Portefeuillehouder: M.A.P. Michels Behandelend ambtenaar J.Samplonius, (t.a.v. J.Samplonius)

Transcriptie

1 Vergadering: 17 september 2013 Agendanummer: 8 Status: Opiniërend Portefeuillehouder: M.A.P. Michels Behandelend ambtenaar J.Samplonius, gemeente@winsum.nl (t.a.v. J.Samplonius) Aan de gemeenteraad, Onderwerp: Verordening Winkeltijden gemeente Winsum 2013 Voorgestelde besluit: De Verordening winkeltijden gemeente Winsum 2013 vast te stellen Samenvatting: Door een wijziging van de Winkeltijdenwet per 1 juli 2013, hebben de gemeenten veel vrijheden gekregen om de openingstijden van winkels buiten de wettelijk toegestane tijden (op werkdagen tussen uur) te regelen. Daartoe kan gebruik worden gemaakt van vrijstellingen en ontheffingen. Het verschil tussen vrijstellingen en ontheffingen is, dat een vrijstelling steeds geldt ofwel voor alle winkels óf voor een bepaalde categorie winkels; ze heeft dus altijd iets algemeens. Een ontheffing is individueel en kan alleen op aanvraag worden verleend. Voorgesteld wordt geen algemene vrijstelling te verlenen (dus ook geen zondag openstelling mogelijk te maken), met uitzondering van die winkels die onder het eerdere Vrijstellingenbesluit Winkeltijdenwet vielen (zoals snackbars, ijscomannen, musea, e.d.). Voor het overige wordt voorgesteld met individuele ontheffingen te werken en de bevoegdheid daarvoor te delegeren aan ons college. In de verordening zijn geen beperkingen opgenomen voor het verlenen van de ontheffingen. Inleiding: Op 28 mei 2013 heeft de Eerste kamer ingestemd met een initiatiefvoorstel tot wijziging van de Winkeltijdenwet. Deze wetswijziging is ingegaan op 1 juli Pagina 1 van 9

2 De wetwijziging brengt geen verandering aan in de wettelijke verboden om op werkdagen tussen uur en uur en op zon- en feestdagen een winkel geopend te hebben. Wél hebben gemeenten een (veel) ruimere grondslag gekregen om zelf te bepalen of en in hoeverre zij vrijstelling of ontheffing van deze verboden willen verlenen. In de (landelijke en lokale) discussie gaat het vooral over de openstelling van winkels op zon- en feestdagen. Ook in de oude Winkeltijdenwet was er de mogelijkheid om maximaal 12 zonen feestdagen per jaar aan te wijzen waarvoor vrijstelling van het verbod kon worden verleend. Wilde een gemeente meer dan 12 dagen per jaar vrijstelling van dit verbod verlenen, dan moest de gemeente een beroep kunnen doen op de zogenaamde toerismebepaling in de oude wet (artikel 3, lid 3a: er moest dan sprake zijn van toerisme met een substantiële omvang). De praktijk was vaak, dat dergelijke gebieden op een gekunstelde wijze werden aangewezen, terwijl de zondag openstelling eigenlijk vooral voor de eigen bevolking was bedoeld. Om aan deze gekunstelde situatie een eind te maken en om recht te doen aan de veranderende leef- en arbeidspatronen in de maatschappij(vrijwel iedereen weet wat wordt bedoeld met 24/7 ), hebben D 66 en GroenLinks dit initiatiefwetsvoorstel bij de Tweede Kamer ingediend. De wet legt de keuzes bij de gemeenten neer. Die kennen het best de lokale situatie. Daarbij moet de lokale overheid de belangen wegen van Werkgelegenheid en economische bedrijvigheid Zondagsrust Leefbaarheid, veiligheid en openbare orde De winkeliers. Ook al verplicht de nieuwe Winkeltijdenwet deze belangenafweging niet (meer), toch wordt deze belangenafweging ook onder de nieuwe wet verwacht van de gemeenten op grond van artikel 3:4 van de Algemene Wet Bestuursrecht. Daarom is nu het moment om ons beleid met betrekking tot de Winkeltijden, vastgelegd in de Verordening inzake de winkeltijden (18 juni 1996), te herijken en eventueel aan te passen. Onderstaand doen wij u daartoe een voorstel. Wettelijk- of beleidskader: Artikel 3 van de Winkeltijdenwet Pagina 2 van 9

3 Beleidsuitgangspunten: Volgens het visiedocument van de Regiovisie Groningen Assen moet iedere schakelgemeente, dus ook Winsum, een optimaal voorzieningenaanbod hebben van onder meer winkels. Zoals u bekend en ook is beschreven in ons Actieplan EZ Werken aan Winsum , werken wij druk aan een betere branchering, een upgrading van het dorpscentrum en een groei naar boodschappencentrum-plus voor het dorp Winsum. Rode draad in ons Actieplan is het faciliteren van onze ondernemers in het zo goed mogelijk kunnen uitoefenen van hun bedrijf. Wij noemen dat in hoofdstuk 4.2. van het Actieplan Ruimte voor ondernemen. Met betrekking tot het onderwerp winkeltijden zou daarin passen een zo ruim mogelijk regiem voor de ondernemers om hun winkel zoveel als gewenst open te mogen stellen buiten de wettelijk toegestane tijden. Tegelijk kunnen wij in het kader van belangafweging onze ogen niet sluiten voor het karakter van onze gemeente en nog specifieker voor het hoofddorp Winsum. Het dorp Winsum wil zich ontwikkelen tot boodschappencentrum-plus: een compleet supermarktaanbod, met aanvullende winkels in dagelijkse en frequent benodigde niet dagelijkse artikelen en wat modische winkels. Vooral voor het trekken van consumenten voor de zondag is het bekijken van een andere trend interessant: bij het winkelen (vooral op zondag, omdat de consument dan meer tijd heeft) is afstand steeds minder van belang. Veel belangrijker vindt de consument het dat het winkelgebied aantrekkelijk is en fijn om in te verblijven (terras, goede eetgelegenheid, etc.) Door de week zal dat gaan lukken, zeker als wij straks het project Winsum, sociaal-economisch vitaler hebben uitgevoerd. Voor de zondag is dan een vergelijkbare ambiance nodig om ook op die dag een uitstraling van boodschappencentrum-plus te krijgen. Wij zijn er van overtuigd, dat zeker het dorp Winsum die uitstraling op zondag niet gaat krijgen. Eerder bij de vaststelling van het Actieplan Economische Zaken Werken aan Winsum zijn door u de voorstellen overgenomen om zoveel als mogelijk te dereguleren. Het moet de ondernemers zo makkelijk mogelijk worden gemaakt. De nieuwe Winkeltijdenwet gaat daar ook vanuit. Pagina 3 van 9

4 Dat maakt, dat ook wij in onze Winkeltijdenverordening onnodige regelgeving moeten voorkomen. Bovendien verwachten wij zelfregulering door ondernemers bij de openingstijden. Voorts is de uitkomst van het draagvlakonderzoek niet zo eenduidig, dat daaruit voorwaarden en beperkingen zijn te destilleren bij het verlenen van een ontheffing. Om de regeling ook praktisch te houden, verdient het tot slot aanbeveling het verlenen van ontheffingen te delegeren aan ons college. Draagvlakonderzoek zondag openstelling. Wij waren dan ook enigszins verrast, toen medio 2012 ons de vraag van een drietal ondernemingen bereikte naar de mogelijkheden voor een zondag openstelling vlak voor de kerst Wij hebben de verzoeken afgewezen, maar tegelijk bepaald, dat wij in 2013 het voornemen hebben wél (een) koopzondag(en) aan te wijzen. Dat voornemen zouden wij voorleggen aan de ondernemers en winkeliers. Jl. april hebben wij dit gedaan, door alle 71 detaillisten in de gemeente Winsum een vragenformulier toe te sturen. Daarnaast hebben wij in een eerder stadium (november 2012) de onderscheiden winkeliers- en handelsverenigingen in Baflo, Ezinge e.o. en Winsum gevraagd naar hun mening. Om met de laatsten te beginnen: van hun hoeft het instellen van koopzondagen niet. Als er individuele leden zijn die wel op zondag open willen, dan moet dat mogelijk zijn. Voorts zouden deze verenigingen de koopzondag niet actief gaan propageren. De uitkomst van de enquête was zo mogelijk nog duidelijker. De respons was 52%. Van die 52% (37 respondenten in absolute getallen) zeiden 5 ja en 32 nee op de vraag over het invoeren van één of meerdere koopzondagen. Daarmee is voor ons de conclusie duidelijk: openstelling van winkels op één of meerdere zon- en feestdagen heeft geen draagvlak bij de ondernemers. Ondernemersbelang. Tegelijk kunnen wij ons voorstellen, dat individuele ondernemers de wens hebben hun winkel op één of meerdere zondagen open te hebben. Overwegingen zijn de concurrentiepositie met de stad Groningen en verhoging van omzet. Reparatie Vrijstellingenbesluit. Tot slot is er nog een laatste overweging die een rol speelt bij de totstandkoming van de nieuwe verordening. Op grond van de artikelen 5 en 8 van de oude winkeltijdenwet, is op 21 maart 1996 een Algemene Maatregel van Bestuur uitgevaardigd onder de naam Vrijstellingenbesluit Winkeltijdenwet. Pagina 4 van 9

5 Op grond hiervan zijn diverse vrijstellingen verleend voor de zon- en feestdagen. Het gaat dan onder meer om snackbars, ijscomannen, videotheken, (bloemen)winkels in bejaardenoorden, etc. Bepaald moet nu worden of en zo ja, in welke mate vervallen vrijstellingen uit het Vrijstellingenbesluit moeten worden overgenomen in de nieuwe verordening. Voorgestelde Inrichting van de nieuwe verordening. Op basis van onze zojuist geformuleerde beleidsuitgangspunten en overwegingen komen wij tot de navolgende inrichting van de verordening: 1. Door het opnemen van algemene vrijstellingen in artikel 2, wordt waar nodig het Vrijstellingenbesluit gerepareerd. Het gaat dan om de volgende categorieën: a. Musea, snackbars, videotheken, restaurant of lunchroom, fietsenverhuur b. Straatverkoop (de ijscoman) c. Sportcomplexen d. Bejaarden- en verzorgingsoorden e. kermissen 2. De vrijstellingen worden niet beperkt in de tijd. Hierin verwachten wij de zelfregulering van het bedrijfsleven. 3. Voor het overige bevat artikel 2 geen andere vrijstellingen. Dit sluit aan bij het niet geconstateerde draagvlak voor een algemene vrijstelling voor koopzondag(en). 4. Om aan het ondernemersbelang tegemoet te komen, wordt in artikel 3 bepaald, dat een aangevraagde ontheffing altijd wordt verleend. Per aanvraag kan men voor 1 zon-, feest-, of werkdag een ontheffing aanvragen. Het tweede lid kent een weigeringsgrond voor een ontheffing. De bevoegdheid voor het verlenen van de ontheffing wordt aan ons gedelegeerd. 5. In het kader van de deregulering stelt de raad geen voorwaarden bij het verlenen van een ontheffing. Wij zullen ons beleid voor de ontheffingen voorshands niet vastleggen in een beleidsregel. Eerst moet ervaring worden opgedaan met de voor komende gevallen. Bijlagen: Raadsbesluit met nieuwe verordening winkeltijden gemeente Winsum 2013 Burgemeester en wethouders van Winsum, M.A.P. Michels, burgemeester drs. R.J. Bolt, secretaris Pagina 5 van 9

6 Agendanummer: Vergadering: De raad van de gemeente Winsum; Overwegende, dat met ingang van 1 juli 2013 de Winkeltijdenwet is gewijzigd; dat de wettelijke verboden om winkels op zon-, feest- en werkdagen voor uur en na uur open te hebben, ook onder de nieuwe wet blijven bestaan; dat de wet echter een ruimere grondslag aan de gemeenten biedt gemeentelijke regels (vrijstellingen en/of ontheffingen, al dan niet met beperkingen) vast te stellen; dat dat een bezinning vraagt hoe om te gaan met winkeltijden binnen de gemeente Winsum; dat de uitkomst van deze bezinning is neergelegd in onderstaande nieuwe verordening; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders; gelet op het bepaalde in artikel 3 van de Winkeltijdenwet: b e s l u i t : vast te stellen de VERORDENING WINKELTIJDEN GEMEENTE WINSUM 2013 Artikel 1. Begripsbepalingen In deze verordening wordt verstaan onder: a. feestdagen: Nieuwjaarsdag, tweede Paasdag, Hemelvaartsdag, tweede Pinksterdag, eerste en tweede Kerstdag; b. werkdagen: maandag tot en met zaterdag; c. winkel: dat wat daaronder wordt verstaan in de Winkeltijdenwet. Pagina 6 van 9

7 Artikel 2. (Algemene) vrijstelling Voor de in artikel 2, eerste en tweede lid, van de Winkeltijdenwet vervatte verboden geldt een vrijstelling: a. Voor winkels van het in het eerste lid van artikel 2 genoemde verbod die behoren tot de volgende branches of categorieën: 1. musea; 2. winkels, waar uitsluitend maaltijden, voor directe consumptie geschikte eetwaren, alcoholvrije dranken en, door middel van een automaat, tabak en tabaksproducten, middelen ter voorkoming van zwangerschap en damesverband plegen te worden verkocht; 3. winkels waar de bedrijfsactiviteit hoofdzakelijk bestaat uit het verhuren van voorbespeelde videobanden en andere voorbespeelde beelddragers, mits in die winkel geen andere goederen worden te koop aangeboden of verkocht dan videobanden en andere beelddragers, alsmede tijdschriften en catalogi, die betrekking hebben op het te huur aangeboden assortiment. 4. winkels, waarin zich een restaurant of lunchroom bevindt, voor zover het laten betreden van de winkel noodzakelijk is voor het bezoeken van het restaurant of de lunchroom; 5. winkels waar uitsluitend of hoofdzakelijk fietsen en bromfietsen plegen te worden verkocht, voor zover het laten betreden van de winkel noodzakelijk is voor het huren van fietsen en bromfietsen. b. Voor straatverkoop van het in het tweede lid van artikel 2 genoemde verbod ten behoeve van de volgende activiteiten: het te koop aanbieden en verkopen van voor directe consumptie geschikte eetwaren en alcoholvrije dranken. c. Voor Sportcomplexen van het in artikel 2 genoemde verbod ten behoeve van de volgende activiteiten: het in winkels in of op het terrein of op het terrein van sportcomplexen aanbieden en verkopen van goederen die uitsluitend of hoofdzakelijk rechtstreeks verband houden met de aldaar beoefende sporten. d. Voor Bejaarden- en verzorgingsoorden van het in het eerste lid van artikel 2 genoemde verbod ten behoeve van de volgende activiteiten: het in winkels in of op het terrein van bejaarden- en verzorgingsoorden uitsluitend of hoofdzakelijk verkopen van eet- en drinkwaren, prentbriefkaarten, nieuwsbladen en tijdschriften alsmede bloemen en planten. e. Voor kermissen. van het in het eerste en tweede lid van artikel 2 genoemde verbod ten behoeve van de volgende activiteiten: Pagina 7 van 9

8 het ten tijde van een kermis in winkels of op het terrein waar een kermis wordt gehouden, uitsluitend of hoofdzakelijk te koop aanbieden en verkopen van feestartikelen en speelgoed gedurende de openingstijden van die kermis. Artikel 3. Individuele ontheffingen 1. Burgemeester en wethouders verlenen op aanvraag ontheffing van de in artikel 2, eerste lid, van de Winkeltijdenwet vervatte verboden, voor zover deze betrekking hebben op zon- en feestdagen of werkdagen. Een ontheffing wordt steeds voor één zon-, feest, of werkdag aangevraagd. 2. De ontheffing wordt geweigerd als de woon- en leefsituatie of de openbare orde in de omgeving van de winkel op ontoelaatbare wijze nadelig wordt beïnvloed door de openstelling van de winkel op basis van de ontheffing. Artikel 4. Beslistermijn 1. Burgemeester en wethouders beschikken op een aanvraag om ontheffing binnen acht weken na de dag waarop de aanvraag is ontvangen. 2. Zij kunnen hun beschikking voor ten hoogste acht weken verdagen. Artikel 5. Intrekken of wijzigen ontheffing Burgemeester en wethouders kunnen een ontheffing intrekken of wijzigen als: a. ter verkrijging daarvan onjuiste of onvolledige gegevens zijn verstrekt; b. verandering van omstandigheden of inzichten dit naar hun oordeel noodzakelijk maken in het belang van de belangen ter bescherming waarvan de ontheffing is vereist; c. de exploitatie van de winkel op basis van de ontheffing gevaar oplevert voor de openbare orde, de veiligheid of het woon- en leefklimaat ter plaatse; d. aan de ontheffing verbonden voorschriften en beperkingen niet zijn of worden nagekomen; e. de houder dit verzoekt. Artikel 6. Toezicht Met het toezicht op de naleving van het bepaalde bij of krachtens deze verordening zijn belast de door burgemeester en wethouders aangewezen toezichthouders. Artikel 7. Intrekking oude verordening en overgangsrecht 1. De verordening inzake de winkeltijden wordt ingetrokken. 2. Een krachtens de verordening inzake de winkeltijden verleende ontheffing of vrijstelling geldt als ontheffing of vrijstelling verleend krachtens deze verordening. Burgemeester en wethouders kunnen deze ambtshalve vervangen door een ontheffing of vrijstelling krachtens deze verordening. Pagina 8 van 9

9 Ambtshalve vervanging kan gepaard gaan met een wijziging van beperkingen en voorschriften. 3. Aanvragen om ontheffing die zijn ingediend onder de verordening inzake de winkeltijden maar waarop nog niet is beschikt bij het in werking treden van deze verordening, worden afgehandeld overeenkomstig deze verordening. Artikel 8. Inwerkingtreding en citeertitel 1. Deze verordening treedt in werking op de achtste dag na bekendmaking 2. Deze verordening wordt aangehaald als: Verordening winkeltijden Aldus vastgesteld door de raad van de gemeente Winsum in zijn openbare vergadering van De raad voornoemd, voorzitter, griffier, Pagina 9 van 9