Omgevingsdiensten Brabant

Transcriptie

1 Omgevingsdiensten Brabant 14 april 2016 De Omgevingswet komt eraan prof. mr. Friso de Zeeuw, praktijkhoogleraar Gebiedsontwikkeling TU Delft directeur Nieuwe Markten BPD Ontwikkeling Praktijkleerstoel Gebiedsontwikkeling

2 Omgevingswet en de bestuursmentaliteit Omgevingswet officieël aanbevolen maar dit kan ook! beleid & bestuur houding & gedrag ja, tenzij - ruimte geven - flexibel - efficiënt nee, mits - planmatig - zorgvuldig - restrictief 1

3 Gebieds-indeling in Zaanstad Praktijkleerstoel gebiedsontwikkeling 2

4 Omgevingsplan Balans tussen flexibiliteit en rechtszekerheid - waarborgen door verbrede reikwijdte: ook milieueisen e.d. - materiële en processuele waarborgen - (flexibiliteit geen must maar mogelijkheid) Bijzonder geschikt voor uitnodigingsplanologie - door fasering - onderscheid tussen of en hoe Vermindering onderzoekslasten - door fasering onderzoek op juiste moment - alleen onderzoek voor activiteit die daadwerkelijk plaatsvindt - (link met planschade en kostenverhaal) Praktijkleerstoel gebiedsontwikkeling 19 april 2016

5 Door de wetgever beoogde bestuurscultuur = ontslakken meer ruimte geven efficiënter & sneller flexibeler en daarmee ook leuker werken (in principe een eenvoudig paradigma.) Praktijkleerstoel gebiedsontwikkeling 4

6 Hoe ver gaat de afwegingsruimte? Mag t soepeler? Mag het strikter? X geluid X X (?) bodem X (?) X geur X fijnstof X omgevingsveiligheid X X gezondheid X waterveiligheid X energie X X lichthinder X natuur X Praktijkleerstoel gebiedsontwikkeling 5

7 Beleidsdichtheid enorm toegenomen 30 jaar welvaart produceert stapeling van beleid drama van de goede bedoelingen pech moet weg; naar de risicoloze samenleving vrije beslisruimte en directe communicatie is ingeperkt complexiteit is sterk toegenomen er komen alleen maar normeringen bij.. nu weer: gezondheid Praktijkleerstoel gebiedsontwikkeling 6

8 Twee gelijkwaardige elementen van ontslakken dimmen met beleid, regels, normen, nota s manier van werken, houding, gedrag en communicatie schrijf je een brief van 20 blz. aan een initiatiefnemer of ga je in gesprek? zonder ontslakkingskuur blijft uitnodigingsplanologie een holle kreet Praktijkleerstoel gebiedsontwikkeling 7

9 Initiatiefnemer door de hoepel maak de hoepel voor de initiatiefnemer groter en hou hem lager verplaats je in de leefwereld van de initiatiefnemer, met erkenning van de waarde van de systeemwereld (leerstuk van Jürgen Habermas) naast alle beleid, normen en nota s staat: de gezond-verstand-benadering Praktijkleerstoel gebiedsontwikkeling Naa presentatie, Datum 8

10 Komt er een investeerder bij de gemeente met twee investeringsvoorstellen: - 25 woningen (passen in bestemmingsplan) - 25 woningen binnenstedelijk (passen niet in bestemmingsplan) drie vragen: - hoe lang duurt het voordat ik vergunning heb? - wat ben ik aan leges en andere kosten kwijt? - aan welke nadere eisen moet ik voldoen? Praktijkleerstoel gebiedsontwikkeling 9

11 Andere benadering van het initiatief niet in serie schakelen, waarbij alle sectoren toetsend hun plasje over het initiatief doen wel een gezamelijke, snelle basis-beoordeling: - voegt dit initiatief wat toe aan stad of buurt? - schaadt het andere belangen? Praktijkleerstoel gebiedsontwikkeling 10

12 Ontslakken in Eindhoven: waardevolle uitgangspunten april 2003 Praktijkleerstoel gebiedsontwikkeling 11

13 Gemeente Ede 12

14 Gemeente Alphen a/d Rijn 13

15 14

16 15

17 16

18 17

19 18

20 19

21 Aparte aandacht voor regionale diensten regionale, intergemeentelijke diensten: - Omgevingsdienst - Veiligheidsregio - G.G.D. - andere samenwerkingsverbanden kwaliteitsverhogend, want bundelen expertise kunnen echter bestuurlijke afwegingsruimte beperken betrek ze tijdig en slik niet alle adviezen voor zoete koek Praktijkleerstoel Gebiedsontwikkeling 20

22 Relatie gemeente met omgevingsdienst eigenaar opdrachtgever samenwerkingspartner (spanningsvelden liggen voor het oprapen.) Praktijkleerstoel Gebiedsontwikkeling 21

23 Dilemma s bij ontslakte bestuurscultuur leerstuk Max Weber: zorgvuldige besluitvorming met dossiervorming en controle leidt tot een voorspelbare en rechtmatige overheid. gezond-verstand-benadering versus vermijden van willekeur & cliëntalisme maatwerk, flexibiliteit & dynamiek versus rechtszekerheid & voorspelbaarheid als het fout gaat, is de wethouder de klos (want afgeweken van het advies van de brandweer) tijd voor een andere verantwoordingslogica Praktijkleerstoel Gebiedsontwikkeling 22

24 Succesfactoren (1) géén hobby van één bestuurder, maar breed draagvlak binnen B&W, raad en ambtenaren evalueer besluitvorming over afgehandelde projecten werk met pilots, maar zorg wel voor verbreding anders blijft het een onschuldig reservaat gemeenten kunnen van elkaar leren Praktijkleerstoel Gebiedsontwikkeling 23

25 Succesfactoren (2) zoek het rechtstreekse contact met initiatiefnemers doe aan verwachtingen-management bij knuffelinitiatieven en boefjes en bij af te wijzen initiatieven voorkom dat regionale diensten en hun adviezen zich verzelfstandigen Praktijkleerstoel Gebiedsontwikkeling 24

26 Succesfactoren (3) het antwoord op het verwijt van willekeur, precedentwerking, voorspelbaarheid: motivering transparantie (gelijke) toegankelijkheid Praktijkleerstoel Gebiedsontwikkeling 25

27 Succesfactoren (4) doe aan risico-beoordeling binnen een kader waar bestuurlijk & ambtelijk overeenstemming over is her-verdeel de ambtelijke capaciteitsinzet: beperk de inzet op eenvoudige projecten & geef extra aandacht aan complexe projecten dit alles lukt alleen met een beetje dapperheid en durf (en soms zal t mis gaan) Buitenkant lijn is ook in Praktijkleerstoel Gebiedsontwikkeling 26