Speciale school voor. BasisOnderwijs (SBO)

Transcriptie

1 Speciale school voor BasisOnderwijs (SBO) SCHOOLJAAR Bewaar deze schoolgids zorgvuldig, hierin staan vakanties, vrije dagen, activiteiten en andere bijzonderheden vermeld!!!!!!! SCHOOLGIDS SBO ARCADIA

2 Speciale school voor BasisOnderwijs (SBO) ARCADIA Pagina 3 Pagina 4 Pagina 5 Pagina 6 Speciale school voor BasisOnderwijs (SBO) - Onderwijsstichting Movare Klachtregeling/behandeling Medezeggenschap(G)MR - Inspectie van het onderwijs Kwaliteitszorg - Samenwerking SBO SBO SBO Pagina 7 Opbrengsten van Schoolontwikkeling Pagina 10 Pagina 13 Pagina 16 Pagina 17 Pagina 18 Pagina 21 Pagina 23 Pagina 24 Pagina 25 e.v. Samenwerkingsverband Passend Onderwijs SBO-school: zorg op maat - SBO-school: instructie en ondersteuning Logopedie in de SBO - De ouders Het Jonge RisicoKind (JRK) Wat leert mijn kind: de inhoud van het SBO-onderwijs Extra onderwijsactiviteiten Onderweg naar het Voortgezet Onderwijs Compensatieverlof, BAPO, lesuitval en nascholing Oudervereniging en ouderraad Allerlei praktische informatie (schooltijden, vakanties en vrije dagen, schoolverzuim, (schoolbus)vervoer, overblijven, aansprakelijkheid en verzekeringen, bewegingsonderwijs, zwemmen, de jeugdarts, Nationaal schoolontbijt, School Video Interactie Begeleiding, toestemming beeldmateriaal, samenwerking Ketenpartners, Centrum Jeugd en Gezin, verwijsindex Parkstad Limburg, samenwerking met Opleidingen, Veiligheid) BIJLAGEN Schoolmedewerkers Protocol time out, schorsing en verwijdering van leerlingen Deze schoolgids is samengesteld om u te informeren over de doelen en werkwijzen van onze SBOschool. Met deze schoolgids hopen wij u te helpen een antwoord te geven op de vraag of de school aansluit bij de mogelijkheden van uw kind. Opmerkingen van uw zijde over deze schoolgids vernemen wij graag. SCHOOLGIDS SBO ARCADIA

3 De naam van onze school is: Speciale school voor BasisOnderwijs Arcadia De SBOschool is er voor leerlingen uit de gemeenten Simpelveld en Kerkrade in de leeftijd van 4 t/m 12/13 jaar. SBO Arcadia -adres: directie.rksboarcadia@movare.nl Schoolstraat Internetpagina: Postbus 1197 Telefoon: BD Kerkrade Fax: Dhr. Jack van de Mortel Locatiedirecteur Dhr. Drs. Jos Hamerlinck Meerschools Directeur Onze school maakt deel uit van Onderwijsstichting Movare: het bevoegd gezag van 51 scholen met in totaal 58 locaties in de regio s Heerlen-Nuth, Kerkrade, Brunssum, Onderbanken, Sittard/Geleen, Stein, Vaals en Landgraaf. 47 reguliere basisscholen, 3 scholen voor speciaal basisonderwijs en 1 school voor speciaal (voortgezet) onderwijs, met in totaal leerlingen. Movare werkt vanuit de missie Onderwijs op maat voor elk kind met aandacht voor de autonomie en authenticiteit van elk individu in een respectvolle omgang met elkaar en de wereld waarin wij leven met het oog op de leefbaarheid van de maatschappij van morgen. Alle medewerkers geven hun activiteiten zodanig gestalte dat zij de kwaliteit van het onderwijs ten goede komen. Op deze manier leveren zij goed onderwijs voor de kinderen. De stichting wordt bestuurd door een College van Bestuur, dat de stichting in en buiten rechte vertegenwoordigt. Het legt zijn werkzaamheden vast in een bestuursreglement. Het College treedt op als werkgever voor alle medewerkers in dienst van Movare en geeft direct leiding aan de leden van het regiomanagement en de medewerkers van het bestuursbureau. Het College van Bestuur bestaat uit dhr. H.M. Tromp (voorzitter a.i.). De scholen van Movare zijn over een drietal regio s verdeeld. Elke regio heeft een eigen regiomanager, die leiding geeft aan de schooldirecteuren binnen zijn regio. Vanwege de regionale functie van de SBO is er contact met meerdere regio s en hun regiodirecteuren. Onze regiodirecteur is dhr. Giel van Kaam. Voor actualiteiten en gegevens over de stichting verwijzen wij u naar de website Bereikbaarheid bestuursbureau Bezoekadres Tel: Heyendallaan 55b Fax: AA Kerkrade info@movare.nl Postadres Website: Postbus 12 / 6460 AA Kerkrade SCHOOLGIDS SBO ARCADIA

4 Onderwijsstichting MOVARE hanteert voor al haar scholen een uniforme regeling klachtbehandeling. Doel van deze regeling is het bevoegd gezag en de schoolleiding te ondersteunen bij het verbeteren van het onderwijs en bij het zorgen voor een goede gang van zaken op school in een veilig schoolklimaat. Tevens wordt met deze regeling een zorgvuldige behandeling van klachten beoogd, waarmee het belang van de betrokkenen wordt gediend, maar ook het belang van de school (een veilig schoolklimaat). Veruit de meeste klachten over de dagelijkse gang van zaken in de school zullen in onderling overleg tussen ouders, leerlingen, personeel en schoolleiding op een juiste wijze worden afgehandeld. Indien dat echter, gelet op de aard van de klacht, niet mogelijk is of indien de afhandeling niet naar tevredenheid heeft plaatsgevonden, kan men een beroep doen op deze klachtenregeling. U kunt de klachtenregeling downloaden via de website Klik in het menu op documenten en vervolgens op regelingen. De vertrouwenspersonen van ons schoolbestuur zijn: Locatieleiding van de School Schoolcontactpersoon bij klachten Jack van de Mortel Mevr. I. Spronk Bereikbaar dinsdag of via de Administratie van de SBO s Tel: MOVARE beschikt over twee vertrouwenspersonen. Mocht u naar aanleiding van een klacht niet tot een adequate oplossing komen met de schoolcontactpersoon, dan zal deze u doorverwijzen naar de onderstaande vertrouwenspersonen. Mevr. C. Verschuren Dhr. W. Pieters Op de Acker 21 Terlindenweg GJ Hoensbroek 6433 PC Hoensbroek Tel: Tel: Landelijke klachtencommissie Per identiteit bestaat er een landelijke klachtencommissie. Alle MOVARE-scholen zijn op basis van hun identiteit aangesloten bij een van deze commissies. Het is van belang dat u eerst kennis neemt van de inhoud van de regeling klachtbehandeling, alvorens u zich wendt tot een landelijke klachtencommissie. Landelijke klachtencommissie Katholiek Onderwijs. Postbus EH Den Haag Tel: info@geschillencies-klachtencies.nl Fax: Website: Termijn indienen klacht In de klachtenregeling is onder paragraaf 3, artikel 6; lid 2 de volgende passage opgenomen: De klacht dient binnen een jaar na de gedraging of beslissing te worden ingediend. De klachtencommissie kan beslissen nietontvankelijkheid vanwege termijnoverschrijding achterwege te laten indien zij van oordeel is dat, alle omstandigheden van het geval meewegend, de klager de klacht zo spoedig mogelijk als redelijkerwijs van hem verlangd kan worden, heeft ingediend SCHOOLGIDS SBO ARCADIA

5 Movare heeft een Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR). Deze geeft/verleent instemming of advies over schooloverstijgende zaken met als doel de beleidsontwikkeling mede vorm te geven. De leden van de GMR hoeven geen lid te zijn van een Medezeggenschapsraad (MR). Medezeggenschapszaken met betrekking tot individuele scholen worden behartigd door de Medezeggenschapsraden (MR-en) van de afzonderlijke scholen. Per regio zijn een aantal mensen in de GMR afgevaardigd, die namens de betreffende regio participeren. Daarbij participeert er leden vanuit het speciaal (basis)onderwijs. Speciaal onderwijs en speciaal basisonderwijs Mevr. F. Karolewski-Sangers (personeelsgeleding) Mevr. M. Robroek (oudergeleding) Voor de actuele GMR-samenstelling en het GMR-reglement zie > GMR Elke school is verplicht een Medezeggenschapsraad (MR) te hebben. De functie van de MR is om mede erop toe te zien dat de school goed functioneert. De MR is bevoegd tot bespreking van alle aangelegenheden, de school betreffende. De MR geeft advies over of instemming aan voorgenomen besluiten van het College van Bestuur en / of directie & schoolteam. Een medezeggenschapsraad bestaat voor een deel uit personeelsleden en een deel uit ouders. Beide geledingen vertegenwoordigen hun achterban en onderhouden de contacten met de directie van de school en de Gemeenschappelijke MedezeggenschapsRaad (GMR). Gezien het aantal leerlingen heeft de MR van SBO Arcadia vier leden t.w. 2 personeelsleden en 2 ouders. Om de vier jaar worden er door de medezeggenschapsraad van de school verkiezingen gehouden voor één of meerdere zetels in deze MR. De huidige MR bestaat uit: - Mevr. Lilian Schoonbrood: voorzitter en penningmeester( personeelsgeleding) - Mevr. Hanneke Scheeren: secretaris ( personeelsgeleding) - Mevr. Monique Hameleers (oudergeleding / ouder van Imko Brinkhoff) - Mevr. Hella Naumann-Konigs (oudergeleding / ouder van Roberto Haen) De MR vergadert ca. 5 maal per schooljaar. Deze vergaderingen zijn openbaar (tenzij anders vermeld) zodat u als toehoorder aanwezig kunt zijn. Mocht u vragen hebben die u graag voor wilt leggen aan de MR dan kunt u ons bereiken via het mailadres van de MR: mr.rksboarcadia@movare.nl De inspectie van het onderwijs beoordeelt vrijwel jaarlijks de kwaliteit van de Speciale school voor BasisOnderwijs. Op 13 maart 2013 heeft een van de Inspecteurs onze school bezocht in het kader van een Verificatieonderzoek. Het toezichtarrangement dat (wederom) toegekend is aan SBO Arcadia: De inspectie handhaaft het basisarrangement voor SBO Arcadia. De inspectie concludeert dat de kwaliteit van het onderwijs en van de kwaliteitszorg op de onderzochte onderdelen grotendeels op orde is. Uit het onderzoek is gebleken dat de school op die gebieden nauwelijks tekortkomingen kent. De bevindingen zullen worden betrokken bij de eerstvolgende risicoanalyse, waarbij opnieuw de vraag aan de orde is of het toezichtarrangement eventueel moet worden aangepast. Voor meer uitgebreide informatie verwijzen wij U graag naar het uitvoerig inspectierapport, volledig te lezen op de internetpagina (doorklikken naar SBO Arcadia). Vragen die U over het onderwijs zou willen stellen aan deze inspectie graag via tel (gratis). Klachtmeldingen over seksuele intimidatie of misbruik, over ernstig psychisch of fysiek geweld zal de school altijd melden maar kunt ook U melden bij de vertrouwensinspecteur via tel (lokaal tarief). SCHOOLGIDS SBO ARCADIA

6 De SBO-school ontwikkelt en evalueert ook zelf haar kwaliteit op diverse deelterreinen. Deze schoolontwikkelingsthema s worden grotendeels samen met SBO de Boemerang en SBO de Wissel opgepakt. Zie Samenwerking SBO SBO SBO. De samenwerking tussen de schoolmedewerkers van de drie SBO-scholen Arcadia (Kerkrade), De Wissel (Landgraaf) en De Boemerang (Brunssum) vindt op allerlei manieren plaats: (a) gezamenlijk overleg tussen de leidinggevenden onder leiding van de meerschoolse directeur SBO (b) gezamenlijke studiedagen voor alle medewerkers SBO-SBO-SBO (c) gezamenlijke 'gespreksgroepen' bestaande uit teamleden van de SBO s over allerlei onderwerpen/thema s. Thema 1: Het ontwikkelingsperspectief OPP (met ontwikkelingsplannen) als sturend (hulp)middel voor Passend Onderwijs binnen de SBO-school: Doel: Onder (bege)leiding van de sleutelfunctionarissen vindt voortgaande introductie, praktijkoefening en meer verfijnde implementatie plaats van het Ontwikkelingsperspectief(OPP): Leerlingprofiel, Centrale Hulpvraag /Onderwijsbehoefte en Ontwikkelingsplannen op Zorgniveau. Verfijning vooral bij de uitwerking van beschermende en belemmerende ontwikkelingsfactoren.. Thema 2: Gedragsvariatie, gedragsproblemen en gedragsstoornissen binnen de SBO-school,.wat kunnen en moeten we nu en straks: Doel: Het (h)erkennen van beelden, theorieën en praktijken als gehanteerd door de schoolmedewerkers binnen de verschillende SBO-scholen ten aanzien van gedrag, gedragsproblemen en gedragsstoornissen. Het afstemming zoeken in o.a. taalgebruik (definitie), in classificatie (ordening) en ten aanzien van de inrichting van de basisarrangementen en (licht) intensieve arrangementen Ondersteuning in geval van (stevige) gedragsproblemen. (Het verder vormgeven aan) de actieve samenwerking met ouders en (evt.) externe ketenpartners. Thema 3: Het inrichten van de SBO onderwijsarrangementen: Basisarrangement (plus), Intensief Arrangement, Zeer Intensief Arrangement: Doel: Het voortgaand inrichten en formuleren van leerroutes (vanaf DL 30) en daarbinnen concrete onderwijsarrangementen als te hanteren in een actieve samenwerking met de leerling en ouders. Uitwerken van leerroutes en van de arrangementen Basis (en basis +) & Intensief & Zeer Intensief: > Binnen de ontwikkelingsperioden (VA), AV en VU. (Let wel: De JRK is een zelfstandig kleutertraject) > Geldend voor de onderscheiden leerroutes 1, 2, en 3 binnen deze ontwikkelingsperioden > Ingebed in een leerlijn (SLO/tule) met tussendoelen voor de kernvakken taal, rekenen en SEO > Met vermelding van leerdoelen, leerinhouden, leerbronnen, plaats & tijd en beoordeling van de opbrengsten > Met vermelding van (concrete vormen van) samenwerking met leerling en ouders Een en ander afgestemd op en ingebed binnen de (gebruikelijke) rapportagevormen SBO: Ontwikkelingsperspectief met Ontwikkelingsplannen op verschillende Zorgniveaus, geldend voor een bepaalde Ontwikkelingsperiode (VA of AV of VU) en passend bij de gekozen leerroute van de leerling en de beoordelingen van gerealiseerde Leerwinst. Het tussen de scholen zoeken van afstemming in taalgebruik: Naamgeving van de onderscheiden onderwijsgebieden in de jaarroosters conform WPO en naamgeving van het gehanteerd signalerings- en toetsen testinstrumentarium. Thema 4: Curriculum-invulling doe-leervakken: Doel: Het ( voortgaand) uitzetten van een concrete curriculumlijn voor de (twee) doe-leervakken gerelateerd aan de ontwikkelingsperiode van de leerlingen (VA of AV of VU). Daarbij vindt er uitwisseling plaats over bestaande ervaringen en gebruikte method(i)e(ke)n op de verschillende locaties. Thema 5: Studiemiddagen SBO 1.Samenwerking(srelatie) met en gesprek tussen ouders en leerkracht 2.Het bevorderen van het sociaal kapitaal. Ins en outs van programma s voor bevorderen van sociale competentie en de rol van de leraar. Voor onze school is er naast de gezamenlijke thema s nog een toegevoegd thema: Thema 6: Rekenen: Opbrengstgericht werken in de klas In het schooljaar werkt de school verder aan een inhoudelijke en didactische invulling van het rekenonderwijs, nog meer afgestemd op de onderwijsbehoeften van de kinderen. (In relatie met thema 1 en thema 3) Doel: Het nog beter toerusten van de groepsleraar zodat deze nog beter in staat is -uitgaande van het ontwikkelingsperspectief - het rekenwiskunde-onderwijs te plannen en af te stemmen op de onderwijsbehoeftes van de leerling(en). SCHOOLGIDS SBO ARCADIA

7 Ook de schoolleiders hebben regelmatig overleg met elkaar. Onder leiding van de meerschoolse directeur komen de locatieleiders van de drie scholen regelmatig bijeen om informatie, ervaringen en vaardigheden met elkaar uit te wisselen. Dit alles leidt tot nu toe een meer gezamenlijke aanpak op gebied van bijvoorbeeld (1) het onderhoud en de veiligheid van de scholen, (2) het personeelsbeleid, (3) het financieel beleid, (4) de inrichting van de schoolorganisatie (wie doet wat en hoe werken we samen?), (5) de samenwerking met ouders en (6) de samenwerking met hulpverleners buiten de school. Dit alles zal de komende schooljaren aandachtspunt blijven van schoolontwikkeling. Verbetering en vernieuwing (waar nodig) is het aandachtspunt van alle schoolmedewerkers. Daar kunt U op rekenen. Op school ligt het Schoolontwikkelingsplan SBO-scholen Movare bij de directie ter inzage, over de opbrengsten van deze schoolontwikkelingsthema s zullen wij U tevens via de SCHOOLINFO (blijven) informeren. Het Ontwikkelingsperspectief + Ontwikkelingsplannen als sturend hulpmiddel voor Passend Onderwijs. Het gebruik van ontwikkelingsperspectieven is al een aantal jaren gemeengoed in de SBO-scholen. Deze documenten hebben zich in de afgelopen jaren ontwikkeld tot bruikbare instrumenten om zicht te krijgen op de ontwikkeling van de aan ons toevertrouwde kinderen. Het Ontwikkelingsperspectief dat voor elke leerling van SBO Arcadia wordt op- en vastgesteld bevat een weergave van het functioneren van het kind in een brede context en bestaat uit een leerlingprofiel, een (centrale)hulpvraag, een prognose (halfjaar) en een perspectief (dat richting geeft aan de leerroute van de leerling) en op basis hiervan vervolgens een toewijzing van elke leerling aan een (of meerdere) zorgniveaus: zorgniveau 1 stamgroep/klas en/of zorgniveau 2 interne additionele ondersteuning en/of zorgniveau 3 externe additionele ondersteuning. Uitgaande van de mogelijkheden van het kind proberen we te voorspellen wat wij willen bereiken aan het einde van een perspectiefperiode die over het algemeen een tweetal jaren duurt. Ook leggen we in een Ontwikkelingsplan het leerdoel vast voor het komende half jaar. Rekening houdend met het uitstroomperspectief ( VMBO, al dan niet met leerwegondersteuning of Praktijkonderwijs) kunnen we tussendoelen vastleggen en als ijkpunten gebruiken op weg naar het voorgestelde uitstroomperspectief. We toetsen regelmatig (1/2 jaarlijks met methode onafhankelijke toetsen en afhankelijk van het tempo van de betreffende leerling frequenter met de methodeonafhankelijke toetsen) of de leerling zich volgens de door ons uitgestippelde leerroute ontwikkelt en stellen deze bij c.q. plegen gerichte interventies binnen het onderwijsaanbod in de vorm van verlengde/herhaalde instructie, extra leertijd, huiswerk e.a. als een leerling aan deze leerroute afwijkt. Volgmodel voor toetsscores. Afgelopen schooljaar hebben we voor het eerst gebruik gemaakt van een soort risicomodel waarin we zien of een kind zich in de praktijk ook ontwikkelt binnen het uitstroomperspectief dat we voor de individuele leerling hebben vastgelegd. ( zie alinea over de ontwikkelingsperspectieven) Door het halfjaarlijkse invullen van de vaardigheidsscores van de afgenomen CITOtoetsen laat het model door een kleur zien (groen) of de leerling zich binnen het profiel ontwikkelt. Blijkt de score te laag te zijn, dan kleurt het rood en bij een score die boven het uitstroomperspectief valt kleurt deze blauw. Een rood signaal betekent dat de leerkracht moet gaan zoeken naar de oorzaak van het achterblijven en mogelijk aanpassingen moet doen t.a.v. het onderwijsaanbod. Onderstaand voorbeeld laat een leerling zien met een uitstroomperspectief voor het VMBO met Leerwegondersteuning (LWOO). De laatste scores voor rekenen, begrijpend lezen en spelling laten zien dat deze vallen binnen het LWOO-perspectief (groen). Op de DMT (leestoets) is de score boven het LWOOperspectief (blauw) en bij woordenschat onder het LWOO-perspectief (rood). Door een aanpassing van de toetsscores naar nieuwe normen is deze tabel tevens hernieuwd genormeerd. SCHOOLGIDS SBO ARCADIA

8 Leerling N.N. VS (X)= Vaardigheidsscore en vak- en vormingsgebied UP= Uitstroomperspectief 2 DL PRO VS R LWOO UP Pro Pro Pro Pro LWOO LWOO Pro LWOO Pro 3VMBO VS SP UP Pro Pro Pro Pro LWOO LWOO Pro LWOO Pro IQ 81 VS BL UP LWOO LWOO Pro Pro LWOO LWOO LWOO LWOO Pro VS DMT 89 UP Pro Pro Pro Pro Pro Pro Pro VMBO Pro VS WS UP Pro Pro Pro Pro Pro Pro Pro Pro Pro Datum Werkgroep OPP begeleidingstraject gericht op interpretatie en gebruikmakend van Citoscores als uitgangspunt voor onderwijsaanbod. Binnen de school is een werkgroep bezig (geweest) om onder leiding van het gespecialiseerde Bureau Wolters kennis te vergaren rondom het afnemen van de Cito-toetsen (wegnemen van ruis en gebruik van Wegwijzer toetsgebruik bij leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ) en het zo optimaal mogelijk gebruik maken van de uitslagen (DATA) van de diverse toetsen. We maken al sinds meerdere schooljaren gebruik van digitale toetsen en de verschillende verslagen/rapporten die op te roepen zijn na de toetsafname kunnen gebruikt worden om conclusies te trekken (DUIDEN) en kunnen sturend (DOELEN) zijn voor de beslissingen omtrent de inhoud en de vormgeving van het onderwijsaanbod (DOEN) aan een individuele leerling of aan een groep. In het schooljaar heeft dit bureau tijdens een tweetal studie-dagdelen een programma verzorgd voor alle leerkrachten van de 3 SBO-scholen om zo de vaardigheden rondom toetsafname (verkrijgen van juiste DATA) en interpretatie van de resultaten (op juiste wijze DUIDEN) te vergroten. Gedrag, gedragsproblemen en gedragsstoornissen binnen de SBO-school,.wat kunnen en moeten we nu en straks: Tijdens studiedagen samen met de teams van SBO de Boemerang en SBO de Wissel en als team van Arcadia zijn we het afgelopen schooljaar met deze thematiek aan de slag gegaan. We hebben ons bezig gehouden met relevante gedragsthema s m.n. op basis van de publicatie Gedragsproblemen op school van de Onderwijsraad. Voornemen is om tijdens de algemene ouderavond/jaarvergadering van de ouderraad in oktober 2014 vermeld thema met ouders/verzorgers te bespreken. Tijdens het schooljaar staan er nog een aantal (studie)bijeenkomsten rondom dit thema gepland. In de schoolinfo zullen wij u hierover verder (blijven) informeren. Leesverbetertraject SBO scholen Actualisering leesdidactiek SBO-scholen middels begeleide zelfstudie: Het Protocol leesproblemen en dyslexie voor SBO is gebruikt om met elkaar in gesprek te gaan over de leesen spellingontwikkeling. Tijdens de laatste studiedag in het schooljaar zijn de verschillende ervaringen en uitkomsten binnen de verschillende SBO-scholen met elkaar uitgewisseld en gedeeld. Op dit moment wordt er gewerkt aan een verslag van deze studiedag en met name dit onderdeel. In de eerste schoolinfo na de zomervakantie zal dit verslag gepubliceerd worden. Rekenen: Opbrengstgericht werken in de klas Binnen SBO Arcadia werken we al enige jaren aan het ontwerpen en het invoeren van het ontwikkelingsperspectief in het dagelijks werk in de klas. Centraal staat hierbij het afstemmen van het onderwijs op de SCHOOLGIDS SBO ARCADIA

9 onderwijsbehoefte van de kinderen en het verbeteren van de instructie op het gebied van het in dit geval - rekenwiskundeonderwijs. In het schooljaar is verder gewerkt aan de doelen uit de voorgaande jaren. Deze doelen waren m.n. gericht op het fundament van goed rekenonderwijs. Verder is gewerkt aan het omgaan met verschillen in de rekengroepen en zijn deze rekengroepen ingedeeld door gebruik te maken van de functioneringsniveaus vastgesteld met de nieuwe CITO-LOVS scores. Ook de inhoudelijke en didactische kant is verder verdiept. In dit perspectief heeft een verkenning plaats gevonden van de materialen ontwikkeld in het project Passende Perspectieven in samenwerking met de Stichting Leerplan Ontwikkeling (SLO) voor de 15% zwakste leerlingen binnen het Primair Onderwijs, waarbij de materialen van Passende Perspectieven op maat van de school zijn gemaakt. De benadering van Passende Perspectieven past goed bij de denkrichting van onze school en geeft goede handvatten voor een vertaling naar didactisch handelen en met name het invullen van de verschillende onderwijsarrangementen voor rekenen. Voor het schooljaar wordt er verder gewerkt aan het vormgeven van deze arrangementen binnen de verschillende ontwikkelingsperiode s (VA)-AV-VU). (zie Thema 6 bij Samenwerking SBO-SBO-SBO ). SCHOOLGIDS SBO ARCADIA

10 Elk kind heeft recht op goed onderwijs. Ook kinderen die extra ondersteuning nodig hebben. De regering wil dat zoveel mogelijk kinderen naar een gewone school in de buurt kunnen gaan. Want zo hebben ze de beste kansen op een vervolgopleiding en meedoen in de samenleving. Kinderen die het echt nodig hebben kunnen, net als nu, naar de school voor Speciaal Basisonderwijs (SBO t.w. lichte zorg voor de leerling met lichte zorgkosten) of naar de school voor Speciaal Onderwijs (SO - zware zorg voor de leerling met zware zorgkosten). WILT U MEER HIEROVER LEZEN, DAN KUNT U INFORMATIE KRIJGEN VIA: Extra ondersteuning die kinderen nodig hebben wordt rechtstreeks door de samenwerkende scholen georganiseerd en betaald. Hoe is dit in onze regio? Vanwege reeds aanwezige samenwerking op divers gebied is er in deze regio gekozen om binnen Heerlen en Omgeving met elkaar in gesprek te gaan over PASSEND ONDERWIJS. Betrokken zijn schoolbesturen met scholen voor primair onderwijs in de gemeenten Kerkrade Simpelveld Heerlen Voerendaal Nuth Onderbanken Landgraaf. Om alle leerlingen een passende plek te bieden zijn in eerste instantie de besturen (o.a. MOVARE INNOVO) binnen deze regio met elkaar in overleg gegaan en is er binnen het nieuw opgerichte SAMENWERKINGSVERBAND PASSEND ONDERWIJS HEERLEN e.o. Primair Onderwijs binnen onze Stichting (MOVARE) een REGIEGROEP aan de slag gegaan om samen tot afspraken te komen om de door de regering aangegeven uitgangspunten/richtlijnen te vertalen naar de eigen regio en onderwijsomgeving. Deze uitgangspunten hebben m.n. betrekking op: -een eenvoudiger en goedkoper stelsel PASSEND ONDERWIJS -een goede en heldere VERANTWOORDELIJKHEIDS-VERDELING -een bekostigingsmodel met ruimte voor MAATWERK -goede TOERUSTING van leraren en schoolleiders -SAMENWERKING met gemeente(n) Om te voorkomen dat er in het geheel van samenwerking een nieuwe bureaucratische tussenlaag gecreëerd wordt, is er de (wettelijke) opdracht gegeven aan het SAMENWERKINGSVERBAND (in ons geval PASSEND ONDERWIJS HEERLEN e.o. PO) om afspraken te maken over: -de verdeling van de middelen (geld) -de toewijzing van ondersteuning (hulp) -de procedure voor plaatsing in Speciaal BasisOnderwijs (lichte zorg voor de leerling met lichte zorgkosten) en Speciaal Onderwijs (zware zorg voor de leerling met zware zorgkosten). In ons SAMENWERKINGSVERBAND is in kaart gebracht m.b.v. een ONDERSTEUNINGSPROFIEL waar de (basis)scholen toe in staat zijn als het gaat om het kunnen invullen van extra ondersteuningsvragen van kinderen. Deze ondersteuningsprofielen zijn samengevat in een ONDERSTEUNINGSPLAN. In dit Ondersteuningsplan staat: >Hoe PASSEND ONDERWIJS in ons Samenwerkingsverband georganiseerd wordt. >Hoe reguliere basisscholen extra ondersteund worden. >Wanneer wordt doorverwezen naar het speciaal (basis) onderwijs of (voortgezet)speciaal onderwijs en hoe de procedure hiervoor verloopt. >Welke ondersteuning scholen in het samenwerkingsverband minstens moeten bieden, de zgn. BASISONDERSTEUNING. Ook Financiële zaken worden vastgelegd in het ondersteuningsplan. Onder andere afspraken over het budget voor speciaal (basis) onderwijs of (voortgezet) speciaal onderwijs en de verdeling van het oude rugzakkenbudget. Een dergelijk Ondersteuningsplan dient minstens 1x per 4 jaar opgesteld te worden en voorgelegd aan de ONDERSTEUNINGSPLANRAAD. In deze Ondersteuningsplanraad zijn ouders en leraren vertegenwoordigd. Deze raad heeft instemming daar waar het gaat om het Ondersteuningsplan. Op deze wijze wordt het belang van Ouders en Leraren gewaarborgd. SCHOOLGIDS SBO ARCADIA

11 Op SBO ARCADIA (ook in afstemming en samenwerking met SBO de WISSEL in Landgraaf en SBO de BOEMERANG in Brunssum) zijn we al gedurende vele jaren bezig (geweest) met het afstemmen van (BASIS)ZORG op de verschillende niveaus binnen het zorgcontinuüm van het Samenwerkingsverband. Onze Speciale School voor Basisonderwijs wil (pro)actief bijdragen aan een in samenwerking met de scholen voor Basisonderwijs binnen het (grotere) Samenwerkingsverband in te richten zorgcontinuüm voor die leerlingen die binnen het Primair Onderwijs problemen ondervinden met het onderwijs, een en ander met inachtneming van de wettelijke bepalingen WPO. Doel van het samenhangend geheel aan zorgvoorzieningen is op een verantwoorde wijze de integratie van zorgleerlingen binnen de Basisschool te bevorderen. Werd bij opstart van het WSNS-beleid van de SBO gevraagd invulling te geven aan een drietal functies t.w. onderwijsfunctie, ondersteuningsfunctie t.b.v. van de BaO-scholen en PCL-functie, is deze thans beperkt tot de onderwijsfunctie. Of het tot deze onderwijsfunctie beperkt blijft in het nieuwe SAMENWERKINGSVERBAND PASSEND ONDERWIJS is nog niet helemaal duidelijk. VOOR VERDER INFORMATIE BETREFFENE PASSEND ONDERWIJS: Voor een plaatsing op onze SBO-school (of de JRK-afdeling van de SBO-school) is een ToeLaatbaarheidsVerklaring (TLV), afgegeven door het Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Heerlen e.o. vereist. Bij het toekennen van extra ondersteuning voor uw kind in de vorm van plaatsing op onze SBO-school (of JRK-afdeling) vindt eerst overleg plaats tussen ouders, de huidige school van het kind, de SBO-school en een trajectbegeleider. In dit overleg kunnen de genoemde partijen komen tot een gezamenlijke aanvraag van een toelaatbaarheidsverklaring voor SBO (of JRK) indien blijkt dat alle genoemde partijen het erover eens zijn dat de SBO-school de meest passende onderwijsondersteuning en onderwijsplek is voor het kind. Het Samenwerkingsverband geeft daarna, op basis van de vastgestelde overeenstemming tussen alle partijen, een toelaatbaarheidsverklaring af. Het is wettelijk verplicht dat, voordat het samenwerkingsverband een toelaatbaarheidsverklaring afgeeft, zij daarbij een onafhankelijk deskundigenadvies betrekt. Dit advies wordt opgesteld door een orthopedagoge en schoolpsycholoog en, waar nodig, afhankelijk van de ondersteuningsbehoefte van het kind een kinder- of jeugdpsycholoog, een arts of kinderpsychiater. Alle SBO-plaatsingen (of JRK) zijn in principe tijdelijk van aard. Bij plaatsing op de SBO-school (of JRK) maken de betrokken scholen afspraken met elkaar en wisselen de informatie uit die nodig is voor de inzet van de extra ondersteuning. In deze afspraken is bij de start direct het moment van terugplaatsing vastgelegd. Eerste opvang: Indien uw kind een toelaatbaarheidsverklaring (TLV) voor de SBO-school (of JRK) van het Samenwerkingsverband heeft gekregen, dient u uw kind zelf bij onze school aan te melden. U zult dan uitgenodigd worden voor een kennismakingsgesprek en een rondleiding door de school, beide verzorgd door de locatiedirecteur en ontvangt ook uitgebreide informatie over onze school. Uiteraard is uw kind ook van harte welkom. In de eerste 6 tot 8 weken na de feitelijke opstart van uw kind binnen de SBO-school (of JRK) zullen de schoolmedewerkers gezamenlijk meer inzichten gaan verzamelen in wat uw kind al wel kan, waar mogelijke knelpunten zijn, de sterke en de wat minder sterke kanten in de ontwikkeling van uw kind. Bij afsluiting van de 6/8 weken termijn zullen de schoolmedewerkers een Ontwikkelingsperspectief met Ontwikkelingsplan voor uw kind uitzetten: Wat zien we, wat moeten we, wat kunnen we, waar moeten we rekening mee houden, wat denken we binnen een halfjaar te kunnen bereiken enz. Dit Ontwikkelingsperspectief en Ontwikkelingsplan wordt altijd met de ouders persoonlijk besproken. Wij willen in alle gevallen samen met U op weg naar (haalbare) ontwikkelingsplannen. Voor meer vragen kunt U altijd bij de school terecht of bij het Stichtingsbestuur. SCHOOLGIDS SBO ARCADIA

12 SAMENWERKINGSVERBAND PASSEND ONDERWIJS HEERLEN e.o. PRIMAIR ONDERWIJS (Hoensbroek-Brunssum-Onderbanken Landgraaf Kerkrade-Simpelveld Heerlen-Nuth-Voerendaal) directeur van het Samenwerkingsverband mevr. mr. Doreen Kersemakers te bereiken via: PASSEND PRIMAIR ONDERWIJS HEERLEN E.O. NIEUW EYKHOLT 290 e 6419 DJ Heerlen info-po@swvzl.nl website: Zodra bekend is op welke wijze telefonisch de medewerkers van het SAMENWERKINGSVERBAND PASSEND ONDERWIJS te bereiken zijn, zullen wij dit in de schoolinfo en op onze website vermelden. SCHOOLGIDS SBO ARCADIA

13 Voor al die kinderen, waarbij het leren moeite kost, probeert de SBOschool een meer passende onderwijsomgeving ( instructie op maat ) te scheppen waarbinnen ze weer positieve (leer-)ervaringen kunnen opdoen. Zo willen we het kind zijn zelfvertrouwen teruggeven waardoor leren weer een uitdaging wordt. Het motto van de school is dan ook uitdagend onderwijs. De school gebruikt passende onderwijsleermiddelen in een passende schoolomgeving om dit leren mogelijk te maken. Naast aandacht voor het leren, voelen we ons ook verantwoordelijk voor een stukje opvoeding: de school wil een duidelijke, veilige en stimulerende leefgemeenschap zijn waar kinderen zich kunnen ontwikkelen, leren om te gaan met elkaar en leren samen te werken met andere kinderen. Daarbij willen we het dragen van eigen verantwoordelijkheid uitdrukkelijk stimuleren ( ondersteuning op maat ). We streven ernaar dat de sfeer in school er een is van duidelijke regels, veiligheid, geborgenheid, vertrouwen en groeiende zelfstandigheid, zodat de kinderen met plezier naar school komen. We praten veel met kinderen zodat ze leren zich goed te uiten. We vinden het belangrijk dat ze nadenken over hun eigen gedrag, gedachten, gevoelens en wensen en deze leren verwoorden, duidelijke vragen leren stellen en eigen antwoorden leren geven. Dit is van groot belang voor zowel hun leerontwikkeling als ook voor hun persoonsontwikkeling. Natuurlijk worden de leerlingen aangesproken op ongewenst gedrag en zijn duidelijke sanctiemaatregelen soms nodig. In geval van ernstig ongewenst gedrag zal het protocol schorsing en verwijdering van leerlingen worden gehanteerd (zie bijlage). We letten streng op taalgebruik, discriminatie en pesten en werken vooral aan het voorkomen ervan. Toch investeren we in de praktijk vooral in het stimuleren en belonen van goed gedrag. Er is binnen de SBOschool speciale begeleiding op gebied van instructie (= onderwijs) en ondersteuning (= sociaal emotioneel welbevinden) van de leerlingen. De SBOschool kenmerkt zich onder meer door: kleinere klassen (stamgroepen) met gespecialiseerde stamgroepleraren en verschillende andere gespecialiseerde schoolmedewerkers een zo individueel mogelijke begeleiding van de leerlingen (handelingsplan) en een heldere herkenbare schoolstructuur met het accent op veiligheid, rust, regelmaat en orde. Er zijn veel passende onderwijsleermiddelen en andere zorghulpmiddelen beschikbaar, die zijn aangepast aan de speciale onderwijsvraagstelling van de SBO-leerling. De school beschikt over een orthotheek. Deze orthotheek is een verzameling van (aanvullende en speciale) onderwijsleermaterialen, ondersteuningsprogramma s, onderzoeksmiddelen en naslagwerken voor de schoolmedewerkers (onder andere op het gebied van Nederlandse taal, rekenen en sociaal emotionele ontwikkeling). De school beschikt met andere woorden over een aantal extra hulpmiddelen en naslagwerken bij zeer bijzondere problemen. Hierdoor kunnen we uw kind op allerlei gebieden nog beter en sneller helpen. Onze SBOschool is verdeeld in een JRK, een Onderbouw, een Midden- en Bovenbouw: Kinderen in de JRK (4 tot 7 jr) zijn bezig met het Voorbereidend leren De leerlingen in de Onderbouw (6 tot ongeveer 8 jaar) zijn bezig op gebied van het Aanvankelijk leren. JRK en Onderbouw samen is ontwikkelingsperiode SBO-VA = Voorbereidend en Aanvankelijk leren. In de Middenbouw (8 tot ongeveer 10 jaar) wordt dit leren uiteraard moeilijker: aanvankelijk en voortgezet leren. De zgn. ontwikkelingsperiode SBO-AV = Aanvankelijk en Voortgezet leren. In de Bovenbouw (10 tot ongeveer 13 jaar) wordt het (aanvankelijk en) voortgezet leren nog verder uitgebreid en komt er steeds meer nadruk te liggen op de voorbereiding op (uitstroom naar) vervolgonderwijs. De ontwikkelingsperiode SBO-VU = Voortgezet leren en Uitstroom vervolgonderwijs. De basisplek voor elke leerling op onze school is de eigen stamgroep (=de klas). In deze stamgroep, met een vaste stamgroepleraar, zijn de leerlingen een groot deel van de dag aan de slag. De stamgroep kent een omvang van 12 tot 17 kinderen. Zeker in de JRK en de Onderbouw streven we ernaar de stamgroep zo klein mogelijk te houden. SCHOOLGIDS SBO ARCADIA

14 Bij het aanbieden van de verschillende onderwijsvakken gebeurt dit tevens waar dit zinvol en verantwoord is in de zogenoemde niveaugroepen (=buiten de eigen klas, maar binnen de bouw) en / of werken de stamgroep-leraren als team voor de bouwleerlingen nog meer uitgebreid samen: teamteaching. Door het werken in stamgroepen en niveaugroepen (buiten de stamgroep) kunnen we de kinderen zoveel mogelijk op hun eigen vaardigheidsniveau aanspreken. De niveaugroepen variëren in grootte met een maximum van ongeveer 16 leerlingen. Zo sluit de leerstof goed aan bij de mogelijkheden van het kind en kan de leraar veel hulp en ondersteuning bieden! Een of meerdere kind(eren) is / zijn na instructie - bezig met dezelfde leeropdracht, vaak ook zelfstandig en waar mogelijk samen met andere leerlingen (coöperatief leren). Met korte, duidelijke en overzichtelijke taken, herhaling in allerlei vormen, zelfstandig werken op leerwerkplekken binnen of buiten de stamgroep en veel stimuleren, wil de SBOschool maximale ordening en overzichtelijkheid brengen in het leren van elke leerling. De schoolmedewerkers kijken samen met de ouders nadrukkelijk en met ambitie naar de mogelijkheden van elk kind, tonen veel geduld en zijn samen met de leerling blij met goede vooruitgang: Voor elke leerling van de SBO wordt een OntwikkelingsPlan (OP) opgesteld, waarin na samenspraak tussen alle schoolmedewerkers en de ouders wordt vastgelegd waarom en op welke wijze er speciaal onderwijs en speciale ondersteuning wordt aangeboden (zie elders in deze schoolgids). Het leertempo is aangepast aan de individuele leerling. De stamgroepleraar is vooral verantwoordelijk voor het onderwijs en de ondersteuning van de leerlingen binnen de stamgroep. Stamgroepleraren benadrukken vooral wat de leerlingen goed hebben gedaan (onder andere door middel van een beloningssysteem); dat geeft meer zelfvertrouwen. Leerlingen worden actief betrokken bij hun eigen vorderingen in het leren. Er wordt daarnaast in een samenspraak met de leerling nadrukkelijk aandacht geschonken aan de taak- / werkhouding en het gedrag in omgang met de ander. Voor de leerlingen staan binnen (en buiten) de stamgroep computers ter beschikking om (extra) oefeningen zelfstandig te doen of om informatie op te zoeken en werkstukken te maken (mediatheek). Ook wordt de leerling vertrouwd gemaakt met het internet: - en websitegebruik. Extra hulp voor het kind (en het gezin) kan worden geboden door allerlei specialisten buiten de klas: Andere schoolmedewerkers verzorgen buiten de klas de eventuele extra hulp aan de kinderen die dit nodig hebben. Dit zijn onder meer de logopedist, de klassenassistent, de psycholoog of pedagoog, de interne begeleider (unitleider), de motorisch remedial teacher en de maatschappelijk deskundige. Er is regelmatig contact met de jeugdarts van de JeugdGezondheidsZorg (JGZ). Daarnaast zijn er nog consulenten (t.a.v. muziek en evt. cultuureducatie op projectbasis!) aanwezig gedurende bepaalde dagen in de week. Niet ieder kind is hetzelfde. Om zo goed mogelijk aan te sluiten bij de hulpvraag van elke leerling op gebied van onderwijs en ondersteuning maken wij een OntwikkelingsPlan op maat : op het niveau van de stamgroep (= zorgniveau 1) waar nodig met ondersteuning van de interne deskundigen (= zorgniveau 2) en waar nodig tevens met de ondersteuning van externe deskundigen (= zorgniveau 3) Elk OntwikkelingsPlan (OP) bevat schriftelijke afspraken op welke wijze wij voornemens zijn te gaan handelen: Welk onderwijs en welke ondersteuning zullen worden geboden? Wat beogen we te bereiken (prognose)? Wie is hierbij betrokken en op welke wijze? Welke extra hulp is nodig? Welk tempo? Hoeveel tijd denken we nodig te hebben? Waarom wij deze keuze maken is ook te lezen in het ontwikkelingsplan. Natuurlijk worden ouders hier nadrukkelijk bij betrokken. Vooral daar waar het gaat om extra hulp buiten de stamgroep (zorgniveau extra ) of als we ondersteuning nodig hebben van externe deskundigen (zorgniveau risico ) zoals het bureau jeugdzorg, de kinderpsychiater, de fysiotherapeut of de kinderarts zullen wij altijd eerst u als ouders/verzorgers om toestemming vragen en de redenen en noodzaak van deze begeleiding door deskundigen uitvoerig met u bespreken. SCHOOLGIDS SBO ARCADIA

15 De SBO is op dit moment druk in de weer met een systeem voor verantwoorde prognose op iets langere termijn (ontwikkelingsperiode): het OntwikkelingsPersPectief (OPP), met als onderdelen een leerlingprofiel (leerling en leerling omgeving specifieke zaken, beschermende en belemmerende ontwikkelingsfactoren, alsook een centrale hulpvraag/onderwijsbehoefte), een prognose (per half jaar en over de ontwikkelingsperiode) en een perspectief (dat richting geeft aan de leerroute van de leerling, vaststellen van het zorgniveau en arrangementen). Voor elk kind dat de SBO-school bezoekt wordt een dergelijk ontwikkelingsperspectief vastgesteld. Het vaststellen van het ontwikkelingsperspectief gebeurt binnen de school in een samenwerking tussen de leraar, de schoolleiding, de interne begeleider, de orthopedagoog/psycholoog, de jeugdarts, de maatschappelijke deskundige en de ouders. Het ontwikkelingsperspectief geeft daarmee richting aan het handelen van de school én de ouders. Het ontwikkelingsperspectief geeft richting aan het ontwikkelingsplan (OP) voor elk kind: (1) We kijken 'achteruit': hoe is de ontwikkeling van dit kind verlopen? (2) We kijken naar 'vandaag': wat heeft dit kind geleerd, wat kost moeite en waar zien we sterke kanten? (3) We kijken 'vooruit': welke resultaten kan dit kind bereiken (de prognose voor een half jaar)? waar willen we naartoe (het perspectief voor deze bouwperiode)? Samen met de ouders (en het kind) gaan wij op weg. Belangrijk is het om samen met de ouders terug te zien, naar vandaag te kijken en vooral vooruit te zien. De school, de ouders (en het kind) zijn samen aan het werk, zoeken samen naar de goede weg om de kansen voor een goede ontwikkeling van het kind tot stand te brengen: > Van de schoolmedewerkers mogen ouders een afgesproken investering verwachten (ontwikkelingsplan) > Van de ouders mag de school een actieve bijdrage verwachten (bv. thuis oefenen). > Van het (oudere) kind vragen wij zelf na te denken over eigen leerdoelen (bv. portfolio). Onderweg staan we samen stil (tenminste 2x per jaar tijdens de GroepsgewijzeLeerlingBespreking (GLB)) en beoordelen samen of we op de goede weg zitten, of we hetgeen we willen ook kunnen bereiken, of we onze verwachtingen moeten bijstellen enz.. Werken vanuit een dergelijk ontwikkelingsperspectief levert een belangrijke bijdrage aan het vergroten van de opbrengstgerichtheid van het onderwijs, het doelgericht plannen van het onderwijs aan de leerlingen, het maken van beredeneerde keuzes betreffende het onderwijsaanbod en een betere afstemming met ouders en leerling over wat school wil bereiken en een goede en verantwoorde overgang naar het voortgezet (speciaal) onderwijs. Heeft U vragen over het ontwikkelingsperspectief van uw kind? Neem dan contact op met de leraar/ib-er of locatieleiding. Om prognose en perspectief actueel te houden volgen wij de ontwikkeling nauwkeurig en leggen deze ontwikkelingsgegevens vast in een Leerling-en OnderwijsVolgSysteem (LOVS). Om uw kind zo goed mogelijk de hulp te bieden waar het om vraagt, zijn we een aantal jaren geleden begonnen met een eigen (digitaal) leerling- en onderwijsvolgsysteem. Tevens krijgen steeds meer leerlingen gelegenheid zelf hun eigen ontwikkeling te volgen in de vorm van portfolio s (eigen werkmap van de leerling). De stamgroepleraar en alle andere betrokkenen registreren voortdurend de voortgang in ontwikkeling van de leerlingen. Ook worden de schoolvorderingen van de leerling regelmatig getoetst. Deze toetsen geven ons inzicht in de vorderende (leer-)prestaties van de kinderen. Door deze gegevens duidelijk en regelmatig in kaart ( in een zgn. leerwinstoverzicht) te brengen is de ontwikkelingslijn van de leerlingen goed te bewaken waardoor adequaat inspelen op het eigen ontwikkelingsniveau van elke leerling mogelijk blijft. Tijdens de zgn. Groepsgewijze LeerlingBespreking (GLB) worden deze ontwikkelingsgegevens door de stamgroepleraar samen met de IB-er besproken en wordt het ontwikkelingsplan en eventueel het ontwikkelingsperspectief bijgesteld (zorgniveau 1). Soms is er daarbij sprake van extra hulp aan de leerling: logopedie, gedragsbegeleiding (Sociaal Emotionele Ontwikkeling kort: SEO), motorische hulp, begeleiding specifieke reken- en Nederlandse taalproblemen, etc. (zorgniveau 2). Ook deze ontwikkeling wordt aan de orde gesteld en kan leiden tot een bijstelling van het ontwikkelingsplan of het ontwikkelingsperspectief. Het onderdeel: werken met arrangementen wordt in het komende schooljaar verder uitgewerkt in de verschillende gespreksgroepen. Dit betekent dat we voor elke leerling afspraken maken over (eventueel) extra leerstof bij de leeronderdelen Nederlandse taal, rekenen en gedrag op school/seo. Overleg kan volgen met de leden van Commissie van Begeleiding: de orthopedagoog, medewerker Bureau Jeugdzorg en de jeugdarts (zorgniveau 3) samen met de stamgroepleraar, de intern begeleider(s) en de locatieleiding. SCHOOLGIDS SBO ARCADIA

16 De logopedist speelt in het JRK en de SBO een belangrijke rol bij het begeleiden van kinderen met spraak- en taal- problemen. Na plaatsing van een leerling in het JRK of de SBO, wordt een kort logopedische onderzoek afgenomen door de logopedist om zicht te krijgen op de mondelinge taalvaardigheid. Afhankelijk van de uitslag kan besloten worden aanvullende tests af te nemen. De logopedist stelt de diagnose en besluit of wel of geen logopedie nodig is. Binnen 8 weken wordt elke nieuwe leerling besproken in de commissie van begeleiding. In dit overleg wordt ook de logopedische diagnose besproken. Als een leerling in aanmerking komt voor logopedische behandeling maakt de logopedist een ontwikkelingsplan op zorgniveau 2 (begeleiding buiten de groep). Na bespreking met en ondertekening van dit plan door de ouders, start de logopedist met de begeleiding. Afhankelijk van de gestelde diagnose werkt de logopedist individueel of in een klein groepje aan het verbeteren van de communicatieve vaardigheden, waardoor de leerlingen in staat zijn zich begrijpelijk en verstaanbaar uit te drukken. Uitbreiden van de woordenschat, verbeteren van de zinsbouw, leren toepassen van grammaticale regels en verstaanbaar spreken, zijn zaken waar tijdens de begeleiding veel aan gewerkt wordt. Ook is er aandacht voor eventuele stemproblemen en schadelijke mondgewoonten (duimen/mondademhaling). Kinderen waarbij het lezen onvoldoende op gang komt kunnen ook in aanmerking komen voor specifieke leesbegeleiding. Voor dit speciale leesbegeleidingstraject wordt de binnen school aanwezige leescommissie bestaande uit lees/taalspecialist, orthopedagoog en IB-er geraadpleegd en het dyslexieprotocol gevolgd. Ouders worden betrokken bij de logopedie van hun kinderen. Van ouders wordt verwacht dat zij thuis actief meedoen in de logopedische begeleiding. Er vindt regelmatig overleg plaats tussen logopedist, leerkrachten, intern begeleider en orthopedagoog over het verloop van de begeleiding. Hierdoor werken we in gezamenlijkheid aan optimale ontwikkelingskansen voor ieder kind. Uiterlijk binnen 2 jaar vindt een herhalingsonderzoek plaats om de vooruitgang vast te stellen en te bepalen of logopedie nog nodig is. We hechten heel veel waarde aan de contacten met ouders (zie ook elders in deze schoolgids). Ouders worden (ook actief) betrokken bij het ontwikkelingsperspectief en ontwikkelingsplan van hun kind. Om de ouders goed op de hoogte te houden van de vorderingen van hun kind maken de stamgroepleraren twee keer per schooljaar een schoolrapport (in januari / februari en dicht bij het einde van het schooljaar). De ouders worden uitgenodigd om het schoolrapport te bespreken met de leraar in een zogenaamd oudergesprek. Tijdens dit gesprek wordt ook toegelicht wat er bij de Groepsgewijze LeerlingBespreking (GLB) aan de orde is geweest. De ouders die dit wensen kunnen, bijvoorbeeld naar aanleiding van de rapportbespreking, voor aanvullende informatie een gesprek aanvragen met de logopedist, de psycholoog, de orthopedagoog, de maatschappelijk deskundige of de locatieleider. Overige oudercontacten vinden onder andere plaats via huisbezoek (zeker bij de nieuwe leerlingen), algemene ouderavonden en verschillende informatieavonden. Meermaals per schooljaar ontvangen ouders een klein informatiebulletin, waarmee zij op de hoogte blijven van schoolactualiteiten. Waar mogelijk worden ouders ook betrokken bij vieringen en buitenschoolse activiteiten. Ouders en schoolmedewerkers hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid ten opzichte van de leerlingen. Belangrijk is dat de wederzijdse verwachtingen goed op elkaar afgestemd zijn en dat ouders en schoolmedewerkers in hun handelen zoveel mogelijk op een lijn zitten. De school verwacht dat de thuisomgeving te allen tijde telefonisch bereikbaar is, geef eventuele wijzigingen dan ook zo spoedig mogelijk door!! SCHOOLGIDS SBO ARCADIA

17 De school heeft meerdere momenten beschikbaar om in afstemmingsgericht contact te komen met de ouders/verzorgers van leerlingen: na plaatsing van de leerling op de SBOschool, tijdens het huisbezoek, de ouderavonden, de rapportbespreking en in geval van bijzondere ontwikkelingsproblemen. Rapportavonden: Rond februari en aan het eind van het schooljaar Kennismakingsavond: Voor de ouders van onze leerlingen. Deze avond plannen de leerkrachten van de verschillende bouwen (mogelijk valt deze avond samen met de Jaarvergadering). Huisbezoek leerkracht: In eerste maanden van het nieuwe schooljaar Doel: kennismaking met elkaar en drempelverlaging naar de school toe. Gesprek na afspraak: Uiteraard bestaat er altijd de mogelijkheid om een aparte afspraak met de (afzonderlijke) schoolmedewerkers te maken: Stamgroepsleraar/locatieleider/logopediste/psycholoog/maatschappelijk deskundige. Klassen- /lessenbezoek: Eventueel na afspraak met de stamgroepleraar. Schriftelijke informatie: Schoolgids/bijlage schoolgids/ Schoolinfo/ Mededelingenbriefjes/contactschrifje. Medewerking ouders: Vieringen (o.a. sinterklaasviering /kerstviering / paasviering) / bij organisatie rondom E.H.Communie (afhankelijk van minimum aantal leerlingen) / schoolreis / schoolverlaterdagen/ sportdag, enz.. Sommige kleuters ontwikkelen zich anders (bijvoorbeeld minder snel ) dan hun leeftijdgenootjes. Meestal hebben ouders of andere opvoeders al vroeg in de gaten dat er iets bijzonders aan de hand is. Uiteraard is het van belang daar zo vroeg mogelijk iets aan te doen. Hoe eerder hoe beter. Binnen de SBOschool kan indien dit echt nodig en wenselijk is - speciale leer- en ontwikkelingshulp worden geboden aan deze jonge risicokinderen. Voor deze jonge kinderen (van 4 tot 7 jaar) is de JRKstamgroep bedoeld. In deze speciale kleutergroep wordt vroegtijdig specifieke hulp geboden aan de kinderen met meestal uiteenlopende problemen. Het doel van de JRKstamgroep is de ouders en het kind te helpen bij het aanpakken van de ontwikkelingsproblemen door middel van een gespecialiseerd onderwijs- en ondersteuningsaanbod in voorbereidend leren. Belangrijk streven is tevens om wanneer de ontwikkelingskansen van de kleuter meer bekend zijn te bezien naar welke passende vorm van onderwijs het kind zou kunnen doorstromen. Mogelijk is dit naar het reguliere basisonderwijs, naar de SBO of naar een vorm van speciaal onderwijs. De speciale ontwikkelingsvragen van de kleuters binnen de JRK stamgroep zijn in de regel heel verschillend van aard. Ze kunnen soms ook heel ingewikkeld zijn. De biologische ontwikkeling: Problemen als gevolg van de ontwikkeling voorafgaande aan de geboorte, tijdens of direct na de geboorte. Daarnaast zijn er soms problemen met de zintuiglijke ontwikkeling (bijvoorbeeld oren, ogen). De persoonlijkheidsontwikkeling: Deze kinderen hebben zo weinig zelfvertrouwen dat dit remmend werkt in de omgang met leeftijdsgenoten en volwassenen. Het functioneren op school: Problemen met het werkgedrag: concentratie problemen, beweeglijkheid, motorische problemen, spraak- taalproblemen, zwak denkvermogen. Vaak wordt de term leerproblemen gebruikt. Binnen het gezin: Ouders bemerken in de regel de bijzondere ontwikkeling van hun kleuter. Het kost veel moeite de juiste hulp te bieden. Sommige ouders worden onzeker in het pedagogisch handelen. Vooral wanneer het kind in zijn gedrag moeilijk te beïnvloeden is. De leerkrachten van de JRK groep kunnen ouders tot steun zijn. De verdere omgeving: Ook in de buurt waar de kleuters wonen, kunnen factoren zijn die de ontwikkeling positief of negatief beïnvloeden. Dit zal op het schoolgaan en de schoolse ontwikkeling zijn uitwerking hebben. SCHOOLGIDS SBO ARCADIA

18 De SBOschool begint met lezen en rekenen op het moment dat de kinderen er aan toe zijn. Dit betekent dat het startpunt van het lezen en rekenen niet voor ieder gelijk is. Ook het tempo waarin kinderen vooruitgaan is verschillend. Om dit ontwikkelingsproces te bewaken volgen we de kinderen heel nauwkeurig. Hiervoor gebruiken we een eigen leerlingvolgsysteem. Onderstaand in een willekeurige volgorde - een globaal overzicht van de verschillende schoolvakken met een korte beschrijving van de onderwijsdoelen: Zintuiglijke oefening: Werken met ontwikkelingsmaterialen Doelen: (alleen JRK en Onderbouw) Het bevorderen van begripsvorming en ruimtelijk inzicht (inclusief toepassing in het platte vak). Bevorderen van visuele en auditieve discriminatie. Zelfstandigheid bij uitvoering van opdrachten doen toenemen. Leren samenwerken bevorderen. Bevorderen van motorieke vaardigheden. Leren ordenen, sorteren, combineren en classificeren. Inzicht bevorderen in hoeveelheid en rangorde. Kleuren en vormen leren benoemen. Abstract en creatief denken bevorderen. Belangstelling wekken voor boeken, letters en cijfers. Lichamelijke oefening: Bewegingsonderwijs & zwemmen Doelen: Het middels sport en spel bevorderen van kennis inzicht en vaardigheden in eigen bewegingsmogelijkheden, samenwerken en samen spelen. Zwemonderricht wordt op maat gegeven door zweminstructeurs van D r Pool (Kerkrade), uiteraard onder begeleiding van stamgroepleraren van de SBOschool. Hygiëne is een belangrijk aandachtpunt en een steeds terugkerend onderdeel van ons programma, vandaar ook dat douchen na de zwemles gebruikelijk is. Nederlandse taal: Technisch en/of begrijpend lezen Doelen: De leerlingen verwerven vaardigheden in de techniek van het (aanvankelijk en voortgezet) lezen. Aan leesbeleving wordt hierbij nadrukkelijk aandacht geschonken onder meer door voorlezen en boekpromotie (intern en extern bibliotheekgebruik). De school hanteert een protocol betreffende opvallende, langzame en zwakke lezers. We bevorderen het inzicht en de vaardigheden van de leerlingen op gebied van begrijpen van teksten, het (waar mogelijk) zelfstandig informatie zoeken uit teksten, verwerken en toepassen (ook ICT). Nederlandse taal: Taalbeschouwing Doelen: Het onderwijs beoogt de woordenschat van de leerlingen te vergroten, nieuwe begrippen te leren, taal te leren verstaan die in de communicatieve situatie een rol speelt en het inzicht in de taalstructuur te bevorderen. Nederlandse taal: Spelling Doelen: De leerlingen leren correct schrijven van de verschillende (werk-)woordvormen. Nederlandse taal: Stellen en (ook creatief) schrijven Doelen: De leerlingen leren (technisch) schrijven van losse letters naar verbonden schrift. Het stelonderwijs is erop gericht schrijfvaardigheden praktisch toe te passen en in creatieve zin. In dit schooljaar willen we als team een keuze voor een nieuwe schrijfmethode maken. Rekenen en Wiskunde: Basisbewerkingen en Toepassingen Doelen: De leerlingen worden ingeleid in de wereld van getallen en haar toepassingen in gevarieerde contexten. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de methode Wis en Reken en (waar nodig) van het programma Maatwerk. Het SCHOOLGIDS SBO ARCADIA

19 leren hanteren van rekenregels wordt bevorderd evenals het zelfstandig of in groepsverband leren oplossen van rekenkundige problemen. In samenwerking met SLO is er gestart met een traject vroegtijdige signalering van rekenproblemen en zijn we met het traject Rekenen op maat gestart om leerlingen (waar mogelijk met de inzet van U als ouder) nog beter op het gebied van rekenen te kunnen begeleiden. Kennisgebieden: Doelen: Inzicht in, kennis en vaardigheden ten aanzien van aardrijkskundige, geschiedkundige en natuurkundige (w.o. biologie) fenomenen wordt middels het aanbieden van integrale projecten wereldoriëntatie bevorderd, waarbij tevens aandacht voor (actuele) maatschappelijke verhoudingen, burgerschapskunde en geestelijke stromingen. Kennisgebieden: Techniek (& milieu) Doelen: Voornamelijk door middel van zelf (samen) doen raken de leerlingen meer vertrouwd met de brede invloed van techniek en haar betekenis in de tegenwoordige praktijk van alledag, dit ook in termen van een (gezond en beter) milieu. Expressieactiviteiten: Bevordering taalgebruik Doelen: In een dagelijks kringgesprek besteedt de stamgroepleraar in aansluiting op de sleutelbegrippen uit Taalverhaal aandacht aan taalgebruik in het algemeen, de spreek- en luisterhouding en idem vaardigheden. Expressieactiviteiten: Handvaardigheid en tekenen Doelen: Het in brede zin bevorderen van technische vaardigheden in het verkennen en gebruiken van diverse materialen en middelen evenals het vergroten van het persoonlijk beeldend (communicatief en zingevend) vermogen van de leerlingen, zelfstandig en als groep. Voor de verschillende bouwen is er in de vorm van een zogenaamde crea carrousel een breed palet aan beeldend creatieve activiteiten voor de leerlingen mogelijk gemaakt. Expressieactiviteiten: Muziek en drama Doelen: Tijdens de donderdagmiddag voor de middenbouw, de woensdagochtend voor de bovenbouw en op de dinsdagmiddag voor de onderbouw van de SBO-school is in de vorm van een zgn. crea - carrousel een breed palet aan beeldend creatieve activiteiten voor de leerlingen mogelijk gemaakt. Bevordering van de sociale redzaamheid Doelen: In een dagelijks (m.u.v. woensdagochtend) kringgesprek zal de stamgroepleraar, enerzijds gerelateerd aan (leerling-)actualiteiten, anderzijds aan schoolthema s (m.n. de gehanteerde Gedragsposters) vanuit een duidelijke waarden - positionering van de SBO-school in een open communicatie en met aandacht voor relationele aspecten van gedrag en emotie de zelfreflexieve en relationele competenties van de leerlingen helpen bevorderen en daarmee (zelfverantwoordelijke) autonomie. Gedrag in het verkeer Doelen: De leerlingen nemen kennis van de regels van het (voetgangers- en fietsers-) verkeer middels een ook in de praktijk toe te passen methode. De methode Klaar Over is hiervoor onze leidraad. Waar mogelijk zal deelname aan het theoretisch en praktisch schoolverkeersexamen worden ondernomen. Bevordering gezond gedrag Doelen: Dagelijks zal de stamgroepleraar (zeker tijdens eetmomenten en evenzo in een praktijksituatie) aandacht besteden aan voeding en gezondheid, eetgewoonten, hygiëne en etiquette. Deze kennis en vaardigheden worden in de instructiekeuken in de praktijk geleerd en toegepast. SCHOOLGIDS SBO ARCADIA

20 Levensbeschouwelijke vorming (w.o. godsdienst)/burgerschapskunde Doelen: Inleiding in de multiculturele samenleving (zie ook kennisgebieden). Leerlingen bewust maken van de verantwoordelijkheid in een onderlinge samenhang zorg te dragen voor zichzelf, de ander en de omgeving. Er wordt in verschillende stamgroepen gewerkt met het zgn. deugdenprogramma. Tevens een kennismaking met de Christelijk (religieuze) cultuur, met specifieke aandacht voor feesten gedurende het kerkelijk jaar evenals voorbereiding op de eerste Heilige Communie. Voor het Vormsel vragen wij de leerlingen en hun ouders/verzorgers contact op te nemen met de eigen parochiegeestelijke en dit in de eigen parochie te laten toedienen. SCHOOLGIDS SBO ARCADIA