Plan van aanpak Ondersteuning na jeugdzorg regio Achterhoek. Zorg voor jeugd dichtbij. Oktober 2012 december 2013

Transcriptie

1 Plan van aanpak Ondersteuning na jeugdzorg regio Achterhoek Zorg voor jeugd dichtbij Oktober 2012 december Inleiding 2. De uitdaging 3. Doelstelling 4. Resultaten 5. Doelgroep 6. Afbakening samenhang met ambulante jeugdzorg zonder indicatie 7. Organisatiestructuur 8. Werkwijze activiteiten - planning 9. Risico s 10. Randvoorwaarden 11. Geldbeheersing 12. Kwaliteit 13. Monitoring en evaluatie 14. Communicatie 15. Borging Bijlagen: BMC kader 1

2 1. Inleiding Dit plan van aanpak is opgesteld in opdracht van het POHO sociaal, dat in 2011 opdracht heeft verstrekt aan centrumgemeente Doetinchem voor het opstellen van een regionale agenda kwetsbare jeugd (prioriteit in het kader van OGGZ nota Het Achterhoeks regionaal kompas ), met in elk geval aandacht voor de nazorg na jeugdzorg, kansrijk wonen en werken en de Zorgmonitor. Tijdens de voorbereidingen voor het project Kwetsbare jeugd begin 2012, is aansluiting gezocht bij de projectorganisatie van de transformatie jeugdzorg. Het traject transitie jeugdzorg is overkoepelend en richtinggevend voor de inrichting en financiering van het toekomstige jeugdzorgstelsel. De regionale agenda kwetsbare jeugd heeft een tactisch/operationeel karakter (uitvoeringsagenda) en een iets ander perspectief, met trajecten die gefinancierd worden vanuit zowel de OGGZ, jeugdzorg, als AWBZ en WWNV. het project inzet ambulante jeugdzorg zonder indicatie, omdat in beide projecten wordt uitgegaan van een generalistenteam dat de verbinding legt tussen zogenaamde 0 e, 1 e en 2 e lijns ondersteuning en voor inzet voor zowel 18- als 18+. De werktitel van beide projecten is Zorg voor jeugd dichtbij, met als subtitels inzet jeugdzorg zonder indicatie en ondersteuning na jeugdzorg. De ondersteuning na jeugdzorg heeft niet alleen betrekking op geindiceerde jeugdzorg, maar ook op begeleiding na jeugd-ggz, jeugd-lvg en jeugd-detentie. Onderlegger voor dit plan van aanpak Ondersteuning na jeugdzorg is het zogenaamde BMC basiskader Begeleiding en ondersteuning na jeugdzorg (zie bijlage 1) dat in 2010 in opdracht van de provincie Gelderland is opgesteld. Dit kader bevat afspraken rondom warme overdracht en bijbehorende informatiestromen voor het opstellen van een nazorgplan voor jeugdigen die uitstromen uit de geïndiceerde jeugdzorg en daarna nog behoefte hebben aan zorg. Sinds het opstellen van dit basiskader hebben de ontwikkelingen op het gebied van Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) niet stil gestaan en hebben gemeenten en instellingen te maken gekregen met de transities jeugdzorg, AWBZ en WWnV en ontwikkelingen op het gebied van Welzijn Nieuwe Stijl. Deze ontwikkelingen worden daarom meegenomen in dit plan van aanpak. 2. De uitdaging De uitdaging voor de regio Achterhoek is om te komen tot een soepele en doorgaande begeleiding en ondersteuning voor jeugdigen van 0 tot 23 jaar die dit nodig hebben. In enkele gevallen zal, waar nodig, een leeftijdsgrens van 27 jaar aangehouden worden. Daarnaast ligt de focus op de transformatie jeugdzorg. De zogenaamde knip in de begeleiding tussen 1 e lijns en 2 e lijns jeugdzorg en een leeftijdsknip tussen 18- en 18+ is niet wenselijk. Het CJG als toekomstpoort voor de toekomstige zorg voor jeugdheeft als uitgangspunt 1 gezin, 1 plan, 1 aanspreekpunt voor 0-23 jaar en speelt daarom een belangrijke rol bij het realiseren van de begeleiding en -ondersteuning na jeugdzorg. De professionals vanuit de (nu nog) geïndiceerde jeugdzorg, jeugd-ggz, jeugd-lvg en jeugd detentie zullen nauwer moeten samenwerken met de professionals uit CJG en volwassenenzorg om deze doorgaande begeleiding te kunnen realiseren. Na de transitie zal een volledige transformatie, c.q. integratie tot stand zijn gekomen. Deze pilot is hierop een voorloper. De uitgangspunten hierbij zijn: 2

3 - De vraag van de jeugdige/zijn gezin staat centraal - Hij/zij wordt ondersteund bij het maken van zijn eigen ondersteuningsplan, - waarbij eerst wordt bekeken wat hij/zij en het sociale netwerk zelf kan doen aan de oplossing, - daarna wordt bekeken welke professionele ondersteuning nodig is. - De jeugdige/gezin heeft 1 aanspreekpunt voor de coördinatie/uitvoering van dit plan: de casushouder/ generalist. - De casushouder/generalist is verantwoordelijk voor de coördinatie/afstemming met alle bij de uitvoering van dit plan betrokken partijen. - De casushouder/generalist voert de benodigde ondersteuning zoveel mogelijk zelf uit.. Schematisch ziet dit er als volgt uit: 1e lijns organisaties onderwijs sociale netwerk Jeugdige / gezin en generalist geïndic. jeugdzorg jeugd lvg justitie / detentie jeugd ggz De uitdaging is tevens om deze werkwijze in de hele regio Achterhoek in te voeren, met aandacht voor couleur locale en maatwerk per gemeente. Met name de mate waarin de generalist ook zelf ondersteuning uitvoert, wordt per gemeente op dit moment verschillend ingevuld. Een doorgaande begeleiding en ondersteuning betekent ook dat aansluiting wordt gezocht bij reeds bestaande initiatieven die gericht zijn op het realiseren van doorgaande lijn en 1 gezin, 1 plan, 1 aanspreekpunt, zoals het experiment ambulante jeugdzorg zonder indicatie dat in het najaar van 2012 in de regio Achterhoek wordt gestart en de ontwikkeling van gebiedsgerichte generalistenteams in verschillende gemeenten in de Achterhoek (welzijn nieuwestijl). Omdat de inrichting van deze gebiedsgerichte teams per gemeente verschillend is, wordt de aansluiting hierbij ook couleur locale vormgegeven. Gestreefd wordt om de projectgroepen van de projecten experiment ambulante jeugdhulp zonder indicatie regio Achterhoek en de projectgroep nazorg na jeugdzorg te integreren tot projectgroep Zorg voor jeugd dichtbij. 3

4 3. Doelstelling Het doel van dit plan van aanpak is tweeledig: Het realiseren van een zorgcontinuüm door de aansluiting tussen het sociale netwerk, de 1 e en 2 e lijns organisaties en de generalist bij de ondersteuning van de jeugdige/het gezin (1 gezin, 1 plan, 1 aanspreekpunt). Het versterken van het onderlinge netwerk van collega s van de verschillende organisaties die jeugdigen en jong volwassenen ondersteunen en begeleiden en realiseren van aansluiting met gebiedsgericht samenwerkende teams. 4. Resultaten Met de uitvoering van dit plan van aanpak worden de volgende resultaten behaald: Het provinciale basiskader begeleiding en ondersteuning na geïndiceerde jeugdzorg is - op basis van voortschrijdend inzicht en aansluitend bij de transities jeugdzorg, AWBZ, WWnV en Welzijn nieuwe stijl - bijgesteld en geïmplementeerd in de Achterhoekse gemeenten. In alle 8 Achterhoekse gemeenten is een eenduidige route (uniforme werkwijze) ingericht voor jongeren na afsluiting van een traject van geïndiceerde jeugdzorg, jeugd-ggz, jeugd-lvg en jeugd-detentie. Deze route is couleur locale en sluit aan bij wat er al beschikbaar is in gemeenten aan CJG, gebiedsteams, maatschappelijk werk ed. Deze route is opgenomen in het regionale handelingsprotocol ZorgOog. De professionals die met jeugdigen en jong volwassenen werken, zijn bekend met deze route en kennen hun eigen rol, taak en verantwoordelijkheden hierin. In de Achterhoekse gemeenten wordt de Zorgmonitor gebruikt voor registratie van het gezinsplan (1 gezin, 1 plan). De generalisten zijn het aanspreekpunt voor de jeugdige/gezin: zij volgen de jeugdige tijdens diens geïndiceerde traject en zijn waar mogelijk de uitvoerders van de begeleiding en ondersteuning vóór en ná de geïndiceerde jeugdzorg, jeugd-ggz, jeugd-lvg en jeugddetentie. Deze werkwijze sluit aan bij de afspraken die gemaakt zijn/worden in de aanpak Experiment ambulante jeugdzorg zonder indicatie regio Achterhoek : Zorg voor jeugd dichtbij. 5. Doelgroep Dit plan van aanpak richt zich op Professionals uit de zogenaamde 1 e lijn, geïndiceerde jeugdzorg, jeugd-ggz, jeugd-lvg en jeugd-detentie, die werken met jeugdigen van 0 23 (in voorkomende gevallen tot 27) jaar - die uitstromen uit een traject provinciaal gefinancierde jeugdzorg, jeugd-ggz, jeugd-lvg of jeugd-detentie, zowel ambulant als residentieel (hierna te noemen jeugdzorg ), - en die een vorm van begeleiding of ondersteuning nodig hebben uit de 1 e lijn, na of naast dat traject. 4

5 Uit de inventarisatiematrix activiteitenaanbod kwetsbare jeugd Achterhoek (september 2012) blijkt dat het hierbij gaat om de volgende aantallen jeugdigen: Regionale Beleidscijfers 2011 (bron INIT18 en Jeugdzorg Gelderland) Aalten Berkell. Bronkh. D chem Montf. Oost Gelre Oude IJsselstr. W wijk Totaal Totaal aantal kinderen Jeugdhulpverlening Jeugd- en opvoedhulp Jeugdbescherming Jeugdreclassering Samenloop Cliënten AWBZ Samenloop met JB en/of JR maatregel Jeugdzorg aanspraak Ook aanspraak zorgverzekeringswet Onderzoeken AMK Spoedeisende zorg 46 Gezinsvoogdij Achterhoek Unieke jeugdigen geplaatst in gesloten JZ 6 Jeugd GGZ (2009) Bron: college van zorgverkeringen 1 e lijns psychologische zorg (2009) DBC zonder verblijf (2009) DBC met verblijf (2009) Jeugd LVG (2010) Bron: CIZ Extramuraal Afbakening Dit plan van aanpak richt zich niet op - Het realiseren van (nieuw) activiteitenaanbod. - De inzet van ambulante jeugdhulpverlening zonder indicatie (dit experiment wordt in een apart project uitgewerkt, waarbij wel wordt aangesloten en dat zoveel mogelijk in combinatie met dit project wordt opgepakt). 5

6 7. Organisatie structuur Voor de uitvoering van de plan van aanpak wordt zoveel mogelijk aangesloten bij bestaande overlegstructuren en werkwijzen. Er wordt een zo efficiënt mogelijke projectorganisatie ingericht. Opdrachtgever Projectgroep centrumgemeente Doetinchem, BJZ, provinciale jeugdzorgaanbieder Lindenhout, GGNet, Lichtenvoorde, Pluryn, Iriszorg, AMW (Sensire, IJsselkring), MEE, Veiligheidskamer, vertegenwoordiging van lokale CJG coördinatoren. Afstemming wordt gezocht met de zorgstructuren/samenwerkingsverbanden primair en voortgezet onderwijs en beroepsonderwijs in het kader van de voortrekkersaanpak Passend onderwijs/zorg voor jeugd op het ROC Graafschap College en de ontwikkelingen Jeugdmaatschappelijk werk op het voortgezet onderwijs in de Achterhoek. Zoveel mogelijk wordt aangesloten bij project ambulante jeugdzorg zonder indicatie, waarvan de samenstelling deels overlappend is aan die van de projectgroep nazorg. Eventueel wordt hierbij een aanvulling/splitsing gemaakt op agenda. De projectgroep - Bewaakt de voortgang van het project - Stuurt het project aan en indien noodzakelijk bij - Heeft beslissingsbevoegdheid. De - Is trekker van de projectgroep (in samenwerking /afstemming met experiment ambulante jeugdhulp zonder indicatie). - Stemt af met en rapporteert aan de opdrachtgever, de provincie, het AO jeugd, AO OGGZ en de projectgroep transformatie jeugdzorg. 8. Werkwijze 1. Samenstelling projectgroep en bespreking van het plan van aanpak en werkwijze. 2. Inventarisatie van de werkwijze(s) CJG/generalisten in iedere Achterhoekse gemeente. 3. Het basiskader nazorg wordt zo nodig aangescherpt en passend gemaakt aan de meest recente ontwikkelingen in de Achterhoek ten aanzien van de werkwijze CJG, generalisten en gebiedsteams en transities jeugdzorg, AWBZ en WWnV. 4. Afspraken maken met de aanbieders van geïndiceerde jeugdzorg, jeugd-ggz,jeugd-lvg en jeugddetentie over de samenwerking met het CJG/generalisten/gebiedsteams en het werken conform het basiskader. 5. Afspraken maken met de CJG s/generalisten/gebiedsteams en onderwijs over de samenwerking met de aanbieders van geindicieerde jeugdzorg, jeugd-ggz, jeugd-lvg en jeugd-detentie en het werken conform het basiskader. 6. Afspraken maken over vervolg begeleiding/ondersteuning na 18 jaar met gemeenten en aanbieders. 6

7 7. Beschrijven van de uniforme werkwijze en invulling van het couleur locale. Aansluiten bij de werkwijze inzet jeugdzorg zonder indicatie. 8. De professionals worden geschoold in de uniforme werkwijze, zo mogelijk gecombineerd met de werkwijze inzet ambulante jeugdzorg zonder indicatie. Opzet en planning maken voor werktafels/werkbegeleiding per gemeente. Vervolgens werktafels/werkbegeleiding uitvoeren (als financiering hiervoor gevonden is). 9. Gebruiken van de Zorgmonitor voor registratie van het gezinsplan. 10. Monitoren en evalueren van de werkwijze en zo nodig bijstellen. 8.1 Activiteiten en planning Wat Wie Wanneer Opmerkingen 1 Samenstelling projectgroep en bespreking van het plan van aanpak en werkwijze. November/decem ber Inventarisatie van de werkwijze(s) CJG in iedere Achterhoekse gemeente. 3 Het basiskader nazorg wordt zo nodig aangescherpt en passend gemaakt aan de meest recente ontwikkelingen in de Achterhoek ten aanzien van de werkwijze CJG, generalisten en gebiedsteams en gebiedsteams en transities jeugdzorg, AWBZ en WWnV. afstemming met zonder indicatie) samenwerking met zonder indicatie) Kwetsbare jeugd In samenwerking met projectgroep November 2012/ januari Februari/maart 2013 Zoveel mogelijk aansluiten bij Inzet jeugdzorg zonder indicatie. 4 Afspraken maken met de aanbieders van geïndiceerde jeugdzorg, jeugdggz, jeugd-lvg en jeugd-detentie over de samenwerking met het CJG/generalisten/gebiedsteams en het werken conform het basiskader. afstemming met zonder indicatie) November/ december 2012 inventarisatie. Februari/maart finetunen afspraken. 5 Afspraken maken met de CJG s/generalisten/gebiedsteams en onderwijs over de samenwerking met de aanbieders van geindicieerde jeugdzorg, jeugd-ggz, jeugd-lvg en jeugd-detentie en het werken conform het basiskader. 6 Afspraken maken over vervolg begeleiding/ondersteuning na 18 jaar met gemeenten en aanbieders. afstemming met zonder indicatie). afstemming met zonder indicatie) Maart-april 2013 Maart-april 2013 Afspraken maken met gemeenten en partners over aansluiting met ZIOS, CJG aanspreekpunten, jeugdmaatschappelijk werk VO en trajectcoaches MBO. 7 Beschrijven van de uniforme Vanaf april 2013 Couleur locale: invulling 7

8 werkwijze werken met het gezinsplan - en invulling van het couleur locale. Aansluiten bij de werkwijze inzet ambulante jeugdzorg zonder indicatie. 8 De professionals worden geschoold in de uniforme werkwijze, zo mogelijk gecombineerd met de werkwijze inzet jeugdzorg zonder indicatie. Opzet en planning maken voor werktafels per gemeente. Vervolgens werktafels uitvoeren (als financiering voor werktafels gevonden is). 9 Gebruiken van de Zorgmonitor voor registratie van het gezinsplan. 10 Monitoren en evalueren van de werkwijze en zo nodig bijstellen. afstemming met zonder indicatie) ism ambulante zorg zonder indicatie en ism partners en gemeenten. ism partners Februari-april 2013 instructie. Scholing in werkwijze ( wrap around care, gezinsplan, eigen kracht ed) aansluitend. Vanaf april 2013 Vanaf april 2013 verschilt per gemeente, zie bijlage matrix Scholing in werkwijze wrap around care, eigen kracht, gezinsplan etc wordt ook breder opgepakt in oa de regionale agenda kwetsbare jeugd en 3 transformaties (cultuuromslag). Gebruik Zorgmonitor wordt ook breder opgepakt als agendapunt regionale agenda kwetsbare jeugd. 11 Borging Partners en gemeenten Vanaf Risico s De uitwerking per gemeente is te divers waardoor de uniforme werkwijze en resultaten van dit project moeilijk te behalen zijn. Onvoldoende financiële middelen per gemeente voor het uitvoeren van de nazorg (begeleiding en ondersteuning) na jeugdzorg, jeugd-ggz, jeugd-lvb of jeugd-detentie, hetgeen leidt tot onvoldoende beschikbare capaciteit in de CJG s/gebiedsteams. Onvoldoende draagvlak bij partners van geïndiceerde jeugd-zorg, jeugd-ggz, jeugd-lvb en jeugddetentie en onderwijs voor het invoeren van de uniforme werkwijze met generalisten als aanspreekpunt voor de jeugdige/gezin gedurende het gehele traject. Projectencaroussel: het blijft moeilijk om de samenhang tussen alle projecten richting de vernieuwde zorg voor jeugd te blijven zien: pilot ambulant, nazorg na jeugdzorg, regionale agenda kwetsbare jongeren, CJG, Welzijn Nieuwe stijl 10. Randvoorwaarden De aanpak ondersteuning na jeugdzorg moet gedragen worden op bestuurlijk, (middle)management en uitvoerend niveau. Er moet voldoende (ambtelijke) capaciteit beschikbaar zijn om deze aanpak op de (beleids)agenda te zetten en uit te voeren. 8

9 De uniforme werkwijze (1 gezin, 1 plan, 1 aanspreekpunt: gezinsplan) moet structureel in het CJG/gebiedsteams geborgd worden, zodat ook na afloop van deze projectperiode de uniforme werkwijze wordt uitgevoerd. Door gemeenten moeten voldoende financiële middelen beschikbaar gesteld worden om de ondersteuning na jeugdzorg,jeugd-ggz, jeugd-lvb en jeugd-detentie en de deskundigheidsbevordering (zorgcontinuüm en scholingsplan) uit te voeren. 11. Geldbeheersing De centrumgemeente Doetinchem heeft een provinciale subsidie ontvangen voor de implementatie van het Basiskader in de regio Achterhoek en heeft hiervoor een aangetrokken voor de periode tot en met december De gemeenten en organisaties leveren een bijdrage aan dit project door middel van de inzet van formatie en financieren dit vanuit hun eigen middelen. De gemeenten zorgen voor voldoende financiële dekking om de ondersteuning na jeugdzorg, jeugdggz, jeugd-lvb en jeugd-detentie te kunnen realiseren. Van de organisaties zelf wordt inzet verwacht door hun medewerkers in staat te stellen deel te nemen aan deze uniforme werkwijze en aan de scholing en een financiële bijdrage te leveren aan de scholing van hun medewerkers. De kosten hiervoor zullen per organisatie verschillen. Voor de uitvoering van de scholing wordt een aparte begroting opgesteld, inclusief de dekking. 12. Kwaliteit Door regelmatige afstemming en rapportage over de voortgang, ontwikkelingen, successen en knelpunten, wordt de kwaliteit van dit project beheerst en bewaakt. 13. Monitoring en evaluatie Monitoring vindt plaats door middel van voortgangsrapportages, die in de projectgroep worden besproken en gerapporteerd aan de opdrachtgever, provincie Gelderland, AO jeugd, AO OGGZ, regionale projectgroep transitie jeugdzorg en provinciale soverleg nazorg na jeugdzorg. 14. Communicatie Met het AO jeugd, AO OGGZ, de coördinatoren van de lokale zorgnetwerken, de regionale projectgroep transitie jeugdzorg en het provinciale soverleg nazorg na jeugdzorg wordt regelmatig gecommuniceerd over de voortgang van het project. Via de opdrachtgever wordt gerapporteerd aan en gecommuniceerd met het POHO sociaal. Verder wordt over het project en de aanpak gecommuniceerd door middel van workshops/presentaties op lokale, regionale of provinciale bijeenkomsten met professionals, management en/of bestuurders. 9

10 Aan bewoners en professionals wordt gecommuniceerd door middel van CJG website, website buurtcoach, gemeentepagina (virtueel en krant), sociale media. Voor de uitvoering van de communicatie wordt een communicatieplan opgesteld, in afstemming met het project. 15. Borging De uniforme werkwijze, waarbij ook de ondersteuning na jeugdzorg, jeugd-ggz, jeugd-lvb en jeugddetentie wordt gerealiseerd door generalisten/gebiedsteams, wordt in iedere gemeente uitgevoerd en bekostigd met middelen die met de transities jeugdzorg, AWBZ en WWnV voor gemeenten beschikbaar zijn. In de periode totdat de transities zijn ingevoerd, maken gemeenten afspraken met de aanbieders van jeugdzorg, jeugd-ggz, jeugd-lvb en jeugd-detentie over nauwere samenwerking, overdracht aan de generalisten en aansluiting bij elkaars werkwijze. 10

11 Bijlage 1: BMC kader 11