DE SOM DER DELEN: ONDERZOEK NAAR MANAGEMENT-CONTROL- SYSTEMEN
|
|
- Ludo Thys
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Management control: DE SOM DER DELEN: ONDERZOEK NAAR MANAGEMENT-CONTROL- SYSTEMEN 14 Stillfix: beeld
2 Over de werking van specifieke controlinstrumenten, zoals budgetten, bonussen en prestatiedoelen, is binnen het vakgebied Management Control veel kennis aanwezig. We weten echter nog weinig over de samenhang tussen deze instrumenten en over hun gezamenlijke effecten op control binnen organisaties. Inzicht in een management-controlsysteem (MCS) als pakket van controlinstrumenten is daarom van belang. Het is net als met de ingrediënten van een gerecht: kennis over de specifieke eigenschappen van de individuele ingrediënten is niet voldoende om lekker te kunnen koken. Je moet ook iets weten over welke combinaties succesvol zullen zijn. We zitten niet te wachten op haring met chocoladesaus. Nadenkend over het ontwerp van een MCS komt dus onherroepelijk de vraag naar voren: hoe zit het met de som der delen? Steeds meer onderzoekers houden zich bezig met deze vraag, maar empirische studies die de werking van een MCS in zijn geheel inzichtelijk maken zijn nog schaars. Dit artikel geeft een overzicht van de denkbeelden over management-controlsystemen als pakket van controlinstrumenten en illustreert deze met behulp van vragenlijstendata. Anne-Marie Kruis: Management Control heeft als doel het beschikbaar maken van kennis in de organisatie, het coördineren van werk en het geven van prikkels door middel van belonen en straffen (Jensen en Meckling, 1992; Zimmerman, 2000; Speklé, 2004). Organisaties hebben een heel palet aan controlinstrumenten tot hun beschikking om deze doelen te bereiken. Voorbeelden zijn het budget, prestatiedoelen en bonussen, maar ook decentralisatie van activiteiten, discussies over de coördinatie van het werk en het gebruik van gedragsregels. Het pakket van controlinstrumenten dat binnen een organisatie gebruikt wordt, vormt het managementcontrolsysteem (MCS). Hoewel al veel bekend is over de werking van individuele controlinstrumenten, weten we veel minder over hoe deze in combinatie control binnen organisaties kunnen bewerkstelligen. Om een MCS als geheel te beschrijven onderscheidt de literatuur vier dimensies van control: (1) de allocatie van beslissingsrechten, (2) het gebruik van regels en procedures, (3) de prestatiebeoordeling en (4) het beloningssysteem (Flamholz, 1983; Jensen en Meckling, 1992; Zimmerman, 2000; Speklé, 2004). Om een volledig MCS te vormen maken organisaties binnen elk van deze dimensies keuzes voor specifieke controlinstrumenten. Bij empirisch onderzoek naar de werking van een MCS is het dan 15
3 ook van belang de verschillende dimensies mee te nemen, zodat een beeld van het totale pakket ontstaat. Complementariteiten Een MCS bestaat uit een pakket of combinatie van controlinstrumenten die verschillende dimensies representeren. Niet alle mogelijke combinaties zullen echter tot een coherente structuur leiden. Sommige controlinstrumenten versterken elkaar en andere kunnen elkaars effecten juist tenietdoen. Dit heeft te maken met complementariteiten die optreden tussen de individuele controlinstrumenten (Holmstrom en Milgrom, 1994). Het gebruik en de werking van een bepaald instrument hangen af van de combinatie met de andere instrumenten (Speklé, 2004). Alleen een MCS dat intern consistent is, zal effectief zijn. Dit impliceert dat managers niet vrijelijk kunnen kiezen uit het totale aanbod van controls. Bovendien kan de aanpassing van een deel van het MCS het hele systeem ontwrichten. Binnen een MCS moet er dus sprake zijn van balans en afstemming, zoals Zimmerman (2000) beschrijft met zijn metafoor van het driepotig krukje waarbij er evenwicht moet bestaan tussen het systeem dat prestaties meet, het systeem dat beloont en straft en het systeem dat beslissingsrechten toewijst (hier weergegeven als dimensies van control). Het volgende voorbeeld illustreert hoe deze samenhang tussen de dimensies van control eruit zou kunnen zien. Een manager van een afdeling kan zijn autonomie (dimensie 1) alleen benutten wanneer hij/zij zich niet aan strikte gedragsregels en procedures (dimensie 2) moet houden die deze autonomie beperken. Globale richtlijnen die aangeven welke zaken te vermijden kunnen volstaan. Iets wat beter lijkt te passen bij autonomie, is sturing door het meegeven van prestatiedoelen (dimensie 3). Deze doelen geven aan wat de organisatie wil bereiken en waar de manager naar moet streven. Wanneer het wel of niet behalen van doelen echter geen consequenties heeft, bijvoorbeeld in de vorm van een straf of beloning, zal de manager deze wellicht niet nastreven, maar in plaats daarvan zijn/haar eigen doelen proberen te bereiken. Een beloningssysteem (dimensie 4) gekoppeld aan de prestatiedoelen kan de manager motiveren om de doelen van de organisatie wel na te streven. Het idee van een MCS als intern consistent pakket van controlinstrumenten komt in de literatuur duidelijk naar voren (zie bijvoorbeeld Otley, 1980; Flamholz, 1983; Abernethy en Chua, 1996). Verschillende onderzoekers hebben generieke controlstructuren beschreven en informeren ons over de werking en de verschijningsvormen van management-controlsystemen in hun totaliteit (voorbeelden zijn Ouchi, 1979, 1980; Hofstede, 1981; Snell, 1992; Speklé, 2001). Een belangrijk aspect van dit werk is de notie van afstemming tussen de verschillende controlinstrumenten binnen een MCS. Afstemming op de omgeving: de rol van onzekerheid Naast afstemming tussen controlinstrumenten binnen het MCS om een coherent geheel te vormen, vindt afstemming plaats tussen het MCS en zijn omgeving (zie Fisher, 1995; Chenhall, 2003). Verschillende controlsystemen hebben elk hun eigen karakteristieken. Daardoor is een bepaald systeem geschikt om in een specifieke situatie controlproblemen het hoofd te bieden, terwijl in een andere situatie een ander systeem nodig is (Speklé, 2001). Een MCS zal daarom effectief zijn wanneer het niet alleen intern consistent is, maar ook afgestemd is op zijn omgeving. Een omgevingsfactor die het ontwerp van een MCS in sterke mate bepaalt, is onzekerheid. In contingentiestudies komen we verschillende soorten onzekerheid tegen, zoals omgevingsonzekerheid en taakonzekerheid. Onzekerheid ontstaat door verandering en complexiteit die zowel de omvang als de uitkomsten van activiteiten onvoorspelbaar en onoverzichtelijk maken (Williamson, 1985). Ongeacht de vorm zijn de effecten van onzekerheid altijd dezelfde: het is lastig vooraf te bepalen wat er moet gebeuren en het is achteraf moeilijk om prestaties te beoordelen (zie onder andere Williamson, 1985; Speklé, 2004). Een manager zal dan meer moeite hebben om activiteiten te structureren en uitkomsten te meten. Een onzekere situatie vraagt om een andere manier van organiseren en dus om een ander MCS. Vanuit de literatuur weten we dat er behoefte is aan een systeem dat flexibel is en bij veranderende omstandigheden nieuwe informatie kan opnemen en verwerken (zie Chenhall, 2003). Het betreft een verandering van een mechanische structuur naar een organische structuur, zoals beschreven door Burns en Stalker (1961). Zij karakteriseren een mechanische structuur als rigide en bureaucratisch en geschikt voor stabiele omgevingen. Een organische structuur daarentegen is open en flexibel en juist in 16
4 N min max gemiddelde std. deviatie aantal items Cronbach s alpha 1. effectiviteit van het MCS 2. onzekerheid 3. autonomie 4. het belang van prestatiedoelen voor de evaluatie 5. belang van subjectieve beoordeling voor de evaluatie (n.v.t.) (n.v.t.) 6. de rol van het budget frequentie percentage a het budget dient als prestatiedoel b het budget is richtinggevend c het budget geeft de grenzen aan waarbinnen activiteiten plaatsvinden totaal emergent targets frequentie percentage a prestatiedoelen worden aan het begin van een periode vastgesteld en veranderen onder normale omstandigheden weinig b prestatiedoelen komen geleidelijk tot stand/worden gedurende een periode ontwikkeld totaal Tabel 1. Beschrijvende statistiek en frequentietabellen autonomie het belang van prestatiedoelen bij evaluatie het belang van subjectieve beoordeling bij evaluatie onzekerheid sign. N Noot: Pearson correlatiecoëfficiënten Tabel 2. Correlaties tussen onzekerheid en de controlinstrumenten Sommige controlinstrumenten versterken elkaar en andere kunnen elkaars effecten juist tenietdoen 17
5 staat zich aan te passen aan veranderende omstandigheden. Deze verschillen zien we terug in de keuze voor controlinstrumenten. In een mechanisch MCS verwachten we bijvoorbeeld een grote rol voor werkinstructies en regels, in een organische structuur voeren discussie en overleg de boventoon. 1 ~ onvoorspelbaarheid van activiteiten, ~ ambiguïteit van doelen, ~ het niet of moeilijk kunnen meten van de resultaten, ~ het niet of moeilijk kunnen beoordelen van het uitgevoerde werk en de kwaliteit ervan. Een illustratie van de samenhangen Om de samenhangen tussen controlinstrumenten onderling en de afstemming tussen een MCS en zijn omgeving te illustreren, analyseer ik de relaties tussen onzekerheid enerzijds en een aantal controlinstrumenten anderzijds. Wanneer er sprake is van afstemming, kijk ik bovendien naar de effectiviteit van het MCS. Met behulp van een vragenlijst 2 zijn de volgende controlinstrumenten in kaart gebracht: 1.de mate van autonomie die managers hebben, 2.het belang van het behalen van vooraf vastgestelde doelen bij de evaluatie, 3. het belang van subjectieve beoordeling bij de evaluatie, 4. het gebruik van emergent targets en 5. de rol van het budget. Het budget kan verschillende rollen spelen in een organisatie en de respondenten hebben aangegeven welke rol de belangrijkste is binnen hun afdeling. Daarbij konden zij kiezen uit drie rollen: het budget is een prestatiedoel dat behaald dient te worden, het budget is richtinggevend of het budget geeft de grenzen aan waarbinnen de activiteiten plaatsvinden. Naast de controlinstrumenten heb ik meerdere vormen van onzekerheid gemeten en gecombineerd tot een construct. Onzekerheid bestaat uit de volgende elementen: Noten 1. Verschillende onderzoekers maken dit onderscheid tussen mechanische en organische structuren in hun beschrijvingen van controlconfiguraties. Voorbeelden zijn de machine bureaucracy versus adhocracy (Mintzberg, 1983), routine versus jugdemental control (Hofstede, 1981), machine control versus exploratory control (Speklé, 2001). 2. De vragenlijst met de schalen, achtergrondinformatie en informatie over de opzet is te vinden in Kruis (2008). Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de auteur. Ten slotte heb ik de effectiviteit van het MCS in kaart gebracht. De respondenten hebben aangegeven in hoeverre verschillende doelen van een MCS bereikt zijn. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om de ondersteuning van het management bij het nemen van beslissingen, de motivatie van zowel managers als medewerkers binnen een afdeling, monitoring en de coördinatie van het werk. De variabele effectiviteit van het MCS is het gemiddelde van deze scores. Tabel 1 geeft de beschrijvende statistiek voor alle variabelen weer. Managers van 258 verschillende organisatieonderdelen hebben aan het onderzoek deelgenomen. Zij staan aan het hoofd van onder andere business units, ICT-afdelingen, productieafdelingen en human-resourcesafdelingen en zijn verantwoordelijk voor 4 tot medewerkers. 20 procent van hen werkt voor een not-for-profitorganisatie. De analyses zullen verbanden tussen de controlinstrumenten en onzekerheid inzichtelijk maken. Met betrekking tot de controlinstrumenten verwachten we dat alle instrumenten aanwezig zijn, maar in verschillende combinaties, waarbij het relatieve belang van ieder kan veranderen. Bovendien zal de gekozen combinatie afhangen van de mate van onzekerheid. Lage onzekerheid maakt het mogelijk vooraf goed te bepalen wat er moet gebeuren en om achteraf de prestaties (min of meer) objectief te beoordelen. Het behalen van vooraf vastgestelde doelen speelt daarom een belangrijke rol bij het evalueren van prestaties. Wanneer we met concrete doelen werken en resultaten kunnen meten, geeft dit voldoende structuur en zullen managers relatief veel autonomie krijgen. In geval van hoge onzekerheid verliezen vooraf vastgestelde doelen wellicht hun geldigheid doordat veranderingen tijdens een periode plaatsvinden. Emergent targets nemen hun rol over. Deze emergent targets komen tot stand gedurende de periode wanneer er meer duidelijkheid komt over wat haalbaar is en hoe dat bereikt zou kunnen worden. Omdat er in een onzekere situatie meer onderling overleg en discussie nodig is, zal de autonomie van managers afnemen. Bovendien verwachten we een grotere rol voor 18
6 N gemiddelde onzekerheid gemiddelde effectiviteit MCS 1. de rol van het budget a het budget dient als prestatiedoel ** 4.58 b het budget is richtinggevend c het budget geeft de grenzen aan waarbinnen activiteiten plaatsvinden 2. emergent targets a vooraf vastgestelde doelen/geen emergent targets * 4.51 b emergent targets * 4.48 * deze gemiddelden verschillen significant van elkaar (p = 0.000) ** dit gemiddelde verschilt significant van beide andere (p = 0.002) Tabel 3. Relaties tussen onzekerheid, de controlinstrumenten en effectiviteit subjectieve elementen in de prestatiebeoordeling. Een verandering in de mate van onzekerheid kan ook de rol van het budget wijzigen: bij lage onzekerheid zal het budget met name dienen als prestatiedoel. Bij een toename van onzekerheid zal het budget voornamelijk een richtinggevende of grensstellende rol spelen. Met betrekking tot de effectiviteit van het MCS verwachten we dat afstemming leidt tot effectiviteit. Dit impliceert dat zowel het gebruik van bijvoorbeeld emergent targets als het gebruik van vooraf vastgestelde doelen effectief zal zijn, mits het past bij de mate van onzekerheid en bij de overige controlinstrumenten van het MCS. Resultaten Correlatietabellen geven inzicht in de samenhang tussen onzekerheid en de verschillende controlinstrumenten. Uit tabel 2 (zie pag. 17) blijkt dat bij een toename van onzekerheid de automie van de manager afneemt, net als het belang van het behalen van prestatiedoelen voor evaluatiedoeleinden. Bij een toename van onzekerheid neemt het belang van subjectieve beoordeling juist toe. Om de relaties tussen de rol van het budget en onzekerheid te bekijken, verdeel ik de gegevens in drie groepen (een voor elke rol) en vergelijk ik de gemiddelde onzekerheid tussen de groepen. Voor het gebruik van emergent targets doe ik hetzelfde, maar heb daar twee groepen (wel of niet gebruiken van emergent targets). Tabel 3 laat de resultaten zien. De rol van het budget verandert bij een toename van onzekerheid. In een zekere situatie dient het budget voornamelijk als prestatiedoel, maar in een onzekere situatie is de belangrijkste rol juist richtinggevend of grensstellend. Bovendien spelen emergent targets een belangrijkere rol naarmate onzekerheid toeneemt. In tabel 3 staan ook de resultaten voor de effectiviteit 3 van het MCS. We zien dat er geen significante verschillen bestaan in gemiddelde effectiviteit tussen de groepen die voor een bepaalde rol van het budget kiezen dan wel voor emergent targets. Omdat er wel verschillen zijn in de hoogte van onzekerheid, lijkt het er dus inderdaad op dat afstemming tussen de omgeving en het MCS heeft plaatsgevonden en leidt tot effectieve control. Verschillend gebruik van het budget kan dus effectief zijn, mits afgestemd op de situatie. De analyses laten de effecten van onzekerheid op elk van de controlinstrumenten zien, maar we zien ook dat die veranderingen tegelijkertijd optreden. Hierdoor verandert het pakket van controlinstrumenten en daarmee de eigenschappen van het gehele MCS. Het algemene beeld dat ontstaat, komt daarmee overeen met onze verwachtingen. Naarmate de onzekerheid in een organisatie toeneemt, kiest men voor een flexibeler, meer organisch MCS dat werkt met emergent targets en subjectieve oordeelsvorming in plaats van met vooraf gespecificeerde doelen en veel autonomie. Blijkbaar vindt er zowel afstemming plaats tussen het MCS en de omgeving als binnen het MCS om tot een intern consistent pakket te komen. Bovendien kunnen verschillende management-controlsystemen effectief zijn zolang er een match is met de omgeving. Noot 3. Omdat onzekerheid de effectiviteit van het MCS ook direct beïnvloedt, heb ik de score op effectiviteit eerst gecorrigeerd voor het effect van onzekerheid en daarna de analyses uitgevoerd. 19
7 Verschillend gebruik van het budget kan effectief zijn, mits afgestemd op de situatie Conclusie Een management-controlsysteem beschouwen we als een pakket van controlinstrumenten die door hun onderlinge samenhang in combinatie control binnen organisaties kunnen realiseren. Hoewel er al veel bekend is over individuele controlinstrumenten, weten we nog relatief weinig over het MCS als geheel. Met andere woorden: voor onze gerechten zijn veel van de ingrediënten bekend, maar het ontbreekt ons aan inzicht in succesvolle combinaties. De vraag naar de som der delen blijft voorlopig grotendeels onbeantwoord. Wat gebeurt er precies wanneer we verschillende controlinstrumenten combineren? Is er inderdaad sprake van complementariteiten tussen de controlinstrumenten of functioneren deze wellicht juist als substituten? En wanneer is dat het geval? Empirisch bewijs voor de werking van het MCS in totaliteit is schaars. Om meer inzichten in het MCS te krijgen is het in ieder geval van belang het pakket als geheel te bestuderen en meerdere controlinstrumenten tegelijkertijd in het onderzoek te betrekken. In dit artikel heb ik naar vijf controlinstrumenten gekeken en bovendien slechts naar correlaties. Een geheel MCS omvat veel meer controlinstrumenten. De verbanden zijn complex en moeten op andere manieren inzichtelijk gemaakt worden. Toch laten deze eenvoudige analyses al zien dat onzekerheid de verschillende controlinstrumenten tegelijkertijd beïnvloedt en dat daarmee een MCS verandert van een meer mechanische structuur naar een meer organische structuur. Bovendien zien we dat een mechanisch MCS in een zekere situatie even effectief kan zijn als een organisch MCS in een onzekere situatie. Deze resultaten geven het belang aan van onderzoek naar het MCS in zijn geheel in aanvulling op onderzoek naar individuele controlinstrumenten. Het verhaal wordt completer. De denkbeelden over management-controlsystemen zoals deze bestaan in de literatuur en zoals deze in dit artikel als overzicht zijn gegeven, helpen ons bij het begrijpen van het MCS. De eerste stappen zijn gezet, maar toekomstig onderzoek zal veel zaken nog moeten verduidelijken. ~ Chenhall, R.H. (2003), Management control systems design within its organizational context: findings from contingency-based research and directions for the future, Accounting, Organizations and Society, 28 (issue 2-3), p ~ Fisher, J. (1995), Contingency-based research on management control systems: Categorization by level of complexity, Journal of Accounting Literature, 14, p ~ Flamholtz, E.G. (1983), Accounting, budgeting and control systems in their organizational context: theoretical and empirical perspectives, Accounting, Organizations and Society, 8 (2/3), p ~ Hofstede, G. (1981), Management control of public and non-for-profit activities, Accounting, Organizations and Society, 6 (3), p ~ Holmstrom, B. en P. Milgrom (1994), The firm as an incentive system, The American Economic Review, 84 (4), p ~ Jensen, M.C. en W.H. Meckling (1992), Specific and general knowledge, and organizational structure, in: L. Werin and H. Wijkander (eds.), Contract economics, p , Basil Blackwell, Oxford. ~ Kruis, A. (2008), Management control system design and effectiveness, Proefschrift, Nyenrode Research Group, Breukelen. ~ Mintzberg, H. (1983), Structures in fives: designing effective organizations, Prentice Hall, Englewood Cliffs. ~ Otley, D.T. (1980), The contingency theory of management accounting: Achievement and prognosis, Accounting, Organizations and Society, 5 (4), p ~ Ouchi, W.G. (1979), A conceptual framework for the design of organizational control mechanisms, Management Science, 25 (9), p ~ Ouchi, W.G. (1980), Markets, bureaucracies and clans, Administrative Science Quarterly, 25 (1), p ~ Snell, S.A. (1992), Control theory in strategic human resource management: The mediating effect of administrative information, The Academy of Management Journal, 35 (2), p ~ Speklé, R.F. (2001), Explaining management control structure variety: A transaction cost economics perspective, Accounting, Organizations and Society, 26, p ~ Speklé, R.F. (2004), Configurations of control: A transaction cost approach (working paper). ~ Williamson, O.E. (1985), The Economic Institutions of Capitalism, Free Press, New York. ~ Zimmerman, J.L. (2000), Accounting for Decision Making and Control, Third edition, MacGraw-Hill Companies, Inc., Singapore. Literatuur ~ Abernethy, M.A. en W.F. Chua (1996), A field study of control system Redesign : the impact of institutional processes on strategic choice, Contemporary Accounting Research, 13 (2), p ~ Burns, T. en G. Stalker (1961), The management of innovation, Tavistock Publications. Dr. Anne-Marie Kruis is postdoc onderzoeker en docent aan Nyenrode Business Universiteit. 20
Meten is weten Hoeveel invloed hebben managers op het ontwerp van het prestatiemeetsysteem?
Prestatiemanagement: Meten is weten Hoeveel invloed hebben managers op het ontwerp van het prestatiemeetsysteem? Managers hebben dagelijks te maken met vele soorten informatie. Voor een groot deel komt
Nadere informatieCONFIGURATIES VAN STRATEGIEËN, STRUCTUREN EN MANAGEMENT CONTROL RECENTE ONTWIKKELINGEN IN ONDERZOEK
Management accounting & control: CONFIGURATIES VAN STRATEGIEËN, STRUCTUREN EN MANAGEMENT CONTROL RECENTE ONTWIKKELINGEN IN ONDERZOEK De laatste jaren hebben onderzoekers steeds meer oog voor het gegeven
Nadere informatieVASTSTELLING EN INTERPRETATIE VAN TAAKSTELLINGEN RECENTE ONTWIKKELINGEN IN ONDERZOEK
Management accounting & control: VASTSTELLING EN INTERPRETATIE VAN TAAKSTELLINGEN RECENTE ONTWIKKELINGEN IN ONDERZOEK Taakstellingen ( targets ) vormen een belangrijk onderdeel van management control systemen.
Nadere informatieGEBRUIK VAN VERANTWOORDELIJKHEIDS- CENTRA
Management control: GEBRUIK VAN VERANTWOORDELIJKHEIDS- CENTRA RECENTE ONTWIKKELINGEN IN ONDERZOEK 34 Jake Foster: beeld Verantwoordelijkheidscentra vormen binnen veel organisaties een essentieel onderdeel
Nadere informatieInnovatie van dienstverlening via Loket. Reden voor gebruik en gebruikerstevredenheid.
Innovatie van dienstverlening via Loket. Reden voor gebruik en gebruikerstevredenheid. In het kader van het project Innovatie van dienstverlening doet ICOON onderzoek naar de vraag onder welke omstandigheden
Nadere informatieEFFECTIEVE INKOOPSAMENWERKING MET AUTONOMIE- EN CONFEDERATIESTRUCTUREN
EFFECTIEVE INKOOPSAMENWERKING MET AUTONOMIE- EN CONFEDERATIESTRUCTUREN 9 SAMENVATTING Het Centraal Planbureau voorspelt dat de zorgkosten stelselmatig toenemen en dat ze op de lange termijn onbetaalbaar
Nadere informatieRecente ontwikkelingen in onderzoek. eerdere bijdrage heeft de auteur enkele studies besproken naar de
Management control: Ontwerp, toepassingen en effectiviteit van kostensystemen Recente ontwikkelingen in onderzoek Naar het ontwerp van kostensystemen, en de antecedenten en gevolgen ervan, wordt de laatste
Nadere informatieEFFECTEN VAN HET COMBINEREN VAN STRATEGIEËN EN VAN MANAGEMENTCONCEPTEN RECENTE ONTWIKKELINGEN IN ONDERZOEK
Management accounting & control: EFFECTEN VAN HET COMBINEREN VAN STRATEGIEËN EN VAN MANAGEMENTCONCEPTEN RECENTE ONTWIKKELINGEN IN ONDERZOEK 32 MCA: juni 214, nummer 3 Onderzoekers hebben de laatste jaren
Nadere informatieM200616. De winstpotentie van personeelsbeleid in het MKB
M200616 De winstpotentie van personeelsbeleid in het MKB dr. J.M.P. de Kok drs. J.M.J. Telussa Zoetermeer, december 2006 Prestatieverhogend HRM-systeem MKB-bedrijven met een zogeheten 'prestatieverhogend
Nadere informatieDe controller als choice architect. Prof. dr. Victor Maas Hoogleraar Management Accounting & Control Erasmus School of Economics
De controller als choice architect Prof. dr. Victor Maas Hoogleraar Management Accounting & Control Erasmus School of Economics Wat doet een controller? Hoofd administratie Boekhoudsysteem/grootboek/accountingregels
Nadere informatieJonge werknemers en werkstress: een beknopte weergave van de feiten
Jonge werknemers en werkstress: een beknopte weergave van de feiten Irene Houtman & Ernest de Vroome (TNO) In het kort: Onderzoek naar de ontwikkeling van burn-outklachten en verzuim door psychosociale
Nadere informatieImpact open overheid. Guido Brummelkamp (Panteia)
Impact open overheid Guido Brummelkamp (Panteia) Ontvankelijkheid (OECD, 2009) Acces to decision making (Meijer, 2012) Een overheid is open wanneer deze zich naar de samenleving transparant opstelt, participatie
Nadere informatieOnderzoek naar de effectiviteit van Business Control 2016
Onderzoek naar de effectiviteit van Business Control 2016 Eerste inzichten v Rotterdam, december 2016 Inleiding tot deze eerste inzichten Inleiding tot ons onderzoek FinTouch doet 2-jaarlijks onderzoek
Nadere informatieSamenvatting (Summary in Dutch)
Samenvatting (Summary in Dutch) Het aantal eerste en tweede generatie immigranten in Nederland is hoger dan ooit tevoren. Momenteel wonen er 3,2 miljoen immigranten in Nederland, dat is 19.7% van de totale
Nadere informatieFeedback geven en krijgen. Diepteverwerking 9 november 2016 Marieke Thurlings
Feedback geven en krijgen Diepteverwerking 9 november 2016 Marieke Thurlings Overzicht Wat is feedback? Feedback van leraar aan leerlingen Hét model van Hattie & Timperley (2007) Zelf aan de slag Uitwisselen
Nadere informatieOnderzoek naar de effectiviteit van Business Control 2018
Onderzoek naar de effectiviteit van Business Control 2018 Eerste inzichten v Rotterdam, december 2018 Inleiding tot deze eerste inzichten Inleiding tot ons onderzoek FinTouch doet 2-jaarlijks onderzoek
Nadere informatieManagement control: ONTWERP VAN KOSTENSYSTEMEN EN CONTEXTUELE KENMERKEN RECENTE ONTWIKKELINGEN IN ONDERZOEK. MCA: november 2007, nummer 7
Management control: ONTWERP VAN KOSTENSYSTEMEN EN CONTEXTUELE KENMERKEN RECENTE ONTWIKKELINGEN IN ONDERZOEK 4 MCA: november 27, nummer 7 De afgelopen jaren is een behoorlijk aantal studies verricht naar
Nadere informatieVolwassenheid en effectiviteit van enterprise
Volwassenheid en effectiviteit van enterprise architectuur http://igitur-archive.library.uu.nl/dissertations/2011-0609- 200519/steenbergen.pdf Marlies van Steenbergen Even voorstellen Principal Consultant
Nadere informatieVak Literatuur Major Marketing Hoofdfase 1 en 2 Image. Marketing management P. Kotler & K.L. Keller Prentice Hall, 15th ed., 2014 ISBN 9780133856460
Vak Literatuur Major Marketing Hoofdfase 1 en 2 Image Quantitative techniques Literatuur wordt tijdens de colleges verstrekt Commerciële rekenkunde Commerciële calculaties 2* G. Minnaar & N. van der Sluijs
Nadere informatieONTWERP, GEBRUIK EN EFFECTEN VAN VALUE- BASED MANAGEMENT RECENTE ONTWIKKELINGEN IN ONDERZOEK
Management accounting & control: ONTWERP, GEBRUIK EN EFFECTEN VAN VALUE- BASED MANAGEMENT RECENTE ONTWIKKELINGEN IN ONDERZOEK Value-Based Management (VBM) systemen hebben betrekking op geïntegreerde interne
Nadere informatieWerknemers en innovatie
Design Charles & Ray Eames - Hang it all Vitra Werknemers en innovatie VIGOR slotevent Stan De Spiegelaere Guy Van Gyes Innovatie STI Science Technology Innovation DUI Doing Using Interacting De kenniswerker
Nadere informatieMeTA Ghana Overview. MeTA Global Meeting 1-4 December, 2014 Chavannes de Bogis, Switzerland
Ghana Overview Global Meeting 1-4 December, 2014 Chavannes de Bogis, Switzerland in Ghana Context Registered as a public not for profit organisation, and chaired by public and private sectors Multistakeholders
Nadere informatieSalarissen en competenties van MBO-BOL gediplomeerden: Feiten en cijfers
Research Centre for Education and the Labour Market ROA Salarissen en competenties van MBO-BOL gediplomeerden: Feiten en cijfers ROA Fact Sheet ROA-F-2014/1 Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt
Nadere informatiePaper 3 Onderzoeksinstrumenten
Paper 3 Onderzoeksinstrumenten Auteur: Erik de Vries Gonggrijp September/oktober 2014 1 Inhoudsopgave 1: samenvatting paper 1 blz. 22 2: beschrijving van de onderzoeksmethode blz. 22 Literatuur blz. 28
Nadere informatieFACEBOOK. HYPE OF HEILIGE GRAAL?
FACEBOOK. HYPE OF HEILIGE GRAAL? WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK NAAR DE INVLOED VAN FACEBOOK OP DE RELATIE TUSSEN MERK EN MENS ENGAGEMENT OP FACEBOOK, HEEFT DAT NOU ZIN? Engagement. Als er één term is die
Nadere informatieUitwisseling tussen teamleden in sociale teams cruciaal voor prestatie
Uitwisseling tussen teamleden in sociale teams cruciaal voor prestatie Voorlopige resultaten van het onderzoek naar de perceptie van medewerkers in sociale (wijk)teams bij gemeenten - Yvonne Zuidgeest
Nadere informatiePRESTATIEMANAGEMENT IN DE PUBLIEKE SECTOR
Management accounting & control: PRESTATIEMANAGEMENT IN DE PUBLIEKE SECTOR Prestatiemanagement volgens New Public Management-principes blijkt alleen te werken in heel specifieke condities en pakt in de
Nadere informatieInterne organisatie beïnvloedt effectiviteit en efficiëntie
Interne organisatie beïnvloedt effectiviteit en efficiëntie Systematische vergelijking van de interne organisatie en prestaties van corporaties toont aan dat kleine corporaties met veel ervaring als maatschappelijke
Nadere informatieDe effectiviteit van samenwerking in multi-organisatienetwerken
De effectiviteit van samenwerking in multi-organisatienetwerken Samenwerkingsovereenkomst Zenderen 6 april 2016 Prof. Dr. Patrick Kenis Academic Dean, Antwerp Management School Hoogleraar Beleid- en Organisatiewetenschappen
Nadere informatieContractmanagement voor Software-ontwikkeling
Contractmanagement voor Software-ontwikkeling Presentatie PIANO / NEVI Regionale bijeenkomst Den Haag nieuwe inzichten in contracteren en besturen November 2009 Marcel Blommestijn 2 Doel van deze presentatie
Nadere informatieVertrouwen in Banken
Vertrouwen in Banken Opinieonderzoek door onderzoeksconsortium Waar Goede Markten Goed voor Zijn www.moralmarkets.org/nl/onderzoeksproject Johan Graafland (J.J.Graafland@uvt.nl) Govert Buijs (G.J.Buijs@vu.nl)
Nadere informatieBEHEERSING VAN DE VERKOOPFUNCTIE
Management accounting & control: BEHEERSING VAN DE VERKOOPFUNCTIE Elke commerciële organisatie probeert haar verkopers te sturen zodat de prestaties worden verbeterd. Veel organisaties hebben dan ook een
Nadere informatieWat is de rol van bestuurders bij MVI
Wat is de rol van bestuurders bij MVI 14 December 2017 Waar is dit? Palm Islands, Dubai Waarom is MVI van belang? Impact! De uitdaging van duurzame transities The challenge we are facing today is to manage
Nadere informatiePersoonlijke factoren en Sales succes
Persoonlijke factoren en Sales succes Welke samenhang is er? Gerard Groenewegen Mei 2009 06-55717189 1 Agenda 1. Inleiding 2. Opzet studie 3. Beoordeling van dit onderzoek 4. Bevindingen 5. Conclusie 6.
Nadere informatieTransvorm Actueel. en de zorg verandert mee. Het werk(en) in de zorg verandert. Hoe reageert u als werkgever en wat doet dat met uw medewerkers?
Transvorm Actueel en de zorg verandert mee Het werk(en) in de zorg verandert. Hoe reageert u als werkgever en wat doet dat met uw medewerkers? Woensdag 17 december 2015 Dr. Monique Veld E-mail: monique.veld@ou.nl
Nadere informatieMet behoud naar de cloud maar hoe en met wie?
Asset 1 van 6 Met behoud naar de cloud maar hoe en met wie? Gepubliceerd op 1 juni 2015 We moeten naar of iets met de cloud. Wie heeft ondertussen niet zelf dit gevoel dan wel het verzoek gekregen van
Nadere informatiedesign and free choice
Pension contract design and free choice Theory and practice Pension communication and choices Henk Nijboer en Bart Boon Pension contract design and free choice Inhoud De rationele burger Economische instrumenten
Nadere informatieTH-MI Motivation Indicator. Brown Jeremy Manager Brainwave Ltd.
Brown Jeremy Manager Brainwave Ltd. TH-MI Motivation Indicator Dit rapport werd gegenereerd op 30-08-2013 door White Alan van Brainwave Ltd.. De onderliggende data dateren van 30-08-2013. OVER DE MOTIVATION
Nadere informatiePersoonlijke verkoop In dit hoofdstuk zul je het volgende leren:
OHT 16.1 Persoonlijke verkoop In dit hoofdstuk zul je het volgende leren: De rol van persoonlijke verkoop in de marketingcommunicatiemix De voor- en nadelen van persoonlijke verkoop als marketingcommunicatiemiddel
Nadere informatieOvergangsregels 2014-2015. Page 1
Inhoudsopgave MSc Accounting MSc Econometrics and Mathematical Economics MSc Economomics MSc Finance MSc Fiscale economie MSc Information Management MSc International Management MSc International Business
Nadere informatieSummary in Dutch. Samenvatting
Samenvatting In de theorie van het menselijk kapitaal zijn kennis en gezondheid uitkomsten van bewuste investeringsbeslissingen. Veel van de keuzes hieromtrent lijken in de praktijk echter niet weldoordacht.
Nadere informatieControl in een lean omgeving
22-10-2014 1 Control in een lean omgeving Sandra Tillema en Martijn van der Steen Presentatie t.b.v. Lean Innovation Network 7 oktober 2014 s.tillema@rug.nl m.p.van.der.steen@rug.nl 22-10-2014 2 Inleiding
Nadere informatieGEEF ME DE 5- METHODIEK IN DE ZORG
GEEF ME DE 5- METHODIEK IN DE ZORG Effectiviteit Geef me de 5-methodiek in zorginstelling JP van den Bent In dit rapport worden de wetenschappelijke bevindingen beschreven betreffende de effectiviteit
Nadere informatie13.6. Onderzoeksresultaten: Betekenis voor verander- en
Inhoudsopgave Dankwoord 5 Lijst van gebruikte Afkortingen 9 Lijst van figuren 15 Lijst van tabellen 16 1. Algemene inleiding 19 1.1. Inspiraties voor het onderzoek 24 1.2. Praktische relevantie van het
Nadere informatieANTECEDENTEN VAN SLACK IN OPERATIONELE BUDGETTEN RECENTE ONTWIKKELINGEN IN ONDERZOEK
Management control: ANTECEDENTEN VAN SLACK IN OPERATIONELE BUDGETTEN RECENTE ONTWIKKELINGEN IN ONDERZOEK Operationele budgettering wordt in vrijwel iedere organisatie toegepast. Het gebruik ervan gaat
Nadere informatieInteressegroep Professie & Hoger Onderwijs
Interessegroep Professie & Hoger Onderwijs Het verder ontwikkelen en uitdragen van projectmanagement als vak door: het bevorderen van onderzoek naar praktijkgericht projectmanagement het onderhouden van
Nadere informatiesmartops people analytics
smartops people analytics Introductie De organisatie zoals we die kennen is aan het veranderen. Technologische ontwikkelingen en nieuwe mogelijkheden zorgen dat onze manier van werken verandert. Waar veel
Nadere informatieHoe je zorgt voor veranderbereidheid bij medewerkers
Hoe je zorgt voor veranderbereidheid bij medewerkers Succesvol reorganiseren Hoe je zorgt voor veranderbereidheid bij medewerkers Succesvol reorganiseren Rijksorganisaties hebben te maken met veranderingen
Nadere informatiePARTNERSHIPS IN ZORGINKOOP DR ERIK M. VAN RAAIJ DR MERIEKE STEVENS
PARTNERSHIPS IN ZORGINKOOP DR ERIK M. VAN RAAIJ (ERAAIJ@RSM.NL) DR MERIEKE STEVENS (MSTEVENS@RSM.NL) PARTNERSHIPS IN ZORGINKOOP: DE TCE RATIONALE (1) Bij elke inkooprelatie treden transactiekosten op (bijv.:
Nadere informatieACTIVERENDE CONTROL EN PERCEPTIES VAN PRESTATIEMEETSYSTEMEN
Management accounting & control: ACTIVERENDE CONTROL EN PERCEPTIES VAN PRESTATIEMEETSYSTEMEN Het gebeurt regelmatig dat een bedrijf investeert in nieuwe geavanceerde systemen om prestaties te meten, maar
Nadere informatieFlexibiliteit en toerekenbaarheid in lokaal arbeidsmarktbeleid (verslag van de OECD(LEED)/UA studie)
Flexibiliteit en toerekenbaarheid in lokaal arbeidsmarktbeleid (verslag van de OECD(LEED)/UA studie) Kristel Bogaerts - Ive Marx (Centrum voor Sociaal Beleid) Wouter Van Dooren - Hans Echelpoels (Management
Nadere informatieInvloed van IT uitbesteding op bedrijfsvoering & IT aansluiting
xvii Invloed van IT uitbesteding op bedrijfsvoering & IT aansluiting Samenvatting IT uitbesteding doet er niet toe vanuit het perspectief aansluiting tussen bedrijfsvoering en IT Dit proefschrift is het
Nadere informatieEen model voor personeelsbesturing van Donk, Dirk
Een model voor personeelsbesturing van Donk, Dirk IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below.
Nadere informatieProgrammaoverzicht Bachelor Open dag 26 oktober 2019
Programmaoverzicht Bachelor Open dag 26 oktober 2019 Informatiesessies geven voorlichting over de opleiding, zoals de opbouw, toekomstperspectieven en de ervaring van een student. Proefcolleges zijn korte
Nadere informatieManagement van prestatiecontracten
Management van prestatiecontracten Dr.ir. Wendy van der Valk Universiteit Tilburg Vroeger 2 2 Wat is er gebeurd? Van: Naar: 3 Contract management Het proces van systematisch en efficiënt besturen van de
Nadere informatieProject Portfolio Management. Doing enough of the right things
Project Portfolio Management Doing enough of the right things BPUG, Hilversum, 24 juni, 2015 Inhoud 1 2 3 4 Introductie Het belang van portfolio management Project portfolio management volgens MoP 3a 3b
Nadere informatie6e Sustainability Congres 17 maart 2005. Jacqueline Cramer (EUR) Dick Hortensius (NEN) Louise Bergenhenegouwen (NEN)
6e Sustainability Congres 17 maart 2005 Jacqueline Cramer (EUR) Dick Hortensius (NEN) Louise Bergenhenegouwen (NEN) Programma Voorstel voor ISO Guidance on Social Responsibility Resultaten eerste vergadering
Nadere informatieDe kenniswerker. Prof. Dr. Joseph Kessels. Leuven 31 mei 2010
De kenniswerker Prof. Dr. Joseph Kessels Leuven 31 mei 2010 Is werken in de 21 ste eeuw een vorm van leren? Het karakter van het werk verandert: Van routine naar probleemoplossing Van volgend naar anticiperend
Nadere informatieGeschiedenis van leidinggevende stijlen
Geschiedenis van leidinggevende stijlen Aan het begin van de vorige eeuw zijn de eerste theorieën over management en leiderschap geformuleerd. Tegen de achtergrond van de industriële revolutie stonden
Nadere informatieMediacontext: thematische congruentie tussen context/advertentie en het effect op reclameverwerking in magazines
Mediacontext: thematische congruentie tussen context/advertentie en het effect op reclameverwerking in magazines Universiteit van Amsterdam, The Graduate School of Communication Naam: Jean-michel Kerkhoff
Nadere informatieSamenvatting (Summary in Dutch)
Samenvatting (Summary in Dutch) * 132 Baby s die te vroeg geboren worden (bij een zwangerschapsduur korter dan 37 weken) hebben een verhoogd risico op zowel ernstige ontwikkelingproblemen (zoals mentale
Nadere informatieOM JEZELF TE BLIJVEN, MOET JE VERANDEREN (J. BRANSEN) CONCEPTUEEL ONTWERP. X Methoden van Organisatieonderzoek. Voorbereiding op de masterthesis
OM JEZELF TE BLIJVEN, MOET JE VERANDEREN (J. BRANSEN) CONCEPTUEEL ONTWERP Voorbereiding op de masterthesis X Methoden van Organisatieonderzoek P a g i n a 1 INHOUDSOPGAVE Inhoudsopgave... 0 1. Conceptueel
Nadere informatieSamenvatting (Summary in Dutch)
Samenvatting (Summary in Dutch) Burnout, een toestand van mentale uitputting door chronische stress in de werksituatie, vormt een ernstig maatschappelijk probleem dat momenteel veel aandacht krijgt. In
Nadere informatieHow to present online information to older cancer patients N. Bol
How to present online information to older cancer patients N. Bol Dutch summary (Nederlandse samenvatting) Dutch summary (Nederlandse samenvatting) Goede informatievoorziening is essentieel voor effectieve
Nadere informatieIN CONTROL MET MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORDE DOELSTELLINGEN?
Organisatie en processen: IN CONTROL MET MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORDE DOELSTELLINGEN? 16 MCA: april 2014, nummer 2 Veel organisaties houden zich bezig met Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO).
Nadere informatieEducation: PhD (Utrecht University) MBA (Catholic University Leuven) MSc Economics (Erasmus University) Royal Military Academy
GilbertSilvius Professor of Project & Programme Management Consultant, researcher and educator Experience: >15 years Training, Education and Research >20 years Projects and Project Management >25 years
Nadere informatieCommunicatiestijlen Rapport
GITP Datum Deelnemer Beoordelen en Ontwikkelen > 04 092007 > Voorbeeldpersoon www.gitp.nl Communicatiestijlen Rapport Project Voorbeeldproject Deelnemer Voorbeeldpersoon Pakket Voorbeeld-V-486 Rapport
Nadere informatieStrategisch management en vertrouwen
Strategisch management en vertrouwen Niels van der Weerdt PhD Dept. Strategic Management Rotterdam School of Management, Erasmus University Nederlands Centrum voor Sociale Innovatie Strategisch management
Nadere informatieDe rol van gedragsfactoren bij succesvol prestatiemanagement
De rol van gedragsfactoren bij succesvol prestatiemanagement Dr. André A. de Waal MBA - Gepubliceerd in Tijdschrift Controlling, 2002, nr. 78 De Engelse versie van dit artikel heeft de Highly Commended
Nadere informatieEngagement is not a Spur of the Moment
Bevlogenheid is geen Bevlieging Affectieve Betrokkenheid als Mediator van het Verband tussen Distributieve, Procedurele en Interactionele Rechtvaardigheid en Bevlogenheid Engagement is not a Spur of the
Nadere informatieCREATING VALUE THROUGH AN INNOVATIVE HRM DESIGN CONFERENCE 20 NOVEMBER 2012 DE ORGANISATIE VAN DE HRM AFDELING IN WOELIGE TIJDEN
CREATING VALUE THROUGH AN INNOVATIVE HRM DESIGN CONFERENCE 20 NOVEMBER 2012 DE ORGANISATIE VAN DE HRM AFDELING IN WOELIGE TIJDEN Mieke Audenaert 2010-2011 1 HISTORY The HRM department or manager was born
Nadere informatieArmoedebeleving. College voor de Rechten van de Mens. GfK [April 2017] GfK May 17, 2017 Armoedebeleving 0
Armoedebeleving College voor de Rechten van de Mens GfK [April 2017] GfK May 17, 2017 Armoedebeleving 0 Management Summary GfK May 17, 2017 Armoedebeleving 1 Management summary Doelstelling onderzoek Kenmerken
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/40167 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Mooijman, Marlon Title: On the determinants and consequences of punishment goals
Nadere informatieE-HRM systemen die strategie met HR processen verbinden WHITE PAPER
E-HRM systemen die strategie met HR processen verbinden WHITE PAPER E-HRM systemen die strategie met HR processen verbinden De nieuwe generatie E-HRM systemen onderscheidt zich niet alleen door gebruikersgemak
Nadere informatieRapportage onderzoek. Leiderschap en Bevlogenheid
Rapportage onderzoek Leiderschap en Bevlogenheid 2013-2014 Inhoudsopgave Achtergrondinformatie onderzoek...2 Doelen van het onderzoek...2 Procedure van het onderzoek...2 Resultaten...3 Kenmerken deelnemers
Nadere informatie2 Situationeel leidinggeven
2 Situationeel leidinggeven Inleiding 3 Stijlen 3 Taxeren 4 Taken 5 Vragenlijst 6 Maturity-schaal 7 Leidinggevende stijl 10 Analyse stijl-maturity 15 1 2 Situationeel leidinggeven Inleiding Situationeel
Nadere informatieSafety Values in de context van Business Strategy.
Safety Values in de context van Business Strategy. Annick Starren en Gerard Zwetsloot (TNO) Papendal, 31 maart 2015. NVVK sessie Horen, Zien en Zwijgen. Safety Values in de context van Business strategy.
Nadere informatieSamenvatting. In hoofdstuk 1 wordt een algemene introductie gegeven over de onderwerpen die in dit proefschrift worden behandeld.
155 Sport- en spelactiviteiten bevorderen over het algemeen de gezondheid. Deze fysieke activiteiten kunnen echter ook leiden tot blessures. Het proefschrift beschrijft de ontwikkeling en evaluatie van
Nadere informatieSamenvatting (Summary in Dutch)
Het voornaamste doel van dit proefschrift is nieuwe methoden te ontwikkelen en te valideren om de effectiviteit van customization te kunnen bepalen en hoe dataverzameling kan worden verbeterd. Om deze
Nadere informatieKey Succes Factoren voor transmurale netwerken
Key Succes Factoren voor transmurale netwerken Transmurale zorgondersteuning: klaar voor de zorg van morgen Antwerpen, 19 mei 2016 Prof. Dr. Patrick Kenis Antwerp Management School Universiteit van Tilburg
Nadere informatieE-learning maturity model. Hilde Van Laer
E-learning maturity model Hilde Van Laer E-learning maturity model (emm) Self-assessment van online en blended leren met e-learning maturity model (emm) A driver for change? http://www.utdc.vuw.ac.nz/research/e
Nadere informatieMANAGEMENTVAARDIGHEDEN / 11
MANAGEMENTVAARDIGHEDEN / 11 Raymond Reinhardt 3R Business Development raymond.reinhardt@3r-bdc.com 3R Doelen van deze module M Deze module gaat over: G het verband kunnen leggen tussen effectiviteit, creativiteit
Nadere informatieCuratr als tool voor organisatie-ontwikkeling
THEMA Demi Chau, Ashley Grimmelikhuijsen & Sanne Ghielen Curatr als tool voor organisatie-ontwikkeling Sociaal leren Massive Open Online Courses (MOOCs) zijn al enige tijd een grote trend in onderwijsland.
Nadere informatieHet minimaliseren van risico s binnen de bedrijfsvoering met behulp van het Management management control systeem. 1. Inleiding
Het minimaliseren van risico s binnen de bedrijfsvoering met behulp van het Management management control systeem. 1. Inleiding In de laatste jaren is er een toenemende interesse geweest in de relatie
Nadere informatieDANKBAARHEID, PSYCHOLOGISCHE BASISBEHOEFTEN EN LEVENSDOELEN 1
DANKBAARHEID, PSYCHOLOGISCHE BASISBEHOEFTEN EN LEVENSDOELEN 1 Dankbaarheid in Relatie tot Intrinsieke Levensdoelen: Het mediërende Effect van Psychologische Basisbehoeften Karin Nijssen Open Universiteit
Nadere informatieInhoudsopgave. Inleiding 4. Programma 5. Module Strategie & Beleid 5. Module Sales & Account Management 6. Rooster 7. Docenten 7. Opleidingskosten 8
1 Inhoudsopgave Inleiding 4 Programma 5 Module Strategie & Beleid 5 Module Sales & Account Management 6 Rooster 7 Docenten 7 Opleidingskosten 8 Netherlands Business Academy Postbus 6546 4802 HM Breda T.
Nadere informatieMCDA methodiek in SELFIE: meten en wegen
MCDA methodiek in SELFIE: meten en wegen Maureen Rutten-van Mölken SELFIE tweede nationale workshop 29 maart 2018 Agenda 12:00 12:30u Inloop met koffie, thee en broodjes 12:30 12:45u Voorstelrondje 12:45
Nadere informatieDe invloed van Vertrouwen, Relatietevredenheid en Commitment op Customer retention
De invloed van Vertrouwen, Relatietevredenheid en Commitment op Customer retention Samenvatting Wesley Brandes MSc Introductie Het succes van CRM is volgens Bauer, Grether en Leach (2002) afhankelijk van
Nadere informatieDraagvlak creëren. Jelte M. Wicherts
Draagvlak creëren Jelte M. Wicherts 1 Onderwijs in data management 30 methods books 21 statistics books no ethics chapter 10% includes ethics chapter 90% 30 methods book discusses data storage 10% no ethics
Nadere informatieInnovatie, ontwikkelingen en samenwerking. Een blik op het micro-mkb op basis van de Innovatief Personeelsbeleid-vragenlijst.
Innovatie, ontwikkelingen en samenwerking. Een blik op het micro-mkb op basis van de Innovatief Personeelsbeleid-vragenlijst. Het onderzoeksproject Innovatief Personeelsbeleid richt zich op de vraag hoe
Nadere informatieISO 9001: Business in Control 2.0
ISO 9001: 2015 Business in Control 2.0 Waarom Geintegreerd toepassen verschillende management normen Betere aansluiting normen op de strategie; zorgen voor een goede inbedding in de bedrijfsvoering WAAROM
Nadere informatieSuccesvol reorganiseren: hoe u zorgt voor veranderbereidheid bij medewerkers
Succesvol reorganiseren: hoe u zorgt voor veranderbereidheid bij medewerkers Rijksorganisaties hebben te maken met veranderingen in de omgeving door nieuwe technologie, maatschappelijke ontwikkelingen
Nadere informatieFORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: BEVORDERENDE EN BELEMMERENDE FACTOREN
FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: BEVORDERENDE EN BELEMMERENDE FACTOREN ONDERWIJS RESEARCH DAGEN, ROTTERDAM, 26 MEI 2016 CHRISTEL H.D. WOLTERINCK WILMA B. KIPPERS KIM SCHILDKAMP CINDY L. POORTMAN FORMATIEF
Nadere informatieCesuurbepaling houdt veel meer in dan afspreken dat 55% een voldoende is
Cesuurbepaling houdt veel meer in dan afspreken dat 55% een voldoende is Door: Jolanda Soeting en Esther Haykens Stel: je hebt een volledige toets of opdracht samengesteld. De toets bestaat bijvoorbeeld
Nadere informatieHuman Performance Contextscan Persoonlijke rapportage
Human Performance Contextscan Persoonlijke rapportage Bedrijf FlowQ Coach Max Wildschut Cliëntcode 2167 Wachtwoord u295gr Datum 26 oktober 2008 2008 FlowQ www.flowq.nl V-HPC0801 Rapportage 2167 Pagina
Nadere informatieThe influence of Management Style on Networked Innovation in Consultancy & Engineering Firms
The influence of Management Style on Networked Innovation in Consultancy & Engineering Firms Master thesis Arjen van Bruchem Inhoud Wat verstaan we onder innovatie? Waarom dit onderzoek? Aanpak van het
Nadere informatie/hpm. Onderzoek werkstress, herstel en cultuur. De rol van vrijetijdsbesteding. 6 februari 2015. Technische Universiteit Eindhoven
Onderzoek werkstress, herstel en cultuur De rol van vrijetijdsbesteding 6 februari 2015 Technische Universiteit Eindhoven Human Performance Management Group ir. P.J.R. van Gool prof. dr. E. Demerouti /hpm
Nadere informatieRecepten uit het kookboek. van het gebruik van sociale media voor innovatie
Recepten uit het kookboek van het gebruik van sociale media voor innovatie 1 Sociale media en NPD Set Inzet sociale media: - vermogen definiëren probleem - vermogen identificeren juiste crowd - vermogen
Nadere informatie