Onderzoek klachtenafhandeling steenmarters 2013
|
|
- Mark van der Heijden
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Onderzek klachtenafhandeling steenmarters Rapprt van de Zgdiervereniging
2
3 Onderzek klachtenafhandeling steenmarters 2013 Rapprt nr.: Datum uitgave: 1 nv 2013 Auteur: Illustraties: Prductie Charltte Derriks Vrpagina: Dick Klees, Studi Wlverine Zgdiervereniging Bezekadres: Pstadres: Terniveld ED Nijmegen Pstbus GA Nijmegen Tel.: inf@zgdiervereniging.nl CAH Vilentum Almere Bezekadres: Stadhuisplein XA Almere Pstadres: Tel.: almere@cahvilentum.nl CAH Vilentum, vestiging Almere Pstbus AB Almere Dit rapprt kan geciteerd wrden als: Derriks, C, Klachtenafhandeling steenmarter Rapprt Zgdiervereniging, Nijmegen. De Stichting VZZ, nderdeel van de Zgdiervereniging, is niet aansprakelijk vr gevlgschade, alsmede vr schade welke vrtvleit uit tepassingen van de resultaten van werkzaamheden f andere gegevens verkregen van de Zgdiervereniging; pdrachtgever vrijwaart de Stichting VZZ vr aanspraken van derden in verband met deze tepassing. Niets uit dit rapprt mag wrden verveelvudigd en/f penbaar gemaakt wrden d.m.v. druk, ftkpie, micrfilm f p welke andere wijze dan k, znder vrafgaande schriftelijke testemming van de pdrachtgever hierbven aangegeven en de Zgdiervereniging, nch mag het znder een dergelijke testemming wrden gebruikt vr enig ander werk dan waarvr het is vervaardigd. Zgdiervereniging
4 Inhudspgave VOORWOORD... 2 SAMENVATTING INLEIDING Aanleiding Prbleemstelling Vraagstelling WETGEVING EN BELEID Internatinaal Natinaal MATERIALEN EN METHODEN Inleiding Opzet enquêtes Krantenartikelen nderzek RESULTATEN ENQUÊTES Algemeen Aard en aantallen meldingen en klachten Drverwijzingen Afhandeling Gewenste situatie Nadere analyse Aard en aantallen meldingen en klachten Drverwijzing Afhandeling Gewenste situatie ONLINE KRANTENARTIKELEN ONDERZOEK Inleiding Resultaten Discussie BESCHRIJVING OPLOSSINGEN Inleiding Preventieve plssingen Overlast in huis... 28
5 6.2.2 Overlast m het huis Overlast in de aut Cmmerciële prducten Welke adviezen werken in de praktijk en welke niet DISCUSSIE Vergelijking met Aard en aantallen meldingen en klachten Drverwijzing Afhandeling Gewenste situatie Aard van de klachten He effectief wrden deze klachten aangepakt in verschillende regi s CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN GERAADPLEEGDE LITERATUUR EN WEBSITES BIJLAGE Bijlaga I: Enquête Bijlage II: Enquête Bijlage III: Grafieken...59 Bijlage IV: Lijst van persnen die hebben gereageerd...60
6 VOORWOORD Dit rapprt is geschreven in het kader van een stage van de pleiding Tegepaste Bilgie aan de CAH Almere. Het is vr mij een van de eerste nderzeken die ik zelfstandig heb uitgeverd. Gelukkig heb ik hierin veel begeleiding gehad en z k veel geleerd. Ik heb mijn stage bij de Zgdiervereniging met veel plezier gedaan en wil daarm k alle persneelsleden van de Zgdiervereniging bedanken vr hun vriendelijkheid en bijdrage aan het nderzek. In het bijznder wil ik mijn stagebegeleider vanuit de Zgdiervereniging bedanken, Hans Hllander. Ik heb erg veel aan de gesprekken en tussentijdse tips gehad. Ok Neeltje Huizenga en Stefan Vreugdenhil wil ik bedanken vr alle begeleiding en gede feedback. Daarnaast wil ik Martijn van Oene bedanken vr zijn bijdrage aan de grafische kaarten in het rapprt en Barbara Pattikawa vr alle adresgegevens. Dit heeft mij allebei erg p weg gehlpen. Het KAD (Kennis- en adviescentrum Dierplagen) wil ik daarnaast graag bedanken vr de adresgegevens van de bestrijders. Ik wens u als lezer veel plezier met het drlezen van mijn stagerapprt. Charltte Derriks 2
7 SAMENVATTING De steenmarter det het mmenteel erg ged in Nederland. Dit is helaas niet altijd z geweest. Na de tweede wereldrlg waren er ng maar een paar steenmarters ver, mdat deze werden bejaagd m hun mie vacht. Sinds de steenmarter beschermd is in de Flra- en faunawet mag deze niet meer bejaagd f verstrd wrden, waardr de steenmarter alweer een aardige cmeback in ns land heeft gemaakt. De steenmarter kan helaas k verlast met zich mee brengen, aangezien deze graag in huizen, schuren en aut s verblijft. De Zgdiervereniging wil graag weten f met de tename in verspreiding de verlast van steenmarters k is tegenmen. Het nderzek is uitgeverd dr middel van een enquête. Deze enquête is grtendeels gelijk gebleven aan de enquête uit 1998 (eerder nderzek steenmarterverlast, Hans Hllander). Hierdr knden de nderzeksresultaten vergeleken wrden met die uit De enquête is naar 349 rganisaties verznden via een nline prgramma, Surveymnkey. Van de 349 rganisaties hebben er 119 gereageerd p de nline enquête. Van deze rganisaties heeft ngeveer een kwart een tename in het aantal klachten gehad sinds De aard van de klachten lpt erg uiteen, maar de meeste klachten zijn tch wel het drbijten van kabels f rubbernderdelen van aut s, gevlgd dr stank en geluidsverlast. De meeste klachten kmen binnen in de lente. Merendeel van de rganisaties stuurt klachtindieners dr naar een centraal meldpunt. Het aantal klachten dat binnenkmt per rganisatie (>30) is afgenmen ten pzichte van 1990 met circa 33%. Wel zegt 25% van de respndenten van de enquête uit 2013 dat zij een tename in het aantal klachten hebben gehad in de laatste 10 jaar. De meeste klachten die binnenkmen bij respndenten zijn de klachten ver schade f drgebeten autkabels. De klachten die k veel vrkmen zijn stank en geluidsverlast binnenshuis. De prvincies Nrd-Brabant, Gelderland, Overijsel en Friesland hebben de klachtenafhandeling van steenmarterverlast ged geregeld. Nrd-Brabant en Friesland hebben beide een centraal meldpunt, waarnaar veel drverwezen wrd dr gemeentes. Over de verige prvincies is weinig bekend. Uit de enquête zijn geen nieuwe plssingen gekmen vr steenmarterverlast. Veel rganisaties spreken elkaar tegen in wat wel en wat niet werkt. Wel is gebleken welke plssingen het meest effectief kunnen zijn. De preventieve plssingen zals het huis marterdicht maken, alle beschutting sneien, gaas aanbrengen nder de mtrkap en bmkragen aanbrengen rndm bmen en regenpijpen zijn het meest effectief. 3
8 1 INLEIDING 1.1 Aanleiding De steenmarter (Martes fina) is een zgdiersrt die zich de laatste jaren erg snel vanuit het sten van Nederland heeft verspreid (Figuur 1). Aangezien de steenmarter verlast en schade kan bezrgen, wil de Zgdiervereniging graag weten f met de uitbreiding van het leefgebied het aantal meldingen en klachten van verlast en schade k is tegenmen en welke maatregelen effectief zijn m deze te vrkmen. In 1998 is al eerder een nderzek gedaan naar klachtenafhandeling wat betreft beschermde zgdieren waarnder de steenmarter (Hllander, 1998). Er werden destijds jaarlijks circa 750 klachten en meldingen afgehandeld. Deze klachten kwamen vral uit het sten van Nederland. Een andere aanleiding vr dit nderzek is dat het jaar 2013 dr de Zgdiervereniging is uitgerepen tt het jaar van de steenmarter. In dit jaar wrdt extra aandacht aan de steenmarter besteed. Figuur 1: verspreiding steenmarter 4
9 1.2 Prbleemstelling De steenmarter is een beschermende diersrt die schade en verlast verrzaakt. Omdat de steenmarter wettelijk beschermd is in de Flra- en faunawet, zijn er veel beperkingen in het tegen gaan van de verlast en het beperken van de schade. In dit nderzek wrdt gekeken naar welke plssingen er vr dit prbleem zijn en wat de actuele mvang van het huidige prbleem is. 1.3 Vraagstelling Het einddel van dit prject is een beeld vrmen van: Is er een tename f afname van het aantal klachten met betrekking tt steenmarters ten pzichte van de jaren 90? Wat is de aard van de klachten? He effectief wrden deze klachten aangepakt in verschillende regi s? Welke plssingen zijn het meest effectief binnen de kaders van de Flraen faunawet? 5
10 2 WETGEVING EN BELEID 2.1 Internatinaal Tabel 1: Wetgeving Bern-cnventie steenmarter Internatinale verdragen en vereenkmsten Bern-cnventie Namen vlgens publicatie Publicatie Nederlands Wetenschappelijk Categrie Subcategrie Martes fina srt van appendix III Cnventin n the Cnservatin f Eurpean Wildlife and Natural Habitats, Appendix III (selectie Nederlandse srten: EL&I) Internatinaal wrdt de steenmarter beschermd nder de Bern-cnventie. Dit is een verdrag dat in 1979 werd geslten dr de Raad van Eurpa. Het del van het verdrag is het behud van bedreigde wilde dieren en plantensrten, waarnder dus k de steenmarter. Het verdrag kent 3 categrieën; srt van appendix I, srt van appendix II en srt van appendix III. Onder de srten van appendix I vallen alle plantensrten die strikt beschermd meten wrden. De diersrten die strikt beschermd meten wrden staan in appendix II. In appendix III staan de diersrten die beschermd zijn, waarnder k de steenmarter. Overigens is de steenmarter niet beschermd p grnd van de Habitatrichtlijn. De Habitat- en Vgelrichtlijn zijn richtlijnen waar landen die lid zijn van de EU zich aan meten huden. Deze richtlijnen zijn geïmplementeerd in de Nederlandse Flra- en faunawet. 6
11 2.2 Natinaal Tabel 2: wetgeving Flra- en faunawet vr steenmarter Wetgeving Flra- en faunawet Namen vlgens publicatie Publicatie Nederlands Wetenschappelijk Categrie Subcategrie beschermde srt als bedeld in artikel 3 en 4 Staatscurant 2001, 220, artikel 4.1.a diersrt waarvan gefkte dieren zijn vrijgesteld van artikel 9, 10, 11 en 13.1 Staatscurant 2005, 23, Steenmarter Martes fina beschermde srt waarvr p basis van artikel 75.4 een vrijstelling met gedragscde geldt van artikel 8 t/m 12 f een ntheffing ndig is met lichte tets niet gepubliceerd De steenmarter is in Nederland beschermd zals beschreven in de Flra- en faunawet. Deze wet beschermt de in het wild vrkmende diersrten en plantensrten. De Vgelrichtlijn en Habitatrichtlijn zijn geïmplementeerd in de Flra- en faunawet. De regels in de Flra- en faunawet gaan nder andere ver jacht, beheer, schadebestrijding, handel in dieren en planten en het bezit van bedreigde dieren en planten. Beschermde diersrten zijn vral dieren die van nature in Nederland vrkmen met uitzndering van de gedmesticeerde dieren en inheemse dieren waar wel p gejaagd mag wrden, zals de bruine rat en enkele vissrten. Vr de dieren die beschermd zijn, zals de steenmarter, met een ntheffing wrden aangevraagd vr men de dieren schade mag tebrengen. Beschermde diersrten mgen niet gedd, verntrust f in bezit gehuden wrden. Ok staat in de wet dat de vaste rust- f verblijfplaatsen niet vernield f verstrd mgen wrden. 7
12 3 MATERIALEN EN METHODEN 3.1 Inleiding Het nderzek is uitgeverd dr middel van het nline verzenden van een enquête naar gemeentes (figuur 2), Prvincies, bestrijders en wningbuwcöperaties in het sten van het land. De verige delgrepen zijn k gekzen in het sten en zuiden van het land, maar deze zijn niet in het kaartje pgenmen. De enquêtes zijn naar deze gebieden verstuurd mdat dit het actuele verspreidingsgebied is van de steenmarter. Vr de zekerheid is de grens van het nderzeksgebied iets westelijker drgetrkken i.v.m. verdere verspreiding. In de enquête zijn de vlgende hfddelen ter sprake gekmen: 1. Aard en aantallen meldingen en klachten die de prvincies, bestrijders en wningbuwcöperaties ntvangen. 2. Waarnaar de klachtindieners wrden drverwezen en f er gebruik wrdt gemaakt van een centraal meldpunt. 3. He de klachten binnen deze rganisatie wrden afgehandeld en welke adviezen en plssingen gebden wrden. 4. Mening van de deelnemer ver de huidige situatie van de klachtenafhandeling in Nederland. 3.2 Opzet enquêtes Figuur 2: Gemeentes waarnaar de nline enquête verstuurd is De afhandeling van klachten verschilt per prvincie en k per bestrijdingsrganisatie. Met de enquête is geïnventariseerd welke gemeentes en rganisaties klachten en meldingen ntvangen en he zij deze afhandelen. Daarnaast richtte de enquête zich p welke adviezen er gegeven wrden tegen steenmarterverlast en welk van deze adviezen k in de praktijk werken. De enquête is verstuurd naar gemeentes, bestrijders en wningbuwrganisaties. In 8
13 bijlage IV staat een verzicht van alle rganisaties en respndenten die de enquête hebben ingevuld. De enquête is in ttaal naar 349 rganisaties verstuurd. Onder deze rganisaties vielen 238 gemeenten, 42 wningbuwverenigingen en 69 bestrijdingsrganisaties. De enquête is zveel mgelijk identiek gebleven aan de enquête uit 1998 zdat de uitkmsten met elkaar vergeleken knden wrden. Er zijn wel een paar vragen geschrapt die niet meer van tepassing zijn. Tevens zijn er een aantal nieuwe vragen aan de enquête tegevegd m te achterhalen f er sprake is van een tename f afname. Eveneens welke adviezen gegeven en welke maatregelen tegenwrdig genmen wrden. De enquête is te vinden in bijlage I. In bijlage II is de riginele enquête uit 1998 te vinden. De enquête is ingeverd in het nline prgramma: Surveymnkey. Dit is een prgramma waarin men zelf een enquête kan maken. Nadat de enquête in surveymnkey was ingevuld kn deze verznden wrden dr adressen in te veren. Aangezien niet alle respndenten gereageerd hadden na de eerste maand is er een herinneringsmail gestuurd naar alle respndenten die ng niet gereageerd hadden. Het verzamelen van de data is, net als het inveren van de enquête, via de site van Surveymnkey gegaan. Deze site verwerkt alle binnengekmen data tt tabellen en grafieken. De pen vragen werden helaas niet dr deze site verwerkt. 3.3 Krantenartikelen nderzek Ter aanvulling van het nderzek is er een krantenartikelennderzek gedaan. De krantenartikelen zijn nline pgezcht van 1900 tt De uitwerking van dit nderzek is te vinden in hfdstuk 5. 9
14 4 RESULTATEN ENQUÊTES 4.1 Algemeen Het gaat hier ver het aantal klachten en meldingen, de aard ervan, f de klachten gebnden zijn aan bedrijven f particulieren en f deze seizensgebnden zijn. Er zijn in ttaal 119 enquêtes binnen gekmen, dit is een respns van +/- 34%. Deze zijn niet allemaal vlledig ingevuld, 97 respndenten hebben de enquête vlledig ingevuld. De enquête is naar ttaal 349 rganisaties gestuurd. Tabel 3: Respns per delgrep Organisatie Aantal Aantal ingevuld Respns in % verznden Gemeenten en prvincies % Bestrijdings- en verige % rganisaties Wningbuwverenigingen % Onbekend (respndenten die niet de rganisatie hebben ingevuld) - 9 8% 4.2 Aard en aantallen meldingen en klachten Heveel meldingen m.b.t. steenmarters kmen er jaarlijks bij uw rganisatie binnen? Heeft uw rganisatie sinds 2005 een tename in het aantal klachten ver steenmarters gehad? 10
15 Wat is de aard van de meldingen die binnenkmen? Wat zijn de meest vrkmende meldingen? De meest vrkmende meldingen zijn klachten/verlast binnenshuis (>80%) gevlgd dr schade aan aut s (<50%). De verige meldingen betreffen vral geluidsverlast, melding van aanwezigheid f een vraag m infrmatie <30% van het ttaal van 75 reacties. Wat is de aard van de klachten? Wat zijn de meest vrkmende klachten? De meeste klachten betreffen stank d.m.v. vervuiling en geluidsverlast (>60%) gevlgd dr klachten ver schade en aanwezigheid (>30%) uit een ttaal van 63 reacties. 11
16 In welk(e) seizen(en) kmen de meeste meldingen vr? In heveel prcent van de gevallen blijkt de verlast niet van een steenmarter te kmen? Kmen de meldingen van bedrijven f particulieren? 12
17 Wat is de verhuding tussen particulieren en bedrijven (prcentueel)? 4.3 Drverwijzingen De vragen hier gaan ver he een bedrijf met ntvangen klachten en meldingen m gaat. Stuurt een bedrijf indieners dr f wrden deze drverwezen, he wrden de meldingen afgehandeld, kan een melding telefnisch wrden afgemeld en wanneer prfessinele hulp wrdt ingeschakeld. Neemt uw rganisatie zelf klachten in behandeling f stuurt u indieners dr naar andere rganisaties? Maakt uw rganisatie gebruik van een centraal meldpunt? 13
18 Waarheen wrden indieners anders drgestuurd? Indien klachten niet in behandeling wrden genmen en k niet wrden drgestuurd, kmt dit mdat: 4.4 Afhandeling Hier gaat het ver de manier waarp klachten en meldingen wrden afgehandeld binnen de rganisatie. Is er binnen de rganisatie een nderverdeling te maken tussen urgente en minder urgente klachten en he wrden deze dan pgelst. Is er een nderverdeling te maken in urgente en minder urgente klachten? 14
19 He wrden meldingen afgehandeld? Wanneer kan een melding telefnisch wrden afgehandeld? Wanneer wrdt prfessinele hulp ingeschakeld? Heveel persnen behandelen de meldingen in uw rganisatie? Antwrd Reacties 1 27% 2 32% 3 25% 4 11% >4 5% Ttale aantal respndenten: 44 De meeste rganisaties hebben 1 tt 2 mensen in dienst die de meldingen betreft steenmarters behandelen. Een enkele rganisatie heeft er meer dan 4 in dienst. 15
20 Welke stappen drlpt een melding (van begin tt einde)? De vlgrde van de stappen die een melding drlpt verschillen heel erg per rganisatie. Bij de meeste bedrijven kmt eerst de melding binnen bij een telefnische centrale, vervlgens wrdt er advies gegeven en z ndig een vrijwilliger f deskundige ingeschakeld. Nadat er een huisbezek heeft plaatsgevnden vindt er meestal ng een srt van evaluatie/cntrle plaats d.m.v. te mailen f bellen. Wrdt er gebruik gemaakt van een handleiding f vragenfrmulier bij het behandelen van een melding? Werken er meerdere rganisaties met deze frmulieren/handleiding? In heverre wrden klachten pgelst? 16
21 Indien mensen een negatieve huding hebben t..v. steenmarters, is de ervaring dan dat mensen telefnisch te vertuigen zijn van het nut van de steenmarter en waarm ze beschermd zijn? Of is het ndig dat een deskundige deze mensen bezekt? Welke maatregelen neemt uw rganisatie tegen steenmarterverlast? De meeste rganisaties geven alleen advies tegen steenmarterverlast, dit zijn vral gemeentes. De verige rganisaties den vral aan wering. Dit den zij dr het huis marterdicht te maken. Is er na de afhandeling van een melding/klacht ng vervlgcntact met de indiener? Welke reacties ntvangt u van de indieners ver de afhandeling van hun melding/klacht? Vindt er binnen uw eigen rganisatie een evaluatie plaats van meldingen/klachten (bijv. f bepaalde plssingen/strategieën gunstig uitpakken)? 17
22 Is er behefte aan een reginale f landelijke wrkshp/sympsium ver steenmarterverlast? Wat vindt u van de huidige manier waarp meldingen binnen uw rganisatie wrden afgehandeld? 4.5 Gewenste situatie Hier gaat het m de mening ver klachtenafhandeling in het algemeen, waar de verantwrdelijkheid hrt te liggen, f een centraal meldpunt gewenst is en f de bendigde infrmatie vr klachtenafhandeling ged te vinden is. Waar dient vlgens u de verantwrdelijkheid vr afhandeling van klachten m.b.t. steenmarters te liggen? 18
23 Wat vindt u van de manier waarp klachten m.b.t. steenmarters in Nederland wrden afgehandeld? Is een centraal meldpunt gewenst? Gebruikt u bestaand vrlichtingsmateriaal bij de afhandeling van klachten m.b.t. steenmarters? Kunt u gemakkelijk de bendigde infrmatie vinden? 19
24 4.6 Nadere analyse Aard en aantallen meldingen en klachten Per jaar kmen er bij 74% van de rganisaties maar 0-10 meldingen binnen die steenmarters betreffen. Er zijn veel rganisaties die geen tename in het aantal klachten f meldingen hebben gehad (51%). Van alle rganisaties heeft 25% wel een flinke tename in het aantal klachten f meldingen gehad. De aard van de meldingen en klachten die binnenkmen is erg divers. De meeste meldingen die binnenkmen zijn klachten/verlast van steenmarters binnenshuis (49%) gevlgd dr klachten/meldingen van drgebeten rubbernderdelen van aut s (48%). De rest van de meldingen zijn vral: Melding van aanwezigheid (35%) Klachten/verlast van steenmarter buitenshuis (tuin, erf, schuurtje) (34%) De meldingen die niet zveel vrkmen zijn meldingen van dde/gewnde steenmarters (18%), drgebeten telefnkabels (7%) en predatie p kippen/huisdieren. Er zijn k een aantal rganisaties waarbij helemaal geen meldingen zijn binnengekmen (30%). De aard van de klachten lpt erg uiteen. Tch is schade aan kabels f aut s de klacht die het meeste Figuur 3: Aard van de klachten vrkmt bij veel rganisaties (57%). Stank en geluidsverlast zijn klachten die eveneens veel vrkmen met ruim 47%. Klachten die ng meer veel vrkmen zijn: Angst/nbehagen tegenver het dier (37%) Vervuiling (37%) Dden van huisdieren/kippen en het graven van gaten zijn klachten die k vaak binnen zijn gekmen bij rganisaties. Bij 26% van de rganisaties zijn geen klachten binnengekmen. De meeste klachten en meldingen kmen vr in de lente (70%). Tch kmen er in de zmer (43%), herfst (43%) en winter (38%) k ng aardig wat klachten binnen. Bij smmige rganisaties kmen er het hele jaar dr even veel klachten binnen. In de lente en zmer kmen vral veel klachten binnen betreft stank en geluidsverlast. Dit kmt waarschijnlijk drdat de steenmarter dan het meest actief is en vaak jngen heeft. Aangezien een steenmarter niet z makkelijk te sptten is, Figuur 4: In welk seizen de meeste meldingen 20
25 is het meilijk m vast te stellen f de verlast daadwerkelijk van een steenmarter kmt. Uit de enquête blijkt dat in smmige gevallen het dan k vrkmt dat de verlast van een muis wrdt verward met de verlast van een steenmarter. In 0-25% van de gevallen blijkt het vaak geen steenmarter te zijn (51%). Tch heeft 32% van de rganisaties ng nit z n verwarring meegemaakt. Bij 62% van de rganisaties kmen de meldingen/klachten vrijwel alleen van particulieren. 37% van de rganisaties krijgt van zwel particulieren als bedrijven klachten en meldingen binnen. Er zijn maar weinig rganisaties die alleen meldingen van bedrijven krijgen, dit gebeurt namelijk maar bij 1,41% van de rganisaties. De verhuding tussen meldingen van particulieren en bedrijven is bij de meeste rganisaties 75:25% (36%). Bij 32% van de rganisaties is 100% van de meldingen die binnen kmen van particulieren Drverwijzing 59% van de rganisaties neemt klachten zelf in behandeling. De klachten en meldingen wrden drgestuurd bij 33% van de rganisaties. Van deze rganisaties stuurt 60% de indieners dr naar een centraal meldpunt. Een aantal van deze meldpunten zijn: Meldpunt vr vleermuizen en steenmarters in gebuwen. Pstbus 90150, 5600 RB Eindhven en L.schrfer@eindhven.nl (Nrd- Brabant) Klant Cntact Center Gemeente Barneveld (Gelderland) Netwerk Nrd-Brabant vr meldingen van vleermuizen en steenmarters in gebuwen (Nrd-Brabant) BDL Bestra te Stein (Limburg) Smmige rganisaties maken gebruik van een eigen meldpunt in de gemeente zelf f prvincie. Van de rganisaties die indieners niet naar een centraal meldpunt drverwijzen, verwijst 20% indieners dr naar de Zgdiervereniging. 11% van de rganisaties stuurt indieners dr naar het KAD (Kenniscentrum Dierplagen) en 9% naar de prvincies. Maar 3% van de rganisaties verwijst dr naar de Reginale veterinaire inspectie f dierenambulance. 69% van de rganisaties sturen dr naar andere punten zals adviesbureaus, landschapsbeheer f een particulier. Een aantal rganisaties sturen klachten niet dr en nemen deze k niet in behandeling, dit is ngeveer 9%. Hiervan zegt 62,5% dit niet te den mdat klachtenafhandeling niet tt de taak van de rganisatie wrdt gerekend. De verige 37,5% stuurt indieners niet dr mdat ze nbekend zijn met rganisaties die wel klachten kunnen afhandelen Afhandeling Bij geen van de rganisaties wrden klachten enkel telefnisch afgehandeld. Er wrdt altijd hulp p maat aangebden. Bij 66% van de rganisaties wrdt een klacht in eerste instantie altijd telefnisch afgehandeld dr middel van advies. 21
26 Als dit advies niet blijkt te helpen, vind er een huisbezek plaats. Bij 34% van de rganisaties wrdt al meteen een deskundige ingeschakeld. Vral bij ernstige verlast wrdt meteen een deskundige ingeschakeld, dit zdat mensen niet zelf actie gaan ndernemen. 32% van de rganisaties maakt dan k nderscheid tussen urgente en minder urgente klachten. Prfessinele hulp wrd dan k bij 52% van de rganisaties ingeschakeld bij ernstige verlast f klachten. Bij maar 10% van de rganisaties wrdt al een prfessinal ingeschakeld als iemand een dde f gewnde steenmarter heeft gevnden. Een aantal van de rganisaties gaat altijd kijken als er een melding binnenkmt f alleen als de klant dat wilt. Een klein aantal van de rganisaties det dit niet en schakelt k nit prfessinele hulp in. Het aantal persnen dat de klachten en meldingen afhandelt varieert per rganisatie tussen de 1 en 5. De meeste rganisaties hebben 2 mensen die deze afhandeling den. Van alle rganisaties maakt maar 20% gebruik van een handleiding f vragenfrmulier tijdens de afhandeling van klachten. Er zijn maar weinig rganisaties die gebruik maken van dezelfde frmulieren f handleidingen. De stappen die een melding drlpt, variëren erg per rganisatie. Bij de meeste rganisaties drlpt een melding de vlgende 4 stappen: Binnenkmst melding/klacht bij de telefnische centrale Er wrdt advies gegeven aan de indiener Z ndig wrdt er een deskundige ingeschakeld vr een huisbezek Naderhand vindt er ng een cntrle gesprek plaats met de klant Klachten kunnen helaas niet altijd wrden pgelst. 52% van de rganisaties zegt klachten niet altijd te kunnen plssen. Dit kmt vlgens de meeste rganisaties dr de beschermde status van de steenmarter. Vral in de zmer is het meilijk m klachten te behandelen, mdat veel steenmarters dan jngen hebben. Ok wil de indiener niet altijd meewerken aan de preventiemaatregelen, de klachten kunnen k p deze manier niet wrden pgelst. Een aantal van de rganisaties zegt klachten niet vlledig te kunnen plssen znder ntheffing van de Flra- en faunawet. Niet alle rganisaties behandelen de klachten, 10% zegt de klachten alleen te registreren. Hewel niet alle klachten pgelst kunnen wrden, zegt merendeel van de rganisaties (namelijk 63%) dat indieners tch tevreden zijn ver de afhandeling van hun klacht. Aangezien de steenmarter wettelijk beschermd wrdt, is het vr veel rganisaties alleen mgelijk m weringsadvies te geven: het afdichten van gaten, begreiing weghalen en bjecten die tegen de gevel staan verwijderen. Krtm, het huis marterdicht maken. Ditzelfde advies wrdt k vr verlast in de aut gegeven. De tegangswegen blkkeren dr het plaatsen van een rster nder de aut. 80% van de rganisaties is tevreden ver de manier waarp meldingen binnen hun rganisatie wrden afgehandeld. 56% zegt dan k geen behefte te hebben aan een reginale f landelijke wrkshp f sympsium ver steenmarters. De 20% ntevredenheid kmt vral dr de wettelijke beperkingen waardr klachten niet altijd pgelst kunnen wrden. 22
27 4.6.4 Gewenste situatie De meeste rganisaties zijn het erver eens dat de verantwrdelijkheid vr de afhandeling van klachten met betrekking tt steenmarters bij de gemeentelijke diensten behrt te liggen. Een derde vindt dat deze verantwrdelijkheid bij de prvincies ligt. Een enkeling vindt dat deze verantwrdelijkheid bij de burger zelf ligt. Veel rganisaties zeggen klachten vaak niet p te kunnen lssen mdat de Flraen faunawet hen in de weg zit. Een aantal rganisaties zijn daarm pas tevreden als de wet wat wrdt versepeld f aangepast. 35% van de rganisaties zijn tevreden ver de manier waarp de klachten mmenteel wrden afgehandeld in Nederland. Ongeveer 20% is ntevreden en vindt dat er dringend verandering ndig is. Wat er vlgens respndenten met veranderen: 5. Meer gemeenten zuden een Meldpunt meten hebben 6. Verantwrdelijkheid zu niet bij de gemeente meten te liggen 7. Burgers meten makkelijker aan infrmatie kunnen kmen en meer vrlichting is gewenst 8. Onbekendheid,dr tename zal kennis/verspreid tenemen 9. Er met een gede terugkppeling kmen 10.ntheffingen zuden eenvudiger verstrekt meten wrden bij ernstige verlast, afhankelijk van de regi (in st nederland nu veel verlast) er zu k iets sepeler met de Flra- en faunawet mgegaan meten wrden De bendigde infrmatie ver steenmarters is vlgens de meeste rganisaties gemakkelijk te vinden. 54% van de rganisaties verzamelt deze infrmatie zelf nline bij nder anderen: KAD BDL Bestra Meldpunt vleermuizen en steenmarters Netwerk Nrd-Brabant vr meldingen van vleermuizen en steenmarters in gebuwen De Zgdiervereniging 13% gebruikt infrmatie van de eigen rganisatie. Tch zegt 16% dat de bendigde infrmatie meilijk te vinden is. Prvinciaal is een centraal meldpunt gewenst vlgens 44% van de rganisaties. 43% vindt dat klachten prima p gemeentelijk niveau pgelst kunnen wrden. 23
28 Aantal krantenberichten 5. ONLINE KRANTENARTIKELEN ONDERZOEK 5.1 Inleiding Om de verlast dr de jaren heen beter weer te kunnen geven, is er een aanvullend krantennderzek gedaan. Er is nline gezcht naar artikelen die ver steenmarterverlast gaan. Een van de brnnen die hiervr gebruikt is, is de Kninklijke Biblitheek Histrische Kranten. Verder zijn actuele brnnen gebruikt zals de Telegraaf, het AD, De Vlkskrant en ng een aantal reginale kranten zals de Gelderlander. 5.2 Resultaten Er zijn 28 artikelen ver verlast dr steenmarters gevnden. In figuur 5 zijn deze p jaar van publicatie uitgezet. Het lijkt dat er in de lp van de tijd sprake is van een tename van het aantal klachten. Dit wrdt mgelijk verrzaakt dr de uitbreiding van het leefgebied van de steenmarter Jaar Figuur 5: Aantal krantenartikelen per jaar De krantenartikelen zijn samengevat in tabel 4, waarbij behalve het jaar van publicatie en de brn k de plaats, het bject waar verlast plaatsvnd en de aard van de verlast zijn aangegeven. Tabel 4: krantenartikelennderzek Titel Jaar Plaats Object Aard Brn Het buitenleven 1924 Onbekend Berderijen Rven van kippen, eieren en duiven Steenmarter 1990 Nijmegen Aut s en zlders Drbijten van wrdt stadsdier kabels en vernachten p zlders Marter jaagt paar huis uit 1990 Wijlré Huis Geluidsverlast, stank en vchtplekken De Telegraaf De Telegraaf Limburgs dagblad 24
29 Steenmarters p zlder Steenmarter maakt nest bij brandstftank Varentjes huden renvatie p We prberen van alles m de marter te verjagen Wel meer klachten, niet meer steenmarters Een nest met die vgels, nten en stank Steenmarters negeren kasten in Overstegen Steenmarter terrriseert Millingen Marters teisteren Terbrg Strmlp p meldpunt verlast steenmarters 1992 Winschten Kantr Stank d.m.v. uitwerpselen 2006 Nijmegen Aut Lek van een slang bij de tank dr aanwezigheid nest steenmarter 2007 Terbrg Wningen Aanwezigheid steenmarter in het pand 2008 Kesteren Aut Drgebeten kabels 2008 De Achterhek Overlast in huizen, aut s en schuurtjes Schade 2008 Winterswijk Wningen Drgebeten kabels, urinevlekken, nesten bven de badkamer, stank 2008 Detinchem Wningen Stank- en geluidsverlast 2009 Millingen Aut s Drknagen van bugiekabels en kelwaterslangen 2009 Terbrg Aut s Drknagen van rubberen leidingen, prien nder mterkap 2009 Millingen Aut s Tientallen klachten schade aut s Nieuwsblad van het nrden De Gelderlander De Gelderlander De Gelderlander De Gelderlander De Gelderlander De Gelderlander De Gelderlander De Gelderlander De Gelderlander Steenmarters bezrgen ANWB extra De urine lekt dr het plafnd van de schl Plaag van vlien en steenmarters p Gelderse basisschl Kerk sluit dr vlien Steenmarter plaagt bedrijf in Dieren 2010 Kampen Aut s Stukbijten van de bedrading 2011 Rijnwaarden Basisschl Vlienplaag, uitwerpselen en kadavers van pridieren tussen de plafnds 2011 Gelderse Tlkamer Basisschl Vlienplaag dr aanwezigheid van steenmarters 2011 Detinchem Kerk Vlienverlast dr aanwezigheid steenmarter 2011 Dieren Badkamerspeciaalzaa k Vraatschade aan plafnd en stankverlast dr urine en achtergelaten priresten De Vlkskrant De Vlkskrant De Vlkskrant De Vlkskrant De Gelderlander Steenmarters dwingen schl tt verhuizen 2011 Gelderse Tlkamer Basisschl Urine dr het plafnd, vlien verlast en stank De Vlkskrant Schl dicht m steenmarters 2011 Tlkamer Basisschl Latrines, stankverlast, luchtwegenklachte n. De Vlkskrant 25
Gespreksleidraad WOII geïnteresseerden
Gespreksleidraad WOII geïnteresseerden Delstellingen Diepgaand inzicht krijgen in infrmatiebehefte m.b.t. WOII persnlijke betekenis WOII ntstaan interesse in WOII beiende/interessante thema s gebruik en
Nadere informatieCMD EVALUATIE STAGEBEDRIJVEN 2014
CMD EVALUATIE STAGEBEDRIJVEN 2014 Inhud Respns... 1 Samenvatting van de resultaten... 1 Vragen ver de pleiding... 2 Vragen ver de stagiair... 3 Wat ziet u als sterke punten van de pleiding CMD?... 4 Wat
Nadere informatieEkelmans & Meijer Advocaten (Rechten)
Evaluatie-rapprt STEP In-husedag bij Ekelmans & Meijer Advcaten (Rechten) -- INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE. WOORD VOORAF. RESULTATEN VAN DE ATTITUDE-METING VÓÓR DE IN-HOUSEDAG. RESULTATEN VAN DE ATTITUDE-METING
Nadere informatieResultaten Nationale Vergelijkingsmonitor
Resultaten Natinale Vergelijkingsmnitr Pricewise is de grtste nafhankelijke vergelijkingssite die zwel energie, verzekeringen als telecm vergelijkt. In de jaarlijks terugkerende Natinale Vergelijkingsmnitr
Nadere informatieRapport. Bekend maakt bemind Onderzoek naar de bekendheid van en waardering voor het Expertisecentrum Veilige Publieke Taak
Rapprt Bekend maakt bemind Onderzek naar de bekendheid van en waardering vr het Expertisecentrum Veilige Publieke Taak Over het CAOP Het CAOP is hét kennis- en dienstencentrum p het gebied van arbeidszaken
Nadere informatieHuiswerk Informatie voor alle ouders
Nummer 6 mei 2010 Huiswerk Infrmatie vr alle uders Huiswerk en efening Ged leren lezen en rekenen is belangrijk, want je hebt deze vaardigheden in het dagelijks leven veral ndig. Kinderen ged leren lezen
Nadere informatieKlachtenreglement Zorgkantoor DWO/NWN
Klachtenreglement Zrgkantr DWO/NWN Januari 2015 1. Algemene bepalingen De Wet langdurige zrg (Wlz) is vanaf 1 januari 2015 van kracht. Deze wet wrdt uitgeverd dr de zrgkantren. Deze kantren zijn vr smmige
Nadere informatieTips Digiduif. 1. U logt in op digiduif met uw e-mail adres en wachtwoord.
Tips Digiduif 1. U lgt in p digiduif met uw e-mail adres en wachtwrd. 2. U kiest de knp instellingen. Op de vlgende pagina s kunt u allerlei zaken invullen en aanpassen die bij uw accunt hren. Tevens zit
Nadere informatieVeel gestelde vragen huurbeleid 18 oktober 2012
Veel gestelde vragen huurbeleid 18 ktber 2012 Algemeen: 1. Waarm kmt er een nieuw huurbeleid? Een aantal ntwikkelingen heeft ervr gezrgd dat wij ns huurbeleid hebben aangepast. Deze ntwikkelingen zijn:
Nadere informatieEnquête dienstverlening en kosten accountant in primair en voortgezet onderwijs
Enquête dienstverlening en ksten accuntant in primair en vrtgezet nderwijs Dit nderzek heeft betrekking p de dienstverlening dr uw accuntant in 2010, ver de jaarstukken 2009. 1. In welke categrie valt
Nadere informatieLOGBOEK van: klas: 1
LOGBOEK van: klas: 1 Inhudspgave Inleiding en inhud van het lgbek Wat is de maatschappelijke stage? Delen van de maatschappelijke stage Waar de je maatschappelijke stage? Kaders waarbinnen de maatschappelijke
Nadere informatieAanvraagformulier vergoeding individueel gedupeerden
Aanvraagfrmulier vergeding individueel gedupeerden Aanvraag vergeding in natura Met dit aanvraagfrmulier verzekt u de Stichting Bevrdering Kwaliteit Leefmgeving Schiphlregi (afgekrt: Stichting Leefmgeving
Nadere informatieSchade protocol Zuiderpark Stadswalzone
Schade prtcl Zuiderpark Stadswalzne Gemeente s-hertgenbsch december 2012 Schadeprtcl Zuiderpark - Stadswalzne In dit dcument staat he de gemeente s-hertgenbsch mgaat met schadeclaims. Het is er p gericht
Nadere informatieLEERVRAAG 2. - Informatie: - informeren. - observeren. - middelen zoeken. - actie ondernemen. - evalueren
LEERVRAAG 2 Leervraag (wat is /he kan ik vraag) He krijg ik een vllediger beeld van de hulp die Daan krijgt? Activiteiten uit stappenpla n - infrmeren - bserveren - middelen zeken - actie ndernemen - evalueren
Nadere informatieEvaluatierapport Scalda - Groep 3 29 januari 26 maart 2014
Evaluatierapprt Scalda - Grep 3 29 januari 26 maart 2014 1. Inleiding, deelnemers en activiteiten In dit dcument wrden de bevindingen weergegeven van begeleiders en deelnemers die betrkken waren bij de
Nadere informatieWie verkoopt uw huis?
Wie verkpt uw huis? Accuntnet Verkp Vertruwens Persn Service Accuntnet V V P Service Wie verkpt uw huis? Als u uw huis wilt verkpen, schakelt u k in Spanje een makelaar in. Echter in Spanje geeft men nrmaal
Nadere informatieStel uw inkomen zeker, sluit een arbeidsongeschiktheidsverzekering af
Stel uw inkmen zeker, sluit een arbeidsngeschiktheids af Eindelijk geniet u van een heerlijke skivakantie. En natuurlijk verkmt het u niet, want u bent een ervaren skiër. Maar laat dat ngeluk nu net in
Nadere informatieDe denkstijltest. CompetenZa info@competenza.nu www.competenza.nu
De denkstijltest Wat is het? Uw manier van denken bepaalt in sterke mate he u zich velt en he u handelt. Dat geldt vr individuen, maar k vr teams en rganisaties. MindSnar is een methde waarmee denkstijlen
Nadere informatie? * * * Gemeente Onderbanken
? * * * Naam Straatnaam Nummer + Letter Pstcde Wnplaats Geachte heer, mevruw, Onlangs hebben wij u in een bewnersbrief geïnfrmeerd ver de vervlgstappen die wij, samen met u, willen zetten in de aanpak
Nadere informatieVerkorte Handleiding Versie Medewerker Januari 2013
Verkrte Handleiding Versie Medewerker Januari 2013 Starten met OTIB-skillsmanager OTIB-skillsmanager is een instrument m het gesprek dat u gaat veren met uw leidinggevende vr te bereiden. U wrdt gevraagd
Nadere informatieBeleidsregels voorziening jobcoaching Participatiewet 2015
Beleidsregels vrziening jbcaching Participatiewet 2015 1-7-2015 Jbcaching Reginale beleidsregels jbcaching Participatiewet regi Achterhek Inleiding Jbcaching gaat ver het ndersteunen van mensen bij het
Nadere informatieSOCIALE VEERKRACHT INNOVATION GAMES DEAR FUTURE SEPTEMBER 2017
SOCIALE VEERKRACHT INNOVATION GAMES DEAR FUTURE 23 28 SEPTEMBER 2017 1.WAARDENKAARTEN Hiernder wrden de waardenkaarten weergegeven. Uit 24 kaarten zijn er 6 gekzen die centraal staan bij dit team en het
Nadere informatieSPREEKBEURT KALKOEN VOGELS OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN. l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n
l a n d e l i j k i n f r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n SPREEKBEURT KALKOEN VOGELS OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE KALKOEN BIJ ELKAAR
Nadere informatieBeschermd Wonen met een pgb onder verantwoordelijkheid van gemeenten
Beschermd Wnen met een pgb nder verantwrdelijkheid van gemeenten Een factsheet vr cliënten, cliëntvertegenwrdigers en familievertegenwrdigers 1 februari 2016 Sinds 1 januari 2015 valt Beschermd Wnen (vrheen
Nadere informatiePESTEN. Deze folder is een hulpmiddel voor jou en je kind om samen te leren over pesten en hoe je dit kan stoppen.
PESTEN Deze flder is een hulpmiddel vr ju en je kind m samen te leren ver pesten en he je dit kan stppen. WAT IS PESTEN? Pesten is iemand anders bewust bedreigen, bang maken, uitdagen, uitschelden f pijn
Nadere informatieProtocol: Pestprotocol
Prtcl: Pestprtcl Inleiding Pesten kmt p iedere schl in mindere f meerdere mate vr. Het is een prbleem dat vr de betrkkenen verstrekkende gevlgen kan hebben in de lp van hun levens. Uit nderzek blijkt dat
Nadere informatieProjectaanvraag Versterking sociale infrastructuur t.b.v. burgerkracht in Fryslân
1 Prjectaanvraag Versterking sciale infrastructuur t.b.v. burgerkracht in Fryslân 1. Aanleiding Eind 2012 heeft Prvinciale Staten van de prvincie Fryslân keuzes gemaakt mtrent de 'kerntakendiscussie'.
Nadere informatieVervoersmanagement Online
Verversmanagement Online Instructie uder / verzrger Aanvragen leerlingenverver Versie 7.7 1 Inleiding Van harte welkm bij Verversmanagement Online. Verversmanagement Online is één van de tls die Publiek
Nadere informatie*** Enquête *** afstudeerscriptie over de huidige elektronische verbindingen*
*** Enquête *** Inleidend Als student van de Universiteit Twente de ik in het kader van mijn masterstudie Public Safety een (klik hier vr definitie) afstudeerscriptie ver de huidige elektrnische verbindingen*
Nadere informatieLOOPBAANORIËNTATIE VMBO-4 Periode 1 t/m periode 3
LOOPBAANORIËNTATIE VMBO-4 Peride 1 t/m peride 3 In leerjaar 4 met je de keus gaan maken; wat wil jij gaan den wanneer je het vmbdiplma hebt? Om te laten zien dat je uiteindelijk een studie, die bij je
Nadere informatieSPREEKBEURT KERKUIL VOGELS OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN. l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n
SPREEKBEURT KERKUIL l a n d e l i j k i n f r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n VOGELS OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE KERKUIL BIJ ELKAAR
Nadere informatieDe kans is groot dat uw testament niet voldoet aan uw wensen, geen gebruik maakt van
Testamenten check Streep dr wat niet van tepassing is VRAAG 1 Is uw testament van vóór 2003? De kans is grt dat uw testament niet vldet aan uw wensen, geen gebruik maakt van de mgelijkheden sinds de invering
Nadere informatieMeldcode bij een vermoeden van kindermishandeling voor scheidingsbegeleiders [versie 28-04-2009]
1 Algemeen Meldcde bij een vermeden van kindermishandeling vr scheidingsbegeleiders [versie 28-04-2009] 1.1 Iedere ScS Scheidingsspecialist, ScS Zandkasteelcach, ScS OKEE-cach, hierna te nemen scheidingsbegeleider,
Nadere informatieVrijwilligersbeleid voetbalvereniging N.B.S.V.V.
Vrijwilligersbeleid vetbalvereniging N.B.S.V.V. Waarm deze richtlijn? Geen enkele amateur-sprtvereniging kan tegenwrdig ng bestaan znder de inzet en bijdrage van (veel) vrijwilligers. Ok binnen nze vereniging
Nadere informatieEVALUATIE TER STATE. Marion Matthijssen, Marn van Rhee. Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) juli 2005. In opdracht van Raad van State
EVALUATIE TER STATE Marin Matthijssen, Marn van Rhee Centrum vr Onderzek en Statistiek (COS) juli 2005 In pdracht van Raad van State Centrum vr Onderzek en Statistiek (COS) Auteur: Marin Matthijssen en
Nadere informatieGrote practische opdracht klas 3 1
1 Aardrijkskunde Praktische pdracht Aardrijkskunde. Dit schljaar met je een praktische pdracht maken vr het vak aardrijkskunde. Hiermee met je tenminste 10 klkuren bezig zijn geweest, ftewel 14 lesuren.
Nadere informatieBijen op boerenland doen het beter
Bijen p berenland den het beter Data-analyse 380 srten Nederlandse bijen en hmmels Zeist, 4 juni 2019 STAF Research 1 Samenvatting De Nederlandse lijst met bijen en hmmels telt 380 srten. Bij 112 srten
Nadere informatieCursussen CJG. (samenwerking tussen De Meerpaal en het onderwijs in Dronten) Voortgezet Onderwijs
Cursussen CJG (samenwerking tussen De Meerpaal en het nderwijs in Drnten) Vrtgezet Onderwijs 1 Faalangst (vrtgezet nderwijs) Faalangsttraining is vr jngeren die gespannen zijn en (te) veel nadenken ver
Nadere informatieEerstelijns ServicePunt B.V.
WebsiteService 2015 Eerstelijns ServicePunt B.V. Eerstelijns ServicePunt B.V. Trenallee 20, Videlab Strijp-S 5617 BC Eindhven inf@eerstelijnsservicepunt.nl www.eerstelijnsservicepunt.nl De WebsiteService
Nadere informatieKwaliteitsaspecten van onderwijs. Wat vinden pedicures belangrijk aan kwaliteit van opleiders
Kwaliteitsaspecten van nderwijs Wat vinden pedicures belangrijk aan kwaliteit van pleiders Clfn Titel Kwaliteitsaspecten van nderwijs. Wat vinden pedicures belangrijk aan kwaliteit van pleiders. Auteur
Nadere informatieSubsidies waar weidegang als voorwaarde kan worden gesteld
Bijlage 1 Weidegang stimuleren dr middel van subsidies Het is ged mgelijk m weidegang in de melkveehuderij te stimuleren met behulp van bestaande subsidies. Dit is een verzicht van de agr- en landbuwsubsidies
Nadere informatieBijlage 4: Criteria en procedure sluiting jacht bij bijzondere weeromstandigheden
Bijlage 4: Criteria en prcedure sluiting jacht bij bijzndere weermstandigheden Beleid: GS nemen als uitgangspunt dat de jacht p alle wildsrten geslten wrdt bij sneeuwbedekking van minimaal 90% die langer
Nadere informatieLeer / ontwikkelingslijnen. Opleiding Helpende Zorg en Welzijn. BOL en BBL NAAM STUDENT:..
Leer / ntwikkelingslijnen Opleiding Helpende Zrg en Welzijn BOL en BBL NAAM SUDEN:.. 1 2 Uitleg van het leerlijnenbekje Vr je ligt het leerlijnenbekje van je pleiding Helpende Zrg & Welzijn niveau 2. ijdens
Nadere informatieProtocol bij het overlijden van een gezinslid van een leerling
Prtcl bij het verlijden van een gezinslid van een leerling Algemeen: Er wrden geen mededelingen aan de pers gedaan. Het lcatie aanspreekpunt f de directeur meldt alleen dat nze 1 ste zrg de nabestaanden
Nadere informatiegemeente Eindhoven Raadsvragenvan het raadslid dhr. R. Reker (LPF) over het afschuiven van verantwoordelijkheid (vervolgvragen)
gemeente Eindhven Inbeknummer 12bst02008 Beslisdatum B&W 20 nvember 2012 Dssiernummer 12.47.103 (2.4.1) Raadsvragenvan het raadslid dhr. R. Reker (LPF) ver het afschuiven van verantwrdelijkheid (vervlgvragen)
Nadere informatieKlachtenbeleid Stichting KOM Kinderopvang
Klachtenbeleid Stichting KOM Kinderpvang KOM Kinderpvang verzrgt kinderpvang vr kinderen in de leeftijdsgrep 0 tt en met 12 jaar. Alle medewerkers van de stichting zetten zich vlledig in m kwalitatief
Nadere informatie11-11-2013. Onderzoek Klachtenafhandeling Steenmarter. Hans Hollander en Charlotte Derriks. Inhoud. Inleiding Aanleiding.
Onderzoek Klachtenafhandeling Steenmarter Hans Hollander en Charlotte Derriks Inleiding Aanleiding Enquête 1998 Hoofdvragen 2013 Enquête 2013 Resultaten 2013 Aard en aantallen Doorverwijzing Afhandeling
Nadere informatieIKZ DEEL II : De informatieronde
Vanuit het standpunt van de zn is de schaduw nzichtbaar (Gethe) IKZ DEEL II : De infrmatiernde Het is méér dan een cliché f butade: m aan een breed kwaliteitsbeleid te werken, heb je écht steun, inbreng
Nadere informatieRelease Notes Three Ships MobileApp. Three Ships N@Tschool! versie 11.5
Release Ntes Three Ships MbileApp Three Ships N@Tschl! versie 11.5 13-6-2012 Aan de gebruiker Wij stellen uw terugkppeling zeer p prijs. Met uw vragen en pmerkingen ver het prduct Three Ships N@Tschl!
Nadere informatieNotitie Project D Verkenning informatievoorziening huisvesting internationale studenten in Nederland.
Ntitie Prject D Verkenning infrmatievrziening huisvesting internatinale studenten in Nederland. In deze ntitie geven we beknpt de belangrijkste resultaten weer van prject D van de Rde Lper. 1. Achtergrnd
Nadere informatiel a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n SPREEKBEURT KWARTEL VOGELS OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN
SPREEKBEURT KWARTEL l a n d e l i j k i n f r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n VOGELS OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE KWARTEL BIJ ELKAAR
Nadere informatieFrans Halslaan 4, 1921EP Akersloot
Privacy Verklaring Per 25 mei 2018 gelden er verscherpte regels vr alle rganisaties binnen de EU die persnsgegevens verwerken. Om deze reden is de privacy verklaring aangepast en vragen we u deze dr te
Nadere informatieSubsidieregeling economie en innovatie Noord-Brabant - provincie Noord-Brabant -
Subsidieregeling ecnmie en innvatie Nrd-Brabant - prvincie Nrd-Brabant - Het del van de Subsidieregeling ecnmie en innvatie Nrd-Brabant (ECOINNONB) is het realiseren van een aantal delstellingen uit het
Nadere informatieD i e n s t v e r l e n i n g s d o c u m e n t
D i e n s t v e r l e n i n g s d c u m e n t Ons kantr hudt zich bezig met financiële dienstverlening en heeft zich gespecialiseerd in schade- en levensverzekeringen en is daarbij actief p de zakelijkeen
Nadere informatieReglement Geschillencommissie Wonen Zuid-Holland Zuid
Reglement Geschillencmmissie Wnen Zuid-Hlland Zuid DEFINITIES Artikel 1: Dit reglement verstaat nder: crpratie: de bij de Geschillencmmissie Wnen Zuid-Hlland zuid aangeslten rganisatie p wiens handelen
Nadere informatieTrainingsopgaven Basistraining Evenementen Scouts Online
Trainingspgaven Basistraining Evenementen Scuts Online Inhudspgave 1 Vrbereidingspgaven... 3 1.1 E-mailadres aanpassen... 3 1.2 Testfuncties tevegen... 3 2 Basispgaven... 4 2.1 Nieuw evenement aanmaken...
Nadere informatieVervoersmanagement Online
1 Verversmanagement Online Instructie uder / verzrger Aanvragen leerlingenverver Versie 7.7 2 Inleiding Van harte welkm bij Verversmanagement Online. Verversmanagement Online is één van de tls die Publiek
Nadere informatiePresentatie eisen reisweek
Presentatie eisen reisweek Beste reisadviseurs, De aftrap is genmen. We zijn begnnen aan een spannende strijd m te bepalen he nze werkweek er in juni 2013 uit zal zien. Natuurlijk lijkt het een beetje
Nadere informatieBeleidsplan 2014 tot en met 2016
Blessed Generatin Nederland Falkejacht 25 9254 EJ Hurdegaryp Beleidsplan 2014 tt en met 2016 Blessed Generatin Nederland (0511) 47 21 37 - www.blessedgeneratin.nl - inf@blessedgeneratin.nl KvK 01100560
Nadere informatieMaatschappelijke Stage
Maatschappelijke Stage 2 Inhud 1. Wat is MAS? 1.1 MAS algemeen. 1.2 MAS p het Gren van Prinstererlyceum 1.3 Deadlines 2. Stage zeken 2.1 De stage cördinatr p schl. 2.2 Masactief 3. De frmulieren 3.1 Aanvraagfrmulier
Nadere informatieBeleidsplan 2014 Versie Zomer 2014
Beleidsplan 2014 Versie Zmer 2014 Pagina 1 van 6 Beleidsplan 2014 Supprt t Cnnect Vraf Vr u ligt het beleidsplan van de Stichting SUPPORT TO CONNECT. Het plan mvat een verzicht van de delstellingen, activiteiten
Nadere informatieNaam van de organisatie: Uw naam: Wat is uw functie? Tot welke sector behoort uw organisatie? Wat is de omvang van uw organisatie?
Naam van de rganisatie: Uw naam: Wat is uw functie? Directeur/hfd van een Academie Directeur/hfd afdeling Opleidingen Senir Learning Cnsultant/ Senir Onderwijskundige Learning cnsultant/ Onderwijskundige
Nadere informatieTeamtrainingen en teamdagen
Het Sandelhut Meditatietechnieken, Caching en Training Teamtrainingen en teamdagen Lcatie: Het Beekse Bshuis Girlesedijk ngenummerd Hilvarenbeek Pst: Gildelaan 41 5081 PJ Hilvarenbeek Cntact: 06 155 77
Nadere informatieHandleiding Handleiding Communicatie voor. Promotoren. Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling VLAANDEREN 2014-2020.
Handleiding Handleiding Cmmunicatie vr Prmtren Eurpees Fnds vr Reginale Ontwikkeling VLAANDEREN 2014-2020 1 Eurpese Unie Inhud 1 Inleiding... 1 2 De minimale cmmunicatieverplichtingen... 1 a) Weergave
Nadere informatieTransmuraal Programma Management
Transmuraal Prgramma Management Een prpsitie van Vitha versie 1 Inhudspgave 1 Inleiding... 3 2 Transmurale behandelpraktijken... 3 2.1 Transmurale zrg nader gedefinieerd... 3 2.2 Transmurale zrg in de
Nadere informatieHet Grote Geldonderzoek: hoe ga je met je geld om?
Het Grte Geldnderzek: he ga je met je geld m? Natinaal Instituut vr Budgetvrlichting (Nibud) Tijdsduur: één les Werkvrm: individueel met een discussie in de klas Niveau: bedeld vr alle leerlingen van klas
Nadere informatieHuurdersvereniging In De Goede Woning ACTIVITEITENPLAN
ACTIVITEITENPLAN 2014 Activiteitenplan 2014 : INLEIDING In 1997 werd de in Zetermeer pgericht met als del het behartigen van de belangen van huurders van de cmplexen van R.K. Wningbuwstichting De Gede
Nadere informatieInformatiebrief over deelname aan het onderzoek Food2Learn
Infrmatiebrief ver deelname aan het nderzek Fd2Learn Beste leerlingen, uders en/f wettelijk vertegenwrdigers, Dat het eten van vis (rijk aan mega- 3 vetzuren) ged is vr het functineren van de hersenen
Nadere informatieLOGO Fontys HS xxx DELIVERABLE 1-07 VRAGENLIJST KENNISMAKEN
LOGO Fntys HS xxx DELIVERABLE 1-07 VRAGENLIJST KENNISMAKEN met Fntys Hgeschl XXX studiejaar 2009-2010 Vul de vragenlijst in en neem deze mee naar het gesprek met de dcent. 1. Persnlijke gegevens Vr- en
Nadere informatieHet Leiderdorppanel over. De milieustraat
Het Leiderdrppanel ver De milieustraat Mei 2011 Inleiding Deze nieuwsbrief beschrijft de resultaten van de tweede peiling met het burgerpanel van Leiderdrp. Deze peiling ging ver de milieustraat. De milieustraat
Nadere informatieWaterbeheer, kan jij het aan?
Waterbeheer, kan jij het aan? Een rllenspel ver waterbeheer in het beheergebied van een waterschap Vakgebied: Aardrijkskunde, Bilgie, Maatschappijleer Niveau: klas 3 HAVO en VWO Tijdsduur: 60 minuten Waterbeheer
Nadere informatieHandleiding TechFinder: gebruikers
Handleiding TechFinder: gebruikers Wetenschap- en techniekaanbd p maat Inhud Wat is TechFinder?... 1 Vr wie?... 1 Registreren... 1 Inlggen... 2 Prduct zeken... 3 Resultaat zekpdracht... 6 Prduct aanvragen...
Nadere informatieMaak van 2015 jouw persoonlijk professionaliseringsjaar
Maak van 2015 juw persnlijk prfessinaliseringsjaar en wrd Nlc erkend Register Lpbaanprfessinal (RL) Nlc erkend Register Lpbaanprfessinal (RL) Deze status wrdt bereikt na certificering dr het nafhankelijke
Nadere informatieVAN OUDERCOMITÉ NAAR OUDERRAAD
VAN OUDERCOMITÉ NAAR OUDERRAAD Sinds 1 september 2004 kan elke schl een uderraad prichten vlgens het participatiedecreet. Het schlbestuur is verplicht m een uderraad p te richten als 10% van de uders er
Nadere informatieCQI Poliklinische ziekenhuis 2011
CQI Pliklinische ziekenhuis 2011 Managementsamenvatting Significant B.V. Thrbeckelaan 91 3771 ED Barneveld T 0342 40 52 40 KvK 39081506 inf@significant.nl Stichting Miletus Barneveld, 5 december 2011 Versie:
Nadere informatie- Bedrijfsvermeldingen, Key-accounts & andere advertentiemogelijkheden -
- Bedrijfsvermeldingen, Key-accunts & andere advertentiemgelijkheden - Dr: VvE Media B.V. Versie: 2.1 Datum: 7 mei 2015 Cntactpersn: Dhr. R.H.P. van der Vssen inf@nederlandvve.nl www.nederlandvve.nl ABN
Nadere informatieSPREEKBEURT DWERGPAPEGAAI
l a n d e l i j k i n f r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n SPREEKBEURT DWERGPAPEGAAI VOGELS OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE DWERGPAPEGAAI
Nadere informatieHoe kan uw overheidsorganisatie professionalisering en verduurzaming van het inkoopproces bewerkstelligen
He kan uw verheidsrganisatie prfessinalisering en verduurzaming van het inkpprces bewerkstelligen He kan uw verheidsrganisatie prfessinalisering en verduurzaming van het inkpprces bewerkstelligen UITWERKING
Nadere informatieVERKLARING. Inzake gegevensverwerking klanten. Volgens de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)
VERKLARING Inzake gegevensverwerking klanten Vlgens de Algemene Verrdening Gegevensbescherming (AVG) Deze verklaring inzake gegevensverwerking is van Schnmaakbedrijf L.J. de Vries B.V., gevestigd te Aalsmeer
Nadere informatieCareer & Kids Franchise Organisatie
Cliëntenaudit rapprt Blik Op Werk Caching, Re-integratie, Lpbaanadvies, Outplacement, Training 11 28 februari 2013 DNV Team Leader Audit Team Tn Berema Tn Berema Clienten Audit Rapprt Blik p Werk keurmerk
Nadere informatieSchadeverzekeringen Zakelijk Zorgverzekeringen. o o
Dienstenwijzer Z zijn wij u graag van dienst Op de dienstverlening van ns kantr is de Wet p het financieel tezicht van tepassing. Eén van de eisen die uit deze wet vlgt is dat wij u tijdig infrmeren ver
Nadere informatieZijn in de aanvraag bijlagen genoemd en zijn die bijgevoegd? Zo ja, welke? Nummer desgewenst de bijlagen.
Checklist berdeling adviesaanvraag 1. De adviesaanvraag Heeft de r een adviesaanvraag gehad? Let p: een rapprt is in principe geen adviesaanvraag. Met een adviesaanvraag wrdt bedeld: het dr de ndernemer
Nadere informatieOnze school gebruikt hierbij naast het SPCO veiligheidplan, in ieder geval de volgende hulpmiddelen:
Graaf Jan van Mntfrtschl Beleid ter vrkming en/f regulering van pestgedrag 1. 1 Inleiding: Iedere schl heeft een veilig schlklimaat ndig. Op de Graaf Jan van Mntfrtschl zijn wij ns ervan bewust dat veiligheid
Nadere informatieENQUÊTE GIETHOORN. Beste meneer/mevrouw,
ENQUÊTE GIETHOORN Beste meneer/mevruw, Welkm bij de enquête van dit nderzek, wat de eerste stap met wrden naar een tekmstprf Giethrn. Dit nderzek gaat ver het waarbrgen van de leefbaarheid en kwaliteit
Nadere informatiePlan van aanpak stage JMW
Plan van aanpak stage JMW Naam stagiair: Tim de Laat Opleiding: Advanced Business Creatin Stagebegeleider: Dhr. T.G.S. Spanjaard Bedrijfsbegeleider: Dhr. Pabl van Dick In pdracht van: JMW Nijmegen Hreca
Nadere informatieAanvraagformulier tegemoetkoming kosten kinderopvang
Aanvraagfrmulier tegemetkming ksten kinderpvang INWONER van: GEMEENTE HOUTEN GEMEENTE IJSSELSTEIN GEMEENTE LOPIK GEMEENTE NIEUWEGEIN GEMEENTE VIANEN Persnlijke gegevens Uzelf Naam en vrletters Adres: pstcde
Nadere informatieLandelijk dialectpopfestival (Nederland) op zoek naar een artiest en een lied met identiteit uit de eigen streek.
Publiciteitsplan dialectppfestival Nederland Publiciteitsplan. (plan van aanpak) Landelijk dialectppfestival (Nederland) p zek naar een artiest en een lied met identiteit uit de eigen streek. Cncept-versie
Nadere informatieResultaten Enquête Bedrijven 2008
Resultaten Enquête Bedrijven 2008 Gedrag & ervaringen van bedrijven p de vrijgemaakte Vlaamse energiemarkt resultaten met betrekking tt slimme meters Rapprt vr de Vlaamse Reguleringsinstantie vr de Elektriciteits-
Nadere informatieVergaderen Informatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 1 van 7. Vergaderen
Vergaderen Infrmatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 1 van 7 Vergaderen Vergaderen Infrmatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 2 van 7 Vergaderen Elke vergadering kent een vaste structuur en een vaste vlgrde. Deze structuur
Nadere informatie.1-4- gemeente Eindhouen
.1-4- gemeente Eindhuen Inleiding 3 3 Vr u ligt het Jaarverslag Leerplicht en Straks.nu 2008-2009. Qua vrm en pmaakeen ander jaarverslag dan u gewend bent. De vrij uitgebreide weergave van allerlei zaken
Nadere informatieMedewerkerMonitor Benchmark in de Zorg
MedewerkerMnitr Benchmark in de Zrg Telichting pzet vragenlijst en invulinstructies U heeft een inlgcde ntvangen per brief f per e-mail. Mcht u geen inlgcde ntvangen hebben, dan kunt u terecht bij de benchmarkcördinatr
Nadere informatieBIJLAGE 1: Participatieproces en draagvlakmeting Herinrichting Vestdijk Resultaten Fase 1: Informeren, verzamelen wensen & meningen
gemeente Eindhven BIJLAGE 1: Participatieprces en draagvlakmeting Herinrichting Vestdijk Resultaten Fase 1: Infrmeren, verzamelen wensen & meningen In deze bijlage een uitgebreide telichting p het participatieprces
Nadere informatieVerandertrajecten voor individuele medewerkers
Het Sandelhut Meditatietechnieken, Caching en Training Verandertrajecten vr individuele medewerkers Lcatie: Het Beekse Bshuis Girlesedijk ngenummerd Hilvarenbeek Pst: Gildelaan 41 5081 PJ Hilvarenbeek
Nadere informatieGroep 6. Werkboek Werkstuk
Grep 6 Werkbek Werkstuk Naam: Wat ga je den? In de kmende tijd ga je werken aan een werkstuk. Je met je vrstellen dat je ver juw nderwerp gaat vertellen. Net zals bij een spreekbeurt! Maar nu schrijf je
Nadere informatiehandleiding voor begeleiding van mbo-jongeren met eergerelateerde problemen
handleiding vr begeleiding van mbo-jngeren met eergerelateerde prblemen HANDLEIDING OMGAAN MET EERGERELATEERDE ISSUES VOOR BEGELEIDING VAN MBO-JONGEREN MET EERGERELATEERDE PROBLEMEN Jngeren gaan naar schl
Nadere informatieResultaten Enquête Particulieren 2008
Resultaten Enquête Particulieren 2008 Gedrag & ervaringen van huishudelijke afnemers p de vrijgemaakte Vlaamse energiemarkt resultaten met betrekking tt slimme meters Deelrapprt vr de Vlaamse Reguleringsinstantie
Nadere informatieSaxionstudent.nl CE 1
Thema: Marktanalyse (semester 1) Prject: Desk en Fieldresearch 56357 Vrwrd Vr u ligt het plan van aanpak vr het prject Desk en Fieldresearch, vr het thema marktanalyse van semester 1. Het is de bedeling
Nadere informatieAlterim Arbeidsmarktindex Publicatie voorjaar 2015
Alterim Arbeidsmarktindex Publicatie vrjaar 2015 1 Publicatie vrjaar 2015 Alterim presenteert de uitkmsten van nze peridieke Alterim Arbeidsmarkt Index. Gericht nderzek nder 716 hg pgeleide financiële
Nadere informatieALLE DIENSTEN DIE U NODIG HEBT, WAAR U OOK BENT
ALLE DIENSTEN DIE U NODIG HEBT, WAAR U OOK BENT De Dienstenrichtlijn met de cnsument een ruimere keuze bieden, meer waar vr zijn geld geven en een vlttere tegang tt diensten in de hele EU verzekeren WAAROM
Nadere informatiePrivacy Statement andere betrokkenen (niet zijnde studenten of medewerkers)
Privacy Statement andere betrkkenen (niet zijnde studenten f medewerkers) Hgeschl Leiden respecteert de privacy van haar bezekers en externe cntacten en gaat zrgvuldig en vertruwelijk m met uw persnsgegevens.
Nadere informatie