Kinderen met CVI: Zij hebben vaak goede ogen en kunnen toch niet goed kijken

Transcriptie

1 Kinderen met CVI: Zij hebben vaak goede ogen en kunnen toch niet goed kijken Hoe kunnen we CVI herkennen Hoe kunnen we hen helpen hiermee om te gaan Greet Vissenaekens

2 Kinderen met CVI Algemene kenmerken

3 Er zijn grote verschillen tussen kinderen met CVI CVI kan samen met andere problemen voorkomen Niet alle kenmerken komen bij alle kinderen voor Zelfde kenmerken kunnen in verschillende mate aanwezig zijn Kenmerken kunnen zich anders tonen op verschillende leeftijden Kinderen met CVI leren omgaan met specifieke problemen.

4 5 aspecten van visuele perceptie 1. Het opnemen van visuele informatie 2. Het ordenen van visuele informatie 3. Het herkennen van visuele structuren 4. Visuomotorische integratie 5. Ruimtelijk inzicht, ruimtelijke oriëntatie, ruimtelijk denken, ruimtelijk handelen

5 1. Het opnemen van visuele informatie Weinig visueel nieuwsgierig; weinig visueel opmerkzaam; beperkte visuele exploratie; minder nauwkeurig kijken; vergeten te kijken Visuele fixaties zijn erg kort en visueel volgen verloopt moeilijker Moeilijkheden met verschillende zintuigkanalen tegelijk Gebrekkige aandacht voor het hele visuele veld

6

7 1. Het opnemen van visuele informatie (vervolg) Visuele aandacht richten en aandacht houden zijn moeilijker; niet kunnen afsluiten voor nietrelevante prikkels Moeite met het soepel verplaatsen van blik Goed kijken vraagt veel tijd Goed kijken is vermoeiend Wisselvalligheid in visueel functioneren

8 2. Het ordenen van visuele informatie Figuur-achtergrond-waarneming

9

10 2. Het ordenen van visuele informatie Figuur-achtergrond-waarneming Overzicht krijgen (thuis, op school, spel)

11

12

13

14 2. Het ordenen van visuele informatie Figuur-achtergrond-waarneming Overzicht krijgen (thuis, op school, spel) Omgaan met veelheid aan prikkels Crowding elementen dicht bij elkaar worden niet onderscheiden

15 3. Het herkennen van visuele structuren Herkennen van voorwerpen Herkennen van gezichten Herkennen van gezichtsuitdrukkingen Herkennen van afbeeldingen

16 3. Het herkennen van visuele structuren (vervolg) Herkennen van afbeeldingen Situatieprenten Drukke prenten Prenten in kleur Prenten in zwart-wit

17

18

19 3. Het herkennen van visuele structuren (vervolg) Herkennen van afbeeldingen Situatieprenten Drukke prenten Prenten in kleur Prenten in zwart-wit

20

21 3. Het herkennen van visuele structuren (vervolg) Herkennen van afbeeldingen Situatieprenten Drukke prenten Prenten in kleur Prenten in zwart-wit

22

23

24

25 3. Het herkennen van visuele structuren (vervolg) Herkennen van afbeeldingen Situatieprenten Drukke prenten Prenten in kleur Prenten in zwart-wit * vormgelijkenis * detail

26

27

28 3. Het herkennen van visuele structuren (vervolg) Herkennen van afbeeldingen Situatieprenten Drukke prenten Prenten in kleur Prenten in zwart-wit * vormgelijkenis * detail

29

30

31

32 3. Het herkennen van visuele structuren (vervolg) Herkennen van afbeeldingen Redeneren Ongewone gezichtspunten Beeldtaal

33

34

35

36

37 4. Visuomotorische integratie - Kijken en handelen Kijken en handelen raken niet goed op elkaar afgestemd * in grof-motorische activiteiten bvb. fietsen * in fijn-motorische activiteiten: knippen, blokken bouwen,

38 5. Ruimtelijk inzicht, ruimtelijke oriëntatie, ruimtelijk denken, ruimtelijk handelen constructiespel, tekenen, schrijven puzzelen rekenen zijn veel zwakker dan op basis van hun algemeen functioneren wordt verwacht

39

40

41

42

43

44

45 5. Ruimtelijk inzicht, ruimtelijke oriëntatie, ruimtelijk denken, ruimtelijk handelen (vervolg) Mobiliteit en ruimtelijke oriëntatie zelfredzaamheid

46 Kinderen met CVI Hoe kunnen we hen helpen?

47 Hoe kunnen we hen helpen? 1. we passen de omgeving aan 2. we passen materiaal aan 3. we leren hen een goede kijk- en werkstrategie aan 4. we begeleiden hen op een gepaste wijze

48 1. we passen de omgeving aan Orde brengen in situatie en materiaal: Structureren binnen activiteit:

49 1. we passen de omgeving aan Orde brengen in situatie en materiaal: Dingen 1 na 1 tonen Uit het zicht leggen wat niet meer nodig is Opruimen Vaste en duidelijke plaats voor henzelf, voor speelgoed en spulletjes Eerste kapstok

50 1. we passen de omgeving aan (vervolg) Structureren binnen activiteit: - spelen aan tafel ipv. op de mat - beperkte hoeveelheid (spel-)materiaal - beperken van prikkels die de aandacht kunnen afleiden

51 2. we passen materiaal aan Vereenvoudigen Beter zichtbaar maken Structureren van materiaal

52 2. we passen materiaal aan Vereenvoudigen: - minder op 1 blad: werkblaadjes aanbieden in stukken (geknipt/ geplooid/ afdekblad) - niet te veel overlappingen, - niet relevante informatie wordt weggelaten - Accentueren hetgeen wel belangrijk is door: -omcirkelen - extra overtrekken of in kleur zetten - tov. een goed contrasterende achtergrond - materiaal goed geordend aanbieden

53

54

55 2. we passen materiaal aan (vervolg) Beter zichtbaar maken: - gebruik maken van kleur en grote contrasten - begin van de rij aanduiden met een gekleurde stip - werkrichting aangeven door pijl - afbeeldingen inkleuren - omtreklijnen extra overtrekken - pennen en potloden die een goed contrast geven - vertikaal werkvlak - fotocopieën van goede kwaliteit

56 2. we passen materiaal aan (vervolg) Structureren van materiaal: - tav. schoolse activiteiten: * werkblaadjes zijn of worden goed gestructureerd: op lijnen/ in kolommen * aangepast schrijfmateriaal: schriften met duidelijke schrijflijnen (taal), duidelijke kolommen (rekenen); *gebruik van duidelijk lettertype (voldoende lijndikte en lettergrootte) * tav. tekenen: stippen als steunpunten

57 2. we passen materiaal aan (vervolg) Structureren van materiaal (vervolg) - in spel: - materiaal sorteren - gepast kader/ doos (puzzelen) - aandacht voor goed doorleefde ervaringen, alvorens over te gaan naar volgende stappen: met spel-, miniatuurmateriaal, met steeds correcte verwoording bvb. tav. ruimtelijke begrippen

58 3. we leren hen een goede kijk- en werkstrategie aan Kijkstrategieën: Systematisch kijken en werken: van links naar rechts en van boven naar onder Meer tijd geven om te kijken Meer kansen om opnieuw te kijken herhalen Bewust maken van de belangrijke (discriminerende) kenmerken bij voorwerpen, afbeeldingen, personen,

59 3. we leren hen een goede kijk- en werkstrategie aan (vervolg) Werkstrategieën: Gebruik maken van hun sterke kanten: verwoorden als ondersteuning Luisteren naar hetgeen zij ons vertellen; dit verhoogt (ons) inzicht in de strategieën die zij gebruiken Activiteit opsplitsen in deelstappen; de deelstappen moeten zorgen voor succeservaring Resultaat leren controleren

60 4. we begeleiden hen op een gepaste wijze Individuele begeleiding belang van voor- en samendoen Nabijheid Aandacht vasthouden of herstellen Aanleren van nieuwe technieken/ vaardigheden: individueel of in kleine groep Nieuwigheden in omgeving: systematisch benoemen, tonen, verkennen Het kind bevragen of de geboden hulpmiddelen/ strategieën door hemzelf als hulp worden ervaren