BESLUIT. Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet.

Transcriptie

1 Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet. Nummer 3900 /15 Betreft zaak: 3900/Colgate-Palmolive - Gaba I. MELDING 1. Op 28 januari 2004 heeft de directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit een melding ontvangen van een voorgenomen concentratie in de zin van artikel 34 van de Mededingingswet. Hierin is medegedeeld dat Colgate-Palmolive Company voornemens is zeggenschap te verkrijgen, in de zin van artikel 27, onder b, van de Mededingingswet, over Gaba Holding AG. Van de melding is mededeling gedaan in Staatscourant 21 van 2 februari Naar aanleiding van de mededeling in de Staatscourant zijn geen zienswijzen van derden naar voren gebracht. Ambtshalve zijn vragen gesteld aan verschillende marktpartijen. II. PARTIJEN 2. Colgate-Palmolive Company (hierna: Colgate) is een openbare vennootschap met beperkte aansprakelijkheid naar het recht van de staat Delaware (Verenigde Staten). Colgate staat aan het hoofd van de Colgate-Palmolive groep, een concern dat wereldwijd actief is op het gebied van de productie en verkoop van merkproducten inzake mondverzorging, persoonlijke verzorging, schoonmaakmiddelen, textielverzorging en huisdiervoeding. 3. Gaba Holding AG (hierna: Gaba) is een openbare vennootschap met beperkte aansprakelijkheid naar Zwitsers recht. De aandelen in Gaba worden thans gehouden door een aantal private aandeelhouders. Gaba is actief op het gebied van de productie en verkoop van mondverzorgingsproducten. Naast de afzet in Nederland van haar eigen producten is Gaba in Nederland actief als distributeur voor een aantal producenten. De producten van deze ondernemingen vallen onder de categorieën persoonlijke verzorging en mondverzorging. 4. Genoemde distributieactiviteiten in Nederland worden verricht door een dochteronderneming van Gaba, Gaba B.V. De eigen producten van Gaba alsmede een aantal producten dat wordt geproduceerd door dochterondernemingen van Johnson & Johnson, worden in Nederland gedistribueerd door de vennootschap Johnson & Johnson Gaba B.V. (hierna: JJG). JJG is een gemeenschappelijke onderneming van Gaba B.V. en Johnson Medical B.V. waarbij ieder over de helft van de aandelen beschikt. Echter, alle diensten met betrekking tot verkoop, 1 Openbare versie

2 marketing, distributie en administratie, die nodig zijn voor de bedrijfsuitoefening van JJG, worden door Gaba B.V. verricht in het kader van een dienstenregeling. De producten die worden gedistribueerd door JJG worden voor de beoordeling van onderhavige concentratie aan Gaba toegerekend. II. DE GEMELDE OPERATIE 5. De gemelde operatie betreft de overname van [een meerderheid] * van alle in Gaba uitstaande aandelen. Het voornemen tot concentratie is vastgelegd in een door partijen bij de melding overgelegde Share Purchase Argreement d.d. 18 december III. TOEPASSELIJKHEID VAN HET CONCENTRATIETOEZICHT 6. De gemelde operatie is een concentratie in de zin van artikel 27, onder b, van de Mededingingswet. De hierboven, onder punt 5, omschreven transactie leidt er toe dat Colgate uitsluitende zeggenschap zal verkrijgen over Gaba. 7. Betrokken ondernemingen zijn Colgate en Gaba. 8. Uit de bij de melding ter beschikking gestelde omzetgegevens blijkt dat de gemelde concentratie binnen de werkingssfeer van het in hoofdstuk 5 van de Mededingingswet geregelde concentratietoezicht valt. IV. BEOORDELING A. RELEVANTE MARKTEN Rel evant e pr oduct mar kt en 9. Beide partijen zijn actief op het gebied van persoonlijke verzorgingsproducten (zoals parfums, aftershaves, zepen, doucheschuim, badschuim, crèmes en lotions, make-up, maandverband, deodorants, shampoos en crèmespoelingen en verzorgingsproducten voor baby s) en mondverzorgingsproducten (zoals tandpasta s, tandenborstels en mondspoelingen). De activiteiten van partijen overlappen op het gebied van tandpasta, (manuele) tandenborstels, cosmetische mondspoelingen, shampoos (via het retailkanaal), doucheschuim, badschuim, zeeptabletten en bodylotions. Tandpasta * In deze openbare versie van het besluit zijn delen van de tekst vervangen of weggelaten om redenen van vertrouwelijkheid. Vervangen of weggelaten delen zijn met vierkante haken aangegeven. In het geval van getallen of percentages kan de vervanging hebben plaatsgevonden in de vorm van vermelding van bandbreedtes. 2 Openbare versie

3 10. Tandpasta wordt verkocht in verschillende productvarianten; van de goedkope, basisvarianten tot aan de top van de markt waar de duurdere en meer innovatieve en medicinale varianten, zoals de whitening - en sensitive -tandpasta s, zich bevinden. Daartussen bevinden zich de traditionele family tandpasta s en de tandpasta s voor specifieke gebruiksdoeleinden, zoals anti-rokerstandpasta, anti-tandsteentandpasta, kindertandpasta en tandpasta met natriumbicarbonaat. Naast de verschillende tandpastavarianten bestaan er ook tandpasta s die een combinatie van twee of meer verschillende varianten vormen, zoals de total care - tandpasta s. 11. In een beschikking uit 2001, die mede betrekking heeft op de Nederlandse situatie, komt de Europese Commissie tot de conclusie dat ondanks het bestaan van de verschillende productvarianten er geen aanleiding is om binnen de markt voor tandpasta nader onderscheid te maken tussen de verschillende typen tandpasta. 1 Weliswaar wordt vanuit de vraagzijde bezien de keuze van de consument tot op zekere hoogte bepaald door individuele voorkeuren of door voorkeuren van de gehele familie, maar daar staat tegenover dat de producenten relatief gemakkelijk kunnen wisselen tussen de productie van de verschillende varianten. De productiefaciliteiten zijn in essentie hetzelfde, bijna alle varianten delen een groot aantal ingrediënten en noch de tijd noch de financiële middelen die nodig zijn om van productie te veranderen, zijn significant. In de loop der tijd hebben vrijwel alle producenten hun aanbod uitgebreid met de verschillende varianten en bieden nu het hele scala aan. 12. Uit marktonderzoek van de NMa volgt dat zich de afgelopen jaren geen wezenlijke veranderingen hebben voorgedaan. Voor de beoordeling van onderhavige concentratie kan daarom worden aangesloten bij de marktdefinitie van de Europese Commissie en derhalve worden uitgegaan van een aparte relevante markt voor tandpasta. (Manuele) tandenborstels 13. Zowel Colgate als Gaba is actief op het gebied van de productie en verkoop van handmatig bediende (manuele) tandenborstels. Colgate vermarkt voorts ook tandenborstels die op batterijen werken. Colgate noch Gaba produceert of distribueert elektrische, herlaadbare tandenborstels. Ofschoon partijen onderkennen dat manuele tandenborstels aanmerkelijke concurrentiedruk ondervinden van vooral tandenborstels die op batterijen werken, zijn zij van mening dat de diverse soorten tandenborstels niet substitueerbaar zijn en dat de relevante productmarkt derhalve bestaat uit de markt voor manuele tandenborstels. 14. Voor de beoordeling van onderhavige concentratie kan echter in het midden blijven of er binnen de markt voor tandenborstels een nader onderscheid dient te worden gemaakt tussen enerzijds manuele tandenborstels en anderzijds elektrische, herlaadbare tandenborstels en 1 Beschikking van de Europese Commissie van 11 januari 2001 in zaak COMP/M.2192 Smithkline Beecham/Block Drug, punt 8 t/m Openbare versie

4 tandenborstels die op batterijen werken, aangezien de materiële beoordeling hierdoor niet wordt beïnvloed (zie punt 35). Cosmetische mondspoeling 15. Mondspoelingen zijn vloeistoffen die zijn bedoeld om in de mond te worden gespoeld en gegorgeld, meestal na het tandenpoetsen. Partijen geven aan dat er twee soorten mondspoelingen bestaan: cosmetische mondspoeling en medische mondspoeling. 16. Cosmetische mondspoelingen worden voornamelijk gebruikt om de adem te verfrissen en zijn geschikt voor dagelijks gebruik. De meeste cosmetische mondspoelingen worden in supermarkten verkocht en de marketing ervan is rechtstreeks op de consument gericht. Zowel Colgate als Gaba zetten cosmetische mondspoelingen af op de Nederlandse markt. 17. Medische mondspoelingen zijn producten die dienen ter behandeling van ontstekingen van de mond. Ze worden gebruikt voor specifieke medische problemen zoals aften, tandvleesontstekingen en keelontstekingen. Medische mondspoelingen mogen doorgaans slechts gedurende een welbepaalde, korte periode worden gebruikt en zijn gelicentieerde OTC ( over the counter )-geneesmiddelen. De marketing van deze producten is gericht op tandartsen. Partijen zijn niet actief op het gebied van de productie en/of distributie van medische mondspoelingen. 18. Voor de beoordeling van onderhavige concentratie kan in het midden blijven of er binnen de markt voor mondspoelingen een nader onderscheid dient te worden gemaakt tussen cosmetische mondspoelingen en medische mondspoelingen aangezien de materiële beoordeling hierdoor niet wordt beïnvloed (zie punt 38). Shampoos (via het retailkanaal) 19. Zowel Colgate als Gaba is actief op het gebied van de verkoop van shampoo. Partijen zijn van mening dat de relevante productmarkt bestaat uit de markt voor shampoo afgezet via het retailkanaal. 20. Shampoo wordt in verschillende productvarianten aangeboden, zoals shampoos voor vet haar, voor gekleurd haar, anti-roosshampoo, 2-in-1 -shampoo en shampoos voor mannen en kinderen. Voor de beoordeling van onderhavige concentratie kan in het midden worden gelaten of de markt voor shampoo nader onderscheiden kan worden in verschillende productmarkten voor de verschillende shampoovarianten, aangezien de materiële beoordeling hierdoor niet wordt beïnvloed (zie de punten 41 en 42). 21. Binnen de markt voor shampoos kunnen twee distributiekanalen worden onderscheiden; het retailkanaal (supermarkten en drogisten) en het kapsalonkanaal. Colgate en Gaba vermarkten 4 Openbare versie

5 beide hun shampoos uitsluitend via het retailkanaal. In een recent besluit, dat mede betrekking heeft op de Nederlandse situatie, heeft de Europese Commissie geconcludeerd dat de twee genoemde distributiekanalen separate productmarkten vormen, aangezien merken, producten en verpakkingen verschillen en de prijzen van producten in de kapsalon een stuk hoger zijn. 2 Voor de beoordeling van onderhavige concentratie kan hierbij worden aangesloten en zal derhalve worden uitgegaan van een separate markt voor distributie via het retailkanaal. Doucheschuim, badschuim en zeeptabletten 22. Zowel Colgate als Gaba is actief op het gebied van de verkoop van doucheschuim, badschuim en zeeptabletten. Colgate is voorts actief op het gebied van vloeibare handzeep. 23. Doucheschuim wordt gebruikt om het lichaam te reinigen en te parfumeren tijdens het douchen. Badschuim wordt gebruikt om het bad te parfumeren en het lichaam tijdens het baden te reinigen en te parfumeren. Zeeptabletten zijn de meest traditionele vorm van zeep en zijn bedoeld voor het reinigen van de handen en het lichaam: zij worden gebruikt om de handen te wassen aan de gootsteen en om het lichaam te reinigen tijdens het douchen of baden. Vloeibare handzepen worden over het algemeen slechts gebruikt voor het wassen van de handen. 24. Partijen hebben aangegeven dat naar hun mening een aparte markt kan worden onderscheiden voor zeeptabletten. Voor de beoordeling van onderhavige concentratie kan echter in het midden worden gelaten of zeeptabletten een aparte relevante markt vormen of dat zeeptabletten en vloeibare handzeep tot dezelfde markt behoren, aangezien de materiële beoordeling hierdoor niet wordt beïnvloed (zie punt 49). 25. Partijen hebben voorts aangegeven dat naar hun mening aparte markten kunnen worden onderscheiden voor doucheschuim en badschuim. Alhoewel doucheschuim, badschuim en zeeptabletten in zekere zin van elkaar verschillen wat betreft kenmerken en gebruik, is het niet ondenkbaar dat zij in een bepaalde mate onderling substitueerbaar zijn. Voor de beoordeling van onderhavige concentratie kan in het midden worden gelaten of er aparte markten bestaan voor doucheschuim, badschuim en zeeptabletten (al dan niet in combinatie met vloeibare handzeep), of dat twee of meer van de voornoemde producten mogelijk aparte markten vormen, aangezien de materiële beoordeling hierdoor niet wordt beïnvloed (zie punt 49). Bodylotions 26. Bodylotions zijn dik vloeibare producten die op de huid worden aangebracht voor doeleinden als het bevochtigen, verzachten en parfumeren van de huid. Volgens partijen zijn 2 Beschikking van de Europese Commissie van 30 juli 2003 in zaak COMP/M.3149 Procter & Gamble/Wella, punten 11 en Openbare versie

6 bodylotions te onderscheiden van andere huidverzorgingsproducten zoals crèmes en oliën vooral door het feit dat zij gemakkelijk zijn aan te brengen op het hele lichaam. 27. Voor de beoordeling van onderhavige concentratie kan in het midden worden gelaten of de markt voor bodylotions als een aparte relevante productmarkt kan worden beschouwd of onderdeel uitmaakt van de bredere markt voor lichaamscrèmes, aangezien de materiële beoordeling hierdoor niet wordt beïnvloed (zie punt 52). Rel evant e geogr af ische mar kt en 28. Partijen zijn in het kader van de onderhavige concentratie van oordeel dat alle hierboven omschreven productmarkten een nationale reikwijdte hebben. 29. Ten aanzien van mondverzorgingsproducten (waaronder tandpasta, tandenborstels en cosmetische mondspoelingen) en ten aanzien van haarverzorgingsproducten (waaronder shampoos) heeft de Europese Commissie in het kader van de beoordeling van een tweetal concentraties aangegeven dat deze markten een nationale dimensie hebben. 3 Belangrijke overwegingen waren in beide gevallen onder andere (i) het gebruik van verschillende merknamen in verschillende landen door dezelfde producent 4, (ii) het verschil in marktaandelen van de grootste spelers in de verschillende landen, (iii) de organisatie op nationale basis van de verkoopen distributieactiviteiten van de verschillende spelers, en (iv) nationale verschillen in consumentenvoorkeuren en gebruiken op het gebied van persoonlijke verzorging. 30. Marktpartijen hebben bevestigd dat de verkoop en inkoop voornamelijk op nationale schaal plaatsvindt. Voor de beoordeling van onderhavige concentratie kan echter in het midden worden gelaten of de geografische omvang van de markten voor de betrokken producten nationaal of ruimer is (zie punt 56). B. GEVOLGEN VAN DE CONCENTRATIE Tandpasta 31. Op het gebied van tandpasta zijn partijen in Nederland actief met de merken Colgate en Ultrabrite (Colgate) en Elmex en Meridol (Gaba). De totale omvang in waarde van de Nederlandse 3 Beschikking van de Europese Commissie in zaak COMP/M.3149 Procter & Gamble/Wella, reeds aangehaald, punt 20 t/m 28; beschikking van de Europese Commissie in zaak COMP/M.2192 Smithkline Beecham/Block Drug, reeds aangehaald, punt 30 t/m Bijvoorbeeld; L Oreal vermarkt shampoo in Frankrijk onder de naam Elseve, in Nederland en het Verenigd Koninkrijk onder de naam Elvive en in Spanje en Duitsland onder de naam El Vital. 6 Openbare versie

7 markt voor tandpasta bedroeg in 2003 ongeveer EUR 105 miljoen. 5 Uitgaande van deze marktomvang bedraagt het gezamenlijke marktaandeel van partijen in 2003 circa [10-20]% (Colgate circa [0-10]% en Gaba circa [10-20]%). 32. Naast partijen zijn er diverse andere spelers in Nederland actief op het gebied van tandpasta, waaronder GlaxoSmithKline (met de merken Aquafresh, Macleans, Sensodyne en Paradontax) en Sara Lee (met de merken Prodent, Zendium en Sanex) die beide een beduidend groter marktaandeel hebben dan partijen gezamenlijk. (Manuele) tandenborstels 33. Op het gebied van manuele tandenborstels vermarkt Colgate het eigen merk Colgate, terwijl Gaba het merk Jordan distribueert. De totale omvang in waarde van de Nederlandse markt voor manuele tandenborstels bedroeg in 2003 ongeveer EUR 32,5 miljoen. 6 Uitgaande van deze marktomvang bedraagt het gezamenlijke marktaandeel van partijen in 2003 circa [10-20]% (Colgate minder dan [0-10]% en Gaba circa [10-20]%). 34. Naast partijen zijn er diverse andere spelers in Nederland actief op het gebied van manuele tandenborstels, waaronder GlaxoSmithKline (met de merken Aquafresh, Sensodyne en Paradontax) en Gilette (met het merk Oral B) die beide een beduidend groter marktaandeel hebben dan partijen gezamenlijk. 35. Indien zou worden uitgegaan van een ruimere markt, dat wil zeggen een markt waartoe zowel manuele tandenborstels als elektrische, herlaadbare tandenborstels en tandenborstels die op batterijen werken, behoren, zal het gezamenlijke marktaandeel van partijen dalen tot circa [10-20]% (Colgate circa [0-10]% en Gaba circa [10-20]%). Cosmetische mondspoelingen 36. Colgate vermarkt cosmetische mondspoelingen onder de merknaam Plax, terwijl Gaba haar eigen merken Elmex en Meridol verhandelt. Daarnaast distribueert Gaba cosmetische mondspoelingen van Johnson & Johnson (onder de merknaam Johnson & Johnson ATC Mondspoeling). De totale omvang in waarde van de Nederlandse markt voor cosmetische mondspoelingen bedroeg in 2002 ongeveer EUR 13 miljoen. 7 Uitgaande van deze marktomvang 5 Bron: AC Nielsen. De opgegeven cijfers zijn de marktcijfers op retailniveau. Deze vormen echter een betrouwbare weergave van de marktposities van de producenten op distributieniveau. 6 Bron: AC Nielsen. 7 Bron: IRI. Met betrekking tot de totale marktomvang in 2003 hebben partijen aangegeven dat de cijfers nog niet beschikbaar zijn. Partijen hebben een eigen schatting van de marktomvang en de marktaandelen voor het jaar 2003 gegeven. Deze schatting wijkt niet significant af van de cijfers voor Openbare versie

8 bedraagt het gezamenlijke marktaandeel van partijen in 2002 minder dan [0-10]% (Colgate minder dan [0-10]% en Gaba circa [0-10]%). 37. Naast partijen zijn er diverse andere spelers in Nederland actief op het gebied van cosmetische mondspoelingen, waaronder GlaxoSmithKline (met de merken Odol Med, Sensodyne en Paradontax), Pfizer (met het merk Listerine) en Gilette (met het merk Oral B), allen met een groter marktaandeel dan Colgate en Gaba gezamenlijk. 38. Indien zou worden uitgegaan van een ruimere markt, dat wil zeggen een markt waartoe zowel cosmetische mondspoelingen als medische mondspoelingen behoren, zal het gezamenlijke marktaandeel van partijen dalen, aangezien partijen niet actief zijn op het gebied van medische mondspoelingen. Shampoos (via het retailkanaal) 39. In Nederland vermarkt Colgate haar eigen producten onder de merknaam Palmolive. Gaba is distributeur van de merken Neutrogena, Natusan, Johnson s Baby en RoosCure. De totale omvang in waarde van de Nederlandse markt voor shampoos via het retailkanaal bedroeg in 2003 ongeveer EUR 101 miljoen. 8 Uitgaande van deze marktomvang bedraagt het gezamenlijke marktaandeel van partijen in 2003 minder dan [0-10]% (Colgate circa [0-10]% en Gaba minder dan [0-10]%). 40. Naast partijen zijn er diverse andere spelers in Nederland actief op het gebied van shampoos, waaronder Lever (met de merken Andrelon, Dove en Organics), Procter & Gamble (met de merken Clairol, Head & Shoulders en Pantene) en Henkel (met de merken Schwarzkopf en Gliss Kur), die allen een groter marktaandeel hebben dan partijen gezamenlijk. 41. Indien een nader onderscheid gemaakt zou worden tussen de verschillende productvarianten, is er alleen sprake van overlap op het gebied van anti-roos shampoo. De totale omvang in waarde van de Nederlandse markt voor anti-roos shampoos bedraagt in 2003 ongeveer EUR 17 miljoen. 9 Uitgaande van deze marktomvang bedraagt het gezamenlijke marktaandeel van partijen in 2003 circa [0-10]% (Colgate circa [0-10]% en Gaba circa [0-10]%). 42. Naast partijen zijn diverse andere spelers in Nederland actief op het gebied van anti-roos shampoos, waaronder Procter & Gamble (met de merken Head & Shoulders, Pantene en Clairol) en Lever (met de merken Andrelon en Dove) die beide een groter marktaandeel hebben dan partijen gezamenlijk. Doucheschuim 8 Bron: IRI. 9 Bron: IRI. 8 Openbare versie

9 43. Colgate is in Nederland actief met de merken Palmolive en Unicura. Gaba distribueert de merken Hugo Boss, Fenjal, Laura Biagiotti, Giorgio Beverly Hills en Lacoste. De totale omvang in waarde van de Nederlandse markt voor doucheschuim bedroeg in 2003 ongeveer EUR 84 miljoen. 10 Uitgaande van deze marktomvang bedraagt het gezamenlijke marktaandeel van partijen in 2003 minder dan [0-10]% (Colgate circa [0-10]% en Gaba minder dan [0-10]%). 44. Naast partijen zijn er diverse andere spelers in Nederland actief op het gebied van doucheschuim, waaronder Lever (met de merken Dove en Axe), Sara Lee (met de merken Badedas, Sanex, Neutral en Zwitsal) en Beiersdorf (met de merken Nivea, Doppeldouche en Ph5- Eucherin), die allen een groter marktaandeel hebben dan partijen gezamenlijk. Badschuim 45. Colgate is in Nederland actief met het merk Palmolive, terwijl Gaba actief is met de merken Natusan en Fenjal. De totale omvang in waarde van de Nederlandse markt voor badschuim bedroeg in 2003 ongeveer EUR 26 miljoen. 11 Uitgaande van deze marktomvang bedraagt het gezamenlijke marktaandeel van partijen in 2003 circa [0-10]% (Colgate circa [0-10]% en Gaba minder dan [0-10]%). 46. Naast partijen zijn er diverse andere spelers in Nederland actief op het gebied van badschuim, waaronder Lever (met de merken Dove en Andrelon), Sara Lee (met de merken Badedas, Sanex en Zwitsal) en Henkel (met het merk Fa), die allen een groter marktaandeel hebben dan partijen gezamenlijk. Zeeptabletten 47. Colgate is in Nederland actief met de merken Palmolive en Unicura, terwijl Gaba actief is met de merken Neutrogena, Natusan en Johnson Baby. De totale omvang in waarde van de Nederlandse markt voor zeeptabletten bedroeg in 2003 ongeveer EUR 19 miljoen. 12 Uitgaande van deze marktomvang bedraagt het gezamenlijke marktaandeel van partijen in 2003 circa [20-30]% (Colgate circa [20-30]% en Gaba circa [0-10]%). 48. Naast partijen zijn er diverse andere spelers in Nederland actief op het gebied van zeeptabletten, waaronder Lever (met de merken Dove, Lux en Vinolia) dat een groter marktaandeel heeft dan partijen gezamenlijk en Sara Lee (met de merken Sanex, Neutral en Zwitsal). 10 Bron: IRI. 11 Bron: IRI. 12 Bron: IRI. 9 Openbare versie

10 49. Indien zou worden uitgegaan van een ruimere markt, dat wil zeggen een markt waartoe zowel zeeptabletten als vloeibare handzeep behoren, zal het gezamenlijke marktaandeel van partijen circa [30-40]% bedragen (Colgate circa [30-40]% en Gaba circa [0-10]%). Voor iedere andere mogelijke markt, bestaande uit een combinatie van twee of meer van de producten zeeptabletten, vloeibare handzeep, doucheschuim en badschuim (zie punt 25), zal het gezamenlijke marktaandeel van partijen niet meer dan [20-30]% bedragen. Bodylotion 50. In Nederland vermarkt Colgate haar eigen producten onder de merknaam Palmolive. Gaba is distributeur van de merken Hugo Boss, Laura Biagiotti, Lacoste, Valentino, Giorgio en Fenjal. De totale omvang in waarde van de Nederlandse markt voor bodylotion bedroeg in 2003 ongeveer EUR 67 miljoen. 13 Uitgaande van deze marktomvang bedraagt het gezamenlijke marktaandeel van partijen in 2003 minder dan [0-10]% (Colgate minder dan [0-10]% en Gaba minder dan [0-10]%). 51. Naast partijen zijn er diverse andere spelers in Nederland actief op het gebied van bodylotion, waaronder Beiersdorf (met de merken Nivea en Atrix) en Lever (met de merken Dove en Vaseline), die beide een beduidend groter marktaandeel dan partijen gezamenlijk hebben. 52. Indien zou worden uitgegaan van een ruimere markt, dat wil zeggen een markt voor alle lichaamscrèmes in Nederland, zal het gezamenlijke marktaandeel van partijen nog lager uitvallen (minder dan circa [0-10]%). Conclusie 53. Uit het voorafgaande volgt dat, met uitzondering van de mogelijke markt voor zeeptabletten in combinatie met vloeibare handzeep, het gezamenlijk marktaandeel van partijen op alle hiervoor genoemde mogelijke markten lager is dan [20-30]%. Op het gebied van zeeptabletten in combinatie met vloeibare handzeep is de positie van Gaba dermate gering (zie punt 49) dat geen sprake is van een significante toevoeging. Voorts geldt voor elk product dat voldoende sterke concurrenten aanwezig zijn op de Nederlandse markt. 54. Voor de beoordeling is tevens van belang dat binnen alle genoemde relevante markten sprake is van gedifferentieerde producten, in die zin dat binnen een relevante markt sommige producten onderling sterker inwisselbaar zijn dan andere. Partijen hebben aangegeven dat de producten die partijen produceren en/of distribueren niet aan te merken zijn als nabije substituten van elkaar. Dit wordt bevestigd door afnemers. Gaba bedient met name de bovenkant 13 Bron: Schattingen partijen op basis van gegevens van IRI. 10 Openbare versie

11 van de markt met merken met een meer luxe uitstraling en een hogere prijs, terwijl Colgate over het algemeen meer als een aanbieder van family -merken wordt beschouwd. Hieruit kan worden geconcludeerd dat de gezamenlijke marktaandelen van partijen op de verschillende markten geen onderschatting zijn van hun marktpositie na de concentratie Gelet op de marktaandelen en de aanwezigheid van voldoende sterke concurrenten kan derhalve worden geconcludeerd dat er geen reden is om aan te nemen dat op de hiervoor genoemde markten als gevolg van de concentratie een economische machtspositie kan ontstaan of worden versterkt die tot gevolg heeft dat een daadwerkelijke mededinging op de Nederlandse markt op significante wijze wordt belemmerd. 56. Zoals in punt 30 is aangegeven wordt in onderhavig geval in het midden gelaten of de geografische markt nationaal is of ruimer dan nationaal. Gelet op de gezamenlijke marktaandelen van partijen op de Nederlandse markt en de aanwezigheid van voldoende sterke concurrenten in Nederland, is er in onderhavige zaak echter geen reden om de effecten van de concentratie op een ruimere dan nationale markt te onderzoeken. V. CONCLUSIE 57. Na onderzoek van deze melding is de directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit tot de conclusie gekomen dat de gemelde operatie binnen de werkingssfeer valt van het in hoofdstuk 5 van de Mededingingswet geregelde concentratietoezicht. Hij heeft geen reden om aan te nemen dat als gevolg van die concentratie een economische machtspositie kan ontstaan of worden versterkt die tot gevolg heeft dat een daadwerkelijke mededinging op de Nederlandse markt of een deel daarvan op significante wijze wordt belemmerd. 58. Gelet op het bovenstaande deelt de directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit mede dat voor het tot stand brengen van de concentratie waarop de melding betrekking heeft geen vergunning is vereist. Datum: 18 maart 2004 De directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit, voor deze: 14 Vergelijk bijvoorbeeld de beschikking van de Europese Commissie van 25 juni 2002 in zaak COMP/M.2817 Barilla/BPL/Kamps, punt Openbare versie

12 W.g. Drs. E.J. Kloosterhuis Plv. directeur Concentratiecontrole Tegen dit besluit kan degene, wiens belang rechtstreeks bij dit besluit is betrokken, binnen zes weken na de dag van bekendmaking van dit besluit een gemotiveerd beroepsschrift indienen bij de arrondissementsrechtbank te Rotterdam, sector bestuursrecht, Postbus 50951, 3007 BM Rotterdam 12 Openbare versie