West-Vlaamse bouwbarometer blijft in het rood

Transcriptie

1 Barometer West-Vlaamse bouwondernemers vierde kwartaal 2015 West-Vlaamse bouwbarometer blijft in het rood Verlaging loonkost nu nodig om binnenlandse jobs te behouden De bouwbarometer die Bouwunie elk kwartaal publiceert, blijft ook in het laatste kwartaal van 2015 ondermaats presteren. Hij daalt voor West-Vlaanderen zelfs en dit met 6 tienden tot 98,6. De gezonde grens waar optimisten en pessimisten elkaar in evenwicht houden (100,0) is weeral verder weg. Dit betekent dat de West-Vlaamse bouwondernemers de bouwconjunctuur nog altijd niet als gunstig beoordelen. De daling van de West-Vlaamse bouwbarometer is te wijten aan het dunnere orderboekje én aan de verscherpte concurrentie die de prijzen en de rendabiliteit van de ondernemingen onder druk zet. Voor 2016 zijn de vooruitzichten voor de woningbouw niet rooskleurig te noemen. Ook de investeringen door overheden en nutsmaatschappijen blijven op een erg laag pitje branden. Enkel de bouwondernemers die actief zijn op de particuliere renovatiemarkt spreken van hogere verwachtingen. Ook de parameter van de bouwbarometer die iets zegt over de tewerkstelling scoort erg laag. Terwijl de meeste economische experten verwachten dat de algemene tewerkstelling in de komende maanden en jaren zal stijgen, ziet de bouw het aantal arbeidersjobs in loondienst pijlsnel dalen. Bouwbedrijven met eigen werknemers kunnen niet concurreren tegen goedkopere buitenlandse arbeidskrachten. Als de loonkost niet daalt, zal het werk in de bouw meer en meer worden uitgevoerd door zelfstandige onderaannemers en buitenlandse (onder)aannemingsbedrijven. De West-Vlaamse bouwbarometer blijft in het rood. In december daalt hij zelfs opnieuw en noteert met 98,6 zes tienden van een indexpunt slechter dan in het derde kwartaal. De gezonde grens van 100,0 waar optimisten en pessimisten elkaar in evenwicht houden, bereikt hij dus nog altijd niet. Dat deed hij voor het laatst in het tweede kwartaal van 2011, viereneenhalf jaar geleden. p. 1

2 2015 scoort met een gemiddelde van 97,3 wel beter dan de voorgaande drie jaren. 19% van de West-Vlaamse bouwkmo s heeft nu (d.i. ten tijde van de enquête m.n. begin december) meer werk dan in het derde kwartaal. 14% heeft minder werk. 14% verwacht een stijging van het werkvolume in de eerstvolgende maanden terwijl 19% zich minder opdrachten ziet uitvoeren. Zoals hieronder meer in detail beschreven is dit een algemeen beeld en verschilt de situatie enorm naargelang het marktsegment waarin de bouwkmo actief is. De orderboekjes zijn minder ver in de tijd gevuld dan in het vorige kwartaal. 31% heeft nog voor maximum 3 maanden werk, 48% zit nog goed voor 3 tot 6 maanden en 14% voor meer dan een half jaar. In het derde kwartaal had 23% nog voor meer dan 6 maanden werk. Ten opzichte van dezelfde periode van 2014 noteren we nu wel een verbetering. Verwachtingen van de West-Vlaamse bouwbedrijven voor het werkvolume in 2016, per marktsegment (indien van toepassing op het eigen bedrijf) stijging status quo daling weet het niet nieuwbouw woningen 0% 34% 49% 17% nieuwbouw appartementen 0% 45% 41% 14% nieuwbouw gebouwen 0% 44% 44% 12% renovatie woningen 32% 39% 21% 8% renovatie appartementen 15% 52% 21% 12% renovatie gebouwen 12% 59% 21% 9% lokale overheidsinvesteringen 0% 32% 64% 4% prov. en gewestinvesteringen 0% 26% 74% 0% nutsmaatschappijen 0% 41% 59% 0% De meeste West-Vlaamse bouwbedrijven verwachten in de bouw en de afwerking van nieuwe gebouwen voor 2016 allesbehalve een verbetering. Voor de woningbouw loopt het percentage dat een daling verwacht zelfs op tot 49%. In 2015 zijn inderdaad een pak minder stedenbouwkundige vergunningen voor nieuwe woningen afgeleverd dan in 2014 (zie bijgevoegde grafiek). De renovatiemarkt heeft net zoals de voorbije jaren betere vooruitzichten. De meeste bouwbedrijven verwachten een status quo. Voor de renovatie aan of in woningen verwacht 32% zelfs een stijging van het werkvolume. p. 2

3 De verwachtingen voor het aantal opdrachten van overheden en nutsmaatschappijen zijn erg laag gespannen. 60 tot 74% van de West-Vlaamse bouwbedrijven die op deze markten actief zijn, zeggen een vermindering van het werkvolume te verwachten. De prijzen die de aannemers voor hun werk kunnen aanrekenen, scoren nog altijd ondermaats. Deze zijn de jongste tijd volgens 26% van de West-Vlaamse bouwbedrijven gedaald. 21% verwacht bovendien een verdere verslechtering van de prijzen in de komende maanden. De oneerlijke concurrentie speelt daar een grote rol in. Zo geeft 42% van de bouwbedrijven aan dat deze enkel maar vergroot. Slechts 45% van de bedrijven zegt dat de huidige prijzen winstgevend zijn. 7% werkt verlieslatend, wat catastrofaal is. Ondertussen kampt de bouw nog altijd met een hoog aantal slechte betalers (25% spreekt van een toename) waardoor de winstgevendheid van de bouwbedrijven onder druk staat. De werkgelegenheid in de bouwsector blijft een buitenbeetje. Terwijl de rest van de economie het beter begint te doen (ter info: de kmo-barometer van Unizo scoort met 100,9 wel boven de 100 indexpunten) en er jobs bijkomen, is dit in de bouw niet echt het geval. Ten opzichte van het vorige kwartaal werkt vandaag 10% van de West-Vlaamse bouwbedrijven met minder personeel. 5% denkt tegen de lente meer werknemers in dienst te hebben dan vandaag terwijl 19% zegt dat het er minder zullen zijn. In totaliteit verdwenen in West-Vlaanderen op vier jaar tijd meer dan bouwarbeidsjobs. De Bouwunie bouwbarometer wordt sinds 1996 opgemaakt en is dé conjunctuurindicator voor de Vlaamse kmo bedrijven en zelfstandige ondernemers uit de bouwsector. Voor de ruwbouw, de afwerking, de installatiesector en de infrastructuurwerken. De barometer wordt per kwartaal samengesteld aan de hand van een bevraging bij een vast, representatief bouwbedrijvenpanel van 300 ondernemers waardoor vergelijken over de kwartalen heen mogelijk is. De bouwbarometer bestaat uit verschillende deelindices. Aan de hand van de verschillende deelindices wordt de algemene bouwkmo-barometer voor Vlaanderen berekend. Waarden boven index 100 wijzen op een positief evoluerende conjunctuur, waarden onder index 100 wijzen op een negatief evoluerende conjunctuur. De huidige bouwbarometer werd afgenomen begin december. Meer info: Anja Larik, economisch adviseur Bouwunie, tel. 02/ , mail * * * Bijlage: grafieken vergunningen, starters en faillissementen p. 3

4 p. 4

5 p. 5