TOEPASSING VAN HET HEXACO 6-FACTOR PERSOONLIJKHEIDSMODEL. Reinout E. de Vries

Transcriptie

1 TOEPASSING VAN HET HEXACO 6-FACTOR PERSOONLIJKHEIDSMODEL Reinout E. de Vries

2 INTEGRITEIT & PERSOONLIJKHEID 1. Structuur van persoonlijkheid 2. Integriteit 3. Toepassing 2 Toepassing HEXACO Persoonlijkheidsmodel

3

4 EEN AANTAL PROBLEMEN Typen bestaan niet: > Typen (clusters van personen) in random data verklaren evenveel als Typen in goede vragenlijst > Je kunt opeens van een introvert type een extravert type worden Veelal geen of beperkt wetenschappelijk onderzoek Marketing! Integriteit? 4 Toepassing HEXACO Persoonlijkheidsmodel

5 DIMENSIONELE BENADERING 5 Toepassing HEXACO Persoonlijkheidsmodel

6 1. STRUCTUUR VAN PERSOONLIJKHEID Extraversie (versus Introversie) en Neuroticisme (versus Emotionele Stabiliteit) als fundamentele dimensies? Zijn er meer? Hoeveel? Hoe bepaal je het aantal? 6 Toepassing HEXACO Persoonlijkheidsmodel

7 LEXICALE HYPOTHESE Goldberg (1981, p ): > Individuele verschillen die van belang zijn voor de dagelijkse transacties van personen zullen uiteindelijk in de taal hun weerslag vinden Persoonlijkheid best beschreven d.m.v. Adjectieven (Bijvoeglijke Naamwoorden) 7 Toepassing HEXACO Persoonlijkheidsmodel

8 FACTORANALYSE: 5 FACTOREN I II III IV V 1. Gesloten 0,87 0,06-0,05-0,06-0,03 2. Introvert 0,89-0,01-0,06-0,05 0,05 3. Mild 0,10 0,83 0,00-0,05 0,12 4. Goedmoedig -0,05 0,79 0,01 0,13-0,21 5. Zorgvuldig 0,01 0,05 0,84 0,13 0,02 6. IJverig -0,12-0,04 0,84-0,02 0,05 7. Zelfverzekerd -0,21-0,11 0,03 0,81 0,13 8. Stabiel 0,06 0,18 0,08 0,84-0,01 9. Kritisch 0,06-0,04 0,01 0,28 0, Oppervlakkig 0,03 0,03-0,06 0,12-0,82 8 Toepassing HEXACO Persoonlijkheidsmodel

9 BIG FIVE & FIVE-FACTOR MODEL Big Five FFM (NEO-PI-R) I. Extraversie Extraversie II. Vriendelijkheid Altruïsme III. Consciëntieusheid IV. Emotionele Stabiliteit Consciëntieusheid Neuroticisme V. Intellect Openheid voor Ervaringen 9 Toepassing HEXACO Persoonlijkheidsmodel

10 Schmidt & Hunter, 1998, in Psychological Bulletin

11 11 Toepassing HEXACO Persoonlijkheidsmodel Schmidt & Hunter, 1998, in Psychological Bulletin

12 HERWAARDERING BIG FIVE Sinds eerste lexicale onderzoek zijn er twaalf andere studies in verschillende landen uitgevoerd In al die onderzoeken worden zes overeenkomstige dimensies gevonden! > Een additionele dimensie > Herschikking van dimensies Vriendelijkheid en Emotionele Stabiliteit 12 Toepassing HEXACO Persoonlijkheidsmodel

13 FACTORANALYSE: 6 FACTOREN I II III IV V VI 1. Introvert -0,73-0,23-0,15-0,12 0,09 0,16 2. Uitbundig 0,87 0,00-0,07-0,07-0,03 0,08 3. Opvliegend 0,01 0,80-0,20-0,04-0,10-0,12 4. Fel 0,18 0,77 0,08-0,06 0,17 0,18 5. Stabiel -0,08-0,21 0,83 0,04-0,08 0,16 6. Zelfverzekerd 0,13 0,08 0,85 0,07 0,12-0,08 7. Zorgvuldig 0,02-0,08 0,08 0,87-0,01 0,17 8. Secuur 0,00-0,01 0,02 0,90 0,03 0,01 9. Diepzinnig -0,16-0,19-0,03-0,13 0,80 0, Onkritisch -0,05-0,28-0,09-0,16-0,72 0, Blufferig 0,29-0,17 0,02-0,16 0,03-0, Oprecht 0,16-0,10 0,08 0,04 0,03 0,82 13 Toepassing HEXACO Persoonlijkheidsmodel

14 HEXACO MODEL De zes factoren worden ook wel de HEXACO factoren genoemd: H = Honesty-Humility (Integriteit) E = Emotionality (Emotionaliteit) X = Extraversion (Extraversie) A = Agreeableness (Verdraagzaamheid) C = Conscientiousness (Consciëntieusheid) O = Openness to Experience (Openheid voor Ervaringen) 14 Toepassing HEXACO Persoonlijkheidsmodel

15 HOOGLADENDE ADJECTIEVEN IN HEXACO MODEL Honesty-humility: oprecht, trouw, doodeerlijk, betrouwbaar vs. blufferig, grootdoenerig, verwaand, hebberig Emotionality: overgevoelig, kwetsbaar, instabiel, labiel vs. stabiel, zelfverzekerd, evenwichtig, vastberaden extraversion: uitbundig, opgewekt, spontaan, openhartig vs. introvert, gesloten, zwijgzaam, somber Agreeableness: goedmoedig, bedaard, geduldig, mild vs. fel, driftig, heetgebakerd, heethoofdig Conscientiousness: zorgvuldig, secuur, precies, ordelijk vs. nonchalant, onbedachtzaam, lui, onverantwoordelijk Openness to Experience: diepzinnig, origineel, filosofisch, scherpzinnig vs. onkritisch, oppervlakkig, burgerlijk, gedwee 15 Toepassing HEXACO Persoonlijkheidsmodel

16 HEXACO THEORIE Individuele verschillen in: 1. Engagement: > Extraversie = Sociaal engagement > Consciëntieusheid = Taak engagement > Openheid voor Ervaringen = Ideeën engagement 2. Altruïsme ( Kin Altruïsme): > Integriteit Uitbuiten (proactief) > Verdraagzaamheid Wraak nemen (primair reactief) > Emotionaliteit Gebrek aan empathie (secundair reactief) 16 Toepassing HEXACO Persoonlijkheidsmodel

17 HEXACO lage Emotionaliteit Ontspannen B5 Emotionele Stabiliteit Geduldig HEXACO hoge Verdraagzaamheid Hard Zachtaardig B5 Onvriendelijkheid B5 Vriendelijkheid Twistziek Sentimenteel HEXACO lage Verdraagzaamheid Geïrriteerd B5 Neuroticisme Angstig HEXACO hoge Emotionaliteit

18 HEXACO lage Emotionaliteit Ontspannen Geduldig HEXACO hoge Verdraagzaamheid Hard Zachtaardig Twistziek Sentimenteel HEXACO lage Verdraagzaamheid Geïrriteerd Angstig HEXACO hoge Emotionaliteit

19

20

21 VERSCHIL B5 - HEXACO Neuroticisme kan gedrag niet verklaren In HEXACO, gedrag te verklaren vanuit: > Lage Verdraagzaamheid > Lage Emotionaliteit > En lage Integriteit HEXACO Altruïsme Let wel: Geen evidentie relatie met Introversie!! 21 Toepassing HEXACO Persoonlijkheidsmodel

22 2. INTEGRITEIT De Vries, Ashton, & Lee, 2009, in Gedrag & Organisatie Oprechtheid: meet de mate van eerlijkheid in interpersoonlijke relaties. Rechtvaardigheid: meet de mate van vermijding van fraude en corruptie. Hebzuchtvermijding: meet de mate van desinteresse in overvloedige weelde, luxe goederen en hoge sociale status. Bescheidenheid: meet de mate van nederigheid en het gebrek aan pretentie. Vrijwel geen correlatie HEXACO Integriteit met Consciëntieusheid, Emotionaliteit en Verdraagzaamheid! 22 Toepassing HEXACO Persoonlijkheidsmodel

23

24 INTEGRITEIT EN CONTRAPRODUCTIEF GEDRAG OP HET WERK Het HEXACO model voorspelt contraproductief gedrag op het werk (ongeoorloofd verzuim, ontvreemding van goederen, ongeoorloofd gebruik van middelen, etc ) beter dan het Big Five model. Dit komt voornamelijk door de toevoeging van de factor Integriteit. (Gebrek aan) Integriteit voorspelt ook Sexuele Intimidatie op het werk. Lee, Ashton, & De Vries, 2005, in Human Performance Lee, Gizzarone, & Ashton, 2003, in Sex Roles 24 Toepassing HEXACO Persoonlijkheidsmodel

25 INTEGRITEIT EN STUDIERESULTATEN Integriteit (HEXACO & MPT) voorspelt Studiesucces (objectieve cijfers) bijna even goed als Consciëntieusheid Dit ligt voornamelijk aan de relatie van Bescheidenheid en Hebzuchtvermijding met Studiesucces Daarnaast: Studenten met lagere Integriteit spieken meer en plegen vaker plagiaat plegen, e.d. De Vries, De Vries, & Born, 2010, in European Journal of Personality 25 Toepassing HEXACO Persoonlijkheidsmodel

26 INTEGRITEIT EN CARRIÈRE Integriteit (in termen van lage behoefte aan status en erkenning) voorspelt carrière negatief! Dit terwijl de wens om het werk goed te doen en de wens om anderen te helpen niet de carrière voorspellen! Daarnaast: vrouw-zijn en aantal werkuren is ook nadelig voor carrière. Frieze et. al., 2006, in Sex Roles 26 Toepassing HEXACO Persoonlijkheidsmodel

27 3. TOEPASSING Onderstreep belang Integriteit in Attractie Selectie Socialisatie Promotie > Attractie: Stel Integriteit centraal in wervingcampagnes > Selectie: cv-check & gebruik van gevalideerde instrumenten om Integriteit te meten > Socialisatie: Behandel integriteitdilemma's in socialisatieen trainingsprogramma s > Promotie: Beloon bescheidenheid, oprechtheid en gebrek aan statusoriëntatie 27 Toepassing HEXACO Persoonlijkheidsmodel

28 CONCLUSIES Persoonlijkheid beste weergegeven door zes (HEXACO) persoonlijkheids-dimensies (GEEN Typen) Integriteit sterk gerelateerd aan wenselijke (werk-)gedragingen > Oprechtheid, Rechtvaardigheid, Hebzuchtvermijding, Bescheidenheid Belang van Integriteit in Attractie, Selectie, Socialisatie, Promotie! 28 Toepassing HEXACO Persoonlijkheidsmodel

29 DISCUSSIE/VRAGEN? 29 Toepassing HEXACO Persoonlijkheidsmodel Faculteit der Psychologie en Pedagogiek