Shareholders Nationale Parken in dialoog met de Raad van Kinderen 2015/2016

Transcriptie

1 Shareholders Nationale Parken in dialoog met de Raad van Kinderen 2015/2016 De natuur is belangrijk omdat je je daar vrij voelt (Mirthe, 12)

2 Voorwoord Natuur gaat over alles in ons leven. Over hoe we wonen en werken en genieten. Over hoe we ons voelen. Ik ben trots op de natuur in Nederland. De diversiteit is geweldig - van uitwaaien in de Kennemerduinen, herten spotten op de Veluwe, wadlopen naar Terschelling, tot hardlopen in de natuur in de buurt. Natuur betekent voor iedereen iets anders. Hoe we het ook ervaren, we kunnen niet zonder. Maar dat wil nog niet zeggen dat we er goed voor zorgen en daar iets voor over hebben. Daarvoor moeten we een band opbouwen. Hoe verleiden we mensen dat ze van de natuur gaan houden? Van wie is het natuurgebied? Wie beschermt de natuur en wie moet waarvoor betalen? Waarom zijn de Oostvaarders plassen geen Nationaal Park en de Hoge Veluwe wel? Allemaal relevante vragen. In de beantwoording ervan kunnen volwassenen het soms erg ingewikkeld maken. Kinderen denken vanuit het hoofd én hart. En ze zijn het doorgaans over één ding eens, waar ze ook vandaan komen en wat ze ook bezighoudt: natuur is van ons allemaal. Laat die gedachte ons inspireren om tot concrete, duurzame en werkbare oplossingen te komen. Kinderen leggen onverwachte verbanden, voelen aan wat mensen echt raakt en zijn up to speed met de communicatietechnieken van nu en morgen. En bovendien leven ze nog veel langer met de consequenties van onze beslissingen nu. Is het dan niet logisch om hen structureel te betrekken bij belangrijke beslissingen die om creatieve oplossingen vragen? Wij vinden van wel. Het serieus nemen van kinderen zegt evenveel over volwassenen als over kinderen. Het durven toegeven niet alle antwoorden te hebben is de eerste stap voor innovatie en verbinding. Ons werk verbindt mensen, generaties, thema-eigenaren en groepen. De Raad van Kinderen gaat over leiderschap, ondernemerschap en burgerschap en is een win-win voor iedereen. Wij zijn er trots op dat het Ministerie van Economische Zaken als eerste ministerie een Raad van Kinderen heeft geïnstalleerd. Dit verslag is een verzameling van ideeën en adviezen van de Raad van Kinderen van het Ministerie van Economische Zaken. Wij zien uit naar het vervolg! Laurentien van Oranje Oprichter Missing Chapter Foundation 2

3 Inhoud van dit verslag 1. Inleiding... 4 Raad van Kinderen van het Ministerie van Economische Zaken... 5 Het dilemma... 5 Proces en methode Aanbevelingen en inzichten Raad van Kinderen... 9 Beleving... 9 Verbinding Communicatie Vijf concrete ideeën BETROKKENEN Ministerie van Economische Zaken: Anneke van Houdt, Sandra Greeuw, Kees Lever Raad van Kinderen: Groep 8, de Paradijsvogel (leerkracht Manon Hofland) MCF-RvK: Melody Liefhebber, Nienke Hekket Raad van Kinderen ondertekenen samen met de shareholders en staatssecretaris Martijn van Dam de Nationale Parken Deal

4 1. Inleiding De Missing Chapter Foundation (MCF) is in 2010 opgericht door Laurentien van Oranje om bij te dragen aan toekomstbestendige oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken en strategische dilemma s van organisaties. Dit doet MCF door het faciliteren van gelijkwaardige dialogen tussen besluitvormers en kinderen. Met de Raad van Kinderen denken kinderen structureel mee met bedrijven en andere organisaties over hun strategische vraagstukken op uiteenlopende gebieden zoals vertrouwen, gedragsverandering rondom energiebesparing en goed eten en mobiliteit. Iedereen wint met een Raad van Kinderen: kinderen mogen hun ideeën delen over hun leven en wereld om hen heen, besluitvormers ontdekken nieuwe denkrichtingen en leraren worden geïnspireerd door de creatieve denkkracht van hun leerlingen. Eigenlijk hebben we het over de toekomst. Want we schrijven nu op hoe de wereld er later uitziet. (Yanou, 12 jaar) Raad van Kinderen in gesprek met shareholders onder leiding van Laurentien van Oranje 4

5 Raad van Kinderen van het Ministerie van Economische Zaken Het Ministerie van Economische Zaken is het eerste Ministerie dat een Raad van Kinderen heeft geïnstalleerd. Het Ministerie van Economische Zaken heeft de ambitie om haar beleid toekomstbestendig te maken en vindt dat de stem van kinderen hierin essentieel is. Het ministerie staat voor een duurzaam, ondernemend Nederland. Het zet zich in voor een uitstekend ondernemersklimaat en een sterke internationale concurrentiepositie, door de juiste randvoorwaarden te creëren en door ondernemers de ruimte te geven om te vernieuwen en te groeien. Maar ook door aandacht te hebben voor de natuur en leefomgeving. Zo bouwt het Ministerie van Economische Zaken topposities in landbouw, industrie, diensten en energie verder uit en investeert het in een krachtig en duurzaam Nederland. Het dilemma Binnen het programma Nationale Parken van Wereldklasse werken 14 partners, waaronder het ministerie, samen aan het ontwikkelen van een sterk merk met internationale allure en bijbehorende standaard voor Nationale Parken in Nederland. Dit doen zij onder meer door het verbeteren van de toegankelijkheid, internationale marketing en het versterken van de voorzieningen. Zo moeten de gebieden aantrekkelijker worden voor binnen- en buitenlandse bezoekers. Het Ministerie van Economische Zaken heeft met het programma de ambitie dat de Nationale Parken zich ontwikkelen tot Nationale Parken van Wereldklasse. Alle betrokkenen, de provincies, de gemeenten, de terreinbeheerders, private eigenaren en de Nationale Parken zelf, realiseren deze ambitie vanuit een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Draagvlak onder alle Nederlanders is cruciaal. Te weinig mensen weten echter dat Nederland mooie Nationale Parken heeft en welke waarde deze voor onze samenleving hebben. Alle betrokken partijen worstelen dus met de vraag hoe ze de natuur dichterbij mensen moeten brengen. Daarom heeft het Ministerie van Economische Zaken het volgende vraagstuk aan haar Raad van Kinderen (groep 8 van basisschool de Paradijsvogel in den Haag) voorgelegd: Hoe kan het Ministerie van Economische Zaken ervoor zorgen dat iedereen in Nederland van natuurgebieden houdt? De subvragen die hierbij zijn geformuleerd: Hoe kunnen we ervoor zorgen dat iedereen in Nederland trots is op de natuurgebieden? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat mensen natuurgebieden bezoeken? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat mensen in Nederland goed voor natuurgebieden zorgen?

6 Proces en methode Het Ministerie van Economische Zaken en de Raad van Kinderen hebben tijdens het schooljaar 2015/2016 de zes stappen van de RvK aanpak doorlopen: Stap 1: DILEMMA MCF en het Ministerie van Economische Zaken formuleerden samen een dilemma. Stap 2: PRESENTATIE Anneke van Houdt en Sandra Greeuw presenteerden het dilemma in de klas. Stap 3: ONDERZOEK De Raad van Kinderen onderzocht het dilemma. Zo hebben de kinderen een enquête onder familie en kennissen afgenomen. Ook bezochten zij Nationaal Park Zuid-Kennemerland. Stap 4: DIALOOG Tijdens het Festival Nationale Parken gingen de twee initiatiefnemers van Nationale Parken, leden van de Tweede Kamer Stientje van Veldhoven en Lutz Jacobi, in dialoog met de Raad van Kinderen over natuurparken. Samen ondertekenden shareholders van Nationale Parken, de Raad van Kinderen en staatssecretaris Martijn van Dam de Nationale Parken Deal. Vertegenwoordigers van de shareholders van het programma Nationale Parken gingen in dialoog met de Raad van Kinderen o.l.v. Laurentien van Oranje. Stap 5: REACTIE Het Ministerie van Economische Zaken laat de Raad van Kinderen weten hoe ze met de adviezen aan de slag gaan. Stap 6: VOORTGANG RK de Paradijsvogel, het Ministerie van Economische Zaken en MCF evalueren a.d.h.v. het evaluatieformulier en kijken vooruit naar het volgende traject. Oktober - januari maart 2016 Maart- juli maart juni 2016 Juli 2016 Te bepalen Dit kwalitatieve onderzoek is gebaseerd op Shared Learning. Shared Learning is een belangrijke pijler in het gedachtegoed van de Missing Chapter Foundation (MCF) en wordt als volgt omschreven: Een gedeeld leerproces van kinderen, leerkrachten en besluitvormers met als gezamenlijk doel om met een frisse blik naar een concreet vraagstuk te kijken. 6

7 Tijdens het onderzoekstraject zijn verschillende instrumenten gebruikt om Shared Learning vorm te geven. De centrale methode binnen het traject is filosofisch onderzoeken. Bij filosofisch onderzoeken worden de kinderen aangemoedigd om vrij te denken. De kinderen delen hun ideeën, lichten de gedachten achter de ideeën toe en formuleren verschillende antwoorden. De kinderen krijgen een heldere vraagstelling, maar de inhoud wordt zo min mogelijk gekaderd. De kinderen worden wel op weg geholpen over het soort aanbevelingen dat wordt gezocht. Dit helpt om het onderzoek te vertalen naar relevante adviezen voor betrokken besluitvormers. Voorbeelden van instrumenten die het filosofisch onderzoeken ondersteunen zijn het maken van mindmaps, onderzoekend leren en natuurlijk met elkaar in dialoog gaan. Raad van Kinderen bezoekt Nationaal Park Zuid-Kennemerland 7

8 de natuur In de natuur kun je alles doen (Lianne, 12), Ik vind natuur belangrijk omdat het daar rustig is (Natalia, 11), Natuur is vrijheid en rust. (Nikki, 11), Ik vind het belangrijk dat er veel natuur komt en dat er veel dieren blijven bestaan (Michelle, 12), Er zijn veel mooie dieren en er is veel rust. Je hebt geen zorgen aan je hoofd (Junior, 11), In de natuur kun je de rust opzoeken en voel je je vrij (Roger, 11), Ik vind het belangrijk dat de natuur schoon blijft (Sean, 12), Natuur is belangrijk voor zuurstof (Hidde, 11), Je mag er doen wat je wilt, je bent vrij (Nout, 12). 8

9 2. Aanbevelingen en inzichten Raad van Kinderen De aanbevelingen zijn een combinatie van de belangrijkste inzichten van de Raad van Kinderen en de vertaling vanuit de Missing Chapter Foundation. Ze zijn gegroepeerd rond drie thema s: 1. Beleving 2. Verbinding 3. Communicatie Beleving Versterk het beleven van de natuur zodat mensen de beleving beter ervaren. Hoe beter je natuur ervaart, hoe meer je van natuur houdt. Echt ervaren gebeurt als je zintuigen geprikkeld worden en het je raakt. Beleven kun je op verschillende manieren: van fysiek tot digitaal, van doen tot genieten van de rust en van een spannende sfeer tijdens een evenement tot de dagelijkse sfeer in een natuurpark. Ervaring Een Nationaal Park kan verschillende ervaringen bieden in het bezoek aan het park. Volwassenen zoeken rust en kinderen vrijheid, spanning en avontuur. Houd rekening met de verschillende doelgroepen zodat iedereen zich thuis voelt. Activiteiten Het is leuk om iets te doen in de natuur. Kinderen vinden het saai om te wandelen of niets te doen. Ze willen bewegen. Zorg dat de activiteiten de beleving van het bezoek versterkt. Het moet bij de natuur passen. Activiteiten die genoemd zijn: tokkelen, zwemmen, duiken, gps- speurtocht en varen. Inrichting Faciliteiten, prullenbakken en activiteiten moeten bij de natuur passen. Alleen als het klopt, blijven mensen het echt leuk vinden. Geen fancy attracties als achtbanen, maar klimmen in bomen en varen in boten. Geen stalen of plastic afvalbakken, maar houten afvalbakken. Faciliteiten Mensen willen vrij bewegen en zich thuis voelen in de natuur. Mensen begrijpen dat natuur beschermd is, maar willen niet het gevoel hebben dat ze in een museum lopen. Zorg voor faciliteiten die bevorderen dat mensen zich lekker en thuis voelen. Bijvoorbeeld: picknicktafels, kastanjes en appels plukken of een tent huren om te overnachten. Schone parken Maak het leuk om afval op te ruimen/ in te leveren. Geef mensen bij de ingang van het nationaal park een tas (niet plastic) waar zij gedurende hun bezoek afval kunnen verzamelen. Wanneer men de tas inlevert bij de uitgang, krijgt men korting op eten en drinken of een kleine attentie. Als mensen zich gemotiveerd worden om afval te verzamelen, voelen mensen zich verantwoordelijk voor het schoon houden van het park. Online versterkt offline Maak Wi-Fi beschikbaar in het park zodat mensen informatie over een plant/boom kunnen opzoeken of foto s en video s kunnen delen op social media. Natuur gaat dan ook na het bezoek leven. 9

10 Gamificatie Mensen vinden het leuk om natuur te ontdekken. Ontwikkel een app waarbij mensen dieren en planten kunnen spotten en daarmee punten kunnen verzamelen. Denk aan augmented reality zoals Pokémon Go, waarbij de echte wereld en de digitale wereld samenkomen. De feitjes die tijdens deze ontdekkingstocht in de app gedeeld worden, zorgen ervoor dat natuur gaat leven. Evenementen Organiseer aansprekende evenementen voor verschillende mensen. Bijvoorbeeld de Nationale Parkennacht waarbij alle Nationale Parken in de avond geopend zijn en er allerlei activiteiten worden georganiseerd. Evenementen versterken de ervaring van reguliere bezoeken. Je bouwt weer een herinnering op. Raad van Kinderen bezoekt Nationaal Park Zuid-Kennemerland 10

11 Verbinding Om ervoor te zorgen dat de mensen in Nederland trots zijn op natuur en dat mensen Nationale Parken bezoeken is het belangrijk dat programma Nationale Parken verbinding zoekt met andere mensen en organisaties. Vrijwilligers Nationale Parken hebben niet veel geld. Het begeleiden van activiteiten, rondleidingen etc. kan daarom door vrijwilligers in de regio worden gedaan. Werk daarin samen met de ANWB of met middelbare scholen (maatschappelijke stage) zodat ook de mensen in de regio zich verbonden voelen met natuur en het gevoel krijgen dat ze samen zorgen voor een Nationaal Park van wereldklasse. Relatie bouwen Om van elkaar te houden moet je elkaar leren kennen en elkaar leuk vinden. Bouw een band met de bezoekers. Dat doe je nooit in een keer; je moet allebei energie en liefde blijven geven. Het is dus net als een vriendschap die gaat om geven en nemen. Geef boswachters, gidsen, vrijwilligers en andere betrokkenen de instrumenten om het verhaal over het natuurpark enthousiast en oprecht te vertellen. Als zij trots zijn, worden anderen dat ook. Leer ze ook om geïnteresseerd te zijn in de ander. Vraag bijv. waarom natuur voor de bezoeker belangrijk is. Denk na hoe je de bezoekers kunt betrekken bij het park als bijv. vrijwilliger of door hen op te hoogte te houden via social media. Partners Werk samen met lokale bedrijven en organisaties als scholen, bedrijven en toerisme. De natuur is ook van en voor hen. Ga naar scholen toe met een lesprogramma om ze te verbinden aan Nationale Parken. Organiseer rondleidingen in samenwerking met bijv. hotels. Betrek ze bij het beter en leuker maken van het park. Uitkomst enquête Raad van Kinderen in een woordenwolk

12 Activiteiten vind ik belangrijk omdat je dan je energie kan kwijtraken (Roger, 11) Communicatie De reclamevideo s en social media moeten veel flitsender. Het is een manier om jezelf te laten zien. Laat dan ook zien hoe leuk het is om naar een natuurpark te gaan en wat je er kunt doen. Bezoekers vinden het leuk om hun bezoek en beleving te delen op social media. Leer van mensen die misschien helemaal niets met de natuur hebben maar wel heel veel mensen aan zich weten te binden. Begrijp hoe ze mensen weten te raken en verleiden. Reclame Zorg voor leuke filmpjes op YouTube waarin duidelijk wordt gemaakt wat je kunt doen in een Nationaal Park. Het moet geen natuurdocumentaire zijn, maar een aansprekend filmpje. Hoe echter en grappiger hoe beter. Pas de reclame aan op de verschillende doelgroepen (bijv. vlogs voor jongeren). Social media Facebook, Twitter, Instagram en Snapchat kun je gebruiken om mensen naar het park te trekken en om mensen op de hoogte te houden van ontwikkelingen in een park. Zo kunnen de parken vlogs, filmpjes, foto s, feitjes en snapchat verhalen delen over de natuur en de dieren, maar ook over activiteiten. Communiceer social mediakanalen en hashtags zodat bezoekers makkelijk kunnen posten. Maak betere selfies. Verdiep je in mensen die dat kunnen en leer van hen (zoals Kim Kardashian). (Bekende) aansprekende personen als fans en ambassadeurs Deel foto s & video s van aansprekende personen als zij het park bezoeken of op pad gaan met een boswachter op social media. Dit zorgt voor meer likes, shares en volgers. Voorbeelden: Enzo Knol, Humberto Tan, Daphne Schippers, B Brave, Freek Vonk. 12

13 Activiteiten& faciliteiten Je mag ook lopen waar geen paden zijn, Je mag overal zwemmen, Vraag geld voor activiteiten. Daardoor wordt het interessanter, Fietsen in natuurparken, Zorg ervoor dat er kan klimmen (in bomen ofzo), Het zou cool zijn als je er kunt varen, Een GPS tocht! Een onderwater tunnel met allerlei onderwaterdieren, Een duikgebied, Weekend survivallen, Opgezette dieren uit het nationaal park in het nationaal park zetten, Een scouting in het natuurpark Een tokkelbaan naast een wandelpad, Een app waar je kan zien wat je fotografeert, Kinderfeestjes, Een speurtocht voor de ipad, Een museum over het park en dieren, Picknicken, Een souvenirwinkel, Een speciale plek om honden uit te laten, Zelf appels plukken die je mee naar huis kunt nemen, Schone wc s, Een rustplek met evt. een klein café. 13

14 3. Vijf concrete ideeën # 1 Inspiratie doe-boek voor natuurparken Een inspiratie doe-boek voor natuurparken met tips. Het doel is dat elk park hetzelfde handboek krijgt en met het boek uitgedaagd worden om verschillende activiteiten anders aan te pakken. Social media: tips over social media gebruik. Hoe maak je selfies, wat is leuk om te delen etc. Welke kanalen gebruik je voor welke content. Activiteiten: welke activiteiten zijn leuk en passen bij het natuurpark. Het verhaal: tips voor boswachters en gidsen om hun verhaal te vertellen en het verleiden van bezoekers. # 2 Nationale Parkennacht Eén nacht in het jaar zijn alle Nationale Parken in de nacht open. Een magisch moment, waar gezinnen naar uitkijken. Tijdens deze nacht zijn er spannende activiteiten. Doel is om onder het merk Nationale Parken gezinnen een onvergetelijke ervaring te geven zodat zij ook op andere dagen een nationaal park willen gaan bezoeken. 14

15 # 3 Nationale Parken App Informatie: over planten en dieren in het park, maar ook over welke nationale parken er in de buurt zijn en wat er te beleven valt. Maak het steeds nieuw zodat het nooit saai wordt en mensen terug willen gaan. Spel: het spotten van bomen, planten en dieren met een competitie element (zoals Pokémon Go). Zorg ervoor dat mensen ook samen of tegen elkaar kunnen spelen. Wandelroutes: de app bevat allerlei soorten wandelroutes (actief, rustig en augmented reality). # 4 #thuisinnatuur Nationale Parken kan via borden en social media een campagne lanceren met de boodschap van thuis voelen en goed voor je omgeving zorgen. Gebruik hiervoor ook aansprekende personen zoals Freek Vonk, Enzo Knol of Daphne Schippers. Hashtags: bijvoorbeeld #thuisinnatuur Tas: ontwikkel een mooie tas (niet van plastic) met daarop de #, waar bezoekers hun afval in kunnen verzamelen. Wanneer zij deze tas inleveren kunnen zij korting krijgen op een consumptie, een kleine attentie cadeau krijgen of punten verdienen voor het spel in de Nationale Parken App. # 5 Van bezoeker naar vriend Als mensen van natuurparken houden, is het belangrijk dat zij zich thuis voelen en een band hebben met natuur. Het woord bezoeker voelt afstandelijk. Verzin een andere naam voor bezoeker voor in de communicatie (zowel on- als offline). Wedstrijd: laat kinderen via een nationale wedstrijd nadenken over een ander woord voor bezoeker of gast. Bedenk het vooral niet allemaal zelf. Hoe meer mensen mogen mee verzinnen, hoe meer verbonden ze zich voelen. 15

16 Tips voor Nationale Parken Zorg dat er wat te doen is voor jong en oud (Lotte, 12) Ik zou het leuk vinden als er huisjes waren die je kan huren. Dan woon je er echt middenin (Nathalia, 11) Activiteiten vind ik belangrijk omdat je dan je energie kan kwijtraken (Roger, 11), Ik vind het belangrijk dat er activiteiten zijn, maar dan moet het wel diervriendelijk zijn (Sean, 12), Het leukste wat ik vind om naar een natuurpark te gaan is mountainbiken, met de hond wandelen en fotograferen (Femke, 12), Zorg dat het nooit saai is (Kane, 12), De natuurparken hebben nog veel nodig (Hidde, 11). 16