Registratienummer collegebesluit:

Transcriptie

1 Gemeente Nieuwkoop College van Burgemeester en Wethouders Raadsvoorstel Portefeuillehouder: J.W.M. Pietersen (zwembad Aarweide) T. Veninga (Schoterhoek II) Opgesteld door: Jan Willem van der Linde, afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling & Grondbedrijf Besluitvormende vergadering: 24 maart 2016 Registratienummer collegebesluit: Raadsnummer: (niet invullen, dit vult de griffie in) Titel / onderwerp: Realisatie duurzaam energiesysteem zwembad Aarweide Samenvatting: De gemeente Nieuwkoop heeft onderzoek laten doen naar de mogelijkheden het effluent (gezuiverd rioolwater) van rioolwaterzuivering Nieuwveen te gebruiken als warmtebron voor zowel het te ontwikkelen bedrijventerrein Schoterhoek II als Zwembad Aarweide. Hiertoe is opdracht gegeven aan CMAG B.V. Uit het rapport van CMAG (bijlage I) komt naar voren dat het benutten van het effluent voor zowel Schoterhoek II als Zwembad Aarweide kansrijk is. Voor Zwembad Aarweide geldt dat deze winter een aantal investeringen aan de installaties staan gepland. Daarom is het van belang de mogelijkheid van benutting warmte effluent voor Zwembad Aarweide deze winter te realiseren. Om dit mogelijk te maken moet deze optie verder worden uitgewerkt tot een concreet uitvoerbaar plan en worden aangelegd. Voor deze verdere planvorming en uiteindelijke realisatie wordt een lening verstrekt aan zwembad Aarweide. Deze wordt in een termijn van 10 jaar aan de gemeente Nieuwkoop terugbetaald. Voorgesteld besluit: Het college van burgemeester & wethouders stelt de raad voor het volgende te besluiten: 1. Dat de te realiseren duurzame energievoorziening zwembad Aarweide past binnen de activiteiten die de publieke taak dienen; 2. Onder voorbehoud van goedkeuring van het plan door het Hoogheemraadschap Rijnland een lening van ,-- te verstrekken ten behoeve van de realisatie van een duurzame energievoorziening voor zwembad Aarweide; 3. De lening te verstrekken tegen een rekenrente van 2,5%; 4. De onder 3 beschikbaar gestelde lening dient in een termijn van 10 jaar aan de gemeente Nieuwkoop terugbetaald te worden. burgemeester en wethouders van Nieuwkoop mr. G.G.G. Slooters secretaris F. Buijserd burgemeester 1

2 Pagina 2 van 5 TOELICHTING Inleiding / aanleiding Bij de ontwikkeling van Schoterhoek II speelt een duurzame energievoorziening voor de bedrijven een belangrijke rol. De aanwezigheid van de rioolwaterzuivering en het effluent (gezuiverd rioolwater) dat via een leiding in het Aarkanaal wordt geloosd biedt een kans om de aanwezige energie in het effluent te benutten voor de productie van warmte voor de bedrijven op Schoterhoek II. De effluent leiding die langs de Schilkerweg ligt komt ook langs het zwembad. De mogelijkheid die voor Schoterhoek geldt, is ook van toepassing voor het zwembad. Dit betekent dat met een retourleiding vanaf de effluentleiding naar het ketelhuis van het zwembad en met tussenkomst van een warmtepomp er voldoende warmte kan worden geproduceerd om het zwemwater van zwembad Aarweide te kunnen verwarmen. De realisatie van dit systeem is voor het Hoogheemraadschap van Rijnland een belangrijke pilot. Bij een succesvol project is de stap naar het beschikbaar stellen van het effluent voor Schoterhoek II makkelijker te zetten. Beoogd (maatschappelijk) effect Realisatie duurzame energievoorziening Zwembad Aarweide. Kader / eerdere besluiten / voorgeschiedenis Duurzaamheidsagenda (raad 11 juni 2015). In de duurzaamheidsagenda is opgenomen dat duurzaam samenwerken tussen verschillende partijen moet worden bevorderd. Dit initiatief is hier een uitstekend voorbeeld van. In het bestemmingsplan Schoterhoek II (toelichting bestemmingsplan) is het benutten van effluent als warmtebron voor de te realiseren bedrijven opgenomen. Ook in de duurzaamheidsagenda wordt Schoterhoek II genoemd als locatie voor een duurzame ontwikkeling. Participatie / betrokken partijen / personen Voor de ontwikkeling van een duurzame energievoorziening zwembad Aarweide is naast de gemeente Nieuwkoop en zwembad Aarweide, het Hoogheemraadschap van Rijnland als faciliterende partij betrokken. Als eigenaar van het effluent en de effluent leiding is hun medewerking essentieel. Zij stellen het effluentwater ter beschikking aan zwembad Aarweide tegen verschillende voorwaarden. Momenteel worden de eisen en wensen van Rijnland en de gemeente ambtelijk bij elkaar gebracht, als basis voor een warmteleveringsovereenkomst. Het Hoogheemraadschap van Rijnland is enthousiast over dit project omdat het past binnen de duurzaamheidsambities van Rijnland. 2

3 Pagina 3 van 5 Daarnaast kan de realisatie en het goed functioneren van het systeem bijdragen aan de realisatie van een vergelijkbaar systeem voor Schoterhoek II. Duurzaamheidsaspecten Met realisatie van de duurzame energievoorziening zwembad Aarweide wordt een grote stap gezet in de verduurzaming van het zwembad Aarweide. Naast een grote besparing op de energiekosten wordt ook een grote reductie van de CO² uitstoot gerealiseerd. Er is een besparing CO² becijferd van 52 ton/jaar. Zie pagina 20 van bijlage II voor een uitgebreide onderbouwing. Benutten van het effluent als energiebron betekent dat de temperatuur van het water dat in het Aarkanaal wordt geloosd daalt. Hiermee wordt de thermische vervuiling teruggedrongen. Terugdringen van het gasverbruik betekent wel een toename van het electraverbruik. Het zwembad Aarweide heeft nu de mogelijkheid een nieuw contract voor de levering van stroom af te sluiten waarbij levering uit duurzame bronnen uitgangspunt is. Varianten met argumenten voor en tegen Het zwembad kan ook op andere wijze van duurzame warmte worden voorzien. Echter het feit dat er een duurzame bron van energie langs het complex loopt, maakt deze mogelijkheid interessant. Bovendien benut je een afvalproduct dat geloosd wordt in het Aarkanaal. Alternatieven Variant 1 Dit is de huidige situatie. Hierin wordt ca m3 gas en ca kwh elektriciteit verbruikt. De huidige zwembadwarmtewisselaars zijn aan het eind van hun technische levensduur en dienen dringend te worden vervangen. Deze investering bedraagt incl. BTW. De investering in warm tapwater bereiding en het efficiënter vorstvrij houden van de filterruimte is optioneel en wordt in de vergelijking buiten beschouwing gelaten. Variant 2 Dit is de voorgestelde variant, namelijk het vervangen van de wisselaars het aanschaffen van de warmtepomp en het aanleggen van het leidingwerk naar de effluentleiding. Zie bijlage 2 voor een kostenraming van dit systeem. Het gasverbruik daalt in deze variant met ca. 80%, het elektriciteitsverbruik neemt met ca KWh toe. Variant 3 In plaats van te investeren in effluentleidingen kan een investering worden gedaan in warmte-onttrekking uit de bodem (WKO). Bij een open bron op basis van 300/kW ex. BTW zou de investering neerkomen op ca incl. BTW. Samen met een warmtepomp, leidingwerk etc. is de investering vergelijkbaar met de investering in effluentwarmte. De bodemtemperatuur is op ca. 100 m diep in Nederland in de zomer ongeveer graden. Bij deze temperatuur is de gemiddelde efficiency van de warmtepomp COP=5 ten opzichte van COP=6-7 bij effluent als bron. Voor het zelfde vermogen zal de warmtepomp dus in de zomer bijna 20% meer elektriciteit verbruiken bij bodemwarmte ten opzichte van effluentwarmte. Normaal gesproken wordt echter bij gesloten WKO minimaal 50% van de onttrokken warmte teruggebracht in de bodem. Een open WKO moet eens in de vijf jaar in balans zijn. Een warmtepomp met WKO als bron lijkt technisch niet uitvoerbaar omdat er geen goedkope mogelijkheden zijn om de warmte die in de zomer aan de WKO wordt onttrokken op de een of andere manier aan te vullen. 3

4 Pagina 4 van 5 Variant 4 Warmtecollectoren. Voor het verwarmen van buitenbaden kunnen warmtecollectoren worden toegepast. Deze optie is niet verder onderzocht omdat er op het terrein nauwelijks dakoppervlak beschikbaar is (of een deel van de ligweide zou hiertoe moeten worden gebruikt) en omdat de zon het zwemwater toch wel opwarmt. Zonnecollectoren doen het voornamelijk goed als de zon schijnt en minder als het juist bewolkt of koud is, terwijl de effluentstroom altijd warmte bevat. Zonnecollectoren zouden een aanvulling kunnen zijn in het reduceren van het gasverbruik, maar niet in dezelfde mate als effluentwarmte. Voorgesteld besluit Het college van burgemeester & wethouders stelt de raad voor het volgende te besluiten: 1. De te realiseren duurzame energievoorziening zwembad Aarweide passen binnen activiteiten die de publieke taak dienen; 2. Onder voorbehoud van goedkeuring van het plan door het Hoogheemraadschap Rijnland een lening van ,-- te verstrekken ten behoeve van de realisatie van een duurzame energievoorziening voor zwembad Aarweide; 3. De lening te verstrekken tegen een rekenrente van 2,5%; 4. De onder 3 beschikbaar gestelde lening dient in een termijn van 10 jaar aan de gemeente Nieuwkoop terugbetaald te worden. Kanttekeningen / risico's en beheersmaatregelen De techniek zoals deze wordt toegepast om het effluent in te zetten voor de levering van warmte aan het zwembad is niet complex. Het zijn eerdere toegepaste en bewezen technieken. Met Rijnland zijn goede afspraken gemaakt over de levering van het effluent en er zijn zekerheden ingebouwd in geval van storingen en lekkages. De technische risico s zijn dus beperkt. De te verwachten prestaties, onderhoudskosten en levensduur van het systeem zijn goed in te schatten. In de investeringsopzet is dit behoudend geraamd. Financiële en juridische gevolgen Dit betekent dat er een lening wordt verstrekt voor de realisatie van een duurzaam warmte-systeem voor zwembad Aarweide. Het zwembad Aarweide wordt opdrachtgever voor de uitvoering van de werkzaamheden. Het zwembad wordt eigenaar van de installaties binnen het ketelhuis en de retourleiding tot aan de afsluiters. De afsluiters en de koppelingen met de effluentleiding komen in eigendom van het Hoogheemraadschap van Rijnland. Dat het zwembad Aarweide opdrachtgever wordt voor de aanleg van het systeem is ook van belang voor het kunnen verkrijgen van een investeringssubsidie duurzame energie (ISDE) die vanuit het Rijk beschikbaar wordt gesteld. De te realiseren warmtepomp(en) komen in aanmerking voor deze subsidie. Wanneer deze subsidie wordt verkregen, kan eventueel eerder worden afgelost of kan de te verstrekken lening worden verlaagd. De gemeente Nieuwkoop sluit een lening overeenkomst met Zwembad Aarweide voor het te lenen bedrag. Conform artikel 2 van de Wet fido, kan de gemeente leningen of garanties uitsluitend verstrekken uit hoofde van de publieke taak. Deze lening is ten behoeve van zwembad Aarweide en draagt bij aan een duurzame bedrijfsvoering van het zwembad. Het biedt het zwembad de mogelijkheid voor de langere termijn het zwembad op een duurzame en energiezuinige wijze van warmte te voorzien. Dit 4

5 Pagina 5 van 5 draagt bij aan de publieke taak van de gemeente Nieuwkoop om voorzieningen van maatschappelijke waarde te ondersteunen. De voorschriften uit het Treasurystatuut Nieuwkoop 2014 worden bij het verstrekken van de lening in acht genomen. In dit voorstel gaat het om een lening voor een duurzame investering van ,= (zie vertrouwelijke bijlage II pagina 19 voor specificatie). Deze wordt verstrekt tegen acceptabele voorwaarden, waarbij vooraf advies wordt ingewonnen over de financiële positie en kredietwaardigheid van Zwembad Aarweide. De rentetypische looptijd en het renteniveau van de betreffende lening wordt zo veel mogelijk afgestemd op de actuele rentestand en de rentevisie. Voorgesteld wordt om voor de lening de huidige rekenrente van 2,5% te hanteren (conform programmabegroting 2016) en de aflossingstermijn van de lening op 10 jaar te stellen. Na de periode van 10 jaar kan de jaarlijkse subsidie aan het zwembad Aarweide worden verlaagd. Zij hebben geen lasten meer van de verstrekte lening. Daarnaast hebben zij structureel lagere energiekosten. Bijlagen 1. Haalbaarheidsonderzoek levering warmte uit effluent (CMAG, juli 2015) 2. Businesscase effluent zwembad Aarweide (vertrouwelijk); Advies meningsvormende raad Tips vooraf: De gemeenteraad heeft B&W gevraagd om voortaan in de stellen keuze mogelijkheden te presenteren en daarbij risico s te onderzoeken en toe te lichten. Begin met het opstellen van het raadsvoorstel (blijf bij de kern; bedenk voor wie je het schrijft (raadsleden/inwoners) en daarna pas het collegevoorstel (dat is uitgebreider en bevat meer details). Vul je een item niet in zet daar dan niet van toepassing zodat het voor de lezer duidelijk is dat je er wel aandacht aan hebt besteed. Als je afkortingen gebruikt schrijf ze dan de eerste keer volledig uit en zet de afkorting erachter tussen haakjes. Geef aan waarvoor de bijlagen bedoeld zijn en bedenk goed wat de toegevoegde waarde voor de gemeenteraad is van de achtergrondinformatie; overspoel ze niet met informatie. Maak je een publicatie over dit onderwerp voor Nieuwkoop Nieuws of elektronisch gemeenteblad vermeld dan ook de datum van behandeling in de meningsvormende raad en niet alleen de datum van besluitvormende raadsvergadering; De meningsvormende raad is namelijk het beste moment voor belanghebbenden om in te spreken. 5