Bijpraten. Beraber konuşalım. Laat duisternis niet overheersen bij uw verwachtingen voor 2015

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Bijpraten. Beraber konuşalım. Laat duisternis niet overheersen bij uw verwachtingen voor 2015"

Transcriptie

1 Bijpraten Beraber konuşalım Bijpraten nr. 66 december 2015 Laat duisternis niet overheersen bij uw verwachtingen voor 2015 Crisismeldpunt: Crisisdienst: Ma t/m vrijdag uur. Op werkdagen Buiten kantooruren, in het weekend Tijdens kantooruren en tijdens feestdagen. Informatie en antwoord op uw vragen over veranderingen in de zorg Afscheid van Purmerend pag. 6 Ook om mee te nemen als er meerdere exemplaren in de WACHTKAMER zijn. Meer informatie: www. zaanspraatcafe.nl,ook over verandering in GGZ zorg

2 In deze digitale Bijpraten nr. 66 zijn veranderingen opgenomen die bij het naar de drukker sturen van dit nummer nog niet bekend waren. Na een politie inval bij C est la Vie is deze zaak gesloten. Wij zijn niet op de hoogte van de juiste redenen waarom dit gebeurde. Van alle geruchten die nu de ronde doen hebben wij nooit iets ervaren. Dat hebben we te danken hebben aan de altijd voor ons klaarstaande vorige eigenaren van C est la Vie, Marja en Bob. Onze voorlopige oplossingen zijn: De donderdagmiddaginloop is verplaatst naar het Snookercentrum Westend, Westzijde 28a in Zaandam. Vanaf uur. Ingang op het parkeerterrein aan de Zaan, in het verlengde van de Vinkenstraat. De zondagmiddaginloop is voorlopig vervallen. Westend Snookercentrum Westzijde 28a Zaandam. Ingang op het parkeerterrein aan de Zaan in het verlengde van de Vinkenstraat. Iedere maandag POOLEN Van tot uur kosten 1,50 Iedere Donderdag Vrije inloop vanaf 15.00uur In deze zaak is een inpandige rookgelegenheid Eerste kopje koffie/thee wordt u aangeboden door onze gastheren/-vrouwen.

3 Bijpraten 66 dec. 14 pag. 1 Pag. 1 Inhoud Pag. 2. Inlopen Themamiddag Pag. 3 Bestuur Pag. 4/5 Leven met een etiket Het is goed bedoeld Pag. 5. Nieuwjaar Pag. 5 Vriendschap Pag. 6 Redacties Bijpraten Afscheid van Purmerend Veranderingen in de zorg Pag. 7 Lotgenotencontact Kerstmis Pag. 8/9 Leven met een etiket Uit de klas gezet Pag. 9 Leugens Pag 10 Witte Kerkje Binnenkamer Belasting aangiften Pag. 11 Zoveel kanten Pag. 12 Geplaveid Pag. 13 Privacy in de WMO Pag. 14 WMO raden veranderen Pag. 14/15 Contracten getekend Pag. 15 wtcg Inhoud Eigebijdrage Pag. 16/18 OMC OMC Pag. 16/17 Bezoek wethouder Pag. 17 Extra inloop Pag. 17/18 Themamiddagen Pag. 19 Tips voor de winter Pag. 19. In het klein Pag. 20/21 Wat gebeurde er in december Pag. 21 Spreekuren zaankantersvoorelkaar en BUUV Pag. 22 Panel psychische gezondheid Pag. 23/24/25 Leven met een etiket Monique heeft last van straatvrees Pag, 25 Leegte Pag. 26 Tips om fit te blijven Pag. 26 Doodvervelend Pag. 27 Groen, groen Pag, 27 Website Pag. 28 Sydney Pag. 28 Klaar voor de start Pag. 29/30 Week van de Psychiatrie Pag. 31 Het nieuwe jaar Pag.32 Recept Colofon Wij worden financieel ondersteund door: Kopy voor ons nummer in februari graag voor 1 februari 2015 naar zaanspraatcafe@planet.nl

4 Bijpraten 66 dec. 14 pag. 2 Extra inloop in de Zaal van Speeltuinvereniging Theresia 26 december vanaf uur Kerstinloop Themamiddagen. Donderdag 29 januari Donderdag 26 februari Dinsdag 17 maart Donderdag 26 maart Meer informatie pag.: Donderdag 25 december 1 e Kerstdag GEEN inloop Donderdag 1 januari Nieuwjaarsdag GEEN inloop Maandag 5 januari Nieuwjaar wensen.

5 Bijpraten 66 dec. 14 pag.3 Van de besturen Wij kunnen deze Bijpraten beginnen met een positief antwoord op de vraag die ons de laatste maanden veel is gesteld. Ja! Het Zaans Praatcafe bestaat nog in En het feest van ons 15-jarig bestaan, maart 2015, wordt geen afsluitingsfeest. De ballonnen kunnen worden opgeblazen. Tegenoveer het positieve bericht uit Zaanstad staat de mededeling uit Purmerend dat men daar niet meer wil bijdrage aan de kosten voor de website en Bijpraten. Maar we hebben helaas ook afscheid moeten nemen van onze contactambtenaar bij de gemeente Zaanstad. Zij heeft zich in de afgelopen jaren ingezet voor het verkrijgen van onze subsidie. Maar nog prettiger was dat zij wist waarom wij het lotgenotencontact belangrijk vinden. Vanuit haar werkervaring en studie weet zij veel over het psychisch ziek zijn. Uitleggen van zaken en ervaringen waren bij haar niet nodig. Begrip was er altijd. Een van ons kwam haar wel eens tegen in de stad en maakte dan een praatje met haar. Gewoon gezellig. We zullen haar missen, maar wensen haar veel plezier en voldoening op haar nieuwe werkplek. Wie weet zien we haar terug, in het Zaans Praatcafé. In bovenstaande alinea s schrijven we over ons 15-jarig bestaan. Toch een jubileum waar niemand rekening mee had gehouden bij de start van de ontmoetingsmogelijkheden. Wij zijn gaan denken over de vorm waarin we bij dat feit gaan stilstaan. Het thema van de week van de psychiatrie, De psychiatrie op de schop, lijkt ons een goed uitgangspunt. Maar welk deel van de psychiatrie kan er dan op schop? Muralezorg, extra muralezorg, crisiszorg, huisartsenzorg, woonbegeleiding, dagbesteding, resocialisatie, participatie, belangenbehartiging, bestrijding van het stigma, de GGZ als sluitingspost, zorg voor het netwerk, enz., enz. En welke acties/activiteiten zijn daarvoor het juiste middel? We moeten er nog maar eens goed over nadenken. Maar iedere suggestie is welkom. Kom je ideeën over het benaderen van dit thema met een van ons bespreken tijdens een van de inlopen. Zijn er partijen, organisaties waarmee wij kunnen samenwerken om de week van de psychiatrie inhoud te geven en er toch een feestje van te maken? Via de website en in de volgende Bijpraten houden wij u op de hoogte van de vorderingen van denkwerk en onze plannen die daaruit zijn voortgekomen. Tijdens de themamiddag van oktober hebben we kennisgemaakt met wethouder Olthof van Zaanstad. Vele vragen werden er gesteld en wel of niet bevredigend beantwoord. Maar er was geen tijd om alle vragen te beantwoorden. Wij hebben onze vragenlijst aangevuld met de vragen van de bezoekers en de nagekomen vragen doorgestuurd naar de wethouder. Deze lijst zou beantwoord worden door de ambtenaren. Deze vragenlijst staat op de site zaanspraatcafe.nl onder belangenbehartiging Sinds 23 november kunnen wij onze lotgenoten ook op zondagmiddag ontmoeten in C est la Vie. Op de aankondiging van deze nieuwe ontmoetingsmogelijkheid werd positief gereageerd. Men heeft immers sinds ons bestaan gevraagd naar een ontmoetingsmogelijkheid in het weekend. Maar de LOOP zit er nog niet erg in. Het weer te slecht? Kost het te veel? Ook nog buiten roken? C est la Vie doet het nodige om het gezellig te maken. Een sjoelbak en boordspelletjes zijn voor iedereen beschikbaar om het al spelende met elkaar gezellig te maken. Besturen.

6 Bijpraten 66 dec. 14 pag. 4 Het is niet persoonlijk bedoeld Leven met een Etiket. Voor mij is omgaan met kritiek moeilijk. Degenen die me pestten op school leverden constant kritiek op me. Ik hoorde er niet bij. "Lange", "Is het koud daarboven?" "Slome". Als laatste gekozen met de gym... Als ik het er met mijn man over heb, zegt hij dat ik opmerkingen van mensen soms verkeerd opvat. Je ziet in iedere opmerking een vorm van kritiek, legt alles negatief uit, zegt hij. Maar het zegt vaak meer over een ander dan over jezelf. Vaak zeggen mensen: "Het is niet persoonlijk bedoeld. Ik kan daar niks mee. U wel? Waar is het dan op gericht? Maar mijn man heeft wel een beetje gelijk. Ik ben bang voor kritiek en daarom kan ik er niet tegen en reageer ik niet goed. Ik denk de goedkeuring van alle mensen nodig te hebben om waardevol en gelukkig te zijn. Ik wil aardig, lief, de beste..., gevonden worden. Het kost me energie om kritiek te voorkomen en ik pas me aan waardoor ik mezelf niet ben. Ik vermijd kritiek maar het is niet altijd te vermijden. Het verhindert me mezelf te zijn. Als ik kritiek krijg reageer ik meestal op een van onderstaande manieren: Heel defensief worden. Ik zet de tegenaanval in. Ik schiet 'overdreven' in verontschuldigingen. Ik laat een drama ontstaan door bijvoorbeeld te roepen 'ik doe ook nooit iets goed'. Ik ontken dat de kritiek terecht is. Ik weet niet wat ik moet zeggen, ik blokkeer. Ik ken deze tactieken allemaal en hanteer ze ook regelmatig. We zijn allemaal een mens en die reacties heeft iedereen wel eens, toch? Een fijn gevoel krijg ik er niet van. Ik pas me onnodig aan, ga dingen zeggen die ik niet meen of ik ontzeg mezelf de kans om iets van de kritiek te leren. Ik vraag me af waarom ik reageer zoals ik reageer. Ik heb lange tenen, een kort lontje, kan nergens tegen, maar is dat de enige verklaring? Nee, ik schaam me voor mijn gevoeligheid, dat ik niet zo 'ad rem' ben om direct iets terug te zeggen of er de humor van in te zien. Het voelt alsof ik te serieus of humorloos ben. Saai ook. In het verleden heb ik veel meegemaakt en ik heb een kwetsbaar karakter. Het belemmert mijn functioneren, ik voel me niet zo vrij in contacten met andere mensen als ik zou willen. Er moeten toch betere manieren zijn om met kritiek om te gaan? Het is beter voor je zelfvertrouwen op kritiek te reageren zoals staat in het boek van Fred Sterk, Sjoed Swaen, "Denk je sterk": Vraag na wat de ander precies bedoelt, zodat het probleem duidelijk wordt. Als u even niet weet wat u moet zeggen, geef dat dan aan. Zeg het bijvoorbeeld als 'het u overvalt' of zeg dat je er later op terug komt. Schiet niet direct in de verdediging, maar zoek naar een punt in de kritiek waarmee je het in beginsel eens kunt zijn. Ga na of u de kritiek terecht of onterecht vindt. Vraag daar eventueel wat tijd voor, ook om uw reactie te kunnen bepalen. Geef aan waar u het mee eens bent en waar u het niet mee eens bent. Beschouw het krijgen van kritiek als een kans om iets te leren, een uitdaging. Laat ook weten wat het met u doet om deze kritiek te krijgen. Het klinkt allemaal zo logisch en ik denk bij mezelf: "Waarom doe ik het nou niet op deze manier?" Zelfkritiek staat ook in mijn woordenboek.

7 Bijpraten 66 dec. 14 pag. 5 Ik word bij kritiek of iets dat ik als kritiek uitleg overspoeld door emoties en heb dan de neiging dingen voor anderen in te vullen. En het aangeven wat het met je doet: ga ik zeggen dat ik helemaal overdonderd ben en overspoeld ben door emoties? Want dat is wat ik daadwerkelijk voel. Maar dat komt ook overdreven over, voel me dan net een 'dramaqueen'. En voor beide partijen een oplossing vinden? Dat is best moeilijk als je gelijk wilt hebben. Een coach zei eens tegen mij: "Wil je gelijk of wil je geluk?" Ik heb in de loop der jaren wel beter geleerd om met kritiek om te gaan. Ik heb geleerd om bij kritiek die bot is een reactie te geven. Ik voel dan dat die kritiek onterecht is. Maar of ik dit altijd juist interpreteer is de vraag. Tot 10 tellen en stevig met beide benen op de grond gaan staan helpt. Ik probeer ook rust te vinden in het moment. Ik zeg dat het me raakt en dat ik er later op terug kom. Meestal komt er (later) dan een gesprek op gang. Ik vind het moeilijk om aan te geven wat mijn verwachtingen en behoeftes zijn. Wat ik graag zou willen is dat mensen me nemen zoals ik ben. En ik begrijp dat dat lastig is, omdat ik soms andere verwachtingen schep omdat ik vanuit een stoere modus reageer. Ik probeer me niet teveel aan te trekken van kritiek. Maar ik kan dagen piekeren over een uitspraak van een bepaalde persoon. Het helpt me dan om later na te vragen wat die persoon op dat moment precies bedoelde en dan valt het meestal wel mee. Maar soms durf ik dat niet. Ik volg al een tijdje psychotherapie en die therapie heeft er voor gezorgd dat ik meer zelfvertrouwen heb en beter met emoties om kan gaan. Een volgende stap is beter te leren omgaan met kritiek. Misschien kunnen ervaringen van anderen me daarbij helpen. Door: Barbara Huisman Nieuwjaar Het jaar is bijna voorbij gegaan Nog even en je hoort de klok 12 uur slaan Je denkt aan de afgelopen tijd Soms was er weemoed, een lach of spijt Maak weer nieuwe zin Het nieuwe jaar, een nieuw begin Trix. Vriendschap Te mogen zijn die je bent. Te mogen voelen wat je voelt. Begrip, een luisterend oor. Daar is vriendschap voor. Esther.

8 Bijpraten 66 dec. 14 pag. 6 Van de redactie Bijpraten Blij zijn we met de toezegging van de continuering van onze subsidie van de gemeente Zaanstad. Echter wij zijn ietsje voorzichtiger. Zodra de schriftelijke bevestiging binnen is, trakteren wij ons zelf op een taartje. Het bericht is op een ongebruikelijke manier bekend geworden. Een betrokken journalist belde ons met de vraag of wij al op de hoogte waren van de subsidie voor Na een ontkennend antwoord, vertelde de journalist dat men via het gemeentehuis de bevestiging had gekregen over de voortgang van de subsidie. Wij wilden dat niet wereldkundig maken voordat de bevestiging van dit positieve bericht op tafel zou liggen. Maar de volgende dag stond het in de krant. Vele reacties volgden, per mail, per telefoon en mensen werden er op straat over aangesproken. De hr. Olthof bevestigde met zijn opmerking Als het in de krant staat zal het wel waar zijn, dit blij makende positieve bericht. Dus uw ervaringsverhalen, gedichten en columns zijn ook het komende jaar welkom. Afscheid van onze lezers in Purmerend De gemeenteraad van Purmerend heeft besloten het Zaans Praatcafé niet meer te subsidiëren voor het samenstellen, drukken, versturen van Bijpraten en de kosten van de website en het bijhouden daarvan. Jammer. Wij danken al onze lezers in Purmerend en zullen hun reacties en bijdragen missen. Misschien ontmoeten wij u nog eens tijdens de inlopen. De papieren Bijpraten kunt u blijven lezen op de locaties van de zorgaanbieders in Purmerend: Fact teams, Brijder, PSQ, RIBW, enz. Wilt u Bijpraten op papier of per mail blijven ontvangen laat het ons dan weten. Wij danken Mevrouw A.G. van Meerten voor haar inspanningen en de goede contacten die we met haar mochten ervaren. Veranderingen in de zorg Wij willen ons best gaan doen om u zoveel mogelijk te informeren over de veranderingen in de zorg per 1 januari a.s. en hoe deze in de loop van 2015 vorm gaat krijgen. Er zijn stemmen opgegaan om er een speciale uitgave van Bijpraten voor te maken. Maar dat zou dant een momentopname zijn, terwijl wij weten dat er in de loop van 2015 ook nog wel het een en ander zal veranderen. Wij willen u over de meest essentiële zaken informeren in Bijpraten en verder, helaas, via de website. Op de website kunnen we actueler zijn dan in de eens in de twee maanden uitkomende Bijpraten. Wij weten dat veel van onze lezers geen internet aansluiting hebben. Maar ook tijdens de inloop is er vaak wel iemand die de vragen kan beantwoorden. Ook zijn wij ons ervan bewust dat de uitvoering van de landelijke wetgeving per gemeente anders kan zijn. Dit zullen wij op de website en zo nodig en mogelijk in Bijpraten vermelden. Kopy voor ons nummer in februari graag voor 1 februari 2015 naar zaanspraatcafe@planet.nl

9 Bijpraten 66 dec. 14 pag. 7 Lotgenotencontact Pleegzorg is een instantie waarmee ik altijd van doen heb, en ook afhankelijk van ben omdat zij tussen ons als gezin van herkomst en de pleegouders staan. Ik heb hier over geschreven in Bijpraten.Maar ik heb ook behoefte om te praten met lotgenoten. Zij hebben ook te maken met onderwerpen als wanneer ben jij bij je kind en hoe onderhoud je het contact met hem of haar. Daarom heb ik het Noord Hollands Dagblad gevraagd een oproepje te plaatsen en tot mijn grote blijdschap hebben ze dat gedaan. Ik had mijn mail adres erbij gezet en heb twee reacties gekregen. Bij de een is het daarbij gebleven en bij de ander heb ik er over mijn ervaringen met mijn zoon kunnen praten en heeft zij over haar dochter gesproken. Het gesprek verliep vlot, hoewel de pleegzorg niet door dezelfde instantie wordt gegeven als bij mijn zoon. Wat me wel heel goed deed was dat haar dochter en mijn (jongste) zoon op eenzelfde opvang hadden gezeten. We kenden gezamenlijk meerdere personen uit die organisatie. Dat ik met één persoon van die organisatie het contact uit de weg gegaan ben, kon ze heel goed begrijpen. Beide hebben we ook de ervaring dat verslaggeving erg belangrijk is. Als iets niet op papier staat wordt het vaak als onbelangrijk afgedaan, dat terwijl communicatie met en over je kind zo belangrijk is. Nicolette. Kerstmis Het mooiste wat ik van Kerstmis vind, is het Kerstverhaal vertellen aan je kind. Mijn zoontje is nog te klein. Hoe zal Kerstmis voor hem zijn? Hij ziet de lichtjes en voelt de warmte van elkaar. Hij ligt naast zijn moeder en lijkt op haar. Dat is het mooiste wat ik van Kerstmis vind. Kerstmis is het feest, wat met nieuw leven begint. Even geen oorlog, even geen pijn. Alleen op Kerstmis kan dat niet zo zijn. Even vrede, even geen strijd. Kinderen kunnen kind zijn. Kerstmis is het feest voor jou en mij. Alex. 2015! Ik recycle gewoon mijn goede voornemens van vorig jaar Neef Karel van Loesje

10 Leven met een Etiket. Bijpraten 66 dec. 14 pag. 8 Uit de klas gestuurd Toen ik hoorde over een familieavond voor mensen die de zorg nodig hebben van de GGZ, ben ik daarvoor naar de Westzijde gegaan. Daar aangekomen werd ik vriendelijk en goedkeurend ontvangen door mensen van deze GGZ organisatie. Ook op de tweede verdieping van het gebouw aan de Westzijde was de ontvangst goed en was men blij verrast met mijn komst. Echter ik had nog geen slok van mijn koffie genomen, toen er twee forse dames mij kwamen vragen of ik een partner had die ziek was. Nee, die heb ik [gelukkig] niet. En ook geen andere zieke familieleden. Wat ik dan kwam doen? Mijn antwoord, dat ik kwam voor de informatie om die te delen binnen het Zaans Praatcafe. Nou als die informatie wilde moest ik maar een andere keer terugkomen. De avond was alleen voor directe familie van mensen die bij het fact team in behandeling waren. Ik moest direct vertrekken en mijn koffie kon ik wel in de hal beneden opdrinken. Zo vriendelijk als ik was ontvangen, zo onvriendelijk werd ik binnen tien minuten de deur uitgestuurd. Over communiceren en bejegening gesproken. Met een hoofd vol vragen ben ik weer naar huis gefietst. Wat als je als cliënt geen partner hebt.? Wat als je als cliënt op een leeftijd bent gekomen dat je geen ouders meer hebt? Wat als je als cliënt, mede door je ziekte veroorzaakte gedragsproblemen, de relaties met je 1 e lijns familieleden verbroken zijn.? Wat als je zieke familielid niet bij het fact in behandeling is? Maar bij een andere zorgverlener? Wat als vertrouwenspersonen [die veelal de niet meer aanwezige familie vervangen], door het fact team niet serieus worden genomen. Hoe kom je dan aan je informatie? Heeft het fact team het woord mantelzorgondersteuning niet in het woordenboek staan? Het woord en de inhoud daarvan zijn met regelmaat een hot item in de politiek en media.!? Hoe stimuleren en ondersteunen de mensen van het faxt team de [vrijwillige] mantelzorg voor [vaak sterk vereenzaamde] mensen met een psychische ziekte? Die ook nog eens preventief werkt! Ik ken mensen die op vrijwillige basis mantelzorger zijn voor mensen die bij het fact ingeschreven staan. Er is er zelfs een die dagelijks visueel contact heeft. En verder al jaren met hem naar huisarts, tandarts, en fysiotherapeut enz. gaat. Zijn kleding koopt en samen met hem grotere aankopen doet. Hem stimuleert om van het roken af te komen en dat terwijl zij hem toevallig heeft ontmoet bij een [inmiddels overleden] vriendin. Ook zij is geen directe familie en mag dus ook niet aanwezig zijn op familiebijeenkomsten voor informatie en uitwisselen van ervaringen! Welke geheimen worden er verteld? De mantelzorger kent het woord discretie/vertrouwelijk! Hoe is de collegiale sfeer binnen het fact team? Zijn niet alle teamleden gelijkwaardig? Wat voor hiërarchie heerst daar? Hoe gaat men dan als hulpverlener om met de aan hen zorg toevertrouwde zieken? Hoe gaat men om met familieleden en vertrouwenspersonen/mantelzorgers, ten tijde van crisis en of onrust? Hoe serieus worden cliënten, GGZ ervaringsdeskundigen, cliëntenorganisaties, de familie en de vertrouwenspersonen/mantelzorgers door deze hulpverleners genomen?

11 Bijpraten 66 dec. 14 pag. 9 Of is hospitaliseren van de zieke en zijn netwerk nog steeds een doelstelling? Hebben we bij deze organisatie te maken met hulpverleners of broodverdieners? Wat doet men met de algemene doelstellingen van resocialisatie, re-integratie, participatie als mantelzorgers en het netwerk niet serieus genomen worden? Waarom voorlichting voor een kleine groep van alleen directe familieleden? Ook vroeg ik mij af: Wie betaalt deze avond? De zorgverzekeraar of de gemeenten? Want in de folders, website en tijdens eventuele informatie gesprekken, klinkt alles erg mooi, maar in de praktijk heb ik, en anderen met mij, het anders ervaren. Welke informatie vanuit het fact team is wel van belang voor de directe familie van de zorg nodig hebben, maar niet voor hen zelf of hun netwerk? Misschien krijgt we ooit nog eens een reëel antwoord op al deze vragen. De grote vraag die ik aan het eind van dit stuk nog heb is: Hoe schadelijk is dit schrijven voor de positie en imago van het Zaans Praatcafé? Wel moet ik opmerken dat ik in het verleden ook positieve contacten en ervaringen gehad met [ex] leden van dit team en hun voorgangers in de langdurende zorg. Gelukkig ben ik bij Ypsilon nog steeds welkom, waar ik de ervaringen van familie enz., met de GGzorg, van uit de dagelijkse praktijk hoor. Gelukkig zijn die ook wel eens positief. Agnes. Uit bovenstaand stuk blijkt dat belangenbehartiging, zowel voor de zorg nodig hebbenden, hun familie, netwerk, mantelzorgers en cliëntenorganisaties, keihard nodig blijft. Redactie. Wij hebben het fact team om op 26 februari met ons over de veranderingen in de GGzorg te komen praten en onze vragen te beantwoorden. OMC. Leugens Je woorden vielen door de mand. Want je onuitgesproken gedachten vlogen, als kleine vogeltjes uit je ogen, in mijn hand. Die ik weer terug zette, op de rand. Lous

12 Bijpraten 66 dec. 14 pag. 10 Witte Kerkje Castricum 24 december kerstavond om 20.00u. Ds. Angelique Rijlaarsdam en pastor André Wesche 31 december om 16.00u Ds. Angelique Rijlaarsdam en pastor André Wesche. 11 januari pastor André Wesche 25 januari ds. Angelique Rijlaarsdam 8 februari ds. Angelique Rijlaarsdam 22 februari pastor André Wesche mmv het Liturgiekoor Castricum Alle vieringen beginnen om 10.00u in het Witte Kerkje, tenzij anders aangegeven De bijeenkomsten in het Witte Kerkje staan niet meer op de homepagina van onze website maar onder het kopje ontmoetingen. De Binnenkamer/ 2015 De Binnenkamer is een ontmoetingsinitiatief waarbij mensen van binnen en buiten de psychiatrie met elkaar in gesprek gaan over leven en geloven. Elk seizoen ontmoeten we elkaar drie maal, meestal rond een thema. Het thema voor het komend seizoen is: Heel Er valt veel te zeggen over heel. Bijvoorbeeld dat het tegengesteld is aan half, maar ook aan gebroken. Een mens kan zeer verlangen naar heelheid als het leven zich soms of vaak gebroken aandient. Sommige zaken kunnen helend voor je zijn: die doen je goed. En ook het ziekenhuis in Zaandam genaamd De Heel- raakt aan het beeld van genezing en herstel. Ook kan het woordje heel versterkend werken als je bijvoorbeeld heel veel te vertellen hebt aan iemand. Rond dit thema Heel willen we elkaar dit seizoen een aantal keren ontmoeten. Er is vast een hoop over te vertellen! De laatste avond delen we een maaltijd met elkaar. Dan willen we ook speuren naar wat je heel mooi, bijzonder of inspirerend vindt. Je bent van harte welkom. Waar en wanneer: dinsdag 27 januari 2015, uur zaal 3 donderdag 19 maart 2015, uur in de Foyer Wil je meer informatie? Neem dan contact op met: Corry de Vries, Astrid Dingerdis, Angelique Rijlaarsdam, geestelijk verzorger Dijk en Duin, Belastingaangifte 2014 Ging je in voorgaande jaren naar het belasting kantoor om je aangifteformulier daar samen met de belastingambtenaar in te vullen, dat is in 2015 niet meer mogelijk. Maar niet getreurd. Een zeer ervaren invulster van het aangifteformulier heeft aangeboden om de taak van de belastingambtenaar over te nemen. Zij vult al jaren de formulieren van de FNV leden in en wordt door de bond, vanwege de jaarlijkse veranderingen, ieder jaar bijgeschoold. Dus als de blauwe enveloppe volgend jaar in je brievenbus valt en je de hulp van de belastingambtenaar mist, neem contact met ons op.

13 Bijpraten 66 dec. 14 pag.11 Zoveel kanten Wat een jaar was dit zeg, bromde Yavick. Zoveel narigheid in de wereld dat ik er soms niet van kan slapen. Terwijl hij een zucht slaakte die zwaarder leek dan lood, tilde hij zijn borrelglaasje van de bar. Hij zat met Lex, zijn drinkmaatje in Het ei van Columbus, hun stamkroeg. Behalve drinkmaatjes waren ze ook praatmaatjes. Daarbuiten hadden ze niets met elkaar. Ze zagen elkaar nooit op een andere plek dan in Het Ei, zoals ze het café kortweg noemden. t Is ook niks hè, zo n borrel. In één slok leeg, maar de kassa heb ik ondertussen goed gevuld. Oplichters zijn het. Niet alleen hier, maar overal. En ik laat het nog toe ook. De lol is er goed af zo. Lex bekeek Yavick van opzij. Hij zat, zoals vaker de laatste tijd, domweg voor zich uit te mopperen en het leek wel of het hem niet interesseerde of iemand hem wel of niet hoorde. Toch, ineens, raakte hij zich ervan bewust dat hij werd geobserveerd. Zijn linker wenkbrauw veerde omhoog en met matte ogen keek hij zijn maat aan. Een luttele vijf seconden bleven ze elkaar aanstaren. Zei je soms wat? vroeg Yavick. Nee man, jij mompelt zelf de hele tijd van die depri dingen. Maar als je jezelf al niet meer eens hoort, dan is er iets goed mis met je. Lex zag de wenkbrauw van Yavick terugzakken. Je bent zo negatief de laatste tijd. Er deugt niets meer en dat ligt aan iedereen behalve aan jou. Yavick knikte instemmend. Precies! Aan mij ligt het niet! Ongegeneerd draaide hij met zijn tong een rondje in het borrelglas. Lex bekeek het vol walging. Weet je wel hoe smerig dat er uit ziet? Die wroetende dikke witbeslagen tong van je in een helder doorschijnend borrelglas? En trouwens, je tong is te kort, hij kwam niet tot op de bodem. En dat is niet de schuld van de hele wereld. Yavick keek geërgerd. Ze hadden dat glas toch ook minder diep kunnen maken! Dan kan er nog minder in dan nu, en ga je nog harder zitten mekkeren. Lex wachtte niet op een antwoord van Yavick. Hij stond op van zijn kruk. Ik heb nu even schoon genoeg van je. Na een uur met jou aan de bar is mijn hele dag naar de haaien. Vroeger was het nog gezellig, maar nu lijkt het nergens meer op. Tot later! Hij rekende af en beende naar de uitgang. Eenmaal buiten zag hij een waterig zonnetje door de kale bomen schijnen. Prachtig! hoorde hij zichzelf zeggen. Het was koud, maar dat hoort nu eenmaal bij december. Lekker fris, gezond! dacht hij hardop. Maar ineens bleef hij staan. Heel even leek hij zich ervan bewust hoe Yavick deze wereld zou beleven. Heel even leek het of hij de ogen van zijn maat te leen had. Opnieuw bekeek hij de bomen en het zonnetje die hem een paar tellen eerder een fijn gevoel hadden bezorgd. Hij voelde een geniepig koude wind door zijn kleding kruipen. De kale bomen leken nu nog het meest op een stel zware armen met grillig gekromde klauwen. Ze hadden zich uit de koude aarde omhoog gewroet om verdriet en troosteloosheid te zaaien. Tussen de monsterlijke klauwen door, priemde het kille licht van een stervende ster. Alle plannen die hij had voor de rest van de dag bestonden ineens uit onbedwingbaar hoge bergen van nutteloosheid. Lex schrok op van een klap in zijn gezicht en hij begreep dat niemand anders dan hijzelf daar verantwoordelijk voor was. Hij wilde weg uit deze wereld. Nadat hij zich stevig in de ogen had gewreven keek hij weer door zijn eigen ogen. De mooie bomen die de bladeren hadden afgeschud om opnieuw de cyclus van bloei en groei in te gaan kon hij weer bekijken met dezelfde bewondering als een paar minuten eerder. Het zonnetje had wat aan kracht gewonnen en de koude wind tintelde aangenaam in zijn neus. Zijn hernieuwde gevoel van tevredenheid voelde vol en solide. Maar tegelijkertijd besefte hij dat tevredenheid, bewondering, verwondering, of noem het klein geluk, niet van buiten komt, maar van binnen. De waarde die je toekent aan de ene kant of aan de andere kant van het plaatje. Het halfvolle of het halflege glas van Yavick. Eén boom, honderd belevingen. Eén zon Het kan niet anders of het gaat met alles zo, mompelde Lex. Op datzelfde moment voelde hij een hand op zijn schouder. Het was Yavick. Kom je weer binnen? Dan krijg je wat te drinken van mij. Ik vind het niet gezellig in m n eentje. En ik moet je dringend iets vertellen. Ik zag net dingen, en ik sta niet te liegen hè! Ik zag net dingen alsof ik ze door jouw ogen zag. Ik ontdekte Ja, laat maar. Volgens mij begrijp ik je wel. We hebben het er straks wel over. Nu eerst maar eens een stevige borrel. Fred.

14 Bijpraten 66 dec. 14 pag. 12 Geplaveid ik zag je stenen dragen op mijn pad van bestaan ik hoorde jou nooit klagen al wogen ze vaak zwaar je hielp mij woorden vinden om mijn weg in te slaan waar ik mij kon verbinden om met jou door te gaan we zochten samen stenen soms waren ze heel klein al zou ik dagen wenen jij hielp mij met de pijn nu kijk ik naar het pad geplaveid in mijn hart ik mis hoe zeg je dat het nieuwe van de start waar ik door mijn verleden bij jou, mij troosten kon maai ik nu het heden mijn pril maar groen gazon Gisele. Besef bij jezelf dat je resultaten nooit ineens bereikt. Gun jezelf tijd. Je bent werk in uitvoering. Ga stap voor stap vooruit

15 Bijpraten 66 dec. 14 pag. 13 Privacy in de WMO 2015 Krijgt de gemeente mijn gegevens? Gemeenten krijgen persoonlijke gegevens van mensen die recht hebben op de volgende AWBZ-zorg: Begeleiding, Dagbesteding (begeleiding groep), Kortdurend verblijf (logeren), Persoonlijke verzorging, maar alleen als u deze zorg krijgt in combinatie met begeleiding en vanwege een verstandelijke beperking en/of psychiatrische diagnose. Verder krijgen gemeenten de gegevens van mensen die recht hebben op beschermd wonen (GGZ C- pakket). Wat betekent dit in de praktijk? Krijgt de gemeente mijn medisch dossier? Nee, de gemeente krijgt geen (medische) dossiers. De gemeente hoort alleen dát u AWBZ-zorg krijgt en van welke zorgaanbieder u die zorg krijgt. Bijvoorbeeld: "Vanwege een 'lichamelijke handicap' of 'psychiatrische aandoening' krijgt u een bepaald aantal uren begeleiding". De gemeente hoort niet welke diagnose er is gesteld, door wie en waarom. De gemeente krijgt ook informatie over de zorg die u in 2014 krijgt. Soms zijn wel medische gegevens nodig om te bepalen welke ondersteuning u nodig heeft. Dan zal de gemeente u vragen die gegevens aan te leveren. De gemeente kan uw dossier ook opvragen bij uw zorgaanbieder. U moet daarvoor wel eerst toestemming geven. Welke gegevens krijgt de gemeente dan wel? De belangrijkste gegevens zijn: Uw naam en burgerservicenummer. Uw CIZ-indicatie (op welke van die hierboven genoemde vormen van AWBZ-zorg heeft u nu recht). De geleverde zorg (welke zorg krijgt u in 2014, en van welke zorgaanbieder).de leveringsvorm (zorg in natura of een persoonsgebonden budget). Heeft u een persoonsgebonden budget (pgb)? Dan krijgt de gemeente niet te horen bij wie u zorg inkoopt. Kan ik hier bezwaar tegen maken? Nee, dat is niet mogelijk. In de wet (WMO 2015) staat dat het Centrum indicatiestelling zorg (CIZ) en de zorgkantoren deze gegevens eenmalig moeten leveren zodat gemeenten zich voor kunnen bereiden op hun nieuwe taak. Uw toestemming is niet nodig voor deze gegevensoverdracht. Waarom krijgt de gemeente mijn gegevens? Gemeenten moeten weten welke ondersteuning zij moeten inkopen voor Dat is nodig om op tijd afspraken te maken met de zorgaanbieders over de ondersteuning in Zodat u bij de overgang naar WMO de juiste hulp blijft krijgen, en de zorgaanbieder zijn geld krijgt. Gemeenten willen met iedereen bespreken hoe de ondersteuning in 2015 zal zijn. Ook daarvoor hebben zij de gegevens nodig. De gemeente kan dus contact met u opnemen. Het verschilt per gemeente hoe en wanneer dit gebeurt. Wanneer krijgt de gemeente de gegevens? Gemeenten krijgen vier keer een bestand met gegevens. De eerste keer in juli 2014, de laatste keer in maart Als u na juli 2014 een nieuwe indicatie krijgt van het CIZ, krijgt uw gemeente die nieuwe gegevens dus ook. Mag de gemeente gegevens weer doorgeven? Gemeenten moeten zorgvuldig omgaan met persoonlijke gegevens. Uw gemeente mag uw gegevens alleen doorgeven aan anderen wanneer dat nodig is voor de levering van uw zorg en ondersteuning. U geeft daarvoor toestemming als u een aanvraag indient voor ondersteuning bij de gemeente.

16 Bijpraten 66 dec. 14 pag. 14 WMO raden veranderen van naam. De WMO raad van Zaanstad heeft jaren geleden zijn naam WMO raad al veranderd in participatie raad. In de gemeenten Oostzaan en Wormerland hebben deze raden ook hun naam veranderd en heten nu Adviesraad Sociaal Domein Oostzaan en Adviesraad Sociaal Domein Wormerland. In de laatste twee gemeente is met de naamsverandering, ook het terrein waarop de Adviesraad Sociaal Domein [ASD] het gemeentelijk beleid en de daarbij behorende verordeningen adviseert uitgebreid. Alle beleidstukken die de inwoners betreffen komen in de toekomst voor advies ook naar de ASD. Ook kan ASD ongevraagd advies geven over zaken binnen het sociaal domein die de inwoners of de uitvoering van het beleid betreffen. De ASD is geen klachtencommissie. Wel kunnen veel gehoorde klachten of zaken die fout [dreigen] te gaan in praktische uitvoering van de verordeningen binnen het sociaal domein tot een ongevraagd advies, leiden naar het College van B&W. In Wormerland wordt een CC van de uitgebrachte adviezen naar het college van B&W, gestuurd naar de gemeenteraad. Op de websites van de gemeenten Oostzaan, Wormerland en onze website zaanspraatcafe.nl vindt u meer over de veranderingen die ingaan per 1 januari 2015 Contracten met zorgaanbieders ondertekend In totaal zijn met 50 aanbieders afspraken zijn gemaakt om ervoor te zorgen dat inwoners ook vanaf 1 januari 2015 kunnen rekenen op de benodigde ondersteuning. Vanaf dat moment zijn gemeenten verantwoordelijk voor hulpverlening op basis van de AWBZ/WMO. Zorgcontinuïteit De individuele gemeenten ondertekenen het contract met de zorgleveranciers. Het jaar 2015 is een overgangsfase waar de ondersteuning aan inwoners in de eerste fase voortgezet kan worden zoals men is gewend. De financiering van de zorgaanbieders is daar ook op afgestemd; zij krijgen een lumpsumbedrag voor het eerste half jaar waar ze de continuïteit voor hun cliënten kunnen bieden. Volgens het model van bestuurlijk aanbesteden kunnen aanbieders die zich nu nog niet bij de gemeente hebben gemeld later wel toetreden'. Zij kunnen per 1 januari 2015 alsnog de Basisovereenkomst tekenen en daarmee in 2015 dienstverlening leveren voor inwoners van de regio Zaanstreek-Waterland. Maatwerk in zorg De regio Zaanstreek-Waterland bestaat uit de gemeenten Beemster, Edam-Volendam, Landsmeer, Oostzaan, Purmerend, Waterland, Wormerland, Zaanstad en Zeevang. De regiogemeenten willen de huidige zorg-producten' loslaten en werken naar nieuwe arrangementen waar aanbieders samen met inwoners zelf invulling aan kunnen geven. Meer maatwerk voor inwoners dus. Nieuwsbrief en NHD Vragen van diegene die het aangaat. Wie zijn de zorgaanbieders en wat hebben zij in hun pakket? Worden de inwoners van Zaanstreek/ Waterland hiervan op de hoogten gesteld?

17 Bijpraten 66 dec. 14 pag.15 Heeft men bij de inkoop er rekening gehouden dat de zorgvragende baat heeft bij één hulpverlener voor alle ondersteuning? Wel zo prettig voor de betrokkenen! Er wordt zorg gegarandeerd in Zorggarantie klinkt goed maar, wordt ook de kwaliteit van de zorg gegarandeerd? Wij wachten het af. Wet chronisch zieken en gehandicapten per 1 januari afgeschaft. Tegemoetkoming extra ziektekosten voor mensen met laag inkomen De Rijksoverheid schaft de regeling Wet chronische zieken en gehandicapten (WtcG) per 1 januari 2015 af. Hierdoor vervalt ook een jaarlijkse tegemoetkoming via het Centraal Administratie Kantoor (CAK). Wordt u getroffen door het vervallen van de wet en heeft u een laag inkomen? Dan komen de gemeenten u vanaf 2015 tegemoet via een collectieve zorgverzekering. Afschaffing WtcG Krijgt u een tegemoetkoming uit de WtcG? Dan ontvangt u medio december een brief van het CAK. Daarin informeert de organisatie u over de afschaffing. Bij de brief zit een antwoordkaart. Daarmee kunt u het CAK toestemming geven om uw persoonsgegevens aan de gemeente door te geven. Vervolgens kan de gemeente u persoonlijk informeren over de gemeentelijke regeling. Eigen bijdrage in de Zorg en ondersteuning Veel mensen zijn bang voor extra zorgkosten per 1 januari Eén van de redenen van die ongerustheid is de hoogte van de eigen bijdrage. Het gaat daarbij om veelvoorkomende begeleiding en dagbesteding (beide onderdeel van de AWBZ) en huishoudelijke hulp (Wmo). 1) Ben ik straks extra geld kwijt vanwege de eigen bijdrage? Ja en nee. Nee, omdat de eigen bijdrage niet nieuw is. Afhankelijk van het soort en de hoeveelheid zorg betaalt iedereen al een eigen bijdrage. En ja, omdat de korting van 33% op de eigen bijdrage per 1 januari vervalt. Afhankelijk van de individuele situatie kan dat een paar euro tot tientallen euro s, per maand verschillen. 2) Waar is de hoogte van de eigen bijdrage van afhankelijk? De eigen bijdrage is in de eerste plaats afhankelijk van uw inkomen. Hoe hoger het inkomen, hoe hoger de eigen bijdrage. Ten tweede hangt de bijdrage af van de gezinssamenstelling. En ten derde is de leeftijd van invloed op de eigen bijdrage. De leeftijdsgrens is verdeeld in 65min en 65plus. Kunt uw eigen bijdrage berekenen op 3) Gaat er in 2015 nog meer veranderen rond de eigen bijdrage? Voor mensen met een Persoonsgebonden Budget (PGB) wel. Maar zij zijn niet meer geld kwijt. Zij krijgen per 1 januari een hoger eigen zorgbudget dan zij gewend waren. Vervolgens betalen PGBhouders zelf een eigen bijdrage. Dat werd voorheen automatisch ingehouden. Vanaf 1 januari betalen zij net als mensen in andere regelingen, zelf direct een eigen bijdrage. Informatie en antwoord op vragen over de veranderingen in de zorg

18 Bijpraten 66 dec. 14 pag. 16 Ontmoetingsmogelijkheden commissie [OMC] De besturen gaan de ballonnen opblazen. Onze gasten en wij dronken een extra glaasje nadat wethouder Olthof tijdens onze kennismaking het krantenbericht over onze subsidie in 2015 bevestigde. Het feestje rond het 15-jarig bestaan wordt dus geen einde oefening feest! Het bestuur is wel gaan denken over de invulling van ons 3 e lustrum en de Zij zullen vooral naar de financiën kijken. Als OMC moeten wij buigen over de inhoudelijke invulling. Dit gaan wij doen door deze inhoudelijke invulling ter discussie te brengen tijdens de inlopen. Zodat iedereen de kans krijgt zijn wensen daarom trend bespreekbaar te maken. Deze inbreng zal binnen de besturen besproken worden. Wethouder J. Olthof in het Zaans Praatcafé Ik spreek over 23 oktober 2014, Café C est la Vie aan de Stationsstraat 5 in Zaandam. De inloop en ontmoetingsplek van het Zaans Praatcafé. Die betreffende dag ben ik er naar binnen gestapt met een hoofd vol vragen. Het was zeker niet de eerste keer dat ik in het Zaans Praatcafé mijn gezicht liet zien. En het zal ook zeker de laatste keer niet zijn geweest. Het was de laatste donderdag van de maand, dus dat betekende: een themamiddag. Bijna vanzelfsprekend hield dit thema verband met de veranderingen in de zorg na overheveling van het Rijk naar de gemeente in Deze middag was aangekondigd in de krant, op de website zaanspraatcafé.nl en ook in hun informatieve krantje Bijpraten. De nieuwe wethouder J. Olthof zou vragen beantwoorden van ongeruste mensen die direct of zijdelings met de GGZ te maken hebben. In dit geval hoofdzakelijk GGZ-cliënten. Mensen zoals iedereen, maar dan met een psychische ziekte. Ik weet dat het vaak al een drama is om onder de huidige regelgeving de juiste weg naar je behandelaar te vinden, dus 2015 zou zomaar eens een rampjaar kunnen worden. Vandaar mijn hoofd vol vragen. Wat mij direct opviel en ook enigszins geruststelde toen ik eenmaal bij C est la Vie binnenstond, was het aantal bezoekers. Iedere stoel, bank en barkruk was bezet. Naast een paar reguliere klanten was de tent afgeladen met mensen die, net als ik, met prangende vragen zaten. Vragen over verandering in de behandeling, de behandelaar, kosten, wonen. Wie gaat mij straks herindiceren. Gaan de dossiers mee of moet ik opnieuw met mijn ziel en narigheid bloot? Dat de bezorgdheid breed wordt gedragen werd duidelijk uit de getrouwe afspiegeling van de Zaanse samenleving. De verdeling mannen en vrouwen was bijna gelijk en er waren ook belangstellenden vanuit de Turkse gemeenschap aangeschoven. Mijn persoonlijke vragen vormden slechts een heel klein topje van de ijsberg bleek later. Ikzelf ben mondig, schrijf dit verslag en kan mijn weg, hetzij met veel moeite, vinden in het GGZ-doolhof. Maar veel mensen kunnen dat niet. Hoeveel van de betrekkelijk veilige haven, die zij na vele jaren stormachtige zee eindelijk (hopelijk) hebben bereikt verdwijnt er straks? Worden de touwen op van de vertrouwde meerpalen losgeknoopt? Worden onze ankers gelicht door stuurlui aan wal? Dobberen we straks weer rond? Angst en onzekerheid zijn nu onze metgezel en dat is niet vanzelf zo gekomen. Zelfs in de, door het Rijk redelijk gefinancierde GGZ machine, haperde er van alles. Straks moet minimaal dezelfde kwaliteit zorg worden geleverd voor 40 procent minder geld, met minder zorgverleners en vaak en vooral door een grote groep mantelzorgers waarvan ik niet weet waar

19 Bijpraten nr pag. 17 die uithangen. Maar goed: Het was druk in het café. De heer Olthof probeerde iedere vraag eerlijk en volledig te beantwoorden. Hij nam er de tijd voor en er werd aandachtig naar hem geluisterd. Ik zag hier een instemmende ja-knik, en daar weer een bezorgd neeschuddend hoofd. Verschillende vragen werden duidelijk beantwoord, maar de losse eindjes die iedereen graag duidelijk aan elkaar geknoopt had zien worden, moeten wachten tot ergens in En precies die losse eindjes, zijn de touwen waaraan onze bootjes redelijk veilig beschut, in de haven lagen. Wie Zorgt er voor dat we niet weer afdrijven naar die genadeloze oceaan? Geld voor een reddingsbrigade is er vast niet. Een oprecht bezorgde bezoeker. De Hr. Olthof maakt deel uit van het regio-overleg Zaanstreek/Waterland sociaaldomein en is wethouder van de centrum gemeente Zaanstad die veel zorg voor de regio inkoopt. D.w.z. dat Zaanstad [in overleg met de kleinere gemeenten het bestek maakt voor de inkoop van de zorg, de gemeenten tekenen hier samen voor. De centrum gemeente beheren het pakket en de kleinere gemeenten kopen dan voor hun burgers de zorg die zij nodig hebben. De kleinere gemeenten kunnen wel hun eigen beleid maken voor wie welke zorg krijgt en welke bedragen daarmee gemoeid zijn. Zo kunnen er tussen gemeenten verschillen ontstaan in de zorg, vorm van ondersteuning en financiële tegemoetkoming. Red. Extra inloop Zaal van de Omnium vereniging Theresia, Sportzaal de Struyk, Prof Struijckenstraat 19,1502RV Zaandam. Telefoon: Op 26 december 2014 vanaf uur Hapje, sapje dinertje. Opgeven en betalen tot 24 december bij Lous en Michel tijdens de inlopen of per mail: planet.nl, dan betalen bij binnenkomst. Kosten: 6,00 Tijdens de inlopen wordt met de gasten die zich hebben besproken, hoe het hapje sapje, broodje en dinertje ingevuld zal gaan worden. Om de juiste hoeveelheid inkopen te doen voor 26 december vragen wij u ons vroeg tijdig te informeren dat u onze gast zult zijn. Donderdag 25 december 1 e Kerstdag GEEN inloop Donderdag 1 januari Nieuwjaarsdag GEEN inloop

20 Bijpraten 66 dec. 14 pag. 18 Maandag 5 januari uur Nieuwjaars wensen uitwisselen. Themamiddagen. Donderdag 29 januari We bespreken met onze gasten het programma voor het 15-jarig bestaan op 17 maart 2015 en hoe de invulling kunnen grven. Donderdag 26 februari Wij hebben het Fact team Zaandam uitgenodigd op deze middag de vragen te komen beantwoorden, die leven bij ons en onze lotgenoten, ons netwerk en onze mantelzorgers. Dit n.a.v. de ervaringen die ons ter oren zijn gekomen. Data om te reserveren. Dinsdag 17 maart 3 e lustrum Donderdag 26 maart Week v.d. Psychiatrie Maandag 6 april 2 e Paasdag Inloop Westend snooker uur Informatie over de invulling van data in maart en april in de volgende Bijpraten en op de website. Wekelijkse inloop voorlopig in Westend Snookercentrum Westijde 28a in Zaandam Ingang op het parkeerterrein in het verlengde van de Vinkenstraat aan de Zaan Donderdag vanaf uur OMC

21 Bijpraten 66 dec. 14 pag. 19 Tips voor de winter Haal de zon in je huis. Draai zonnige muziek. Steek in de avond zoveel mogelijk lichtjes aan Nodig zoveel mogelijk mensen uit. De winter duurt lang. De zomer is te kort. t Maakt ons niet uit, want wij halen het zonnetje huis. Klinkt simpel, maar zo simpel is het niet. Ik vergeet het zo vaak zelf te doen Waarom kwel ik mezelf zo in de zomer? Omdat ik niet altijd in oplossingen denk. Ik moet vaak denken aan paint it black, dat moet je niet willen. Het is een soort kerstverhaal, maar dan met zonnige muziek. En bezoek krijgen om het gezellig te hebben. Geef elkaar een zonnige winter. Dan komen we samen deze, soms moeilijke lange tijd door. Je moet van de nood een deugd maken. Net als het Praatcafé, een café omgetoverd door sociale mensen. Wat kan het leven toch simpel zijn. Dat heeft Toon Hermans al een keer gezegd. Toen waren er nog volop buurthuizen en de kerk deed leuke dingen. Het lijkt eeuwen geleden, maar het was leuk. Gelukkig heeft het Praatcafé nog ontmoetingsmogelijkheden. Alex. In het klein Als ik mijn naam in kleine letters schrijf is het alsof ik verdwijn maar als ik groter kies is het verlies van dat wat ooit heel klein begon veel groter dan wat ik verzon Gisele

22 Bijpraten nr. 66 dec. 14 pag. 20 Leven met een etiket Wat gebeurde er in december 2012 Mijn naam is Krisztina Pénzes, ik ben 36 jaar en geboren in Boedapest ( Hongarije ). Sinds 2002 woon ik in Nederland met mijn vriend, en samen hebben we 2 kinderen. Eind 2010 kreeg ik mijn eerste psychose. Sindsdien heb ik er nog een paar gehad maar gelukkig waren die nooit meer zo heftig als de eerste. Na diverse onderzoeken is gebleken dat ik bipolaire stoornis heb. Sinds eind 2012 schrijf ik een blog in het Hongaars over mijn psychose-ervaringen en herstelproces. Recentelijk ben ik begonnen deze te vertalen naar het Nederlands: The Great Escape Donderdagavond rond een uur of 6: de telefoon ging voor de zoveelste keer. Met de melding "anoniem". Ik nam toch op, en weer was er niemand aan de andere kant van de lijn. Toch dacht ik te weten wie er gebeld had. Mijn gevoel zei me: Ga NU terug naar Hongarije! Mark had ook al gebeld: Hij moest weer overwerken en zou laat thuiskomen. Ik had dus nog wat tijd. Niet veel, maar misschien net genoeg om te kunnen vluchten. De koffers had ik al een paar weken eerder van zolder gehaald. Alle zomerkleding, maar ook spullen waarvan ik dacht dat ik ze dit jaar niet meer nodig zou hebben, waren al ingepakt. Onze paspoorten hield ik bij de hand en ook een routebeschrijving was al uitgeprint. Maar omdat ik bang was dat iemand achter mijn plan zou komen, had ik de routebeschrijving zo goed verstopt, dat ik deze op de avond zelf niet meer kon vinden. In de weken voor mijn vertrek had ik expres minder geld uitgegeven zodat ik genoeg zou hebben voor onderweg. Ik zei tegen de kinderen dat ze zich moesten aankleden. - Waar gaan we dan naartoe? - Naar Hongarije naar huis. -antwoordde ik. - Oké. -zeiden ze rustig. Terwijl zij bezig waren pakte ik snel onze winterkleding in. Met de paspoorten, koffers vol met kleding, een paar flessen water, een doos mandarijnen en "de sleutels" verlieten wij het huis. Ik was net bezig de laatste koffer in de auto te proppen toen plotseling de zilvergrijze Mercedes van Mark de straat binnenreed. Sh.t! Geen tijd meer! -dus zonder deze koffer (met mijn eigen kleding!) sprong ik achter het stuur. Terwijl Mark uit zijn auto stapte, reed ik snel weg, hem bij de deur stomverbaasd achterlatend. Ik scheurde het dorp uit, de snelweg op. Het enige wat ik wist was dat ik eerst richting Utrecht moest, daarna richting Arnhem en dan Oberhausen zoeken op de borden. Maar ik kon die verkeersborden al helemaal niet meer zien, ik begreep gewoon niet meer wat er op stond. Soms zag ik gewoon "you" i.p.v. plaatsnamen. Dus daar ging ik dan ook maar de snelweg af. Ik was nog maar bij Schiphol toen ik voor het eerst moest tanken. Achteraf bekeken "niet echt" de juiste route richting Hongarije. En eenmaal weer terug op de snelweg werd het steeds moeilijker voor mij. Ik probeerde eerst nog wat vaker met mijn ogen te knipperen en zette de radio wat zachter, maar niks leek te helpen. Ik kon geen Utrecht, Arnhem of Oberhausen meer vinden. Ik was helemaal verdwaald! Rond 11 uur 's avonds zag ik in dat het niet "in een keer" zou gaan lukken. Ik moest ergens overnachten. Wonder boven wonder bleek ik toch in Arnhem te zijn aangekomen. Nu moest ik alleen nog maar een hotel vinden.

23 Bijpraten nr. 66 dec. 14 pag. 21 Ergens bij een voor mij "sympathiek huisje" belde ik aan. Twee vriendelijke mannen openden de deur. Ik heb aan hen gevraagd waar ik een hotel kon vinden. Ze gingen heel lief, geduldig en langzaam mij 2-3 keer uitleggen waar ik heen moest. Maar jammer genoeg behoor ik ook bij die groep mensen die na 2 instructies iets als een systeemstoring ervaart! Dus zocht ik zelf de borden Arnhem Centrum. En jawel, ik vond een mooi, groot hotel. Met 4-sterren natuurlijk, want ook tijdens mijn psychose had ik nog wel zo mijn eisen. Ik checkte in en betaalde met mijn bankpas. Ik vroeg nog naar de Wi-Fi-code en ging samen met de kinderen naar onze kamer. Deze vielen meteen in slaap. Ik startte mijn laptop op, zocht en vond zijn telefoonnummer op internet. En met mijn prepaidtelefoon (met een minimaal saldo) belde ik naar de andere kant van de wereld. - Hallo? -zei een slaperige stem. - Oeps! Ik heb hem wakkergemaakt. - Hoi. Ik ben het, Kriszti. - Wie? - Doe niet alsof je niet weet wie ik ben. -zei ik geïrriteerd.- Oké, oké. Ik ben net wakker. Ik weet het nu. Waarmee kan ik je helpen? - Met alles. En vervolgens werd de verbinding verbroken. Ik probeerde ook maar wat te gaan slapen... (bron: Spreekuren Zaankantersvoorelkaar en BUUV Het aantal spreekuren van Zaankantersvoorelkaar en BUUV bij Sociale Wijkteams in Zaanstad breidt zich steeds verder uit. Wijkbewoners kunnen tijdens deze spreekuren met al hun vragen over vrijwillige inzet terecht. Voor het spreekuur hoeft u van tevoren geen afspraak te maken. Hieronder kunt u lezen wanneer er bij u in de buurt spreekuur is. Koog aan de Zaan Buurtcentrum de Vuister Molenwerf 44 donderdag 13:00-15:00 uur Krommenie Buurtcentrum de Pelikaan Kervelstraat 185a vrijdag 9:30-11:30 uur Wormerveer Buurtcentrum de Lorzie Marktplein 3 woensdag 10:00-12:00 uur Buurtcentrum de Poelenburcht Weerpad 1a vrijdag 9:30-11:30 uur de Bieb Kleurrijk Ds. M.L. Kingweg 157a dinsdag 10:00-12:00 uur wijksteunpunt Dirk Prins A.G. Verbeekstraat 35 donderdag 9:00-11:00 uur Zaandam Buurtcentrum de Bovenkruier Drielse Wetering 49 maandag 10:00-12:00 uur

24 Bijpraten nr. 66 dec. 14 pag. 22 Panel Psychisch Gezondheid gaat ledenbestand uitbreiden Hebt u al langere tijd last van psychische klachten? Doe dan mee aan het panel Psychisch Gezien en geef uw mening over de zorg die u ontvangt en de ontwikkelingen in de GGZ waar u mee te maken hebt. Over het panel Het panel Psychisch Gezien bestaat uit leden van 18 jaar en ouder die langere tijd last hebben van psychische klachten. Bijvoorbeeld mensen die beperkingen in het dagelijkse leven ondervinden van een psychose, een bipolaire stoornis, aanhoudende depressies of een persoonlijkheidsstoornis. De visie, ervaringen en wensen van de panelleden zijn de basis voor de uitkomsten van peilingen van het panel. Panelleden wordt daarom gevraagd wat zij bijvoorbeeld vinden van nieuwe ontwikkelingen in de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) of van de zorg die ze mogelijk zelf ontvangen. Sinds de start in 2010 zijn er peilingen geweest met thema s als (vrijwilligers)werk, sociale contacten, e-mental health en dwangmaatregelen in de geestelijke gezondheidszorg. Volgende peiling van start in november 2014 Voor november 2014 staat de eerstvolgende peiling op stapel. Deze peiling heeft betrekking op sociale participatie en de ondersteuning die panelleden daarbij al dan niet krijgen of wensen. In 2012 is eenzelfde peiling gedaan, waardoor gekeken kan worden naar de ontwikkelingen van de afgelopen twee jaar. Samenwerking met nieuwe Monitor Ambulantisering GGZ: meer leden nodig Het panel Psychisch Gezien heeft inmiddels meer dan 800 leden. Ledenuitbreiding is echter nodig omdat het panel een belangrijke informatiebron zal worden voor de nog te starten Monitor Ambulantisering GGZ. Eén van de doelstellingen van deze monitor is om zicht te bieden op de ontwikkelingen die zich in de komende jaren in het kader van het ambulantiseringsbeleid gaan voordoen in de ervaren kwaliteit van zorg en kwaliteit van leven van de gebruikers van GGZ voorzieningen. Doe mee! Door mee te doen aan het panel Psychisch Gezien ontstaat een beter beeld van de woon- en leefsituatie van mensen met een psychische aandoening binnen én buiten GGZ-instellingen. De uitkomsten van panelenquêtes zijn onder andere interessant voor de panelleden zelf, politici, beleidsmakers, hulpverleners en media (krant, TV, sociaalmedia, websites). Panelleden ontvangen automatisch alle nieuwsbrieven. Voor het invullen van een enquête krijgen zij een kleine attentie. Het panel zoekt nog GGZ-instellingen die willen faciliteren dat hun cliënten uitgenodigd worden lid te worden. Hoe dat te organiseren en wat de meerwaarde ervan kan zijn, bespreekt het panelteam graag met hen. Meer informatie over het panel Psychisch Gezien of aanmelden als panellid? Bezoek de website Of neem contact op met het panelteam: panel@trimbos.nl (030) Informatie en antwoord op uw vragen over veranderingen in de zorg

25 Bijpraten 66 dec.14 pag.23 Leven met een Etiket. Monique heeft lang last van straatvrees Monique (36) heeft al twaalf jaar lang last van straatvrees. Ze durft haast haar huis niet uit, uit angst paniekaanvallen te krijgen. Ze stuit regelmatig op onbegrip en wordt er zelf vaak ook moedeloos van. Toch blijft ze vechten om haar fobie te overwinnen. Ik vind straatvrees een gekke naam. Ik ervaar het meer als een immense drang om thuis te willen zijn. Wanneer ik toch over mijn eigen veilige grenzen heen ga, dreigt er altijd een paniekaanval. Dan heb ik nog maar één gedachte in mijn hoofd: ik moet naar huis: NU. Dan moet iedereen aan de kant, want ik ben in staat om iemand dood te slaan. Je moet het je zo voorstellen: denk eens aan datgene wat je doodeng vindt. Waar je écht panisch voor bent. Nou, en dat dan nog duizend keer versterkt. Zo voel ik mij. Het is geen kwestie van niet naar buiten willen of van even de tanden op elkaar en hup. De paniekaanvallen die ik krijg, zijn afschuwelijk. Ze overkomen me, ik heb er geen enkele invloed op. Het is pure doodsangst. Mijn problemen begonnen toen ik een jaar of 15 was. Ik kreeg last van smetvrees. Zo at ik nooit bij iemand anders. Dan keek ik daar in de keuken en dacht: nee, bah! Ik was namelijk doodsbang voor voedselvergiftiging. Toen ik twaalf was, had ik dat namelijk gehad, en wel zo ernstig dat ik vier maanden niet naar school kon. Vlak daarvoor was ik van school veranderd en werd ik opeens erg gepest. En ik werd ongesteld en ook dat heeft nogal impact op me gehad. Er slopen heel langzaam steeds meer klachten in. Ik kreeg last van mijn darmen en mijn ademhaling was vaak van slag. Dan zat ik maar te zuchten en te puffen. De dokter wist niet wat ik mankeerde. In die tijd waren dit soort problemen veel minder bekend dan nu. Was ik overwerkt, had ik hyperventilatie? Het was wel zo dat ik het op mijn werk heel zwaar had. Ik kon slecht grenzen stellen en nee zeggen. Ik liep op mijn tandvlees en begon me steeds slechter te voelen. Ik had weinig zin in sociale dingen, vaak vond ik het fijner om thuis te blijven. Dus verzon ik allerlei smoesjes om onder verplichtingen uit te komen. Ik had steeds meer haast om thuis te komen. Op een gegeven moment reed ik met een snelheid van 180 km per uur over de snelweg, om maar zo snel mogelijk thuis te zijn. Waarom? Ik had geen idee! Ik wist best dat het gek was wat ik deed, maar ik kon me er niet tegen verzetten. Toen had ik een week vakantie en ik zou bij mijn ouders gaan logeren om lekker uit rusten. Zij woonden bij mij om de hoek. Na twee dagen, op eerste pinksterdag 1990, reeg mijn vader een hartinfarct. Mijn moeder riep me en ik schrok verschrikkelijk. Ik zag mijn vader naakt, hij werd helemaal blauw. We hebben snel de eerste hulp gebeld en kleding in een tas gestopt. Op het moment dat de ambulance kwam en mijn moeder en ik mee naar het ziekenhuis zouden rijden, draaide ik door. Ik wist: ik kan onmogelijk mee. Ik ga het huis NIET uit, het gaat gewoon echt niet! Ik heb gegild, gejankt en geschreeuwd. Het was mijn eerste heftige paniekaanval. Met mijn vader is het goed gekomen. Met mij niet meer. De tijd na die eerste aanval was verschrikkelijk. Ik kon geen seconde alleen zijn. Ik hing heel erg aan mijn moeder. Ik moest haar steeds zien, anders raakte ik in paniek. Wanneer ze naar de wc ging, rende ik haar achter na en rukte de deur open, zo erg was het. Het was niet te geloven: ik die vroeger altijd de hort op was, heel uitbundig en spontaan was en zoveel vrienden had, kon geen minuut meer op eigen benen staan! Ik leefde in een cocon van angst, het beheerste mijn hele leven, 24 uur per dag. De vrienden die ik had, raakte ik al snel kwijt. Niemand begreep er iets van. Ik raakte helemaal in een isolement. Dertien jaar geleden was straatvrees nog veel minder bekend dan nu. Ik belandde in de medische molen en heb alles, maar dan ook álles uitgeprobeerd wat er is. Niet alleen in de reguliere gezondheidszorg, maar in ook het alternatieve circuit. Al die therapieën, ik vond het vreselijk. Ik heb regelmatig een

26 Bijpraten 66 dec.14 pag.24 therapie afgebroken omdat ik voelde dat het toch geen zin had. Ik heb daar veel ruzie over gehad met mijn familie. Ze verweten me: je zet niet door, je wilt er zeker niet vanaf. Maar natuurlijk wilde ik er vanaf! Maar ik heb inmiddels geleerd dat als het voor mij niet goed voelt met een therapeut, ik geen stap verder kom. Tijdens al deze therapieën is een mogelijke oorzaak voor mijn fobie gevonden. Toen ik twee jaar was, zijn mijn amandelen geknipt. Ik werd huilend bij mijn moeder weggetrokken en toen ik de volgende dag werd teruggebracht, huilde ik nog steeds vreselijk. Mijn moeder heeft altijd gedacht dat ik nooit echt goed onder narcose ben geweest. Vanaf dat moment had ik al wat typisch trekjes. Ik kon geen dingen aan die strak aan mijn lijf zaten en ik wilde altijd alle deuren open hebben. Het zou kunnen dat ik nu nog altijd een immense verlatingsangst heb, geprojecteerd op mijn moeder en dat ik daarom die straatvrees heb. Ik heb een tijd een vriend gehad maar op een gegeven moment liet hij het afweten. Dat was mijn zoveelste slechte ervaring met mannen, en ik geloofde daarna helemaal niet meer in de liefde. Ik had veel verdriet en vond het leven vaak ondragelijk. Ik zat al jaren thuis, hoe moest dit verder? In die tijd had ik veel paniekaanvallen, gewoon thuis. De nachten dat ik naakt in de tuin heb rondgerend, omdat ik uit elkaar dacht te barsten van de hitte, die zijn niet te tellen. Uit wanhoop ging ik dan onder de koude douche. Het enige wat ik op zo n moment kon doen was kalmeringspillen slikken. Ik probeerde op de automatische piloot de dagen door te komen en niet te veel na te denken. Toen heb ik via een babbelbox Marcel leren kennen. We spraken af, gewoon voor de gezelligheid. Ik had al mijn hoop verloren op een liefde. Maar hij is gekomen en hij is nooit meer weggegaan. Het zat meteen goed tussen ons. Hij toont veel begrip voor mij. Niet dat hij het écht begrijpt trouwens, dat kan niemand, maar hij respecteert mijn angst en heeft nooit overwogen om mij daarom te verlaten. Hij was verliefd geworden op míj, niet op mijn fobie! Soms verwijt ik hem dat hij mij nooit heeft gepusht om dingen te doen, maar dat is onzin. Want hij kon niet tegen mij op. Want als je verkrampt bent van angst, ben je een tijger. In de loop der jaren ben ik langzamerhand toch wat vooruit gegaan. Ik leerde beter met mijn angsten omgaan. Zo hing ik niet meer zo erg aan mijn moeder als in het begin. Wel zag ik haar altijd nog elke dag en altijd wanneer ze op vakantie ging, moest mijn man vakantie nemen want anders ging het helemaal mis met me. En ik zat nog steeds in een isolement, maar gelukkig was er telefoon en internet. Daarmee kon ik contact met de wereld maken. Ik heb twee kinderen gekregen, ze zijn nu zeven en drie. Dat is een heel weloverwogen besluit geweest. Ik wilde ze niet ten koste van alles. Ik dacht: zou ik er ook alleen voor kunnen zorgen? Want mijn man zou natuurlijk dood kunnen gaan, of de benen nemen, je weet het maar nooit. Bovendien slikte ik antidepressiva, waarvan ze toen nog niet wisten of het schadelijk voor het kind zou zijn. Ik heb diverse oproepjes geplaatst voor informatie en uiteindelijk heb ik - samen met mijn man - besloten er toch voor te gaan. En daar ben ik heel bij om. Mijn kinderen voegen veel toe aan mijn leven. Tien jaar lang heb ik binnen gezeten door mijn angst, tot ik met een bepaalde therapeut, met wie het heel goed klikte, wat vorderingen heb gemaakt. Nu kan ik te voet 600 meter van mijn huis; op de fiets kan dat 1500 meter zijn, en met de auto zo n 3 kilometer. Ik kan tegenwoordig zelf boodschappen doen en mijn kinderen naar school brengen; ook werk ik als overblijfmoeder en ben ik vaak de hele dag op school om de juf te helpen. Dat is voor mij een soort therapie. Een ander zou zeggen: wat stelt dat nou voor, maar voor mij is het fantastisch dat ik deze dingen weer kan. Tijdens mijn tweede zwangerschap was ik weer een tijdje aan huis gekluisterd, maar na de bevalling heb ik mijn dingen meteen weer opgepikt. Ik wil koste wat kost niet terugvallen in hoe het vroeger was. Wat fijn is, is dat door mijn kinderen mijn wereld een stuk vergroot is. Ik ken weer veel mensen via die school, heb nieuwe vrienden gekregen en een heel goede vriendin gevonden, met wie ik alles kan delen. Ik ga ook niet bij de pakken neerzitten. Ik lach veel en ik kleed me leuk. Soms verbazen mensen zich daar over, dat ik zo vrolijk overkom.

27 Bijpraten 66 dec.14 pag.25 Ook artsen. Maar dan zeg ik: moet ik er dan per se als een zielig musje bij zitten? Dan heb ik toch helemaal geen leven? Ik kan nu goed in mijn eentje thuis zijn, dat kon voorheen echt niet. Ook de smetvrees, waar ik al die jaren last van ben blijven houden, is een stuk minder geworden. Met kinderen zul je ook wel moeten! Anders blijf je altijd bezig. Ook de nachtelijke paniekaanvallen zijn minder. Wel is het zo dat ik, zodra ik moe ben, weer bevattelijker word voor mijn angsten. Maar ook daar heb ik mee leren omgaan. Ik ga niet meer ondoordacht over mijn grenzen heen. Ik stuur wel eens mensen weg als het te druk wordt. Maar ik blijf het verschrikkelijk vinden om hier mee te leven. Mijn beide kinderen hebben in het ziekenhuis gelegen en daar kon ik niet heen. Toen dat gebeurde zeiden mensen om me heen: nu zul je zien dat ze wel gaat, haar moedergevoelens zullen sterker zijn dan haar angsten. Maar dat was niet zo, hoe erg ik het ook vond, ik kon er onmogelijk heen. Ik kon ze alleen maar aan de telefoon spreken en troosten, verschrikkelijk. En ik zou zo graag met mijn man en kinderen op vakantie willen. Gewoon het vliegtuig in! Mijn kinderen voelen natuurlijk wel dat er iets aan de hand is. Ik doe er ook niet stiekem over. Ik heb het mijn dochter vorig jaar uitgelegd, toen was ze zes. In kindertaal. Ik heb gezegd: dat wat jij voelt op een hoge toren, dat heb ik nou eenmaal veel vaker. Ik probeer er normaal mee om te gaan en mijn angsten niet op hun over te brengen, natuurlijk. Ook tegen andere mensen ben ik er redelijk open over. De directeur en andere mensen op de school van mijn kinderen weten het. Soms tonen mensen wel interesse, soms is het ook alleen sensatie. Wanneer ik het vertel, is het mij altijd meteen duidelijk: of mensen hebben er wél begrip voor, of gewoon helemáál niet. Wat dat betreft heb je echt twee soorten mensen. Wat me vaak opvalt, is dat mensen het ook weer vergeten. Dan vragen ze op school: Je gaat toch wel dat dagje mee naar Artis? Dan antwoord ik: Ik heb straatvrees, dat weet je toch? Natuurlijk, Fonds Psychische Gezondheid Stationsplein LE Amersfoort Leegte. Leegte, in mijn hart. Leegte, in mijn ziel. Leegte, overal om mij heen. Eenzaamheid. Sprokkel

28 Bijpraten 66 dec. 14 pag.26 Tips om u helpen fit en energiek te blijven 1.Bewegen De dagen worden korter. Blijft u in de herfst liever binnen en kruipt u met een dekentje op de bank? Dat is wel lekker, maar het kan ook vermoeid maken. Juist door te bewegen krijgt u meer energie. Dus, maak na het eten toch dat ommetje, haal de boodschappen op de fiets of begin juist nu met hardlopen. U zult merken dat u meer energie krijgt. 2.Vitamines Vitamine C kan helpen uw weerstand te verhogen en griep buiten de deur te houden. Bekende voedingsmiddelen waarin deze vitamine zitten zijn sinaasappelen en mandarijnen. Maar ook aardappels, boerenkool en wortels bevatten veel vitamine C. Een maaltijdtip? Maak vanavond eens een lekkere stamppot! 3.Licht Ons lichaam heeft licht nodig om wakker en aandachtig te blijven. In de zomer zijn we meer buiten en krijgen we, meestal, voldoende licht. In het najaar leven we meer binnen én zijn de dagen korter. Zorg dus dat u voldoende naar buiten gaat. Bijvoorbeeld naar het strand, het park, het bos of de heide. Het is daar ook in de herfst prachtig. Het Vitamine Informatie Bureau adviseert iedere dag 15 tot 30 minuten naar buiten te gaan tussen en uur met handen en hoofd onbedekt. Lukt dit om welke reden dan ook niet, dan heeft u wellicht een extra vitamine D supplement nodig. Raadpleeg de huisarts. 4.Goede nachtrust Te weinig slaap kan ervoor zorgen dat u eerder vatbaar bent voor een verkoudheid of de griep. Verduister uw slaapkamer goed en ga op tijd naar bed. Als u slaapt herstelt uw lichaam en krijgt een griepje minder vat op u. Doodvervelend. Dag in dag uit, het zelfde weer. Dag in dag uit, nog een keer. Dag in dag uit. Ik kan niet meer. Dag in dag uit. Ik leef niet meer. Lous Wacht niet op een goede dag, maak er zelf een!

29 Bijpraten 66 dec.14 pag.27 Groen, groen, groen Groen staat symbool voor leven. Met Kerst tuigen we daarom een kerstboom op. Maar het kan allemaal wat subtieler. Ook het kleine kiemplantje bruist leven. Door water warmte en ogelijk licht groeien ze uit kunnen worden opgegeten. Zonder uitzondering supergezond De kiemen van de koolachtigen, zoals van de broccoli verdienen een extra vermelding. Zij hebben bewezen effectief te zijn tegen kanker. De vitamine zit in de groene kiemen omdat zij het daglicht hebben gezien. Sommige zaden kiemen pas boven de 20 graden. Er zijn twee kweekmethoden. Voor de eerste groep gebruik je schaaltjes en bedekt de ondergrond met watten keukenpapier of eventueel aarde. Mooi verdeeld daarop kunnen we tuinkers of alfalfa laten groeien. De tweede methode is de weckpotmethode. Taugé bonen of broccolizaad. De pot moet je afsluiten met kaasdoek of een lapje van katoenen linnen en elastiek. Later zet je de pot met zijn kont omhoog; bijv. in een vergiet. De zaden spoel je goed ze in de pot en bedek ze met een paar centimeter afgekoeld gekookt water. Doe het elastiekje met het lapje erop en zet het een nachtje weg op een donkere plaats. De volgende dag spoel je het af met koud water. Laat het goed uitlekken en zet de pot weer terug in het donker. Dit doe je twee keer per dag tot het zaad begint te kiemen. Zet je de pot scheef, zo n 45 graden in het donker. De kont moet omhoog. Om groen te kleuren zet je de kiemen enkele uren in de zon. Je kunt de kiemen nu eten. Kiemen kunnen heel verschillend smaken. Zo hebben we taugé, afkomstig uit de keuken uit het verre oosten is fris en knapperig. Kiemen van rode bieten smaken gronderig en kiemen van tarwe zoet. Veel gezondheid! Bron: via google; natuur diëtisten, Gezonde Tips.nl Gezonde Kiemen Kweken Website We zijn nog steeds doende de website te herstructureren. Onder info. willen we u zoveel mogelijk informeren over de veranderingen in de zorg. Bijna dagelijks komen daar nieuwe berichten over binnen. Het is een hele klus om alle nieuwsbrieven en artikelen te lezen en daarna te selecteren wat wel of niet zinnig is om te plaatsen op de site en in Bijpraten. De homepagina is veranderd, de telefoonnummers voor crisissituaties zijn bovenin gezet. Daaronder onze doelstelling en bereikbaarheid, met daaronder in de themamiddagen en een ingestuurde column. De bijeenkomsten in het Witte kerkje zijn verplaatst naar ontmoetingen. Van meer illustreren is nog niet veel gekomen, dat wordt in de eerste maanden van het nieuwe jaar opdracht. Wij zijn er nooit helemaal zeker van of we alle informatie over de komende veranderingen in de zorg en de daarbij behorende verordeningen van de verschillende gemeenten ontvangen of op tijd vinden op het internet. Daarom vragen wij onze lezers, als zij hiaten in onze informatie ontdekken, zij deze aan ons willen melden en indien mogelijk ons per mail toe te zenden. Bij voorbaat dank. Ook als u vindt dat er onzinnige zaken op de site staan, willen wij graag dat u dat ons laat weten. Suggesties over de [her]-inrichting van de site zijn nog steeds welkom. Dank, voor uw eventuele meedenken en meewerken. Kopy voor ons nummer in februari graag voor 1 februari 2015 naar zaanspraatcafe@planet.nl Red. web.

30 Bijpraten 66 dec. 14 pag.28 Sydney van Esveld (47) werkt als ervaringsdeskundige bij de RIBW Sydney heeft zelf ook een achtergrond in de psychiatrie. 'Op negentienjarige leeftijd ben ik uit de bocht gevlogen als gevolg van overmatig gebruik van wiet, drank, drugs en vrouwen.' Hij belandt uiteindelijk in een psychose en wordt vier maanden opgenomen. Een jaar later is Sydney weer genezen en heeft hij ook geen medicijnen meer nodig. Nu gebruikt hij zijn ervaring om anderen te helpen. 'Nu koester ik mijn psychose. Ik heb nu zelf gezien wat het betekent als je brein een eigen loopje neemt.' Sydney werkt bij het RIBW in Zaandam. Daar begeleidt hij Vincent, die kampt met psychosociale problemen. Vincent woont nu in een woongroep in Zaandam. 'Ik heb mijn school niet afgemaakt en probeer nu toch een baan te vinden door veel vrijwilligerswerk te doen dat ik op mijn CV kan zetten', vertelt hij. Hij werkt op dit moment als vrijwilliger bij Podium De Flux. Vincent en Sydney wandelen regelmatig een rondje door de buurt om te praten. 'Ik kan met Sydney heel open over dingen praten. Als ik hem iets in vertrouwen vertel, komt het niet meteen bij mijn begeleider terecht. Daarnaast zijn onze gesprekken heel informeel en dat vind ik fijn', vertelt Vincent. 'Bovendien kijk ik niet vreemd tegen dingen aan. Ik kan mij goed inleven in Vincent zonder meteen een oordeel te vellen', vult Sydney aan. 'Ik ben ook niet gehinderd door een bepaald taalgebruik en een bepaalde methodiek dat op een opleiding aangeleerd wordt. Dat maakt mij geen standaard hulpverlener.' Sydney praat ook veel met cliënten met verslavingsproblemen. 'Ik heb snel door wanneer iemand liegt', vertelt hij. 'Dat klopt', lacht Vincent, die regelmatig wiet gebruikt. 'Ik kan sowieso niet goed liegen, maar tegenover Sydney heb ik echt het gevoel dat ik eerlijk kan zijn.' Sydney vult aan: 'Dat komt ook omdat ik altijd heel open ben over mijn eigen verleden.' Toch is het werk van ervaringsdeskundige soms ook zwaar voor Sydney. 'Als iemand in een psychose belandt, dan kan mij dat echt raken. Ik weet wat voor gevecht het proces is om daar weer uit te komen Klaar voor start We zijn klaar voor de start We volgen ons hart We zijn klaar voor de strijd We zijn verlost van onzekerheid We hebben nu dit gevoel We hebben een doel. We hebben een missie en geheel eigenwijs. Vervolgen we onze wereldreis Alex.

31 Bijpraten 66 dec. nr. 14 pag.29 Week van de Psychiatrie 2015: De psychiatrie op de schop..?! De werkgroep Week van de Psychiatrie organiseert van 23 tot en met 29 maart 2015 de Week van de Psychiatrie. De Week gaat van start met de Breingeindag op maandag 23 maart Tijdens de Week is er aandacht voor mensen met psychische en psychiatrische problematiek, verslavingsproblematiek en dak- en thuisloosheid. Verder aan te duiden als mensen met psychische problematiek. Op de website www. weekvandepsychiatrie.nl komt in de aanloop naar de Week een actueel overzicht van alle activiteiten en wordt tevens achtergrond informatie aangeboden. Over het thema Vroeger was het allemaal zo duidelijk en eenvoudig. Had je een psychische aandoening, dan ging je naar de geestelijke gezondheidszorg (GGZ). Even niets over vooroordelen, stigma s of andere negatieve betekenissen die samenhangen met de psychiatrie. Had je een psychisch probleem, dan stond er bij wijze van spreken - een heel scala aan hulpverleners voor je klaar. Langdurende psychi(atri)sche hulpverlening en ondersteuning werd gefinancieerd vanuit de AWBZ, een geldpot voor zware en onverzekerbare zorg. De afgelopen jaren is er veel gemorreld aan die geldpot. De AWBZ raakt uitgeput en moet, volgens economen, beleidsmakers en idealisten, op de schop. Economen hadden het allang voorzien: zo kun je niet doorgaan, met een groeiende, vergrijzende bevolking die steeds meer uit de AWBZ-pot snoept. De overheid en beleidsmakers volgden en gaven er hun eigen draai aan met de introductie van de zogenoemde Participatiesamenleving : minder zorg, maar participatie! En idealisten deden vrijwel hetzelfde, maar dan vanuit een ideaalbeeld: geen langdurende zorg, maar een samenleving waarin iedereen elkaar vanuit een sociale betrokkenheid ondersteuning biedt en waarin mantelzorgers hun zorgtaken met liefde en vanuit intrinsieke waarden vervullen. Veranderende psychiatrie Ook de geestelijke gezondheidszorg zelf is aan veranderingen onderhevig. Vanuit de biologische psychiatrie pilletje erin! verschuiven we steeds verder richting sociale psychiatrie, waarin psychische problemen worden gerelateerd aan iemands omgeving. In plaats van uit te gaan van het medisch model (gebaseerd op de biologische psychiatrie) en iemands probleem centraal te stellen, wordt de nadruk steeds vaker gelegd op gezondheid, mogelijkheden en zelfredzaamheid (vanuit sociaalpsychiatrisch gedachtegoed). Veel hulpverleners zijn met deze herstelvisie (nog) niet vertrouwd. Velen hebben in hun opleiding vanuit een medisch-biologisch perspectief naar cliënten leren kijken. De afgelopen decennia is de zorg ook als zodanig ingericht. Professionals zijn zodoende vertrouwd met de gedachte dat - enigszins gechargeerd - een hulpverlener de weter is en de cliënt de niet-weter, en zijn ook gewend te (be)handelen vanuit die gedachte. De herstelvisie, met de daaraan gekoppelde aanname van wederkerigheid, draait dat om. Paradigmashift De vraag die opkomt is: kan dat eigenlijk wel, die herstelvisie binnen het kader van de huidige geestelijke gezondheidszorg? Geeft het huidige paradigma waarbinnen zorg is geregeld en wordt uitgevoerd, wel voldoende ruimte om mensen écht in hun kracht te zetten? Veroordeelt de geestelijke gezondheidszorg mensen niet al bij binnenkomst tot een zorgtraject waarin ze ten principale niet tot hun recht kunnen komen? Het diagnostisch stelsel, met daaraan gekoppelde zorgpaden en behandelplannen sluit immers vaak niet aan op wat cliënten zélf wensen en nodig hebben. Begrippen als eigen kracht, zelfregie en herstel worden vaak wel genoemd en zelfs geïmplementeerd. Echter, het gaat niet om begrippen, maar om waarden, een visie met een bijbehorende attitude.

32 Bijpraten nr. 66 dec. 14 pag. 30 Bieden de herstel belemmerende kaders van het systeem daar wel ruimte voor? Is hier geen sprake van een contradictio in terminis? Is daarvoor wellicht een fundamenteel andere geestelijke gezondheidszorg nodig? Herstel De afgelopen jaren vertoont de geestelijke gezondheidszorg steeds meer barstjes. Tegengeluiden van binnenuit geven uiting aan een heersende onvrede. Voor veel mensen een feest van herkenning en vooral ook erkenning! Want juist zij die gebruik maken van de geestelijke gezondheidszorg, gaven al langer aan dat er van alles loos is. Dat er sprake is van ontoereikende zorg, geen bottum-up ingerichte ondersteuningsvormen, hulpverleners die niet luisteren naar cliënten of hen zelfs stigmatiseren. Pogingen om de herstelvisie te implementeren in een systeem dat ten principale niet klopt, zou een wassen neus zijn. Die mening komt ook steeds vaker bij niet-cliënten voor. Zijn dit de eerste tekenen van herstel van een systeem in (identiteit)crisis? En: wat willen cliënten dan wél? Principes van herstel Even een uitstapje naar de basisprincipes van herstel. Herstel is een intens, uniek, persoonlijk proces van verandering in iemands houding, waarden, doelen, vaardigheden en rollen. Herstel betekent ook het, vanuit een zingevingbehoefte, opnieuw betekenis geven aan deze elementen. En hoewel het begrip vooral verwijst naar persoonsgebonden processen, is het in dit kader ook een interessante ontwikkeling. De geestelijke gezondheidszorg als systeem lijkt in crisis. Het eerdergenoemde zelfreinigend vermogen zou kunnen leiden tot het opnieuw inrichten van het eigen waardestelsel. Een vraag die daarbij opdoemt is: van wie is de geestelijke gezondheidszorg eigenlijk? Wie zijn de eigenaren van de zorgprocessen die onder de noemer psychiatrie geschaard worden? Of beter gezegd: wie zouden dat moeten zijn, uitgaande van eerdergenoemde waarden als eigen kracht en zelfregie? Zelfreinigend vermogen In de herstelvisie staat niet iemands probleem centraal, maar juist zijn kracht, mogelijkheden en zelfregie. Nu ook steeds meer andere partijen te maken krijgen met mensen met psychische kwetsbaarheid al dan geen GGZ-cliënten lijkt dit een leidend principe te worden. Raakt de geestelijke gezondheidszorg, die decennialang de alleenheerschappij had, haar macht kwijt? Heeft dit systeem voldoende zelfreinigend vermogen om zich aan de eigen haren uit het moeras te trekken? Is herstel überhaupt wel mogelijk? Of moet de verandering van buiten komen? En welke rol is daarbij voor cliënten en ervaringsdeskundigen weggelegd? Psychiatrie op de schop.? Verwijzend naar veelgehoorde signalen van cliënten, maar ook naar geluiden van binnenuit, (o.a. van psychiaters) kunnen we concluderen dat het psychiatrisch systeem dringend aan vernieuwing toe is. Innovatie dus, in plaats van kleine veranderingen of aanpassingen van de bestaande situatie. Een verandering, geïnitieerd vanuit een intrinsieke motivatie om ook écht dienend te zijn aan de mensen om wie het gaat. Gecoördineerd en aangestuurd vanuit cliëntperspectief, door mensen die geen andere belangen hebben dan die van cliënten zelf. Zodat er naar cliënten geluisterd wordt. Zodat zij zélf de regie over hun leven kunnen voeren, inclusief zorg en herstelondersteuning. Zodat er werkelijk sprake is van gedeeld besluitvorming, waarbij de cliënt de doorslaggevende partij is bij beslissingen die hem of haar aangaan. De tijd lijkt er rijp voor. Maar de vraagt blijft of de psychiatrie wel tot zulke veranderingen in staat is? Of is dat een illusie.. Juich het toe dat iemand anders is. Dat maakt de wereld zo veel mooier en veelzijdiger

33 Bijpraten nr. 66 dec. 14 pag. 31 Het Nieuwe Jaar We zitten alweer bijna in 't Nieuwe Jaar. Als ik opnieuw de moed vergaar. Wat zal het nieuwe jaar ons brengen? Zal hij ons leven opnieuw met een jaar verlengen. Of wordt het er een met zorg, kommer en kwel. We stellen ons in ieder geval, positief op, we zien het wel. In maart gaan we weer naar de stembus. Om leden voor het provincie bestuur te kiezen, dat wordt nog een hele klus. Wordt het een links of rechts bestuur. Ze beloven weer van alles, wanneer zijn wij aan zet? Laten ze ook aan de Minima denken. En hen minder zorgen schenken. Om het hoofd boven water te houden. Want we moeten ons zelf wel kunnen blijven onderhouden. Laten we ook om de minder bedeelden zorgen. Want die kijken ook vol verwachting naar de volgende morgen. En dan nog een bezoekje naar eenzame bejaarden. Die ook afwachten, en volle moed vergaarden. Zo hoef je niet alleen Bejaard te zijn. Want er zijn ook jongeren die eenzaam zijn, en dat doet pijn. Of je nu Hollands of Allochtoon bent. Ieder zit in afwachting, en hen ook in hun principes erkent. Laten we elkaar een hart onder de riem steken. Dat moet geen moeite worden, hebben we allemaal nodig, voor we met de sociaal armen worden vergeleken. Laten we niet op elkaars hart trappen. Want dat zijn, zeer zeker geen loze grappen. Je kunt het niet meer terugdraaien. Laten we elkaar dan met een complimentje verfraaien. Hoop dat we voor Criminaliteit en Rampen bespaard blijven. Dit moest even van mijn hart, en besloot 't maar even, op te schrijven. Greet.

34 Bijpraten 66 dec. 14 pag. 32 Recept Boerenkoolsoep (Gezond de winter door) Dit recept is voor vier personen. Je kunt de ingrediënten door twee delen als j minder wilt maken. Ingrediënten: 1 ui - (gesnipperd) 2 tenen knoflook - (fijngehakt) 300 gram voorgesneden boerenkool - (panklare) 500 gram kruimige aardappelen - (geschild en in blokjes gesneden van ongeveer 2 cm) 1 ½ liter bouillon - (maak je zelf van bouillon blokjes (kip, rund of vegetarisch) 1 rookworst in plakjes gesneden - (of vegetarische rookworst in plakjes gesneden) Vier eetlepels olijfolie - (maïsolie, slaolie, zonnebloem of arachideolie is ook goed) Bereiding: Verhit de olie in een flinke pan (soeppan) en roerbak de ui, knoflook en de boerenkool samen, terwijl je dit goed blijft omscheppen tot de boerenkool slinkt. Schep de aardappelblokjes erdoor en voeg de bouillon toe. Breng het geheel aan de kook en laat de soep in 10 tot 12 minuten zachtjes gaar koken. Als de aardappelblokjes uit elkaar vallen dan roer je de soep nog eens stevig door zodat de aardappel de soep gaat binden. Voeg nu de plakjes worst toe, roer even door en proef of er nog zout, peper of evt. een bouillon blokje moet worden toegevoegd. Tip: Lekker met bruin brood, stokbrood. Je kunt deze soep makkelijk een paar dagen bewaren in de koelkast. Smakelijk eten. Fred. Kopy voor ons nummer in februari, ook recepten, graag voor 1 februari 2015 naar; zaanspraatcafe@planet.nl Colofon: "Bijpraten". Redactieadres: Zaans Praatcafé, Oldebroekstraat 33,1507 LA Zaandam. Telefoon: zaanspraatcafe@planet.nl Bankrekeningnummer: NL72RABO T.n.v. Stichting Zaans Praatcafé, in Zaandam. Medewerkers: Agnes, Alex, Arend, Fred, Gisele, Greet, Klaas, Kokkie Dance, Krisztina, Linda, Lous, Michel, Nicolette, Sprokkel, Thea, Trix, Wil. Oplage: 1140 exemplaren. Wordt ook per mail verzonden naar: Gemeenten, zorgaanbieders, organisaties, instellingen wijkteams enz., in de ons subsidiërende gemeenten in Zaanstreek/Waterland en privéadressen.

35 "Wij, mensen die zorg nodig hebben van de GGZ, wilden voor onszelf een ontspannende ontmoetingsgelegenheid buiten de zorg". Waar wij elkaar en anderen op een recreatieve manier in een openbare gelegenheid kunnen ontmoeten. In de afgelopen 14 ½ jaar hebben wij, en anderen, onze vrienden- of kennissenkring daardoor kunnen vergroten en onze ervaringen kunnen delen. En hebben wij onze belangen kunnen behartigen. Westend Snookercentrum Westzijde 28a Zaandam. Ingang op het parkeerterrein aan de Zaan, in het verlengde van de Vinkenstraat. Iedere maandag POOLEN Van tot uur kosten 1,50 Iedere Donderdag Vrije inloop vanaf 15.00uur In deze zaak is een inpandige rookgelegenheid Eerste kopje koffie/thee wordt u aangeboden door onze gastheren/-vrouwen. Donderdag Zwemmen Zwembad de Slag, Koningsgeelstraat 3 in Zaandam 10:00-11:00 uur [ 2,00] THEMAMIDDAGEN Pag Indicatie niet nodig, dus geen eigen bijdrage. Op onze website zaanpraatcafe.nl vindt u meer informatie, ervaringsverhalen en gedichten, zelf geschreven verhalen en gedichten, tips en goedkope en makkelijk te maken recepten. Wilt u een bijdrage leveren aan de inhoud van Bijpraten en/of de website neem dan contact met ons op. Wilt U Bijpraten liever via ontvangen, laat het ons weten op: zaanspraatcafe@ planet.nl

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Nieuwe wetten voor zorg en ondersteuning bij wonen en werken

Nieuwe wetten voor zorg en ondersteuning bij wonen en werken (in)formatieblad - eenvoudig verteld Nieuwe wetten voor zorg en ondersteuning bij wonen en werken november 2014 2 De Wet maatschappelijke ondersteuning 13 Ben je ouder dan 18 jaar? Woon je in je eigen

Nadere informatie

Antwoorden op vragen over veranderingen Wmo/Awbz

Antwoorden op vragen over veranderingen Wmo/Awbz Antwoorden op vragen over veranderingen Wmo/Awbz BEREIKBAARHEID EN INFORMATIE Hoe word ik als cliënt geïnformeerd over de veranderingen? Met een brief van de gemeente Met een persoonlijk gesprek in 2015

Nadere informatie

Hebt u zorg nodig? Informatie over de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten en het aanvragen van zorg

Hebt u zorg nodig? Informatie over de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten en het aanvragen van zorg Hebt u zorg nodig? Informatie over de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten en het aanvragen van zorg JANUARI 2010 INHOUDSOPGAVE Waar gaat deze folder over? Welke zorg hoort bij de AWBZ? Vijf zorgfuncties

Nadere informatie

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren Welzijn op recept Welkom bij SWOA. Uw huisarts heeft u met ons in contact gebracht. De dokter kan u op dit moment geen passende behandeling (meer) bieden. Toch voelt u zich niet lekker, of heeft u pijn.

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

Welkom bij Centrum Jeugd. Informatie voor kinderen, jongeren en hun familieleden

Welkom bij Centrum Jeugd. Informatie voor kinderen, jongeren en hun familieleden Welkom bij Centrum Jeugd Informatie voor kinderen, jongeren en hun familieleden Welkom bij Centrum Jeugd Je gaat deelnemen aan een van de behandelingen bij Centrum Jeugd van GGz Breburg. De behandelaren

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg

Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Informatie voor cliënten Cliënten en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel hebben vaak nare dingen meegemaakt. Ze zijn geschokt

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik.

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. juni 2014 Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie Eerste nummer Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. INHOUD juni 2014 Eten als een kind Op kamers

Nadere informatie

Wat gaat er in de zorg veranderen en waarom?

Wat gaat er in de zorg veranderen en waarom? Wat gaat er in de zorg veranderen en waarom? Het ministerie van VWS heeft wee websites in het leven geroepen die hierover uitgebreid informatie geven www.dezorgverandertmee.nl en www.hoeverandertmijnzorg.nl

Nadere informatie

INFORMATIE 2011. Eigen bijdrage Zorg met Verblijf

INFORMATIE 2011. Eigen bijdrage Zorg met Verblijf INFORMATIE 2011 Eigen bijdrage Zorg met Verblijf Voor wie is deze folder? Woont u in een zorginstelling? Bijvoorbeeld in een verzorgingshuis, een psychiatrische inrichting of een andere instelling waar

Nadere informatie

U heeft zorg nodig. Hoe regelt u dat?

U heeft zorg nodig. Hoe regelt u dat? U heeft zorg nodig. Hoe regelt u dat? U wilt zorg die betaald wordt uit de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). U kunt daar altijd een aanvraag voor doen. Het CIZ (Centrum indicatiestelling zorg)

Nadere informatie

Er was eens een heel groot bos. Met bomen en bloemen. En heel veel verschillende dieren. Aan de rand van dat bos woonde, in een grot, een draakje. Dat draakje had de mooiste grot van iedereen. Lekker vochtig

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

ALGEMEEN WMO VEELGESTELDE VRAGEN OVER WMO EN JEUGDHULP

ALGEMEEN WMO VEELGESTELDE VRAGEN OVER WMO EN JEUGDHULP VEELGESTELDE VRAGEN OVER WMO EN JEUGDHULP Vanaf 2015 krijgt de gemeente er zorgtaken bij. Een deel van de zorg die nu via het zorgkantoor vanuit de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) loopt, gaat

Nadere informatie

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen

Nadere informatie

Aan de slag met de Werk Ster!

Aan de slag met de Werk Ster! Aan de slag met de Werk Ster! Werk Ster Copyright EgberinkDeWinter 2013-2014 Werk Ster Stappen naar werk De Werk Ster helpt je duidelijk te krijgen waar jij op dit moment staat op weg naar werk. Je krijgt

Nadere informatie

U heeft zorg nodig. Hoe regelt u dat?

U heeft zorg nodig. Hoe regelt u dat? U heeft zorg nodig. Hoe regelt u dat? U wilt zorg die betaald wordt uit de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). U kunt daar altijd een aanvraag voor doen. Het CIZ (Centrum indicatiestelling zorg)

Nadere informatie

De muur. Maar nu, ik wil uitbreken. Ik kom in het nauw en wil d r uit. Het lukt echter niet. De muur is te hoog. De muur is te dik.

De muur. Maar nu, ik wil uitbreken. Ik kom in het nauw en wil d r uit. Het lukt echter niet. De muur is te hoog. De muur is te dik. De muur Ik heb een muur om me heen. Nou, een muur? Het lijken er wel tien. En niemand is in staat om Over die muur bij mij te komen. Ik laat je niet toe, Want dan zou je zien Hoe kwetsbaar ik ben. Maar

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

Niet alles verandert in de zorg

Niet alles verandert in de zorg Over wat blijft en wat er verandert in de zorg 15 september 2014, Hercules Diessen Niet alles verandert in de zorg. Gelukkig maar! Er gaat veel veranderen in de zorg. Maar er blijft gelukkig ook veel hetzelfde;

Nadere informatie

Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier

Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier Vraag 1 Hoe heb je zielsliefde ontdekt, en ontdekte je zielsliefde het ook op dat moment? Ik ontmoette haar op mijn werk in de rookruimte. We konden

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar DOELSTELLINGEN Ouders zijn zich ervan bewust dat je altijd en overal communiceert Ouders wisselen ervaringen met elkaar uit over hoe de communicatie met hun pubers verloopt Ouders verwerven meer inzicht

Nadere informatie

U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen.

U leert in deze les toestemming vragen. Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. TOESTEMMING VRAGEN les 1 spreken inleiding en doel U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. Bij toestemming vragen is het belangrijk dat je het op een

Nadere informatie

Openingsgebeden INHOUD

Openingsgebeden INHOUD Openingsgebeden De schuldbelijdenis herzien Openingsgebeden algemeen Openingsgebeden voor kinderen Openingsgebeden voor jongeren INHOUD De schuldbelijdenis herzien De schuldbelijdenis heeft in de openingsritus

Nadere informatie

INFORMATIE 2012. Eigen bijdrage Zorg met Verblijf

INFORMATIE 2012. Eigen bijdrage Zorg met Verblijf INFORMATIE 2012 Eigen bijdrage Zorg met Verblijf Voor wie is deze folder? Woont u in een zorginstelling? Bijvoorbeeld in een verzorgingshuis, een psychiatrische inrichting of een andere instelling waar

Nadere informatie

Nieuwe wetten voor zorg en ondersteuning bij wonen en werken

Nieuwe wetten voor zorg en ondersteuning bij wonen en werken (in)formatieblad - eenvoudig verteld Nieuwe wetten voor zorg en ondersteuning bij wonen en werken november 2014 1 De wet langdurige zorg 4 Woon je in een instelling en heb je 24 uur per dag zorg en ondersteuning

Nadere informatie

met de wmo doet iedereen gewoon mee

met de wmo doet iedereen gewoon mee De Wet maatschappelijke ondersteuning eenvoudig verteld Dit boekje met informatie over de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) legt de belangrijkste onderdelen van de Wmo uit. Wilt u meer weten over

Nadere informatie

KOPPen bij elkaar en schouders eronder. Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen

KOPPen bij elkaar en schouders eronder. Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen KOPPen bij elkaar en schouders eronder Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen Mama, waarom huil je? Mama, ben je nu weer verdrietig? Papa, gaan we naar het zwembad? Waarom niet?

Nadere informatie

Knabbel en Babbeltijd.

Knabbel en Babbeltijd. Knabbel en Babbeltijd. (zorg ervoor dat je deze papieren goed leest, uitprint en meeneemt naar de VBW) Het thema van deze VBW-week is Zeesterren. Het thema is de titel van de week (dus geen kreet of korte

Nadere informatie

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst.

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst. Interview op zaterdag 16 mei, om 12.00 uur. Betreft een alleenstaande mevrouw met vier kinderen. Een zoontje van 5 jaar, een dochter van 7 jaar, een dochter van 9 jaar en een dochter van 12 jaar. Allen

Nadere informatie

Nummer 1 December 2011. Cursusaanbod 2012 Gedeeld verdriet Mindfulness Laat je zelf zien

Nummer 1 December 2011. Cursusaanbod 2012 Gedeeld verdriet Mindfulness Laat je zelf zien Nummer 1 December 2011 Cursusaanbod 2012 Gedeeld verdriet Mindfulness Laat je zelf zien LANDELIJK HEEFT 16% VAN DE JONGEREN PSYCHOSOCIALE PROBLEMEN. Scoop richt zich bij coaching, counseling en training

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Vragenlijst Behoefte als kompas, de oudere aan het roer Deze vragenlijst bestaat vragen naar uw algemene situatie, lichamelijke en geestelijke gezondheid, omgang met gezondheid

Nadere informatie

De Budget Ster: omgaan met je schulden

De Budget Ster: omgaan met je schulden De Budget Ster: omgaan met je schulden Budget Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Budget Ster MOTIVATIE EN VERANTWOORDELIJKHEID STRESS DOOR SCHULDEN BASISVAARDIGHEDEN STABILITEIT FINANCIEEL ADMINISTRATIEVE

Nadere informatie

rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005

rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005 rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005 Provided by Fanart Central. http://www.fanart-central.net/stories/user/fightgirl91/21803/rijm Chapter 1 - rijm 2 1 - rijm Gepaard

Nadere informatie

Online Titel Competentie Groepsfase Lesdoel Kwink van de Week

Online Titel Competentie Groepsfase Lesdoel Kwink van de Week onderbouw Les 1 Online Dit ben ik! Besef van jezelf Forming Ik kan mezelf voorstellen aan een ander. Ken je iemand nog niet? Vertel hoe je heet. Les 2 Online Hoe spreken we dit af? Keuzes maken Norming

Nadere informatie

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1 Zwanger Ik was voor het eerst zwanger. Ik voelde het meteen. Het kon gewoon niet anders. Het waren nog maar een paar cellen in mijn buik. Toch voelde ik het. Deel 1 0-3 maanden zwanger Veel te vroeg kocht

Nadere informatie

Nieuwsbrief zomer 2015 Inhoud o.a.

Nieuwsbrief zomer 2015 Inhoud o.a. Nieuwsbrief zomer 2015 Inhoud o.a. Wat is onafhankelijke cliëntondersteuning Misverstanden over WMO 2015 Mantelzorgcompliment aanvragen Niet vergeten Gehandicaptenraad Westervoort Molenacker 79 6932 JG

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

Charles den Tex VERDWIJNING

Charles den Tex VERDWIJNING Charles den Tex VERDWIJNING 3 Klikketik-tik-tik Het is halftwaalf s ochtends. Marja vouwt een hemd. En kijkt om zich heen. Even staat ze op haar tenen. Zo kan ze over de kledingrekken kijken. Die rekken

Nadere informatie

Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT

Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT ROOS Roos (27) is zeer slechtziend. Ze heeft een geleidehond, Noah, een leuke, zwarte labrador. Roos legt uit hoe je het beste met geleidehond en zijn baas

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

Samenstelling tekst Beppie Brood (teamleider ATC s Amstelduin) Monique van Kollenburg (trainer ATC Amstelduin)

Samenstelling tekst Beppie Brood (teamleider ATC s Amstelduin) Monique van Kollenburg (trainer ATC Amstelduin) Samenstelling tekst Beppie Brood (teamleider ATC s Amstelduin) Monique van Kollenburg (trainer ATC Amstelduin) Lay-out Bob Snel (trainer ATC Amstelduin) Document Versie maart 2007 Meer informatie E-mail:

Nadere informatie

leven met een chronische ziekte

leven met een chronische ziekte leven met een chronische ziekte Een ont-moet spel, voor jezelf en anderen. Als we een chronische ziekte hebben, is er vooral aandacht voor de bestrijding van symptomen. Wat de ziekte met ons zelfbeeld

Nadere informatie

Meldactie AWBZ oktober 2010

Meldactie AWBZ oktober 2010 pagina 1 van 13 Meldactie AWBZ oktober 2010 Inleiding Zeven cliëntenorganisaties werken samen om de gevolgen van de veranderingen in de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) in kaart te brengen.

Nadere informatie

!7": ZORG 'EHANDICAPTENZORG

!7: ZORG 'EHANDICAPTENZORG !7": ZORG 'EHANDICAPTENZORG )NKOOPBELEID,ANGDURIGE :ORG +LANTVERSIE De inkoop van gehandicaptenzorg in 2015 1 Als het nodig is heb je recht op langdurige zorg. Denk aan thuiszorg, verblijf in een verpleeg-

Nadere informatie

Vraag aan de zee. Vraag aan de tijd. wk 3. wk 2

Vraag aan de zee. Vraag aan de tijd. wk 3. wk 2 Bladzijde negen, Bladzijde tien, Krijg ik het wel ooit te zien? Ander hoofdstuk, Nieuw begin.. Maar niets, Weer dicht, Het heeft geen zin. Dan probeer ik achterin dat dikke boek. Dat ik daar niet vaker

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Algemene brochure. voor mensen met een beperking. MEE maakt meedoen mogelijk

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Algemene brochure. voor mensen met een beperking. MEE maakt meedoen mogelijk MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Algemene brochure voor mensen met een beperking MEE maakt meedoen mogelijk 1 Colofon Tekst en samenstelling Eenvoudig Communiceren Amsterdam Afd. Communicatie

Nadere informatie

Nieuwsbrief nr. 3, september 2013. Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen

Nieuwsbrief nr. 3, september 2013. Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen Nieuwsbrief nr. 3, september 2013 Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen Amstelveen, donderdagochtend 29 augustus om 7.45 uur s ochtends op het plein voor het raadhuis. Een vriendelijk

Nadere informatie

Eigen bijdrage Zorg met Verblijf 2013

Eigen bijdrage Zorg met Verblijf 2013 Regelingen en voorzieningen CODE 1.4.3.528 Eigen bijdrage Zorg met Verblijf 2013 brochure bronnen de brochure Eigen bijdrage Zorg met Verblijf 2013 van het CAK (uitgave november 2012). De brochure is ook

Nadere informatie

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou.

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou. JUST BE YOU.NL Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen Marian Palsgraaf - www.justbeyou.nl Het mooiste wat je kunt worden is jezelf. Mijn passie is mensen te helpen

Nadere informatie

VIER EENVOUDIGE TAKTIEKEN OM LASTIGE COLLEGA S VOOR JE TE WINNEN

VIER EENVOUDIGE TAKTIEKEN OM LASTIGE COLLEGA S VOOR JE TE WINNEN E-BLOG VIER EENVOUDIGE TAKTIEKEN OM LASTIGE COLLEGA S VOOR JE TE WINNEN in samenwerken Je komt in je werk lastige mensen tegen in alle soorten en maten. Met deze vier verbluffend eenvoudige tactieken vallen

Nadere informatie

Of misschien zoek je een leuke werkplek of dagbesteding voor jezelf of voor een familielid. Of je wilt iets zinnigs doen in je vrije tijd.

Of misschien zoek je een leuke werkplek of dagbesteding voor jezelf of voor een familielid. Of je wilt iets zinnigs doen in je vrije tijd. Welkom bij De Zijlen Wie wil het niet? Wonen in een prettig dorp of in een leuke buurt. Waar je kunt zijn wie je bent en je leven kunt leiden zoals dat bij jou past. Waar je meedoet aan dat wat er om je

Nadere informatie

Niet eerlijk. Kyara Blaak

Niet eerlijk. Kyara Blaak Kyara Blaak Niet eerlijk Kyara Blaak Kyara Blaak 248media uitgeverij, Steenwijk Grafische realisatie: MDS Grafische Vormgeving Illustraties binnenwerk: Kyara Blaak Alle rechten voorbehouden. Niets uit

Nadere informatie

WAAROM DIT BOEKJE? VERBODEN

WAAROM DIT BOEKJE? VERBODEN WAAROM DIT BOEKJE? Dit boekje gaat over seksuele intimidatie op het werk. Je hebt te maken met seksuele intimidatie als een collega je steeds aanraakt. Of steeds grapjes maakt over seks. Terwijl je dat

Nadere informatie

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave

Nadere informatie

Eigen bijdrage Zorg zonder Verblijf en Wmo 2014. Zorg thuis

Eigen bijdrage Zorg zonder Verblijf en Wmo 2014. Zorg thuis Eigen bijdrage Zorg zonder Verblijf en Wmo Zorg thuis Ontvangt u zorg thuis zoals verpleging of begeleiding? Dit heet Zorg zonder Verblijf. Heeft u hulp bij het huishouden, of een voorziening of hulpmiddel,

Nadere informatie

Tevredenheid over de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)

Tevredenheid over de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) heid over de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) De vragenlijst start hier 1. Volgens onze gegevens heeft u in / hulp bij het huishouden ontvangen. Hoe lang ontvangt u al hulp bij

Nadere informatie

Eigen bijdrage Zorg zonder Verblijf en Wmo INFORMATIE 2012

Eigen bijdrage Zorg zonder Verblijf en Wmo INFORMATIE 2012 Eigen bijdrage Zorg zonder Verblijf en Wmo INFORMATIE 2012 Voor wie is deze folder? Ontvangt u zorg thuis zoals verpleegkundige hulp? Maakt u gebruik van hulp bij het huishouden? Of heeft u een hulpmiddel

Nadere informatie

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne>

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne> Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 Inleiding Timo is een ander mens geworden door zijn grote vriend Tommy. Toch was het niet altijd zo geweest, Timo had Tommy gekregen voor

Nadere informatie

Vragenlijst Depressie

Vragenlijst Depressie Vragenlijst Depressie Deze vragenlijst bestaat uit een aantal uitspraken die in groepen bij elkaar staan (A t/m U). Lees iedere groep aandachtig door. Kies dan bij elke groep die uitspraak die het best

Nadere informatie

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA Hotel Hallo - Thema 4 Hallo opdrachten OPA EN OMA 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer om en

Nadere informatie

Nieuwsbrief Sociaal Domein Kop van Noord-Holland

Nieuwsbrief Sociaal Domein Kop van Noord-Holland Nieuwsbrief Sociaal Domein Kop van Noord-Holland Maandag 28 juli 2014 Nieuwsbrief nummer 3 Colleges Den Helder, Schagen en Hollands Kroon wijzigen samenwerking Sociaal Domein De colleges van Den Helder,

Nadere informatie

Help, mijn papa en mama gaan scheiden!

Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Joep ligt in bed. Hij houdt zijn handen tegen zijn oren. Beneden hoort hij harde boze stemmen. Papa en mama hebben ruzie. Papa en mama hebben vaak ruzie. Ze denken

Nadere informatie

De mantelzorg DER LIEFDE

De mantelzorg DER LIEFDE De mantelzorg DER LIEFDE Ongeveer 3,5 miljoen Nederlanders zorgen onbetaald en langdurig voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevende partner of familielid. Ook op de HAN zijn veel medewerkers

Nadere informatie

Jouw superrelatie start nu!

Jouw superrelatie start nu! Jouw superrelatie start nu! Inleiding Herinner jij je je eerste liefde nog? Was je ook zo ontzettend verliefd? Je kon aan niets anders meer denken. Je hoofd en hart stroomden helemaal over. Je had de meest

Nadere informatie

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS)

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Stel dat dat (te grote wonder) gebeurt, ik betwijfel of dat zal gebeuren, maar stel je voor dat, wat zou je dan doen dat je nu niet doet? (p36)

Nadere informatie

Een greep uit een presentatieviering met als thema: Licht zijn voor anderen

Een greep uit een presentatieviering met als thema: Licht zijn voor anderen Een greep uit een presentatieviering met als thema: Licht zijn voor anderen Openingstekst: (Door een ouder en kind) A. Zeg zou jij het licht aandoen? Je moet opschieten, want het is bijna tijd. Dadelijk

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn

Nadere informatie

Elke locatie heeft een eigen karakter en. eigen specifieke diensten. Maar wel. allemaal vanuit de zorgvisie dat. mensen elkaar nodig hebben.

Elke locatie heeft een eigen karakter en. eigen specifieke diensten. Maar wel. allemaal vanuit de zorgvisie dat. mensen elkaar nodig hebben. uw zorg, onze zorg uw zorg, onze zorg mosae thuiszorg Mosae Thuiszorg is onderdeel van Mosae Zorggroep, samen met de zorglocaties Campagne, Daalhof, Scharwyerveld, Sint Gerlachus en Licht & Liefde. Elke

Nadere informatie

GODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen

GODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen GODS GEZIN Studielessen voor 4-7 jarigen 2003 Geschreven door Beryl Voorhoeve en Judith Maarsen Oorspronkelijk bedoeld voor studie in kleine groepen in de Levend Evangelie Gemeente Gebruikte Bijbelvertaling

Nadere informatie

Wet maatschappelijke ondersteuning. Zorg goed voor elkaar. Informatie over ondersteuning voor u of uw naaste

Wet maatschappelijke ondersteuning. Zorg goed voor elkaar. Informatie over ondersteuning voor u of uw naaste Wet maatschappelijke ondersteuning Zorg goed voor elkaar Informatie over ondersteuning voor u of uw naaste Heeft u onder steuning nodig? U heeft hulp nodig Wat kunt u zelf? Wie kan u helpen? Familie, vrienden,

Nadere informatie

Inknippen van je tongriempje

Inknippen van je tongriempje Wilhelmina Kinderziekenhuis Inknippen van je tongriempje Wat staat er in deze folder Inleiding voor ouders 2 Informatie voor jongeren vanaf 12 jaar 4 Inknippen van het tongriempje 6 Tips 9 Wil je meer

Nadere informatie

September 2008 Door: Charlotte Storm van s Gravesande. Bijbehorende foto's: zie onderaan de tekst. Hallo mede dierenvrienden,

September 2008 Door: Charlotte Storm van s Gravesande. Bijbehorende foto's: zie onderaan de tekst. Hallo mede dierenvrienden, September 2008 Door: Charlotte Storm van s Gravesande Bijbehorende foto's: zie onderaan de tekst Hallo mede dierenvrienden, Na mijn indrukwekkende reis naar India, is mij gevraagd om een kort verhaaltje

Nadere informatie

Gedwongen opname met een IBS of RM *

Gedwongen opname met een IBS of RM * Gedwongen opname met een IBS of RM * Informatie voor cliënten Onderdeel van Arkin Inleiding In deze folder staat kort beschreven wat er gebeurt als u gedwongen wordt opgenomen. De folder bevat belangrijke

Nadere informatie

Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving

Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving Een eigen huis.. Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving M.H. Kwekkeboom (red.) A.H. de Boer (SCP) C.van Campen

Nadere informatie

Maatschappelijk werk (alweer)

Maatschappelijk werk (alweer) Maatschappelijk werk (alweer) Na mijn tweede miskraam heb ik toch weer besloten om het er op te wagen naar maatschappelijk werk te gaan. Ik vond de stap echt wel heel zwaar, want ik hou er niet zo van.

Nadere informatie

!!!!! !!!!!!!!!!!! Uit: Glazen Speelgoed (Tennesse Williams)! (zacht) Hallo. (Ze schraapt haar keel)! Hoe voel je je nu? Beter?!

!!!!! !!!!!!!!!!!! Uit: Glazen Speelgoed (Tennesse Williams)! (zacht) Hallo. (Ze schraapt haar keel)! Hoe voel je je nu? Beter?! Uit: Glazen Speelgoed (Tennesse Williams) Jim Laura Jim Laura Jim wijn aan) Laura Hallo Laura (zacht) Hallo. (Ze schraapt haar keel) Hoe voel je je nu? Beter? Ja. Ja, dankje. Dit is voor jou. Een beetje

Nadere informatie

Thema Kinderen en school. Demet TV. Lesbrief 9. De kinderopvang

Thema Kinderen en school. Demet TV. Lesbrief 9. De kinderopvang Thema Kinderen en school. Demet TV Lesbrief 9. De kinderopvang zoekt opvang voor haar kind. belt naar een kinderdagverblijf. Is er plaats? Is de peuterspeelzaal misschien een oplossing? Gaat inschrijven

Nadere informatie

Hebt u langdurige zorg nodig? CZ zorgkantoor wijst u de weg

Hebt u langdurige zorg nodig? CZ zorgkantoor wijst u de weg Hebt u langdurige zorg nodig? CZ zorgkantoor wijst u de weg Check www.ciz.nl of bel met het CIZ op 088 789 10 00 om te kijken of u zorg kunt krijgen die vergoed wordt vanuit de Wlz. Hoe komt u in aanmerking

Nadere informatie

Maatschappelijke ondersteuning (AWBZ/Wmo)

Maatschappelijke ondersteuning (AWBZ/Wmo) Maatschappelijke ondersteuning (AWBZ/Wmo) Het kabinet wil dat mensen zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen. Daarvoor is het belangrijk dat zorg en maatschappelijke ondersteuning zo dicht mogelijk

Nadere informatie

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Info Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Inhoud INHOUD 1. Waar gaat het over 3 2. Aanraken 4 3. Hoe noem jij dat? 5 4. Baas over

Nadere informatie

Meest gestelde vragen en antwoorden Van AWBZ naar WMO

Meest gestelde vragen en antwoorden Van AWBZ naar WMO Meest gestelde vragen en antwoorden Van AWBZ naar WMO In 2015 gaat er veel veranderen in de zorg. De gemeente krijgt er nieuwe taken bij. Wat betekenen deze veranderingen voor u? 1. Wat gaat er veranderen

Nadere informatie

Eigen bijdrage Zorg zonder Verblijf en Wmo 2013. Zorg thuis

Eigen bijdrage Zorg zonder Verblijf en Wmo 2013. Zorg thuis Eigen bijdrage Zorg zonder Verblijf en Wmo 2013 Zorg thuis Ontvangt u zorg thuis zoals verpleging of begeleiding? Dit heet Zorg zonder Verblijf. Heeft u hulp bij het huishouden, of een voorziening of hulpmiddel,

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

ik? Houd je spreekbeurt over GGNet

ik? Houd je spreekbeurt over GGNet ik? Houd je spreekbeurt over GGNet 1 Houd je spreekbeurt over GGNet Krijg je zelf hulp van GGNet Jeugd? Of je vader/moeder/broer(tje)/zus(je) of iemand anders die je kent? Werkt één van je ouders bij GGNet?

Nadere informatie

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie.

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. De cliënt krijgt een groot vel papier en kleurkrijt. De opdracht is: Teken je gezin van herkomst rond de etenstafel. Een werkvorm

Nadere informatie

Het indicatiebesluit

Het indicatiebesluit Het indicatiebesluit Een budget of zorg in natura In de brief met het indicatiebesluit staat op welke zorg u aanspraak kunt maken. Hoe u de zorg ontvangt, kan per soort zorg verschillen en is afhankelijk

Nadere informatie

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft!

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! Scott de Jong http://www.positiefleren.nl - 1 - Je leest op dit moment versie 2.0 van het Ebook: 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft.

Nadere informatie

Eigen bijdrage Zorg zonder Verblijf en Wmo 2013. Zorg thuis

Eigen bijdrage Zorg zonder Verblijf en Wmo 2013. Zorg thuis Eigen bijdrage Zorg zonder Verblijf en Wmo 2013 Zorg thuis Ontvangt u zorg thuis zoals verpleging of begeleiding? Dit heet Zorg zonder Verblijf. Heeft u hulp bij het huishouden of een voorziening of hulpmiddel,

Nadere informatie

Water Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven.

Water Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven. Water Egypte In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven. Ik ga naar een restaurant in Nederland. Daar bestel ik een glas water. De ober vraagt

Nadere informatie

Spreekbeurt Dag. Oglaya Doua

Spreekbeurt Dag. Oglaya Doua Spreekbeurt Dag Oglaya Doua Ik werd wakker voordat m n wekker afging. Het was de dag van mijn spreekbeurt. Met m n ogen wijd open lag ik in bed, mezelf afvragend waarom ik in hemelsnaam bananen als onderwerp

Nadere informatie

Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft

Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Zorgen en vragen 1 Gezinsinterventie 2 Tien praktische

Nadere informatie

Vragen bij het prentenboek 'De tovenaar die vergat te toveren'

Vragen bij het prentenboek 'De tovenaar die vergat te toveren' De tovenaar tovert De verhalenvertelster vertelt Wat zou een tovenaar allemaal kunnen toveren? Hoe zouden de kinderen zich voelen? Waar zie je dat aan? Is de tovenaar blij/ boos/ verdrietig of bang? Hoe

Nadere informatie

Jezus vertelt, dat God onze Vader is

Jezus vertelt, dat God onze Vader is Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.

Nadere informatie

Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg.

Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg. Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg. Ik begon deze week met het gevoel ik heb er zin in en ik zie wel wat we allemaal gaat gebeuren, ik laat het wel op me afkomen. Na de eerste dag voor

Nadere informatie