Familieportretten - Genealogie Goeden/de Goede/Gooden door Wim de Goede

Transcriptie

1 Familieportretten - Genealogie Goeden/de Goede/Gooden door Wim de Goede (info@wimdegoede.nl) ZESDE GENERATIE VI 11: Het gezin van Dirk de Goede en Maria Petronella Tervoort ( ) VI-11 Dirk de Goede was een zoon van Jan de Goede (V-3) (geboren 1798 Velsen, overleden 1871 Wijk aan Duin) en Johanna Bloodshooft (geboren 1793 Beverwijk) Hun personalia Dirk de Goede x Maria Petronella Tervoort Dirk de Goede wordt geboren op 30 september 1822 aan de Kloosterstaat 366 in Beverwijk. Hij was een zoon van Johannes de Goede en Johanna Bloodshooft. Hij trouwt op 15 augustus 1844 in Beverwijk met Maria Petronella Tervoort. Zij is geboren op 29 maart 1824 in Beverwijk als dochter van Claas Tervoort en Elisabeth Maria Eijkhoff. Dirk is overleden op 13 oktober 1865 in het huis staande op Holland op zijn Smalst in Velsen. Maria Petronella is overleden op 6 april 1865 in in het huis staande op Holland op zijn Smalst in Velsen. Hun kinderen: VII-2 Maria de Goede (geb. 14 oktober 1844 aan de Achterweg (Koningstraat) te Beverwijk, overleden 23 oktober 1846 Peperstraat no. 284, Beverwijk) VII-3 Klaas de Goede (geb. 8 mei 1847 Kloosterstraat, Beverwijk, ovl. 22 mei 1928 Bennebroek) x Maria Geertruida Assendelft (geb. 11 februari 1849 Wijk aan Zee en Duin, overleden 28 december 1941 Haarlem) ==> zie verder VII-3 Hier ontstaat: BLOEMENDAAL TAK FAMILIE DE GOEDE VII-4 Johannis de Goede (geb. 14 september 1849 in het huijs staan de aan de Achterweg in Beverwijk, tr. 11 april 1891 in Wijk aan Zee en Duin met Antonia Sprangers, Johannis is overleden 3 augustus 1933 Heemskerk) ==> zie verder VII-4 VII-5 Elisabeth de Goede (geb. 27 maart 1852 in het huis aan de Breestraat in Beverwijk, tr. 13 mei 1875 te Haarlemmerliede (Spaarnwoude) met Pieter Langedijk Pieter is geboren 1819 Beverwijk, beroep landbouwer, hij was weduwnaar van Johanna van Ecks) VII-6 Johanna Maria de Goede (geb. 11 maart 1855 in het huis staande aan de Breestraat in Beverwijk, overleden 11 november 1865 in het huis staande op Westerhout no 127 in Wijk aan Duin) VII-7 Arie de Goede (geb. 20 oktober 1857 in het huis staande op Holland op zijn Smalst in Velsen, overleden 5 september 1866 Wijk aan Zee en Duin VII-8 Anthonia de Goede (geb. 25 juni 1862 in in het huis staande op Holland op zijn Smalst in Velzen, tr. 11 mei 1887 met Cornelis Wempe, Anthonia is overleden op 17 maart 1943 in Haarlem)

2 Hun verhaal: Het ouderlijk huis Dirk groeide op in een gezin van 7 kinderen waarvan er drie op jonge leeftijd overleden zijn. Vader Jan was dagloner, werkman, tuinder en later koetsier bij de hofstede Westerhout. Het gezin verhuisde bij de geboorte van zo'n beetje elk kind naar een ander adres. Van Kloosterstraat 366 in Beverwijk (1822), naar de Agterwech in Wijk aan Duin (1825) 1 2, Torenstraat 325 Beverwijk (1828), de Houtweg in Beverwijk (1831) 3, de Voddebuurt (Later Hofdijkstraat genoemd) in Beverwijk (1834), Hobbesteeg Beverwijk (1837) en tenslotte naar de Kloosterstraat 379 in Beverwijk. Het zal een moeilijke tijd geweest zijn want de Franse tijd had grote armoede veroorzaakt. Maar in Beverwijk en Wijk aan Duin was altijd wel seizoenwerk te vinden in de vele tuinderijen en de vraag naar tuinbouwproducten in Amsterdam nam toe. In de lente en zomer was er veel werk maar in najaar en winter zal het sabbelen geweest zijn. De Houtweg in Beverwijk (later Grote Houtweg) in 1784 getekend door Hendrik Tavenier In 1831 woonden Dirk de Goede en Maria Tervoort in deze straat. Omdat dit een belangrijke verbindingsweg was was er zo te zien op de tekening enige bestrating te zien 4. 1 Bedoeld wordt de Beeckzanglaan, die echter in die tijd niet eindigde bij de Zeeweg, maar recht naar het noorden doorliep, aan het westeinde van de Groenelaan met deze en de andere wegen ter plaatse een vijfsprong vormde en vervolgens noordwaarts zich voortzette (nu de Populierenlaan). Bron: Scholtens en Midden-Kennemerland. 2 Op de kaart van Van Breen 1648 wordt dit de Baacken-Achterwech genoemd. Deze loopt achter Scheibeeck door naar het kruispunt Romerkerkweg, Groenelaan, Populierenlaan. 3 Grote Houtweg in Beverwijk 4 In 1820/1821 is de straatweg Haarlem-Alkmaar bestraat en dit was er wellicht een onderdeel van. Pas vanaf 1860 werden de andere straten van Beverwijk bestraat. Dat zal zo gegaan zijn als in Castricum, nl een strook van 2,5 bestraat en de zijbermen met graszoden. (uit: Historie van Castricum en Bakkum, D.van Deelen)

3 Dienstplicht Voor de Nationale Militie de 5-jarige dienstplicht was Dirk vrijgeloot. Zijn nummer, 33, was tot 1844 niet opgeroepen en omdat er geen oorlogsdreiging was en er voldoende dienstplichtigen waren, bleef dat zo.

4 Huwelijk Op 15 augustus 1844 trouwde Dirk in Beverwijk op 21-jarige leeftijd met Maria Tervoort die op dat moment 20 jaar oud was en geen beroep uitoefende. Dirk was toen tuindersnecht, misschien wel bij zijn vader Jan die in deze akte als tuinder wordt genoemd. Zij waren arm, want uit de huwelijksakte blijkt dat zij onvermogend waren om de zegels der tot hun huwelijk benodigde stukken te betalen. Uit de ondertekening van de trouwakte blijkt dat zowel Dirk als Maria Tervoort konden schrijven. Blijkbaar was er al enig onderwijs mogelijk voor de gewone mens in Beverwijk/Wijk aan Duin.

5 Kinderen Het huwelijk van Dirk en Maria was een moetje. Op 14 oktober 1844 krap 2 maanden nadat Dirk en Maria waren getrouwd werd dochter Maria geboren. Dirk en Maria woonden toen op de Achterweg in Beverwijk (huidige Koningstraat). Binnen twee jaar overlijdt Maria in het huis staande op de Peperstraat 284 in Beverwijk. Net als de vader en moeder van Dirk verhuist het gezin van Dirk en Maria ook om de paar jaar. In 1847 wordt Klaas geboren in de Kloosterstraat, Beverwijk. In 1849 volgt Johannis (weer aan de Achterweg in Beverwijk), dan in 1852 Elisabeth maar nu in een huis op de Breestraat net als in 1855 Johanna Maria. In Velsen worden achtereenvolgens Arie (1857) en Anthonia (1862) geboren. De tuinderij in Holland op zijn Smalst Het ziet ernaar uit dat Dirk en Maria het steeds beter gaan doen.vanaf wonen zij op Holland op zijn Smalst in Velsen, op de grens van Beverwijk en Velsen. Nu stond daar een groot herenhuis, dat in 1969 is gesloopt. Maar daar woonden zij niet. Het huis Holland op zijn Smalst in Velsen. Rechts daarvan (niet op de foto) stonden het huisje waar Dirk de Goede en Maria Tervoort woonden. Even daarvoor richting Beverwijk, aan de tegenwoordige Beecksanghlaan, stonden op de plek waar nu een rij arbeiderswoningen staat (tussen het oude huis Holland op zijn Smalst en de huidige villa Beecksangh) twee huisjes met een stuk tuinland dat toebehoorde aan de erven Jan Santen. Volgens het kadaster bestond het perceel uit 3 stukken bouwland, een stukje bos en twee huizen met erf. Een van deze huisjes werd gehuurd door Dirk en Maria.6 In het andere huisje woonden Geertruida van Son en haar man Bernardus Beentjes. Zij was de zus van Cornelia van Son, de vrouw van Dirk's broer Christiaan de Goede7. Op dit land werden bollen gekweekt. 5 Bev Register Beverwijk geeft aan dat het gezien op naar Velsen is verhuisd. Dit is vreemd want zoon Arie werd daar al in okt geboren (informatie Jan van der Linden). Maar laten we aannemen dat de officiële datum 24 mei 1859 was. 6 Kadaster Velsen, Minuutplan Sectie B, sectie 02, OAT: perceel 173 en 174 Erven Jan Santen 7 Christiaan was getrouwd met Cornelia van Son en woonde dichtbij in Westerhout. Haar zus was Geertruida Cornelia van Son en die was getrouwd met Bernardus Beentjes die ook op Holland op zij Smalst woonden (bron: Genalogie online

6 In 1858 was het land in handen van de erven Jan Santen 8 Tussen 1858 en 1860 was het blijkbaar was het eigendom blijkbaar overgegaan naar J.Tijms die ook een tuin had aan de Arendsweg in Wijk aan Duin. Dit zal misschien de reden zijn dat op 25 mei 1859 het gezin van Dirk en Maria officieel naar Velsen konden verhuizen. 8 Kadaster Velsen, Minuutplan Sectie B, sectie 02, OAT: perceel 173 en 174 Erven Jan Santen

7 Dit is de plek anno 2016 (Tekening Wim de Goede) Zij huurden dus land om bollen te kweken en dat was in die tijd een booming business. De toekomst ziet er voor hun goed uit want de doorgraving van Holland op zijn Smalst en de aanleg van het Noordzee-Kanaal staan voor de deur. De Jan Saliegeest wordt afgeschud in Nederland en langzamerhand komt er wat meer welvaart. Maar dan slaat in 1865 het noodlot toe. Cholera In 1865 en 1866 heerste er in Nederland en Europa een grote cholera epidemie. Op 6 april 1865 overlijdt te Holland op zijn Smalst eerst moeder Maria Petronella Tervoort en een halfjaar later op 13 oktober 1865 vader Dirk de Goede. De kinderen zijn wees geworden en worden elders bij familie ondergebracht. Een maand later 11 november 1865 overlijdt dochter Johanna Maria de Goede in het huis staande op Westerhout no 127 in Wijk aan Duin. Dit is waarschijnlijk het adres van oom Christiaan de Goede en zijn vrouw Cornelia van Son. Op 5 september 1866 overlijdt dan ook nog zoon Arie de Goede in Wijk aan Zee en Duin. Volgens mw. Rijsdijk-de Goede een kleindochter van Arie de Goede en Maria Tervoort, zijn zij gestorven door de cholera epidemie die toen heerste. Het vreemde is dat in Nederland alleen 1866 als cholera-jaar in de boeken staat terwijl er in 1865 al 3 leden van het gezin aan cholera bezweken zijn. Waarschijnlijk kwam dit omdat vanaf 1866 medici verplicht werden een doodsoorzaak re registreren. Voor 1866 werd de statistiek gewoon niet bijgehouden en kende men geen overzicht van de oorzaken9. 9 In 1865 kwamen twee belangrijke wetten tot stand (Wet regelend het Geneeskundig Staatstoezicht en Wet op de uitoefening der geneeskunst) die samen met de Begraafwet uit 1869 geleid hebben tot een nationale registratie van de doodsoorzaken en bewerking tot een statistiek van de doodsoorzaken. Sindsdien moest de behandelende arts voor iedere overledene een verklaring van overlijden en van de doodsoorzaak afgegeven. In 1866 verscheen het eerste landelijk statistisch overzicht waarbij slechts zes doodsoorzaken onderscheiden werden: pokken, rode hond, mazelen, tyfus, difterie en cholera. Alle andere doodsoorzaken en de categorie onbekend werden aanvankelijk tezamen genomen. Bron:

8 Advertentie uit het Algemeen Handelsblad van 9 september 1866 De kinderen worden verspreid De resterende 4 kinderen werden verspreid en door familieleden opgevoed waardoor zij elkaar niet zo goed kenden. Dit weet ik van mw. Rijsdijk-de Goede uit Vught die mij daarover in 1976 een brief heeft gestuurd. Van twee van de kinderen is nog een foto bewaard gebleven. VII-3 Klaas de Goede (plm 1910? ) VII-4 Johannis de Goede (plm 1930?) Meer over de kinderen volgt in de beschrijving van de zevende generatie.