Kenniscentrum Phrenos Jaarverslag 2015

Transcriptie

1 Kenniscentrum Phrenos Jaarverslag 2015 Kennis delen over herstel, behandeling en participatie bij ernstige psychische aandoeningen

2 Inhoudsopgave Voorwoord 3 1 Missie en kerntaken 4 2 Organisatie 6 3 Ontwikkeling en implementatie 10 4 Beleidsbeïnvloeding 16 5 Onderzoek 18 6 Congressen en cursussen 23 7 Publicaties 26 8 Presentaties 28

3 Kenniscentrum Phrenos Jaarverslag Voorwoord Vorig jaar sprak ik de wens uit om opgeleide ervaringsdeskundigen een betaalde plek te geven. In 2015 is de realisatie van deze wens een stukje dichterbij gekomen vanwege de positieve voorlopige adviezen van NZa en Netwerk Kwaliteitsontwikkeling GGz omtrent opname van het beroep ervaringsdeskundige GGz in de DBC Beroepentabel. In datzelfde voorwoord merkte ik op dat er nog een wereld te winnen valt als het gaat om volwaardig burgerschap en meer herstel. Nu, een jaar verder is dat nog steeds zo en toch stemt het jaarverslag 2015 mij optimistisch. Want een inclusieve samenleving komt dichterbij als wij stigma aanpakken. In 2015 verscheen het eerste Handboek destigmatisering bij psychische aandoeningen waarin principes, perspectieven en praktijken worden beschreven. Ook het vinden en houden van een baan draagt bij aan sociale inclusie en herstel. Het is verheugend dat in 2015 de interesse vanuit gemeenten en Regionale Instellingen voor Beschermd en Begeleid Wonen voor de methode Individuele Plaatsing en Steun is gegroeid. De vele knelpunten in de praktijk omtrent de bekostiging van IPS waren aanleiding voor de minister van Volksgezondheid Welzijn en Sport tot een verzoek aan het Zorginstituut Nederland om inzicht te geven in de reikwijdte van de Zorgverzekeringswet op het gebied van arbeid en participatie. Met belangstelling kijk ik uit naar het resultaat dat medio 2016 verwacht wordt was een goed lustrumjaar. De uitgeloofde prijs voor het beste herstel-initiatief kwam, hoe kan het ook anders, goed terecht bij Jaap van der Stel c.s. van GGz ingeest en de Hogeschool Leiden. In dit initiatief staat centraal het bevorderen van herstel door het versterken van executieve functies en zelfregulatie. Van sprekers als Graham Thornicroft over stigma en Gary Bond over IPS en F-ACT werden filmopnamen gemaakt, zodat hun verhalen optimaal beschikbaar komen en velen kunnen inspireren. In 2015 kreeg Phrenos ook te maken met een aantal nieuwe activiteiten zoals de ondersteuning en ontwikkeling en borging van de zelfhulpcursus Herstellen doe je Zelf en het opstellen van generieke modules voor destigmatisering en ernstige psychische aandoeningen. En binnen vertrouwde netwerken als de Werkplaats Herstelondersteuning, het Netwerk Vroege Psychose of de Psychosecongrescommissie werd met nieuw elan of met nieuwe partners kennis ontwikkeld en verspreid. Veel van de activiteiten zijn uitgevoerd in samenwerking met de organisaties die aan het kenniscentrum deelnemen. Dit jaar hebben we daaraan in het jaarverslag extra aandacht besteed. Ook dat stemt mij optimistisch. Want een wereld winnen doe je samen! Marry Mos, voorzitter

4 Kenniscentrum Phrenos Jaarverslag Missie en kerntaken In het najaar van 2015 kwam het meerjarenprogramma van Kenniscentrum Phrenos gereed. De ambitie van dit programma volgt het Plan van aanpak Over de brug (2014); in 2025 zal sprake zijn van een derde minder ernstige psychische aandoeningen. Oftewel: een derde van de doelgroep bereikt herstel van identiteit, gezondheid en participatie. Om hieraan bij te dragen heeft Phrenos voor de komende vijf jaar vijf doelstellingen geformuleerd. Phrenos wil door kennisontwikkeling, -verspreiding en -toepassing, alsmede via beleidsbeïnvloeding, eraan bijdragen dat mensen met ernstige psychische aandoeningen: a) met succes aan hun persoonlijk herstel kunnen werken; b) ter bevordering van hun psychische én lichamelijke herstel de best mogelijke behandeling en zorg ontvangen; c) de gelegenheid krijgen om op de gebieden wonen, werken, leren en sociale contacten volop aan de samenleving deel te nemen; d) cliënten en hun naasten samenhang en continuïteit ervaren in alle behandel- en andere herstelondersteunende activiteiten; de transities in de zorg en ondersteuning (van intramuraal naar ambulant en eerste lijn, grotere rol van gemeenten) moeten daaraan bijdragen en uitmonden in goed georganiseerde lokale zorgnetwerken; e) er werk wordt gemaakt van het voorkómen van ernstige psychische aandoeningen. In onze visie streven we naar een samenleving waarin mensen met een ernstige psychische aandoening worden geaccepteerd, gelijkwaardig kunnen participeren en zorg krijgen die het herstel ondersteunt. Herstel gaat over het opbouwen van een betekenisvol leven, gedefinieerd door de persoon zelf, al of niet met doorlopende of terugkerende symptomen of problemen. Hierbij willen we de zorg voor en de ondersteuning van deze groep verbeteren. Het vraagt om het best mogelijke en optimaal toegankelijke aanbod van behandeling, rehabilitatie, andere vormen van herstelondersteuning en bevordering van maatschappelijke acceptatie. Dit behelst het aanbod van professionals en activiteiten die uitgaan van (begeleide) zelfhulp en het benutten van de eigen mogelijkheden, inzet en energie van patiënten.

5 Kenniscentrum Phrenos Jaarverslag Organisatie instellingen nemen deel aan Phrenos > Deelnemende instellingen Per 1 januari 2016 is op verzoek van Pro Persona helaas de deelname geëxpireerd. Per diezelfde datum hebben Antes en Arkin zich aangesloten bij Phrenos. GGz Centraal sloot als nieuwkomer al eerder aan per 1 oktober

6 Kenniscentrum Phrenos Jaarverslag In 2015 werden werkbezoeken gebracht aan vijf deelnemende instellingen: RIBW Arnhem & Veluwevallei, RIBW Heuvelland en Maasvallei (Levanto), GGZ Oost Brabant, Lentis en Parnassia. De ledenservice bestond uit veelvuldig adviseren en voorlichten over implementatie en onderzoeksvraagstukken aan individuele deelnemende instellingen. De deelnemersraad, het inhoudelijk platform van vertegenwoordigers van de deelnemende instellingen en adviesorgaan voor het bestuur, kwam in 2015 in april en oktober bijeen. Anoiksis (vereniging voor en door mensen met psychosegevoeligheid) en Ypsilon (vereniging van familieleden en naasten van mensen met een verhoogde kwetsbaarheid voor psychose) zijn als adviseur betrokken bij de deelnemersraad. Bestuur Het bestuur van Kenniscentrum Phrenos was eind 2015 als volgt samengesteld: Marry Mos, voorzitter (ambtelijk secretaris van de Armoedecoalitie Utrecht. En projectleider Cliënt- en familieondersteuning bij het Landelijk Platform GGz) Ronald Luijk, penningmeester (senior beleidsadviseur zorg, Zorgverzekeraars Nederland) Irene van de Giessen, lid (ervaringsdeskundige bij het Admiraal de Ruyter Ziekenhuis te Vlissingen en Molemann Mental Health en directeur van Herstel Talent) Lidy Zaat, lid (directeur Stichting Anton Constandse) Elsbeth de Ruijter, lid (voorzitter Raad van bestuur van GGZ ingeest) Niels Mulder, lid (hoogleraar Openbare Geestelijke Gezondheidszorg, psychiater en onderzoeker BavoEuropoort) José Manshanden, lid (themadirecteur Sociaal Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling gemeente Utrecht, kroonlid Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling) Samenwerkingspartners en opdrachtgevers Het aantal partijen waarmee werd samengewerkt is enorm. Veel van deze partijen zijn deelnemende instellingen en worden verderop in dit jaarverslag genoemd. We volstaan hier met de partijen waarmee in het kader van projectopdrachten werd samengewerkt: Dartmouth Psychiatric Center, Trimbos-instituut/HEE, Movisie, Andersson Elffers Felix, Copeland Center, Samen Sterk zonder Stigma, Stichting Cognitie en Psychose, Hogeschool Avans/Tranzo, Kenniscentrum Angst en Depressie, leden Werkplaats Herstelondersteuning, Kenniscentrum Zelfhulp en Ervaringsdeskundigheid (in liquidatie). In 2015 ontving Phrenos van verschillende partijen opdrachten. Opdrachten voor scholing of implementatie van deelnemende instellingen kwamen van: GGz Breburg, RIBW Arnhem en Veluwevallei, GGz Noord Holland Noord, GGz Eindhoven, GGz Centraal, Pro Persona, Parnassia, GGZ Drenthe, Anton Constandse, Kwintes, Altrecht en GGZ ingeest, Daarnaast ontving Phrenos grotere en kleine opdrachten van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, de gemeente Den Haag, het Trimbos-instituut (namens Fonds Psychische Gezondheid en ZonMw), Vilans (namens Consortium GGZ Nederland, RIBW Alliantie en Federatie Opvang), GGZ Nederland, Trajectum Zutphen, Netwerk Kwaliteitsontwikkeling GGz, Twomorrow, RIBW Alliantie (namens werkgroep Transitie langdurige GGz), Lucertis, Victas, Arkin, Klaverblad Zeeland, Odibaan, gemeente Amsterdam, Rivierduinen, Virenze en Molemann Tielens.

7 Kenniscentrum Phrenos Jaarverslag Bureau Eind 2015 telde het bureau van Kenniscentrum Phrenos elf medewerkers (totaal 8 fte): Dienke Boertien, herstel, ervaringsdeskundigheid en participatie Chrisje Couwenbergh, beleid en onderzoek Ernstige Psychische Aandoeningen en Netwerk Vroege Psychose (NVP tot augustus 2015) Daniëlle van Duin, implementatie en onderzoek Vroege Psychose Kristien Harmsen, communicatiemedewerker Hetty van Hemme, secretariaat / projectassistent Fons van de Kar, scholing en congressen Jeanne Nitsche, directie, portefeuille algemene zaken Ellen Otto, Individuele Plaatsing en Steun (IPS) Dorothé van Slooten, Innovatie en Netwerk Vroege Psychose (vanaf augustus 2015) Tinka Verweij, secretariaat / projectassistent Jaap van Weeghel, directie, portefeuille wetenschap Ellen Otto Kristien Harmsen Daniëlle van Duin Jeanne Nitsche Fons van de Kar Chrisje Couwenbergh Dienke Boertien Jaap van Weeghel Hetty van Hemme Dorothé van Slooten Tinka Verweij

8 Kenniscentrum Phrenos Jaarverslag Op projectbasis werkten: Marianne van Bakel, Werkplaats Herstelondersteuning Nicole van Erp, generieke module Destigmatisering Sanne Gerrits, RCT Vroege Psychose, IPS en cognitieve remediatie Anne Louise de Goeij, digitaal platform Netwerk Vroege Psychose Toine Ketelaars, signaleringen onderzoek in buitenlandse publicaties Gerdie Kienhorst, Handboek destigmatisering en generieke module destigmatisering Jacqueline Smit, modeltrouwmeting IPS Bob Monter, website Werkplaats Herstelondersteuning Nadira Rambocus, IPS en Onderwijs Isis van Soest, stagiair RCT Vroege Psychose, IPS en cognitieve remediatie Lustrum Ter ere van het eerste lustrum heeft Kenniscentrum Phrenos een prijsvraag uitgezet onder zijn deelnemers. Zij konden een voorstel indienen voor een project dat bij zou dragen aan de ambitie van een derde meer herstel van mensen met ernstige psychische aandoeningen. De jury bestond uit vertegenwoordigers van Anoiksis, Ypsilon, LPGGz, Irene van de Giessen (directeur Stichting Herstel Talent en winnaar VGZ-Herstel europrijs 2015) en stigma-expert Gerdie Kienhorst. Van de veertien inzendingen heeft de jury, onder leiding van voorzitter Piet Verbraak, gekozen voor het project Perspectief op Potenties herstel door versterken executieve functies en zelfregulatie van Jaap van der Stel, GGZ ingeest & Hogeschool Leiden m.m.v. Barbara Stringer, GGZ ingeest (Academische Werkplaats Herstel & Rehabilitatie) en Juul Koene, Hogeschool Leiden (Lectoraat GGZ). De prijs van euro is op 3 december op het 11de Phrenos Psychosecongres uitgereikt door jurylid Mette Lansen. > V.l.n.r Juul Koene, Jaap van der Stel en Barbara Stringer

9 Kenniscentrum Phrenos Jaarverslag Er werd een film gemaakt van de lezing van prof. dr. Graham Thornicroft, King s College, UK, op 9 januari 2015 tijdens de Masterclass Onderzoek Antistigma-interventies bij Tranzo (Tilburg University). In zijn lezing vertelt Thornicroft aan de hand van onderzoek dat stigma zich niet beperkt tot psychische aandoeningen zoals psychoses, maar dat mensen met een depressie evenzeer gediscrimineerd worden. Ook laat hij zien dat dit een ondergeschoven thema is. Ook werden er opnames gemaakt van twee korte interviews met Gary Bond, Professor of Psychiatry en onderzoeker Dartmouth Psychiatric Research Center over (F)ACT en Individuele Plaatsing en Steun. De films zijn te zien op YouTube en de website van Kenniscentrum Phrenos. Communicatie Vanuit communicatieoogpunt wilden we in 2015 meer bekendheid geven aan de activiteiten van Phrenos en de inbreng van de deelnemende instellingen zichtbaarder maken. Nieuws. Er werden 57 nieuwsberichten op de website geplaatst. Er werd een Phrenos Nieuwsbrief ontwikkeld, die 9 maal werd verzonden naar 1425 abonnees. Website. Alle deelnemende instellingen hebben een eigen pagina op de website van Phrenos. Van een groot aantal deelnemende instellingen is de communicatieafdeling benaderd om op deze pagina een mooi project of werkwijze van de instelling te presenteren. Drie organisaties hebben hiervan inmiddels gebruikgemaakt: De Waterheuvel, Lister en Pameijer. De website had bezoekers en unieke paginaweergaven. Dit is een verdubbeling ten opzichte van Meest bezochte pagina s waren de pagina s over het Phrenos Rehabilitatiecongres en Phrenos Psychosecongres, gevolgd door de pagina Publicaties, in het bijzonder het Plan van aanpak Over de Brug, de kennisthema s EPA, Vroege psychose, werk en de implementatietrajecten WRAP en IPS. Twitter. In 2015 werd het twitteraccount van Kenniscentrum Phrenos geactiveerd. Eind 2015 waren er 638 volgers.

10 Kenniscentrum Phrenos Jaarverslag Kennisontwikkeling en implementatie 4 Netwerk Vroege Psychose heeft 184 leden Netwerk Vroege Psychose Het Netwerk Vroege Psychose heeft als doel om teams en individuele professionals handvatten voor de praktijk te geven op het gebied van Vroege Psychosezorg. Het wil ondersteuning bieden om volgens de evidence- en consensus-based aanbevelingen te werken. Vanuit dit oogpunt heeft het NVP in 2015 een grote rol gespeeld in landelijke activiteiten zoals het Doorbraakproject Vroege Psychose en de EBRO-module Vroege Psychose. Tevens heeft de Commissie van het NVP een traject gestart, waarbij herziening van de Adviesnota Rijgeschiktheid Psychose wordt nagestreefd. Wat betreft de organisatie van het Netwerk is in 2015 het individueel lidmaatschap van het NVP gedegen vormgegeven. Niet langer schrijven teams zich in, maar worden hulpverleners, onderzoekers of ervaringsdeskundige cliënten en familieleden persoonlijk lid. Dit heeft ertoe geleid, dat het ledenbestand met 310% is gegroeid van 59 tot 184 leden. In 2015 is de onderlinge bereikbaarheid van de leden verbeterd als gevolg van de ontwikkeling van een digitaal Platform. Een testperiode van twee maanden wees echter uit, dat slechts een klein gedeelte van de leden actief gebruikmaakt van het Platform. Het NVP zal hier dan ook in 2016 een speerpunt van maken. Zoals elk jaar heeft het NVP ook in 2015 een masterclass en een netwerkbijeenkomst georganiseerd, die als thema s respectievelijk Maatschappelijk herstel en Het sociale netwerk hadden. Tevens vonden er twee contactpersonenoverleggen plaats. Alle bijeenkomsten werden redelijk bezocht en als zeer goed beoordeeld. In totaal woonden 176 mensen van 46 instellingen de bijeenkomsten bij. Het ging hierbij om 20 lidinstellingen van Phrenos en 114 leden van het NVP. > Verlichting Yair Aa (Collectie Beeldend Gesproken)

11 Kenniscentrum Phrenos Jaarverslag Ten slotte heeft de Commissie van het NVP in 2015 afscheid genomen van twee commissieleden en de ondersteuner vanuit Phrenos. De commissie is aangevuld met een nieuw commissielid en een nieuwe ondersteuner, deze laatste met een breder uren- en takenpakket. In 2016 zal de commissie met nog enkele leden worden aangevuld, zodat alle plannen die het NVP heeft voor de komende jaren, een grotere kans van slagen zullen hebben. Programma ervaringsdeskundigheid en herstel Op het gebied van ervaringsdeskundigheid en herstel zijn in 2015 grote sprongen voorwaarts genomen. Belangrijke drijfveren zijn professionalisering en de ambitie om mensen met ernstig psychische aandoeningen te ondersteunen in het bereiken van persoonlijk herstel. Ervaringsdeskundigheid In 2015 is veel bereikt op het gebied van professionalisering van ervaringsdeskundigheid. Samen met het Trimbos-instituut is het Basiscurriculum ervaringsdeskundigheid, bouwstenen voor onderwijs en opleidingen voor ervaringsdeskundigen geschreven. Bij de presentatie op een symposium op 13 april nam Jacobine van Geel als voorzitter van GGZ Nederland een exemplaar in ontvangst, evenals Ben Roelands van het Fonds Psychische Gezondheid dat dit project financieel mogelijk heeft gemaakt. Werkplaats Herstelondersteuning In de Werkplaats Herstelondersteuning werken samen: Altrecht, GGz Breburg, GGz Eindhoven en De Kempen, GGZ Noord-Holland-Noord, Kwintes, Lister, MET ggz en Kenniscentrum Phrenos. In 2015 de Werkplaats Herstelondersteuning zijn rondom drie thema s werkgroepen van start gegaan. De werkgroep Herstelacademies (thema 1) houdt zich bezig met kennisdeling en ontwikkeling van herstelacademies zoals benoemd in het rapport Over de Brug en werkt samen met het project Herstelacademies-zelfregienetwerken van LPGGz. De werkgroep is drie keer bij elkaar geweest. De werkgroep Open Dialogue (thema 2) heeft zich in twee studiebijeenkomsten verdiept in deze methode en een studiereis (feb 2016) naar het project van NHS Peersupported Open Dialogue is voorbereid. De werkgroep Goede Praktijken (thema 3) heeft naar een werkwijze gezocht om de waardevolle elementen en praktijken uit de eerste drie jaar Werkplaats te kunnen gaan verbreden en borgen. Het Werkplaats Journaal is twee keer verschenen, op de website gaven interviews een inkijk in de praktijk. De Werkplaats verheugt zich zeer in de aanmelding van RIBW Kennemerland Amstelland Meerkanten (KAM) als nieuw lid van de werkplaats in Tot slot, het bestuurdersinitiatief Herstel voor iedereen en de Werkplaats Herstelondersteuning gaan in 2016 samenwerken om krachten te bundelen. Wellness Recovery Action Plan De belangstelling voor WRAP (Wellness Recovery Action Plan) is onverminderd 60 nieuwe groot. De Advanced Level Facilitators (ALF) hebben in Nederland en België 60 nieuwe Facilitators opgeleid in Een aantal Advanced Level WRAP Facilitators (ALF) heeft een cursus over de inzet van WRAP bij trauma gevolgd facilitators erbij! in Schotland. De nationale WRAP Facilitator dag, georganiseerd door het

12 Kenniscentrum Phrenos Jaarverslag coördinatiepunt WRAP (Kenniscentrum Phrenos/HEE-Trimbos-instituut) was goed bezocht en voor herhaling vatbaar. Er is een begin gemaakt met de inrichting van een Nederlands Netwerk WRAP dat de ontwikkeling en modelgetrouwe toepassing zal ondersteunen. Met het Copeland Center in de US zijn afspraken gemaakt voor de verplichte nascholing van de ALF s alsmede de opleiding van een klein aantal nieuwe ALF s ter versterking van het netwerk (uitvoering in 2016). In 2015 is WRAP door de commissie Erkende interventies langdurige GGz erkend als goed onderbouwd (niveau 1) en opgenomen in de databank. Jaap van Weeghel was in 2015 lid van de Erkenningscommissie interventies langdurige GGz. Herstellen doe je Zelf Het beheer van de cursus Herstellen doe je Zelf (HdjZ) is in cursisten ondergebracht bij Phrenos. Cursusmateriaal kan besteld worden via de website. In 2015 werd het cursusmateriaal besteld door elf GGz-instellingen Herstellen doe je Zelf (waaronder één Vlaamse), één instelling voor verslavingszorg, vier RIBW s, vier in 2015 initiatieven van cliënten en ervaringsdeskundigen (waaronder twee Vlaamse), twee herstelacademies en twee instellingen voor maatschappelijke opvang. Samen met het veld wordt een netwerk ter ondersteuning van cursusleiders en van modelgetrouwe implementatie ingericht. Hierin zitten ervaringsdeskundigen, GGz-professionals en onderzoekers. Diverse platforms ervaringsdeskundigheid en herstel Op verzoek van het Platform Familie Ervaringsdeskundigheid hebben twee studenten van de Fontys Hogeschool een onderzoek gedaan naar de stand van zaken van familie-ervaringsdeskundigheid. De resultaten zijn vastgelegd in twee zeer goed beoordeelde eindscripties (onderzoek Stephanie Blom en onderzoek Tom Franken). Binnen het F-ACT Platform Ervaringsdeskundigheid is een concept functiebeschrijving ontwikkeld die na consultatie van de praktijk breder verspreid kan worden. Phrenos heeft deze functie inmiddels laten wegen. Het Platform Rehabilitatie en Ouderen heeft zich verdiept in herstelondersteunende scholing voor werkers in de ouderenzorg. Een pilot is in voorbereiding genomen. Vanuit Kenniscentrum Phrenos is Dienke Boertien bestuurslid van F-ACT Nederland met de portefeuille ervaringsdeskundigheid. Zorgstandaarden en generieke modules In opdracht van het Netwerk Kwaliteitsontwikkeling GGz is gewerkt aan de ontwikkeling van twee generieke modules, te weten Destigmatisering en Ernstige Psychische Aandoeningen. Daarnaast is Phrenos als lid van de werkgroep betrokken bij drie nadere modules en zorg standaarden. Het betreft de generieke modules Samenwerking en ondersteuning naasten van mensen met psychische problematiek en Herstelondersteuning en de zorgstandaard Alcohol en Opiaatverslaving. Generieke module Destigmatisering Doel van de generieke module Destigmatisering is handvatten te bieden om in de behandeling en begeleiding van mensen met psychische aandoeningen publiek stigma, zelfstigma en stigmatisering door de hulpverlening te bestrijden. De module wordt samengesteld onder de verantwoordelijkheid van een werkgroep waarin een breed spectrum aan perspectieven vertegenwoordigd is.

13 Kenniscentrum Phrenos Jaarverslag Systematisch literatuuronderzoek en praktijkkennis onderbouwen de module. De verwijzingen naar thema s als herstelondersteuning, ernstige psychische aandoeningen en betrokkenheid van familie en naasten zal in de praktijk bijdragen aan samenhangende visie op goede zorg. De generieke module Destigmatisering heeft de fase van de verzameling van wetenschappelijke kennis en praktijkkennis afgerond. 3 Generieke module Ernstige Psychische Aandoeningen De Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie ontwikkelt in samenwerking 1/3 met Kenniscentrum Phrenos en Trimbos-instituut een kwaliteitsstandaard (Generieke Module) die de zorg bij Ernstige Psychische Aandoeningen meer beschrijft. Binnen de werkgroep zijn vele verschillende perspectieven herstel vertegenwoordigd, wat leidt tot een levendige discussie. Doelstelling die de groep verbindt, is om met de generieke module bij te dragen aan de realisatie van een derde meer herstel, zoals deze ambitie is geformuleerd in Over de brug (2014). Een landelijke kwaliteitsstandaard kan betrokken partijen een houvast geven, zodat een passende (op de persoon afgewogen keuze kan worden gemaakt) in de aanbevolen interventies en werkwijzen. Volgens de EBRO-systematiek zullen tien thema s worden uitgewerkt, te weten: psychosociale interventies, stoornisspecifieke addities, leefstijl en somatische screening, wonen en verblijf, herstelondersteuning, destigmatisering, ondersteuning naasten, sociale contacten en sociaal netwerk, werk en dagbesteding, en zorgorganisatie. Deze zijn aangevuld met de punten van de werkgroepleden in de eerste werkgroep. Voor de meeste thema s zal worden voortgebouwd op bestaande richtlijnen of aanbevelingen van andere generieke modules. Individuele plaatsing en steun (IPS) Dartmouth In 2015 heeft Phrenos deelgenomen aan de Annual Meeting van de Dartmouth Learning Community in Berkeley, Californië (VS) op 27 en 28 mei Thema van de bijeenkomst was Partners for working. Tijdens presentaties en discussiegroepen werd ruim aandacht besteed aan het belang van ervaringsdeskundigheid, de rol van IPS binnen het herstelproces, implementatie en modeltrouw, maar werd ook een overzicht gegeven van (lopende) onderzoeksresultaten. Jaap van Weeghel heeft een presentatie gegeven over de ontwikkelingen van IPS in Europa. Een van deze ontwikkelingen betreft de voorbereiding van een Europees IPS-netwerk, in samenwerking met IPS-sites in Spanje en Italië. Pilot Individuele Plaatsing en Steun Gemeente Den Haag De pilot is een initiatief van de gemeente Den Haag waarin wordt samengewerkt met Parnassia, Housing First, het Werkgevers Service Punt (WSP) en Phrenos. Aan de pilot is ook onderzoek gekoppeld, dit wordt uitgevoerd door het Trimbos-instituut. Tijdens de pilot worden mensen die vallen onder het Housing First team of in zorg zijn bij Parnassia, en een WWB-uitkering ontvangen van de gemeente, ondersteund bij het vinden en behouden van een passende baan. Hiervoor zijn vier medewerkers van Reakt (onderdeel Parnassia) opgeleid in de IPS-methodiek. Medio 2016 wordt de pilot afgerond en zullen de resultaten bekend zijn.

14 Kenniscentrum Phrenos Jaarverslag Individuele Plaatsing en Steun modeltrouwschaal In 2015 heeft Phrenos een aanpassing gedaan aan de IPS-modeltrouwschaal. In de praktijk bleek dat de uitkomsten op het gebied van Onderwijs niet goed gescoord konden worden in de oorspronkelijke schaal, die voornamelijk op Arbeid is gericht. In de geïntegreerde IPS-Arbeid en IPS-Onderwijs-schaal kunnen deze verschillende uitkomsten beter gedocumenteerd worden. Trainingen Individuele Plaatsing en Steun Ook in 2015 hebben er weer diverse in-company IPS-trainingen plaatsgevonden bij (deelnemende) instellingen van Phrenos en is ook de eerste landelijke training afgerond waarin deelnemers vanuit diverse instellingen in het land zijn opgeleid tot IPS-trajectbegeleider. Deze trainingen zijn afgerond en in totaal hebben 50 deelnemers hun certificaat behaald. In 2015 zijn vijf trainingen gestart maar nog niet afgerond. 8 In 2015 werden 8 deelnemende instellingen getraind in IPS 99 modeltrouwmetingen Modeltrouwmetingen Individuele Plaatsing en Steun In 2015 heeft Phrenos heeft bij negen instellingen/teams IPSmodeltrouwmetingen uitgevoerd, waarvan er zes hebben plaatsgevonden bij de teams die deelnemen aan het Doorbraakproject Vroege Psychose. Het is goed om te zien dat het merendeel van de teams/instellingen ook bij een eerste meting al een redelijk tot goede modeltrouw haalt. Aan de hand van een verbeterplan dat de organisatie zelf opstelt, wordt gestreefd naar een verbetering van de score bij een volgende meting. Innovatieprogramma Nieuwe wegen ggz en opvang De RIBW Alliantie, de Federatie Opvang, GGZ Nederland en de LPGGz hebben in 2014 werkafspraken gemaakt met de staatssecretaris van VWS, Zorgverzekeraars Nederland en de VNG om een programma voor Innovatie Langdurende GGz op te stellen. Doel was de transformatie in de Wmo en Wlz vorm te geven. Afgesproken werd dat het programma zich in grote lijnen op maatschappelijke ondersteuning van de burger met langdurige (ernstige) psychische aandoeningen in diens eigen woonomgeving zou richten, waarbij samenwerking tussen de verschillende formele en informele partners en de betrokken burgers zelf, als cruciaal werd gezien. Een van de eerste acties die Kenniscentrum Phrenos in samenwerking met GGZ Nederland voor dit programma heeft uitgevoerd, was een inventarisatie van innovaties en good practices in het buitenland. Deze inventarisatie is voorjaar 2015 afgerond (zie pagina 21). De uitkomsten worden in het verdere programma meegenomen. Een volgende actie in 2016 bestond uit het formeren van een projectstructuur. Daarbij is door VWS gekozen om Vilans als hoofduitvoerder aan te stellen, in intensieve samenwerking met de drie kenniscentra Trimbosinstituut, Movisie en Kenniscentrum Phrenos. Medio 2015 is een programmaleider vanuit Vilans aangesteld en een projectgroep samengesteld, waarin de kenniscentra zitting hebben. De voorgenomen plannen zijn op 14 oktober 2015 in de deelnemersraad van Kenniscentrum Phrenos gepresenteerd. Het Plan van Aanpak is begin januari 2016 vastgesteld, er is een communicatieplan opgesteld

15 Kenniscentrum Phrenos Jaarverslag en een website ontwikkeld. In 2016 zullen 30 domeinoverstijgende samenwerkingsverbanden ondersteund worden in hun innovatieve ambities op het gebied van de drie thema s: 1) Zelfhulp, herstel, participatie en inclusie; 2) Wonen en opvang; 3) Informele zorg. Screeningsinstrument Wegwijzer Wmo-PSY De wegwijzer is een initiatief van de leden van de werkgroep Transitie langdurige GGz en opgesteld door Kenniscentrum Phrenos en adviesbureau Andersson Elffers Felix. In de werkgroep zijn de volgende partijen vertegenwoordigd: VNG, GGZ Nederland, Federatie Opvang, RIBW Alliantie, LPGGz, ZIN, CIZ, ZN, VWS. De wegwijzer is ontwikkeld met hulp van deze partijen, twee expertsessies met deskundigen vanuit de GGz en gemeenten en getoetst aan de praktijk bij vijf gemeenten. De wegwijzer is gericht op professionals die cliënten met psychische problemen/ aandoeningen willen toeleiden naar het juiste ondersteuningsaanbod binnen de Wmo. Omdat gemeenten eigen methoden en instrumenten hanteren om informatie over de bestaande behoeften te verzamelen is ervoor gekozen om deze wegwijzer modulair op te bouwen. Het is de eerste stap in een groter geheel, waarbij (de afstemming met) andere wet- en regelgeving die relevant is voor deze doelgroep nog in ontwikkeling is. Zo is een goede afstemming met behandeling (ZvW) een belangrijke basis voor het bieden van passende Wmo-ondersteuning. In de tweede helft van 2015 heeft het ontwikkelteam van Phrenos en AEF een vervolg opgezet met als doel verspreiding van het gedachtegoed van de wegwijzer in de vorm van een train-de-trainer- c.q. ambassadeursprogramma. In oktober zijn twee trainingssessies georganiseerd, waaraan 34 professionals deelnamen, waaronder coördinatoren en leden van sociale wijkteams, beleidsmedewerkers, Wmoconsulenten, instroomfunctionarissen beschermd wonen/centrale toegang. De training was enerzijds gericht op bewustwording en kennisvergroting, anderzijds op de ontwikkeling van een meer divers gedragsrepertoire. Aan het eind van elke sessie werden deelnemers benoemd tot ambassadeur van de Wegwijzer Wmo-PSY en hadden zij voor zichzelf een idee over hoe zij in de eigen werkpraktijk de Wegwijzer zouden kunnen inzetten en/of verspreiden. De uitkomsten zijn in de notitie Evaluatie train-de-trainerprogramma en vooruitblik (november 2015) beschreven en aan de opdrachtgevers aangeboden. Onderzocht wordt nog of de wegwijzer via het train-de-trainerprogramma ertoe kan bijdragen om het advies van de commissie Toekomst BW (VNG) regionaal in te vullen. > Landschap zonder vader I^ Astrid Opheusden (Collectie Beeldend Gesproken)

16 Kenniscentrum Phrenos Jaarverslag Beleidsbeïnvloeding Over de brug De projectgroep die verantwoordelijk was voor Over de brug. Plan van aanpak voor de behandeling, begeleiding en ondersteuning bij ernstige psychische aandoeningen heeft besloten zichzelf niet op te heffen, maar actief te blijven om de implementatie van het plan van aanpak aan te jagen en relevante ontwikkelingen te volgen. De multisectorale samenstelling is een sterk punt en levert informatie op die anders niet snel uitgewisseld wordt. Ook is de groep uitgebreid met relevante experts en partijen, die nog niet vertegenwoordigd waren. De groep is in 2015 twee keer bij elkaar gekomen en is gestart met de voorbereidingen van een werkconferentie in Aan de projectgroep namen deel: De GGz-instellingen Mondriaan, Parnassia, GGZ ingeest, GGZ Noord-Holland- Noord, GGz Breburg, Convalescent Talent, HVO-Querido, de Universitair Medische Centra van Utrecht en Leiden, de familieledenvereniging Ypsilon en het Landelijk Platform GGz, Kenniscentrum Phrenos, Trimbos-instituut, GGZ Nederland, Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie, ministerie van VWS, de zorgverzekeraars Achmea en Coöperatieve VGZ en ten slotte de gemeente Enschede en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Bevordering participatie van mensen met psychische problemen Phrenos participeerde in het project van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport gericht op de bevordering van participatie van mensen met psychische problemen. In dit project staat participatie centraal, maar is de bijzondere focus gericht op arbeidsparticipatie. Phrenos was lid van maar liefst de stuurgroep, werkgroep, klankbordgroep onderzoek en congrescommissie. In die periode > Nieuwe wereld I Astrid Opheusden (Collectie Beeldend Gesproken)

17 Kenniscentrum Phrenos Jaarverslag is samen met alle deelnemende partijen een schat aan informatie opgehaald en zijn bijzondere initiatieven tot stand gekomen. Op 9 februari zijn tijdens het druk bezochte congres Mensenwerk deze initiatieven gedeeld. Namens Phrenos werd daar ook een pledge gedaan; een inspanningsbelofte voor de toekomst. In 2015 continueerde Jaap van Weeghel zijn lidmaatschap van de Stuurgroep convenant UWV-GGZ Nederland. Bekostiging individuele plaatsing en steun (IPS) In 2015 is de bekostiging van IPS voortdurend een aandachtspunt geweest. Met vele partijen wordt nog altijd gestreefd naar een uniforme, structurele bekostiging. Belangrijke ontwikkeling hierin is het verzoek in december 2015 van de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport aan het Zorginstituut om de volgende vragen te beantwoorden: > Welke zorg en interventies ter bevordering van arbeid en participatie houden verband met geneeskundige zorg die verzekerd is binnen de Zorgverzekeringswet? > Welke activiteiten die zorgprofessionals plegen ter bevordering van arbeid of participatie vallen onder een ander domein? > Sluit de Zorgverzekeringswet goed aan op andere domeinen (Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), Participatiewet en de Wet Werk en Zekerheid? Kenniscentrum Phrenos is begin 2016 geraadpleegd door het Zorginstituut Nederland. Het zorginstituut zal voor 1 juli 2016 haar advies uitbrengen aan de minister. Bekostiging ervaringsdeskundigheid Samen met GGz Breburg heeft Phrenos de werkgroep bekostiging ervaringsdeskundigheid opgericht. De werkgroep bestaat verder uit vertegenwoordigers van GGZ Nederland, GGZ Noord-Holland-Noord, GGzE, Altrecht, GGZ Oost Brabant, het Trimbos-instituut en de Vakvereniging Voor Ervaringswerkers om te zoeken naar een oplossing voor het probleem van bekostiging van inzet van ervaringsdeskundigen in het kader van de ZVW. Een aanvraag tot 5 Samen met 5 aangesloten instellingen zoeken naar een oplossing voor de bekostiging van ervaringsdeskundigen opname van ervaringsdeskundigheid in de NZa beroepentabel is vanuit de werkgroep inhoudelijk voorbereid en onderbouwd. Het LPGGz heeft meegewerkt aan deze voorbereiding. Dit heeft geleid tot een positief advies van het Netwerk Kwaliteitsontwikkeling GGz aan de NZa. Inmiddels heeft ook de Technische commissie van de NZa het positieve advies overgenomen en enkele financieel-procedurele randvoorwaarden beschreven. De werkgroep zal haar werkzaamheden in 2016 continueren. Een brug tussen nieuwe initiatieven? Het veld is in beweging en Phrenos beweegt mee. In 2015 waren er diverse belangwekkende initiatieven zoals Active Recovery Triad (ART), High Intensive Care (HIC), Herstel voor iedereen, resource groups, de Nieuwe GGZ en het consortium Transdiagnostisch Onderzoek Psychiatrie Nederland. Soms staat Phrenos mee aan de wieg, soms aan de zijlijn, maar is in het belang van gezamenlijke kennisontwikkeling steeds verbindend en dienstverlenend.

18 Kenniscentrum Phrenos Jaarverslag Onderzoek Kenniscentrum Phrenos wil een belangrijke rol spelen in het ontwikkelen, bundelen en overdragen van kennis binnen zijn werkgebied.. In 2015 heeft Phrenos op verzoek van enkele opstellers meegedacht over de nationale Onderzoeksagenda GGz, De juiste behandeling op het juiste moment. Deze agenda is begin maart 2016 aangereikt aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Kenniscentrum Phrenos voert in bescheiden mate zelf onderzoek uit, veelal participerend in onderzoeken waarvan anderen hoofduitvoerder zijn. Innovatieproject participatie in werk en opleiding bij vroege psychose Het project bestaat uit twee belangrijke pijlers: 1. Implementatie van de evidence-based interventie Individuele Plaatsing en Steun (IPS) in combinatie met ondersteuning van arbeidscompetentie (door de anti-stigmamodule Coral en cognitieve vaardigheidstraining) binnen 8 Onderzoek doen met 8 deelnemende instellingen gespecialiseerde behandelteams voor mensen met een vroege of eerste psychose (de zogenaamde VIP- en/of F-ACT-teams). Hierbij wordt de Doorbraakmethode gebruikt (ook wel Quality Improvement Collaborative of QIC genoemd). Het Trimbos-instituut, tevens initiatiefnemer van het Doorbraakproject, is eindverantwoordelijk voor deze implementatie. 2. Het onderzoek behelst een (Randomized Controlled Trial) naar de toegevoegde waarde van cognitieve vaardigheidstraining (ook wel Cognitieve Remediatie Training of CRT genaamd) bij het inzetten van IPS. Voor het onderzoek worden de cliënten in de deelnemende teams at random verdeeld over twee groepen: groep één krijgt IPS in combinatie met CRT, groep twee krijgt IPS met een actieve controleconditie. > Spiegeling Kristien Harmsen

19 Kenniscentrum Phrenos Jaarverslag Het doel van de studie is: onderzoeken wat de effecten zijn van een computerprogramma voor CRT (Circuits genaamd) in combinatie met IPS op het aantal uren gewerkt in reguliere arbeid of opleiding. Het onderzoek vindt plaats in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Kenniscentrum Phrenos (waaronder het Netwerk Vroege Psychose) voert het onderzoek uit. Aan het onderzoek doen de volgende instellingen mee: GGz Breburg, Dijk & Duin, GGZ Oost Brabant, GGNet, Mondriaan, BAVO Europoort, GGZ Drenthe, Mentrum/Arkin en UMC Groningen. Activiteiten voor dit project waren in 2015: Boostsessies Circuits training (inclusief training nieuwe Circuits begeleiders); Baselinemetingen op locatie bij 48 deelnemers (cliënten) aan het onderzoek; Follow-upmetingen (na 6 maanden) bij 36 cliënten; Projectleidersbijeenkomsten met projectleiders van deelnemende teams; Doorlopend contact projectleiders en helpdesk functie voor Circuits begeleiders; Modeltrouwmetingen bij alle deelnemende teams rond Circuits, IPS en SKM. Werken met WRAP In samenwerking met het Trimbos-instituut is het onderzoek gefinancierd door ZonMw, naar duurzaam aan het werk met WRAP en Supported Employment in 2015 afgerond. De afronding is in april gemarkeerd met een zeer succesvolle werkconferentie Herstel met werk en WRAP. De onderzoeksresultaten op hoofdlijnen zijn samen met een aantal praktische aanbevelingen gepubliceerd in de brochure Werken met WRAP, Duurzamer aan het werk? Dienke Boertien, Nicole van Erp, Harry Michon Werken met WRAP Duurzamer aan het werk? Brochure Conferentie Herstel met werk en WRAP De resultaten werden gepresenteerd op 9 april 2015 tijdens een drukbezochte conferentie met 80 deelnemers. De animo was zo groot dat in 2016 de werkconferentie in drie regio s herhaald wordt in samenwerking met GGZ Noord-Holland-Noord, GGz Breburg en RIBW Nijmegen en Rivierenland. Signaleringen Engelstalige publicaties In 2015 werden Op de website, in de Nieuwsbrief Vroege Psychose en in het Tijdschrift voor 86 signaleringen Participatie en Herstel publiceerde Kenniscentrum Phrenos geregeld nieuwe samengevat onderzoeksamenvattingen in de rubriek Signaleringen. Hierbij gaat het en vertaald hoofdzakelijk om publicaties over herstel, maatschappelijke participatie, vroege psychose en psychotische aandoeningen uit gezaghebbende Engelstalige tijdschriften. Deze publicaties worden door Kenniscentrum Phrenos geselecteerd, samengevat en vertaald naar het Nederlands. In 2015 werden 86 signaleringen samengevat en vertaald. Kennisconsortium destigmatisering en sociale inclusie In 2015 is gestart met de voorbereidingen voor een nationaal kennisconsortium Destigmatisering en Sociale Inclusie.

20 Kenniscentrum Phrenos Jaarverslag Een nationaal kennisconsortium is volgens Phrenos nodig omdat een grote achterstand moet worden ingehaald met betrekking tot het systematisch ontwikkelen van evidence-based destigmatiseringsactiviteiten. Het ontbreekt aan een infrastructuur om de gewenste brug te slaan tussen praktijkinitiatieven en wetenschappelijke kennisontwikkeling. Een nationaal kennisconsortium naar buitenlands voorbeeld zou hiervoor het draagvlak en de doorzettingsmacht kunnen genereren. In dit kennisconsortium moeten de belangrijkste betrokken partijen zich verenigen om een kennisprogramma inzake destigmatisering op te zetten en daartoe nauwe verbindingen te leggen met de praktijk van destigmatisering. Activiteiten van het beoogde kennisconsortium zijn onder andere interventieontwikkeling, interventie-onderzoek, factsheets maken en ondersteuning van lokale implementaties en evaluaties. Het kennisconsortium moet de activiteiten van enige over het land gespreide kenniscentra, waaronder academische werkplaatsen en Wmo-werkplaatsen, bundelen en op elkaar afstemmen. Daartoe zal binnen het kennisconsortium een gezamenlijke kennisagenda worden opgesteld, een taakverdeling worden afgesproken en nauw worden samengewerkt in de gehele kennisontwikkeling en -verspreiding inzake destigmatisering. In april 2016 vindt de eerste bijeenkomst plaats van het consortium in oprichting. Werkgroepen onderzoek In 2015 is de werkgroep Phrenos-onderzoekers nieuwe stijl voorbereid 1ste Handboek door de agendacommissie, die bestaat uit Charlotte de Heer-Wunderink destigmatisering bij (Hanze Hogeschool en GGZ Friesland), Lisette van der Meer (Lentis), Diana psychische Roeg (Tranzo Tilburg), Neis Bitter (Tranzo Tilburg) en Jaap van Weeghel. aandoeningen verschenen De werkgroep wil meer uitwisseling tussen jonge onderzoekers uit de deelnemende instellingen op gang brengen. In 2015 is de Werkgroep Stigmaonderzoekers eenmaal bij elkaar gekomen. Leden van de werkgroep hebben daarnaast hard gewerkt aan het eerste Handboek destigmatisering in Nederland, dat eind 2015 verscheen. Het eerste exemplaar van het handboek werd tijdens het Phrenos Psychosecongres uitgereikt aan Nanette Waterhout, ambassadeur van Samen Sterk zonder Stigma. > Nanette Waterhout ontvangt eerste Handboek destigmatisering

21 Kenniscentrum Phrenos Jaarverslag Panel psychisch gezien Landelijk panel Psychisch Gezien is een representatieve groep van ruim 800 mensen met ernstige psychische aandoeningen. Doel van het panel is om gedegen kennis te verwerven over de leef- en zorgsituatie en de participatie van deze groep in Nederland en over hun wensen, verwachtingen, mogelijkheden en keuzepatronen hierin. In 2015 vonden peilingen plaats naar veranderingen in de zorg (Panelbericht Kijk op Ambulante zorg), de nulmeting voor de monitor ambulantisering en hervorming van de langdurige zorg, mensenrechten (Panelbericht Mensenrechten) en verscheen er een notitie over werk en stigma. Werving (onder meer via Deelnemersraad) bij zeven instellingen en vrije werving resulteerden in uitbreiding van het panel tot ongeveer 2000 leden (voorheen ). Het Trimbos-instituut coördineert het panel. Samenwerkingspartners zijn onder meer Phrenos, Landelijk Platform GGz en het Nederlands instituut onderzoek van de gezondheidszorg (NIVEL). Jaap van Weeghel is voorzitter van de Programmacommissie van het panel. Landelijke expertgroep ROM ernstige psychische aandoeningen 8Phrenos is samen met 8 Kenniscentrum Phrenos is door de Stichting Benchmark GGZ en het Netwerk Kwaliteitsontwikkeling GGz gevraagd een bijdrage te leveren aan de deelnemende instellingen expertgroep ernstige psychische aandoeningen, met name in de vorm van vertegenwoordigd in de het voorzitterschap. In deze expertraad zijn onder meer vertegenwoordigers landelijke expertgroep van acht deelnemende instellingen betrokken. De expertraad adviseert over de doorontwikkeling van ROM en benchmarken in de GGz. De expertraad is ROM ernstige in 2015 vier keer bij elkaar gekomen, en heeft een nieuw ROM-instrument psychische aandoeningen ernstige psychische aandoeningen ontwikkeld, dat gebaseerd is op de drie dimensies van het herstelconcept (persoonlijk-, klinisch- en maatschappelijk herstel). Met behulp van dit instrument, dat in 2016 in een valideringsonderzoek zal worden uitgetest, wordt het mogelijk om de doelstellingen van het plan van aanpak Over de brug een derde minder ernstige psychische aandoeningen, een derde meer herstel te evalueren. Inventarisatie buitenland GGZ Nederland had in 2015 de opdracht van het ministerie van VWS om een programma voor Innovatie Langdurende GGz op te stellen om de transformatie in de Wmo en Wlz vorm te geven. Een van de bouwstenen voor dit programma is deze inventarisatie van ontwikkelingen/innovaties buitenland, die Kenniscentrum Phrenos in samenwerking met GGZ Nederland heeft uitgevoerd. In de inventarisatie buitenland is gezocht naar good practices in Zweden en Schotland op de thema s waar het innovatieprogramma zich op richt: herstelproces en zelfredzaamheid, participatie, (beschermd) wonen, ondersteuning netwerk en informele zorg. Keuze voor Schotland en Zweden is gemaakt vanwege de opbouw van hun zorgstelsels, waarbij financiering en organisatie op het lokale niveau uitgangspunt zijn, hun koploperspositie in ambulantisering én de interessante inhoudelijke ontwikkelingen binnen de langdurige GGz die experts in deze landen zagen. Leidend criterium voor de selectie van good practices was de vraag of de inhoud van dergelijke innovaties in Nederland een toevoeging zouden zijn op de (vele) al bestaande goede initiatieven.

22 Kenniscentrum Phrenos Jaarverslag Voor de thema s zijn hierover conclusies geformuleerd. Uit de inventarisatie kwam ook een aantal algemene factoren naar voren, die als rode draad door de verschillende good practices heen liepen en waarop algemene aanbevelingen konden worden vastgesteld. Diversen Jaap van Weeghel nam namens Kenniscentrum Phrenos deel aan diverse landelijke commissies en werkgroepen/externe representaties: Referent Tijdschrift voor Psychiatrie, Tijdschrift voor Geneeskunde, Psychiatric Services, Psychiatric Rehabilitation Journal, Psychological Medicine Voorzitter begeleidingscommissie Landelijke Monitor Ambulantisering Vice-voorzitter ZonMW Programmacommissie Suïcidepreventie Lid scientific committee ENMESH congres 2017 in Groningen (Europees Netwerk van GGz-onderzoekers) Lid werkgroep Multidisciplinaire zorgstandaard psychotische stoornissen Lid adviesraad CCAF (certificering ACT en F-ACT) Lid Comité van aanbeveling van de Psyche Mediaprijs Lid redactie werkboek ART (vernieuwend model voor langdurige GGz-zorg) Phrenos was ook betrokken bij de introductie van het I-ROC-instrument in Nederland Ook is het kenniscentrum betrokken bij de introductie van het RACT-model (Resource group ACT) in Nederland.

23 Kenniscentrum Phrenos Jaarverslag Congressen en cursussen 5 Congressen 175 medewerkers uit Naast de jaarlijkse Masterclass Vroege Psychose en de Netwerk conferentie de deelnemende van het Netwerk Vroege Psychose (zie pagina 10) vonden in 2015 vier instellingen bezochten succesvolle congressen plaats. In totaal namen aan de zes congressen bijna het Rehabilitatiecongres 1100 personen deel. Phrenos Rehabilitatiecongres Herstel: de voortgang Tijdens het rehabilitatiecongres op 21 mei 2015 was er een keur aan presentaties van kennis en praktijk op het gebied van herstel. Behandelaars en ervaringsdeskundigen van twaalf deelnemende instellingen van Phrenos, cliëntenintiatieven, gemeenten en onderzoekers van verschillende universiteiten en hogescholen verzorgden de presentaties. Tijdens dit congres werden meerdere prijzen uitgereikt. De Douglas Bennett Award aan Tom van Wel, klinisch psycholoog werkzaam bij ABC-Altrecht. De posterprijzen in de categorieën Wetenschap en Zorginnovatie aan resp. het Lectoraat Rehabilitatie van de Hanzehogeschool en aan het Enik Recovery College. En de Ereprijs van het Fonds Psychische Gezondheid werd uitgereikt aan Wilma Boevink. Het congres werd bezocht door 350 mensen waarvan 50% afkomstig was uit de aangesloten instellingen. Uit recensie in Tijdschrift voor Participatie en Herstel nr : ( ) Zo geeft dit congres een mooie blik op de voortgang van herstel, de actuele discussies, successen en dilemma s. Daarnaast wordt het steeds meer een fantastisch netwerkmoment voor al die verschillende ervaringsdeskundigen die in grote getale bij het congres aanwezig zijn. Seminar IPS / (F-)ACT met Gary Bond, Professor of Psychiatry, Dartmouth Psychiatric Research Center De belangstelling op 6 november 2015 voor het seminar was groot; 75 deelnemers in de ochtend en 60 in de middag. > Publiek bij Phrenos Psychosecongres 3 december 2015

24 Kenniscentrum Phrenos Jaarverslag > Gary Bond aan het woord over IPS, 6 november 2015 In de ochtend werd gesproken over Individuele Plaatsing en Steun (IPS) door Gary Bond. Als internationaal expert op het gebied van IPS liet hij in zijn lezing zien wat er wereldwijd gebeurt zowel op het gebied van onderzoek als in de praktijk. Harry Michon, Trimbos-instituut en Jaap van Weeghel belichtten IPS in Nederland. De middag ging over (F-)ACT. Naast Gary Bond spraken Hans Kroon, Trimbos-instituut en René Keet, Divisie Maatschappelijke Psychiatrie, GGZ Noord-Holland-Noord over de ontwikkelingen in Nederland. Phrenos Psychosecongres Van progressieve hersenziekte naar progressief herstel Tijdens het congres op 3 december 2015 vonden vijf plenaire lezingen plaats, eenentwintig deelsessies en drie parallelsymposia, verzorgd door behandelaren en ervaringsdeskundigen van vijftien deelnemende instellingen van Phrenos, gemeenten, cliënten initiatieven en onderzoekers van verschillende universiteiten en hogescholen. Ook was er een uitgebreide 15 deelnemende informatiemarkt met postermarkt. Voor de posters werden prijzen uitgereikt: in instellingen werkten de categorie Zorginnovatie werd de prijs gewonnen door de Hanzehogeschool mee aan het & Lentis; in de categorie Wetenschappelijk door GGZ Friesland. Phrenos Psychosecongres De Phrenos Lustrumprijs van ,- werd uitgereikt aan Jaap van der Stel en collega s voor het project Perspectief op Potenties herstel door versterken executieve functies en zelfregulatie. Jaap van Weeghel overhandigde het eerste exemplaar van het Handboek 280 medewerkers van destigmatisering bij psychische aandoeningen aan Nanette Waterhout, ambassadeur van Samen Sterk zonder Stigma. deelnemende instellingen Het congres werd bezocht door 400 mensen waaronder 70% afkomstig uit de bezochten het congres aangesloten instellingen.