3.4 Relatie tussen scores op de PH-meter en leerlinggedrag
|
|
- Fenna Mertens
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 3.4 Relatie tussen scores op de PH-meter en leerlinggedrag Door de inzet van de PH-meter verkrijgt een medewerker data over zijn pedagogisch handelen. De data geven aan in welke frequentie hij bepaald gedrag laat zien. Een direct gestelde vraag is: Hoe hoog of laag moeten die frequenties zijn? Het antwoord op deze vraag is: Dat is afhankelijk van de onderwijsbehoeften van de leerlingen. Voor het opstellen van een basisarrangement en van de overige arrangementen, is het nodig om de onderwijsbehoeften van de leerlingen in kaart te brengen. Dit kan aan de hand van de Inventarisatielijst onderwijsbehoeften (zie bijlage 5). De inventarisatie van deze behoeften bepaalt de nodige frequentie. Om het pedagogisch handelen af te stemmen op de behoeften van leerlingen, wordt de inventarisatie van de onderwijsbehoeften vergeleken met de data op de PH-meter. Op basis hiervan kunnen doelstellingen in de arrangementen binnen het pedagogisch handelen worden geformuleerd. Om een vergelijking te kunnen maken tussen de data in de PH-meter en de onderwijsbehoeften van de leerlingen, verdelen we het pedagogisch handelen over vier kwadranten. Zoals eerder beschreven bestaat pedagogisch handelen uit antecedents en consequences, die ontstaan vanuit de sensitieve houding van de medeweker. Het is een cyclisch proces. Deze cyclus moet volledig zijn, om afstemming te bereiken. SH A medewerker B leerling C SH medewerker De score van een medewerker op de elementen het opstellen en zichtbaar maken van gedragsregels, gedragsvoorwaarden, feedback op gedrag en kwaliteit van een beurt geven concreet aan in welke mate een medewerker structuur en biedt. Structuur en kunnen grenzen van gedrag concreet maken en prikkels reguleren of leerlingen gedrag ontlokken. Een medewerker hanteert bewust antecedents en consequences in zijn pedagogisch handelen om een bepaalde te bereiken. De frequentie van antecedents en consequences bepaalt de mate van. Dit kan variëren tussen en. Als we dat in een matrix zetten (Struiksma, 2005), krijgen we het volgende beeld: 58
2 Het gebruik van de PH-meter CED-Groep Een medewerker kan meer of minder voorspelbaar of consequent zijn. De positie rond het kruispunt geeft het gemiddelde pedagogisch handelen weer. De kwadranten zijn typeringen van het pedagogisch handelen. Leerlinggedrag kan in de kwadranten worden geplaatst, om te zien aan welke antecedents of consequences zij behoefte hebben om tot afstemming te komen. Kwadrant 1: Deze leerlingen hebben weinig behoefte aan van antecedents en consequences Kenmerkend voor leerlingen in kwadrant 1 is hun hoge mate van autonomie. Zij hebben een grote zelfsturing. Dit uit zich in hun zelfstandige houding bij het uitvoeren van (sociale) taken. Een valkuil voor de medewerker is, dat hij deze leerlingen haast zou vergeten. Ondanks de zelfstandige houding van deze leerlingen, moeten ook deze leerlingen horen wat goed gaat. Deze leerlingen vragen van een medewerker relatief weinig van antecedents en consequences. Zij maken weinig gebruik van de zichtbare gedragsregels. Zij maken gebruik van een beurt door interactionele ruimte in te nemen. - een relatief lage score op gedragsvoorwaarden; een medewerker kondigt voorafgaand aan minder dan 50% van de veranderingen gewenst gedrag aan; - een medewerker hanteert wisselend een centrale positie; - de medewerker geeft feedback op gedrag. Er sprake is van een natuurlijke verhouding tussen specifieke en niet-specifieke feedback op gedrag; - er is een niet-specifieke afsluiting van een beurt. Kwadrant 2: Deze leerlingen hebben relatief veel behoefte aan van antecedents, weinig behoefte aan van consequences Kenmerkend voor leerlingen in kwadrant 2 is hun behoefte aan een relatief hoge mate van gedragsinstructie voorafgaand aan een (sociale) taak. Ze begrijpen deze gedragsinstructie en gaan zelfstandig aan de slag binnen de regels die worden gesteld voor de groep. Deze leerlingen vragen van een medewerker relatief veel van de antecedents en weinig van de consequences. Deze leerlingen maken gebruik van de zichtbaar gemaakte regels van de medewerker. - de medewerker hanteert grote signalen en neemt een centrale positie in om de leerling duidelijk te maken dat hij de aandacht wil van de leerling; - de medewerker benoemt voorafgaand aan 50 % tot 80% van de veranderingen het gewenste gedrag; - de medewerker geeft feedback op het gedrag. Er sprake is van een natuurlijke verhouding tussen specifieke en nietspecifieke feedback op gedrag; - de medewerker opent een beurt met een concrete vraag. 59
3 Kwadrant 3: Deze leerlingen hebben weinig behoefte aan van antecedents, veel behoefte aan van consequences Kenmerkend voor leerlingen in kwadrant 3 is hun behoefte aan van de feedback. Zij hebben relatief weinig behoefte aan van gedragsinstructie om zelfstandig een (sociale) taak te starten. Ze hebben specifieke feedback of bevestiging nodig om zelfstandig aan de slag te blijven, om door te werken of om de (sociale) taak af te ronden. Binnen dit kwadrant vallen faalangstige leerlingen. De leerling maakt relatief weinig gebruik van de zichtbaar gemaakte regels van de medewerker. De aanwezigheid van de regels geeft de leerling echter wel zekerheid. - de medewerker hanteert relatief weinig grote signalen en heeft niet altijd een centrale positie nodig om de aandacht van deze leerlingen te trekken; - de medewerker benoemt voorafgaand aan minder dan 50% van de veranderingen het gewenste gedrag; - de medewerker geeft meer specifieke feedback op het gedrag, dan niet-specifieke feedback.; - de medewerker sluit beurten vaak/altijd specifiek af. Kwadrant 4: Deze leerlingen hebben veel behoefte aan van antecedents en consequences Kenmerkend voor leerlingen in dit kwadrant is hun behoefte aan relatief (zeer) veel van concrete gedragsinstructie voorafgaand aan een (sociale) taak. Door deze aansturing kunnen ze starten aan de (sociale) taak. Tevens hebben ze behoefte aan veel van feedback om zelfstandig aan de slag te blijven, om door te werken of om de (sociale) taak af te ronden. Deze leerlingen maken gebruik van de zichtbaar gemaakte regels van de medewerker; - de medewerker hanteert grote signalen en neemt een centrale positie in om de aandacht van de leerlingen te krijgen; - voorafgaand aan 50 tot 80% van de veranderingen benoemt de medewerker vaak het gewenste gedrag; - de medewerker geeft veel specifieke feedback op het gedrag; - de medewerker sluit beurten vaak/altijd specifiek af. Een illustratie van de kwadranten aan de hand van een voorbeeld: Juf Karlijn kan aan de hand van de data die ze krijgt uit de observatie met de PH-meter haar gedrag plaatsen binnen kwadrant 2. De van haar antecedents zijn hoog, de van haar consequences zijn relatief laag. Ze hanteert positief gestelde gedragsregels. Ze scoort hoog op gedragsvoorwaarden (hoge antecedente ). Verder geeft ze veel positieve feedback op gedrag. De frequentiegetallen bij feedback op gedrag zet ze om in verhoudingen. Ze heeft een verhouding van zeventig procent positieve feedback op gedrag versus dertig procent negatieve feedback op gedrag. Het karakter van haar feedback is echter wisselend. Ze geeft evenveel specifieke als niet-specifieke feedback. Dit maakt haar feedback relatief weinig voorspelbaar. Ze verhoogt de feedback op gedrag extra door de leerlingen te stimuleren elkaar ook feedback op gedrag te geven. Dit doet ze door dagelijks een minister van complimenten te benoemen. De leerlingen vertonen doorgaans het gewenste gedrag en juf Karlijn neemt deze aanpak (kwadrant 2) op in haar basisarrangement. Over een aantal leerlingen maakt zij zich zorgen. Het lukt juf Karlijn niet om vanuit haar sensitieve houding haar gedrag af te stemmen op de behoeften van deze leerlingen. Er is geen afstemming bij leerling Milan op haar pedagogisch handelen. Dit baart haar zorgen. Juf Karlijn geeft aan dat Milan kenmerken heeft van ADHD. 60
4 Het gebruik van de PH-meter CED-Groep Milan kan toe met een gemiddelde mate van van antecedents, want het leven moet niet saai worden. Wel is hij gebaat bij een hoge mate aan van consequences, want hij heeft juist moeite om te leren wat hij kan verwachten. Feedback moet voor hem dus vooral specifiek zijn. Binnen de intensivering van haar pedagogisch handelen wil Karlijn voor Milan de van haar antecedents verlagen; zo wil ze bij Milan het gewenste gedrag uitlokken. Uit de verdiepte analyse van haar pedagogisch handelen met onderdeel 3 ( afstemming op de onderwijsbehoeften ) zien we namelijk dat Milan reageert met het vertonen van gewenst gedrag als juf Karlijn geen centrale positie inneemt. Milan geeft aan dat hij het fijn vindt dat de juf hem niet altijd ziet. Dan voelt hij zich niet zo gecontroleerd. Deze aanpassing neemt Karlijn op in het intensieve arrangement pedagogisch handelen. Ook over leerling Lucas maakt juf Karlijn zich zorgen. Lucas werkt hard wanneer hij mag rekenen; op die momenten is hij gemotiveerd. Lucas heeft vaak driftbuien. Hij gaat vaak in discussie met juf Karlijn. Lucas is snel geïrriteerd, geeft anderen altijd de schuld en maakt hatelijke opmerkingen tegen anderen. Een aantal van deze gedragingen zijn kenmerken van oppositioneel opstandig gedrag, of afgekort ODD (Verhulst, 2002). ODD Een leerling met ODD heeft veel behoefte aan van de antecedents en consequences. Hij heeft behoefte aan een consequente reactie van de medewerker op zijn gewenst en ongewenste gedrag. 61
5 Juf Karlijn plaatst Lucas op een plek in de ruimte waar zij continu een centrale positie voor hem heeft. Ze maakt hier gebruik van haar kwaliteiten die ze al heeft in haar basisarrangement; ze scoort op de PH-meter namelijk hoog op het bieden van door veel antecedents. Ze hanteert visuele gedragsregels, benoemt vooraf gewenst gedrag en heeft een centrale positie voor de leerlingen. Voor Lucas maakt ze een aanpassing in haar intensieve arrangement. Voor hem verwoordt ze de positief gestelde gedragsregels frequenter. Hierbij vermeldt ze wat de consequentie is van het vertonen van dit gedrag. Door zich hieraan te houden, laat Lucas meer gewenst gedrag zien. De inzet van veel antecedents met een consequent optreden van de medewerker, geeft Lucas weinig ruimte voor discussies met de juf. Ze geeft hem enkel specifieke feedback. Afhankelijk van het gedrag van Lucas, is dit een specifieke correctie of een specifiek compliment. Een specifieke correctie wordt gevolgd door het benoemen van het gewenste gedrag. Deze gaat Karlijn inoefenen in haar pedagogisch handelen. Ze ervaart het in het begin zelf nog als streng zijn. Maar ze weet dat ze niet streng is, ze is nu voorspelbaar en gericht op zowel het gewenste gedrag als het ongewenste gedrag. Streng zijn is juist onvoorspelbaar zijn en voornamelijk gericht op ongewenst gedrag! In het voorbeeld van juf Karlijn zijn de gedragsuitingen van deze twee leerlingen binnen kwadrant 4 te plaatsen. Dit voorbeeld gaat over twee leerlingen met kenmerken van een gedragsstoornis. Het is belangrijk om op te merken dat onderwijsbehoeften nooit alleen van een bepaalde stoornis afhangen. Alle leerlingen hebben onderwijsbehoeften. Individuele leerlingkenmerken hebben echter wél een belangrijke invloed op deze onderwijsbehoeften. De mate en aard van de behoeften kunnen per stoornis verschillen. De laatste jaren is er een forse stijging van het aantal leerlingen met een Autisme Spectrum Stoornis (ASS). Zij worden gekenmerkt door een anders verlopende ontwikkeling van sociale relaties, taal en andere communicatieve vaardigheden als gevolg van een informatieverwerkingsstoornis in de hersenen (Verhulst, 2002). ASS ODD Een leerling met een Autisme Spectrum Stoornis (ASS) heeft behoefte aan een hoge mate van van antecedents voorafgaand aan het gedrag van de leerlingen. Hij moet vooral weten wat er komen gaat. Een medewerker scoort hier op de PH-meter een zeer hoge score op gedragsvoorwaarden (kenmerk: vooraf gewenst gedrag benoemen). Tevens maakt een medewerker zich voorspelbaar door dagelijks dezelfde didactische en organisatorische gedragingen toe te passen. De scores op de observatielijst bij de PH-meter (onderdeel 1) maken dit concreet. De medewerker kan de bevorderen door bepaalde fases van een instructiemodel iedere keer te hanteren in zijn didactische gedragingen. Om de feedback voorspelbaar te maken, is het relevant om voornamelijk specifieke feedback op gedrag te geven. Niet-specifieke feedback is onduidelijk en roept bij leerlingen met ASS spanning op. 62
GRIP OP DE GROEP H E I D I R O E L O F S - J A C O B S A M B U L A N T B E G E L E I D E R R E C V I E R L A N D
GRIP OP DE GROEP H E I D I R O E L O F S - J A C O B S A M B U L A N T B E G E L E I D E R R E C V I E R L A N D http://vimeo.com/35354057 PROGRAMMA 1. De Groep 2. Rollen in een positieve en negatieve
Nadere informatieObservatielijst Zelfregulatie in het Onderwijs
Observatielijst Zelfregulatie in het Onderwijs naam leerling: leeftijd (jaar) geslacht groep: datum: jongen meisje ingevuld door: Taakgericht gedrag 1 Afleidbaarheid: externe prikkels De leerling blijft
Nadere informatieWelkom! Thema: GEDRAG. Bijeenkomst Intern Begeleiders & Bovenschoolse Pool MDO 25 januari 2017 t Visnet, Huizen
Welkom! Thema: GEDRAG Bijeenkomst Intern Begeleiders & Bovenschoolse Pool MDO 25 januari 2017 t Visnet, Huizen Programma 13.00 u Welkom en toelichting op het thema Johan Vroegindeweij Inleiding/ theorie
Nadere informatieDe basis voor de ondersteuning van elk kind ligt gewoon in de klas.
Ook kinderen met leerproblemen kunnen met plezier naar school. Basis voor Passendonderwijs De basis voor de ondersteuning van elk kind ligt gewoon in de klas. Wat is dan precies die basis? Denk daarbij
Nadere informatiekempelscan P2-fase Studentversie
kempelscan P2-fase Studentversie Pedagogische competentie Kern 2.1 Pedagogisch competent Pedagogisch handelen Je draagt bij aan een veilige leef- en leeromgeving in de groep O M V G Je bent consistent
Nadere informatieBijlage bij groepsplan begrijpend lezen
Bijlage bij groepsplan Aanpak in de klas via IGDI model Voorbereiding Start van de les: te behandelen leesstrategie op het bord, doel van de les benoemen Instructie en inoefening: 1. één strategie hardop
Nadere informatieEn, wat hebben we deze les geleerd?
Feedback Evaluatie Team 5 En, wat hebben we deze les geleerd? FEED BACK in de klas En, wat hebben we deze les geleerd? Leerkracht Marnix wijst naar het doel op het bord. De leerlingen antwoorden in koor:
Nadere informatie12/11/2013. Passende perspectieven. Referentiekader taal en rekenen (Meijerink 2010) Passende perspectieven. Wat komt aan bod:
Handelingsgericht werken met rekenen op basis van Passende Perspectieven Ina Cijvat Joukje Nijboer Renske Daanje - Hamstra december 2013 Wat komt aan bod: Passende Perspectieven Keuzes in leerstof Handelingsgericht
Nadere informatieSTOP 4-7 programma. Samen sterker Terug. Pad
STOP 4-7 programma Samen sterker Terug Op Pad STOP 4-7 PROGRAMMA Samen sterker Terug Op Pad Ecologisch (samen) en positief (sterker terug op pad) Een vroeg interventie- of preventieprogramma: kindtraining
Nadere informatieSpeciaal onderwijs Informatie voor ouders
Speciaal onderwijs Informatie voor ouders Passend Speciaal Entrea onderwijs is er voor kinderen die (tijdelijk) het meest gebaat zijn bij speciaal onderwijs. Speciaal onderwijs op maat, omdat zij binnen
Nadere informatieVerzamellijst onderwijsbehoeften
Pedagogische studiedag HGW 20 november 2013 Verzamellijst onderwijsbehoeften Een onderwijsbehoeften bestaat uit twee delen: 1. Welke doelen streef je samen met een kind na? 2. Wat heeft dit kind extra
Nadere informatie1-zorgroute, onderwijscontinuüm en 1 stap verder met de 1-zorgroute 1
1-zorgroute, onderwijscontinuüm en 1 stap verder met de 1-zorgroute 1 Om passend onderwijs vorm te geven kunnen scholen kiezen voor de 1-zorgroute. Het groepsniveau, het schoolniveau en het bovenschools
Nadere informatiePsychische klachten: hoe herken je ze en hoe ga je ermee om?
Psychische klachten: hoe herken je ze en hoe ga je ermee om? 1 Uitgangspunten 1. Werken maakt gezond 2. De persoon achter de klacht staat centraal 3. Gedrag stuurt gedrag Wat doen we?? - Diagnostiek: -
Nadere informatieBrochure voor ouders/verzorgers en begeleiders van kinderen met het Foetaal Alcohol Syndroom (FAS).
Brochure voor ouders/verzorgers en begeleiders van kinderen met het Foetaal Alcohol Syndroom (FAS). Deze brochure richt zich op kinderen met FAS tussen de 4 en 14 jaar. Hierin worden vooral de begeleidingsbehoeften
Nadere informatieBox 4: Evaluatie HGW in het handelen van de student tijdens stage
Kees Dijkstra (Windesheim), Els de Jong (Hogeschool Utrecht) en Elle van Meurs (Fontys OSO). 31 mei 2012 Box 4: Evaluatie HGW in het handelen van de student tijdens stage U kunt dit schema gebruiken om
Nadere informatieExecutieve functies, wat zijn dat:
Executieve functies, wat zijn dat: Sinds het breinonderzoek een grote vlucht heeft genomen, hebben wetenschappers ontdekt dat leerlingen met bepaalde stoornissen, problemen hebben in dezelfde hersengebieden
Nadere informatieWaarnemen! wat zie je? Het groeidocument als gespreksverslag. Introductie 22-10-2015
Het groeidocument als gespreksverslag Bijeenkomst 1 6 oktober 2015 Voor IB-ers met weinig HGW-ervaring Als ik blijf kijken zoals ik altijd heb gekeken Blijf ik denken zoals ik altijd dacht Als ik blijf
Nadere informatieLeerlingen met ASS op school Het lijkt hier wel een jungle! Ellen Loykens Molendrift
Leerlingen met ASS op school Het lijkt hier wel een jungle! Ellen Loykens Molendrift 05-11-2011 Wat is autisme spectrum stoornis? autisme gemiddeld sociaal hoogbegaafd PDD-NOS Informatieverwerkingsstoornis
Nadere informatieOverleg van tevoren altijd met de ouders over de aanpak voor het kind en tips voor de omgang.
Overleg van tevoren altijd met de ouders over de aanpak voor het kind en tips voor de omgang. Aandacht stoornissen ADD Attention Deficit Disorder (letterlijk: aandacht tekort stoornis) - Een vorm van ADHD
Nadere informatieZwakke rekenaars betrekken bij klassikale instructie
Zwakke rekenaars betrekken bij klassikale instructie 23 januari 2013 13.30 16.00 uur Berber Klein Orthopedagoog & docent speciale onderwijszorg Vrije Universiteit: faculteit psychologie en pedagogiek b.klein@vu.nl
Nadere informatieGedragswaaier. Stephanie de Kroon Margreet Smit Ronald Wiedemeyer
Gedragswaaier Stephanie de Kroon Margreet Smit Ronald Wiedemeyer Het drukke kind Het dromerige kind Het faalangstige kind Het opstandige, agressieve kind Het teruggetrokken, sociaal angstige kind Het kind
Nadere informatieOpbrengst Gericht Werken
Anneke van Ooijen & Fritz Spliethoff Opbrengst Gericht Werken Klassenmanagement opbrengstgericht organiseren Wat gaan we doen? De Driesprong in juni 2009. Problemen in groep 8 en de aanpak. De zichtbare
Nadere informatieteam De gelukkige groep
pedagogisch klimaat... sociaal-emotionele ontwikkeling team Aandacht voor sociaal-emotioneel functioneren De gelukkige groep Op school en in uw groep speelt veel meer dan alleen het schoolse leren. Het
Nadere informatieGedragsprotocol. O.B.S. de Triangel Botter KW Lelystad Tel:
Met het gedragsprotocol willen we een bijdrage leveren aan het creëren en behouden van een prettige en veilige sfeer. Sfeer in de school en de groep heeft alles te maken met de manier waarop we met elkaar
Nadere informatie1.3. Leerkrachten kennen de 7 uitgangspunten en passen enkele uitgangspunten bewust en systematisch toe.
1. Uitgangspunten HGW 2. Reflectie 3. Communicatie Implementatie HGW-OGW Leerkrachten Fase 1 Fase 2 Fase 3 Fase 4 1.1. Leerkrachten kennen de 7 uitgangspunten van HGW niet maar passen deze (gedeeltelijk)
Nadere informatieKennismaking. Startopdracht. Agenda
Kennismaking 5 april 2017 PCBO Baarn Soest Gerreke Gierveld Agenda 1. Startopdracht 2. Waarom een kindgesprek? 3. Verschillende soorten kindgesprekken 4. Gesprekstechnieken 5. Praatkaart 6. Evaluatie en
Nadere informatieOmgaan met Gedragsproblemen
Omgaan met Gedragsproblemen FC Leo te Leens 16 april 2012 Introductie en verwachtingen voorstellen stoornissen werkveld UMCG Sportpark Kardinge PAGINA 2 VAN 26 Introductie en verwachtingen Wat zijn uw
Nadere informatieSchool Ondersteuningsprofiel De Startbaan - 2 oktober 2014
De Startbaan - 2 oktober 214 1B. Onderwijskundig concept van de school Onderwijskundig concept van de school Onze school zet de laatste jaren in op kwaliteitsgericht coachen. Daarbij gaan we uit van de
Nadere informatieBijlage 1. Kijkwijzers leraarvaardigheden
Bijlage 1. Kijkwijzers leraarvaardigheden In deze bijlage staan kijkwijzers op het gebied van interactie, didactiek en klassenmanagement, die je kunt gebruiken bij de analyse van opnames. A. Kijkwijzers
Nadere informatieIn Oosterschelde. gaat het. lukken!gedragpunt, scholing en advies 6. Waar hebben we het over? Waar hebben we het over? 14-10-2015
Peter Mol 09-07-1954 Uitgeest Marlies Orthopedagoog Auteur: Passend Onderwijzen Directeur Gedragpunt Gedragpunt, scholing en advies 1 Gedragpunt, scholing en advies 2 Waar hebben we het over? Waar hebben
Nadere informatieOnderzoek op het Da Vinci College
Onderzoek op het Da Vinci College Toekomstgericht Onderwijs (NRO) Mira Regensburg William Vletter Docent-onderzoekers (met coördinerende taak) Plan Do Check - Act M We volgen bovenstaande cyclus om verslag
Nadere informatieSchoolondersteuningsprofiel. 09AY00 Rooms Katholieke Basisschool De Brembocht
Schoolondersteuningsprofiel 09AY00 Rooms Katholieke Basisschool De Brembocht Inhoudsopgave Toelichting 3 DEEL I INVENTARISATIE 6 1 Typering van de school.7 2 Kwaliteit basisondersteuning 7 3 Basisondersteuning
Nadere informatieSpeciaal Onderwijs locatie Mulock t Gooi Handelingsgerichte uitwerking van het Schoolondersteuningsprofiel
Speciaal Onderwijs locatie Mulock t Gooi Handelingsgerichte uitwerking van het Schoolondersteuningsprofiel (korte) Doelgroep beschrijving 1. Leerlingen met een toelaatbaarheidsverklaring. 2. Leerlingen
Nadere informatieDe macho en het muurbloempje
Onderwijsbehoefte Zorgverbreding Team De macho en het muurbloempje Tamara Wally Over de auteur Tamara Wally, MSc. is onderwijs- en ontwikkelingspsycholoog. Zij is werkzaam bij de CED- Groep. Zij geeft
Nadere informatieSWPBS: meer dan behaviorisme? W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g
SWPBS: meer dan behaviorisme? Programma Welkom & intro: de kern Pedagogische kwaliteit: de opdracht & keuzes in de uitvoering Theoretische kaders De functie & kwaliteit van feedback Belonen/ erkennen/
Nadere informatiede ortolaan School ondersteuningsprofiel Schooljaar Leerling capaciteit: 120 Klassendeler: 12
de ortolaan School ondersteuningsprofiel Schooljaar 2018-2019 Naam school: VSO de Ortolaan Leerling capaciteit: 120 Klassendeler: 12 De Ortolaan Locatie Roermond Kasteel Hillenraedstraat 36B 6043 HK Roermond
Nadere informatieZorgen voor een veilig pedagogisch klimaat
Zorgen voor een veilig pedagogisch klimaat Esther van Efferen - Wiersma Inhoudsopgave Inleiding... 5 1. Een veilige basis... 7 1.1 Pedagogisch handelen... 8 1.2 Klassenmanagement... 10 1.3 Didactisch handelen...
Nadere informatieFloorplay. Een behandelmethode om de communicatieve en sociaalemotionele ontwikkeling van kinderen te stimuleren
Floorplay Een behandelmethode om de communicatieve en sociaalemotionele ontwikkeling van kinderen te stimuleren Marianne Smit, Mirella Walraven en Francoise Moser 25 november 2016 Indeling workshop - Informatie
Nadere informatieLeerling volgen in hun ontwikkeling vanaf groep 1
Leerling volgen in hun ontwikkeling vanaf groep 1 SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Middagconferentie 25 mei Versnellen & Verrijken Yvonne Janssen Doelen workshop Bewustwording van complexiteit
Nadere informatieSlecht. gehecht. Gedrag op school
Hechting Zelfbeeld Team Over kinderen met hechtingsproblemen Max is geadopteerd. Als dreumes van twintig maanden kwam hij naar Nederland. Nu is hij een opvallende leerling in groep 4, de groep van juf
Nadere informatieBijlage 13: Kijk verder dan: het is overprikkeling
1 Bijlage 13: Kijk verder dan: het is overprikkeling door Gerarda van der Veen Ouders wijten in toenemende mate ongewenst gedrag bij kinderen aan overprikkeling. Dat het kind zich ongepast gedraagt, zou
Nadere informatieDe leerkracht stelt duidelijke opbrengst- en inhoudsdoelen op en geeft concreet aan wat verwacht wordt van het werken in de klas en de omgang met
Doelgericht werken De leerkracht stelt duidelijke opbrengst- en inhoudsdoelen op en geeft concreet aan wat verwacht wordt van het werken in de klas en de omgang met elkaar. Wat zien en horen we als onze
Nadere informatieLastig gedrag van kinderen. Hoe ga je daar mee om?
Lastig gedrag van kinderen. Hoe ga je daar mee om? Introductie Merel van der Woude Truus van den Hoogen Wanneer is gedrag lastig? Lastig gedrag valt op, omdat het als storend wordt ervaren. Subjectief.
Nadere informatieCoach voor het Apptus-maatwerklokaal m/v Vestiging CSW Bestevaêr. Met een totale omvang van 0,6 fte
Vacature CSW is op zoek naar een Coach voor het Apptus-maatwerklokaal m/v Vestiging CSW Bestevaêr. Met een totale omvang van 0,6 fte Het Apptus-maatwerklokaal is een voorziening voor leerlingen met een
Nadere informatieFormat groepsplan. HOE bied ik dit aan? -instructie -leeromgeving AANPAK METHODIEK. Automatiseren Modelen. Automatiseren Modelen Begeleid inoefenen
Format groepsplan Groep namen WAT wil ik bereiken? WAT bied ik aan om dit doel te bereiken? HOE bied ik dit aan? -instructie -leeromgeving HOEveel tijd? Zelfstandig of met de leerkracht? HOE volg ik de
Nadere informatieStevensbeek Beloning- en ontspanningsmomenten binnen het speciaal onderwijs
Stevensbeek Beloning- en ontspanningsmomenten binnen het speciaal onderwijs VSO De Korenaer Stevensbeek Inhoud: pagina nummer 1) Speciaal Onderwijs 3 a) Visie b) Hoe werkt dit in de praktijk? 2) Beloning-
Nadere informatieHoogbegaafde leerlingen gelukkig in mijn klas!
Hoogbegaafde leerlingen gelukkig in mijn klas! Een training voor leerkrachten Leer in drie dagen hoogbegaafde kinderen herkennen, begeleiden en onderwijzen Data: 12 oktober, 2 november en 9 november 2016
Nadere informatieKWALITEITSONDERZOEK IN HET KADER VAN DE STAAT VAN HET ONDERWIJS 2016/2017. Leeuwarder Lyceum HAVO
KWALITEITSONDERZOEK IN HET KADER VAN DE STAAT VAN HET ONDERWIJS 2016/2017 Leeuwarder Lyceum HAVO Plaats : Leeuwarden BRIN nummer : 20DL C1 BRIN nummer : 20DL 00 HAVO Onderzoeksnummer : 290775 Datum onderzoek
Nadere informatieRAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK. Basisschool Irene
RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK Basisschool Irene Plaats : Wageningen BRIN nummer : 13NC C1 Onderzoeksnummer : 292085 Datum onderzoek : 6 februari 2017 Datum vaststelling : 6 april 2017 Pagina
Nadere informatieRAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK. basisschool De Caleidoscoop
RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK basisschool De Caleidoscoop Plaats : Brunssum BRIN nummer : 03MX C1 Onderzoeksnummer : 292217 Datum onderzoek : 20 maart 2017 Datum vaststelling : 10 april 2017
Nadere informatieLeerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 2: Systematisch kijken & aanpakken volgens PBS
Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 2: Systematisch kijken & aanpakken volgens PBS 25 november 2015 14.45 17.00 uur Madeleine Vreeburg Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag in de klas 7 oktober
Nadere informatiePrototypische profielen Creatief Vermogen
Prototypische profielen Creatief Vermogen 1. Creatief vaardig I (15%) Figuur 1. Prototypisch profiel Creatief vaardig I Leerlingen met het prototypisch profiel Creatief vaardig I (figuur 1) scoren rond
Nadere informatieHandelingsgericht werken in het VO Op maat ontwerpen en invoeren onderwijszorgroute. Dag van de zorgcoördinator 2013
Handelingsgericht werken in het VO Op maat ontwerpen en invoeren onderwijszorgroute Dag van de zorgcoördinator 2013 21 november 2013 Arjan Clijsen en Wout Schafrat Programma workshop Aanleiding Doel en
Nadere informatie5 pedagogisch medewerkers
5 pedagogisch medewerkers In dit hoofdstuk gaan we in op de pedagogisch medewerker. Zij heeft grote invloed op het welzijn en de ontwikkeling van kinderen in de opvang. Door individuele interactie met
Nadere informatieStellingen en normering leerlingvragenlijst
Stellingen en normering leerlingvragenlijst Expertsysteem ZIEN! voor het primair onderwijs 3.0 oktober 2014 ZIEN! is een product van, in samenwerking met ParnasSys ZIEN!PO leerlingvragenlijst 3.0 Stellingen
Nadere informatieKennis en aanpak van ouders met een verstandelijke en/of psychiatrische beperking. Esther Glas & Sandra Segers 10 November 2016
Kennis en aanpak van ouders met een verstandelijke en/of psychiatrische beperking Esther Glas & Sandra Segers 10 November 2016 Esther Glas Sandra Segers OUDERSCHAP Stelling 1 Mensen met een verstandelijke
Nadere informatieLeerlijn Omgaan met ongewenst gedrag. Workshop 2: Systematisch kijken & aanpakken volgens PBS
Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 2: Systematisch kijken & aanpakken volgens PBS 26 november 2014 13.30 16.00 uur Berber Klein Liesbeth van Well Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag in de klas
Nadere informatieAdvanced Therapy. Orthopedagogiek. Charlotte Stoop Ibtisam Rizkallah
Advanced Therapy Orthopedagogiek Charlotte Stoop Ibtisam Rizkallah 06-44464540 026-3891964 info@advancedtherapy.nl Inhoudsopgave 1. WAT DOET DE ORTHOPEDAGOOG?... 2 2. MOGELIJKE INDICATIES... 3 3. BEHANDELAANBOD...
Nadere informatieRAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK. School met de Bijbel De Kraats
RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK School met de Bijbel De Kraats Plaats : Bennekom BRIN nummer : 07KR C1 Onderzoeksnummer : 292407 Datum onderzoek : 13 april 2017 Datum vaststelling : 20 juni
Nadere informatieRapport Docent i360. Test Kandidaat
Rapport Docent i360 Naam Test Kandidaat Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Sterkte/zwakte-analyse 3. Feedback open vragen 4. Overzicht competenties 5. Persoonlijk ontwikkelingsplan Inleiding Voor u ligt het
Nadere informatieNiet vergeten. Nieuwe eindtoets. 4 februari 2015, jaargang 5 nummer 11
4 februari 2015, jaargang 5 nummer 11 Niet vergeten donderdag 5 februari Studiedag, alle kinderen vrij vrijdag 6 februari rapport mee naar huis, groep 3 t/m 8 dinsdag 10 februari rapportgesprekken groep
Nadere informatieHeikamperweg AZ Asten-Heusden
Heikamperweg 1 5725 AZ Asten-Heusden bbs.antonius@prodas.nl www.antonius-heusden.nl Beste geïnteresseerde in de kwaliteiten van BBS. Antonius, Kwalitatief en passend onderwijs verzorgen is een opdracht
Nadere informatie& het gedragsprotocol
1. Inleiding Zoals alle scholen, krijgt ook De Overlaet steeds vaker te maken met leerlingen die grensoverschrijdend gedrag vertonen. Steeds vaker ook komen we in aanraking met nieuwe vormen van gedragsproblemen.
Nadere informatieREC Flevoland. Onderwijskundig rapport MBO. voor aanmelding bij de Commissie van Indicatie (CvI) cluster 4. versie 20060304
REC Flevoland Onderwijskundig rapport MBO voor aanmelding bij de Commissie van Indicatie (CvI) cluster 4 versie 20060304 1. Ondertekening Datum: Naam contactpersoon: Handtekening: Datum: Ondertekening
Nadere informatieJeugdtrainer: de spil van een vereniging. Over welke kwaliteiten dient de. jeugdtrainer dan te beschikken? Zaterdag 14 januari 2017
Zaterdag 14 januari 2017 Presentatie vv Reuver Jeugdtrainer: de spil van een vereniging. Over welke kwaliteiten dient de jeugdtrainer dan te beschikken? Zonder relatie Geen prestatie Winnen Plezier Tips
Nadere informatieProfessionalisering Pedagogisch- en didactisch handelen voor assistenten, leraarondersteuners en overig onderwijsondersteunend personeel
FACTSHEET Cursus Bijlagen Professionaliseringsplan KOLOM Professionalisering Pedagogisch- en didactisch handelen voor assistenten, leraarondersteuners en overig onderwijsondersteunend personeel Algemeen
Nadere informatie31 oktober 2013. Martine Joustra
31 oktober 2013 Martine Joustra Agenda 9.30 inloop met koffie 10.00 werken met een OPP 11.00 in groepjes stimulerende en belemmerende factoren benoemen 11.30 plenaire terugkoppeling 12.00 vooruitblik op
Nadere informatieInteractiewijzer Rob Verstegen
Fleringenbrink 2, 7544 XN Enschede tel.: 053-4308678 info@spoe. Interactiewijzer Rob Verstegen Bijeenkomst 13-10-10 Opbrengstgericht + handelingsgericht werken Laag 1: Algemeen: basiszorg Laag 2: Specifiek:
Nadere informatieHoeveel sporten deze kinderen. De kracht van sport sporten voor kinderen met gedragsproblemen. Wekelijks sporten, lidmaatschap en bewegen %
Introductie Sportparticipatie Succesfactoren Praktijk beelden Discussie De kracht van sport sporten voor kinderen met gedragsproblemen Remo Mombarg en Arjan Pruim Widening Gap, Skinner & Piek, 2001 Verminderde
Nadere informatieLeerwerkstage 1. voorbereiden, uitvoeren en evalueren lesactiviteiten. Project: informatievaardigheden (mediawijsheid)
Leerwerkstage 1 voorbereiden, uitvoeren en evalueren lesactiviteiten Project: informatievaardigheden (mediawijsheid) Activiteiten tijdens de stage Eerst geven we een globaal overzicht van de verschillende
Nadere informatiepedagogie van het jonge kind PJK: Opvoeding en Coaching
BACHELOR pedagogie van het jonge kind PJK: Opvoeding en Coaching DE BEROEPSATTITUDES EN DE BEOORDELINGSCRITERIA VOOR STAGE 1 (WIE DOET WAT? WELKE BEROEPSATTITUDES EN CRITERIA? WELKE VERWACHTINGEN?) DEEL
Nadere informatieOntwikkelingsperspectief
Meer dan Volgen (99MV) Datum: 04-12-2015 Ontwikkelingsperspectief Leerling: Kees (niets wijzigen) Fransen Periode: 09-11-2015 t/m 01-06-2016 Auteur: Betrokken medewerkers Betrokken relaties Wim Egdom Mevr.
Nadere informatie03/07/15' ADHD, ODD, CD? Wat moet ik weten en wat kan ik ermee? Programma. Begripsbepaling: Agressie. Begripsbepaling: ODD, CD en ADHD
ADHD, ODD, CD? Wat moet ik weten en wat kan ik ermee? Woensdag 29 oktober P. Deschamps Begripsbepaling: ODD, CD en ADHD Begripsbepaling: Agressie Disruptive Behavior Disorders (DBD), Disruptieve Gedragsstoornissen
Nadere informatieRAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK. rkbs St. Nicolaas
RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK rkbs St. Nicolaas Plaats : Volendam BRIN nummer : 13PL C1 Onderzoeksnummer : 292491 Datum onderzoek : 14 maart 2017 Datum vaststelling : 14 april 2017 Pagina
Nadere informatieRAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK. basisschool De Tweemaster
RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK basisschool De Tweemaster Plaats : Leiden BRIN nummer : 20UW C1 Onderzoeksnummer : 290704 Datum onderzoek : 15 november 2016 Datum vaststelling : 14 februari
Nadere informatieUitgangspunt: De indeling van de basisgroepen, instructiegroepen en units behoort tot de bevoegdheid van de school.
Procedure groepsindeling Kindcentrum Leyenbroek zie vergroting: laatste pagina In artikel 8 van de Wet Primair Onderwijs staat dat de school tot taak heeft het onderwijs zodanig in te richten dat de leerlingen
Nadere informatieThermometer leerkrachthandelen
Thermometer leerkrachthandelen Leerlijnen en ontwikkelingslijn voor leerkrachten van WSKO 1 Inleiding Leerkracht zijn is een dynamisch en complex vak. Mensen die leerkracht zijn en binnen onze organisatie
Nadere informatieGroepsplan VSO AGL Naam school: Drechtster College
Groepsplan VSO AGL Naam school: Drechtster College Yulius onderwijslocatie Leerroute Drechtster College AGL Groep/klas 2.2 Mentor(en) Kiona Groenen-van den Rijen Schooljaar 2015-2016 Datum start groepsplan
Nadere informatieGroeidocument en OPP 09-03-2015 01-04-2015
Groeidocument en OPP 09-03-2015 01-04-2015 Passend Onderwijs in SWV Rijn & Gelderse Vallei Van Handelingsgericht Werken (HGW) naar Handelingsgericht Arrangeren (HGA) 4 en 9 maart en 1 april 2015, 14.00-16.30
Nadere informatieRapport Docent i360. Angela Rondhuis
Rapport Docent i360 Naam Angela Rondhuis Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Sterkte/zwakte-analyse 3. Feedback open vragen 4. Overzicht competenties 5. Persoonlijk ontwikkelingsplan Inleiding Voor u ligt het
Nadere informatieModel didactische grootheden
Model didactische grootheden Model van de didactische grootheden, gekoppeld aan drie handelingscycli (links). Op de bovenste lijn staan ter illustratie drie leerlingen met respectievelijk een lage (x),
Nadere informatiePASSEND ONDERWIJS. Auticafe Castricum 24 september 2014
PASSEND ONDERWIJS Auticafe Castricum 24 september 2014 PROGRAMMA VAN VANAVOND 20.05 presentatie Susan Walstra Samenwerkingsverband Passend Onderwijs IJmond (SWV PO) 20.30 presentatie Marjolijn Loos samenwerkingsverband
Nadere informatieSCHOOLONDERSTEUNINGSPROFIEL
SCHOOLONDERSTEUNINGSPROFIEL Versie 1.1 dd 20 juni 2013 CNB De Hien, Emmalaan 4, 6669 AR Dodewaard. Tel. 0488-411226 Email: directie@cnbdehien.nl De Hien SchoolOndersteuningsProfiel Pagina 1 van 7 Inhoudsopgave:
Nadere informatieCommuniceren met ouders. Silke Jansen Orthopedagoog Gezin en Gedrag REC 4 Vierland
Communiceren met ouders Silke Jansen Orthopedagoog Gezin en Gedrag REC 4 Vierland Inhoud van de workshop 1. Kind binnen systeem 2. School en ouders gelijkwaardig? 3. Richtlijnen bij oudercontacten 4.
Nadere informatieSchoolondersteuningsprofiel EBS De Parel - 18 mei 2015
Contactgegevens school Naam EBS De Parel Straat + huisnummer Zuiderkruis 4 Plaats Amersfoort Postcode 3813 VA Land Nederland Brinnummer 30FP Telefoon (033)737-0305 E-mailadres deparel@haal.nl 1B. Onderwijskundig
Nadere informatieGedrag van de week schooljaar
Gedrag van de week schooljaar 2019-2020 Binnen naar buiten 19 augustus Ik loop rustig naar binnen. Respect voor allen Samen verantwoordelijk Veiligheid voor ieder Ik ben vriendelijk voor klein en groot
Nadere informatieStap 3 Leeractiviteiten begeleiden
Stap 3 Leeractiviteiten begeleiden Bij het begeleiden van leeractiviteiten kun je twee aspecten aan het gedrag van leerkrachten onderscheiden, namelijk het pedagogisch handelen en het didactisch handelen.
Nadere informatiePedagogisch klimaat. Na.v. leerling-ouder en personeel enquête Beoordeling uitslagen
Pedagogisch klimaat Na.v. leerling-ouder en personeel enquête Beoordeling uitslagen De vragenlijsten zijn opgebouwd uit verschillende rubrieken. De vragen binnen de rubrieken worden items genoemd. Per
Nadere informatieReAttach een nieuwe schema therapie voor autisme PERSPECTIEF EN IMPLICATIES VOOR ONDERWIJS
ReAttach een nieuwe schema therapie voor autisme PERSPECTIEF EN IMPLICATIES VOOR ONDERWIJS Paula Weerkamp-Bartholomeus Het Congres 27 november 2015 Wat is ReAttach? ReAttach is een methodiek gericht op
Nadere informatieTHEMA SOCIAAL-EMOTIONELE ONTWIKKELING Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo Bovenbouw vmbo Bovenbouw havo-vwo
Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo Zelf Gevoelens Verbaal en non-verbaal primaire gevoelens beschrijven en uiten. Kwaliteiten Verbaal en non-verbaal beschrijven dat fijne en nare
Nadere informatiekempelscan P1-fase Kempelscan P1-fase 1/7
kempelscan P1-fase Kempelscan P1-fase 1/7 Interpersoonlijke competentie Kern 1.2 Inter-persoonlijk competent Communiceren in de groep De student heeft zicht op het eigen communicatief gedrag in de klas
Nadere informatieWoord vooraf 11. Deel 1. Wat is er aan de hand? 13. Inleiding 15. Wat als het spookt op school? 15. Hoofdstuk 1. Angst 17
5 Inhoud Woord vooraf 11 Deel 1. Wat is er aan de hand? 13 Inleiding 15 Wat als het spookt op school? 15 Hoofdstuk 1. Angst 17 1. Wat is angst? 19 1.1 Externe factoren 20 1.2 Interne factoren 20 1.3 Intern
Nadere informatieGedrag en leren van kinderen met psychiatrische problemen en/of gedragsstoornissen. Jan Bijstra (RENN4) Henderien Steenbeek (RUG)
Gedrag en leren van kinderen met psychiatrische problemen en/of gedragsstoornissen Jan Bijstra (RENN4) Henderien Steenbeek (RUG) Cluster 1: visueel gehandicapt REGIONALE Cluster 3: lichamelijk en verstandelijk
Nadere informatieWelkom. Van data naar arrangementen. Presentatie door: Karin Snoodijk
Welkom Van data naar arrangementen Presentatie door: Karin Snoodijk Onderwijscontinuüm Nieuwe plaatje Waarom differentiëren? Curve normaalverdeling Leerling resultaten in een klas school x - klas xx -
Nadere informatieOpdracht Levensbeschouwing hechtingstoornis
Opdracht Levensbeschouwing hechtingstoornis Opdracht door Tim 1220 woorden 23 februari 2016 5,5 2 keer beoordeeld Vak Methode Levensbeschouwing Perspectief Micro, Meso, Macro niveau. Inleiding: Beste lezer,
Nadere informatieStructureren en grenzen stellen. Kinderopvang Bootcamp Interactievaardigheden 29 mei 2015 Christine ten Kate
Structureren en grenzen stellen Kinderopvang Bootcamp Interactievaardigheden 29 mei 2015 Christine ten Kate Even voorstellen (Interim) Manager Docent agogische vakken Trainer Moeder en oma Lezingen, workshops
Nadere informatieInteractievaardigheden in de Kinderopvang
Interactievaardigheden in de Kinderopvang Toelichtende tekst bij PowerPoint pedagogisch kader training Voorleescoördinator In 2012 is een landelijke meting uitgevoerd door het Nederlands Consortium Kinderopvang
Nadere informatieRondvraag. Persoonlijke rapportage van M. Gulden
Rondvraag Persoonlijke rapportage van M. Gulden Gegevens deelnemer Naam Organisatie Functie B. Smit PiCompany Intern Leraar De Zevensprong Gegevens Rondvraag Datum 31 oktober 2005 Nummer 31721.96907 Profiel
Nadere informatieVan gedragsregulering naar opvoeding
Van gedragsregulering naar opvoeding Over het voorkomen en aanpakken van ongewenst gedrag Gebruikelijke benadering van gedragsproblemen: een kindgerichte blik (factoren in het kind) Leidt tot classificatie
Nadere informatieAchtergrond. Missie Onze missie op basis van deze situatie luidt:
Achtergrond Basisschool De Regenboog staat in de wijk Zuid-west in Boekel en valt onder het bestuur van Zicht PO. Evenals de andere scholen onder dit bestuur gaan wij de komende periode vorm geven aan
Nadere informatie