Regulatiemoeilijkheden binnen de moeder-baby dyade

Transcriptie

1 Regulatiemoeilijkheden binnen de moeder-baby dyade Inge Van der Elst, psycholoog Moeder-Baby-Eenheid PC Bethanië Pats Boeykens, logopedist Afdeling Jonge Kind en Gezin ZNA UKJA Carine Van Vlierden, kinesitherapeut Afdeling Jonge Kind en Gezin ZNA UKJA Jo Wellens, kinder- en jeugdpsychiater Afdeling Jonge Kind en Gezin ZNA UKJA

2 Inhoud Inleiding Regulatie en co-regulatie Intuïtief ouderschap Praktische handvatten om regulatie en co-regulatie te bevorderen Verhaal van Sofie en Lien Discussie: hulpverlener als co-regulator

3 Inleiding Regulatie en co-regulatie Patronen van regulatie van slaap/waak cyclus, aandacht, affect, verteringsprocessen, sensorische verwerking, motorische controle en planning Co-regulatie: komt tot stand in interactie met primaire verzorgers Ouder = externe psycho-biologische regulator van de ervaringsafhankelijke groei van het zenuwstelsel van het jonge kind

4 Inleiding Regulatie en co-regulatie Context C naar presentatie Guy Couturier RINO Vlaanderen Dynamisch systeemmodel van het interactieproces (Beebe & Lachmann, 2002)

5 Inleiding Intuïtief ouderschap Spontane en intuïtieve afstemming van ouder op kind Vanzelf een gepast ontwikkelingsaanbod bieden op de steeds veranderende ontwikkelingsvraag van het jonge kind Geen aangeleerd gedrag, maar vanuit eigen kindertijd (Papousek, 2007 en 2011)

6 Praktische handvatten Oog voor motorische ontwikkeling van baby handling van baby positie van baby tijdens voedingsmomenten in de stoel Verzadigingsgevoel van baby volgen intuïtief ouderschap strikt regels over uren van voeding hoeveelheden voeding voeden op vraag?

7 Praktische handvatten Tempo van baby volgen eten aanbieden hoe eten aanbieden Samen zoeken met ouders naar regulatiemogelijkheden

8 Praktische handvatten: baby 3 mdn

9 Praktische handvatten: baby 6 mdn

10 Praktische handvatten: baby 9 mdn

11 Praktische handvatten: baby 12 mdn

12 Sofie en Lien op de Moeder-Baby Eenheid Aanmelding Lien huilt veel, slaapt weinig Sofie is overspoeld Sofie voelt geen band met Lien Sofie heeft diagnose bipolaire stoornis Vader van Lien heeft ook psychische problemen Ongeplande zwangerschap waar papa niet achter stond waardoor relatiebreuk vlak voor bevalling Vorig jaar is vader van Sofie overleden. Met haar moeder heeft Sofie een niet zo een goede band. risicofactoren op vlak van context, moeder, relatie en (mogelijks) infant

13 Sofie en Lien op de Moeder-Baby Eenheid Doelstellingen Versterken van de context Dagbehandeling als context waarin Sofie en Lien zich veilig voelen: psychiatrisch verpleegkundige kinderverzorgster andere moeders Opname voorstellen In de reële context op zoek gaan naar positieve krachten: crèche mama van Sofie op consult thuisbegeleiding weekendgezin.

14 Sofie en Lien op de Moeder-Baby Eenheid Doelstellingen Zelfregulatievaardigheden van Sofie verstevigen Psychiater Psycholoog: inzicht krijgen in wat haar onderuit haalt en handvatten zoeken om hier steviger in te worden. Ouder-kind-band verstevigen Groepstherapieën: babymassage, spelmoment... Ouder-kind-psychotherapie: wenen proberen begrijpen Lien als eigen persoon zien en niet als kopie van papa eigen manier van relatie aangaan beter begrijpen

15 Sofie en Lien op de Moeder-Baby Eenheid Doelstellingen Zelfregulatie van de baby ondersteunen Samen oefenen om in eigen bedje te slapen, leren brokjes eten,... De zorg wordt af en toe overgenomen door de kinderverzorgster.

16 Sofie en Lien op de Moeder-Baby Eenheid Evolutie in de dagbehandeling Sofie kan hier een plek vinden waar ze zich gehoord en gesteund voelt. Er is evolutie in de band met Lien, maar deze is wisselend afhankelijk van de gemoedstoestand van Sofie. Geen continuïteit in zorg. Sofie heeft veel aan de praktische steun van de kinderverzorgster, maar het te slapen leggen blijft moeilijk. Lien ontwikkelt een eigen manier van in slaap raken: hoofdbonken. Sofie blijft aangeven dat Lien veel weent thuis.

17 Sofie en Lien op de Moeder-Baby Eenheid Evolutie in de dagbehandeling Sofie kan de stap naar opname niet maken. We willen Lien nog extra eigen handvatten meegeven in het aanleren van zelfregulatie en roepen de hulp van het infantteam van ZNA UKJA in.

18 Sofie en Lien: outreach UKJA Door logopediste en kinesitherapeute van ZNA UKJA Outreachend werken, in de thuissituatie Bij baby s en peuters met regulatieproblemen: huilbaby s, passieve baby s, voedingsproblemen, slaapproblemen, Ingangspoort: regulatieproblemen van het jonge kind Focus: ouder-kind relatie stimuleren van de ontwikkeling

19 Sofie en Lien: outreach UKJA

20 Discussie Co-regulerende vaardigheden van hulpverleners NET werken: hoe doorverwijzingsprocessen faciliteren

21 Referenties Beebe, B. & Lachmann, F. (2002). Infant research and adult treatment. Co-constructing interactions. London: The Analytic Press. Greenspan, S.I., Wieder, S. & Simons, R. (2003). Als uw kind speciale aandacht nodig heeft. Utrecht: Kosmos. Papousek, M. (2007). Communication in early infancy: An area of intersubjective learning. Infant Behavior & Development, 30, Papousek, M. (2011). Resilience, strengths, and regulatory capacities: hidden resources in developmental disorders of infant mental health. Infant Mental Health Journal, Vol. 32(1), Rexwinkel, M., Schmeets, M., Pannevis, C. & Derkx, B. (eds.) (2011). Handboek Infant Mental Health: Inleiding in de ouder-kind behandeling. Assen: Van Gorcum. Schore, A.N. (1994). Affect regulation and the origin of the self: The neurobiology of emotional development. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum. Tronick, E. (2007). The neurobehavioral and social-emotional development of infants and children. New York: Norton Books.