) (40,19) (60,35) (80,65) (100,100) 30 geldeenheden per 20 deelnemers 12 geldeenheden per 20 deelnemers = 2,5 Hogere elastingtarieven voor hogere inkomens, hogere uitkeringen voor mensen met de lagere primaire inkomens. d Horizontale lijn tussen (0,0) en (40,0) daarna loopt de lijn van (40,0) naar (100,100) 4a Men ziet haar graag stemmen winnen. Er is ongerustheid over haar eerlijkheid / = % + ( ) 50% =

Vergelijkbare documenten

Lesbrief CBS, inflatie en indexcijfers

Lesbrief CBS, inflatie en indexcijfers 2COLLEGE RUIVEN Lesrief CBS, inflatie en indexijfers Consumptie PSB en JKH 2016-2017 Deze lesrief geeft extra informatie over CBS, inflatie en indexijfers die je nodig het voor je PTA-toetsen en eindexamen.