Thema: Procenten vmbo-kgt12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Transcriptie

1 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 11 August 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet. Wikiwijs Maken is een onderdeel van Wikiwijsleermiddelenplein, hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt.

2 Inhoudsopgave Thema Inleiding Leerdoelen Eindproduct Werkplan Procenten Uitleg en opgaven Toets Rekenen met procenten Uitleg en opgaven Toets Procenten erbij of eraf Uitleg en opgaven LvoorL Toets Thema-opdracht Procenten in Excel D-toets D-toets Extra opgaven Extra opgaven 1 Extra opgaven 2 Over dit lesmateriaal Pagina 1

3 Thema Inleiding Inleiding Dit thema gaat over procenten. Procenten kom je overal tegen. Kijk maar eens naar de volgende voorbeelden: Het computergebruik is met gestegen. De rente op mijn spaarrekening is. Een pak koffie is duurder geworden. Ik voel me nog niet. Waarschijnlijk heb je wel eens gehoord van het computerprogramma Excel. Excel is een rekenprogramma. Het programma is ook zeer geschikt voor het rekenen met procenten. Ter afsluiting van dit thema ga je dan ook met procenten rekenen in Excel. Maar voor dat het zover is, moet je eerst weten wat een procent precies is en hoe je rekent met procenten. En dat ga je leren in dit hoofdstuk. Leerdoelen Pagina 2

4 Leerdoelen Aan het eind van dit thema: weet je wat procent betekent; kun je rekenen met procenten; kun je de nieuwe prijs uitrekenen als je een percentage korting krijgt; kun je de nieuwe prijs uitrekenen als je prijs met een percentage wordt verhoogd. Eindproduct Eindproduct Aan het eind van het thema maak je een rekenblad in Excel. In het rekenblad doe je verschillende opdrachten met Excel. Werkplan Pagina 3

5 Werkplan Het thema 'PROCENTEN' bestaat uit een groot aantal opdrachten/oefeningen. Het is belangrijk dat je goed bijhoudt welke opdrachten je gedaan hebt. Om je hierbij te helpen is er een werkplan gemaakt. Op dat werkplan kun je bijhouden welke onderdelen je al gedaan hebt. Download hier het Werkplan Procenten Pagina 4

6 Procenten Uitleg en opgaven Bestudeer uit de Kennisbank wiskunde het onderdeel: KB: Procenten Maak daarna de volgende opgaven. Procenten kn.nu/fhbgs 1 a. % Doe hetzelfde met: b. Vul in: % % % c. De helft is % Een kwart is % = % % % 2 Pagina 5

7 In het cirkeldiagram zie je hoe de leerlingen van het Weilandcollege naar school komen. a. Welk vervoersmiddel is het populairst? b. Reken uit hoeveel procent van de leerlingen lopend naar school komt? Zet het antwoord in het cirkeldiagram. 3 Neem de onderstaande verhoudingstabel over en vul hem verder in. deel geheel Vul in: % 4 a. % Doe hetzelfde met: % % = % = b. Vul in: Een tiende is % Drie kwart is % c. Vul in: Image not found or type unknown % % % Pagina 6

8 5 Honderd Nederlanders is gevraagd hun favoriete voetbalclub te noemen. Hieronder zie je de resultaten: Ajax: % Feyenoord: % PSV: % Andere club: a. Welke club is het populairst onder de ondervraagden? b. Hoeveel procent van de ondervraagden noemden een andere club dan Ajax, Feyenoord of PSV? Toets Je sluit de paragraaf Procenten af met een toets. Na het maken van de vragen krijg je een score en kun je de gegeven antwoorden vergelijken met de goede antwoorden. Succes! Procenten kn.nu/yuaq0 Pagina 7

9 1 van 4 Vul het juiste antwoord in. De helft is %. Een kwart is %. Een tiende is %. Drie kwart is %. 2 van 4 Schrijf als decimaal. 5% = 14% = 70% = 143% = 3 van 4 Hoeveel procent is het? 1/5 = % 2/5 = % 3/10 = % 3/8 = % 4 van 4 Bekijk het cirkeldiagram. In het cirkeldiagram zie je de uitslag van de gemeenteraadsverkiezing in een kleine gemeente. Hoeveel procent van de kiezers stemden PvdA? % Hoeveel procent van de kiezers stemden PVV? % Pagina 8

10 Rekenen met procenten Uitleg en opgaven Bestudeer uit de Kennisbank wiskunde het onderdeel: KB: Rekenen met procenten Maak daarna de volgende opgaven. Rekenen met procenten kn.nu/bqgl5 1 a. Vul in: Je wit uitrekenen hoeveel % van,- is. % % van = Dus % van,- is b. Vul in: Je verdient,- per maand. Daarvan geef je,- uit aan snoepgoed.,- van de,- is % Je geeft dus % van je verdiensten uit aan snoepgoed. 2 Pagina 9

11 In het cirkeldiagram zie je hoe de leerlingen van het Weilandcollege naar school komen. Op het Weilandcollege zitten leerlingen. a. Reken uit hoeveel leerlingen met de fiets naar school komen. b. Reken uit hoeveel leerlingen lopend naar school komen. 3 George heeft,- voor zijn verjaardag gekregen. Hiernaast zie je waar hij zijn geld aan uitgeeft. a. Hoeveel procent van zijn geld geeft George uit aan computerspelletjes? b. Hoeveel procent van zijn geld spaart George? 4 a. Een boekhandelaar verkoopt per week boeken. % van deze boeken zijn thrillers. Hoeveel thrillers verkoopt de boekhandelaar per week? % van deze boeken zijn romans. Hoeveel romans verkoopt de boekhandelaar per week? b. In klas zitten leerlingen. Pagina 10

12 Voor het proefwerk wiskunde hadden leerlingen een onvoldoende. Hoeveel procent van de leerlingen had een onvoldoende? Rekenen met procenten kn.nu/ula50 1 Meneer en mevrouw Satir verdienen samen,- per jaar. In de tabel zie je het bestedingspatroon van de familie Satir. Uitgave % kommagetal berekening bedrag Wonen % Kleding % Voeding % Auto %,- Overigen % Totaal %,- Neem de tabel over en vul hem verder in. Toets Je sluit de paragraaf Rekenen met procenten af met een toets. Na het maken van de vragen krijg je een score en kun je de gegeven antwoorden vergelijken met de goede antwoorden. Succes! Pagina 11

13 Rekenen met procenten kn.nu/thdsm 1 van 5 Bereken en vul in. 1% van 500 = 5% van 600 = 70% van 800 = 10% van 50 = 60% van 50 = 2 van 5 Bereken en vul in. 13% van 300 = 65% van 800 = 25% van 700 = 25% van 60 = 15% van 60 = 3 van 5 Een klas van 30 leerlingen heeft een proefwerk wiskunde gemaakt. 20% van de leerlingen heeft een onvoldoende gehaald. Hoeveel leerlingen zijn dat? a. 2 leerlingen b. 6 leerlingen c. 20 leerlingen d. 24 leerlingen 4 van 5 Een boekhandelaar verkoopt 650 boeken per week. 10% van de boeken die hij verkoopt zijn thrillers en 40% van de boeken die hij verkoopt zijn romans. Hoeveel thrillers verkoopt de boekhandelaar per week? boeken Hoeveel romans verkoopt de boekhandelaar per week? boeken Pagina 12

14 5 van 5 Irma krijgt 40,- zakgeld per maand. Van haar zakgeld geeft ze 10,- uit aan naar de film gaan en ze spaart 16,- per maand. Hoeveel procent van haar zakgeld geeft Irma uit aan naar de film gaan? % Hoeveel procent van haar zakgeld spaart Irma? % Pagina 13

15 Procenten erbij of eraf Uitleg en opgaven Bestudeer uit de Kennisbank wiskunde het onderdeel: KB: Procenten erbij of eraf Maak daarna de volgende opgaven. Procenten erbij of eraf kn.nu/zki25 1 a. Vul in: Je krijgt % korting op een trui van,-. oude verkoopprijs % korting % nieuwe verkoopprijs % % % van,- Dus de trui kost nu b. Vul in: In kostte een jaarabonnement op het tijdschrift Elle,-. Een jaar later was het jaarabonnement % duurder. oude verkoopprijs % verhoging % nieuwe verkoopprijs % % % van,- Het jaarabonnement is nu dus 2 Pagina 14

16 Inge Voorthuizen heeft een winkel in cadeauartikelen. Hier zie je enkele producten die zij verkoopt. Bij de artikelen zie je inkoopprijs. Inge berekent de verkoopprijs door de inkoopprijs met Bereken bij ieder artikel de verkoopprijs. % te verhogen. 3 a. Een boekhandelaar verkocht vorige week boeken. Deze week heeft hij % minder boeken verkocht. Bereken hoeveel boeken de boekhandelaar deze week heeft verkocht. b. Mevrouw Satir verdiende in,- per jaar. In verdiende zijn % meer. Bereken hoeveel mevrouw Satir in verdiende. 4 Pagina 15

17 In de tabel staan in de linker kolom de oude bedragen. In de middelste kolom zie je hoeveel procent erbij komt of eraf gaat. Bereken de nieuwe bedragen na prijsverhoging of prijsverlaging. 'oude' bedrag erbij of eraf 'nieuwe' bedrag,- % erbij,- % eraf,- % erbij,- % eraf LvoorL Leerlingen voor leerlingen Op de website vind je verschillende video's die door leerlingen voor leerlingen zijn gemaakt. Hieronder staat een video die goed past bij dit thema. Bekijk de video. Kun je de video goed volgen? Bespreek de inhoud van de video met een klasgenoot. Korting berekenen Let op: Als je de video wilt stoppen, druk dan eerst op de stopknop en klik dan de popup weg. Toets Je sluit de paragraaf Procenten erbij of eraf af met een toets. Na het maken van de vragen krijg je een score en kun je de gegeven antwoorden vergelijken met de Pagina 16

18 goede antwoorden. Succes! Procenten erbij of eraf kn.nu/uv4ws 1 van 4 Het is uitverkoop en je krijgt 20% korting op een broek van 80,-. Hoeveel moet je nu nog betalen voor de broek? a. 16,- b. 20,- c. 60,- d. 64,- 2 van 4 Op 1 janauri 2011 heeft Peter 1500,- op een spaarrekening gestort. De bank geeft 6% rente op de spaarrekening. De bank betaalt op 1 januari voor het eerst de rente uit. Peter stort geen extra geld en heeft ook geen geld van de rekening opgenomen. Hoeveel euro staat er op 1 januari 2012 op de rekening?,- 3 van 4 In 2010 was de winst van een rijwielhandelaar ,-. In 2011 was zijn winst 2% hoger. Hoeveel was de winst in 2011?,- 4 van 4 In 2010 zijn er 2 miljoen Nederlanders naar Duitsland op vakantie geweest. In 2011 waren dat er 10% minder. Hoeveel Nederlanders zijn er in 2011 naar Duitsland op vakantie geweest? a b c d Pagina 17

19 Thema-opdracht Procenten in Excel Procenten in Excel Je hebt vast al wel eens eerder met het programma Excel gewerkt. In dit rekenprogramma kun je ook rekenen met procenten. Download het practicum Procenten in Excel. Download ook het bijbehorende Excelbestand Procenten.xlsx. Sla de bestanden op op een plaats waar je ze gemakkelijk terug kunt vinden. Open het pdf-bestand. Werk de opdrachten in het bestand stap voor stap door. Klaar? Je hoort van je docent hoe het ingevulde werkblad wordt nagekeken. Pagina 18

20 D-toets D-toets Eindtoets Procenten Je sluit het thema Procenten af met de eindtoets. Succes! Procenten kn.nu/2jevl 1 van 9 Hoeveel procent is het? `1/5` = % `2/5` = % `3/10` = % `3/8` = % 2 van 9 Bereken. `13`% van `300` = `63`% van `800` = Pagina 19

21 `25`% van `600` = `25`% van `40` = `15`% van `40` = 3 van 9 Een klas van `30` leerlingen heeft een proefwerk wiskunde gemaakt. `40`% van de leerling heeft een onvoldoende gehaald. Hoeveel leerlingen zijn dat? Kies het juiste antwoord. a. `6` leerlingen b. `12` leerlingen c. `18` leerlingen d. `24` leerlingen 4 van 9 Een boekhandelaar verkoopt `1200` boeken per week. `10`% van de boeken die hij verkoopt zijn thrillers. `35`% van de boeken die hij verkoopt zijn romans.hoeveel thrillers verkoopt de boekhandelaar per week? boeken. Hoeveel romans verkoopt de boekhandelaar per week? boeken. 5 van 9 Irma krijgt `60`,- zakgeld per maand. Van haar zakgeld geeft ze `12`,- uit aan naar de film gaan en ze spaart `27`,- per maand. Hoeveel procent van haar zakegeld geeft Irma uit aan naar de film gaan? % Hoeveel procent van haar zakgeld spaart Irma? % 6 van 9 Het is uitverkoop. Je krijgt `30`% korting op een broek van `80`,-. Hoeveel betaal je in de uitverkoop voor de broek? Kies het juiste antwoord. a. `24`,- b. `30`,- c. `50`,- d. `56`,- 7 van 9 Pagina 20

22 Op 1 januari 2011 heeft Peter `3200`,- op een spaarrekening gestort. De bank geeft `6`% rente op de spaarrekening. De bank betaalt op 1 januarie voor het eerst de rente uit. Peter stort geen extra geld en heeft ook geen extra geld van de rekening opgenomen.hoeveel euro staat er op 1 januari 2012 op de rekening?,- 8 van 9 In 2010 was de winst van een rijwielhandelaar `70.000`,-. In 2011 was zijn winst `2`% lager.hoeveel was de winst in 2011?,- 9 van 9 In 2010 zijn er `2,5` miljoen Nederlanders naar Duitsland op vakantie geweest. In 2011 waren dat er nog `10`% minder. Hoeveel Nederlanders zijn er in 2011 naar Duitsland op vakantie geweest? a. ` ` b. ` ` c. ` ` d. ` ` Pagina 21

23 Extra opgaven Extra opgaven 1 Extra opgaven Maak de volgende opgaven. Procenten kn.nu/1c9lw 1 deel geheel % deel geheel % deel geheel % deel geheel % deel geheel % Pagina 22

24 deel geheel % deel geheel % deel geheel % 2 Bekijk de zeven cirkels. Geef per cirkel aan welk percentage van de cirkel rood gekleurd is. 3 Hoeveel procent is het? van de is % van de is % van de is % van de is % van de is % van de is % 4 Bereken. Probeer het zonder rekenmachine. % van % van % van % van % van % van % van % van 5 Korting Op een jurk van,- krijg je % korting. Hoeveel euro korting krijg je? Hoe duur is de jurk in de uitverkoop? Pagina 23

25 6 Rente Je stort,- op een spaarrekening bij een bank. De bank geeft % rente per jaar. Welk bedrag aan rente krijg je als je het bedrag jaar op de rekening laat staan? Welk bedrag staat er dan op de spaarrekening? 7 Boeken Op een zaterdag verkoopt een boekhandel boeken. % van deze boeken zijn reisboeken. Hoeveel reisboeken zijn er op die zaterdag verkocht? 8 Supermarkt Een kleine buurtsupermarkt verkoopt verschillende soorten producten. In de tabel zie welke soorten producten je kunt krijgen bij de supermarkt. In de tabel zie je ook de omzet per productgroep in procenten. Je ziet ook dat de totale dagomzet,- is. productgroep omzet (%) kommagetal berekening bedrag Zuivel %,- Groente % Vlees/vis % Brood % Overig Totaal %,- 9 De drie dwaze dagen Hieronder zie je een pagina uit een folder van de Bijenkorf. Pagina 24

26 Bekijk de volgende berekening. De normale prijs van de ringen is,-. De dwaze prijs is,-. De korting is dus,-. Image not found or type unknown De korting in procenten is, dus de korting is ongeveer %. Bereken nu zelf hoeveel procent korting je krijgt op de armband en op de ketting. Extra opgaven 2 Extra opgaven Maak de volgende opgaven. Procenten kn.nu/z4or5 Pagina 25

27 1 Een nieuwe scooter kopen met gratis benzine Mooi meegenomen, maar welke korting krijg je eigenlijk? Ga uit van de volgende gegevens: aanschafprijs scooter is,- scooter gebruikt 1 liter per km liter benzine kost,- De korting die je krijgt is de waarde van de gratis benzine. Hoeveel euro korting krijg je? Hoeveel procent korting krijg je op de nieuwe scooter? 2 Je ziet het weleens staan: Tweede artikel voor de halve prijs. Hoeveel procent korting is dit eigenlijk? Stel je koopt twee T-shirts. De normale prijs van een T-shirt is,-. Hoeveel betaal je normaal voor twee T-shirts? Hoeveel betaal je als het tweede artikel voor de halve prijs is? Hoeveel procent korting krijg je? Bereken ook hoeveel procent korting je krijgt als je twee tassen koopt, die zonder korting,- kosten. 3 Timmerbedrijf Tom van Dijk heeft een timmerbedrijf. De specialiteit van het bedrijf is kasten. Om één kast te maken maakt Tom de volgende kosten: Arbeidskosten,- Materiaalkosten,- De verkoopprijs berekent Tom door de kostprijs met Hoe hoog is de kostprijs van één kast? Wat is de verkoopprijs van één kast? % te verhogen. 4 Op afbetaling Pagina 26

28 Joost Lommers wil een scooter kopen. De scooter kost,-. Hij kan dit bedrag ineens betalen of hij kan kiezen voor een betaling in termijnen. Als hij kiest voor een betaling in termijn betaalt hij nu,- plus termijnen van,-. Hoeveel euro betaalt Joost als hij de scooter in termijnen betaalt? Hoeveel procent is de scooter duurder bij betaling in termijnen? 5 Op de bank Simon van Geel heeft spaarrekening geopend. Op de rekening heeft hij,- gestort. De bank geeft % rente op de rekening. Hoeveel staat er na jaar op de rekening als Simon geen geld van zijn rekening af haalt en er geen extra geld op stort? Hoeveel staat er na geen extra geld op stort? jaar op de rekening als Simon geen geld van zijn rekening af haalt en er 6 Hoeveel procent is het? 4 van de 200 is % 35 van de 200 is % 26 van de 200 is % 30 van de 400 is % 63 van de 200 is % 120 van de 500 is % 7 Op een broek van,- krijg je % korting. a. Hoeveel euro korting krijg je? b. Hoeveel betaal je nu voor de broek? 8 Steven krijgt,- loon en maakt,- over naar zijn spaarrekening. De bank geeft % rente per jaar op spaarrekeningen en % rente per jaar op normale betaalrekeningen. a. Hoeveel rente ontvangt Steven over het geld op zijn spaarrekening als hij het geld een jaar laat staan? b. Hoeveel rente ontvangt Steven over het geld op zijn normale betaalrekening als hij dit Pagina 27

29 een jaar laat staan? c. Hoeveel rente ontvangt Steven in totaal over beide rekeningen in een jaar? 9 Bij het tuincentrum ziet Johan dat de natuurmest in de aanbieding is. Op een groot bord staat het volgende: Hoeveel betaal je voor je een zak natuurmest van kg. Pagina 28

30 Over dit lesmateriaal Colofon Het thema 'Procenten' is ontwikkeld door auteurs en medewerkers van StudioVO. Fair Use In de Stercollecties van StudioVO wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use. Meer informatie: Fair use Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de helpdesk VO-content. Auteur VO-content Laatst gewijzigd 11 August 2016 om 16:10 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 1; VMBO gemengde leerweg, 1; Leerinhoud en Verhoudingen; Verhoudingsvraagstukken; Rekenen/wiskunde; Procenten - doelen berekeningen; Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Trefwoorden leerlijn, rearrangeerbare, vo-content Gebruikte Wikiwijs Arrangementen content, VO. (2015). Procenten erbij of eraf vmbo-kgt12. content, VO. (2015). Procenten vmbo-kgt12. Pagina 29

31 content, VO. (2015). Rekenen met procenten vmbo-kgt12. Pagina 30