Legaten & schenkingen

Transcriptie

1 Legaten & schenkingen

2 Waarom een brochure over schenkingen en legaten? Sinds haar ontstaan, heeft Memisa steeds kunnen rekenen op de edelmoedigheid van haar weldoeners. Zonder hun betekenisvolle steun zou Memisa niet kunnen bestaan. Verschillende van onze schenkers en sympathisanten wensen ons werk ook na hun leven te steunen. Memisa is een erkende VZW van algemeen nut en is gerechtigd schenkingen en legaten te ontvangen. Deze brochure biedt duidelijke antwoorden op veel gestelde vragen en wil zo een leidraad zijn bij de te volgen procedure. Een schenking doen of het geven van een legaat is een belangrijke beslissing en is steeds het resultaat van een diepgaande reflectie. Daarom staan wij ook tot uw beschikking voor een persoonlijk gesprek en zijn wij bereid om u bij te staan bij dit denkproces en bij de te ondernemen (juridische) stappen. Uiteraard gebeurt dit in alle discretie.

3 De stuwende kracht van onze Weldoeners Onze organisatie is als een vruchtbare akker: alles wat gezaaid werd, heeft zich vermenigvuldigd en is vandaag bron van leven voor veel mannen, vrouwen en kinderen. Wij staan ten dienste van de zieken in Benin, Burundi, D.R. Congo, Congo Brazzaville, India en Mauritanië. Wij hebben de gevoeligheid behouden van de missionaris die onmogelijk onverschillig kan blijven voor de vele noodkreten en de onmenselijke ellende. We hebben ons de nauwgezetheid van de professionele gezondheidswerkers en van de specialisten in het duurzame ontwikkelingswerk eigen gemaakt. Dit heeft ons een vooraanstaande positie opgeleverd in de wereld van de NGO s. Als Memisa een dergelijke expansie gekend heeft, dan is dat zonder twijfel te danken aan onze stichters, de mensen die met ons een eind op weg gegaan zijn, ons geholpen hebben en het nodige advies gegeven hebben. Wij zijn bovenal dankbaar en zeer erkentelijk tegenover al onze trouwe en edelmoedige weldoeners! We zijn nog dagelijks aangenaam verrast door hun engagement, alleen daardoor is het voor ons mogelijk om aan de immense noden tegemoet te komen. Zij zijn de stuwende kracht die ons aanmoedigt steeds verder te gaan in ons werk om de meest hulpbehoevende mensen toegang tot gezondheidszorg te verlenen. Dr. Frank De Paepe Algemeen Directeur Memisa

4 Gezondheidszorg voor de meest kansarmen Memisa is een niet-gouvernementele organisatie (ngo) voor medische ontwikkelingssamenwerking. Wij ijveren voor een degelijke basisgezondheidszorg voor iedereen. Vanuit onze christelijke bewogenheid hebben wij bijzondere aandacht voor de lijdende en hulpbehoevende medemens, zonder onderscheid van ras, religie of politieke overtuiging. De geleidelijke overdracht van verantwoordelijkheden om de lokale autonomie te stimuleren staat centraal. Daarvoor werken wij samen met enthousiaste en betrouwbare partners. We verbeteren de kwaliteit en beschikbaarheid van de gezondheidszorg. Onze lokale teams ondersteunen de verschillende zones op de volgende manieren: medische infrastructuur en materiaal subsidies voor essentiële en kwaliteitsvolle generische medicatie motivatiepremies voor het medisch en omkaderend personeel dat onderbetaald is bijdragen aan werkingskosten investeringen in voertuigen om noodtransport en omkadering te kunnen verzekeren opleiding voor het lokale personeel 4

5 Systeemondersteuning Toegang tot basisgezondheidszorg kan enkel gegarandeerd worden als het gezondheidssysteem zelf goed functioneert. Memisa richt zich daarom in de eerste plaats op systeemondersteuning. Concreet betekent dit een goede afstemming van de lokale, kleine gezondheidscentra en de grotere ziekenhuizen, competent en gemotiveerd personeel, beschikbaarheid van degelijk materiaal, infrastructuur en toegang tot essentiële geneesmiddelen. In dit beleid worden een aantal specifieke ziekte bestrijdende acties geïntegreerd. Moedersterfte 800 vrouwen sterven per dag op het kraambed of aan de gevolgen van hun bevalling. De meeste van deze tragische sterfgevallen worden veroorzaakt door een bloeding, een infectie of hoge bloeddruk en kunnen dus vermeden worden. "In onze materniteit bevallen gemiddeld 50 vrouwen per maand. Maar we worden geconfronteerd met een zeer grote sterfte tijdens en kort na de bevalling. Vroeger moesten we afwachten en lijdzaam toezien. Al jaren voert Memisa samen met ons de strijd tegen moedersterfte. Dankzij een regelmatige aanvoer van medisch materiaal, maar ook door extra opleidingen en continu overleg, zijn we aan de winnende hand. Ibangu, hoofd van de materniteit van Kasongo Lunda De strijd tegen moedersterfte is een prioriteit binnen onze projecten. Naargelang de lokale noden, biedt Memisa aangepaste vorming aan voor het personeel, leveren we medisch materiaal en medicatie, installeren we zonnepanelen en voorzien we materiaal om bloedtransfusies uit te voeren. Gelijkwaardigheid Toegang tot gezondheidszorg is een basisrecht. Memisa helpt de meest kwetsbaren die hun medische kosten niet kunnen betalen. Forfaitaire betalingssystemen en lokale solidariteitskassen worden opgericht om voor iedereen de toegang tot gezondheidszorg te garanderen. 5

6

7 Transport In de meest afgelegen gebieden in DR Congo is er geen openbaar vervoer en zijn de wegen door hun slechte staat onberijdbaar. Veel patiënten geraken daardoor niet op tijd in het ziekenhuis wanneer ze medische hulp nodig hebben. Dit bekopen ze geregeld met hun leven. Daarom investeert Memisa in transportsystemen die toelaten patiënten van de lokale gezondheidscentra naar het ziekenhuis te brengen. Er worden dan onder andere radiofonie toestellen en aangepaste voertuigen, zoals een moto-ambulance of een boot-ambulance, geïnstalleerd. Ziektebestrijding Malaria Hoe vroeger vastgesteld, hoe kleiner het risico op ernstige verwikkelingen. Bij een vermoeden van malaria voert het lokale personeel een malariatest uit. Als de test positief is, krijgt de patiënt een behandeling met ACT. Wanneer ernstige malaria optreedt, voorziet Memisa het materiaal voor onder andere bloedtransfusies en intraveneuze therapie. Maar beter voorkomen dan genezen! In de risicogebieden worden geïmpregneerde muggennetten verspreid en infosessies gegeven. De bevolking wordt tijdens deze sessies ingelicht over preventiemaatregelen om malaria te voorkomen. 7

8 Recent kreeg ik hevige, bijna onuitstaanbare hoofdpijn. In het gezondheidscentrum van mijn dorp ontving ik medicatie tegen malaria. Ik ontwikkelde echter complicaties en mijn gezondheid ging er verder op achteruit. Ik werd doorgestuurd naar het ziekenhuis, waar ik dankzij een infuus met kinine er weer bovenop kwam. Bedankt Memisa!» Edith Mbuzi, Drodro Slaapziekte Memisa is sinds 2014 partner van een pilootproject van het Instituut van Tropische Geneeskunde Antwerpen rond onderzoek naar en strijd tegen slaapziekte. In het kader van dat grootschalig onderzoek, verbetert Memisa de gezondheidszorg in twee zones in DR Congo. Diabetes Sinds 2008 ondersteunt Memisa een project rond suikerziekte in verschillende gezondheidscentra in Kinshasa. Sinds 2012 wordt er ook in de provincie Bandundu, de Evenaarsprovincie en de Oostprovincie gewerkt rond diabetes bij kinderen. Dit gebeurt door het voorzien van insuline, injectienaalden en tests om het suikerniveau te controleren in het bloed. Memisa gelooft in een aanpak met gezondheidscentra als intermediair. Zij worden versterkt om diagnoses te stellen, diabetespatiënten te verzorgen en de opvolging te verbeteren. HIV Sinds 2012 is Memisa partner in de strijd tegen HIV/aids in DR Congo. Dit wil onder andere zeggen dat Memisa instaat voor antiretrovirale behandelingen van de patiënten, sensibiliseren rond preventie en behandelingsmethodes, afnemen van AIDStesten en preventie van overdracht van moeder naar kind. 8

9 8 Lieve Blancquaert

10 Wat is een legaat? Een legaat is een schenking via een testament van roerende en/of onroerende goederen aan een bepaalde persoon of organisatie. Op die manier kunt u uw persoonlijke wensen over uw nalatenschap laten vastleggen. Zo zullen uw bezittingen na uw dood een bestemming krijgen die overeenkomt met uw persoonlijke voorkeur. Er zijn verschillende soorten testamenten waarvan deze de belangrijkste zijn: Het eigenhandig geschreven testament Dit (gratis) testament is door u met de hand geschreven en van datum en handtekening voorzien. U kan dit testament door de notaris laten registreren aan de databank in Brussel, waar je zo n 50 voor betaalt. Zo gaat het niet verloren! Het notarieel testament Dit testament wordt door de notaris geschreven volgens wat u hem dicteert. U ondertekent dit testament en het wordt bij de notaris bewaard. Dit kost zo n 250 à 300. Kijk op p. 12 voor een voorbeeld. 10

11 Ik heb directe erfgenamen: kan ik ook nog een legaat geven aan Memisa? De wetgever heeft geoordeeld dat het vrije beschikkingsrecht ten aanzien van een aantal personen beperkt moest worden. We noemen deze beperking de reserve of het voorbehouden deel. Het gaat om het gedeelte van de nalatenschap dat dwingend aan een bepaalde naaste verwant moet toekomen. Deze erfgenaam noemen we ook de reservataire erfgenaam. Reservataire efgenamen kunnen dus niet onterfd worden. Het Belgische erfrecht kent drie soorten reservataire erfgenamen: A) de kinderen; B) de ouders (bij gebrek aan kinderen); C) de langstlevende echtgenoot/echtgenote. 11

12 Hoe wordt een eigenhandig geschreven testament opgesteld? Om geldig te zijn dient het eigenhandig geschreven testament volledig eigenhandig door u geschreven te zijn. Geen enkel gedeelte mag in dactylografie zijn. Het testament wordt van datum en handtekening voorzien. Voorbeeld 1 van een eigenhandig geschreven testament U heeft reservataire erfgenamen en u wenst uw bezittingen aan Memisa na te laten. U kunt in uw testament bepalen dat het beschikbare gedeelte (wat overblijft na de toekenning van het voorbehouden deel voor de reservataire erfgenamen, dat bij wet bepaald is) voor Memisa is. In handschrift: Dit is mijn testament en ik herroep hierbij al mijn vroegergemaakte wilsbeschikkingen. Ik, ondergetekende (naam), (voornaam), geboren te (plaats), op (datum), en wonende te (adres), verklaar het grootst beschikbare gedeelte van mijn nalatenschap, na uitkering van het reservatair gedeelte voor (bvb.: mijn kinderen, mijn echtgenoot,...) na te laten aan Memisa vzw, ondernemingsnummer , met als maatschappelijke zetel Ninoofsesteenweg 548, 1070 Brussel. Eigenhandig geschreven op (datum) te (plaats) Handtekening Voorbeeld 2 van een eigenhandig geschreven testament U heeft geen reservataire erfgenamen en u wenst al uw bezittingen aan Memisa na te laten. Indien u geen enkele erfgenaam heeft, kunt u Memisa als algemeen erfgenaam aanwijzen voor het geheel van uw bezittingen. In handschrift: Dit is mijn testament en ik herroep hierbij al mijn vroeger gemaakte wilsbeschikkingen. Ik, ondergetekende (naam), (voornaam), geboren te (plaats), op (datum), en wonende te (adres) verklaar Memisa, ondernemingsnummer , met als maatschappelijke zetel Ninoofsesteenweg 548, 1070 Brussel als algemeen legataris aan te Eigenhandig geschreven op (datum) te (plaats) Handtekening 12

13 Voorbeeld 3 van een eigenhandig geschreven testament U wenst uw bezittingen aan Memisa na te laten. U kunt in uw testament bepalen dat een beschikking over een bepaald goed (bvb. uw appartement) of een gedeelte van uw goederen (roerend of onroerend) ter beschikking wordt gesteld voor Memisa. In handschrift: In handschrift: Dit is mijn testament en ik herroep hierbij al mijn vroeger gemaakte wilsbeschikkingen. Ik, ondergetekende (naam), (voornaam), geboren te (plaats), op (datum), en wonende te (adres), verklaar dat ½ van het beschikbare gedeelte van mijn nalatenschap na te laten aan Memisa vzw, ondernemingsnummer , met als maatschappelijke zetel Ninoofsesteenweg 548, 1070 Brussel Eigenhandig geschreven op (datum) te (plaats) Handtekening 13

14 Duolegaat, een nieuwe interessante formule Wanneer is een duolegaat interessant? Met een duolegaat, kunt u een deel van uw vermogen aan Memisa nalaten en tegelijkertijd uw erfgenamen bevoordelen. Het duolegaat is gebaseerd op artikel 64, alinea 2 van het Wetboek van successierechten dat stelt dat men in een testament kan bepalen dat persoon X een legaat ontvangt dat vrijgesteld is van successierechten op voorwaarde dat de organisatie (hier dus Memisa) de last tot betaling van de successierechten overneemt van persoon X. Deze formule is vooral interessant indien u geen rechtstreekse erfgenamen heeft. Het voordeel van het duolegaat ligt in het feit dat Memisa als VZW minder successierechten (7% in Wallonië, 8,5% in Vlaanderen en 12,5% in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest) dient te betalen dan personendieonrechtstreekseerfgenamenzijn.voorhenkunnendesuccessierechten oplopen tot 65% voor het Vlaams Gewest en 80% voor het Brussels en het Waalse Gewest, afhankelijk van de graad van verwantschap. Om ervoor te zorgen dat geen enkele partij benadeeld wordt, contacteert u best uw notaris om uw duolegaat op maat op te stellen, rekening houdend met de complexe Belgische wetgeving. De Belgische Staat zal uw duolegaat ook enkel erkennen indien het een substantieel voordeel oplevert aan de begunstigde vereniging (hier dus Memisa). 14

15 Successierechten voor Memisa Brussel Wallonïe Vlaanderen Voor de erfgenamen 80% 80% 65% Voor Memisa 12,5% 7% 8,5% In Vlaanderen Successierechten voor onrechtstreekse erfgenamen % 55% 65% Voorbeeld 1: gewoon legaat in Vlaanderen U legateert aan uw nicht een som van Uw nicht ontvangt uiteindelijk Uw nicht Memisa Overheid Bedrag van het legaat Successierechten Eindresultaat Voorbeeld 2: duolegaat U laat na aan uw nicht en aan Memisa. U geeft aan Memisa het mandaat om de successierechten te betalen, ook op het deel dat u nalaat aan uw nicht. Bedrag van het legaat Te betalen successierechten op aan 45, 55, 65% op aan 8,5% Eindresultaat Uw nicht Memisa Overheid In dit scenario erft uw nicht uiteindelijk een hoger bedrag ( ) en steunt u tegelijkertijd de projecten van Memisa met

16 Raoul De Puydt, ere-advocaat: «Opgepast! U moet er steeds aan denken dat de successierechten die Memisa moet betalen voor het deel van de erfgenamen in het kader van een duolegaat aan het volle tarief zijn. U kan dus best voorzien dat wat er na betaling van de successierechten voor beide partijen overblijftt voldoende is voor Memisa.» Lieve Blancquaert

17 Vaak gestelde vragen Wat kunt u legateren? Alle goederen komen in aanmerking voor een legaat: een geldsom, bankrekeningen, meubelen, juwelen, kunstwerken, huizen, enz. Memisa is bevoegd om legaten met onroerende goederen te aanvaarden. Deze onroerende goederen zullen over het algemeen verkocht worden. De opbrengst hiervan komt de activiteiten van de organisatie ten goede. U kunt achteraf uw testament op elk moment wijzigen. Enkel het laatst opgestelde testament is geldig. Van zodra ik uw organisatie als erfgenaam in een legaat heb aangeduid, kan ik dan nog over mijn erfgoed beschikken? Zeker. U blijft eigenaar van uw goederen en u bent vrij hierover te beschikken. Een legaat krijgt pas uitwerking na het overlijden van de erflater. 17

18 Schenkingen Wat is het verschil tussen een schenking en een legaat? Een legaat is een gift per testament die van kracht wordt na het overlijden van de erflater. Een schenking is een handeling waarbij de schenker, terwijl hij nog in leven is, een roerend of onroerend goed schenkt aan een begunstigde (een persoon of een organisatie). De schenking van hand tot hand Dit is een directe overdracht van een bepaald goed van de schenker aan de begunstigde. Een schenking van hand tot hand moet niet voor de notaris gebeuren en is bijgevolg kosteloos. Dit is mogelijk als het gaat om geld, meubels, juwelen, enz. Voor deze schenkingen worden er geen belastingen betaald. Onroerende goederen komen niet in aanmerking voor een schenking van hand tot hand en moeten steeds door middel van een schenking bij notariële akte gebeuren. De schenking bij notariële akte. De schenking van onroerende goederen moet steeds bij notariële akte geschieden. De schenkingsrechten die Memisa betaalt, zijn dezelfde als de successierechten. 18

19 Contact en persoonlijk advies Denkt u erover Memisa in uw testament op te nemen? Heeft u nog bijkomende vragen? Neem dan vrijblijvend contact op met ons. Wij helpen u graag verder. U kunt ons rechtstreeks bereiken: Hilde Groenweghe Per telefoon: 02/ Via mail: communicatie@memisa.be Per brief: Memisa, Kerkstraat 63, 1701 Itterbeek Memisa is lid van de Vereniging voor Ethiek in de Fondsenwerving (VEF), een organisatie die aan de Belgische bevolking waarborgen wil bieden met betrekking tot de morele kwaliteit van de fondsenwerving en tot transparantie van de rekeningen. Op basis van de informatie die Memisa aan VEF bezorgde, kwam deze tot de conclusie dat Memisa haar informatieplicht positief had ingevuld en de verschillende wetten, standaarden en codes had nageleefd. Informatie over onze inkomsten en bestedingen is eveneens terug te vinden via de website

20 Fiscaal attest vanaf 40 euro op jaarbasis