UITVOERINGSPROGRAMMA 2015

Transcriptie

1 UITVOERINGSPROGRAMMA 2015 Op 1 januari 2013 is de nieuwe Drank- en Horecawet in werking getreden. De belangrijkste reden voor de wetswijziging is de toenemende ernst van excessief drankgebruik onder jongeren en het steeds duidelijker worden van de gevolgen hiervan. Verschillende wetenschappelijke onderzoeken hebben aangetoond dat de hersenen van jongeren onder de 18 jaar permanente schade op kunnen lopen door alcoholgebruik. Daarnaast zijn ook de directe gevolgen van drankgebruik merkbaar, zoals de veelvuldige overlast op straat. De wijzigingen in de wet hebben dan ook in hoofdzaak een relatie met alcoholmatiging onder jongeren. Een van de meest belangrijke wijzigingen is dat gemeenten verantwoordelijk zijn geworden voor het toezicht en de handhaving van de nieuwe DHW. De Drank- en Horecawet is op 1 januari 2014 nogmaals gewijzigd. Het is nu verboden alcohol te verkopen aan jongeren onder de 18 jaar. Ook zijn jongeren onder de 18 jaar strafbaar wanneer ze alcohol bij zich hebben, bijvoorbeeld in het café, de sportkantine, het park en op straat. Analyse gemeentelijke situatie Uitgaan in Reimerswaal Reimerswaal kent geen horecaconcentratiegebieden of drukke uitgaansgebieden. De meeste horecabedrijven bevinden zich in Yerseke en Krabbendijke. Reimerswaal heeft verder geen discotheken. Het beeld is dat jongeren vooral naar Goes trekken voor horecabezoek. Evenementen in Reimerswaal De in het oog springende terugkerende evenementen in Reimerswaal zijn Mosseldag, Sluisrock, Dijkrock, Watch Out en het Dweilbandfestival. In 2013 zijn 21 meldingen voor kleine evenementen afgehandeld. Daarbij zijn 35 ontheffingen voor het schenken van zwakalchoholhoudende op grond van artikel 35 van de Drank- en Horecawet verleend. Bij de aanvraag voor een ontheffing op grond van artikel 35 DHW is een bijlage toegevoegd, waarin de aanvrager moet aangeven welke maatregelen hij/zij neemt om alcoholgebruik onder 18 jaar tegen te gaan en welke maatregelen er genomen worden om te voorkomen dat dronken jongeren nog meer kunnen drinken, het zogeheten doorschenken. Scholen in Reimerswaal Reimerswaal kent één middelbare school, het Calvijncollege in Krabbendijke. Deze school heeft twee vestigingen, namelijk locatie Kerkpolder en Appelstraat. Op deze scholen zitten niet alleen Reimerswaalse leerlingen, maar ook veel leerlingen van buiten de gemeentegrenzen. Er wordt aandacht besteed aan alcohol, het gebruik van alcohol en de gevolgen van alcoholconsumptie op jonge leeftijd. Inmiddels hebben allebei de vestigingen van het Calvijn college het predicaat alcoholvrije school. Tevens wordt er vanuit de gemeente informatie gegeven over preventieve voorlichting van genotsmiddelen aan ouders (en opvoeders). Ook in de hoogste klassen van het basisonderwijs wordt, in opdracht van de gemeente, gewerkt met het programma Blijf Cool van Indigo. Blijf Cool is een preventieprogramma over alcohol, roken en drugs. Het is een integraal programma, waar de lessen een belangrijk onderdeel van uitmaken, maar er wordt ook aandacht besteed aan ouderparticipatie, het opstellen van een goed schoolreglement en het signaleren en begeleiden van leerlingen met problematisch middelengebruik. Sporten in Reimerswaal De sportverenigingen in Reimerswaal zijn verspreid over de kernen. In Reimerswaal wordt, uitgaande van de verleende Drank- en horecavergunningen, bij 19 sportverenigingen alcohol geschonken. afdeling Bouwen, Milieu en Handhaving 1

2 Alle kantinemedewerkers van de sportverenigingen dienen in het bezit te zijn van een IVAcertificaat. Dit certificaat kan worden behaald door het volgen van een IVA training. Deze IVA training kan zowel klassikaal als via internet worden gevolgd. Detailhandel in Reimerswaal Onderzoek wijst uit dat jongeren alcohol vooral thuis consumeren. De beschikbaarheid daarvan komt door aanschaf bij supermarkten en slijterijen. In Reimerswaal zijn 6 supermarkten en 5 slijterijen. Reimerswaal kent geen warenhuizen. Alle inrichtingen die alcoholhoudende drank verstrekken, dus ook supermarkten en slijterijen, hebben de plicht om bij verkoop van alcohol op leeftijd te controleren. Uit de 0-meting blijkt dat de naleving hiervan in Reimerswaal slecht is. Alcoholgerelateerde overlast en openbare ordeproblematiek in Reimerswaal In Reimerswaal wordt soms overlast ervaren van dronken mensen op straat. Tevens is er af en toe sprake van het ontstaan van hokken en keten. Het blijkt lastig om de hoeveelheid hokken en keten in kaart te brengen en aan te pakken. Reden hiervoor is onder andere omdat de hokken en keten op privéterreinen staan. Handhaving is dan moeilijk of zelfs helemaal niet te realiseren. Drank- en horecavergunningen Reimerswaal telde op 7 augustus geldende Drank- en Horecavergunningen. Daarvan zijn er 20 met paracommerciële voorwaarden en 48 vergunningen zonder paracommerciële voorwaarden. Bij aanvragen om vergunning Drank- en Horecawet wordt onder andere getoetst aan het Besluit eisen inrichtingen Drank- en Horecawet. Het Besluit bevat (bouw)technische en gebruiksvoorschriften waaraan inrichtingen moeten voldoen. In de vergunningprocedure worden de relevante gegevens door de bouwinspecteurs ter plaatse beoordeeld aan de hand van de bij de aanvraag ingediende gegevens. De vergunning wordt niet verleend als hieraan niet is voldaan. Lokale en regionale samenwerking Vanaf 2006 is er in Reimerswaal een lokale werkgroep alcohol en jeugd. Deze werkgroep deelt met elkaar de problemen die er in Reimerswaal zijn rondom alcohol, zoals de hangplekken waar jongeren veelal alcohol nuttigen, de overlastgevende jongeren en de hokken en keten. Vanaf 2009 is er een regionale samenwerking op het gebied van alcohol en jeugd tot stand gekomen onder het motto Laat ze niet (ver)zuipen! In 2010 is deze regionale werkgroep uitgegroeid tot een Zeeuws project. De regionale werkgroep richtte zich alleen op communicatie en voorlichting. Uit verschillende onderzoeken bleek juist dat alleen communicatie en voorlichting niet voldoende was. Er wordt juist meer bereikt met een integrale samenwerking, waarbij ook de onderdelen handhaving en regelgeving een geheel vormen bij de aanpak alcohol en jeugd. Vanaf 2013 wordt Zeelandbreed kennis en informatie uitgewisseld over de nieuwe Drank- en Horecawet. We hebben al samengewerkt over de invulling van de verordening en we zijn nu bezig met samenwerking met de Bevelanden op het gebied van toezicht en handhaving. Qua toezicht en handhaving beschikt alleen Goes over opgeleide toezichthouders. Voor regionale samenwerking is eensluidend beleid wenselijk, dus daar streven we zoveel mogelijk naar, al zullen er altijd lokale verschillen blijven. Analyse naleefgedrag Vanwege de gezondheidsrisico s is het verbod op verkoop van alcohol aan jongeren onder de 18 jaar een belangrijk speerpunt, ook voor Reimerswaal. Dit is ook verwoord in het Reimerswaalse coalitieakkoord en het Gezondheidsbeleid. Naast voorlichting, educatie en wet- afdeling Bouwen, Milieu en Handhaving 2

3 geving is toezicht en handhaving op dit verbod een belangrijk instrument om alcoholgebruik onder jongeren terug te dringen. Om het naleefgedrag te kunnen bepalen is in mei 2014 een mystery shopper onderzoek uitgevoerd. Hierbij worden jongeren ingezet die wel 18 jaar of ouder zijn, maar er niet onmiskenbaar uitzien als 18 jaar, die aankooppogingen doen. Daarbij wordt gekeken of naar legitimatie wordt gevraagd en of de aankooppoging slaagt. De resultaten zijn als volgt: Percentage in de fout (%) Commerciële horeca 78% Paracommercie - Binnen schenktijd 43% - Buiten schenktijd 0% Slijterij 100% Supermarkt 33% Van evenementen zijn geen naleefgegevens bekend met betrekking tot verstrekking van alcohol. Dit onderzoek maakt duidelijk dat verkopers van alcoholhoudende drank in horeca, sportkantines, slijterijen en supermarkten artikel 20 van de Drank- en Horecawet, het verbod op het verkopen van alcohol aan personen jonger dan 18 jaar, onvoldoende naleven. Drankverstrekkers hebben dus een belangrijke rol om de beschikbaarheid van alcoholhoudende drank voor personen onder de 18 jaar te verkleinen. Natuurlijk is het mogelijk dat personen ouder dan 18 jaar de alcohol kopen en vervolgens doorgeven aan personen jonger dan 18 jaar. Om dit tegen te gaan is het jongeren onder de 18 jaar verboden om alcoholhoudende drank bij zich te hebben op een voor het publiek toegankelijke plaats. Zij kunnen hiervoor een boete krijgen. Doel Wat willen we de komende jaren bereiken? - voorkomen dat personen onder de 18 jaar alcohol kunnen aanschaffen. Dit willen wij bereiken door het geven van voorlichting en educatie. Hierbij zal zoveel mogelijk aansluiting gezocht worden bij lopende projecten. Tevens willen wij de horecaondernemers zoveel mogelijk betrekken in onze gezamenlijke missie om te voorkomen dat jongeren onder de 18 jaar alcohol kunnen aanschaffen. Tot slot zal ook toezicht en handhaving een grote rol spelen bij het bereiken van dit doel. Na één jaar zal geëvalueerd worden of we met deze aanpak het gewenste resultaat hebben bereikt. In het preventie- & handhavingsplan wordt als hoofddoelstelling ook het tegengaan van risicovol/schadelijk alcoholgebruik door jongeren van 18 t/m 23 jaar genoemd. Wij willen echter voornamelijk inzetten op het voorkomen dat personen onder 18 jaar alcohol kunnen aanschaffen, zeker omdat jongeren van deze leeftijdscategorie strafbaar zijn. Nalevingscommunicatie Het effect van toezicht en handhaving kan toenemen door communicatie als extra instrument in te zetten. Het werkingsprincipe is gebaseerd op het vergroten van de subjectieve pakkans: Hoe hoog schat iemand die de regels overtreedt, de kans in dat hij bij een controle gepakt wordt? Deze subjectieve pakkans is medebepalend voor het uiteindelijke naleefgedrag. afdeling Bouwen, Milieu en Handhaving 3

4 Communicatie kan op verschillende momenten en manieren ingezet worden. Een voorbeeld is de zichtbare leeftijdsgrenzencontrole, waarbij de inspecteurs de controles in uniform uitvoeren. Dit heeft een preventieve werking. Ook kan gecommuniceerd worden over toezichtsplannen, resultaten van nalevingsonderzoek en handhavingsacties binnen de gemeente. Jaarprogramma 2015 In dit hoofdstuk wordt aangegeven hoeveel controles jaarlijks worden uitgevoerd, met een inschatting van de tijdsinzet. Uitgangspunt voor het bepalen van de aantallen is het huidige bestand aan verleende drankvergunningen en niet-vergunningplichtige drankverstrekkers, in combinatie met doelen. Tevens zal aandacht besteed worden aan voorlichting en educatie. De instrumenten die worden ingezet zijn: Detailhandel: - Toezicht leeftijdsgrenzen: o Er worden leeftijdsgrenzeninspecties uitgevoerd bij supermarkten (BMH/extern); - Communicatie en voorlichting over Drank- en Horecawet en alcoholregels: o De door het Calvijn College gemaakte posters worden verspreid bij supermarkten en slijterijen. Deze verspreiding wordt persoonlijk gedaan, waarbij ook aandacht geschonken wordt aan de regelgeving omtrent verkoop van alcoholhoudende dranken (O+W); o Er wordt concreet gevraagd naar de maatregelen die door de ondernemers zelf genomen worden om alcoholverkoop aan minderjarigen tegen te gaan en naar de problemen die de ondernemers hierbij ervaren (O+W). Horeca: - Toezicht leeftijdsgrenzen: o Er worden leeftijdsgrenzeninspecties uitgevoerd bij cafés (BMH/extern); o Bij het uitvoeren van leeftijdsgrenzeninspecties in een voor het publiek toegankelijke plaats wordt tevens gecontroleerd op het doorgeven van alcoholhoudende drank (BMH/extern); o Bij het uitvoeren van leeftijdsgrenzeninspecties bij cafés in de avond- /nachturen wordt gecontroleerd op de aanwezigheid van een leidinggevende én of er door barpersoneel aan een reeds beschonken persoon wordt geschonken (BMH/extern); Evenementen: - Toezicht leeftijdsgrenzen: o Bij evenementen waar een ontheffing is verleend voor het schenken van alcohol wordt steekproefsgewijs gecontroleerd op het schenken aan personen jonger dan 18 jaar (BMH/extern); - Striktere toetsing van de bijlage bij ontheffing artikel 35 waarin aan organisatoren van evenementen gevraagd wordt welke maatregelen zij treffen om de verkoop van alcohol aan minderjarigen te voorkomen (BMH/intern). - Aanvullende eisen ten aanzien van ontheffing Drank-en Horecawet of evenementenvergunning vastleggen in beleidsregels (bijvoorbeeld vergunning voor evenementen waar veel jongeren komen enkel verlenen onder voorwaarde dat polsbandjessysteem aanwezig is) (BMH/intern); - Communicatie en voorlichting over Drank- en Horecawet en alcoholregels: o Folder Laat ze niet (ver)zuipen! over verantwoord gebruik van alcohol bij evenementen (O+W). afdeling Bouwen, Milieu en Handhaving 4

5 Clubhuizen en jongerencentra: - Communicatie en voorlichting over Drank- en Horecawet en alcoholregels; o Er wordt in gesprek gegaan met jeugdstichtingen om met hen te praten over de regels omtrent alcoholconsumptie en de gevolgen van alcohol bij jongeren (O+W). - In beschikking clausule opnemen dat wanneer de regels overtreden worden er geen subsidie meer verstrekt wordt (O+W); - Er wordt geen ontheffing artikel 35 DHW verleend noch een drank- en horecavergunning afgegeven voor clubhuizen en jongerencentra die zich voornamelijk richten op jongeren onder 18 jaar (BMH/intern); - Er wordt steekproefsgewijs gecontroleerd op de aanwezigheid van alcohol (BMH/intern). Thuis/ouders: - Communicatie en voorlichting over Drank- en Horecawet en alcoholregels. o Er zijn verschillende cursussen en ouderbijeenkomsten met het doel ouders te leren over de gevolgen van alcohol bij hun opgroeiende kind en hoe zij hier het beste mee om kunnen gaan tegenover hun kind. In de praktijk blijkt het lastig ouders hiervoor enthousiast te krijgen (O+W). Sport: - Toezicht leeftijdsgrenzen: o In 2015 worden leeftijdsgrenzeninspecties uitgevoerd bij sportverenigingen (BMH/extern); - Gemeente blijft IVA training barvrijwilligers organiseren. IVA trainingen zijn altijd online te volgen, maar de gemeente geeft er de voorkeur aan trainingen te organiseren. IVA training staat voor Instructie Verantwoord Alcoholgebruik. Met deze verplichte training worden barvrijwilligers ondersteund in het verkrijgen van voldoende kennis en vaardigheden om op een verantwoorde manier alcohol te schenken (O+W). - Sportverenigingen eigen initiatief laten tonen (Alcohol en sport gaan niet samen, aansluiten bij de BOB-campagne), aangezien sportverenigingen een belangrijke rol hebben om de beschikbaarheid van alcoholhoudende drank voor personen onder de 18 jaar te verkleinen (O+W). Scholen: - Uitvoering geven aan programma Blijf Cool (O+W); - Alcoholvoorlichting aan ouders, bijvoorbeeld op reguliere ouderavonden: o Bij ouderavonden op het Calvijn College is Indigo aanwezig met een stand, waarbij zij actief ouders benaderen om hen te informeren over alcohol bij het opgroeiende kind (O+W). - Projectlessen over alcohol: o Posteractie (O+W); o opzetten voorlichtingsbureau (O+W). Openbare ruimte: - Toezicht en handhaving in de openbare ruimte: o In 2015 vindt afstemming door de toezichthouder plaats met politie et cetera om te inventariseren op welke locaties hangjongeren zich ophouden, waarvan tevens het vermoeden bestaat dat deze alcoholhoudende drank bij zich hebben. Op basis hiervan zullen gerichte controles in de openbare ruimte worden uitgevoerd (BMH/intern); - Communicatie en voorlichting over Drank- en Horecawet en alcoholregels (campagne); o De jeugd- en jongerenwerker in onze gemeente krijgt steeds meer de rol van de straathoekwerker. Zij ziet veel jongeren en is vaak met hen in gesprek. afdeling Bouwen, Milieu en Handhaving 5

6 Onderdeel van haar taak is om jongeren te informeren over de gevolgen van alcoholgebruik en dat bezit van alcoholhoudende drank voor jongeren onder 18 jaar strafbaar is (O+W). Hokken/keten: - Toezicht en handhaving in de openbare ruimte: o Indien een hok/keet wordt aangetroffen, worden direct acties ondernomen om dit te beëindigen (BMH/intern). - Voorlichting aan ouders: o Er zijn verschillende cursussen en ouderbijeenkomsten met het doel ouders te leren over de gevolgen van alcohol bij hun opgroeiende kind en hoe zij hier het beste mee om kunnen gaan tegenover hun kind. In de praktijk blijkt het lastig ouders hiervoor enthousiast te krijgen (O+W). Campings: - Toezicht leeftijdsgrenzen (BMH/extern); - Overleg over (huis)regels: o Er wordt concreet gevraagd naar de maatregelen die door de ondernemers zelf genomen worden om alcoholverkoop aan en alcoholgebruik door jongeren tegen te gaan en naar de problemen die de ondernemers hierbij ervaren (O+W); - Alcoholvoorlichting aan ouders en jongeren (O+W). Inzet van gemeentelijke BOA Voor het controleren en bestraffend mogen optreden in het kader van de Drank- en Horecawet moet een medewerker de cursus Toezichthouder Drank- en Horecawet met goed gevolg hebben afgerond. Veel gemeenten kiezen er daarom voor om de benodigde kennis op inhuurbasis extern te verwerven. Bijkomend voordeel hierbij is dat de herkenning van de controleur geen rol speelt. Dit wordt echter voor de gemeente Reimerswaal een kostbare zaak, indien bestuurlijk wordt ingestemd met dit ambitieuze programma van aanpak. Daarom wordt voorgesteld om de eigen gemeentelijke BOA aan te melden voor de genoemde opleiding. Hiermee verkrijgt de gemeente flexibiliteit in de uitvoering van dit programma. Bij overtredingen kan namelijk direct worden opgetreden en er kan werk met werk gemaakt worden, omdat de BOA in het kader van andere taken toch vaak al op locaties komt, waar drank geschonken wordt. Denk hierbij bijvoorbeeld aan evenementen. Het is nadrukkelijk niet de bedoeling om de BOA -na het behalen van het diploma- met regelmaat s nachts en in het weekend in te zetten voor controlewerkzaamheden. De BOA wordt ingezet om de knelpunten met betrekking tot het schenken van alcoholhoudende drank aan jongeren en het doorschenken beter in beeld te brengen. Op die locaties waarbij het vermoeden bestaat, dat de uitbater de regels aan de laars lapt, worden externe controleurs ingezet. Enerzijds wordt gebruik gemaakt van de bekendheid van de BOA om uitbaters duidelijk te maken dat er gecontroleerd wordt, anderzijds wordt met voor uitbaters onbekende controleurs de daadwerkelijke situatie bekeken. Tijdsinschatting Voor de tijdsinschatting met betrekking tot toezicht en handhaving zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: Voor het uitvoeren van een controle is in overleg met de Bevelandse gemeenten tot de volgende berekening gekomen: - Inrichtingencontrole (type 1): 3 uur (uitvoering in eigen beheer door BOA); - Leeftijdsgrenzeninspectie (type 2): 7 uur. De leeftijdsgrenzeninspecties worden uitgevoerd in duo s. Daarom gaan we uit van 3,5 uur per controle per persoon. Tevens gaan we uit van 60,-- per uur per inspecteur. Eén controle kost daardoor circa 400,=. Uitgaande van ca. 70 controles (zie hoofdstuk 4.1 Preventie- afdeling Bouwen, Milieu en Handhaving 6

7 en handhavingsplan Alcohol Gemeente Reimerswaal) en een opleidingstraject voor de BOA bedragen de totale externe kosten ca ,=. soort inrichting aantal inrichtingen Cafés 12 Restaurants 16 Cafetaria s 6 Sportkantines 18 Bejaardentehuizen 2 Dorps- en buurthuizen 7 Supermarkten 8 Slijterijen 5 Campings 2 Evenementen 5 Totaal 81 Voor de tijdsinschatting met betrekking tot voorlichting en educatie zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: Het projectmanagement Alcohol en jeugd wordt uitgevoerd door de jeugd- en jongerenwerker van de gemeente. Zij is verantwoordelijk voor de bijeenkomsten van de werkgroep Jeugd en Alcohol en zorgt dat de daaruit voortvloeiende actiepunten worden uitgezet en uitgevoerd. Voor de voorbereiding en uitvoering van de bijeenkomsten van de projectgroep wordt 4 uur gerekend. Gemiddeld zijn er 4 bijeenkomsten per jaar. Voor de uitvoering van de actiepunten wordt 4 uur per actiepunt gerekend. Gemiddeld zijn er 3 actiepunten per bijeenkomst. De ambtelijke ondersteuning van de beleidsmedewerker bestaat uit de voorbereiding van de werkgroepbijeenkomsten en het opzetten van de uitvoering van de actiepunten (gemiddeld 6 uur per bijeenkomst). Voorlichting en educatie Uren Lopend project¹ Nieuw project² Kosten Ondersteuning onderwijs door GGD en Indigo* Projectmanagement Alcohol en Jeugd** Ambtelijke ondersteuning beleidsmedewerker** Overige bewustwording** Handhaving BOA (incl. klachten) Ambtelijke ondersteuning beleidsmedewerker Externe inhuur leeftijdsgrenzeninspecties ,- Mysteryshopping en monitoring P.M. *Deze uren vallen onder de jaarbegroting van Indigo. Deze kosten worden betaald vanuit regionale preventiemiddelen. afdeling Bouwen, Milieu en Handhaving 7

8 ** De kosten voor de uitvoering van deze projecten vallen onder de uitvoeringskosten voor de projectgroep alcohol en jeugd. Hiervoor worden jaarlijks voldoende kosten geraamd in het jeugdbudget. Gemiddeld is er een budget beschikbaar van 1.500,-. ¹ benodigde uren zitten al in het werkprogramma. ² benodigde uren worden in het werkprogramma ingepast. afdeling Bouwen, Milieu en Handhaving 8