Themabijeenkomst Financiën

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Themabijeenkomst Financiën"

Transcriptie

1 actualiteit bekostiging waterketen Themabijeenkomst Financiën dr. ir. Aad J. Oomens Waar kijken we naar? Bestuursakkoord Water Wet HOF (Houdbare Overheids Financiën) Kostenonderbouwing 2

2 hoofdlijnen heldere verantwoordelijkheden en beperken bestuurlijke drukte financiering primaire waterkeringen doelmatig beheer van de waterketen samenwerken in uitvoering waterbeheer waterschapsbestuur Bestuursakkoord Water - cultuurverandering nodig - normatief gedreven investeringsbeslissingen en gescheiden verantwoordelijkheden oplossen van vraagstukken (korte en lange termijn) onder gezamenlijke verantwoordelijkheid - cruciaal belang - integratie binnen de waterketen mag niet leiden tot suboptimalisatie en kostenverschuiving relatie tussen de waterketen, de inrichting van de openbare ruimte en het watersysteem van belang (regionaal maatwerk)

3 Bestuursakkoord Water -doelmatig beheer van de waterketen - doelstellingen: kosten beperken (minder meer) verbeteren kwaliteit (beheer verder professionaliseren, kennis bundelen) kwetsbaarheid reduceren (pers. capaciteit bundelen) hoe te realiseren: intensieve samenwerking tussen gemeenten onderling en met het waterschap minder meer opgave.. dit regionaal ver uit te werken en in te vullen!

4 Waar kijken we naar? Bestuursakkoord Water Wet HOF (Houdbare Overheids Financiën) Kostenonderbouwing 7 Wet HOF (1) momenteel in behandeling bij 2 e kamer implementatie afspraken in Europees verband over emu-tekort en schulden van de overheid Rijksoverheid: kasstelsel gemeenten: baten-lastenstelsel altijd tekort vervangingsinvesteringen en uitbreidingen qua uitwerking nog veel onduidelijk 8

5 voorbeeld EMU-tekort berekening investering , afschrijven in 50 jaar, 5% rente jaarlijkse kosten lasten/baten stelsel: = inkomsten uit heffing jaarlijks Rijk (kasstelsel): investering rente kosten jaar 1: , inkomsten: > tekort is ! Emu neemt niet de afschrijvingen, maar de investeringen! Wet HOF (2) onderhandelaarsakkoord (21 jan)vng : o tekortruimte in : -0,5% o tekortruimte in 2016: -0,4% o tekortruimte in 2017: -0,3% Reactie partijen op onderhandelaarsakkkoord Ruimte voor aanpassing is beperkt, dus we moeten er aan geloven 10

6 bijdrage gemeentelijke watertaken aan EMU-saldo (2012) gemeentelijk investeringen 830 miljoen directe afboekingen 170 miljoen subtotaal: nieuwe kapitaalleningen 660 miljoen afschrijvingen oude investeringen 230 miljoen netto dotaties aan voorzieningen 0 totaal netto EMU-tekort 430 miljoen overeenkomend met 0,07% bron: Stichting RIONED Wet HOF (3) Wet HOF heeft dus vooral invloed op investeringen Riolering: meer direct investeren (en heffing daarop aanpassen) of minder investeren. Lokale uitwerking nog onduidelijk 12

7 gemengde kosten gezamenlijke kosten 7 stappen 13 Stap 1: voor welke zorgplichten rioolheffing? Stap 2: breng activiteiten in kaart (GRP) Stap 3: zoek activiteiten in productbegroting Stap 4: verdeling gemengde en gezamenlijke kosten Stap 5: toevoegen overige kosten Stap 6: onderzoek bijzonderheden Stap 7: kostenopstelling in meerjarenperspectief 14

8 Jacco Slomp VNG op RIONED-dag 2013: o Veel procedures over gemeentelijke heffing en leges o Hoge Raad steeds strenger o Wie stelt, bewijst maar. 15 Hoge Raad: bij kostenonderbouwing o Informatieplicht o Begrotingstoets o Controleerbaarheid 16

9 Gemeente heeft informatie, die moet inzicht verschaffen. Zijn posten wel of niet terecht meegenomen? Kloppen de bedragen? Model kostenonderbouwing. Leg je keuzes vast (argumenten, redenering) 17 Lasten versus baten max 100% Rechter toetst begroting, aandachtspunten o Overhead o Afschrijvingsmethoden o Financiële verordening o Klopt dit met elkaar? 18

10 GRP moet jaarlijks aansluiten op de begroting Leg keuzes controleerbaar vast VNG ondersteunt bij kostenonderbouwing Uitspraak Hoge Raad inzake Nijmegen: uitstel tot 7 april (riolering maatschappelijk nut, rioolheffing, afschrijvingsmethode). 19 Resumé Bestuursakkoord Water: besparen Wet Houdbare Overheids Financiën: minder investeren / direct afschrijven Kostenonderbouwing: leg keuzes en redeneringen vast! 20

Nieuwe voorschriften kostenonderbouwing

Nieuwe voorschriften kostenonderbouwing Nieuwe voorschriften kostenonderbouwing 1. Achtergrond en inhoud gewijzigde begrotingsregels 2. Nut en noodzaak transparantie 3. Bespreking model Begrotingsregels BBV: Besluit begroting en verantwoording

Nadere informatie

Kostenonderbouwing rioolheffing

Kostenonderbouwing rioolheffing Van den Bosch & partners Kostenonderbouwing rioolheffing Welke eisen gelden voor een goede kostenonderbouwing? 2 juni 2015 mr. P. (Paul) van den Berg Brede rioolheffing Gemeenten verantwoordelijk voor:

Nadere informatie

Samenwerken in de Waterketen

Samenwerken in de Waterketen Samenwerken in de Waterketen Presentatie voor de Raadscommissie van Menterwolde op 13 november 2008 H.Hoogeveen en H.Küpers (RioNoord) 1 Inhoud: Waterketen-ontwikkelingen Voorstel RioNoord Voordelen van

Nadere informatie

Transparantie in financiën

Transparantie in financiën Toekomstbestendige en duurzame financiering waterbeheer Transparantie in financiën - toekomstbestendige en duurzame financiering waterbeheer - opbouw! aanleiding! uitwerking vragen o beter vergelijkbaar

Nadere informatie

Voorstel voor de Raad

Voorstel voor de Raad Voorstel voor de Raad Datum raadsvergadering : 26 november 2015 Agendapuntnummer : XV, punt 5 Besluitnummer : 1952 Portefeuillehouder : Wethouder Jan van 't Zand Aan de gemeenteraad Onderwerp: Watertakenplan

Nadere informatie

Regionale samenwerking en de Omgevingswet. Gert Dekker (VNG)

Regionale samenwerking en de Omgevingswet. Gert Dekker (VNG) Regionale samenwerking en de Omgevingswet Gert Dekker (VNG) Bestuursakkoord Water (2011-2020) We zijn halverwege De rol van het GRP in de regionale samenwerking Ø Vastleggen zorgplichten Ø Planmatige uitvoering

Nadere informatie

Voortgang en resultaat regionale uitwerking Bestuursakkoord Water, onderdeel afvalwaterketen

Voortgang en resultaat regionale uitwerking Bestuursakkoord Water, onderdeel afvalwaterketen Voortgang en resultaat regionale uitwerking Bestuursakkoord Water, onderdeel afvalwaterketen Stand van zaken voorjaar 2015 In het Bestuursakkoord Water (BAW) van mei 2011 zijn afspraken gemaakt over onder

Nadere informatie

Transparant de rekening presenteren. Utrecht, 18 november 2013 Jacco Slomp

Transparant de rekening presenteren. Utrecht, 18 november 2013 Jacco Slomp Transparant de rekening presenteren Utrecht, 18 november 2013 Jacco Slomp Financiële schade 2011/2012 Minimaal 200.000 Per maand Inflatiecorrectie Op het tarief En de bouwsom En het bouwvolume Inhoud Inleiding

Nadere informatie

Onderwerp: Voorstel tot vaststelling van diverse verordeningen betreffende gemeentelijke heffingen alsmede aanpassing van de tarieven 2017.

Onderwerp: Voorstel tot vaststelling van diverse verordeningen betreffende gemeentelijke heffingen alsmede aanpassing van de tarieven 2017. Gemeente Boxmeer Onderwerp: Voorstel tot vaststelling van diverse verordeningen betreffende gemeentelijke heffingen alsmede aanpassing van de tarieven 2017. Nummer: 6f. AAN de raad van de gemeente Boxmeer

Nadere informatie

Duurzame financiering van rioleringsuitgaven

Duurzame financiering van rioleringsuitgaven Duurzame financiering van de Duurzame financiering van Rentelasten of spaarbedragen? 1 Jan Zuidervliet Houten d.d. 28 februari 2013 Imagine the result H2O/nr.2 2012 Dia 2 14 november 2012 ARCADIS 2012

Nadere informatie

ER KOMT VEEL OP GEMEENTEN AF VERNIEUWINGEN BBV AGENDA AANLEIDING VERNIEUWINGEN. JE presenteert. Aanleiding. Tijdspanne vernieuwingen

ER KOMT VEEL OP GEMEENTEN AF VERNIEUWINGEN BBV AGENDA AANLEIDING VERNIEUWINGEN. JE presenteert. Aanleiding. Tijdspanne vernieuwingen ER KOMT VEEL OP GEMEENTEN AF BBV JE presenteert 1 AGENDA Aanleiding Tijdspanne vernieuwingen De vernieuwingen Resterende vernieuwingen 2 AANLEIDING Rapport Adviescommissie Depla: Kaderstellende en controlerende

Nadere informatie

Voortgang en resultaat regionale uitwerking Bestuursakkoord Water, onderdeel waterketen

Voortgang en resultaat regionale uitwerking Bestuursakkoord Water, onderdeel waterketen Voortgang en resultaat regionale uitwerking Bestuursakkoord Water, onderdeel waterketen Stand van zaken voorjaar 2016 In het Bestuursakkoord Water (BAW) van mei 2011 zijn afspraken gemaakt over onder andere

Nadere informatie

Bijlage: Technische invulling Stabiliteit en Groeipact verdrukt onbedoeld publieke investeringen

Bijlage: Technische invulling Stabiliteit en Groeipact verdrukt onbedoeld publieke investeringen Bijlage: Technische invulling Stabiliteit en Groeipact verdrukt onbedoeld publieke investeringen In deze bijlage wordt uiteengezet waarom en op welke wijze de huidige methodiek uit het Stabiliteit en Groei

Nadere informatie

Basisopleiding Riolering Module 1

Basisopleiding Riolering Module 1 Basisopleiding Riolering Module 1 Cursusboek Nieuwegein, 2013 w w w. w a t e r o p l e i d i n g e n. n l Stichting Wateropleidingen, augustus 2013 Groningenhaven 7 3433 PE Nieuwegein Versie 1.1 Niets

Nadere informatie

Praktijk voorbeelden samenwerking. Aad Oomens procesmanager

Praktijk voorbeelden samenwerking. Aad Oomens procesmanager Praktijk voorbeelden samenwerking Aad Oomens procesmanager Drie vragen Waarom samenwerken? (noodzaak) Op welke punten samenwerken Hoe samenwerken?!? Waarom samenwerken? Benchmark Rioleringszorg 2010 Rijnland

Nadere informatie

Bestuur van de Unie van Waterschappen Posbus AE Den Haag. Leiden, 24 februari 2011.

Bestuur van de Unie van Waterschappen Posbus AE Den Haag. Leiden, 24 februari 2011. uwkenmerk: uw brief van: Bestuur van de Unie van Waterschappen Posbus 93218 2509 AE Den Haag ons kenmerk: bijlagen: inlichtingen: doorkiesnummer: ondsrwerp: 11.08773 1 W. Nomen 0713063112 Bestuursakkoord

Nadere informatie

Business case. Samenwerking afvalwaterketen. Informatiebijeenkomst gemeenteraden 26 juni

Business case. Samenwerking afvalwaterketen. Informatiebijeenkomst gemeenteraden 26 juni Business case Samenwerking afvalwaterketen Informatiebijeenkomst gemeenteraden 26 juni 2013 1012209-022 Inhoud 1. Proces tot nu 2. Informatie uit het onderzoek 3. Conclusies, aanbevelingen 4. Vervolg Business

Nadere informatie

BEGROTING 2017 PRESENTATIE

BEGROTING 2017 PRESENTATIE BEGROTING 2017 PRESENTATIE 1 Wijzigingen BBV 2016 Wijzigingen & Implementatie Hoofdlijnen (1) Taakvelden (2) Beleidsindicatoren (3) Verbonden partijen (4) Overhead (5) Investeringen (6) EMU saldo (7) Vpb

Nadere informatie

Financiën rioleringszorg gemeente Utrecht

Financiën rioleringszorg gemeente Utrecht Stadswerken Financiën rioleringszorg gemeente Utrecht Erwin Rebergen, 28 februari 2013 Inleiding Inleiding Het Utrechtse riolering- en watersysteem Welke kosten worden er gedekt uit de rioolheffing? Hoe

Nadere informatie

Inzicht in kostentoerekening. VNG belastingconferentie 2014. Van den Bosch & partners

Inzicht in kostentoerekening. VNG belastingconferentie 2014. Van den Bosch & partners Inzicht in kostentoerekening VNG belastingconferentie 2014 Van den Bosch & partners Inzicht in kostentoerekening Programma Inleiding en actualiteiten Wat kom je tegen in een procedure Stellingen Ervaringen

Nadere informatie

Wijziging heffingssystematiek rioolheffing

Wijziging heffingssystematiek rioolheffing Raadsvergadering: 16 november 2010 Agendapunt: 8 Kenmerk: Datum voorstel: 29 juni 2010 Portefeuillehouder: Wethouder K. Brand en wethouder S. de Jong Informant: De heer J. Herms Onderwerp: Wijziging heffingssystematiek

Nadere informatie

Onderwerp: Voorstel tot vaststelling van het afvalwaterbeleidsplan BMWE/NZV.

Onderwerp: Voorstel tot vaststelling van het afvalwaterbeleidsplan BMWE/NZV. Vergadering: 15 10 2013 Agendanummer: 12 Status: Besluitvormend Portefeuillehouder: P.E. Broeksma Behandelend ambtenaar R. Lamein, 0595 447749 E mail: gemeente@winsum.nl (t.a.v. R. Lamein) Gewijzigd Raadsvoorstel

Nadere informatie

Onderwerp: Vaststellen Watertakenplan DAL-W en verordening op de afvoer van hemelwater en grondwater in gemeente Delfzijl

Onderwerp: Vaststellen Watertakenplan DAL-W en verordening op de afvoer van hemelwater en grondwater in gemeente Delfzijl Vergadering gemeenteraad d.d. 21 december 2017 Agenda nummer 8 Portefeuillehouder: wethouder de heer IJ.J. Rijzebol Onderwerp: Vaststellen Watertakenplan DAL-W 2 2018-2022 en verordening op de afvoer van

Nadere informatie

Jos Brok. Beleidsmedewerker riolering/algemeen beheerder. Afdeling Ruimtelijk Beheer

Jos Brok. Beleidsmedewerker riolering/algemeen beheerder. Afdeling Ruimtelijk Beheer Jos Brok Beleidsmedewerker riolering/algemeen beheerder. Afdeling Ruimtelijk Beheer Samenwerken in de Waterketen Gemeentelijk RioleringsbeleidsPlan (GRP) Geeft in hoofdlijnen de invulling van de gemeentelijke

Nadere informatie

Gemeentefinanciën Presentatie voor raadsleden 10 april 2018

Gemeentefinanciën Presentatie voor raadsleden 10 april 2018 Gemeentefinanciën Presentatie voor raadsleden 10 april 2018 Agenda Rol van de raad en het college Regelgeving Planning en control cyclus Accountant Provinciaal toezicht Vragen? Rol van de raad en het college

Nadere informatie

Voortgang en resultaat aanpak afvalwaterketen

Voortgang en resultaat aanpak afvalwaterketen Voortgang en resultaat aanpak afvalwaterketen Stand van zaken voorjaar 2014 In het Bestuursakkoord Water (mei 2011) zijn afspraken gemaakt over onder andere het vergroten van de doelmatigheid in de waterketen.

Nadere informatie

Opgebouwd uit 6380 miljoen voor riolering (taak gemeente) en zuivering (taak waterschap) en 670 miljoen voor het drinkwater.

Opgebouwd uit 6380 miljoen voor riolering (taak gemeente) en zuivering (taak waterschap) en 670 miljoen voor het drinkwater. NR. GEMEENTE ĮJ INC 1 7 O KT 2014 CLnr. Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad 4 # ŕ Vereniging van Nederlandse Gemeenten informatiecentrum tel. uw kenmerk bijlage(n) (070) 373 8393 1 betreft

Nadere informatie

Wet houdbare overheidsfinanciën

Wet houdbare overheidsfinanciën Wet houdbare overheidsfinanciën Foto: Fred van Assendelft, bron: Panoramio In Europees verband is afgesproken dat een lidstaat een maximum begrotingstekort heeft van 3% en een staatsschuld van 60%. In

Nadere informatie

Afvalwaterbeleidsplan BMWE/NZV

Afvalwaterbeleidsplan BMWE/NZV Afvalwaterbeleidsplan BMWE/NZV Afvalwaterteam BMWE/NZV, 27 november 2013 Inhoud Aanleiding Ketenbenadering Maatregelen Kosten en Baten Specificatie Bedum Organisatie Aanleiding BMWE samenwerking Vier nieuwe

Nadere informatie

Kostendekkingsplan Water & Riolering

Kostendekkingsplan Water & Riolering Kostendekkend en Lastenverlagend Ede, 4 Juli 2012 Kenmerk 715676 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding...4 1.1. Aanleiding...4 1.2. Waarom dit document...4 2. Bijstelling product Water...5 3. Bijstelling product

Nadere informatie

Het gemeentelijk belastinggebied of: hoe raadsleden naar belastingen kijken

Het gemeentelijk belastinggebied of: hoe raadsleden naar belastingen kijken Het gemeentelijk belastinggebied of: hoe raadsleden naar belastingen kijken mr. J.K. Lanser Van den Bosch & partners 9 mei 2017 2 Werkzaamheden WOZ Gemeentelijke belastingen o Kostenonderbouwingen rioolheffing

Nadere informatie

Naam en telefoon. Coen van den Hout (9300) Afdeling. Portefeuillehouder

Naam en telefoon. Coen van den Hout (9300) Afdeling. Portefeuillehouder Onderwerp Invoering nieuwe voorschriften Besluit Begroting & Verantwoording (BBV). Datum 25 mei 2016 Naam en telefoon Coen van den Hout (9300) Afdeling F&C Portefeuillehouder Frank den Brok Waarover wil

Nadere informatie

GRP 2014-2018 Gemeente Tynaarlo. Naar een nieuw gemeentelijk rioleringsplan.

GRP 2014-2018 Gemeente Tynaarlo. Naar een nieuw gemeentelijk rioleringsplan. GRP 2014-2018 Gemeente Tynaarlo Naar een nieuw gemeentelijk rioleringsplan. Landelijk beleid en ontwikkelingen Gemeentelijke zorgplicht watertaken: Zorgen voor een doelmatige inzameling en een doelmatig

Nadere informatie

Wie, wat is het Pla-orm

Wie, wat is het Pla-orm Wie, wat is het Pla-orm 16 gemeenten waterschap Vallei en Veluwe Vitens provincies Utrecht en Gelderland Ontwikkeling Pla

Nadere informatie

Doelmatig beheer waterketen samenvatting-

Doelmatig beheer waterketen samenvatting- euro/jaar Doelmatig beheer keten samenvatting- -eindrapport commissie feitenonderzoek- 200 Drinkprijs, rioolrecht en zuiveringsheffing gecorrigeerd voor belastingen en kostendekkendheid (prijspeil 2009)

Nadere informatie

AGENDAPUNT 3.2. ONTWERP. Onderwerp: wijziging Richtlijnen Overname Afvalwater Nummer:

AGENDAPUNT 3.2. ONTWERP. Onderwerp: wijziging Richtlijnen Overname Afvalwater Nummer: VOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR AGENDAPUNT 3.2. Onderwerp: wijziging Richtlijnen Overname Afvalwater Nummer: 875410 In D&H: 11-11-2014 Steller: Ir. N. Admiraal In Cie: BMZ Telefoonnummer: (030) 634 5779

Nadere informatie

Voortgang en resultaat aanpak afvalwaterketen

Voortgang en resultaat aanpak afvalwaterketen Voortgang en resultaat aanpak afvalwaterketen Stand van zaken voorjaar 2013 In het Bestuursakkoord Water (mei 2011) zijn afspraken gemaakt over onder andere het vergroten van de doelmatigheid in de waterketen.

Nadere informatie

PROJECTNUMMER C ONZE REFERENTIE

PROJECTNUMMER C ONZE REFERENTIE ONDERWERP Resultaten KDP gemeente Asten DATUM 17-10-2017 PROJECTNUMMER C03071.000332 ONZE REFERENTIE 079570186 0.3 VAN Bram van Mol AAN Paul Smeets Inleiding Vanuit het BAW wordt samengewerkt met de omliggende

Nadere informatie

Chefs Vastgoed Financiën en vastgoed

Chefs Vastgoed Financiën en vastgoed Bijeenkomst 23-11-2012 Chefs Vastgoed Financiën en vastgoed Hans Teeuwen, adviseur Financiën hansteeuwen@bmc.nl - 06 51 38 12 64 1 Gevolgen regeerakkoord bezuinigingen: in 2017: 100 punten minder algemene

Nadere informatie

Grip op de begroting. Het financiële roer in handen. Bijdrage Melchior Kerklaan/VNG Gemeentefinanciën

Grip op de begroting. Het financiële roer in handen. Bijdrage Melchior Kerklaan/VNG Gemeentefinanciën Grip op de begroting Het financiële roer in handen Bijdrage Melchior Kerklaan/VNG Gemeentefinanciën Enquête 2014 1164 Deelnemers 742 Raadsleden Hoe staat mijn gemeente er financieel voor? Reserves en toch

Nadere informatie

Welke ontwikkelingen komen op ons af? Bijeenkomst spelregels vanuit financieel perspectief, 22 juni 2016 Wouter van den Wildenberg Erik Vlaming

Welke ontwikkelingen komen op ons af? Bijeenkomst spelregels vanuit financieel perspectief, 22 juni 2016 Wouter van den Wildenberg Erik Vlaming Welke ontwikkelingen komen op ons af? Bijeenkomst spelregels vanuit financieel perspectief, 22 juni 2016 Wouter van den Wildenberg Erik Vlaming Inhoud BBV Historie Actuele ontwikkelingen Vennootschapsbelasting

Nadere informatie

Samenhang en samenvatting vgrp+, Waterplan, BRP

Samenhang en samenvatting vgrp+, Waterplan, BRP Samenhang en samenvatting vgrp+, Waterplan, BRP Uden gastvrij voor water Kenmerk: 11-10044-JV 14 september 2011 Ingenieursbureau Moons 1 Inhoudsopgave 1 SAMENHANG... 3 2 SAMENVATTING... 4 2.1 KOERSWIJZIGINGEN...

Nadere informatie

Voortgang en resultaat regionale uitwerking Bestuursakkoord Water, onderdeel waterketen

Voortgang en resultaat regionale uitwerking Bestuursakkoord Water, onderdeel waterketen Voortgang en resultaat regionale uitwerking Bestuursakkoord Water, onderdeel waterketen Stand van zaken voorjaar 2017 In het Bestuursakkoord Water (BAW) van mei 2011 zijn afspraken gemaakt over onder andere

Nadere informatie

Presentatie advies risicomanagement. Uitwerking door de auditcommissie van gemeente Beverwijk

Presentatie advies risicomanagement. Uitwerking door de auditcommissie van gemeente Beverwijk Presentatie advies risicomanagement Uitwerking door de auditcommissie van gemeente Beverwijk Inhoud 1. Aanleiding 2. Probleemstelling 3. Werkwijze auditcommissie 4. Resultaten 5. Conclusie & aanbevelingen

Nadere informatie

Financiële consequenties BAW: Alleen de goede dingen doen

Financiële consequenties BAW: Alleen de goede dingen doen Financiële consequenties BAW: Alleen de goede dingen doen Rob Hermans Senior projectmanager Presentatie 29 september 2011 Opbouw presentatie Wat zijn de financiële afspraken? Waardoor stijgt de rioolheffing?

Nadere informatie

Mogelijkheden rioolheffing Stein

Mogelijkheden rioolheffing Stein Van den Bosch & partners Mogelijkheden rioolheffing Stein 9 maart 2015 de heer mr. R.M.M. (Robert) Duits Mogelijkheden rioolheffing Stein Overzicht onderwerpen: 1. Zorgplichten (brede) rioolheffing 2.

Nadere informatie

Financiële consequenties BAW: Alleen de goede dingen doen

Financiële consequenties BAW: Alleen de goede dingen doen Financiële consequenties BAW: Alleen de goede dingen doen Rob Hermans Senior projectmanager Presentatie 29 september 2011 Opbouw presentatie Wat zijn de financiële afspraken? Waardoor stijgt de rioolheffing?

Nadere informatie

Voortgang en resultaat regionale uitwerking Bestuursakkoord Water, onderdeel waterketen Stand van zaken voorjaar 2019 In het Bestuursakkoord Water (BA

Voortgang en resultaat regionale uitwerking Bestuursakkoord Water, onderdeel waterketen Stand van zaken voorjaar 2019 In het Bestuursakkoord Water (BA Voortgang en resultaat regionale uitwerking Bestuursakkoord Water, onderdeel waterketen Stand van zaken voorjaar 2019 In het Bestuursakkoord Water (BAW) van mei 2011 zijn afspraken gemaakt over het vergroten

Nadere informatie

Samenwerken in de waterketen in Zaanstreek Waterland

Samenwerken in de waterketen in Zaanstreek Waterland Notitie voor de raadsledenbijeenkomst Zaanstreek-Waterland op 29 november 2017 Samenwerken in de waterketen in Zaanstreek Waterland Sinds 2013 werken de acht gemeenten, hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier

Nadere informatie

Financiële gegevens t/m 3 e kwartaal bouwgrondexploitatie gemeenten (kwartaal 1+2+3; 1 e plaatsing)

Financiële gegevens t/m 3 e kwartaal bouwgrondexploitatie gemeenten (kwartaal 1+2+3; 1 e plaatsing) Financiële gegevens t/m 3 e kwartaal bouwgrondexploitatie gemeenten (kwartaal 1+2+3; 1 e plaatsing) Het resultaat van de grondexploitaties is in 2015 beduidend beter dan voorgaande jaren in deze periode

Nadere informatie

Vervangingsinvesteringen op de lange termijn

Vervangingsinvesteringen op de lange termijn Vervangingsinvesteringen op de lange termijn Presentatie door: René Roovers, gem. Geertruidenberg Huub Oome, gem. Geertruidenberg Ad Fens, gem. Roosendaal Inhoud presentatie Toelichting Besluit Begroting

Nadere informatie

Onderwerp: Voorstel tot vaststelling van diverse verordeningen betreffende gemeentelijke heffingen alsmede aanpassing van de tarieven 2016.

Onderwerp: Voorstel tot vaststelling van diverse verordeningen betreffende gemeentelijke heffingen alsmede aanpassing van de tarieven 2016. Gemeente Boxmeer Onderwerp: Voorstel tot vaststelling van diverse verordeningen betreffende gemeentelijke heffingen alsmede aanpassing van de tarieven 2016. Nummer: 8d. AAN de Raad van de gemeente Boxmeer

Nadere informatie

: 12 december : wethouder B. Bonnema

: 12 december : wethouder B. Bonnema R16.00048 E bprrv Littenseradiel : 12 december 2016 : Gemeentelijke belastingen, heffingen en tarieven : wethouder B. Bonnema : De raad besluit : 1. de belastingen, de heffingen en de tarieven overeenkomstig

Nadere informatie

Conferentie Er valt wat te kiezen- Rioleringsbeleid en beheer in zeven gemeenten. 17 november 2011

Conferentie Er valt wat te kiezen- Rioleringsbeleid en beheer in zeven gemeenten. 17 november 2011 Conferentie Er valt wat te kiezen- Rioleringsbeleid en beheer in zeven gemeenten 17 november 2011 Programma 12.00 Ontvangst met lunch 12.50 Welkom 13.00 Opening door de dagvoorzitter, dhr. R.J.A. Clayden

Nadere informatie

Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad. 30 mei ECFD/U Lbr. 17/031 (070) Voortgang regionale samenwerking waterketen

Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad. 30 mei ECFD/U Lbr. 17/031 (070) Voortgang regionale samenwerking waterketen Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad Datum 30 mei 2017 Ons kenmerk ECFD/U201700422 Lbr. 17/031 Telefoon (070) 373 8393 Bijlage(n) 1 Onderwerp Voortgang regionale samenwerking waterketen Samenvatting

Nadere informatie

OVERHEAD TE BELANGRIJK OM OVER HET HOOFD TE ZIEN

OVERHEAD TE BELANGRIJK OM OVER HET HOOFD TE ZIEN OVERHEAD TE BELANGRIJK OM OVER HET HOOFD TE ZIEN VERNIEUWING BBV -AANLEDING Na 10 jaar BBV: begroting en jaarstukken nog teveel voor financieel specialisten Wens versterking rol gemeenteraad kaderstelling

Nadere informatie

algemeen bestuur (financiële producten) Beraadslagen en besluiten Nee

algemeen bestuur (financiële producten) Beraadslagen en besluiten Nee Voorstel voor algemeen bestuur Vergaderdatum 2 januari 2014 Onderwerp Programmabegroting 2014-2017 Agendapunt 20 Portefeuillehouder/Aandachtsveldhouder Opsteller/indiener Fusieopdracht 8 (financiële producten)

Nadere informatie

Nieuw begrotingsresultaat

Nieuw begrotingsresultaat Portefeuille: A. van Amerongen Dronten, 22 september 2015 Financiële ontwikkeling begroting 2016-2019 Aan de gemeenteraad VOORSTEL Wij stellen u voor: Deze toelichting op de financiële resultaten vast

Nadere informatie

Registratienummer: RVO Portefeuillehouder: O.R. Wagner

Registratienummer: RVO Portefeuillehouder: O.R. Wagner Raadsvoorstel Registratienummer: RVO17.0065 Portefeuillehouder: O.R. Wagner Van afdeling: Stadsbeheer Bijlagen: Behandelend ambtenaar: Telefoonnummer: E-mail adres: ing. A.J.J. Post (0223) 67 8919 a.post@denhelder.nl

Nadere informatie

WET HOF EN MOGELIJKHEDEN RESERVE-INZET

WET HOF EN MOGELIJKHEDEN RESERVE-INZET V E R G A D E R D A T U M S E C T O R / A F D E L I N G 27 november 2012 SMO/Financiën S T U K D A T U M N A A M S T E L L E R 8 november 2012 mw. G.C.J. Smink WET HOF EN MOGELIJKHEDEN RESERVE-INZET Inleiding

Nadere informatie

TOETSING VERBREED GRP

TOETSING VERBREED GRP Dit document beschrijft de toetsing van het verbreed GRP op hoofdlijnen. De toetsing is op volledigheid en niet op inhoud. Het is een hulpmiddel bij het maken van afspraken over het proces van het opstellen

Nadere informatie

Waarom aandacht? doel

Waarom aandacht? doel Financiën?!? Waarom aandacht? doel basis voor doelmatig werken: goed en volledig inzicht in financiën huidige situatie: grote verschillen tussen organisaties waardoor de onderlinge vergelijking en uitwisseling

Nadere informatie

Voorstel aan algemeen bestuur

Voorstel aan algemeen bestuur Voorstel aan algemeen bestuur Van: Werkgroep Financiële zaken D.d.: 17 februari 2011 Betreft: Uitgangspunten, Meerjarenraming(en) en Begroting(en) 1. Voorstel De algemeen besturen wordt gevraagd in te

Nadere informatie

Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 8 november 2016;

Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 8 november 2016; Kenmerk Onderwerp : stafafdeling bestuurlijke zaken en middelen : Verordening artikel 212 Gemeentewet De raad van de gemeente Brielle; Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 8 november

Nadere informatie

Gemeentelijk Riolerings Plan. Toelichting op GRP Kaag en Braassem periode 2014 t/m 2018

Gemeentelijk Riolerings Plan. Toelichting op GRP Kaag en Braassem periode 2014 t/m 2018 Gemeentelijk Riolerings Plan Toelichting op GRP Kaag en Braassem periode 2014 t/m 2018 Doel en inhoud Doel Inzicht verschaffen in de diverse elementen die hebben geleid tot het GRP 2014 t/m 2018 Inhoud

Nadere informatie

BBV ACTUALITEITEN 2013. Willem Wijntjes / voorzitter commissie Melchior Kerklaan/ secretaris commissie

BBV ACTUALITEITEN 2013. Willem Wijntjes / voorzitter commissie Melchior Kerklaan/ secretaris commissie BBV ACTUALITEITEN 2013 Willem Wijntjes / voorzitter commissie Melchior Kerklaan/ secretaris commissie ACTUALITEITEN BBV Commissie BBV Gepubliceerd in 2013 Wijzigingen in BBV BBV onder de loep Uw mening

Nadere informatie

Behorende bij: Raadsvoorstel ter vaststelling van het verbreed gemeentelijk rioleringsplan 5 (vgrp-5)

Behorende bij: Raadsvoorstel ter vaststelling van het verbreed gemeentelijk rioleringsplan 5 (vgrp-5) Behorende bij: Raadsvoorstel ter vaststelling van het verbreed gemeentelijk rioleringsplan 5 (vgrp-5) Datum: 7-8-2015 Onderwerpen 1. De na te streven afvoercapaciteit van de rioolstelsels; 2. De wijze

Nadere informatie

1 e wijziging Begroting 2013

1 e wijziging Begroting 2013 1 e wijziging Begroting 2013 na toetreding van de gemeente Delft Regionale Belasting Groep Begroting 2013, 1 e wijziging na toetreding gemeente Delft - Regionale Belasting Groep pagina 1 van 12 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017

Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017 Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017 Portefeuillehouder Zoetendal Datum collegebesluit 4 oktober 2016 Opsteller A. de Boer Registratie GF16.20071 Agendapunt 3/4 Voorstel 1. Vaststellen van

Nadere informatie

Wijzigingen artikelsgewijs financiële verordening 212 nieuw versus huidig Bijlage 2

Wijzigingen artikelsgewijs financiële verordening 212 nieuw versus huidig Bijlage 2 Wijzigingen artikelsgewijs financiële 212 nieuw versus huidig Bijlage 2 Algemeen Bij de opstelling van de financiële, zoals deze ter besluitvorming voorligt in de raad van 14 februari 2017, is het uitgangspunt

Nadere informatie

Bijlage 4. Toelichting op de financiële paragraaf

Bijlage 4. Toelichting op de financiële paragraaf Bijlage 4 Toelichting op de financiële paragraaf Toelichting op de financiële paragraaf De twee mogelijke scenario s zijn financieel doorgerekend. Dit wil zeggen dat op basis van kengetallen een berekening

Nadere informatie

PARAGRAAF 1 LOKALE HEFFINGEN

PARAGRAAF 1 LOKALE HEFFINGEN PARAGRAAF 1 LOKALE HEFFINGEN In deze paragraaf treft u informatie aan over de geraamde gemeentelijke belastingen en gebonden heffingen, het beleid ten aanzien van de lokale heffingen, een overzicht van

Nadere informatie

Bespreeknota wijziging Besluit Begroting en Verantwoording

Bespreeknota wijziging Besluit Begroting en Verantwoording Bespreeknota wijziging Besluit Begroting en Verantwoording Inleiding Met ingang van de begroting 2017 gaat er het nodige veranderen in het Besluit Begroting en Verantwoording en daarmee in onze begroting.

Nadere informatie

Toelichting Begroting Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena

Toelichting Begroting Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena Toelichting Begroting 2015 Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena November 2014 Hoofdstuk: Inleiding Inhoudsopgave Inleiding... 2 1. Toelichting resultaat... 4 2. Besluiten... 6 3. Aandachtspunten

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 33 416 Wet inzake houdbare financiën van de collectieve sector (Wet houdbare overheidsfinanciën) Nr. 5 BRIEF VAN DE VASTE COMMISSIE VOOR FINANCIËN

Nadere informatie

Paragraaf lokale heffingen

Paragraaf lokale heffingen Paragraaf lokale heffingen Beschrijving Inleiding De paragraaf Lokale heffingen is voorgeschreven in artikel 10 van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV). De paragraaf moet

Nadere informatie

Richtlijnen van de commissie BBV

Richtlijnen van de commissie BBV Richtlijnen van de commissie BBV Stellige uitspraken gelden met ingang van begrotingsjaar T+1, het jaar nadat de uitspraak is gepubliceerd. 1. Notitie Software, mei 2007 1.1 Software (als afzonderlijk

Nadere informatie

Kanttekeningen bij de Begroting 2015. Paragraaf 4 Financiering

Kanttekeningen bij de Begroting 2015. Paragraaf 4 Financiering Kanttekeningen bij de Begroting 2015 Paragraaf 4 Financiering Inhoud 1 Inleiding... 3 2 Financieringsbehoefte = Schuldgroei... 4 3 Oorzaak van Schuldgroei : Investeringen en Exploitatietekort... 5 4 Hoe

Nadere informatie

4. Lokale Heffingen. Kader. Algemeen. Tarievenbeleid Onroerende zaakbelastingen

4. Lokale Heffingen. Kader. Algemeen. Tarievenbeleid Onroerende zaakbelastingen 4. Lokale Heffingen Kader De lokale heffingen vormen een belangrijk onderdeel van de inkomsten van de gemeente en zijn daarom een integraal onderdeel van het gemeentelijke beleid. Ze raken de burgers heel

Nadere informatie

Samenwerking in de waterketen Leren van lessen uit de waterpraktijk Het succes van de 44 regio s

Samenwerking in de waterketen Leren van lessen uit de waterpraktijk Het succes van de 44 regio s Samenwerking in de waterketen Leren van lessen uit de waterpraktijk Het succes van de 44 regio s Jeroen Smarius: covoorzitter kernteam samenwerking waterketen namens VNG Gemeentesecretaris Uden Harm Küpers:

Nadere informatie

Sytzo van der Schaaf /Wim Bakker Sietze van de Berg /Hans Smit Rein Hogendorf Allen Lid commissie BBV FAMO - flitsbijeenkomsten 12, 16 en 25 november

Sytzo van der Schaaf /Wim Bakker Sietze van de Berg /Hans Smit Rein Hogendorf Allen Lid commissie BBV FAMO - flitsbijeenkomsten 12, 16 en 25 november Sytzo van der Schaaf /Wim Bakker Sietze van de Berg /Hans Smit Rein Hogendorf Allen Lid commissie BBV FAMO - flitsbijeenkomsten 12, 16 en 25 november 2015 1 Vernieuwing BBV: planning en stand van zaken

Nadere informatie

ons kenmerk FLO/U Lbr. 12/051

ons kenmerk FLO/U Lbr. 12/051 Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad informatiecentrum tel. (070) 373 8393 betreft Voortgang samenwerking in de afvalwaterketen uw kenmerk ons kenmerk FLO/U201200597 Lbr. 12/051 bijlage(n)

Nadere informatie

Wijzigingen Besluit begroting en verantwoording. Papendrecht 24 oktober 2016 Wouter Kalkman JaapJan Visser

Wijzigingen Besluit begroting en verantwoording. Papendrecht 24 oktober 2016 Wouter Kalkman JaapJan Visser Wijzigingen Besluit begroting en verantwoording Papendrecht 24 oktober 2016 Wouter Kalkman JaapJan Visser Vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording 1 Vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording

Nadere informatie

Raadsvergadering : 20 juni 2011 Agendanr. 13

Raadsvergadering : 20 juni 2011 Agendanr. 13 Raadsvergadering : 20 juni 2011 Agendanr. 13 Voorstelnr. : R 6837 Onderwerp : Gemeentelijk Rioleringsplan 2010-2015 Stadskanaal, 1 juni 2011 Beslispunten 1. Het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) 2010-2015

Nadere informatie

Raadsstuk. Onderwerp: Actualisatie financiële verordening Haarlem BBV nr: 2016/593253

Raadsstuk. Onderwerp: Actualisatie financiële verordening Haarlem BBV nr: 2016/593253 Raadsstuk Onderwerp: Actualisatie financiële verordening Haarlem BBV nr: 2016/593253 1. Inleiding De gemeenteraad stelt kaders vast o.a. in de vorm van gemeentelijke verordeningen. De financiële verordening

Nadere informatie

Europees Stabiliteit en GroeiPact verdrukt

Europees Stabiliteit en GroeiPact verdrukt Europees Stabiliteit en GroeiPact verdrukt Vereniging van Nederlandse Gemeenten investeringen gemeenten Jan van der Lei, 6 december 2016 Nieuwegein EMU-saldo is mutatie financieel Vereniging van Nederlandse

Nadere informatie

Raadsvergadering 29 januari Nr.: 11. AAN de gemeenteraad. Onderwerp: Vaststellen Watertakenplan DAL/W²

Raadsvergadering 29 januari Nr.: 11. AAN de gemeenteraad. Onderwerp: Vaststellen Watertakenplan DAL/W² Raadsvergadering 29 januari 2018 Nr.: 11 AAN de gemeenteraad Onderwerp: Vaststellen Watertakenplan DAL/W² 2018-2022. Portefeuillehouder: Wethouder P. Prins. Ter inzage liggende stukken: Collegebesluit

Nadere informatie

Jaarrekening 2013. Gemeente Bunnik. Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad

Jaarrekening 2013. Gemeente Bunnik. Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad Jaarrekening 2013 Gemeente Bunnik Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad Agenda Controle van de jaarrekening De voorschriften voor de jaarrekening Jaarrekeningcontrole 2013 Controle van de jaarrekening

Nadere informatie

DE PARAGRAAF LOKALE HEFFINGEN: KRIJGT DE GEMEENTERAAD AL HET VEREISTE INZICHT?

DE PARAGRAAF LOKALE HEFFINGEN: KRIJGT DE GEMEENTERAAD AL HET VEREISTE INZICHT? DE PARAGRAAF LOKALE HEFFINGEN: KRIJGT DE GEMEENTERAAD AL HET VEREISTE INZICHT? DE WIJZIGING VAN HET BBV, EEN JAAR LATER DE WIJZIGING VAN HET BBV: MEER EISEN AAN DE PARAGRAAF LOKALE HEFFINGEN PARAGRAAF

Nadere informatie

Meerjarenbegroting Gemeentefinanciën Bloemendaal

Meerjarenbegroting Gemeentefinanciën Bloemendaal Meerjarenbegroting 2019-2022 1 Belangrijke data: 25 september 2018 vastgesteld in college 11 oktober 2018 informatiebijeenkomst (beeldvormend - technisch) 16, 17 en 18 oktober 2018 commissiebehandeling

Nadere informatie

De begroting van de provincie Utrecht voor Een samenvatting

De begroting van de provincie Utrecht voor Een samenvatting De begroting van de provincie Utrecht voor 2012 Een samenvatting Hoeveel gaat de provincie Utrecht in 2012 uitgeven? Waaraan en waarom? Dat leest u in deze samenvatting. U zult zien dat wij voor 2012 duidelijke

Nadere informatie

Vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording (BBV)

Vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) Vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) Inleiding 2004: Invoering BBV. Nadruk op transparantie begroting en versterken van de positie van raad, vanwege dualisering Raad: kaderstellend (allocatie

Nadere informatie

INLEIDING Bij brief van 30 maart 2017 vragen de schoolbesturen voor primair onderwijs ons college om:

INLEIDING Bij brief van 30 maart 2017 vragen de schoolbesturen voor primair onderwijs ons college om: Gemeenteraad van Albrandswaard p/a de griffie Uw brief van: Ons kenmerk: 1241520 Uw kenmerk: Contact: F. de Pijper Bijlage(n): ja Doorkiesnummer: +31105061143 E-mailadres: f.d.pijper@bar-organisatie.nl

Nadere informatie

Omgevingswet en het stedelijk waterbeheer / waterketen

Omgevingswet en het stedelijk waterbeheer / waterketen Communicatie 2016 #Samenwaw Omgevingswet en het stedelijk waterbeheer / waterketen KNW 25 januari 2018 Gert Dekker De Omgevingswet De Omgevingswet, kerninstrumenten Doelen Maatregelen Regels Waterbeheerprogramma

Nadere informatie

Lumpsum 2.0. Lumpsum 2.0

Lumpsum 2.0. Lumpsum 2.0 Lumpsum 2.0 Lumpsum 2.0 Schoolbesturen krijgen een grote pot geld voor onder meer salarissen, leermiddelen, schoonmaak en onderhoud. Deze pot, de lumpsum, kunnen ze grotendeels naar eigen inzicht besteden.

Nadere informatie

Financiële actualisatie 2014 notitie GRP Nederweert

Financiële actualisatie 2014 notitie GRP Nederweert Financiële actualisatie 2014 notitie GRP Nederweert 2012-2016 Definitief Grontmij Nederland B.V. De Bilt, 3 juli 2014 Verantwoording Titel : Financiële actualisatie 2014 notitie GRP Nederweert 2012-2016

Nadere informatie