Farmacogenetica bij de KNMP. Mandy van Rhenen BO3 bijeenkomst 8 maart 2016

Transcriptie

1 Farmacogenetica bij de KNMP Mandy van Rhenen BO3 bijeenkomst 8 maart 2016

2 Inhoud presentatie Ondersteuning Farmacogenetica Medicatiebewaking Overige ondersteuning Beleidskader Horizon2020 Rol KNMP Toekomst presentatie 2

3 Farmacogenetica in het nieuws presentatie 3

4 Ondersteuning Farmacogenetica Geschiedenis Medicatiebewaking farmacogenetica sinds 2006 in G- Standaard Werkgroep Farmacogenetica heeft nu 12 leden: ziekenhuisapothekers, onderzoekers, internist, huisarts en klinisch chemici Publicatie adviezen in 2011: opgenomen op Adviezen in G-Standaard opgenomen: beschikbaar in de meeste AIS, HIS en ZAIS. presentatie 4

5 Ondersteuning Farmacogenetica Werkwijze Geneesmiddel Informatie Centrum Literatuur zoeken en selecteren Gebruik gestandaardiseerde zoektermen Artikelen over relatie genotype en geneesmiddel (niet over bv. geneesmiddelinteracties) Literatuur samenvatten in risicoanalyse Voorstel maken voor adviestekst Vergadering voorbereiden Uitlevering in de G-Standaard, zichtbaar op de Kennisbank. presentatie 5

6 Ondersteuning Farmacogenetica Werkgroep Farmacogenetica Selectie gen-geneesmiddelinteracties Literatuur wordt verdeeld over werkgroepleden Controle risicoanalyses Controle adviesteksten Meer informatie werkwijze: transparantiedocument presentatie 6

7 presentatie 7

8 presentatie 8

9 presentatie 9

10 presentatie 10

11 Beslissing gen-geneesmiddelinteractie Literatuur 18 referenties: invloed CYP2D6 genotype op kinetiek of klinische parameters (effectiviteit of bijwerkingen) Scoren kwaliteit studie en gevonden effect Conclusie In geen van de studies is een associatie tussen de bijwerkingen en het CYP2D6 genotype gevonden Alleen verminderde effectiviteit bij UM Wel (groot) verschil in Css/AUC: geen relatie met bijwerkingen? presentatie 11

12 presentatie 12

13 Onderbouwing in rechtzaken? Contact met forensisch arts Selma Eikelenboom Paroxetine en andere SSRI's en SNRI's zijn vaak zowel inhibitors als substraat van een bepaalde CYP. Dus ook al heb je geen polymorfisme dan nog worden normale metabolizers na verloop van tijd poor metabolizers. Poor metabolizers hebben nog veel grotere problemen omdat die vanaf het begin in de problemen komen. 2D6 wordt door paroxetine direct geremd en zij lopen het risico op dosis onafhankelijke, idiosyncratische bijwerkingen als acathisie Ontvangen literatuur gaat over CYP2D6 remming, niet over genotypering. presentatie 13

14 Altijd actie nodig Actie ja/nee afh. van genotype Geen actie nodig Abacavir - HLA Aripiprazol - CYP2D6 Ribavirine -HLA Anticoncep met oestrog-fvl Haloperidol - CYP2D6 Duloxetine - CYP2D6 Metoprolol - CYP2D6 Atomoxetine - CYP2D6 Glibenclamide - CYP2C9 Zuclopentixol - CYP2D6 Voriconazol - CYP2C19 Gliclazide - CYP2C9 Fenytoine - CYP2C9 Esomeprazol - CYP2C19 Glimepiride - CYP2C9 Flecainide - CYP2D6 Lansoprazol - CYP2C19 Tolbutamide - CYP2C9 Propafenon - CYP2D6 Omeprazol - CYP2C19 Moclobemide - CYP2C19 Amitriptyline - CYP2D6 Pantoprazol - CYP2C19 Mirtazapine - CYP2D6 Clomipramine - CYP2D6 Rabeprazol - CYP2C19 Carvedilol - CYP2D6 Overzicht huidige farmacogenetica bewakingen Doxepine - CYP2D6 Imipramine - CYP2C19 Acenocoumarol - CYP2C9 Imipramine - CYP2D6 Sertraline - CYP2C19 Fenprocoumon - CYP2C9 Nortriptyline - CYP2D6 Clopidogrel - CYP2C19 Gefitinib - CYP2D6 Venlafaxine - CYP2D6 Irinotecan - UGT1A1 Risperidon - CYP2D6 Atorvastatine - SLCO1B1 Paroxetine - CYP2D6 Atenolol - CYP2D6 Simvastatine - SLCO1B1 Pimozide - CYP2D6 Bisoprolol - CYP2D6 Citalopram - CYP2C19 Acenocoumarol - VKORC1 Flufenazine - CYP2D6 Codeine - CYP2D6 Fenprocoumon - VKORC1 Quetiapine - CYP2D6 Escitalopram - CYP2C19 Tamoxifen - CYP2D6 Flupentixol - CYP2D6 Oxycodon - CYP2D6 Clozapine - CYP1A2 Olanzapine - CYP2D6 Tramadol - CYP2D6 Amiodaron - CYP2D6 Efavirenz - CYP2B6 Clonidine - CYP2D6 Flucloxacilline - HLA-B*5701 Disopyramide - CYP2D6 Fluorouracil/capecitabine - DPD Kinidine - CYP2D6 Azathiopurine/6-MP - TPMT Methylfenidaat - CYP2D6 Tioguanine - TPMT Prasugrel - CYP2C19 Tacrolimus - CYP3A5 Sotalol - CYP2D6 Tegafur - DPD Fluvoxamine - CYP2C19 Mirtazapine - CYP2C19 Sertraline - CYP2D6 Ticagrelor - CYP2C19 Citalopram/escitalopram - CYP2D6 Fluvastatine - SLCO1B1 Clozapine - CYP2D6 Olanzapine - CYP1A2 presentatie 14

15 Overige ondersteuning Farmacogenetica Kennisdocument Valt onder labwaarden op de Kennisbank Overzicht en extra informatie over farmacogenetica Informatorium Medicamentorum Farmacogenetica adviezen in stofmonografie Achtergrondteksten Op KNMP.nl en de Kennisbank informatie per gen Opgenomen in de Nationale CI lijst (Nictiz) presentatie 15

16 Beleidskader Farmacogenetica Doel: De KNMP en NVZA ondersteunen apothekers in het verkrijgen van een rol als deskundige in de farmacogenetica, zodat patiënten nog veiliger en effectiever de medicatie kunnen gebruiken. Activiteiten 2016: Casus verzamelen/ publiceren Focusgroepen OA Pilot opzetten Summerschool presentatie 16

17 presentatie 17

18 Horizon2020 presentatie 18

19 Horizon presentatie 19

20 Horizon2020 Rol KNMP Work package leader Evidence-based guidelines Bepalen milestones en deliverables Opstellen begroting en benodigd aantal fte Afstemming met overlappende work packages: voornamelijk ICT Naast KNMP ook andere partners in WP2 presentatie 20

21 Horizon2020 Wat gaan we doen? Vertalen alle farmacogenetica bewakingen naar ENG Vertalen korte adviesteksten naar ES, GR, DU, SLO, IT Farmacogenetica bewakingen updaten en uitbreiden Inventariseren andere Europese richtlijnen/ land specifieke informatie/ prioriteiten voor nieuwe farmacogenetica bewakingen Verspreiden vertaalde bewakingen via G-Standaard Lijst met relevante varianten om voorafgaand aan behandeling te bepalen. presentatie 21

22 Toekomst Nederlandse farmacogenetica-adviezen in gebruik in Europa, wellicht ook na 5 jaar. Vertaling maakt internationale toepassing mogelijk. Uitgebreid en up-to-date bestand komende 5 jaar. Meer ervaring in Europa, maar ook in Nederland, kan implementatie verder helpen. presentatie 22

23 presentatie 23