Toezichtarrangement Koopvaardij

Transcriptie

1 Datum Toezichtarrangement Koopvaardij

2

3 4 van 48 Inhoudsopgave 1 Inleiding 6 2 Domeinbeschrijving Karakterisering van het domein Zeevaartbeleid Wet- en regelgeving Missie, visie en doelen van de inspectie Verankering van veiligheid, milieu en arbeidsomstandigheden Samenwerking 11 3 Algemeen Jaarplan Prioritering Inspectie- en interventiestrategieën Verantwoording en evaluatie Ongevallenonderzoek 19 4 Toezicht op de Nederlandse reders Inleiding Toelating en Continuering Toetskader Wettelijke bepalingen Overige normen Inspecteren Interveniëren 27 5 Toezicht op de buitenlandse reders Inleiding Toetskader Inspecteren Interveniëren 32 6 Toezicht op klassenbureaus Inleiding Toelating en continuering Toetskader Inspecteren Interveniëren 41

4 5 van 48 7 Toezicht op de overige aangewezen organisaties Inleiding Keuringsinstanties voor de Wet scheepsuitrusting Keuringsinstanties voor de Wet pleziervaartuigen Vlottenkeurstations Keuringsartsen Opleidingsinstituten 48

5 6 van 48 1 Inleiding Dit toezichtarrangement beschrijft de inrichting en werkwijze van het toezicht in het domein Koopvaardij. De Inspectie Verkeer en Waterstaat (verder: de inspectie) informeert hiermee de buitenwereld waar zij in het domein Koopvaardij voor staat en wat zij doet om dit te realiseren. Voor de inspectie zelf is dit toezichtarrangement het kader voor de programmering van het toezicht in het domein. De andere toezichtarrangementen in de sector zeevaart zijn visserij, zeehavens en gevaarlijke stoffen en worden elders beschreven. De herziening van de toezichtarrangementen voor de domeinen van de inspectie is een gevolg van een aantal ontwikkelingen: de Kaderstellende visie op Toezicht (KVOT-2) en het nieuwe kabinetsbeleid, in het bijzonder het programma Vernieuwing Rijksdienst, Vernieuwd Toezicht en Frontoffices en de introductie van toezichtinstrumenten voor een risico gebaseerd toezicht. Het toezichtarrangement is de uitwerking van de door de minister (september 2005) vastgestelde visie op het toezicht in het domein Koopvaardij De koers verlegd. Belangrijke uitgangspunten voor de vernieuwde visie op het toezicht in het domein zijn de principes van goed toezicht afkomstig uit onder meer de KVOT-2: selectief, slagvaardig, samenwerkend, onafhankelijk, transparant, professioneel, actief in Europa (en daarbuiten) en digitaal. De inspectie geeft met dit toezichtarrangement voor het domein Koopvaardij vorm aan deze principes. Dit toezichtarrangement bestaat uit een algemeen deel en uit vier specifieke delen. Het algemene deel betreft het gehele domein Koopvaardij (de hoofdstukken 2 en 3): 2. Domein. Hierin worden de verschillende partijen beschreven die betrokken zijn bij het toezicht in het domein en de relaties tussen deze partijen. 3. Algemeen. Hierin worden de onderwerpen jaarplan en inspectieprogramma en onderzoek ongevallen beschreven. De specifieke delen betreffen het toezicht op de onderscheiden doelgroepen in het domein (de hoofdstukken 4 t/m 7): 4. Toezicht op de Nederlandse reders 5. Toezicht op de buitenlandse reders 6. Toezicht op de klassenbureaus 7. Toezicht op de overige aangewezen organisaties Steeds wordt aan de hand van een korte beschrijving van de onderwerpen: toelating en continuering, toetskader, inspecteren en interveniëren per doelgroep het toezicht beschreven.

6 7 van 48 2 Domeinbeschrijving In dit hoofdstuk wordt in grote lijnen een beeld geschetst van het toezicht in het domein Koopvaardij. Daarbij worden de verschillende partijen binnen het domein en de samenhang tussen de partijen weergegeven. Achtereenvolgens wordt er ingegaan op: - Karakterisering van het domein; - Beleid; - Wet- en regelgeving; - Missie, visie en doelen van de inspectie; - Verankering van veiligheid, milieu en arbeidsomstandigheden; - Samenwerking; 2.1 Karakterisering van het domein De helft van de goederenstroom van en naar Nederland vindt plaats per zeeschip. Dat is ruim 430 miljoen ton per jaar. Vanwege de globalisering en de economische ontwikkelingen in Azië groeit deze goederenstroom sterk. Zo neemt bijvoorbeeld de containervaart jaarlijks met zeven tot tien procent toe. De zeevaart vormt het hart van het maritieme cluster. Onder dit cluster vallen alle bedrijven en instanties die met zee en schepen te maken hebben: scheepsbouw, havens, binnenvaart, offshore, visserij, marine, watersport, et cetera. De zeevaart is, met een bijdrage van 35 procent van de omzet binnen het maritieme cluster, van groot economisch belang. Het domein Koopvaardij omvat alle (transport met) zeeschepen onder Nederlandse vlag die in Nederland zijn geregistreerd en de zeeschepen onder buitenlandse vlag in de Nederlandse havens. Het toezicht op schepen onder Nederlandse vlag die in de Nederlandse Antillen of Aruba zijn geregistreerd vallen niet onder dit toezichtarrangement, omdat daar een ander toezichtregime geldt. Het toezicht in de Nederlandse Zeehavens wordt beschreven in het toezichtarrangement Nederlandse Zeehavens, het toezicht op Vissersschepen wordt beschreven in het toezichtarrangement Visserij. De inspectie houdt toezicht op de reder, de bemanning en in beperkte mate op de lading en de bedrijfsvoering. Dit doet zij niet allemaal zelf; voor een groot deel van de taken (voornamelijk certificering en vergunningverlening) worden andere organisaties ingeschakeld. Nederlandse reders, schepen en bemanning De Nederlandse koopvaardijvloot bestaat uit: passagiersschepen, vrachtschepen, tankschepen, zeesleepboten, baggerschepen en zeilende passagiersschepen. Eind 2006 bestaat de Nederlandse koopvaardijvloot uit 1330 zeeschepen, waarvan

7 8 van groter dan 500 GT. Een groot deel van de vrachtschepen bestaat uit short sea schepen. Binnen de Nederlandse koopvaardij zijn ongeveer 200 reders actief. Daarvan zijn er een tiental grote reders en middelgrote reders en daarnaast veel kleine reders met vaak de kapitein als eigenaar van het schip. Naar schatting zijn er aan boord van Nederlandse schepen ongeveer bemanningsleden werkzaam. Het aandeel buitenlandse bemanning op de Nederlandse schepen neemt toe. De Nederlandse koopvaardij is een volwassen sector en de technische staat van de schepen is goed. Er is een goede veiligheidscultuur aanwezig. Een belangrijke prestatie-indicator voor de Nederlandse koopvaardijsector is een hoge plaats op de White List van PSC. Nederland heeft op dit moment, in tegenstelling tot voorgaande jaren, geen plek meer in de top tien van de white list. Buitenlandse reders, schepen en bemanning Nederland wil het aantal onveilige schepen in de Nederlandse territoriale wateren en havens terugdringen en voert hiervoor inspecties uit aan boord van buitenlandse koopvaardijschepen die een Nederlandse haven aandoen. Dit gebeurt op basis van het Paris Memorandum of Understanding on Port State Control. Hierbij zijn in totaal 27 landen aangesloten. In andere delen van de wereld zijn weer andere PSC-regimes actief. In 2006 zijn ruim scheepsbewegingen van en naar de Nederlandse havens geconstateerd, veroorzaakt door ca Individuele buitenlandse schepen. 2.2 Zeevaartbeleid Het Nederlandse zeevaartbeleid richt zich op de terreinen veiligheid, economie en milieu. Tussen deze drie belangen moet steeds een evenwicht worden gezocht. Zeevaart is voornamelijk internationaal gericht; er worden hoofdzakelijk wereldwijde afspraken gemaakt. De Nederlandse overheid hecht in verband met eerlijke concurrentie sterk aan een gelijk speelveld voor alle partijen in de zeevaart; dus gelijke regels voor alle zeevaartlanden en hun reders. De Nederlandse overheid bevordert een veilig en milieuvriendelijk transport van personen en goederen met koopvaardijschepen. Zij zorgt voor de juiste voorwaarden waaronder dit kan plaatsvinden, zoals: goede wet- en regelgeving en een goede infrastructuur (vaarwegen, vaarwegmarkering, havens met voldoende faciliteiten, loodsen, verkeersbegeleiding, etc.). Van de reder wordt verwacht dat hij zorgt voor een veilig en milieuvriendelijk schip met een adequate bemanning, correcte bedrijfsvoering en voor een juist verpakte en opgeslagen lading.

8 9 van 48 De minister is verantwoordelijk voor toezicht in het domein. De inspectie houdt namens de minister toezicht op de veiligheid, het milieu en de arbeidsomstandigheden op de zeeschepen onder Nederlandse vlag en op de zeeschepen in de Nederlandse havens. Het door de inspectie uitgevoerde toezicht op de arbeidsomstandigheden aan boord van zeeschepen vindt plaats namens de Minister van SZW. 2.3 Wet- en regelgeving De wet- en regelgeving binnen het domein Koopvaardij is sterk internationaal bepaald. Veel onderdelen van de koopvaardijwetgeving zijn gebaseerd op internationale verdragen van de International Maritime Organization (IMO) en de International Labour Organisation (ILO). IMO- en ILO-verdragen worden in nationale wet- en regelgeving verwerkt. Daarnaast ontwikkelt en implementeert de Europese Commissie wet- en regelgeving voor de koopvaardij. De Inspectie neemt, in nauwe samenwerking met DGTL, de beleidsafdeling van het ministerie, deel aan internationale bijeenkomsten binnen de IMO en de EU. De wet- en regelgeving en het toetskader voor de verschillende doelgroepen zijn verder apart uitgewerkt in de hoofdstukken 4 tot en met Missie, visie en doelen van de inspectie Missie De inspectie bewaakt en bevordert een veilig en duurzaam gebruik van weg, water, lucht en rail door burgers en ondernemers en bericht over de resultaten van het werk in de openbaarheid. Visie De inspectie streeft naar een veilig, leefbaar en bereikbaar Nederland met: zo min mogelijk ongelukken, incidenten, milieuvervuiling en overlast, voldoende mogelijkheden voor economische expansie, ondernemers en burgers die zich daar eveneens verantwoordelijk voor voelen, in een goed geordende markt. Doelen De inspectie wil in het domein Koopvaardij in 2010 het volgende bereikt hebben: Zorgen dat het veiligheidsniveau en de milieuprestaties gehandhaafd blijven en waar nodig worden verbeterd. Dit wordt bereikt door selectief toezicht te houden, door risico s in de keten te analyseren en door daarover te communiceren.

9 10 van 48 Pro-actief opereren in de ontwikkeling van het (inter)nationaal zeevaartbeleid; Optimaliseren van de inspecties door intensieve samenwerking met andere toezichthouders; Een heldere en transparante bedrijfsvoering gebaseerd op een kwaliteitssysteem; Vergroten van de bewustwording en het stimuleren van de eigen verantwoordelijkheid in de sector. Een belangrijke prestatie-indicator voor de Nederlandse koopvaardijsector is een plaats in de toptien op de White List van PSC. 2.5 Verankering van veiligheid, milieu en arbeidsomstandigheden De reder is verantwoordelijk voor de naleving van de wet- en regelgeving op het gebied van veiligheid, milieu en arbeidsomstandigheden op zijn schepen. De reder wordt daartoe verplicht door de wettelijke verplichting te beschikken over een veiligheidsmanagementsysteem dat voldoet aan de International Safety Management (ISM)-code. De ISM-code is van toepassing op zeeschepen groter dan 500GT. Voor sommige segmenten uit de koopvaardijvloot (olie- en chemicaliëntankers) bestaan daarnaast nog klanten (verladers) en brancheorganisaties die toezicht houden en inspecties uitvoeren (vetting). De Minister van VenW (en namens deze de inspectie) is verantwoordelijk voor het toezicht in het domein. Allereerst gebeurt dit door de uitvoering van een strikt, internationaal bepaald toelatingsbeleid voor reders, schepen en bemanning. Vervolgens wordt er periodiek getoetst of er nog steeds voldaan wordt aan de toelatingscriteria, de zogenaamde continuering. Voor zowel toelating als continuering worden namens de minister certificaten, vergunningen of andere documenten afgegeven. Verder toetst de inspectie of de reder op een goede manier omgaat met het schip en de bemanning door tussen de certificeringmomenten in selectief en onverwacht te inspecteren. De Inspectie voert dit toezicht niet alleen uit: veel andere organisaties spelen een belangrijke rol in het certificeringproces. Klassenbureaus verrichten certificerende inspecties en verstrekken namens de minister de bijbehorende certificaten. Keuringsinstanties toetsen bepaalde scheepsuitrustingsstukken aan de normen en verstrekken certificaten, opleidingsinstituten zorgen voor het opleiden en examineren van bemanningsleden, etc. De Inspectie houdt (soms samen met andere inspecties) vervolgens toezicht op de manier waarop deze organisaties de publieke taken uitvoeren. Als vangnet voor het onder de maat presteren van buitenlandse reders en vlaggenstaten is de zogenaamde Havenstaatcontrole in leven geroepen.

10 11 van 48 Nederland is lid van het Paris Memorandum of understanding on Port State Control (Paris MoU). Op basis van de EU richtlijn de EU richtlijn 95/21/EC is Nederland verplicht om 25% van de buitenlandse schepen in de Nederlandse havens te controleren. Deze inspecties vinden plaats volgens bindende internationale afspraken. Het toezicht op schepen onder Nederlandse vlag gebeurt dus enerzijds door Port State Control (PSC)-inspecties in andere havenstaten, en anderzijds door eigen vlaggenstaatinspecties. Ook op Europees niveau vindt toezicht plaats. Enkele jaren geleden is de European Maritime Safety Agency (EMSA) opgericht, die de Europese Commissie over de ontwikkeling van wet- en regelgeving adviseert, de implementatie controleert en de werking hiervan evalueert. De inspectie zoekt met de EMSA naar de optimale taakverdeling en wil met haar toezicht complementair zijn aan de EMSA. Naast de inspectie houden ook andere overheidstoezichthouders (op gemeentelijk, provinciaal en rijksniveau) toezicht op de Nederlandse en buitenlandse schepen in de Nederlandse territoriale wateren en havens. De inspectie werkt nauw samen met deze toezichthouders. In de volgende paragraaf van dit hoofdstuk wordt hier nader op ingegaan. 2.6 Samenwerking Het toezichtsysteem is weergegeven in onderstaande figuur. Aan de hand hiervan wordt ingegaan op de samenwerking met de andere toezichthouders. Figuur 1: Schematische weergave domein Koopvaardij Belangenorganisaties, pers, vakbladen, kennis/onderzoeksinstituten Minister, Tweede Kamer, DGTL, HDJZ, EU, IMO, ILO Overheidsinspecties in: NL: AI, MI, KLPD, etc. EU: collega scheepvaartinsp., PSC; Wereld: collega scheepvaartinspect ies, andere PSCorg.; Inspectie VenW Private Inspectiediensten Erkende organisaties, zoals: Klasse, NOBO s, Opl. Instituten, etc. Overheidsorganisaties als: Havenautoriteiten, e.d. NL-reders: individuele reders en brancheorganisaties (KVNR en VBKO) Bemanning op NL-schepen: kapiteins en overig, incl. brancheorg. (NVKK en Nautilus) Buitenlandse schepen in NL-havens (Werven, die NL-schepen (ver)bouwen)

11 12 van 48 Overheidsinspecties De rijkstoezichthouders voor het toezicht op zee werken samen in de organisatie Kustwacht Nederland. Dit is een samenwerkingsverband van de ministeries Verkeer en Waterstaat, Defensie, Justitie, Financiën, Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en Binnenlandse zaken. De inspectie heeft zitting in de Permanente Kontactgroep Handhaving Noordzee (PKHN) en is actief betrokken in diverse werkgroepen en versterkt zo het toezicht op de Noordzee. Andere rijkstoezichthouders waarmee wordt samengewerkt zijn: Onderwijsinspectie, VROM-inspectie en Arbeidsinspectie. Met deze inspecties zijn samenwerkingsconvenanten afgesloten (link). In het kader van PSC wordt samengewerkt met de andere aangesloten landen. De inspectie inspecteert de buitenlandse schepen in de Nederlandse havens, de Nederlandse schepen worden weer in de buitenlandse havens geïnspecteerd. In het MAIG (Maritime Administration Implementation Group), een samenwerkingsverband van een aantal Europese vlaggenstaten werkt de inspectie aan het verbeteren van de samenwerking en het verbeteren van het toezicht. De inspectie werkt samen met MCGA (Maritime and Coastguard Agency UK) voor het inspecteren van zogenaamde RoRo-schepen, die tussen Nederland en Engeland varen. Tenslotte is er binnen de rijksinspecties een ontwikkeling in gang gezet naar één frontoffice voor het vervoer over water (link). Dit zal naar verwacht in 2008 ook gevolgen hebben voor de organisatie van het toezicht in het domein Koopvaardij. Private inspectiediensten Verladers uit de chemische en olie-industrie maken veel gebruik van private inspectiediensten voor het inspecteren van schepen waarmee ze hun goederen willen vervoeren. De reders die hieraan deelnemen, kunnen zo aantonen dat ze voldoen aan hoge kwaliteitsnormen. Erkende organisaties De inspectie maakt gebruik van diverse aangewezen organisaties. Dit zijn: klassenbureaus, keuringsinstanties voor de Wet scheepsuitrusting, keuringsinstanties voor de Wet pleziervaartuigen, vlottenkeurstations, keuringsartsen en opleidingsinstituten. De inspectie werkt samen met deze aangewezen organisaties en houdt toezicht op de uitvoering van de aan hen uitbestede taken. De inspectie werkt vooral met de klassenbureaus samen, wisselt informatie uit en stemt regelmatig af op het gebied van interpretaties/normering van wet- en regelgeving en inspecties en audits.

12 13 van 48 Overheidsorganisaties De inspectie werkt in de Nederlandse havens samen met de havenautoriteiten. In de Rotterdamse haven is dit de Rotterdam Port Authority (RPA), die is ondergebracht bij het Havenbedrijf Rotterdam. De RPA houdt namens de inspectie toezicht in de Rotterdamse haven. In andere havens is dit de rijkshavenmeester. Meer hierover in het toezichtarrangement Zeehavens (link).

13 14 van 48 3 Algemeen In dit hoofdstuk wordt kort ingegaan op een aantal onderwerpen dat van belang is voor het toezicht in het gehele domein Koopvaardij en zo van belang zijn voor alle onderscheiden doelgroepen binnen het domein. Deze onderwerpen zijn: de programmering van het toezicht via de zogenaamde jaarplanmethode en het ongevallenonderzoek. Op beide onderwerpen zijn ontwikkelingen gaande: Jaarplan. De inspectie is op weg naar een andere wijze van programmering via de jaarplanmethodiek en streeft ernaar deze methodiek uiterlijk in 2010 ingevoerd te hebben. Ongevallenonderzoek. De verantwoordelijkheid voor het ongevallenonderzoek in het domein zal, naar verwacht op korte termijn, verhuizen van de Raad voor de Scheepvaart (RvdS) naar de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV). In paragraaf 3.1 wordt de jaarplanmethodiek beschreven, samen met de stappen die al gezet zijn. In paragraaf 3.2 worden zowel de huidige als de gewenste situatie beschreven, aangezien nu nog niet duidelijk is wanneer dit zal plaatsvinden. 3.1 Jaarplan Het toezichtarrangement vormt het kader voor de jaarlijkse programmering in het Jaarplan. Het jaarplan van de inspectie komt tot stand in een cyclisch proces waarbinnen op systematische wijze prioriteiten worden gesteld (A), inspectie- en interventiestrategieën worden opgesteld (B), de plannen worden uitgevoerd (C) en tenslotte wordt de uitvoering geëvalueerd en verantwoord (D). A. prioriteiten stellen D. verantwoording en evaluatie B. inspectie- en interventiestrategieën bepalen C. uitvoering

14 15 van Prioritering De prioritering van het toezicht vindt plaats op basis van de gelijktijdige afweging van: Risico's; Beleidswensen, trends en signalen; Vaste wettelijke taken; Kernbepalingen en naleving. Deze afweging afgezet tegen de resultaten van een kosten/baten-analyse en de beschikbare middelen levert de uiteindelijke prioritering op. Risico s Risico s worden bepaald door de kans dat ongewenste gebeurtenissen zich voordoen en door de gevolgen hiervan: risico = kans x effect. De inspectie richt haar toezicht met name op de ongewenste gebeurtenissen met de hoogste risico s, de zogenaamde ongewenste topgebeurtenissen (OTG s). De inspectie heeft voor het domein Koopvaardij de volgende OTG s vastgesteld: Doden en zwaargewonden onder passagiers als gevolg van zeevaart onder Nederlandse vlag. (waarneembare) Schade aan milieu vanaf zee door Nederlandse schepen. Doden en zwaargewonden op de wal als gevolg van zeevaart onder de Nederlandse vlag. (Poging tot een) Terroristische aanslag met, door of op een Nederlands of buitenlands schip. (waarneembare) Schade aan milieu vanaf zee door buitenlandse schepen in Nederlandse wateren. Doden en zwaargewonden onder bemanning als gevolg van zeevaart onder de Nederlandse vlag. De inspectie zoekt steeds naar de meest effectieve en efficiënte aanpak ter voorkoming van deze OTG s. Een veelgebruikte aanpak is het verbeteren van de naleving van de relevante wet- en regelgeving. Ook is het mogelijk dat er hoge risico s zijn geïdentificeerd voor (onderdelen van) OTG s, waarvoor (nog) geen wet- en regelgeving geldt. Voor deze risico s is het verbeteren van de naleving geen optie, zodat hier voor een andere aanpak zal worden gekozen. Beleidswensen, trends en signalen De VenW-beleidswensen, gebaseerd op trends en signalen uit de samenleving onder meer afkomstig uit de praktijk van de inspectie, worden geïnventariseerd. Een belangrijk instrument is in dit kader de zogenaamde Veiligheidsbalans. De inspectie brengt jaarlijks samen met Rijkswaterstaat in beeld wat de staat is van de veiligheid binnen de sector verkeer, vervoer en waterbeheer. De inspectie beschrijft de staat van de veiligheid door middel van statistieken van ongevallen

15 16 van 48 en incidenten, risico-indicatoren en trends daarin en gegevens over de naleving van wet- en regelgeving. Waar mogelijk worden ook verklaringen gegeven. Vaste wettelijke taken De vaste wettelijke taken bestaan voornamelijk uit de statutaire certificeringstaken en uit de PSC-inspectietaken. In het domein Koopvaardij is het grootste deel van de certificerende taken, inclusief de afgifte van de bijbehorende statutaire certificaten, uitbesteed aan de klassenbureaus. Kernbepalingen en naleving De wet- en regelgeving voor het domein Koopvaardij bevat een groot aantal wettelijke bepalingen. Voor de schepen onder Nederlandse vlag is een deel hiervan benoemd tot kernbepaling. Kernbepalingen zijn op basis van prioriteit geselecteerde wettelijke bepalingen die te verbinden zijn met voor de inspectie maatgevende maatschappelijke risico s op het gebied van veiligheid en milieu. Voor de sector Zeevaart, waartoe het domein Koopvaardij behoort, zijn de volgende kernbepalingen benoemd: Eisen aan bemanning (kwantiteit) en arbeidstijden Eisen aan kennis, ervaring en medische geschiktheid bemanning (kwaliteit) Veiligheidseisen aan schip, uitrusting (constructie, onderhoud en gebruik) Vervoer van lading (incl. gevaarlijke stoffen) Veiligheidsmanagement Beveiliging schip Bescherming personeel (Arbo) Beveiliging havens Eisen ter bescherming van het milieu Milieueisen aan het schip (voorkomen van lozingen/uitstoot) Milieueisen aan havens. Marktordening. De kernbepalingen worden concreet gemaakt door ze te koppelen aan de relevante wettelijke bepalingen. De nalevingsmetingen van de inspectie op het gebied van het toezicht op de schepen onder Nederlandse vlag, worden met name, zij het niet uitsluitend, gericht op de hiervoor genoemde kernbepalingen.

16 17 van Inspectie- en interventiestrategieën Voor het bepalen van de inspectie- en interventiestrategieën is het van belang dat er voldoende inzicht is in: - De doelgroepen - De motieven van (niet) naleving - Inspectie- en interventiemogelijkheden. Doelgroepen Binnen het domein Koopvaardij zijn verschillende doelgroepen te onderscheiden. De aanpak per doelgroep maakt het mogelijk om zo gericht mogelijk te interveniëren en zodoende zo effectief en efficiënt mogelijk het toezicht uit te voeren. De volgende doelgroepen worden binnen het domein Koopvaardij onderscheiden: - Nederlandse reders; - Klassenbureaus; - Overige aangewezen organisaties: Keuringsinstanties voor de Wet scheepsuitrusting; Keuringsinstanties voor de Wet pleziervaartuigen; Vlottenkeurstations; Keuringsartsen Opleidingsinstituten. - Buitenlandse reders In de hoofdstukken 4 tot en met 7 wordt voor elk van deze doelgroepen het toezicht beschreven. Motievenonderzoek De kenmerken van een doelgroep bepalen in hoge mate of een specifieke interventie effect heeft op die doelgroep. Wat is het gedrag van de doelgroep, welke motieven heeft de doelgroep om de wet- en regelgeving (wel of niet ) na te leven? Om de motieven van een doelgroep ten aanzien van een wettelijke bepaling te onderzoeken wordt gebruik gemaakt van de Tafel van 11 methode (link..). Inspectie- en interventiestrategieën Het effect van het toezicht wordt (mede) bepaald door de juiste inspectiestrategie te combineren met de bijpassende interventiestrategie. In de inspectiestrategie worden aard, frequentie, doelgroep, etc. van inspecties en zaken als de mate van samenwerking met andere toezichthouders bepaald in relatie tot het gestelde doel.

17 18 van 48 Als basis voor iedere interventiestrategie van de inspectie geldt de onderstaande interventiepiramide. Voor elke trede van de piramide zijn vele mogelijke concrete interventies te identificeren. Een overzicht van de binnen de inspectie gebruikte interventiemogelijkheden is opgenomen in bijlage Het bepalen van de inspectie- en interventiestrategieën vindt plaats per doelgroep en wordt in dit toezichtarrangement verder uitgewerkt in de hoofdstukken 4 tot en met 7. Op basis hiervan wordt jaarlijks het jaarplan van de inspectie opgesteld en vastgesteld. Het jaarplan vormt vervolgens de basis voor het jaarlijks per domein op te stellen inspectieprogramma per domein Verantwoording en evaluatie In het jaarverslag van de inspectie rapporteert de inspectie over de realisatie van het jaarplan. De verantwoording behelst de gerealiseerde nalevingniveaus en risicoreductie en de gerealiseerde kwantiteit en kwaliteit van de producten. Op basis van de gerealiseerde productie vindt de financiële verantwoording en afrekening plaats. In het jaarverslag van het ministerie geven vervolgens de Directoraten-Generaal aan hoe de resultaten van het toezicht hebben bijgedragen aan de realisatie van de beleidsdoelstellingen. De verantwoording vormt tevens input bij de bespreking van de beleidswensen bij de voorbereiding van het volgende jaarplan.

18 19 van 48 De inspectie informeert maandelijks de politieke leiding van het departement en de beleidsdirectoraten via de zogenaamde Berichten uit het toezicht. Deze zijn bedoeld om informatie te verstrekken over de ontwikkelingen die zich voordoen in de verschillende domeinen van toezicht. De inspectie geeft daarbij onder meer informatie over de effecten van het toezicht, over bijzondere toezichtvormen, over trends in de naleving en over opmerkelijke gebeurtenissen en incidenten. Verder wordt gewezen op knelpunten in de wetgeving, zonodig vergezeld van adviezen. De evaluatie vindt plaats op basis van nalevingmetingen, inspectieresultaten, risicoanalyses, etc. Zo kan achteraf bepaald worden in hoeverre de ingezette inspectie- en interventiestrategieën in een bepaalde periode ook echt zichtbaar effect hebben gehad en of de gekozen aanpak zinvol is om mee door te gaan of moet worden aangepast. De uitkomsten van de evaluatie kunnen ook worden gebruikt als signaal richting beleid. 3.2 Ongevallenonderzoek Ongevallenonderzoek is een belangrijk element in het veiligheidssysteem van het domein. De inspectie gebruikt de resultaten van het ongevallenonderzoek voor met name: het verbeteren van het toezicht en signalering van knelpunten richting de VenW-beleidsdirecties. In de huidige situatie dienen (gebaseerd op de Schepenwet) alle incidenten en ongevallen met of op schepen varend onder Nederlandse vlag en met of op schepen varend in de Nederlandse territoriale wateren gemeld te worden aan de inspectie. De inspectie onderzoekt de belangrijkste incidenten en ongevallen 1, de zogenaamde vooronderzoeken, en legt de resultaten hiervan voor aan de Raad voor de Scheepvaart (RvdS). De raad beslist welke incidenten en ongevallen verder worden onderzocht middels een openbare zitting. De onderzoeken van de RvdS hebben als doel zowel het trekken van lering als ook het treffen van disciplinaire maatregelen. In de nieuwe situatie worden de taken van de RvdS met betrekking tot het trekken van lering uitgevoerd door de Onderzoeksraad voor veiligheid (OVV). De OVV kan zelf onderzoek verrichten, maar kan ook een beroep doen op de deskundigheid van de inspectie. Daarnaast heeft de inspectie vanuit haar eigen toezichtstaak een verantwoordelijkheid om zelfstandig onderzoek te doen naar ongevallen en 1 Voor alle zogenaamde serious or very serious casualities (IMO-criteria in MSC-MEPC.3/Circ 1) wordt een vooronderzoek uitgevoerd. In alle andere gevallen is de keuze voor een vooronderzoek afhankelijk van de afweging van met name: de ernst van de gevolgen, het gelopen risico, de publieke belangstelling en het verwachte rendement (de lering).

19 20 van 48 incidenten in haar domeinen van toezicht. In het geval de OVV een onderzoek uitvoert, zal de inspectie hierbij op verzoek van de OVV ondersteuning leveren. In het geval de OVV geen onderzoek uitvoert kan de inspectie besluiten om het ongeval of incident zelf te onderzoeken. Verwacht wordt dat de taken op korte termijn worden overgedragen aan OVV. De inspectie registreert de ongevallen en incidenten en de reultaten van de uitgevoerde onderzoeken in een database voor verdere analysedoeleinden. De hoofdvraag is steeds: wat valt er te leren van dit ongeval/incident en wat valt er te verbeteren?. De onderzoeksrapporten worden gepubliceerd nadat de bij het onderzoek betrokken partijen de inhoud getoetst en gevalideerd hebben.

20 21 van 48 4 Toezicht op de Nederlandse reders 4.1 Inleiding In dit deel van het toezichtarrangement Koopvaardij wordt de inrichting van het toezicht op de Nederlandse reder beschreven; het vlaggenstaattoezicht. Het hoofddoel van het toezicht op de Nederlandse reder (en de kapitein als gezagvoerder) is dat deze zijn verantwoordelijkheden neemt ten aanzien van milieu, veiligheid en arbeidsomstandigheden. Het toetskader hiervoor bestaat uit internationale verdragen, Europese wet- en regelgeving en nationale wet- en regelgeving. Zowel het schip, de bemanning, het bedrijfsproces als het behandelen van de lading moeten voldoen aan de eisen. 4.2 Toelating en Continuering De toelating tot het domein en de continuering hiervan gebeurt door toetsing aan de wettelijke voorschriften en afgifte van certificaten. Wanneer een reder of een eigenaar zijn schip wil laten varen onder de Nederlandse vlag, moeten er een aantal registraties plaatsvinden: Een eigendomsregistratie op grond van artikel 311 van het Wetboek van Koophandel of een rompbevrachtingsregistratie op grond van de Wet nationaliteit zeeschepen in rompbevrachting. Als aan bovenstaande eisen wordt voldaan kan een reder op grond van de Zeebrievenwet de zeebrief, een soort paspoort voor het schip, aanvragen. Een reder kan met zijn schepen alleen onder de Nederlandse vlag varen als het bedrijf in Nederland is gevestigd: De Nederlandse reder. Overdracht van taken aan klassenbureaus De inspectie heeft het overgrote deel van haar certificeringstaken overgedragen aan klassenbureaus. De inspectie voert zelf de taken uit bij passagiersschepen en schepen kleiner dan 500GT en geeft de bemanningscertificaten en -documenten uit. Een deel van deze taken zal na een positieve evaluatie ook worden overgedragen aan de klassenbureaus. Certificaten en documenten Een Nederlandse reder moet verschillende certificaten en documenten aanvragen voor het schip, de bemanning, het bedrijfsproces en de lading. Deze betreffen voor het schip bijvoorbeeld de meetbrief; voor de bemanning het monsterboekje; en voor de bedrijfsvoering het veiligheidsmanagementcertificaat.

21 22 van Toetskader Per inspectie wordt uit de totale hoeveelheid (inter)nationale regelgeving een passend toetskader samengesteld. Een dergelijk toetskader is afhankelijk van het thema van de inspectie en van het schip. Per thema wordt de geldende wetgeving gecommuniceerd naar de belanghebbenden. Met behulp van de weten regelgevingdatabase Easy Rules gaat de inspectie na welke regels gelden voor onder andere de lading, de grootte en het bouwjaar van het schip. Het complete toetskader bestaat uit wettelijke bepalingen en overige normen Wettelijke bepalingen De voornaamste basis van de wetgeving binnen het domein Koopvaardij wordt gevormd door - SOLAS The International Convention for the safety of life at sea, 1974; - MARPOL The International Convention for the prevention of pollution from ships, 1973/78; - alle bijbehorende codes, resoluties en circulaires van de IMO. Belangrijke wetten (inclusief de onderliggende besluiten) binnen het domein zijn: - de Schepenwet; - de Wet voorkoming verontreiniging door schepen; - de Zeevaartbemanningswet; - de Wet scheepsuitrusting. In deze paragraaf worden de meest relevante wetten als het gaat om de eisen voor het schip, de bemanning, het bedrijfsproces en de lading kort beschreven. Een volledig overzicht van de wet- en regelgeving die van toepassing is binnen het domein Koopvaardij is te vinden in EasyRules (link). Schip De reder is verantwoordelijk voor de zeewaardigheid van het schip. Wetgeving op de volgende gebieden is daarbij relevant: Technische en operationele veiligheid De Schepenwet en het daarop gebaseerde schepenbesluit ziet toe op de technische en operationele veiligheid van schepen. De Schepenwet heeft het karakter van een vergunningstelsel. Voor de schepen die onder de internationale conventies vallen geldt het Schepenbesluit Voor de overige schepen is vooralsnog het Schepenbesluit van 1965 van toepassing. Stabiliteit en uitwatering De eisen voor de stabiliteit en uitwatering zijn gebaseerd op de International Convention on Load Lines en zijn uitgewerkt in het uitwateringsbesluit. De kern van de wetgeving is dat het schip niet te diep mag liggen en dat de openingen van het schip goed af te sluiten moeten zijn.

22 23 van 48 Milieu De Wet voorkoming verontreiniging door schepen (Wvvs), met daaronder het Besluit voorkoming verontreiniging door schepen (Bvvs) en de Regeling voorkoming verontreiniging door schepen (Rvvs) strekt in hoofdzaak ter uitvoering van het MARPOL verdrag. Het doel is de zeeverontreiniging door zeeschepen te voorkomen door eisen te stellen aan de technische inrichting en uitrusting van het schip. De wet is van toepassing op vrijwel alle zeeschepen behalve marineschepen en enkele andere overheidsvaartuigen. Bemanningen De reder is verantwoordelijk voor de omvang, de samenstelling, de kwaliteit en de goede arbeidsomstandigheden van de bemanning. De bemanning moet gezond zijn en beschikken over de juiste opleidingen en papieren. Wetgeving op de volgende gebieden is daarbij relevant: Kwaliteit en samenstelling van de bemanning De eisen die worden gesteld aan de kwaliteit en samenstelling van de bemanning zijn gebaseerd op de Standards of Training; Certification and Watchkeeping (STCW) conventie met daaronder de STCW code. De eisen zijn uitgewerkt in de Zeevaartbemanningswet met daaronder het Besluit zeevaartbemanning handelsvaart en zeilvaart. De Zeevaartbemanningswet schrijft voor dat de reder zelf een bemanningsplan opstelt. Daarnaast spreekt de Zeevaartbemanningswet over de verantwoordelijkheid voor de opleiding, de ervaring, de vakbekwaamheid en de medische geschiktheid van de bemanning. Arbeidsomstandigheden Het toezicht op de arbeidsomstandigheden is gebaseerd op de International Labour Organization (ILO)-conventies. Er zijn drie besluiten van toepassing: - Het arbeidsomstandighedenbesluit (basis: Arbeidsomstandighedenwet 1998) deze richt zich op een groot aantal onderwerpen waaronder bijvoorbeeld de persoonlijke beschermingsmiddelen, de fysieke belasting en de inrichting van de werkplaatsen. - Het arbeidstijdenbesluit vervoer (basis: Arbeidstijdenwet) hierin wordt onder andere de vaar- en rusttijden van de bemanning geregeld. De wet kent uitzonderingsbepalingen, bijvoorbeeld voor reddingsvaartuigen; - Het Schepelingenbesluit (basis: het Wetboek van Koophandel) dat bepalingen over de voeding en de verblijven van de bemanning bevat. Bedrijfsvoering De reder is verantwoordelijk voor een adequate bedrijfsvoering op het schip en binnen de rederij. Daarbij is wetgeving over de volgende onderwerpen relevant: Veiligheid (safety) De ISM-Code is via de Schepenwet voor de schepen groter dan 500GT verplicht. Het doel van de code is om de normen voor het veiligheidsmanagement vast te

23 24 van 48 stellen en zo ongevallen en verontreiniging te voorkomen. Het veiligheids- en milieubewustzijn van reders kan met de ISM-Code worden verbeterd. Zowel de rederij als het schip moeten aan de eisen voldoen. Beveiliging van schepen (security) Naar aanleiding van de terreurdreiging wereldwijd is door de IMO de International Ship and Port Facility Security (ISPS)-Code in het leven geroepen. Het doel van de code is verbetering van de beveiliging van in de internationale handel en voor binnenlandsverkeer gebruikte schepen en bijbehorende havenfaciliteiten. In een verordening van de EU staan aanvullende eisen met betrekking tot de scheepsbeveiliging. Deze internationale wetgeving is geïmplementeerd in het Schepenbesluit 2004 en de Regeling veiligheid zeeschepen. De wetgeving richt zich op passagiersschepen, vrachtschepen van 500 GT en groter en mobile offshore drilling units. Milieu De Wvvs stelt niet alleen technische eisen aan het schip, maar stelt ook eisen aan de bedrijfsvoering en geeft lozingsvoorschriften voor schepen. In gedelegeerde besluiten zijn onder andere voorschriften opgenomen over voorkoming van verontreiniging door sanitair afval, vuilnis en olie. Lading De reder en de bemanning zijn verantwoordelijk voor een juiste behandeling van de lading. Relevante onderwerpen zijn: Gevaarlijke stoffen Voor het vervoer over zee heeft de Nederlandse wetgeving de International Maritime Dangerous Goods (IMDG)-code geïmplementeerd. Deze IMDG-code is een internationale aanbeveling van de IMO, die in veel landen, waaronder Nederland, in de wet is overgenomen. Enkele specifieke Nederlandse bepalingen zijn opgenomen in het Reglement voor het Vervoer van Gevaarlijke Stoffen over Zee (RVGZ). Technische eisen aan het schip In de Wet voorkoming verontreiniging door schepen worden ook eisen gesteld aan het vervoer van verontreinigende stoffen. De stabiliteit, de borging en de locatie van goederen In de Schepenwet en het Schepenbesluit 2004 is regelgeving te vinden over de stuwage van goederen op het schip. (gebaseerd op SOLAS).

24 25 van Overige normen Er zijn beleidsregels beschikbaar die gelden als hulpmiddelen om de wettelijke bepalingen toe te passen en om aan de wettelijke bepalingen te voldoen. Beleidsregels Beleidsregels geven een concrete invulling of interpretatie van een algemeen verbindend voorschrift. Een afwijkende invulling of interpretatie kan worden toegestaan als wordt aangetoond dat op even adequate wijze aan het algemeen verbindend voorschrift wordt voldaan als wanneer de beleidsregel wel zou zijn toegepast. Het niveau van veiligheid of milieubescherming moet minstens even hoog zijn. Dit wordt beoordeeld door de aangewezen organisatie (klassenbureau) die het certificaat afgeeft en/of door de Inspectie Verkeer en Waterstaat. Sommige beleidsregels onder auspiciën van de IMO vastgestelde codes, resoluties en circulaires, die (nog) niet als verplicht worden opgelegd vanwege de IMO, kunnen de status van beleidsregel krijgen. 4.4 Inspecteren De inspectie gebruikt certificeringsinspecties en inspecties op tussentijdse momenten om vast te stellen of aan de regels wordt voldaan en de situatie veilig is. De focus van het toezicht is in de loop der jaren van technische aspecten verschoven naar gedrag, cultuur en achterliggende mechanismen. Voor gedrag is in de certificerende inspecties slechts beperkt aandacht. Daarvoor zijn de inspecties op tussentijdse momenten geschikter, waar de inspectie door de overdracht van taken aan klassenbureaus meer capaciteit voor beschikbaar heeft. In deze paragraaf wordt het inspecteren op tussentijdse momenten beschreven. Risico gebaseerd toezicht De inspectie onderzoekt waar risico s in het domein liggen op basis van input van experts en na analyse van signalen die onder andere tijdens inspecties worden opgevangen. Voor deze risicovolle thema s worden inspectieprogramma s opgesteld. De inspectie werkt aan een inspectiestrategie die nog sterker risico gebaseerd is en gericht is op het voorkomen van zogenaamde Ongewenste Top Gebeurtenissen (zie H3). Informatiebronnen Voor het toezicht wordt nu voornamelijk gebruik gemaakt van informatie die eerdere inspecties bij rederijen en aan boord van schepen hebben opgeleverd. Door de overdracht van de certificerende taken aan de klassenbureaus komt de inspectie minder aan boord van schepen en zij verzamelt daardoor minder informatie. De inspectie gaat meer gebruik maken van andere, reeds aanwezige informatie binnen het domein: Informatie afkomstig van inspecties en audits van de klassenbureaus ;

25 26 van 48 Resultaten van PSC-inspecties door andere vlaggenstaten op Nederlandse schepen; EMSA resultaten van het toezicht op de klassenbureaus; Informatie afkomstig van Havenautoriteiten (deze hebben een meldingsplicht naar de inspectie); Verschillende soorten inspecties Voor het toezicht op de reders wordt gebruik gemaakt van verschillende typen inspecties; thema-inspecties, bedrijfsbezoeken en gevaarlijke stoffen inspecties. De inspecties die eventueel worden uitgevoerd naar aanleiding van ongevallen en incidenten worden behandeld in hoofdstuk 3. Thema-inspecties De inspectie stelt op basis van risicoanalyse de risicovolle thema s vast. Recente voorbeelden hiervan zijn: bemanningen, havenontvangstinstallaties, security, koelinstallaties en arbeidsomstandigheden. Per thema wordt een inspectieprogramma opgesteld. Hierin wordt als eerste stap het toetskader vastgesteld. Kenmerkend voor de thema-inspecties is dat er ook aandacht is voor het gedrag van de bemanning en de motieven van niet-naleving. Bedrijfsbezoeken De inspectie analyseert de aanhoudingen van Nederlandse schepen en probeert de achterliggende oorzaken te achterhalen. Wanneer de analyse daartoe aanleiding geeft, bijvoorbeeld als blijkt dat er veel overtredingen worden geconstateerd bij meerdere schepen van dezelfde reder, besluit de inspectie tot het uitvoeren van een audit bij de betreffende rederij. Hierbij wordt ook gebruik gemaakt van de laatste resultaten van de door het klassenbureau bij de rederij uitgevoerde ISM-audit. Gevaarlijke stoffen inspecties De inspectie houdt toezicht op de actoren die gevaarlijke stoffen vervoeren, zoals verladers, vervoerders en rederijen. Op basis van signalen van havenautoriteiten en andere toezichthouders voert de inspectie gevaarlijke stoffen inspecties uit aan boord van schepen in de Nederlandse havens. Deze vinden vooral plaats tijdens het laden en lossen van de schepen. Tijdens deze inspecties wordt onderzocht of de lading goed is vastgezet, of de containers met verschillende gevaarlijke stoffen ver genoeg uit elkaar staan, of de scheeps- en transportdocumenten kloppen, of de etikettering en kenmerking van de zichtbare containers voldoet en tenslotte of de bemanning bekend is met de behandeling van de gevaarlijke stoffen en of zij weet hoe zij moet handelen bij incidenten. Voor het overzicht van de overige gevaarlijke stoffen inspecties wordt verwezen naar het toezichtarrangement zeehavens.

26 27 van 48 Communicatie De inspectie communiceert op diverse manieren met de reders. Hier ligt het accent op structureel overleg en rapportages. Structureel overleg Operationeel Overleg Overheid Reders (OOOR): Tweemaal per jaar vindt overleg plaats over operationele zaken tussen de inspectie, DGTL en KVNR. Strategisch Overleg Overheid Reders (SOOR): Tweemaal per jaar vindt overleg plaats over zaken van meer strategisch karakter tussen de Inspectie, DGTL en KVNR. Tripartite overleg; Viermaal per jaar vindt het zogenaamde tripartiete overleg plaats tussen reders, klassenbureaus en inspectie. Tijdens dit overleg worden de knelpunten en verbeterpunten, vooral in de relatie tussen reders en klassenbureaus, besproken. Audit- en inspectierapporten Zowel bij thema-inspecties als bij bedrijfsbezoeken worden de belanghebbenden voordat het inspectie- of auditprogramma van start gaat, geïnformeerd. Na de inspecties of audits worden de belanghebbenden op de hoogte gebracht van de bevindingen middels de audit- en inspectierapporten en worden de gevolgen hiervan voor de interventies besproken. 4.5 Interveniëren De wijze van interveniëren door de inspectie wordt verder ontwikkeld (zie hoofdstuk 3). De resultaten van het project interventiestrategieën zullen in 2008 ook van invloed zijn op eventuele interventies richting de Nederlandse reders. Interventiemogelijkheden De inspectie beschikt over een breed scala aan interventiemogelijkheden: van zacht tot hard, van informeren tot het intrekken van certificaten. De inspectie maakt in de huidige situatie voornamelijk gebruik van interventies in de categorieën: informeren, aanbevelingen, waarschuwen, bestuurlijke sancties en vergunningen. De mogelijkheden om bepaalde sancties toe te passen zijn afhankelijk van het inspectiethema en van de wettelijke mogelijkheden. Deze mogelijkheden worden bij thema-inspecties steeds vooraf in kaart gebracht. Interventiestrategie Bij de keuze wanneer welke interventiemogelijkheden worden toegepast gaat de inspectie uit van het principe: zacht waar het kan en hard waar het moet. Dit betekent vooral informeren en aanbevelingen geven bij eerste en lichte

27 28 van 48 overtredingen en opleggen van bestuurlijke sancties en intrekken van vergunningen bij herhaalde en/of zware overtredingen. De inspectiestrategie is verder afhankelijk van het verwachte effect van de interventies. De inspectie doet onderzoek naar de motieven van naleving, zodat de effectiviteit en efficiëntie van de interventies verder kan worden vergroot. In 2008 zullen de resultaten hiervan bekend zijn en zullen de interventiestrategieën verder worden aangescherpt.

28 29 van 48 5 Toezicht op de buitenlandse reders 5.1 Inleiding In dit deel wordt de inrichting van het toezicht op de buitenlandse reder (en namens deze de kapitein als gezagvoerder) in Nederlandse havens beschreven; het havenstaattoezicht. Het toezicht is gericht op het schip, de bemanning, de bedrijfsvoering en de lading. Het toezicht op schepen onder buitenlandse vlag in Nederlandse havens gebeurt op basis van het Paris Memorandum of Understanding on Port State Control, kortweg Paris MoU. Momenteel zijn er 27 landen, waaronder Nederland, lid van Paris MoU. Het verband is in de jaren tachtig ontstaan uit de behoefte om het inspecteren van buitenlandse schepen op elkaar af te stemmen. Door een afstemming van het toezicht in de verschillende havens van de lidstaten wordt voorkomen dat substandard ships uitwijken naar havens waar het toezicht minder intensief is en wordt de concurrentievervalsing tussen havens beperkt. In de jaren negentig is het samenwerkingsverband bekrachtigd door de EU richtlijn 95/21/EC, zodat alle Europese landen zich aan de afspraken en regels moeten houden. Ook Canada, Noorwegen, Kroatië, IJsland en Rusland zijn lid van het Paris MoU. De leden committeren zich aan de internationale conventies, de inspectieprocedures, de uitwisseling van informatie, de structuur van de organisatie en de procedures van amendementen. Dit hoofdstuk is een verkorte weergave van het Paris MoU on PSC. Voor de originele teksten en volledige overzichten wordt verwezen naar het memorandum. 5.2 Toetskader Het toetskader voor het toezicht op de buitenlandse schepen in Nederlandse havens bestaat uit de internationale verdragen en overeenkomsten. De voornaamste basis van de wetgeving binnen het domein Koopvaardij wordt gevormd door twee verdragen: SOLAS 1974 en MARPOL 1973/78, met alle bijbehorende codes, resoluties en circulaires van de IMO. In het Memorandum of Understanding wordt een overzicht gegeven van de relevante wetgeving voor het toezicht op de buitenlandse schepen in Nederlandse havens: 1. The International Convention on Load Lines, 1966 (LOAD LINES 66); The Protocol of 1988 relating to the International Convention on Load Lines, 1966 (LL PROT 88); 2. The International Convention for the Safety of Life at Sea, 1974 (SOLAS 74);

29 30 van The Protocol of 1978 relating to the International Convention for the Safety of Life at Sea, 1974 (SOLAS PROT 78); 4. The Protocol of 1988 relating to the International Convention for the Safety of Life at Sea, 1974 (SOLAS PROT 88); 5. The International Convention for the Prevention of Pollution from Ships, 1973, as modified by the Protocols of 1978 and 1997 relating thereto (MARPOL 73/78); 6. The International Convention on Standards of Training, Certification and Watchkeeping for Seafarers, 1978 (STCW 78); 7. The Convention on the International Regulations for Preventing Collisions at Sea, 1972 (COLREG 72); 8. The International Convention on Tonnage Measurement of Ships, 1969 (TONNAGE 69); 9. The Merchant Shipping (Minimum Standards) Convention, 1976 (ILO Convention No. 147) (ILO 147); 10. The Protocol of 1996 to the Merchant Shipping (Minimum Standards) Convention, 1976 (ILO Convention No. 147) (ILO147 PROT 96); 11. The International Convention on Civil Liability for Oil Pollution Damage, Inspecteren De certificering is de verantwoordelijkheid van de vlaggenstaat waar het betreffende schip onder vaart. De inspectie inspecteert buitenlandse schepen wanneer deze een Nederlandse haven aandoen. Planning en risicogebaseerd toezicht De lidstaten van het Paris MoU zijn overeengekomen om 25% van het aantal buitenlandse schepen dat de havens van een land aandoet te inspecteren. De inspecties worden in beginsel gepland aan de hand van de targetfactor die aan elk schip wordt toegekend. De targetfactor is een indicatie van het verwachte risico van een schip en wordt onder andere berekend op basis van de periode die is verlopen sinds de laatste inspectie, de reputatie van de vlaggenstaat, het klassenbureau, de resultaten van eerdere inspecties en de leeftijd van het schip. De schepen met een hoge targetfactor komen eerder in aanmerking voor een inspectie. Schepen worden over het algemeen niet geïnspecteerd wanneer het schip in de voorgaande zes maanden is geïnspecteerd door één van de lidstaten, tenzij het gaat om bepaalde risicovolle schepen of als er sprake is van clear grounds voor inspectie. Clear grounds zijn aanwezig wanneer de conditie van het schip, het materiaal of de bemanning niet aan de standaarden van de conventies voldoen.