Activiteitenverslag 2008

Transcriptie

1 Activiteitenverslag 2008

2 Inhoud Woord vooraf 3 Voorstelling van de opdrachthoudende vereniging 7 Identiteit 8 Contactmogelijkheden 10 Deelnemers 12 Distributiegebied 13 Bestuur en toezicht 14 Verslag van de raad van bestuur 17 Activiteiten van IMEA in Inventaris van de vrijgemaakte markt in Algemeen beleid van IMEA 28 IMEA in de samenleving 38 Rationeel energiegebruik en milieu 41 Investeringsprogramma s 52 Eandis 54 Verslag corporate governance comité 60 Beknopte jaarrekening 65 2

3 Woord vooraf Geachte lezer, Zelden heeft de energievoorziening zo in de belangstelling gestaan als nu. Daar zijn tal van redenen voor. Energievoorziening speelt een vitale rol in het economische leven, energieverbruik heeft een impact op het leefmilieu, er is de bekommernis om de sociaal zwakkeren in de samenleving en er zijn de nieuwe trends en evoluties. Energiedistributie staat aan de vooravond van belangrijke wijzigingen. De netten en de meters van de toekomst zullen meer moeten kunnen, ze moeten slimmer worden. Aan de basis van die ganse omwenteling liggen de Europese doelstellingen die er toe hebben geleid dat we met z n allen op vlak van energie-efficiëntie, hernieuwbare energiebronnen en nieuwe technologieën heel wat acties moeten ondernemen. Bovendien voorziet Europa in een aantal bepalingen omtrent informatieve facturering van het verbruik. Als gereguleerd segment binnen een vrijgemaakte energiemarkt, worden distributienetbeheerders vaak gesolliciteerd om beleidslijnen van de diverse overheden in de praktijk om te zetten. Europese richtlijnen, federale wetten en Vlaamse decreten vormen niet alleen de ruggengraat van de vrijgemaakte energiemarkt, ze bakenen bovendien het speelveld af waarbinnen alle marktactoren hun activiteiten ontplooien. IMEA wil het beleid van de overheid uitvoeren en wenst maximaal in te spelen op de noden van de macroeconomische context waarbinnen we actief zijn. De toekomst kondigt zich bijzonder uitdagend aan. We hebben de afgelopen maanden, samen met de andere Vlaamse gemengde distributienetbeheerders en met Eandis beslist om diverse bruggen te bouwen naar de toekomst en zijn inmiddels met de fundamenten begonnen. Om het hoofd te bieden aan alle globale veranderingen die op ons afkomen, hebben we een eigen strategie ontwikkeld die niet alleen voldoet aan de verwachtingen van de stakeholders maar ook het beleid van de overheid respecteert en maximaal inspeelt op de noden van de macro-economische context waarbinnen we als distributienetbeheerder actief zijn. We willen in die context dan ook een belangrijke bijdrage leveren aan de gezamenlijke langetermijnvisie, -strategie en -acties van de Vlaamse regering en de sociale partners, die worden weerspiegeld in het Pact 2020 en in het 3

4 vernieuwingsproject Vlaanderen in Actie doorbraken 2020, dat van Vlaanderen een Europese topregio wil maken tegen We willen het ecologisch bewustzijn mee vorm geven. Studies geven aan dat er, op het vlak van energieverbruik, nog een belangrijk besparingspotentieel aanwezig is in de markt. De energiebesparingsdoelstellingen die de netbeheerders worden toebedeeld, met onder andere premies voor energiebesparende maatregelen, moeten er mee voor zorgen dat de Vlaamse doelstellingen in het kader van de Europese energie-engagementen worden behaald. En onze inspanningen werpen hun vruchten af in bijvoorbeeld het elektriciteitsverbruik dat stagneert. Inzake sociale openbaredienstverplichtingen willen we een maximale efficiëntie en optimalisatie nastreven, met behoud van het solidariteitsprincipe, vooral in het belang van de sociaal zwakkeren. En onze rol in deze sociale openbaredienstverplichtingen neemt toe. Na een stagnatie in 2007, moeten we jammer genoeg vaststellen dat in 2008 het aantal residentiële klanten dat, omwille van betalingsproblemen bij de leveranciers, wordt toegewezen aan de distributienetbeheerder opnieuw in stijgende lijn zit. De economische omstandigheden van het afgelopen jaar zullen daar niet vreemd aan zijn. Vanaf juli 2009 worden de eerste aardgasbudgetmeters geplaatst. De invoering ervan zou de onbetaalde facturen tot een minimum moeten herleiden en schuldopbouw bij gasklanten voorkomen. Ons investeringspeil blijft hoog, en dat is ook noodzakelijk. De ononderbroken aanleg van nieuwe netten en infrastructuur, de vervanging van oudere netten, de introductie van nieuwe technieken komen immers de globale energievoorziening ten goede. En onze inspanningen lonen. De kwaliteit van onze distributienetten behoort nog steeds tot de beste van Europa. Zoeken naar zinvolle vernieuwingen en verbeteringen, met andere woorden niet vastroesten in gewoonten is enkel mogelijk indien we als economische groep van Vlaamse gemengde distributienetbeheerders een cultuur van initiatief nemen ondersteunen. Dat willen we zo correct mogelijk doen, maar zonder dat dit de dienstverlening, de kwaliteit van de distributie of de financiële, technische en logistieke haalbaarheid op de helling zet. IMEA onderschrijft die visie ten volle. 4

5 De realisatie van alle projecten en initiatieven is maar mogelijk dank zij de inzet en het vertrouwen van al wie zich heeft geëngageerd in en met IMEA. De goede werking van IMEA is het product van de inzet en een voorbeeldige synergie tussen de bestuurders in de verschillende bestuursorganen, de deelnemende gemeenten, de privédeelnemer, en de medewerkers van Eandis. En zeker voor de gedreven medewerkers van Eandis past meer dan een woordje van dank. Zij voeren de klantgerichte diensten uit in opdracht van de distributienetbeheerders en koppelen daarbij efficiëntie aan klantgerichtheid en klantvriendelijkheid. Het is hun dagelijkse inzet die er voor zorgt dat alle projecten en initiatieven optimaal worden uitgevoerd. Dat is niet alleen de bevinding van de raad van bestuur van IMEA, maar ook van onze eindgebruikers. Waarmee nog maar eens wordt bevestigd dat een bedrijf zo sterk is als de kracht van haar medewerkers was voor IMEA een boeiend jaar. Gezien onze maatschappelijke opdrachten, kan het haast niet anders of ook de komende jaren zullen veeleisend en dus intensief zijn. We beschikken over een solide basis om de bruggen die we naar de toekomst willen bouwen, resoluut in het energielandschap te integreren. En dat is nodig om de maatschappelijke noden optimaal in te vullen en om te kunnen blijven beantwoorden aan de behoeften van onze samenleving en van de regelgeving. Ik nodig u graag uit om verder in dit jaarverslag te ontdekken hoe veelzijdig 2008 is geweest. Distributienetbeheer is een maatschappelijk belangrijke activiteit waarin IMEA een prominente plaats bekleedt. Tanja SMIT Voorzitter 5

6 6

7 Voorstelling van de opdrachthoudende vereniging

8 Voorstelling Identiteit Benaming Intercommunale Maatschappij voor Energievoorziening Antwerpen afgekort tot IMEA Opdrachthoudende vereniging Maatschappelijke zetel Stadhuis, Grote Markt 1, 2000 Antwerpen Secretariaat Brusselsesteenweg 199, 9090 Melle Oprichting Coöperatieve vennootschap met statuten vastgesteld op 19 april 1982, gepubliceerd in de bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 4 juni Gefusioneerd met EVAG, waarbij EVAG werd ontbonden zonder vereffening en werd overgenomen door IMEA, verlengd en naamswijziging op 28 juni 1996 met statutenwijziging op 22 november 1996, gepubliceerd in de bijlage tot het Belgisch Staatsblad van enerzijds 23 juli 1996 en anderzijds 12 december

9 Statuten Omzetting in een opdrachthoudende vereniging bij akte van 6 november 2003, gepubliceerd in de bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 5 december Laatst gewijzigd op de algemene vergadering van 24 juni 2008, gepubliceerd in de Bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 8 augustus 2008, nr (aansluiting van ex-igao-gemeenten voor gasdistributienetbeheer). Ondernemingsnummer BTW BE RPR Antwerpen 9

10 Voorstelling Contactmogelijkheden Telefonische bereikbaarheid Algemeen nummer Op dit nummer kan je terecht voor: vragen over nieuwe aansluitingen verzwaren van aansluitingen, verplaatsen en vervangen van meters vragen over de opneming van meterstanden vragen over rationeel energiegebruik (REG) vragen over budgetmeters en dienstverlening sociale leverancier Het nummer is bereikbaar op werkdagen van 8 tot 20 uur en op zaterdag van 9 tot 13 uur. Gasreuk Dit nummer om een gasreuk te melden is 7 dagen op 7 en 24 uur op 24 bereikbaar. Oproepen worden prioritair behandeld. Storingen en defecten Op dit nummer kun je terecht met meldingen over storingen of defecten op het elektriciteits- of aardgasnet. Het is bereikbaar 7 dagen op 7 en 24 uur op 24. Doven en slechthorenden Zij kunnen gasreuk, storingen en defecten melden via sms-codebericht. Meer info op website 10

11 Defecte straatlampen Een defecte straatlamp? Geef de adresgegevens van de paal door (via telefoon of website) en het defect wordt zo snel mogelijk hersteld. Ombudsdienst Eandis Werkdagen van 8 tot 20 uur, zaterdag van 9 tot 13 uur Ombudsdienst Eandis, Postbus 60, 9090 Melle > Over Eandis > Ombudsdienst Eandis Klantenkantoren Antwerpen: Appelmansstraat 12-14, 2018 Antwerpen Deurne: Merksemsesteenweg 233, 2100 Deurne Website Infrastructuurgebied Antwerpen Merksemsesteenweg 233, 2100 Antwerpen Secretariaat IMEA Brusselsesteenweg 199, 9090 Melle Algemeen correspondentieadres Brusselsesteenweg 199, 9090 Melle 11

12 Voorstelling Deelnemers 6 steden/gemeenten en Electrabel n.v. (1) (2) Gemeenten Elektriciteit Aardgas Stad Antwerpen 2000: Antwerpen: centrum 2018: Antwerpen: gebied tussen Leien, Gemeente- en Carnotstraat en Singel 2030: Antwerpen: Luchtbal 2050: Antwerpen: Linkeroever 2060: Antwerpen: Seefhoek en omgeving 2600: Berchem 2040: Berendrecht-Zandvliet- Lillo-Antwerpen 2140: Borgerhout 2100: Deurne 2180: Ekeren 2170: Merksem 2610: Wilrijk Havengebied Gemeente Brasschaat Gemeente Duffel Gemeente Kapellen Kapellen Hoogboom Stad Mortsel Gemeente Zwijndrecht (1) Uitbreiding vanaf 1 januari 2009 met distributienetbeheer gas (2) Stad Antwerpen: aardgas behalve district Hoboken en wijk Kiel

13 Distributiegebied Antw Kapellen Burcht Antw Antwerpen Antw. havengebied Zwijndrecht Antw Antwerpen Antw. havengebied Antw Zwijndrecht Burcht Antw Wilrijk Hoogboom Ekeren Ekeren Antw. 2030Merksem Borgerhout Berchem Wilrijk Kapellen Brasschaat Hoogboom Merksem Deurne Borgerhout Berchem Deurne Mortsel Brasschaat Mortsel januari januari 2009 Elektriciteit en aardgas Uitsluitend aardgas Elektriciteit en aardgas Uitsluitend aardgas Duffel Duffel 13

14 Voorstelling Bestuur en toezicht Raad van bestuur Voorzitter SMIT Tanja - Antwerpen Ondervoorzitters SARENS André - Electrabel BRUGHMANS Bart - Brasschaat Leden COOLSAET Ann - Antwerpen BOUTE Veerle - Electrabel DE HERDT Davina - Mortsel DE LOOSE Miriam - Electrabel DE MOOIJ Sofie - Antwerpen DE PRETER René - Antwerpen HEMDANE Mouloud - Antwerpen IMRE Nathalie - Antwerpen KOREMAN Roger - Antwerpen LAMBRECHTS Rumold - Electrabel MINNEBO Willy - Zwijndrecht PEETERS Tom - Antwerpen ROELANDS Alex - Kapellen SLASSI Youssef - Antwerpen VAN GESTEL Sonia - Antwerpen VANDERBECKEN Hugo - Brasschaat VERSTRAELEN Gilbert - Antwerpen VYLDERS Ann - Antwerpen WUYTS Luc - Duffel Lid met raadgevende stem VAN CLAPDURP Danny - Mortsel Secretaris VERBIESE José Vertegenwoordiging Eandis AERTS Rudy DE BRUYCKER Luc HERZEEL Erwin PEETERS Guy VANDEVELDE Nick VONCKX Maurice 14

15 Directiecomité Voorzitter SMIT Tanja Ondervoorzitters SARENS André BRUGHMANS Bart Leden DE LOOSE Miriam LAMBRECHTS Rumold VERSTRAELEN Gilbert WUYTS Luc Secretaris VERBIESE José Vertegenwoordiging Eandis AERTS Rudy HERZEEL Erwin PEETERS Guy VANDEVELDE Nick VONCKX Maurice Corporate Governance Comité (CGC) Voorzitter SMIT Tanja Ondervoorzitter BRUGHMANS Bart Leden COOLSAET Ann DE HERDT Davina IMRE Nathalie MINNEBO Willy VERSTRAELEN Gilbert VYLDERS Ann Secretaris HERMANS Jan Vertegenwoordiging Eandis DEMEYER Frank SPELIER Marc Commissaris Deloitte Bedrijfsrevisoren bv cvba Vertegenwoordigd door CLEYMANS Dirk 15

16 16

17 Verslag van de raad van bestuur 17

18 Verslag van de raad van bestuur Verslag van de raad van bestuur Overeenkomstig de wettelijke en statutaire bepalingen, hebben wij de eer u verslag uit te brengen over de activiteiten van IMEA tijdens het boekjaar In het activiteitenverslag vindt u de belangrijkste gebeurtenissen van de voorbije periode. Overeenkomstig de wettelijke voorschriften en artikel 16bis van de statuten heeft het corporate governance comité (CGC) aan de raad van bestuur verslag uitgebracht over zijn opdrachten inzake het hem toevertrouwd mandaat met betrekking tot het werkingsjaar Het betreft een rapport zonder voorbehoud noch bezwaar. Verder verslag over de uitgevoerde werkzaamheden van het corporate governance comité vindt u in hoofdstuk 7 van het activiteitenverslag. Tevens leggen wij u de jaarrekening voor, namelijk de balans, de resultatenrekening met commentaar en de toelichting, afgesloten per 31 december 2008, en de winstverdeling. De raad van bestuur 21 april

19 Activiteiten van IMEA in

20 Activiteiten van IMEA in 2008 Inventaris van de vrijgemaakte markt in 2008 Bonus-Malus 2007 De CREG besliste dat voor het exploitatiejaar 2007 de malus van IMEA in de activiteit elektriciteit ,13 euro bedroeg. Deze malus heeft het karakter van kostenvermeerderingen welke volledig in de eerstkomende regulatoire periode ( ) gespreid ten laste kunnen worden genomen en verrekend in het tarief. De CREG besliste tevens dat de saldi 2007 voor de transportnetvergoeding ,24 euro, de niet-gekapitaliseerde pensioenen ,56 euro, de retributies ,50 euro en PARO ,23 euro voor 100 % dienen te worden verrekend in de tarieven die van toepassing zijn tijdens de volgende regulatoire periode. () PARO = Project Allocatie Reconciliatie Oefening: het betreft een oefening waarbij geschatte meetgegevens (via allocatie aangerekend) afgestemd worden met definitieve meetgegevens (reconciliatie), wat uiteraard een verrekening tussen marktactoren met zich meebrengt. Distributienettarieven 2008 Voor het eerst besliste de CREG om het distributienettarief elektriciteit en aardgas van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders voor een jaar goed te keuren (voorheen waren er telkens beslissingen per kwartaal). De tarieven 2008 zijn een realistische weerspiegeling van de effectieve kosten, rekening houdend met alle opgelegde verplichtingen waaraan de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders moeten voldoen. Het tariefvoorstel hield ook rekening met de bepalingen in de dadingovereenkomst met de CREG. Vrijwaren van maatschappelijk verantwoorde tarieven De Vlaamse gemengde distributienetbeheerders en Eandis wensen maatschappelijk verantwoorde distributienettarieven voor elektriciteit en aardgas te vrijwaren. Deze distributienettarieven weerspiegelen alle kosten die noodzakelijk zijn om de opdrachten van de distributienetbeheerders uit te voeren. 20

21 Die kosten zijn op te splitsen in twee groepen: De beheersbare kosten (kosten voor exploitatie en onderhoud van de netten) zijn voor de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders de voorbije vijf jaar substantieel gedaald met 20,5 % voor elektriciteit en met 14,1 % voor aardgas. Daarentegen zijn de voorbije vijf jaar de niet-beheersbare kosten (kosten voor (S)ODV, netverliezen, pensioenen, ) verdubbeld en de kosten voor openbaredienstverplichtingen verviervoudigd. Daar staat een kostenplaatje tegenover dat moet worden doorgerekend in de tarieven. 21

22 Activiteiten van IMEA in 2008 Naast de kosten is in het distributienettarief de zogeheten billijke vergoeding opgenomen. Deze billijke vergoeding bevat enerzijds de financiële last op bankleningen en anderzijds een vergoeding van de aandeelhouders voor de eigen investeringen in het netbeheer. Voor 2008 bedraagt de theoretische vergoeding voor elektriciteit 5,41 % en voor aardgas 5,91 % op het geïnvesteerd vermogen. Bedrijfseconomisch gezien is dit een aanvaardbaar rendement dat zeker niet overdreven is. Afgelopen jaren zijn de inkomsten van de deelnemende gemeenten uit het distributienetbeheer sterk verminderd en bedroegen in 2008 nog minder dan 40 % van de inkomsten van De Vlaamse gemengde distributienetbeheerders en Eandis willen steeds alles in het werk stellen om maatschappelijk verantwoorde tarieven te vrijwaren. Om te streven naar de nodige continuïteit en stabiliteit in de marktwerking en om de rechtsonzekerheid te laten afnemen, hebben de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders en de CREG na intensief overleg op 1 oktober 2007 een dadingovereenkomst gesloten. Daarin werden de discussiepunten uit het verleden opgelost en werd een aantal engagementen naar de toekomst vastgelegd. Elementen uit deze overeenkomst waren een aanzet tot een nieuw koninklijk besluit met betrekking tot de meerjarentarieven Distributie. Meerjarentarieven Distributie De wet van 20 juli 2006 voert de mogelijkheid van meerjarentarieven in voor transportnetbeheerders Elia en Fluxys en voor de distributienetbeheerders elektriciteit en aardgas. De meerjarentarieven voor Elia en Fluxys gelden reeds sinds 1 januari Voor de distributienetbeheerders elektriciteit en aardgas was de start voorzien op 1 januari Meerjarentarieven moeten de nodige rechtszekerheid geven voor de klanten en de andere marktspelers, wat ten goede komt aan de transparantie. Ze bieden bovendien de mogelijkheid om op een stabiele basis tarieven te communiceren naar de marktpartijen. 22

23 De werkwijze voorziet dat voor het eerste jaar een gedetailleerd tariefvoorstel wordt ingediend dat dan tijdens de drie daaropvolgende jaren via indexering wordt aangepast. De evolutie van de kosten zou gebeuren via een model waarin enerzijds rekening wordt gehouden met de indexatie, maar anderzijds ook met een kostenreductie per jaar. De koninklijke besluiten met betrekking tot het meerjarentarief Distributie werden ondertekend op 2 september 2008 en gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 12 september

24 Activiteiten van IMEA in 2008 De Vlaamse gemengde distributienetbeheerders hebben op 30 september 2008 het tariefvoorstel voor de eerste meerjarentarieven ingediend. Op vraag van de CREG hebben de distributienetbeheerders op 4 november 2008 bijkomende inlichtingen overgemaakt. Omdat er nog onduidelijkheid bestaat over een aantal elementen, heeft de CREG op 18 november 2008 beslist om de laatst goedgekeurde tarieven van 2008 op te leggen als voorlopige tarieven (uitgezonderd de Eliaheffing voor elektriciteit). Op 2 maart 2009 heeft de CREG de beslissing van haar directiecomité van 26 februari 2009 overgemaakt aan IMEA over de vastlegging van het rapporteringmodel dat door de distributienetbeheerders moet worden gebruikt bij de informatieverstrekking naar de CREG toe. IMEA heeft aan de hand van het nieuwe rapporteringmodel het tariefvoorstel opnieuw ingediend. Ter vrijwaring van de belangen van IMEA werden de nodige juridische stappen ondernomen. Ondanks de opstart van juridische procedures willen de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders vooral via overleg met de CREG alsnog een definitief goedgekeurd meerjarentarief voor de periode bekomen. Elia-heffing De Elia-heffing was midden 2004 in de Kamer tot stand gekomen ter compensatie van de inkomstenderving van de gemeenten in de activiteit elektriciteit ingevolge de vrijmaking van de energiemarkt. De heffing werd wettelijk vastgelegd op 4,91 euro/mwh tot 1 juli 2007 en 2,5 euro/mwh tot 1 juli Vanaf 1 juli 2010 zou de heffing vervallen. De Vlaamse regering besliste evenwel op 23 november 2007, na advies van de Raad van State, om de Elia-heffing reeds definitief stop te zetten vanaf 1 januari In afwachting van de uitwerking van het wettelijk kader voor de Eliaheffing, had de federale overheid einde december 2004, mits enkele bepalingen in de Programmawet van 27 december 2004 en een ministerieel besluit van 29 december 2004, een eerste voorschotbetaling gevraagd bij de distributienetbeheerders. Deze bedragen konden 24

25 evenwel niet onmiddellijk worden gerecupereerd omdat pas met het koninklijk besluit van 20 april 2005 de uitvoeringsmodaliteiten van de aanrekening duidelijk werden. Daardoor werd de Elia-heffing volgens de geldende aanslagvoet van 4,91 euro/mwh door de leveranciers pas aangerekend aan hun klanten vanaf het verbruik van 1 juni De Vlaamse gemengde distributienetbeheerders hebben de Elia-heffing dus geprefinancierd tussen midden 2004 en einde mei De Elia-heffing die door de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders in 2008 nog werd aangerekend, betreft dan ook geen nieuwe bijdrage maar wel de recuperatie van de initiële prefinanciering uit het verleden. Sinds 2009 is er geen aanrekening meer van de geprefinancierde Elia-heffing. Marktmodel VREG De Vlaamse energieregulator VREG had begin 2006 reeds de intentie om te komen tot een vernieuwd marktmodel voor de Vlaamse energiemarkt. De energiemarkt is veranderd, de taken van de marktpartijen zijn aan wijzigingen onderhevig en de regulator heeft lessen getrokken uit enkele jaren ervaring met de vrijgemaakte energiemarkt. Het nieuwe marktmodel zou een antwoord moeten bieden op de verzuchtingen en verwachtingen ten aanzien van een vlot draaiende energiemarkt. Na een inleidende studie (begin 2006) en een bevraging van de betrokken marktpartijen werden diverse werktrajecten opgestart: een beschrijving van het huidige marktmodel, marktrollen, data-cleansing en meetinfrastructuur. Vertegenwoordigers van Eandis zijn betrokken in elk van deze werktrajecten en ook in het projectcomité dat het gehele project begeleidt en aanstuurt. Eandis, hierin bijgetreden door de raden van bestuur van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, heeft steeds het standpunt verdedigd dat er veeleer moet worden gemikt op een bijsturing van het huidige marktmodel met behoud van de positieve verworvenheden van de vrije energiemarkt, eerder dan op een drastische hertekening van het hele energielandschap. 25

26 Activiteiten van IMEA in 2008 Erkenning van Eandis als werkmaatschappij: beslissing in 2009 Zoals de Vlaamse wetgeving voorziet, hebben de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders elk een aanvraag ingediend om Eandis te laten erkennen als de werkmaatschappij waarop zij een beroep doen voor de exploitatie van hun netten. De VREG heeft in eerste instantie negatief gereageerd op deze aanvragen. De regulator vroeg bijkomende informatie en stavingdocumenten waaruit moet blijken dat Eandis wel degelijk voldoet aan alle opgelegde eisen. Bij het afsluiten van de tekst van dit jaarverslag was er in deze procedure nog geen definitieve uitspraak van de VREG bekend. Voorontwerp energiedecreet IMEA heeft kennis genomen van het Voorontwerp van decreet houdende algemene bepalingen betreffende het energiebeleid. De Vlaamse minister van Energie had verzocht een advies uit te brengen over dit voorontwerp. Het betreft een eerste fase, namelijk de coördinatie van de verschillende decreten. De volgende stap is de coördinatie van de uitvoeringsbesluiten. Het voorontwerp van energiedecreet geeft, voor wat het Vlaamse gewest betreft, uitvoering aan zeven Europese richtlijnen. Er werd gezorgd voor een logische opbouw, een onderlinge afstemming van de procedures en een aantal beperkte wijzigingen om het geheel coherent te maken. Overgangsbepalingen in het kader van de realisatie van de vrije markt werden, voor zover deze niet langer van toepassing zijn, geschrapt. Begin september 2008 werd aan het kabinet van de Vlaamse minister van Energie een aantal opmerkingen overgemaakt. 26

27 27

28 Activiteiten van IMEA in 2008 Algemeen beleid van IMEA Distributienetbeheerder IGAO Op 1 januari 2009 werden de aardgasactiviteiten van netbeheerder IGAO opgesplitst en overgenomen door respectievelijk IMEA, Iveka of Intergem, al naargelang de gemeente: zes gemeenten waaronder de Stad Antwerpen brachten hun ex-igao activiteiten onder bij IMEA, eenentwintig gemeenten zijn voortaan deelnemer van Iveka voor de gasdistributie en twee gemeenten ten slotte vervoegden de rangen van Intergem. Zodoende wordt de synergie tussen elektriciteit en aardgas, die op het terrein in de exploitatie al langer bestond, doorgetrokken tot op het administratieve vlak. Om de statuten van IMEA in overeenstemming te brengen met de bepalingen in dit dossier, werd een aantal statutenwijzigingen doorgevoerd, onder meer in verband met de oorspronkelijke vervaldag van de activiteiten van opdrachthoudende vereniging IGAO, de winstverdeling en het register van deelnemers. De VREG heeft inmiddels de erkenningen als distributienetbeheerder van de drie overnemende netbeheerders aangepast aan de nieuwe situatie. Voor de netgebruikers is deze aanpassing vlekkeloos verlopen. Elke netgebruiker in het betrokken gebied ontving in december 2008 een folder met daarop een korte verklaring en alle contactmogelijkheden. Deze herstructurering betekent ook dat een aantal administratieve taken wegvalt of gemakkelijker verloopt en dat het aantal Vlaamse gemengde netbeheerders wordt herleid tot zeven. 28

29 Problematiek decentrale productie Context De Europese Commissie heeft een ambitieus energiebeleid uitgestippeld onder het motto Meer hernieuwbare energie, meer energiebesparingen en minder uitstoot van broeikasgassen, dat zijn de speerpunten van het Europese beleid om het leefmilieu te vrijwaren en de energieafhankelijkheid van de Europese Unie te beperken. Tegen deze achtergrond wordt vastgesteld dat de lokale decentrale en hernieuwbare energieproductie een sterke groei kennen. Deze groei van de lokale productie zorgt evenwel voor een aantal technische en beheersmatige problemen en heeft verregaande financiële gevolgen voor de lokale distributienetbeheerders. Spectaculaire groei Vandaag zijn de netten ontworpen om de elektriciteit in één richting te transporteren. In dit watervalprincipe wordt de stroom vanuit de centrale via het transportnet en het distributienet vervoerd tot bij de eindafnemer. Met de decentrale productie ontstaat een nieuw principe: eindgebruikers die elektriciteit op het distributienet injecteren. Dit betekent dat er nood is aan een bidirectioneel netwerk. In de toekomst wordt een explosieve groei verwacht van de decentrale productie. Voor de gemengde sector wordt geschat dat bijkomend een vermogen van MW aan decentrale productiecapaciteit moet worden geïntegreerd in de distributienetten tussen 2008 en 2020 (2 000 MW in middenspanning en 600 MW in laagspanning). En tot 2030 wordt zelfs een groei tot MW vooropgesteld. Einde 2008 was op het werkingsgebied van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders reeds 559 MW aan lokale productie in dienst, besteld of in offerte. De jaarlijkse elektriciteitsproductie overstijgt het gemiddelde jaarverbruik van gezinnen. 29

30 Activiteiten van IMEA in 2008 Aanpak: duurzame strategie voor een maximaal groeiscenario Deze ontwikkelingen vergen een accurate aanpak ten aanzien van de huidige netconfiguratie. De Vlaamse gemengde distributienetbeheerders en Eandis ontwikkelen daarvoor een duurzame strategie die toelaat om het maximale groeiscenario inzake decentrale productie te plannen, te budgetteren en weloverwogen te realiseren door: te onderzoeken hoe de investeringen voor energievoorziening en/ of energietransport van de lokale decentrale productie binnen haalbare investeringsbudgetten mogelijk blijven; proactief te investeren in functie van de toekomstige noden aan decentrale productie; in concentratiegebieden via gegroepeerde aanpak (met lokale gemeentebesturen, provincie, tuinbouwveilingen en landbouworganisaties) op een relatief korte termijn de technische obstakels weg te werken. Financiële consequenties Om de doelstellingen van de overheid te realiseren op het vlak van de groei van de decentrale productie tot 2020, schatten de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders en Eandis de impact op het investeringsbudget als volgt in: 240 miljoen euro bijkomende investeringsinspanning ten opzichte van de huidige budgetten in middenspanning, waarvan het grootste deel in de periode ; hetzij 40 miljoen euro per jaar wat overeenstemt met bijna 7 % van het jaarlijkse investeringsbudget; 500 miljoen euro bijkomende investeringsinspanning ten opzichte van de huidige budgetten in laagspanning, waarvan het grootste deel in de periode ; hetzij 100 miljoen euro per jaar wat overeenstemt met bijna 17 % van het jaarlijkse investeringsbudget. 30

31 31

32 Activiteiten van IMEA in 2008 Decretaal initiatief Er is een decretaal initiatief van de Vlaamse Regering dat de subsidieregeling voor alle projecten van zonne-energie zou herzien en deze zou afstemmen op de evolutie van de kostprijs van de betrokken technologie, op de evolutie van de marktontwikkeling inzake de productieprijs van fotovoltaïsche zonnecellen en op de evolutie van de kostprijs van de brandstoffen. Het decretale initiatief voorziet ook een verhoogde steun voor wind en biomassa. Het decretale initiatief voorziet verder om de kosten van groenestroomcertificaten te solidariseren tussen alle netbeheerders. Daarbovenop pleiten de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders en Eandis voor het solidariseren tussen netbeheerders van de objectiveerbare kosten (afschrijvingen, financiële lasten, impact op de netverliezen, exploitatiekosten en certificaten) die verbonden zijn aan de decentrale productie van hernieuwbare energiebronnen en kwalitatieve WKK s. Op die manier worden de klanten van de distributienetbeheerders die veel decentrale productieinstallaties op hun netten hebben aangesloten, niet benadeeld ten opzichte van de klanten van andere distributienetbeheerders. Smart metering/slimme meters Decentrale productie met een gewijzigde netconfiguratie, een intelligent energienetwerk en de wil tot grotere energie-efficiëntie in de Europese Unie stellen meer eisen aan de meetsystemen van de distributienetten. De beschikbaarheid van gegevens in real time schept op termijn maximale mogelijkheden om netten te sturen. Het logisch sluitstuk hierbij is een Smart grid of een slim netwerk dat een essentiële voorwaarde is om het gewenste beleid van de overheid te kunnen uitvoeren en toelaat om de energiestromen in de bi-directionele elektricitieitsnetten te beheren. Smart metering of slimme meters kunnen daarbij helpen om de energiestromen beter op te volgen en om het verbruik beter te meten. 32