Beknopte Theoriecursus intervallen en accoorden

Transcriptie

1 Beknopte Theoriecursus intervallen en accoorden Leon van Mil

2 C# D Het Toetsenord C D E F G A B C D E F G A 1 1 1/ / /2 1 1

3 Theoriecursus intervallen en akkoorden. In deze korte cursus zullen e leren erken met intervallen en zullen e leren aar akkoordsymolen voor staan. Er zijn verschillende redenen om deze op het eerste gezicht gortdroge theorie onder de knie te krijgen: Muziek is een taal. Een taal die heel mooi kan zijn zonder dat je hem egrijpt. Maar die nog mooier kan orden als je hem el egrijpt. Dan moet je er el over kunnen praten, en egrip van intervallen en akkoorden is dan al snel onmisaar. Als je il soleren doe je dat meestal over een akkoordenschema. Maar at etekenen al die akkoorden en at kun je er dan over spelen? Luisteren en veel proeren is de elangrijkste methode, maar door het te egrijpen ordt je zelfvertrouen veel groter en kun je op nieue ideeën komen. Bij een melodie staan vaak akkoorden. Veel instrumenten kunnen die spelen, maar at kun je dan spelen? Je il met iemand samenspelen die een anders gestemd instrument heeft. Wat moet je dan doen? Als je zelf een nummer il schrijven is het ook pas af als er akkoorden ij staan, maar elke? Je il een nummer spelen of zingen maar het ligt niet lekker. Het ligt eter in een andere toonsoort. Hoe doe je dat? Je moet el goed edenken dat alhoeel dit een theoriecursus is het natuurlijk el over klanken gaat. Proeer dan ook zoveel mogelijk op je instrument uit. Het gaat pas echt leven als je het hoort. Het leren horen van intervallen en akkoorden is een onderdeel van solfège. Dit leer je door het trainen van je oren, en dat doe je niet in een avondje. Je kunt er lessen in volgen of het samen met iemand anders samen oefenen. Maar het elangrijkste lijft toch veel naar muziek luisteren en naspelen. Nu gaan e alvast leren hoe het heet at je hoort. Leon van Mil

4 Intervalnamen Priem reine secunde grote kleine terts grote kleine kart kint sext reine reine grote # overmatige verminderde kleine # overmatige septiem groot klein verminderd octaaf rein Dit zijn niet alle intervallen die er zijn. Binnen een octaaf zijn er meer, zoals een verminderde terts. Deze zijn voor ons even niet zo interessant. Ook zijn er natuurlijk intervallen die groter zijn als een octaaf. Om het niet al te ingeikkeld te maken zullen e die als e ze tegen komen ij de accoorden 9, 10 en 11 noemen in plaats van none decime etc.

5 Stamtoonintervallen Niet alle intervallen eginnen op een C. Om op elke illekeurige noot een interval te kunnen maken gaan e eerst naar de stamtoonintervallen kijken. Dit zijn alle intervallen tussen de "itte toetsen" (de stamtonen). G2 G2 K2 G2 G2 G2 K2 R4 R4 R4 O4 R4 R4 R4 R5 R5 R5 R5 R5 R5 V5 G6 G6 K6 G6 G6 K6 K6 G7 K7 K7 G7 K7 K7 K7 Deze intervallen zullen e uit ons hoofd moeten leren. Dit valt mee als e het vogende edenken: -Alle secundes zijn groot ehalve EF en BC. Op de piano zit er geen zarte toets tussen. -Het rijtje tertsen moet echt uit je hoofd om snel te kunnen erken. -Alle karten zijn rein ehalve FB, die is overmatig. -Alle kinten zijn rein ehalve BF, die is verminderd De overeenkomst tussen kinten en karten is geen toeval. FB en BF geven samen het octaaf FF op. Als de kart overmatig (te groot) is lijft er niet genoeg ruimte over voor een reine kint. Die ordt dan verminderd (te klein). Een O4 en V5 noemen e elkaars complementaire intervallen. Dit gaat ook op voor andere intervallen. Het grote septiem CB geeft samen met de kleine secunde BC ook een octaaf. Door deze regel hoeven e de sexten en septiemen niet uit ons hoofd te leren. Immers als de terts EG klein is de sext GE groot, etc. - Voor de septiemen geldt dat ze allemaal klein zijn ehalve CB en FE. Voor het gemak he ik de intervallen die je echt uit je hoofd moet kennen onderstreept.

6 Intervallen op andere noten We gaan nu de laatste stap maken. We gaan alle intervallen leren maken op illekeurige noten. Om alle stappen tegen te komen zullen e dit aan de hand van een zo ingeikkeld vooreeld doen. In de praktijk lijkt dat je meestal at stappen over kunt slaan. Deze methode voorkomt ook dat je enharmonische verisselingen maakt(een B speel je el op dezelfde manier als een A# maar het is niet dezelfde noot). Wat is de kleine sext op C? Stap 1. Breng de asistoon terug tot een stamtoon: Stap 2. Maak een sext op de stamtoon: Stap 3. Wat voor een sext is dit? Stap 4. Maak hiervan de gevraagde sext: n C ordt C sext op C is A C A is een grote sext Kleine sext op C is A Stap 5. Breng de stamtoon terug naar de asistoon doe hetzelfde met de ovenste toon. C ordt C en A ordt A De kleine sext op C is een A. Je ziet el dat dit een extreem vooreeld is. Op de volgende ladzijde staan nog een flink aantal intervallen om zelf mee te oefenen

7 Interval oefeningen Maak de volgende intervallen: R5 O4 # G2 # G6 V5 # R4 # G7 G7 # O5 # G6 # V5 O4 # G7 R4 # G6 O5 R5 O5 V7 K6 K2 # V7 # # # Hoe heten deze intervallen? # # # #

8 Akkoorden Er zijn vele akkoorden. De simpelste is een drieklank. De meeste klassieke van voor ±1900 is hierop geaseerd. In veel popmuziek ordt ook niet veel meer geruikt als drieklanken en af en toe een dominant. Maar je zult al heel snel meer nodig heen. In at modernere klassieke muziek, geavanceerdere popmuziek en jazz ordt al heel snel uitgegaan van septimeakkoorden of zelfs 5,6 of zevenklanken. Ik zal hier alleen de drieklanken en de septimeakkoorden ehandelen. Als je die snapt zul je ook el egrijpen at ze met een C6/9 of een A79 edoelen. Drieklanken C groot R5 C klein R5 C verminderd V5 C hardverminderd V5 C overmatig O5 C suspended R4 R5 Vooral de eerste drie drieklanken komen veel voor in de popmuziek. Als e naar de 7 septiemaccoorden kijken zie je ook dat er maar een stuk of 5 zijn die je het meest tegenkomt. De rest kun je ook makkelijk van deze 5 afleiden. Hierij moet je het volgende in de gaten houden: De elangrijkste akkoordnoten zijn de 3 en de 7. Deze geven de meeste kleur. De R5 is een soort verdueling van de grondtoon. Om nu een akkoord nog meer kleur te geven kun je de kint verhogen of verlagen, maar de functie van het akkoord veranderd dan niet: Een C75 lijft een dominant. Dit geldt niet voor een half verminderd akkoord, deze heeft een hele eigen functie.

9 De drie meestvoorkomende: De akkoordnamen C majeur 7 R5 G7 C C 7 CMaj7 CM7 C dominant R5 K7 C7 C mineur 7 R5 K7 C-7 Cmin7 Cm7 Zeker niet zeldzaam: Varianten van C : # Variant van C- Varianten van C7 # C half verminderd V5 K7 Cø C-75 C verminderd V5 V7 Co Co7 Cdim C majeur mol 5 V5 G7 C 5 CM75 etc. Cmajeur overmatig O5 G7 C+ C+ CMaj +5 etc. C mineur majeur R5 G7 C- C overmatig dominant O5 K7 C+7 C7+5 C7#5 Cdominant mol 5 V5 K7 C75 C7-5 Een akkoord zonder terts: Csuspended R4 R5 K7 C7sus4 Csus4 7 "G-7/C"

10 Septiemakkoorden op andere noten Als je een akkoord ziet als 3 intervallen; een terts een kint en een septiem, kun je elk akkoord maken met je kennis van intervallen. Als je de oefeningen op het volgende laadje gemaakt het zal het al vrij vlot gaan. Mensen die een akkoordinstrument spelen moet maar eens proeren om die akkoorden op verschillende manieren te pakken. Je kunt een akkoord in allerlei liggingen spelen als je maar de noten van het akkoord speelt. Niet akkoordinstrumenten kunnen akkoorden spelen door ze als arpegio s te spelen. Als je dat regelmatig doet zal je een stuk harmonisch veel eter egrijpen. Trappen Al snel zal je eseffen dat je niet alle akkoorden hoeft uit te rekenen. Als een liedje in een toonsoort staat zullen de meeste akkoorden uit die toonsoort komen. Je kunt nl. op elke noot van een toonladder een akkoord maken. De akkoorden die zo ontstaan noemen e trappen en e duiden ze aan met romeinse cijfers. Als vooreeld nemen e natuurlijk de majeur toonladder. C D-7 E-7 F G7 A-7 BØ Omdat de intervallen innen elke majeurtoonladder altijd gelijk zijn,zullen de trappen in elke majeurladder ook altijd gelijk zijn. De IVe trap is altijd majeur en de VIe trap altijd -7. Als er dus in een liedje dat in C majeur staat een D-7 akkoord voorkomt eet je dat het een IIe trap van C is. Het is de 2e noot van de toonladder en het is een -7 zoals je van de 2e trap veracht. De noten komen dus uit C majeur: DFAC. Als er een D7 staat eet je dat de je even moet nadenken. Voor mineur gelden andere afstanden en dus andere akkoorden. C- DØ E-7 F- G7 A Bo Trappen zal je vaak in dezelfde volgorde tegenkomen, die je vertroud in de oren klinken (.v. I - IV - V7 - I). Als je dat gaat ekijken kom je echt in de harmonie leer terecht. Bijzonder oeiend en leerzaam, maar je zult dan eerst met intervallen en akkoorden om moeten kunnen gaan. Veel succes met de oefeningen.

11 1 E AØ D7 Fm7 B7 6 C+7 E75 # G#7 E Bm7 11 D CO Gm7 # D#m7 A 16 D+7 # F#Ø Csus4 A+ Bm7 21 G EØ # C#O G7 AO 26 BO Gm # E# DO # B#+ Akkoordoefeningen