EMISSIE INVENTARIS. Goedgekeurd door : J. Braas Handtekening:...

Transcriptie

1 EMISSIE INVENTARIS 2014 Opgesteld door : J. Braas / B. Rodenburg Datum : 31 maart 2015 Goedgekeurd door : J. Braas Handtekening:....

2 Inhoud Inleiding Toepassingsgebied en reikwijdte van het CO2 beleidsplan Anton Groep Omzet Aantal medewerkers Vestigingen Aard en soort projecten Werkgebied Middelen CO 2 FOOTPRINT Algemeen CO 2 Footprint Anton Groep CO 2 reductie doel- en taakstellingen Communicatieplan Van toepassing zijnde procedures Externe documenten en informatie Evaluatie...11 Bijlage 1: CO 2 footprint in 2010 (basisjaar)...12 Bijlage 2: Vaststelling boundaries...13 Bijlage 3: scopes...14 Bijlage 4: Grafische vergelijking CO2 uitstoot...15 Versie 1.1 d.d Pagina 2 van 15

3 Inleiding De Anton Groep heeft zich ten doel gesteld om op structurele wijze aandacht te besteden aan het milieubeleid en duurzaamheid. Het beleid wordt vertaald in uitstoot en reductie van uitstoot van CO2. De jaarlijkse uitstoot van CO2 is nader uitgewerkt in dit document, inclusief de vergelijking met de voorgaande periode. Dit is nader uitgewerkt in hoofdstuk 1. Mede op basis van de CO2 uitstoot van de afgelopen jaren is het meerjarenbeleid opgesteld. Dit beleid is opgenomen in het Energie Management Plan. De meerjarendoelstellingen kunnen op basis van nieuwe gegevens en ontwikkelingen tussentijds worden bijgesteld. In hoofdstuk 1 wordt ingegaan op de Organizational Boundary. Hierbij wordt weergegeven welke juridische entiteiten, welke kantoren en locaties en hoeveel medewerkers er werkzaam zijn Vanaf hoofdstuk 2 wordt inhoudelijk ingegaan op de emissie inventaris. Bij het inzichtelijk maken van de CO 2 uitstoot, de vermindering hiervan en de communicatie over prestaties in deze, gebruikt De Anton Groep de methodiek zoals vastgelegd in de CO 2 Prestatieladder. De Anton Groep stemt haar beleid in deze af op niveau 4 van de CO 2 Prestatieladder. Sinds 2014 is de Anton Groep in het bezit van het certificaat op niveau 5 Proces CO2 beleid De reductie van de CO 2 -uitstoot is een doorgaand proces. Om te beginnen wordt de footprint bepaald, dit wordt nader uitgewerkt in dit document. Vervolgens word een reductiedoelstelling gesteld aan de hand van de energie audit. De reductiedoelstellingen worden uitgewerkt in het energie management actieplan. Dit proces wordt jaarlijks geëvalueerd. Referentiejaar Het eerste jaar waarvoor een footprint is vastgesteld is Dit is tevens het basisjaar. Nieuw bepaalde footprints worden altijd vergeleken met het basisjaar. De vastgestelde doelstellingen refereren ook naar dit basisjaar. Omdat het bedrijf in 2011 en 2012 flink is gaan groeien zal de footprint ook worden gerelateerd aan de omzet. Door de groei kan anders een vertekend beeld ontstaan van de trend in de CO2 uitstoot. Wellicht zal er binnen enkele jaren gekozen worden voor een nieuw basisjaar, dit omdat de situatie in het basisjaar zich steeds minder goed laat vergelijken met de huidige organisatie. Versie 1.1 d.d Pagina 3 van 15

4 1. Toepassingsgebied en reikwijdte van het CO2 beleidsplan Deze emissie inventaris is van toepassing op de drie werkmaatschappijen van de Anton Groep: - Anton Constructiewerken B.V - Anton Rail & Infra - Anton Bouw & Betontechniek De drie BV s zijn in de directe nabijheid van elkaar gevestigd: aan Tocht 31, Vaart 8 en Poel 7 Opmerking: De vaststelling van de organizational boundaries staat omschreven in bijlage 2. Deze emissie inventaris gaat in op de CO 2 uitstoot ten gevolge van: Scope 1: Direct GHG emissions CO 2 uitstoot t.g.v.: Benzineverbruik van vervoermiddelen; Dieselverbruik van vervoermiddelen; LPG t.b.v. de heftruck Aardasverbruik voor (vloer)verwarming en warmwater. De Anton Groep verbruikt momenteel geen andere fossiele brandstoffen, behoudens acetyleen ten behoeve van laswerkzaamheden. Dit gas is in dermate kleine hoeveelheid (< 100 liter) verbruikt dat deze niet is meegenomen in deze Emissie inventaris en de CO 2 footprint. Andere broeikasgassen dan CO 2 (bijvoorbeeld t.b.v. koeling en airco) zijn niet van toepassing op de organisatie en daarom niet meegenomen in dit CO 2 beleidsplan. Voor wat betreft vervoermiddelen (auto van de zaak) geldt dat ook het privégebruik van de gebruikers hierin wordt meegenomen. Er wordt geen gebruik gemaakt van privé auto s ten behoeve van werkzaamheden. Scope 2: Electricity indirect GHG emissions CO 2 uitstoot t.g.v.: Elektraverbruik van het kantoor, werkplaats, werf en magazijn: o Verlichting; o Computers, printers e.d.; o Elektrisch aangedreven arbeidsmiddelen. Elektraverbruik op projecten wordt momenteel kosteloos ter beschikking gesteld door de opdrachtgevers en valt daarom onder scope 3. In de afgelopen jaar wordt dit echter steeds vaker verzorgd door Anton middels de inzet van aggregaten (in dat geval meegeteld via scope 1). De Anton Groep verbruikt geen stadsverwarming. Scope 3: Other indirect GHG emissions De scope 3 emissies waren tot eind 2012 geen onderdeel van het CO2 beleid van Anton. In 2013 wordt ook dit meegenomen in het CO2 beleid van de organisatie. Bijzonderheden m.b.t. de uitstoot onder scope 3 zijn uitgewerkt in de scope 3 analyse. Versie 1.1 d.d Pagina 4 van 15

5 2. Anton Groep In dit hoofdstuk worden de ontwikkelingen beschreven die relevant kunnen zijn voor het CO2 beleid van de organisatie Omzet De rapportage van de CO2 uitstoot is bij Anton gekoppeld aan de omzet. De omzet van de afgelopen jaren is onderstaand weergegeven: Aantal medewerkers Het aantal medewerkers, inclusief vaste inleners / ZZP-ers, is in de onderstaande tabel opgenomen Constructiewerken g.g. g.g. g.g. g.g. 25 Rail & Infra g.g. g.g. g.g. g.g. 4 Bouw & Beton g.g. g.g. g.g. g.g. 5 Totaal (fte) Vestigingen De Anton Groep is na verhuizing half maart 2010 gevestigd aan Tocht 31, 1713 GP Obdam. Op dit adres is een werkplaats en enkele kantoorwerkplekken. Aan de overzijde van dit pand, op adres Vaart 8, zijn de overige kantoorwerkplekken. Met ingang van maart 2015 is er een locatie bijgekomen, dit is Poel Aard en soort projecten De Anton Groep verricht de volgende activiteiten: Constructiewerken: Ontwerpen, tekenen (2D en 3D), berekenen en monteren van constructies. Bijvoorbeeld bouwkundige constructies voor huizen of bedrijfsgebouwen en hekwerk. Bouw & beton: Betonwerken zoals funderingen, (kleine) kunstwerken en vloeren. Rail & Infra: Diverse werkzaamheden nabij spoorwegen. Primair zijn deze werkzaamheden gerelateerd aan staalbouw 2.5. Werkgebied Het werkgebied omvat vooral Noord-Holland en aangrenzende provincies. Projecten worden bij alle bedrijven van De Anton Groep zowel in een stads- als plattelandsomgeving uitgevoerd (verhouding ca. 50/50). In enkele gevallen worden er ook opdrachten uitgevoerd buiten dit werkgebied 2.6. Middelen De belangrijkste middelen zijn vermeld in het energie audit verslag Autopark Het wagenpark is de onderstaande tabel vermeld, het betreft, in vrijwel alle gevallen diesels. De exacte gegevens staan vermeld in het energie audit verslag. Versie 1.1 d.d Pagina 5 van 15

6 In 2014 zijn de volgende nieuwe wagens aangeschaft: Kenteken Merk & type Milieu-label Verbruik CO2 per l. p 100 km km VF-739-T Renault Master (nieuw) euro 5 8,3 219 VH-860-L Renault Master (nieuw) euro 5 g.g. g.g 11-BX-VD Nissan Kubistar (2 e hands) g.g. g.g. g.g. VG-210-F Renault Master (nieuw) euro 5 8,3 219 VJ-282-G Renault Master (nieuw) euro 5 8, HRP-7 Volkswagen Golf (benzine, 2 e hands) label A De nieuwe Renault Masters zijn ten opzichte van de drie jaar oudere Renault Masters een stuk minder belastend. Per km is er 30 gram CO2 minder uitstoot. Dit is een reductie van 12% (Master 2011: 249 gram CO2 per km, Master 2014: 219 gram CO2 gram). Bij km per jaar levert dit een potentiële reductie op van zo n 750 kilo CO2 per jaar per auto. Dit indien er sprake is van vervanging i.p.v. aanvulling op het bestaande wagenpark. In 2012 is er een eigen vrachtwagen aangeschaft. Het gevolg hiervan is een stijging van het verbruik van diesel (scope 1) vanaf Er wordt echter bespaard op uitbestede emissies (scope 3). De vrachtwagen is in maart 2012 aangeschaft en is per juli 2012 volledig ingezet. In 2014 zijn de volgende voertuigen uit bedrijf genomen: 8-VJR-15 Volkswagen transporter Euro 5 g.g BG-KP Opel Combo niet bekend g.g Materieel Er wordt gebruik gemaakt van een lpg aangedreven heftruck; Er wordt gebruik gemaakt van een bovenloopkranen in de werkplaats; Er wordt gebruik gemaakt van elektrisch aangedreven materieel ten behoeve van: o Lassen; o Slijpen; o Zagen; o Boren; o Plasmasnijden; o Ponsen; o Vervoer van en naar projecten; o Maken van bekistingen; o Aanbrengen van wapeningstaal; o Storten van beton; o Afwerken van gestort beton: trillen / vlinderen; o Kantoorwerkaamheden. Er wordt geen gebruik gemaakt van 5 aggregaten (benzine). De directie heeft een beeld bij de gewenste vervanging van de verschillende middelen maar dit is niet (nog) schriftelijk vastgelegd. In 2014 zijn de volgende investeringen gedaan (specifieke middelen worden nog benoemd): - Constructiewerken: ,- - Bouw & Beton: ,- - Rail & Infra: 4.500,- Versie 1.1 d.d Pagina 6 van 15

7 3. CO 2 FOOTPRINT 3.1 Algemeen De CO 2 footprint is gebaseerd op de NEN-ISO Op basis van de norm NEN-ISO is een onderverdeling gemaakt van de CO 2 -emissie in drie scopes, te weten: Scope 1: Direct GHG emissions Scope 2: Electricity indirect GHG emissions Scope 3: Other indirect GHG emissions Voor wat betreft de verdere onderverdeling van de scopes wordt verwezen naar hoofdstuk 1. De CO 2 footprint van 2010 wordt als referentiejaar gebruikt voor volgende CO 2 footprint rapportages en in die zin tevens ijkpunt zijn t.b.v. evaluatie van de CO 2 reductiedoelstellingen. Om de CO 2 footprint te bepalen van de Anton Groep. is een inventarisatie van alle energiestromen uitgevoerd en zijn gegevens verzameld over alle soorten emissies. Op basis van deze gegevens en de conversiefactoren zijn de hoeveelheden CO 2 -bepaald. Voor het vaststellen van de footprint zijn de conversiefactoren zoals opgenomen in CO 2 prestatieladder Handboek 2.2 gehanteerd, tenzij dit document voor de emissiebronnen van de Anton Groep geen conversiefactor geeft. In alle gevallen is bekend en vastgelegd uit welke bron(documenten) de emissiefactoren gehaald zijn, dit wordt periodiek gecontroleerd en vastgelegd in het kwaliteitsmanagementplan CO2 ladder. Met ingang van 2015 zullen de conversiefactoren van de website worden gehanteerd. De Anton Groep heeft voor het bepalen van de CO 2 footprint specifieke interne procedures en registratieprogramma s opgesteld, zodat bepaling van de CO 2 footprint ook in toekomstige jaren op een identieke wijze plaats vindt en verzamelde informatie niet verloren gaat. De rapportage is niet geverifieerd door een onafhankelijke instantie. Onderbouwing CO 2 footprint Het elektriciteits- en gasverbruik is met ingang van 2014 zoveel mogelijk gebaseerd op de zelf genoteerde meterstanden. De jaarafrekeningen van de nutsbedrijven worden gebruikt als extra controlemiddel. Het gasverbruik is mede afhankelijk van klimaat en temperatuurgegevens. Jaarlijks, bij opstellen CO 2 footprint, dient dit in ieder geval te worden meegenomen in beschouwing van de mogelijke afwijkingen t.o.v., voorafgaande jaren. Het verbruik van zowel de huidige als de nieuwe vestiging zijn hierin meegenomen. De nieuwe vestiging is betrokken halverwege september 2013 (sleuteloverdracht 1 september 2013) na verbouwing. In 2015 zal Poel 7 ook meegenomen worden in deze gegevens. Op projecten wordt elektra en gas kosteloos geleverd door de opdrachtgevers. Dit verbruik is derhalve niet meegenomen in de berekening van de CO 2 footprint. Met ingang van 2012 wordt dit echter steeds vaker door Anton zelf georganiseerd middels aggregaten. Het verbruik van de brandstof is vervolgens meegenomen in scope 1. De emissie door vervoersmiddelen, groot materieel en onbemand materieel is gebaseerd op literverbruik zoals gerapporteerd door de leverancier (Total) middels facturen. Zakelijke vliegreizen zijn in de jaren 2010 t/m 2014 niet gerapporteerd. Gegevens zijn verzameld en gearchiveerd door de KAM-coördinator en statistisch verwerkt (naar ton CO 2 ) door de KAM-coördinator. Van toepassing zijnde norm- en productbladen zijn gearchiveerd door de KAM-coördinator. Versie 1.1 d.d Pagina 7 van 15

8 3.2. CO 2 Footprint Anton Groep Footprint in % Onderstaand is CO 2 uitstoot weergegeven over het jaar De uitstoot is bepaald volgens procedure PRO 630 CO2 beleidsbepaling en communicatie. Uitstoot per categorie in %. Bron Scope aantal eenheden aantal gram CO2 per eenheid uitstoot in ton co2 geïndexeerd obv omzet Gasverbruik ,6 1,7 Benzine ,8 2,1 Diesel ,9 17,3 LPG ,9 0,4 Elektriciteit ,0 5,2 Totaal scope ,2 21,5 Totaal scope ,0 5,2 Totaal scope ,2 26,7 Indeling klein bedrijf De totaaluitstoot van de Anton Groep in 2010 was 67,2 ton. Het totaaloverzicht voor het basisjaar Versie 1.1 d.d Pagina 8 van 15

9 2010 is weergegeven in bijlage 2. Anton Groep wordt hiermee volgens de CO 2 -Prestatieladder aangeduid als Klein bedrijf. Dit blijft in 2011, 2012, 2013 en 2014 ook zo. Onderbouwing: De totale uitstoot van de kantoren bedraagt 51,6 ton (elektra, aardgas) en is daarmee onder de norm van 500 ton. De totale uitstoot van bouw- en productieplaatsen bedraagt 148,6 ton en zit daarmee onder de norm van ton. Deze onderverdeling wordt nog aangepast. Het verbruik van elektra en aardgas is immers vooral toe te schrijven aan de werkplaats. De werkplaats is gerelateerd aan de projecten. De verdeling moet nog worden bepaald Uitstoot per kwartaal De uitstoot per kwartaal is in de onderstaande tabel weergegeven. Uitstoot per kwartaal in ton CO2 Bron Q1 Q2 Q3 Q4 Totaal % Scope Gasverbruik Tocht 31 4,3 0,3 0,5 2,9 8,1 4,0 1 Gasverbruik Vaart 8 2,7 0,2 0,4 1,2 4,5 2,2 1 Benzine 2,6 3,8 5,0 4,4 15,8 7,9 1 Diesel 30,9 34,6 34,1 30,3 129,9 64,9 1 LPG 0,7 1,0 0,6 0,6 2,9 1,4 1 Elektriciteit Tocht 31 7,3 6,9 14,2 4,6 33,0 16,5 2 Elektriciteit Vaart 8 1,5 1,4 2,1 1,1 6,1 3,0 2 Totaal scope 1 41,2 39,9 40,6 39,4 161,1 80,5 1 Totaal scope 2 8,8 8,3 16,3 5,7 39,1 19,5 2 Totaal scope ,0 48,2 56,9 45,1 200,2 100 % Het aandeel van elektra is redelijk groot, dit wordt mede veroorzaakt door de aard van de werkzaamheden: plasmasnijden, bovenloopkraan en elektrisch lassen. In de onderstaande tabel is de vergelijking gemaakt met de voorgaande jaren. Het basisjaar voor Anton is Om de vergelijking zo zuiver mogelijk te houden is dit gedaan op basis van de geïndexeerde uitstoot per miljoen euro omzet. Uitstoot per jaar in ton CO Totale uitstoot per jaar 67,2 90,1 126,8 148,4 200,2 Mutatie in % n.v.t. + 34,1 % + 40,7 % + 17,0 % + 34,9 % Uitstoot per miljoen euro omzet 43,3 53,3 54,0 30,8 26,7 Mutatie in % n.v.t. + 23,2 % + 1,1 % - 43,0 % - 13,3 % Mutatie t.o.v. basisjaar in % n.v.t. + 23,2 % + 24,7 % - 28,9 % - 38,3 % Om meer inzicht te krijgen in de uitstoot is in de uitstoot per categorie weergegeven. Versie 1.1 d.d Pagina 9 van 15

10 3.2.3 Uitstoot per categorie in tonnen Uitstoot per categorie per miljoen euro omzet Gasverbruik 1,17 6,61 5,44 3,61 1,68 Benzine 6,15 3,37 1,63 1,44 2,10 Diesel 17,55 26,15 32,18 17,80 17,30 LPG 1,51 1,47 1,07 0,56 0,39 Elektriciteit 16,91 20,42 13,63 7,37 5,19 Als er gekeken wordt naar de uitstoot gerelateerd aan de omzet blijkt dat voor alle aspecten een daling is waar te nemen van de uitstoot. Dit was ook in 2013 het geval. De afname van de uitstoot over alle aspecten is mede toe te schrijven aan de verdubbeling van de omzet en met een relatief mindere toename van de CO2 uitstoot. 4. Uitstoot in scope 3 De Anton Groep heeft de uitstoot in scope 3 geheel inzichtelijk gemaakt in de scope 3 analyse. Daarnaast is er een ketenanalyse uitgevoerd voor de conservering van staal en de gecombineerde transporten. 4.1 Uitstoot conservering staal Op basis van de ketenanalyse voor de conservering van staal wil Anton opdrachtgevers kenbaar maken dat, afhankelijk van de levensduur, thermisch verzinken een duurzamere oplossing is ten opzichte van nat lakken. De hoeveelheden thermisch verzinkt staal en natgelakt staal worden jaarlijks in kaart gebracht. In 2014 zijn de volgende hoeveelheden staal behandeld: Thermisch verzinkt staal (in kg) Natgelakt staal (in kg) Totaal (in kg) Hoeveelheid in kg CO2 uitstoot per kg Totale CO2 uitstoot (in ton) , , Uitstoot gecombineerde transporten Er wordt steeds meer transport verzorgd met eigen middelen. Het uitbesteed transport werd in het recente verleden zoveel mogelijk gecombineerd met derden. Als gevolg van de groei van het bedrijf komt dit echter steeds minder voor. Om die reden wordt met ingang van deze rapportage geen specifieke uiteenzetting meer gemaakt van het gecombineerde uitbesteed transport. Versie 1.1 d.d Pagina 10 van 15

11 5. CO 2 reductie doel- en taakstellingen Europa heeft zich als doel gesteld in % minder CO 2 uit te stoten. De Anton Groep conformeert zich hieraan. De doelstelling is dan ook om de CO 2 uitstoot in 2020 gereduceerd te hebben met 20% (gerelateerd aan omzet en t.o.v. het jaar 2010). Het CO2 beleid is nader uitgewerkt in het Energie Management Actieplan. 6. Communicatieplan De communicatie met betrekking tot CO2 vindt plaats conform het communicatieplan. Er wordt onderscheid gemaakt tussen interne en externe communicatie. 7. Van toepassing zijnde procedures Nr. Titel Opmerking PRO 630 CO 2 Beleidsbepaling en communicatie Opgenomen in het KAM-systeem van de Anton Groep. 8. Externe documenten en informatie Van toepassing en geraadpleegd zijn de volgende externe documenten: NEN-ISO ; NEN EN 50001; Greenhouse Gas protocol; CO 2 prestatieladder Handboek 2.2. Genoemde documenten zijn opgenomen in en beheerst volgens het KAM-systeem van De Anton Groep De documenten zijn in te zien bij de KAM-coördinator van De Anton Groep. 9. Evaluatie Minimaal 2 keer per jaar wordt dit CO 2 beleidsplan geëvalueerd volgens PRO 630 CO 2 Beleidsbepaling en communicatie. De beoordeling / evaluatie wordt vastgelegd in het Energie Management Actieplan alsmede in de directiebeoordeling. Versie 1.1 d.d Pagina 11 van 15

12 Energiedrager Scope Toelichting Registratie door bedrijf in eenheid Omrekeningsfactor CO2 conversiefactor Eenheid Bron (conversiefactor) Geregistreerde hoeveelheid door bedrijf Tijdvak Totaal CO2 uitstoot / tijdvak in kg Totaal CO2 uitstoot / tijdvak in ton Percentage van gehele CO2 uitstoot CO 2 footprint in 2010 (basisjaar) Bijlage 1: CO 2 footprint in 2010 (basisjaar) Diesel Benzine 1, business car travel Vervoermiddelen, betreft Diesel laagzwavelig en Excellium Diesel ZV. 1, business car travel Vervoermiddelen, betreft Euro Loodvrij en Excellium benzine. Liter Liter 1,0 1,0 3,135 kg/ liter CO2-prestatieladder handboek 2.0 ( ,78 kg/ liter 11) CO2-prestatieladder handboek 2.0 ( LPG 1, business car travel Vervoermiddelen Liter 1,0 1,86 kg/ liter 11) CO2-prestatieladder handboek 2.0 ( Elektra: Braken 2. Electricy purchases Betreft grijze stroom op oud pand, 2010 en later KWh 1,0 0,455 kg/kw 11) CO2-prestatieladder 51a h handboek 2.0 ( Elektra: Tocht Electricy purchases Betreft grijze stroom op nieuw pand, 2010 en later KWh 1,0 0,455 kg/kw h 11) CO2-prestatieladder handboek 2.0 ( ) 8695, t/m , t/m , t/m t/m t/m ,51 27, ,54% 9548,327 9, ,20% 2340,698 2, ,48% 4438,525 4, ,60% 21822,71 21, ,46% Aardgas: Braken 51a 1. Fuel used Betreft aardgas oud pand Nm3 1,0 1,825 kg./nm 3 CO2-prestatieladder handboek 2.0 ( ) t/m ,25 1, ,55% Aardgas: Tocht Fuel used Betreft aardgas nieuw pand Nm3 1,0 1,825 kg./nm 3 CO2-prestatieladder handboek 2.0 ( ) t/m ,925 0, ,16% Totaal 67232,95 67, ,00% Pagina 12 van 15

13 Bijlage 2: Vaststelling boundaries De volgende bedrijven vallen onder de scope van de Anton Groep B.V.: Anton Constructiewerken B.V. Anton Rail & Infra B.V. Anton Bouw & Beton B.V. Deze boundary is vastgesteld volgens de GHG-protocol methode (chapter 3 en 4). De bovenstaande bedrijven zijn verantwoordelijk voor 100 % van de inkoopomzet. E.e.a. volgens de volgende eis, artikel 6.3. lid 1 van het Handboek CO2 prestatieladder (versie 2.2). Anton Vastgoed is uitgesloten. Gas & elektra komen voor rekening van de werkmaatschappijen. Uit controle van de leverancierslijst is tevens gebleken dat er zich onder de leveranciers geen aanbieders bevinden die in de scope (de boundary) moeten worden opgenomen. De directie van de Anton Groep heeft verder volledige zeggenschap op gebied van financiën en beleid over de hierboven genoemde bedrijven. De drie werkmaatschappijen worden aangestuurd door een en dezelfde organisatie / mensen. Het organigram is opgenomen in het KAM handboek. Pagina 13 van 15

14 Bijlage 3: scopes Pagina 14 van 15

15 Bijlage 4: Grafische vergelijking CO2 uitstoot Pagina 15 van 15