Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen van A tot Z

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen van A tot Z"

Transcriptie

1 Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen van A tot Z Leefmilieu Brussel Overzicht van systemen Jonathan Fronhoffs Cenergie

2 Doelstelling(en) van de presentatie Voorstelling van de algemen principes van verwarming, SWW en ventilatie Voorstelling van de efficiente energiesystemen Inleiding tot koeling en verlichting 2

3 Algemeen schema van de presentatie Warmetbalans Verwarming SWW Ventilatie Koeling Verlichting 3

4 Warmtebalans Bron: energie+ 4

5 Warmtebalans Bron: energie+ 5

6 De verwarmingsinstallatie Productie Distributie Emissie Regeling Bron: energie+ 6

7 De verwarmingsinstallatie Productie Distributie Emissie Regeling Bron: energie+ 7

8 De verwarmingsinstallatie Hoe warmte verdelen? Water Lucht (via ventilatie) Bron: energie+ 8

9 Verwarming : Productie Type productie : Warmtenet Bron: ADEME Collectieve verwarming Bron: energie+ 9

10 Verwarming : Productie Type productie : Individuele centrale verwarming Lokale verwarming Lokaal (electrisch, gas, hout, ) 10

11 Verwarming : Productie Type de Brandstof? Gas Stookolie Elektriciteit Hout (Pellets, snippers, stronken) 11

12 Verwarming : Productie Type Ketel: Gas Condenserend Hoogrendement Klassiek Type Ketel : Stookolie Condenserend Hoogrendement Klassiek 12

13 Verwarming : Productie De condensatieketel Warmterecuperatie in de rookgassen door condensatie van het aanwezig waterdamp Condensatie = exothermische reactie : warmte komt vrij voorverwarming water minder brandstof nodig Belang van retour t OVW>< BVW η > 100% op OVW Bron: simulateurenergetique.fr 13

14 Verwarming : Productie Type Ketel : Labels Gas - Condensatie : HR TOP 1998 Gas Lage temperatuur: HR Stookolie Condensatie : Optimaz Elite 2005 Stookolie Hoog Rendement : Optimaz

15 Verwarming : Distributie Zijn de leidingen geïsoleeerd? 15

16 Verwarming : Emissie Type emissie : Klassieke radiatoren Gietijzeren radiatoren 16

17 Verwarming : Emissie Type emissie : Ventilo-convectoren Vloerverwarming 17

18 Verwarming : Regeling Regeling Buitenvoeler Kamerthermostaat Thermostaatkraan Manuele kraan Thermostaatkraan Kamerthermostaat (met klok ssss Buitenvoeler 18

19 Verwarming : Regeling Bron: energie+ 19

20 Verwarming : Regeling Regeling met aquastaat (stuurt ketel) en op kamerthermostaat (stuurt pomp) 20

21 Verwarming : Regeling Regeling op kamerthermostaat A. Aquastaat B. Brander C. Thermostaat 21

22 Watertemperatuur Verwarming : Regeling Weersafhankelijke regeling Buitentemperatuur 22

23 Verwarming : Regeling Weersafhankelijke regeling 23

24 Verwarming : Regeling Regeling : nachtverlaging vs uitzetten s Middags bak ik pizza. Ga ik mijn oven laten draaien om s avonds taart te bakken? Bron: energie+ 24

25 Verwarming : Regeling : Vanne Thermo. Weet u zeker hoe het werkt? Thermostaatkraan = thermostaat : Zolang de gewenste temp niet bereikt is blijven ze voor 100% open; Zodra de temperatuur bereikt is sluiten ze. Kraan instellen = temperatuur instellen (en niet sneller bereiken Vanne sur 3 et 19 C dans la pièce Vanne sur 2 et 19 C dans la pièce Vanne sur 3 et 20 C dans la pièce 25 Bron:

26 Verwarming : Rendement van installatie Verlies naar omgeving Verlies schouw Verlies regeling Distributieverliezen Emissieverliezen Input brander Output voor verwarming Output ketel Output leidingen Verlies naar omgeving Verlies schouw Verlies regeling Distributieverliezen Emissieverliezen Input brande r Output voor verwarming Output ketel Output leidingen 26

27 Verwarming : EPB reglementering Toepassing: Meeste CV-installaties Nominaal Vermogen > 20 kw Brandstof: gasvormig of vloeibaar niet-hernieuwbaar Water als warmtedragend medium Lokale systemen uitgesloten 27

28 Verwarming : 3 wettelijke handelingen Periodieke contrôle van de ketels Oplevering van verwarmingssystemen Diagnose van installaties 28

29 Verwarming : 3 wettelijke handelingen Periodieke controle van de ketels Gas: om de 3 jaar Stookolie: jaarlijks Bevat alle technische informatie over de installatie Info ketel en brander Verbrandingsrendement Attest periodieke controle = informatie over de installatie 29

30 Verwarming : 3 wettelijke handelingen Oplevering van verwarmingssystemen Bij installatie van een ketel Bij vervanging ketellichaam Bij vervanging brander Bij verplaatsing ketel Opleveringsattest = Document met informatie over installatie 30

31 Verwarming : 3 wettelijke handelingen Diagnose Check-up vor installaties van meer dan 15 ans Rapport diagnose = Document reprenant des informaties sur l installatie 31

32 Verwarming : 3 wettelijke handelingen Professionelen : Start pagina > Professionnelen > Loket > Erkenningen en registraties Erkende of geregistreerde ondernemingen en professionelen 33

33 SWW Wat is de SWW-vraag? Wat is de meest efficiënte productiemethode voor SWW? Productie samen met verwarming? Centrale productgie los van verwarming? Lokale productie? Doorstroom / accumulatie / semi-accumulatie? 34

34 SWW Individuele productie gecombineerd met verwarming Monoblok toestellen Toestellen met apart buffervat 35

35 SWW Productie gecombineerd met verwarming Met geïntegreerde platenwarmtewisselaar (huishoudelijk) Met externe platenwarmtewisselaar (collectief)

36 SWW Individuele productie, geïntegreerd in verwarming Platenwarmtewisselaar Platenwarmtewisselaar Bron: energie+ 37

37 SWW Individuele productie los van verwarming Gasgeiser Elektrische boiler 38

38 Zonthermische installatie Opvang Circulatie Besturing Hulpuitrusting Accumulator 39

39 Zonthermische installatie: technologie Types van zonnecollector Niet-beglaasde collectoren Vlakke collectoren Vacuümbuiscollector Kunststof absorber Standaard vlakke collectoren Volledig glazen buis Absorber in roestvrij staal Vlakke vacuümcollector (met afstandsstuk) Standaardbuis Luchtcollector) CPC-buis Bron: Energieplus, 40

40 Rendement Zonthermische installatie: technologie Rendement van de zonnecollectoren Temperatuurverschil tussen de collector en het omgevend milieu [ C] Zwembadabsorber 0 20 C Zwembadverwarming Vlakke collector C Warm water en verwarming Vacuümcollector > 100 C Proceswarmte Bron: Energieplus, 41

41 Zonthermische installatie: Haalbaarheid Dak Oriëntatie, helling Nuttige oppervlakte, ingenomen ruimte, obstakels, Vervanging afdichting, Stabiliteit Stookplaats Gecombineerde productie? Ouderdom van de ketels? Regeling! Verbinding dak - stookplaats Technische kokers? Technisch lokaal op het dak? Opslag & distributie SWW Opslagtanks Distributielus (L, diameter, isolatie) Bron: Stéphane Barbier 42

42 Verwarming + SWW via thermische zonneenergie? Ja maar minder rendabel 10 tot 30 m² collectoren Opslagvat van tot liter Complexere regeling Besparing: ~80% op SWW Bron: Solarpraxis.com 20 50% op verwarming 43

43 Dimensionering: behoefte in kwh? Basisregel: altijd uitgaan van de behoefte aan verwarming! SWW (+ verwarming?) Systeem met sanitair warm water Sanitair warm water met aanvulling verwarming Verbruik sanitair warm water Warmtebehoefte Nuttige inbreng van het zonnesysteem Zonnestraling (in de zone van de collectoren) Beschikbaar potentieel voor klimaatregeling Bron: Solarpraxis.com 44

44 Ventilatie Waarom ventileren? Hoe ventileren? 45

45 Ventilatie : Waarom ventileren? 3 hoofdredenen: Ademcomfort gebouwgebruikers CO2-Concentratie (toevoer verse lucht) Vochtigheid Geur Gezonde lokalen Impact van polluenten in gebouw vermindere (VOC, formaldehyde, radon, ) Thermisch comfort garanderen Verwarming via l air Surtout: Koeling via free-cooling et ventilatie nocturne 46

46 Ventilatie: Hoe ventileren? Systeem A : Natuurlijke luchttoevoer Natuurlijke luchtafvoer Systeem B : Mechanische luchttoevoer Natuurlijke luchtafvoer Systeem C : Natuurlijke luchttoevoer Mechanische luchafvoer Systeem D : Mechanische luchttoevoer Mechanische luchtafvoer 47

47 Ventilatie: Hoe ventileren? Systeem A: natuurlijke toevoer en afvoer Bron: Energie + 48

48 Ventilatie: Hoe ventileren? Systeem B: Mechanische toevoer en natuurlijke afvoer Bron: Energie + 49

49 Ventilatie: Hoe ventileren? Systeem C: Natuurlijke toevoer en mechanische afvoer Bron: Energie + 50

50 Ventilatie: Hoe ventileren? Systeem D: Mechanische toevoer en afvoer Onmisbaar voor passief-bouw Bron: Energie + 51

51 Ventilatie: Hoe ventileren? 52

52 Ventilatie: Hoe ventileren? Hygiënische ventilatie: Reglementering van toepassing NBN D50-001: dimensionnering voor residentiële gebouwen (woning, rusthuizen, ) EN 13779: dimensionnering voor teriaire gebouwen (kantoren, openbare gebouwen, ) EPB ARAB 53

53 Ventilatie: Hoe ventileren? Twee basisprincipes: 1. Toevoerdebiet = Afvoerdebiet 54

54 Ventilatie: Hoe ventileren? 2. Pulsie transfert extractie Toevoer in droge lokalen Transfert via circulatiezones Evacuatie de vervuilde lucht via vochtige ruimtes Lucht toevoer Droge ruimten Living, slaapkamer, bureau Transfert Circulatie Gangen, traphal Transfert Vochtige ruimten Keuken, Badkamer, WC, washok Afvoer 55

55 EVACUATie TOEVOER Ventilatie: Hoe ventileren? Residentiële toepassingen: NBN D en EPB (eis 1: hygiënische) Lokaal Nominaal debiet Debiet mag beperkt Alg. regel Minimaal worden tot debiet living kamers studeerruimten hobbyruimten 3,6 m³/h/m² 75 m³/h 150 m³/h 25 m³/h 72 m³/h (Bijlage VI) Maximale toevoer(syst. A,C) 2 x Nominaal debiet Lokaal Nominaal debiet Debiet mag beperkt worden Alg. regel Minimaal debiet tot Gesloten keuken badkamer washok open keuken 3,6 m³/h/m² 50 m³/h 75 m³/h 75 m³/h WC - 25 m3/h - Opmerking: Het debiet mag over verschillende openingen verdeeld worden 56

56 TRANSFERT TRANSFERT Ventilatie: Hoe ventileren? Residentile toepassingen: NBN D et EPB (exigence 1: hygienische ventilatie) Als afvoer van lokaal Minimaal debiet Minimale opening onder deur living chambres locaux d étude 25 m³/h 70 cm² locaux de hobbies Als toevoer van lokaal Minimaal debiet Minimale opening onder deur badkamer washok 25 m³/h 70 cm² cuisisne 50 m³/h 140 cm² WC 25 m³/h 70 cm² Opmerling: het debiet mag verdeeld worden door verschillende openingen 57

57 Ventilatie: Hoe ventileren? Residentiële toepassingen: EPB: 22 m³/h/pers voor residentiële toepassingen 58

58 Ventilatie: Hoe ventileren? Niet-residentiële toepassingen: EN 13779, EPB en ARAB Ruimten bestemd voor menselijke bezetting Basis-classificatie Indoor Lucht Quality (IDA) EN High quality medium quality moderate quality low quality Klasse IDA1 IDA2 IDA3 IDA4 Debiet (m³/h.pers) 72 >54 45 (36-54) 29 (22-36) 18 <22 EPB: minimum 22 m³/h per persoon ARAB: minimum 30 m³/h/persoon 60

59 Koeling Voor nieuwe gebouwen Actieve koeling vermijden Onderzoeken vanaf ontwerp Zonnewinsten beperken Beglaasde oppervlakten naar Zuid en Oost beperken Zonnewering Interne warmtelasten vermijden Performante verlichting daglicht-gestuurd Efficiente IT-apparatuur en goed gelokaliseerd Koelcapaciteit van koude buitenlucht benutten Free-cooling

60 Klimaatregeling Bestaande gebouwen toestand vermijden Oorzaak oververhitting vinden Zonnewering overwegen Oplossing Investering Exploitatiekost Buitenzonwering (screens) Koelmachine raam /jaar /jaar Bron: energie+

61 Klimaatregeling Indien behoefte koeling in winter free-chilling Gebruik van koude lucht om ijswater te koelen zonder koelgroep Buitenlucht < 8 10 C Vb: IT-zaal Energievernietiging vermijden! Gelijktijdig koelen en verwarmen Lokalen met grote warmtelast groeperen om ze apart te kunnen behandelen

62 Klimaatregeling Actieve koeling : split ou lokale koeling

63 Klimaatregeling Bron: energie+ Actieve koeling : split of lokale koeler

64 Klilmaatregeling Bron: energie+ Actieve koeling : via ventilatie

65 Klimaatregeling Bron: energie+ Actieve koeling : Lucht + Water Systemen

66 Klimaatregeling Bron: energie+ Actieve koeling : Lucht + Water Systemen

67 Klimaatregeling: EPB reglementering Toepassingsgebied: Koelsystemen met een nominaal thermisch vermogen > 12 kw 9 eisen: 2 wettelijke handelingen Minimaal onderhoud Periodieke controle Na de installatie van een nieuw koelsysteem Om de 5 jaar bij P > 100 kw Om de 15 jaar bij 12 kw < P < 100 kw 70

68 Klimaatregeling: EPB regelgeving Periodieke controle 71

69 Verlichting Natuurlijke verlichting maximaliseren Daglicht Daglicht Kunstlicht 72

70 Nodig vermogen Verlichting Performante verlichtingstoestellen gebruiken Energieverbruik voor om 100 lumen te produceren 73

71 Verlichting Beheer in functie van aanwezigheid 74

72 Basisbegrippen Wattpiek (Wp) Maximaal elektrisch vermogen geleverd in standaard testomstandigheden: - een bezonning van W/m 2 ; - een temperatuur van de panelen van 25 C ; - een spectrale verdeling van de straling, ofwel AM 1.5 Wattuur (Wh) 1 Wattuur energie verbruikt of geleverd door een systeem met een vermogen van 1 Watt gedurende een uur. Silicium polycristallin 75

73 Technologie: PV-oppervlakte die overeenkomt met kwp Modules Hoogperformant monokristallijn (6 tot 9 m², ~150 Wc/m², η 12% tot 20%) Polykristallijn (7,5 tot 10 m², ~100 Wc/m², η 11% tot 15%) Amorf silicium (14-20 m², 60-70Wc/m², η 5-7%) Bron: energieplus-lestie.be 76

74 Technologie: Energetische terugverdientijd van een PV-installatie Voor een installatie met cellen in kristallijn silicium Energetische terugverdientijd = maanden Hangt af van de bezonning Voor een dakinstallatie Indien levensduur installatie = 30 jaar factor 8 18 Bron: Hespful / Ademe (Frankrijk) 77

75 Schema van PV-systeem Gelijkstroom Scheidingsschakelaar gelijkstroom Wisselstroom Elektrische toepassingen Meter groenestroomcertificaten" Schakelbord (met differentieelbeveiliging) Fotovoltaïsche generator Omvormer Verschillende functies van de omvormer: - Omzetting van DC naar AC - Synchronisatiefunctie met het netwerk - Permanent zoeken naar maximaal vermogenspunt (MPP) - Ontkoppelingsfunctie van het netwerk Energie Facteur 4 vzw Schakelaar wisselstroom Bestaande elektriciteits meter (DNB) vervangen door een A+/A- Net 78

76 Integratie op het dak Hellend dak minder doeltreffend dan Toiture plate Want ventilatie langs onder afkoeling betere η Vacuümeffect Windverloop ANCRAGE AANZUIG-/ONDERDRUK- SYSTEEM DRAAGLAST Bron: archiexpo.fr & WTCB 79

77 Investering [EUR/Wp] 3 Kosten: Investeringen 2,5 2 1,5 1 0, Vermogen [kw] 5 kwp (Bron: PV Calc) EVOLUTIE VAN DE PRIJS VAN EEN GEMIDDELD E INSTALLATIE VAN 5 KWP /3 en 5 jaar! Bron: Apere, Smartguide, 2013 (Bron: Brugel, Voorstel betreffende de vermenigvuldigingscoëfficiënt toegepast op fotovoltaïsche installaties - Analyse van de economische parameters, 6 sept ) 80

78 Aandachtspunten tijdens het ontwerp 1. Het elektriciteitsverbruik van het gebouw beperken Het elektriciteitsverbruik door verlichting beperken (zie G_ENE01 Optimaal gebruik van kunstlicht) Het elektriciteitsverbruik door toestellen beperken (zie G_ENE06 Warmtelasten beperken) Actieve koeling vermijden, passieve koeling gebruiken (zie G_ENE07 Een passieve koelstrategie toepassen) en de eventuele resterende koelvraag zo efficiënt mogelijk opwekken (zie G_ENE09 De beste productiewijzen voor hernieuwbare koeling kiezen) Efficiënt distributiesysteem voor verwarming, koeling en ventilatie (zie G_ENE10 Verwarming, koeling en sanitair warm water en G_ENE02 Een energie-efficiënt ventilatiesysteem ontwerpen) 2. Het resterend elektriciteitsverbruik beoordelen Het elektriciteitsverbruik bepalen: jaarverbruik en bij voorkeur maandverbruik en, eventueel, dagprofiel 3. Het potentieel voor levering van hernieuwbare elektrische energie beoordelen Beschikbare dakoppervlakte. Beschikbaar draagvermogen van het dak. Schaduw, oriëntatie en helling. Bron: Gids, G_ENE11 Installaties voor de opwekking van hernieuwbare energie genereren, 81

79 Nuttige hulpmiddellen, websites, enz. : EPB Reglementering Energie + : Type-lastenboeken voor bouwheren en ontwerpers: > Professionnelen > Gebouw (bouw, renovatie, beheer) > Tools > REG tools Referentie Gids Duurzaame Gebouwen en andere bronnen : In het bijzonder fiches : G_ENE01 Optimaal gebruik van kunstlicht G_ENE02 Een energie-efficiënt ventilatiesysteem ontwerpen G_ENE08 De optimale productie- en opslagwijze voor verwarming en sanitair warm water kiezen G_ENE09 De deste productiewijzen voor hernieuwbare koeling kiezen G_ENE10 Verwarming, koeling en sanitair warm water: efficiënte installaties garanderen 82

80 Te onthouden van de presentatie De werking van een verwarmingssysteem begrijpen De juiste vragen stellen bij SWW-productie De beperkende factoren voor het gebruik van koeling begrijpen De methoden begrijpen om het energieverbruik van verlichting te beperken Zijn mijn koel- en verwarmingsinstallaties conform met de EPB-regelgeving? 83

81 Contact Jonathan FRONHOFFS Projectleider Coördinaten : : 02/ jonathan.fronhoffs@cenergie.be 84

Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen van A tot Z

Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen van A tot Z Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen van A tot Z Leefmilieu Brussel Overzicht van systemen Jonathan Fronhoffs Cenergie Doelstelling(en) van de presentatie Voorstelling van de algemen principes van

Nadere informatie

HERNIEUWBARE ENERGIE BIJ DE RENOVATIE VAN EEN TYPISCH

HERNIEUWBARE ENERGIE BIJ DE RENOVATIE VAN EEN TYPISCH Opleiding Duurzaam Gebouw: Renovatie met een hoge energieefficiëntie: technische details Leefmilieu Brussel HERNIEUWBARE ENERGIE BIJ DE RENOVATIE VAN EEN TYPISCH BRUSSELSE WONING TOT EENGEZINSWONING OF

Nadere informatie

Valorisatie van platte daken in een stedelijke context

Valorisatie van platte daken in een stedelijke context Seminarie Duurzaam Bouwen: Valorisatie van platte daken in een stedelijke context 27/03/2015 Leefmilieu Brussel EEN DAK BOORDEVOL ENERGIE Jonathan FRONHOFFS, Specialist Hernieuwbare Energie Dienst Facilitator

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN RENOVATIE MET HOGE ENERGIE-EFFICIËNTIE IN DE BRUSSELSE CONTEXTE LENTE 2019 Hernieuwbare energie bij de renovatie van een typisch Brusselse woning tot eengezinswoning of meergezinswoningen

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN RENOVATIE MET HOGE ENERGIE-EFFICIËNTIE IN DE BRUSSELSE CONTEXTE LENTE 2018 Hernieuwbare energie bij de renovatie van een typisch Brusselse woning tot eengezinswoning of meergezinswoningen

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Gedeeltelijke en gefaseerde Leefmilieu Brussel van het systeem voor verwarming en SWW Jonathan FRONHOFFS CENERGIE Doelstellingen van de presentatie Een overzicht geven van de

Nadere informatie

Verwarming en klimaatregeling

Verwarming en klimaatregeling Verwarming en klimaatregeling BRISE Thomas Deville Facilitator Duurzame gebouwen Doelstelling(en) van de presentatie De werking van een installatie voor verwarming / SWW / koeling begrijpen De technische

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Leefmilieu Brussel Hernieuwbare elektriciteitsproductie voor woningen met maximum 10 eenheden Gregory Neubourg APERe Doelstellingen van de presentatie Kennis van de belangrijke

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE 1 Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Leefmilieu Brussel Hernieuwbare elektriciteitsproductie voor woningen met maximum 10 eenheden Gregory Neubourg APERe Doelstellingen van de presentatie Kennis van de

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Verwarming en sanitair warm water: ontwerp en regeling Leefmilieu Brussel Overzicht van de belangrijkste warmteopwekkers Jonathan FRONHOFFS CENERGIE Doelstelling(en) van de presentatie

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Leefmilieu Brussel VERWARMINGSINSTALLATIES EN SWW INSTALLATIES EFFICIENT ONTWERPEN Jonathan FRONHOFFS CENERGIE Doelstellingen van de presentatie Hoe een verwarmings

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE 1 Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Leefmilieu Brussel VERWARMINGSINSTALLATIES EN SWW INSTALLATIES EFFICIENT ONTWERPEN Kasper DERKINDEREN CENERGIE Doelstellingen van de presentatie Hoe een verwarmings

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Fotovoltaïsche zonneinstallaties Leefmilieu Brussel FOTOVOLTAÏSCHE ZONNE-INSTALLATIES VAN A TOT Z Jonathan Fronhoffs Cenergie Doelstellingen van de presentatie Kennis verwerven

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Leefmilieu Brussel Productie van thermische zonne-energie in individuele en collectieve woningen (< 10 eenheden) Gregory NEUBOURG APERe Doelstellingen van de presentatie

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Verwarming en sanitair warm water: ontwerp en regeling Leefmilieu Brussel Energiestromen in het systeem voor verwarming/sww op basis van drie voorbeelden Jonathan FRONHOFFS CENERGIE

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE 1 Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Leefmilieu Brussel Het efficiënt ontwerpen van een koelinstallatie Filip GRILLET Cenergie CVBA Doelstellingen van de presentatie Concept en componenten hydraulisch

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen van A tot Z

Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen van A tot Z Opleiding Duurzaam Gebouw : Duurzaam bouwen van A tot Z Leefmilieu Brussel Duurzaam bouwen vanuit de invalshoek van energie. Anne-Laure MAERCKX CENERGIE Doelstelling(en) van de presentatie Een denkoefening

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Leefmilieu Brussel Productie van thermische zonne-energie in individuele en collectieve woningen (< 10 eenheden) Gregory NEUBOURG APERe Doelstellingen van de presentatie

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : Ontwerp en regeling van technische installaties

Opleiding Duurzaam Gebouw : Ontwerp en regeling van technische installaties Opleiding Duurzaam Gebouw : Ontwerp en regeling van technische installaties Leefmilieu Brussel Energie becijferen Jonathan FRONHOFFS Cenergie cvba Doelstelling(en) van de presentatie Opfrissen van de theoretische

Nadere informatie

Een nieuwe tool om meer te weten te komen over fotovoltaïsche zonne-energie De 9 referentiedocumenten van Leefmilieu Brussel Ontwikkeld in het kader van een openbare aanbesteding in 2008 door Leefmilieu

Nadere informatie

Centrale verwarming. Sven Wuyts, Steunpunt DuBo dienst energiebegeleiding 24 oktober 2016

Centrale verwarming. Sven Wuyts, Steunpunt DuBo dienst energiebegeleiding 24 oktober 2016 Centrale verwarming Sven Wuyts, Steunpunt DuBo dienst energiebegeleiding 24 oktober 2016 Een school verwarmen Achtergrond: Energie Rendement Centrale verwarming: Onderdelen Aandachtspunten Energie Hoeveelheid

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam gebouw : Energie

Opleiding Duurzaam gebouw : Energie Opleiding Duurzaam gebouw : Energie Leefmilieu Brussel AUDIT VAN DE VENTILATIE- EN KLIMATISATIE-INSTALLATIES Jonathan MATTHEWS ICEDD Doelstellingen van de presentatie De belangrijkste mankementen in bestaande

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw :

Opleiding Duurzaam Gebouw : Opleiding Duurzaam Gebouw : De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling Leefmilieu Brussel SWW-productie: eigenschappen van de verschillende systemen Jonathan FRONHOFFS Cenergie cvba DOELSTELLINGEN

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzame renovatie: kort overzicht Leefmilieu Brussel Duurzaam bouwen vanuit de invalshoek van energie. Anne-Laure MAERCKX CENERGIE Doelstelling(en) van de presentatie Een denkoefening

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Leefmilieu Brussel Productie van thermische zonne-energie in individuele en collectieve woningen (< 10 eenheden) Gregory NEUBOURG APERe Doelstellingen van de presentatie

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : Ontwerp en regeling van technische installaties

Opleiding Duurzaam Gebouw : Ontwerp en regeling van technische installaties Opleiding Duurzaam Gebouw : Ontwerp en regeling van technische installaties Leefmilieu Brussel Warmte-emissie systemen: principes en uitdagingen Raphaël Capart ICEDD asbl Doelstelling(en) van de presentatie

Nadere informatie

Dankzij EPB uw verwarmingsinstallatie performant maken

Dankzij EPB uw verwarmingsinstallatie performant maken 1 Seminarie Duurzaam Bouwen: Dankzij EPB uw verwarmingsinstallatie performant maken 21 oktober 2014 Leefmilieu Brussel De regelgeving EPB-verwarming Alain BEULLENS, DPT VERWARMING en KLIM EPB LEEFMILIEU

Nadere informatie

EPB in Vlaanderen en hoe te gebruiken als verkoopstool

EPB in Vlaanderen en hoe te gebruiken als verkoopstool EPB in Vlaanderen en hoe te gebruiken als verkoopstool Inleiding EPB Wat Waarom Wanneer De 7 Eisen van EPB Huidige normen Normen 2016 E Peil als verkoopstool technieken 2 1 Wat EPB Energie Prestatie voor

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Hernieuwbare energiesystemen (HEN): ontwerp en afstelling Leefmilieu Brussel Fotovoltaïsche zonne-energie Stéphane Barbier Pulsis Doelstellingen van de presentatie De fotovoltaïsche

Nadere informatie

Energiecongres OVED 2015 Herkennen collectieve installaties - Tips

Energiecongres OVED 2015 Herkennen collectieve installaties - Tips 1 Energiecongres OVED 2015 Herkennen collectieve installaties - Tips Welkom Ing. Daniel Küpper Van Marcke College OVED Energiecongres 25/06/2015 2 Inhoud van de sessie Identificatie brandstof Identificatie

Nadere informatie

Ventilatie van kantoorgebouwen

Ventilatie van kantoorgebouwen Ventilatie van kantoorgebouwen Geert Bellens Projectleider Duurzaam bouwen Cenergie Opleiding Energieverantwoordelijke - BIM Een beetje geschiedenis Kwaliteit binnenlucht: ++ Energie: 0 Gedwongen ventilatie

Nadere informatie

Projectvoorstelling Centrum Duurzaam Bouwen en Wonen Kamp C, Westerlo

Projectvoorstelling Centrum Duurzaam Bouwen en Wonen Kamp C, Westerlo Projectvoorstelling Centrum Duurzaam Bouwen en Wonen Kamp C, Westerlo Geert De bruyn & Luc Stijnen Kamp C Westerlo,, 4 oktober 2002 Het bouwteam Bouwheer Provincie Antwerpen Architectuur en ruimtelijke

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE 1 Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Leefmilieu Brussel VERWARMINGSINSTALLATIES EN SWW INSTALLATIES EFFICIENT ONTWERPEN Kasper DERKINDEREN CENERGIE Doelstellingen van de presentatie Hoe een verwarmings

Nadere informatie

SANITAIR WARM WATER. Seminarie Duurzaam Bouwen. 10 februari 2017

SANITAIR WARM WATER. Seminarie Duurzaam Bouwen. 10 februari 2017 Seminarie Duurzaam Bouwen SANITAIR WARM WATER 10 februari 2017 Kiezen tussen de verschillende alternatieven voor de productie en verdeling van SWW: op basis van welke criteria? Thomas LECLERCQ Matriciel

Nadere informatie

DIAGNOSEVERSLAG VAN EEN VERWARMINGSSYSTEEM VAN TYPE 1

DIAGNOSEVERSLAG VAN EEN VERWARMINGSSYSTEEM VAN TYPE 1 DIAGNOSEVERSLAG VAN EEN VERWARMINGSSYSTEEM VAN TYPE 1 Erkende verwarmingsinstallateur Verantwoordelijke van de technische installaties Naam:... Identificatienummer:... Onderneming:... Btw-nummer:... Straat:...

Nadere informatie

EPB-advies: woning Datum: xxx

EPB-advies: woning Datum: xxx EPB-advies: woning Datum: Bouwheer Naam: Adres: Tel: Gsm: E-mail: Bouwplaats Project: Bouwen van woning Adres: Vergunning: datum bouwaanvraag: 2012 Compactheid Type: woning Geïsoleerd volume: - Verliesoppervlak:

Nadere informatie

Seminarie Duurzaam Bouwen SANITAIR WARM WATER. 10 februari Efficiënte productie van sanitair warm water (SWW) Laurent Vercruysse ATTB

Seminarie Duurzaam Bouwen SANITAIR WARM WATER. 10 februari Efficiënte productie van sanitair warm water (SWW) Laurent Vercruysse ATTB Seminarie Duurzaam Bouwen SANITAIR WARM WATER 10 februari 2017 Efficiënte productie van sanitair warm water (SWW) Laurent Vercruysse ATTB PLAN VAN DE UITEENZETTING I. ErP-richtlijn II. Verschillende systemen

Nadere informatie

OPLEVERINGSATTEST VAN EEN VERWARMINGSSYSTEEM VAN TYPE 2

OPLEVERINGSATTEST VAN EEN VERWARMINGSSYSTEEM VAN TYPE 2 OPLEVERINGSATTEST VAN EEN VERWARMINGSSYSTEEM VAN TYPE 2 EPB-verwarmingsadviseur VTI : Onderneming :..... Particulier Naam :... Erkenningsnummer :... Onderneming :... BTW-nummer :... Straat :... Huisnummer

Nadere informatie

LANGETERMIJNDOELSTELLING SIMULATIES EN ANALYSE

LANGETERMIJNDOELSTELLING SIMULATIES EN ANALYSE LANGETERMIJNDOELSTELLING SIMULATIES EN ANALYSE Overlopen uitgangspunten SELECTIE WONINGEN VERDELING GEBASEERD OP EPC-DATABANK APPARTEMENT GESLOTEN HALF-OPEN OPEN TOTAAL 1800-1859 1 1 0 0 2 1860-1899 1

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling Leefmilieu Brussel VENTILATIE: SYSTEMEN, NETWERKEN, REGELING Stéphane Barbier Cenergie cvba Doelstelling(en) van

Nadere informatie

OPLEVERINGSATTEST VAN EEN VERWARMINGSSYSTEEM VAN TYPE 1

OPLEVERINGSATTEST VAN EEN VERWARMINGSSYSTEEM VAN TYPE 1 OPLEVERINGSATTEST VAN EEN VERWARMINGSSYSTEEM VAN TYPE 1 Erkende verwarmingsinstallateur VTI : Onderneming :..... Particulier Naam :... Erkenningsnummer :... Onderneming :... BTW-nummer :... Straat :...

Nadere informatie

Energiezuinig bouwen en verbouwen. Philip Moorthamers Projectleider

Energiezuinig bouwen en verbouwen. Philip Moorthamers Projectleider Energiezuinig bouwen en verbouwen Philip Moorthamers Projectleider 23-6-2014 2 Energiezuinig bouwen en verbouwen Beperken warmteverliezen Isolatie Luchtdichtheid Beperken oververhitting Luchtdichtheid

Nadere informatie

Energiezuinig renovatieproject Sterrenveld

Energiezuinig renovatieproject Sterrenveld Marc Paesmans 14 Het project Gebouw Zonneveld Klassieke renovatie K55 Ventilatie C Gebouw Sterrenveld Subsidies Eur. Unie Doorgedreven renovatie K28 Ventilatie D PV-installatie Zonnecollectoren voor SWW

Nadere informatie

Publicaties. THERMAC-handboek. THERMAC-handboek. Inhoud. Handboek voor het verwarmen en natuurlijk koelen van THERMisch ACtieve gebouwen

Publicaties. THERMAC-handboek. THERMAC-handboek. Inhoud. Handboek voor het verwarmen en natuurlijk koelen van THERMisch ACtieve gebouwen WTCB THERMAC-handboek THERMAC-handboek V-gids ODE-folders Syllabus studiedagen Rekenbladen met workshops Raf De Herdt Publicaties Handboek voor het verwarmen en natuurlijk koelen van THERMisch ACtieve

Nadere informatie

Is investeren in energiebesparende producten nog interessant?

Is investeren in energiebesparende producten nog interessant? Is investeren in energiebesparende producten nog interessant? Energie verwarming en SWW Stijgende prijzen woningen zonder spouwisolatie Woningen met enkel glas Woningen zonder dakisolatie 2 1 Energie elektriciteit

Nadere informatie

Technische keuzes voor energie-besparingen. Jonathan Fronhoffs Cenergie

Technische keuzes voor energie-besparingen. Jonathan Fronhoffs Cenergie Technische keuzes voor energie-besparingen Jonathan Fronhoffs Cenergie Wie is Cenergie 20 jaar actief in integrale energiezorg Integrale energiezorg is: Volledig traject Alle aspecten van energie in gebouwen

Nadere informatie

Seminarie Duurzaam bouwen

Seminarie Duurzaam bouwen Seminarie Duurzaam bouwen Hernieuwbare energie in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Leefmilieu Brussel Monitoring van PV-systemen, zonneboilers en warmtepompen David MARTENS CENERGIE Doelstelling(en)

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Leefmilieu Brussel EFFICIËNT EEN VENTILATIESYSTEEM ONTWERPEN EN AANDACHTSPUNTEN VOOR HET BEHEER Anne-Laure MAERCKX CENERGIE Doel(en) van de presentatie Aan het einde

Nadere informatie

ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP. Dirk Saelens. Afdeling Bouwfysica, Departement Burgerlijke Bouwkunde, K.U.

ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP. Dirk Saelens. Afdeling Bouwfysica, Departement Burgerlijke Bouwkunde, K.U. NAV STUDIENAMIDDAG MASSIEF PASSIEFBOUW IN DE PRAKTIJK: AANPAK VAN ONTWERP TOT REALISATIE NAAR EEN PASSIEVE WONING OP BASIS VAN TRADITIONELE BOUWMETHODES ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Leefmilieu Brussel SWW: theoretische inleiding Kasper Derkinderen CENERGIE DOELSTELLINGEN KENGETALLEN SWW PRODUCTIE SWW: PRINCIPES METHODEN VERDELING SWW AFGIFTE SWW

Nadere informatie

INVULFORMULIER Energie Advies Procedure. Aspect: VERWARMINGSINSTALLATIE. Dossiernummer:

INVULFORMULIER Energie Advies Procedure. Aspect: VERWARMINGSINSTALLATIE. Dossiernummer: INVULFORMULIER Energie Advies Procedure Aspect: VERWARMINGSINSTALLATIE Dossiernummer: 1.0 Energiesector Locatie Beschermd volume van energiesector.. m³ Factuur beschikbaar afzonderlijke factuur geen afzonderlijke

Nadere informatie

EPB-reglementering voor verwarming

EPB-reglementering voor verwarming EPB-reglementering voor verwarming 20/02/2018 Christophe Danlois, departement EPB verwarming en klimaatregeling LEEFMILIEU BRUSSEL Inhoud Wettelijke context Bepalingen Vooruitzichten 2 Inhoud Wettelijke

Nadere informatie

LANGETERMIJNDOELSTELLING SIMULATIES EN ANALYSE

LANGETERMIJNDOELSTELLING SIMULATIES EN ANALYSE LANGETERMIJNDOELSTELLING SIMULATIES EN ANALYSE Selectie Woningen SELECTIE WONINGEN EPC DATABANK APPARTEMENT GESLOTEN HALF-OPEN OPEN TOTAAL 1800-1859 454 332 174 265 1225 1860-1899 571 883 359 422 2235

Nadere informatie

De EPBreglementering voor verwarming

De EPBreglementering voor verwarming De EPBreglementering voor verwarming Alain Beullens DPT Verwarming en Klimaat EPB April 2014 Algemene context Gebouwen = 40% van het energieverbruik! 2 Algemene context Brussels Hoofdstedelijk Gewest Volgens

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Hernieuwbare energiesystemen (HEN): ontwerp en afstelling Leefmilieu Brussel Thermische zonne-energie Stéphane Barbier Pulsis Doelstelling(en) van de presentatie De thermische

Nadere informatie

De EPB-2015, anderhalf jaar later

De EPB-2015, anderhalf jaar later Seminarie Duurzaam Bouwen: De EPB-2015, anderhalf jaar later 27/05/2016 Leefmilieu Brussel Gevalstudie Toepassing van de EPB 2015-criteria op een flatgebouw Maxime BARGIBANT BBT Energy Doelstellingen van

Nadere informatie

PLANNEN VAN HET GEBOUW

PLANNEN VAN HET GEBOUW PLANNEN VAN HET GEBOUW BEREKENINGEN Energie Prestatieregelgeving voor de Bouw Het luchtdichtheidsniveau van het gebouw moet in het lastenboek geïmponeerd worden en moet door een Blower Door test gecontroleerd

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Verwarming en sanitair warm water: ontwerp en regeling Leefmilieu Brussel Sanitair warm water: keuze en dimensionering van de productie Manuel da CONCEIÇÃO NUNES MATRIciel Doelstellingen

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN WARMTEPOMP : ONTWERP HERFST 2018 Optimalisatie: de eindtoestellen Piotr KOWALSKI 2 DOELSTELLINGEN VAN DE PRESENTATIE N Identificeren van de verschillende types afgifte-elementen

Nadere informatie

DE EFFICIËNTE EN MILIEUVRIENDELIJKE OPLOSSING VOOR DE PRODUCTIE VAN SANITAIR WARM WATER

DE EFFICIËNTE EN MILIEUVRIENDELIJKE OPLOSSING VOOR DE PRODUCTIE VAN SANITAIR WARM WATER EOS PLUS HP DE EFFICIËNTE EN MILIEUVRIENDELIJKE OPLOSSING VOOR DE PRODUCTIE VAN SANITAIR WARM WATER Lucht-water warmtepomp voor de productie van Sanitair Warm Water zonder gebruik van gas. Deze pomp, speciaal

Nadere informatie

De EPB certificatie van publieke gebouwen en de reglementering EPB verwarming

De EPB certificatie van publieke gebouwen en de reglementering EPB verwarming De EPB certificatie van publieke gebouwen en de reglementering EPB verwarming Cindy Devacht Afd. Energie, lucht, klimaat en duurzame gebouwen Dpt. EPB technische installaties en PLAGE INHOUD Herziening

Nadere informatie

Technische Kennis Dag 2014. Zonne-energie Henk Meijer

Technische Kennis Dag 2014. Zonne-energie Henk Meijer Technische Kennis Dag 2014 Zonne-energie Henk Meijer Zonne-energie Wat gaan we behandelen? Energie van de zon Indirect gebruik zonne-energie Direct gebruik zonne-energie Zonnepanelen en collectoren Passieve

Nadere informatie

Introductie. Ernst van Tongeren. Directeur Besseling Installatietechniek

Introductie. Ernst van Tongeren. Directeur Besseling Installatietechniek Introductie Ernst van Tongeren Directeur Besseling Installatietechniek Programma 1. Presentatie duurzame technieken (E. vantongeren) 2. Bouwkundige randvoorwaarden (H. Nieman) 3. Presentatie praktijkvoorbeeld

Nadere informatie

Is uw verbruik normaal?

Is uw verbruik normaal? Is uw verbruik normaal? Maar dit mag ons niet doen vergeten wat zijn kostprijs en effecten op het milieu zijn. Ook al hebben we geen vat op de prijzen, ons verbruik kunnen we wel zelf beïnvloeden. Deze

Nadere informatie

Verwarming en ventilatie

Verwarming en ventilatie Verwarming en ventilatie Gebouwen met hoge energieprestaties Mei 2013 Christophe Delmotte, Ir Laboratorium Luchtkwaliteit en ventilatie WTCB Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf Bladzijde

Nadere informatie

Toelichting vanuit het gezichtspunt Ingenieur Speciale technieken en EPB

Toelichting vanuit het gezichtspunt Ingenieur Speciale technieken en EPB Energiezuinige zwembaden: Case Study Bart Callens is Senior Project Engineer bij VK Engineer. Daar leidt hij het projectteam van ingenieurs en design assistants, zowel voor sportinfrastructuur, maar eveneens

Nadere informatie

Sanitair warm water. Nieuw inzichten in productie en distributie vanuit het TETRA-project. 27 mei Studienamiddag collectieve installaties

Sanitair warm water. Nieuw inzichten in productie en distributie vanuit het TETRA-project. 27 mei Studienamiddag collectieve installaties Sanitair warm water Nieuw inzichten in productie en distributie vanuit het TETRA-project 27 mei Studienamiddag collectieve installaties Ivan Verhaert (Kenniscentrum Energie Thomas More Kempen) Sanitair

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Verwarming en sanitair warm water: ontwerp en regeling Leefmilieu Brussel OEFENING KEUZE VAN SYSTEMEN OP BASIS VAN VOORBEELDEN: Ontwerpmethode voor keuze van opwekkings- en afgiftesystemen

Nadere informatie

PHAROS Gamma combi-condensatievloerketels

PHAROS Gamma combi-condensatievloerketels Gas Zonne-energie PHAROS Gamma combi-condensatievloerketels > Energiebesparingen > Optimaal comfort bij verwarming en productie van sanitair warm water > Beperkt gebruik vloeroppervlak > Ideaal bij intensief

Nadere informatie

CERTIFICATIE EN EPB-VERWARMING

CERTIFICATIE EN EPB-VERWARMING CERTIFICATIE EN EPB-VERWARMING INFORMATIE OVER TE NEMEN UIT DE HANDELINGEN VAN EPB-VERWARMING. INLEIDING Het geldende protocol voor de "EPB-certificatie" van wooneenheden bepaalt dat de certificateur zich

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw :

Opleiding Duurzaam Gebouw : Opleiding Duurzaam Gebouw : Ontwerp en regeling van technische systemen (warmte, HVAC, SWW) Leefmilieu Brussel Keuze van warmteproductie- en SWW-systeem DISTRIBUTIE EN AFGIFTE: HYDRAULICA EN REGELING in

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Follow-up en monitoring van duurzame gebouwen Leefmilieu Brussel FOLLOW UP VAN EEN DUURZAAM GEBOUW Jonathan FRONHOFFS Cenergie cvba Doelstelling(en) van de presentatie Nut van

Nadere informatie

Dit zeggen onze klanten over de SolvisMax:

Dit zeggen onze klanten over de SolvisMax: Dit zeggen onze klanten over de SolvisMax: Wat mij begeesterd, is de grote flexibiliteit van het Systeem - en dat de voorop gestelde besparingen zowaar nog overtroffen worden. Unieke besparingsmogelijkheden

Nadere informatie

PLAN VAN DE UITEENZETTING

PLAN VAN DE UITEENZETTING INADEQUE COMFORTVERHOGING VAN SANITAIR WARM WATER EN EEN LAGERE VERWARMINGSBEHOEFTE? Expert Day HVAC & Renovatie 15/06/2017 Ivan Piette Product Manager Viessmann Belgium 14/06/2017 1 PLAN VAN DE UITEENZETTING

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE Dag 3.1 Systemen: inleiding Piotr Wierusz-Kowalski LENTE 2015 p.kowalski@mkengineering.be www.mkengineering.be 2 DOELSTELLING(EN) VAN DE PRESENTATIE

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: De EPB-eisen vanaf 2015: hoe ze toe te passen? Leefmilieu Brussel Voorbeeld 2: Kantoren en diensten Thomas LECLERCQ - Manuel da CONCEIÇÃO NUNES MATRIciel Doelstelling van de

Nadere informatie

Installatie eisen bij renovatie

Installatie eisen bij renovatie Installatie eisen bij renovatie minimale eisen voor de nieuw geplaatste installaties of de vernieuwde installaties bij i ti renovaties en functiewijzigingen 2015 Patrik De Paep pdepaep@depaep.be Achtergrond

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN VERWARMING EN SANITAIR WARM WATER: ONTWERP HERFST 2018 Overzicht van de belangrijkste warmteopwekkers Danielle MAKAIRE Op basis van de presentatie van CENERGIE Doelstelling(en)

Nadere informatie

Distributie: Rendement, leidingwachttijd en interactiviteit

Distributie: Rendement, leidingwachttijd en interactiviteit Distributie: Rendement, leidingwachttijd en interactiviteit Simon Binnemans & Havid El khaoui Pagina 1 Distributie - Thermisch SWW productie Pagina 2 Distributie - Thermisch Centrale productie met waaier

Nadere informatie

Beantwoordt aan de beperkingen. Beheerste energie BEHEERSTE ENERGIE CONDENSATIETECHNOLOGIE VOOR STOOKOLIE B ESPARING P LANEET R ENOVATIE

Beantwoordt aan de beperkingen. Beheerste energie BEHEERSTE ENERGIE CONDENSATIETECHNOLOGIE VOOR STOOKOLIE B ESPARING P LANEET R ENOVATIE De uitstekend voor renovatie geschikte verwarmingsketels bieden u het 0/L 0/V stookolie met de Eco-NOx, die speciaal ontwikkeld is om bij tot de bescherming van het milieu. 0/L 0/V De verwarmingsketels,

Nadere informatie

Dankzij EPB uw verwarmingsinstallatie performant maken

Dankzij EPB uw verwarmingsinstallatie performant maken Seminarie Duurzaam Bouwen: Dankzij EPB uw verwarmingsinstallatie performant maken 21 oktober 2014 Leefmilieu Brussel EEN STOOKPLAATS RENOVATIE MET CORRECTE TOEPASSING VAN DE REGELS VAN DE EPB-VERWARMING

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Bouwen : Ontwerp en regeling van technische systemen (warmte, HVAC, SWW)

Opleiding Duurzaam Bouwen : Ontwerp en regeling van technische systemen (warmte, HVAC, SWW) Opleiding Duurzaam Bouwen : Ontwerp en regeling van technische systemen (warmte, HVAC, SWW) Leefmilieu Brussel KEUZE VAN WARMTEPRODUCTIE- EN SWW-SYSTEEM IN INDIVIDUELE WOONEENHEDEN EN DE COLLECTIEVE HUISVESTING

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam gebouw:

Opleiding Duurzaam gebouw: Opleiding Duurzaam gebouw: Energiebeheer (energieverantwoordelijke) Leefmilieu Brussel Beheer van het verbruik: energieboekhouding Jonathan FRONHOFFS CENERGIE Doelstellingen van de presentatie Het nut

Nadere informatie

Minder, anders en efficiënter

Minder, anders en efficiënter De Zonne-arc vzw Energiezuinig anders De warmtepomp, de natuur als bron van verwarming. Willy Lievens, Z.O.T. (Zacht Onthechte Technoloog) N.U.L. (Niet Uitgebluste Leraar) Minder, anders en efficiënter

Nadere informatie

Condensatie op mijn ramen

Condensatie op mijn ramen 1-5 De vorming van condensatie op je ramen is niet altijd te wijten aan een fout aan je ramen, het kan het gevolg zijn van een natuurlijk fenomeen. Hoe ontstaat condensatie? Lucht kan, volgens zijn temperatuur,

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN VERWARMING EN SANITAIR WARM WATER: ONTWERP HERFST 2017 KEUZE VAN SYSTEMEN OP BASIS VAN VOORBEELDEN: Oefening Danielle MAKAIRE Op basis van de presentatie van CENERGIE Doelstellingen

Nadere informatie

LOGBOEK. Verwarmingssysteem type 2. van een flatgebouw. Gebouw:.

LOGBOEK. Verwarmingssysteem type 2. van een flatgebouw. Gebouw:. LOGBOEK Verwarmingssysteem type 2 van een flatgebouw Gebouw:. CONTEXT Het logboek is de 'referentie'-documentatie van de verwarmingssystemen. Het bijhouden van een logboek is een van de eisen van de EPB-reglementering

Nadere informatie

Renovatie van 5 woningen volgens de Passiefhuisstandaard. Marc Timbremont, directeur Volkshaard, Gent

Renovatie van 5 woningen volgens de Passiefhuisstandaard. Marc Timbremont, directeur Volkshaard, Gent Renovatie van 5 woningen volgens de Passiefhuisstandaard Marc Timbremont, directeur Volkshaard, Gent WOONFORUM 2009 Sociale Huisvestingsmaatschappij Volkshaard Ligging: EGKS-wijk te Wachtebeke (350 woningen)

Nadere informatie

Energietechieken voor Dummies

Energietechieken voor Dummies Voor een rationeler energiegebruik VVSG Energiedag voor lokale besturen Energietechieken voor Dummies Joost Verschuere www.e-maze.be Congres centrum Zoo 26-okt-2011 About US E-Maze is een onafhankelijkingenieursbureau

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Leefmilieu Brussel Productie van duurzame elektriciteit: fotovoltaïsche zonne-energie en windenergie Ing. Jérémie DE CLERCK Dienst Facilitator Duurzaam Bouwen Specialist

Nadere informatie

HeatMaster 25 C 25 TC 35 TC 45 TC 70 TC 85 TC 120 TC

HeatMaster 25 C 25 TC 35 TC 45 TC 70 TC 85 TC 120 TC made in Belgium With the future in mind HeatMaster 25 C 25 TC 35 TC 45 TC 70 TC 85 TC 120 TC Condenserende gasketel met dubbele functie HeatMaster condensatie op CV HeatMaster condensatie op CV en sanitair

Nadere informatie

Renovatie in de bouw De zin en onzin van renovaties - bewustmaking Wat voorziet Vlaanderen op het gebied van EPB- methodiek & ERP2020

Renovatie in de bouw De zin en onzin van renovaties - bewustmaking Wat voorziet Vlaanderen op het gebied van EPB- methodiek & ERP2020 Renovatie in de bouw De zin en onzin van renovaties - bewustmaking Wat voorziet Vlaanderen op het gebied van EPB- methodiek & ERP2020 21/02/2013 Kamp C Energierenovatieprogramma 2020 Prioriteiten: dak/glas/verwarming/muur

Nadere informatie

MATERIAALVOORSTELLING EPB 14/01/2014

MATERIAALVOORSTELLING EPB 14/01/2014 Veldstraat 11, 8760 Meulebeke Tel. 051-48 85 48 Fax. 051-48 86 16 e-mail: info@gc-a.eu MATERIAALVOORSTELLING EPB 14/01/2014 Dossiernaam 079-13 Decock - Vanbiervliet Werfadres Eeckhoutstraat z/n, 8850 Ardooie

Nadere informatie

Systeem - VOLL WONING

Systeem - VOLL WONING S.0. Gegevens en informatiebronnen Systeem - VOLL WONING Algemene kenmerken van het verwarmingssysteem Warmteproductie Ketel Brandstof : Aardgas Fabricagedatum : 01/01/2004 Vermogen : 35,000 kw Warmtedistributie

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling Leefmilieu Brussel Het effect van de EPB-reglementering op de installatiekeuze Jonathan FRONHOFFS Cenergie cvba Doelstellingen

Nadere informatie

Productie: Prestatiebeoordeling naar comfort en energie & Dimensionering

Productie: Prestatiebeoordeling naar comfort en energie & Dimensionering Productie: Prestatiebeoordeling naar comfort en energie & Dimensionering Havid El khaoui Jef De Schutter Pagina 1 Productie Overzicht toestellen: huishoudelijk Doorstroom Voorraad Voorverwarming Douche-

Nadere informatie

DE RENDABILITEIT VAN HERNIEUWBARE ENERGIE (HE 03)

DE RENDABILITEIT VAN HERNIEUWBARE ENERGIE (HE 03) DE RENDABILITEIT VAN HERNIEUWBARE ENERGIE (HE 03) 1 HOE BEOORDEEL JE DE RENDABILIEIT VAN EEN INVESTERING? Is het rendabel om in uw woning te investeren in een systeem dat werkt op hernieuwbare energie?

Nadere informatie

ATLAS D Condens Unit Condensatie gas-olie ketel 32 kw enkel verwarming of met SWW

ATLAS D Condens Unit Condensatie gas-olie ketel 32 kw enkel verwarming of met SWW ATLAS D Condens Unit Condensatie gas-olie ketel 32 kw enkel verwarming of met SWW Kiezen voor meer comfort en energie-besparing. De beste prestaties, met minder verbruik. Kennis en intlegentie ten dienste

Nadere informatie

Kandidatuur voor een gratis haalbaarheidsstudie: Hernieuwbare Energie 2010

Kandidatuur voor een gratis haalbaarheidsstudie: Hernieuwbare Energie 2010 Kandidatuur voor een gratis haalbaarheidsstudie: Hernieuwbare Energie 2010 Naam van de instelling die zich kandidaat stelt:... Terug te sturen : per post, ter attentie van de Facilitator hernieuwbare energie

Nadere informatie

Sanitair warm water: beslissingselementen bij de keuze van het systeem Ivan Verhaert (Kenniscentrum Energie) ivan.verhaert@thomasmore.

Sanitair warm water: beslissingselementen bij de keuze van het systeem Ivan Verhaert (Kenniscentrum Energie) ivan.verhaert@thomasmore. Sanitair warm water: beslissingselementen bij de keuze van het systeem Ivan Verhaert (Kenniscentrum Energie) ivan.verhaert@thomasmore.be Motivatie Relatief belang van sanitair warm water (SWW) stijgt in

Nadere informatie