DE ZEGEN. WIE MAG WIE ZEGENEN? God begint met zegenen en blijft zegenen De eerste woorden die Hij tot de mens spreekt zijn woorden van zegen:

Transcriptie

1 DE ZEGEN INLEIDING De Bijbeltekst van vandaag wordt het meest gebruikt in de kerken en gemeenten, maar wordt (volgens mij) het minst uitgelegd en zo het minste begrepen. de zegenbede! WAT IS ZEGENEN? Zegenen = {barach} en {eulogia} = in de naam van God positieve woorden uitspreken over een persoon of een groep, waarbij het de bedoeling is dat die woorden werkelijkheid worden in het leven van die persoon / groep. = het overdragen van positieve kracht, d.m.v. woorden, handoplegging en hand-opheffing, van God mens, mens mens, mens God. = het goede van God over iemand uitspreken, wat God ook wíl geven. = iemand heilzame kracht geven. = het bekrachtigen / bevestigen / doen ontwikkelen van wat God in iemand gelegd heeft. = de mens tot zijn doel laten komen (Gen 1:28) = op zo n manier spreken, dat de ander er beter van wordt = levensstijl. WIE MAG WIE ZEGENEN? God begint met zegenen en blijft zegenen De eerste woorden die Hij tot de mens spreekt zijn woorden van zegen: Hij zegende hen en zei tegen hen: Wees vruchtbaar en wordt talrijk, bevolk de aarde en breng haar onder je gezag (Gen 1:28, 5:2). door die zegen. Het is geen algemene uitspraak ( wees gezegend ) of wens, maar heeft een specifieke inhoud en bestemming (vruchtbaarheid bv.). Door die zegen wordt dit mogelijk en realiteit gemaakt. Gods woorden zijn immers scheppende woorden ( Hij sprak en het was er ). Dat wat gezegend wordt, bereikt zijn doel Deuteronomium (28-30) is hét boek van de zegen en de vloek. Het laat Gods hart zien: Zijn verlangen om te zegenen en Zijn volk tot hun doel te zien komen. Alleen als de mens hem dwingt (door zich af te wenden van God), wend Hij zich af van de mens. Door niet te zegenen en de mens over te laten aan zijn eigen zondige wensen en verlangens, treedt de reeds over hem uitgesproken vloek in werking (Rom 1:18-32) en merkt de mens dat hij Gods zegen nodig heeft. Het doel: de mens overtuigen van zonde en tot bekering brengen, zodat hij weer terugkomt onder Gods Zegen. Preek Studie ~ ~

2 Mensen zegenen mensen (OT) Noach zegende Sem + Jafet, vervloekte Kanaän. (Gen 9) Isaak zegende Jakob en Esau (Gen 27) Jakob zegende (klein)kinderen en farao (Gen 48-49) Bileam zegende Israël (Num 22-24) Mozes, Jozua, David. Mensen zegenen God God zegenen = God loven / prijzen. (Gen 24:48, Psalm 103:20-22) Engelse vertalingen: Bless the Lord, oh my soul. Jezus zegent mensen / kinderen: Jezus zegende kinderen zoals een Joodse vader dat deed (Mar 10:13-16). Jezus zegende bij de hemelvaart zijn achterblijvende discipelen (Luk 24:50-51) en beloofde met hen te zijn (Mat 28:20). Christenen worden opgeroepen om anderen, zelfs hun vijanden en vervolgers, te zegenen (Luk 6:28; Rom 12:14, 1 Kor 4:12, 14:16, 1Petrus 3:9) Tot slot vraag ik u: Wees allen eensgezind, leef met elkaar mee, heb elkaar lief als broeders en zusters, wees barmhartig en bereid de minste te zijn. Vergeld geen kwaad met kwaad, en als u wordt uitgescholden, scheld dan niet terug; zegen juist, opdat u ook zelf zegen ontvangt, want daartoe bent u geroepen. Kortom: Elke gelovige kan en mag een ander mens zegenen, in de naam van Jezus. Het moet deel uitmaken van de levensstijl van de christen. Elke gelovige kan en mag God zegenen = dankzeggen / loven voor wie Hij is / wat Hij gedaan heeft. WAT IS DE ZEGENBEDE? In Numeri 6:24-27 staat een speciale zegen voor het volk, die door de priesters, de zonen van Aaron, dagelijks moest worden uitgesproken over het volk. De HERE nu sprak tot Mozes: Spreek tot Aäron en zijn zonen: Zó zult gij de Israëlieten zegenen: De HERE zegene u en behoede u; de HERE doet zijn aangezicht over u lichten en zij u genadig; de HERE verheffe zijn aangezicht over u en geve u vrede. Zo zullen zij mijn naam op de Israëlieten leggen, en Ik zal hen zegenen. Volgens Deut.10:8 is het een van de hoofdfuncties van de priesters om de Israëlieten te zegenen: 'Toen zonderde de HERE de stam van de Levieten af om de ark van het verbond des HEREN te dragen, voor de HERE te staan om Hem te dienen, en in Zijn naam te zegenen.' Preek Studie ~ ~

3 WIE MAG DE ZEGENBEDE IN DE GEMEENTE UITSPREKEN? Mening veel protestantse en RK kerken Dit is voorbehouden aan de door de kerk hiervoor apart gezette dominee / priester, net als de OT-priesters. Zij gaan hierbij dus uit van een verschil tussen geestelijken en leken. Argumenten evangelische gemeenten: Gal 3:26-28 Er zijn geen Joden of Grieken meer, slaven of vrijen, mannen of vrouwen u bent allen één in Christus Jezus. 1 Petr 2:9 Jullie zijn een ( ) koninklijk priesterschap, een heilig volk, een volk dat God Zich tot Zijn eigendom maakte. Redenatie: We zijn allemaal gelijkwaardig (er zijn dus geen leken en geestelijken) en we zijn allemaal priesters, dus mogen we allemaal de zegenbede uitspreken. Centraal staat volgens mij het verlangen van God om een heilig, Hem toegewijd volk te hebben, waarbij iedereen functioneert als een priester (Exodus 19:4-6). Jullie hebben gezien hoe Ik ben opgetreden tegen Egypte, en hoe Ik je op adelaarsvleugels gedragen heb en je hier bij Mij heb gebracht. Als je mijn woorden ter harte neemt en je aan het verbond met Mij houdt, zul je een kostbaar bezit voor Mij zijn, kostbaarder dan alle andere volken want de hele aarde behoort Mij toe. Een koninkrijk van priesters zul je zijn, een heilig volk. Breng deze woorden aan de Israëlieten over. Een priester in het OT was iemand die tussen God en de gewone Israëliet in stond. Wat de mens niet kon, gewoon bij God komen, kon de priester wel. Het was zijn taak om de mens bij God en God bij de mens te brengen. De door de mens gebrachte offers aan God werden door de priesters verwerkt en de voor de mens bedoelde zegen van God werd door de priester naar de mens overgebracht. Het specifieke Joodse priesterschap van het OT is niet meer van toepassing voor de Gemeente van Christus, omdat elke gelovige nu een priester is geworden (1 Petrus 2:5): door het bloed van het Lam is er een opening gekomen en kan elke gelovige zonder problemen naderen tot God. Elke gelovige heeft ook de roeping om God te presenteren in de wereld en de wereld bij God te brengen. En om dat doel te bereiken, heeft elke gelovige de zegen van God nodig en mag dus elke gelovige die zegen aan zijn broeders en zusters doorgeven. Maar niet geheel zonder voorwaarden! Voorwaarden zegen gevers: Iemand die rein en toegewijd is. Iemand die gelooft dat God aan deze woorden kracht verleent. Iemand die het hart van God wil doorgeven aan de gemeente = die liefde heeft voor de gemeenteleden. Een priester moest de juiste innerlijke gesteldheid en gezindheid hebben om de zegen te kunnen uitspreken in de synagoge. Hij moest de boodschap van Gods liefde aan de mensen doorgeven. Daarom moest hij zelf ook vol liefde zijn. Er mocht geen boosheid, wrok of wrevel in zijn hart zijn. Als dit het geval was, mocht hij de zegen niet uitspreken. Preek Studie ~ ~

4 Maar hoe rein en heilig de priesters ook waren, de zegen kon niet uitwerken wat God wilde uitwerken, als het hart van de ontvanger er niet voor open stond en hij niet met de Heer wandelde. Voorwaarde zegen ontvangers: Iemand die wandelt in de wegen van de Heer, wie Hem gehoorzaamt en rein leeft. Iemand die gelooft dat God aan deze woorden kracht verleent. Iemand die een open hart heeft voor Gods Woord tot hem / haar gericht. Zie het hart van God achter de zegenende handen. Om dat te kunnen doen, moet het hart de woorden van de zegenbede begrijpen. WAT BETEKENT DE ZEGENBEDE? We gaan elk woord / uitdrukking van deze zegenbede langs om te kijken wat de diepere (Hebreeuwse) betekenis is van dat specifieke woord, om beter te kunnen begrijpen wat er met deze zegenbede bedoeld wordt. DE NAAM HEER = JHWH = naam van God = duiding van identiteit. Wanneer God zich openbaart aan Mozes en hem de opdracht geeft om terug te gaan naar Egypte, om Zijn volk te bevrijden uit de slavernij, stelt Mozes Hem een vraag: Wanneer ik bij de Israëlieten kom en tegen hen zeg: De God van uw vaderen heeft mij naar u toe gezonden, en zij mij zeggen: Wat is Zijn Naam? Wat moet ik dan tegen hen zeggen? (Exodus 3:13) Deze vraag naar de naam van God is geen vraag om de correcte naam te weten, maar gaat om het karakter van God. Hij vraagt dus eigenlijk: Hoe bent U?. Het kennen van de naam van iemand geeft inzicht in hoe die persoon is qua karakter (denk aan Jakob: hielgrijper). Daarop geeft God een bijzonder antwoord: En God zei tegen Mozes: IK BEN DIE IK BEN. Ook zei Hij: Dit moet u tegen de Israëlieten zeggen: IK BEN heeft mij naar u toe gezonden. {Ik ben} = JHWH = HEER. Ik ben die Ik ben Ik zal zijn, die ik zal zijn Ik ben degene die altijd is Ik ben actief aanwezig Ik ben Hij die er bij is. De Eeuwige De Aanwezige De overal en altijd Aanwezige ZEGENEN = Knielen neerdalen (op knie) om iets te geven. = geven van vruchtbaarheid, voorspoed, bescherming, overwinning, bevrijding, genezing, bewaring en kracht, het verhogen en begunstigen. Preek Studie ~ ~

5 Een gezegend leven hebben betekende voor het volk Israël vooral het hebben van een lang en gezond leven, rijkdom, eer, overwinning in de strijd en overvloed. En natuurlijk: kinderen hebben! Als God in het land Israël de mensen en het land zegende, betekende dit, dat Hij zorgde voor voldoende regen, zodat alles kon groeien en bloeien en een rijke oogst op tijd binnengehaald kon worden. BEHOEDEN = speciale aandacht geven aan iets / iemand. = met zorg behandelen = bewaken van iets / iemand. = als een muur rondom zijn om te beschermen tegen vijandige invloeden. = beschermen van de kudde schapen tegen roofdieren met een haag van doornbosjes. ZIJN AANGEZICHT DOEN SCHIJNEN Gezicht = {Paniym} = meervoud = verschillende gezichten Aangezicht = Gelaat = persoon = aanwezigheid = nabij zijn, zich willen laten vinden. = iemand gunstig gezind zijn, blij zijn met iemand. = omzien naar, hulp en ontferming geven. = licht op schijnen = orde brengen (duisternis = chaos). Gods schijnende aangezicht vult ons met vreugde, precies zoals het gezicht van de verrukte ouder de baby met vreugde vult. God smiles over us God verheugt zich in ons zoeken van Hem. GENADIG ZIJN = vriendelijk zijn, voorkeur geven aan, mooi maken. = het bieden van een verblijfsplek voor de tenten = een plek van vriendschap, verbondenheid, warmte, liefde en voorziening bieden = een thuis geven. de meerdere is genadig / goed / vriendelijk / zorgend voor de mindere. GEZICHT TOEWENDEN / OPHEFFEN = Zijn aandacht verschuiven naar jou. = Aandachtig naar je luisteren, kijken naar je en daarop actief reageren. = Erkennen, goedkeuren. = Liefdevol naar je omzien. VREDE / SHALOM GEVEN = herstellen tot de oorspronkelijke toestand van heelheid. = alles geven wat nodig is om heel te zijn. = innerlijke vrede en rust. = complete heelheid, volkomenheid, welzijn, vrede en harmonie in alle delen van het leven geestelijk, emotioneel, psychisch, lichamelijk, sociaal en relationeel. = veiligheid, gezondheid, vriendschap met God en mensen. = alle zegeningen van de zegenbede. Preek Studie ~ ~

6 Shabbat shalom = moge de shabbat je herstellen tot heelheid. NAAM LEGGEN = Gods karakter leggen op het volk, opdat zij gaan leven volgens dat karakter. God = Jezus = Y Shua = Teken van eigendom, verbondenheid. = Garantie dat zegen door Hem wordt uitgevoerd. Je zult mijn naam niet misbruiken (Ex 20:7) = je zult geen vals voorbeeld geven van wie Ik ben. Wat jullie vragen in mijn naam, dat zal ik doen (Joh 14:13) achter je gebed de zin plakken In Jezus naam. = vraag wat Ik zou vragen, en het zal je gegeven worden. Op basis van bovenstaande betekenissen heb ik twee nieuwe vertalingen gemaakt, om zo duidelijk(er) te maken wat de inhoud is van de zegenbede een OT-versie en een NT-versie. Werner vertaling 1: JHWH, onze VerbondsGod, daalt neder om je voorspoed, voorziening, bekrachtiging en bevrijding te geven; Hij houdt zijn oog op je om je te beschermen. JHWH, de eeuwige, ziet van dichtbij op je neer met ontferming en genegenheid, en geeft je Zijn vriendschap, warmte en liefde. Werner vertaling 2: JHWH, de aanwezige, heeft speciaal aandacht voor jou, en maakt dat je helemaal hersteld wordt, vol harmonie en innerlijke vrede. Onze Vader komt naar jou toe om je te voorzien in wat je nodig hebt, en om beschermend rondom jou te zijn. Jezus verheugt zich in jou, is zorgzaam bewogen met jou en brengt orde in je leven. De Heilige Geest ziet naar je om met liefde en goedkeuring, en wil jou compleet vervullen met Zijn heelheid en welzijn. Doel van deze preek: Onder de indruk komen van Gods hart voor ons. Het ontwikkelen van een levensstijl van zegenen HOE KUNNEN WIJ ZEGENEN? Zegenen bidden Bidden / voorbede = God vragen iets goeds te doen voor iemand anders. Zegenen = namens God / in Jezus naam iets goeds uitspreken over iemand. Preek Studie ~ ~

7 Wij mogen doorgevers zijn van Gods zegen, onder de leiding van de Heilige Geest, vanuit het besef dat het God is die zegent. Zegenen = luisteren naar de mens én luisteren naar de Heilige Geest. Gods zegen is Zijn bekrachtigd woord, waarbij ook vaak de bestemming aangegeven wordt, waartoe de zegen dient (zie Gen 1:28). Je kunt dus algemeen zegenen en specifiek(er) zegenen, afhankelijk van wat je weet van de persoon of wat de Heilige Geest je geeft om te zeggen. Ik zegen je met Gods zegen = heel algemeen en altijd goed Ik zegen je met Zijn shalom. = iets specifieker, ook altijd goed. Ik zegen je met Gods Vrede, kracht en bevestiging. = concreter, specifieker. Uitdaging / uitnodiging voor de gemeente: Zegen elkaar! = zegenend bidden = levensstijl Preek Studie ~ ~