weekblad voor de hogeschool van amsterdam / 3 december 2008 nr. 14

Transcriptie

1 weekblad voor de hogeschool van amsterdam / 3 december 2008 nr. 14

2 -advertenties- Scriptie schrijven in goed Nederlands Is Nederlands niet je moedertaal en heb je daarom moeite met scripties e.d. schrijven? Gepensioneerde academici/ HBO-ers ondersteunen je hiermee graag. GRATIS! Bezoek onze website voor de nieuwste banen! Staat jouw baan er niet bij? Laat dan in ieder geval je cv achter. telefoonnummer , Singel 417 te Amsterdam. last minute studenten* Met je studentenkaart kun je vanaf anderhalf uur voor de voorstelling voor 10,- een toegangskaartje krijgen. Dit geldt alleen als de voorstelling niet uitverkocht is. 2 havana

3 inhoud alsnog een diploma Het EVC Centrum begeleidt mensen die wel op hbo-niveau werken, maar geen diploma hebben, op weg naar een verkort opleidingstraject. Ik haalde een negen voor mijn eerste tentamen. Nu moet ik alleen mijn master nog. chocolalala! Sinterklaas is weer in het land en dat betekent winkels vol snoepgoed. Zoals chocoladeletters. Een blik op de chocoladeletter vanuit verschillende disciplines. Word je bijvoorbeeld blij van chocola? dobberen We dobberen langzamerhand naar het einde van het jaar. De nieuwsberichtenstroom droogt een beetje op en daarmee ook de inspiratie voor scherpzinnig commentaar op pagina drie. Wat blijft er over? Het bezoek van Sint en Piet aan de LAX, alwaar tachtig kinderen van HvA-ouders hen opwachtten met glimlach en gezang? Veel lof voor de organisatie door de ASVL, maar daar zetten we de persen niet voor stil. Geen zorgen om een concurrerende opleiding? Voorlopig nog geen bezuinigingen? Geen zorgen over fusietoets? Er lijken zich geen grote dingen af te spelen die duiding behoeven. Maar als ik langer nadenk, is er toch een hele serie kleinere gebeurtenissen die samen toch betekenis hebben. Op de dag dat dit blad uitkomt, neemt een van de laatste instituutsdirecteuren afscheid. En volgende week een van haar collega s. De directeur Nieuwbouw zeg maar chef Amstelcampus heeft zijn laatste werkdag gehad, en naar verluidt is er iemand gevonden die tijdelijk zijn plaats inneemt. Een sleutelfiguur binnen de stafdiensten van de HvA (volgende week krijgt u naam en rugnummer) krijgt een nieuwe positie toebedeeld. De herinrichting van de stafdiensten is in volle gang. Dichter bij huis: een van de Kennen we de HvA in 2009 nog wel terug? 9 17 podium Het concept realistisch rekenen in het basisonderwijs ligt zwaar onder vuur. Peter Ale, coördinator propedeuse pabo en docent wiskunde, legt uit waarom de critici ongelijk hebben. Nu wordt er pas echt gerekend. borrelpraat met sint Tachtig kinderhartjes klopten vol verwachting. Wie nu nog denkt dat Sint niet bestaat vaste rubrieken 04 nieuws 06 prijsvraag 06 knip/plak 06 maandag 7.23 uur 06 vraag van de week 07 column gijs 07 ondertussen in 18 recensies 19 eten Havana-collega s zien we op de kerstborrel ook voor het laatst. Er lijkt een stille aardverschuiving plaats te vinden, met hier en daar een schokje. Zo bezien beginnen we 2009 negen met een behoorlijk vernieuwde HvA. Kennen we onze Hogeschool nog wel terug als we op 5 januari nog licht champagnekaterig inloggen? Maar misschien is de aardverschuiving die ik signaleer helemaal niet zo n groot, misschien is het een continu proces dat in een organisatie als de HvA permanent aanwezig is, maar alleen opvalt als er verder niks gebeurt. Oh ja, nog één wereldschokkend bericht: op donderdag 18 december brengen wij met zusterblad Folia een gezamenlijk nummer uit over de financiële crisis, met als gasthoofdredacteur UvA-hoogleraar Arnoud Boot, bekend van radio en televisie. Als dat geen nieuws is Wim de Jong chef redactie 19 zwartwit 20 wat waar wanneer passie 22 agenda 22 puzzel 22 dobbertjes 23 weekgast lydie van de laar 24 dubbelop colofon Havana is het weekblad voor studenten en medewerkers van de Hogeschool van Amsterdam 3 december 2008 jaargang 14, nummer 14 n Redactieadres: Weesperzijde 190 (kamer B.2.18), 1097 DZ Amsterdam, tel havana@hva.nl. n Hoofdredactie/management: Paul van de Water p.l.van.de.water@hva.nl n Chef redactie: Wim de Jong w.de.jong@hva.nl n Eindredactie: Annemarie Vissers a.m.w.t.vissers@hva.nl n Redactie: Tomoko Claringbould t.claringbould@hva.nl, Jobien Groen j.groen@hva.nl, Thijs den Otter m.d.den.otter@hva.nl, Linde Arts (stagiaire), Selina van Loon (redactie-assistent) havana@hva.nl n Medewerkers: Kim Bos, Gijs Hardeman, Mario Verhoeven, Hans van Vinkeveen, Sebastiaan van de Water n Redactieraad: Maroesja Perizonius, Wijnand Scholtens, Evelien Spaan, Jerke van der Woerdt n Fotografen: Amber Beckers, Fred van Diem, Marc Deurloo, Paco Weekenstroo n Coverbeeld: Arjan van Meerten n Illustratoren: Bas Kocken, Pascal Tieman n Vormgeving: Ron Zijlmans n Ontwerp Lay-out: Death Valley / Amsterdam n Advertenties: Bureau Van Vliet, Postbus 20, 2040AA, Zandvoort, telefoon fax: of zandvoort@bureauvanvliet.com n Abonnementen: 18,15 per jaar, opgave via de redactie-assistent of per . n Drukkerij: Dijkman Offset Diemen. n Havana: Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen. ISSN n Havana heeft een samenwerkingsverband met Folia. Redactie: Nadine Böke, Mirna van Dijk, Anne Rose Haverkamp (stagiair), Jim Jansen, Dirk Wolthekker n De volgende Havana verschijnt woensdag 10 december havana 3

4 nieuws linde arts / tomoko claringbould / thijs den otter / paul van de water / jobien groen havana@hva.nl FUSIETOETS VOOR HOGER ONDERWIJS n Minister Plasterk is van plan een fusietoets in het leven te roepen voor onderwijsinstellingen. Hij handelt daarmee in de geest van een advies van de Onderwijsraad dat afgelopen vrijdag verscheen. Voorzitter Karel van der Toorn van HvA-UvA betwijfelt of de regel gevolgen zal hebben op het samengaan van universiteit en hogeschool. De plannen van de bewindsman worden nog verder ontwikkeld. Als hij de lijn van de Onderwijsraad volgt, dan geldt voor het hoger onderwijs dat instellingen die samen meer dan twintigduizend studenten hebben een fusietoets ondergaan. UvA en HvA zitten daar met meer dan dertigduizend studenten per instelling een heel eind boven. Volgens de Raad zou de fusietoets het beste kunnen worden uitgevoerd door de Nationale Mededingingsautoriteit (NMa), die dan een speciale onderwijskamer moet inrichten. Juist de afstand tussen NMa en het ministerie van Onderwijs en onderwijsinstellingen zou die club een geschikte uitvoerder maken. Karel van der Toorn vraagt zich echter af of de NMA überhaupt een rol van betekenis kan spelen bij een verdere fusie van de HvA met de UvA. Zeker als we er van uitgaan dat Plasterk fusie in de nieuwe hoger onderwijswet fusies tussen hogescholen en universiteiten verbiedt of ernstig bemoeilijkt. Het hoger onderwijs speelt een bijrol in het rapport. De Onderwijsraad maakt zich vooral zorgen om de schaalvergroting in andere onderwijssectoren. Uitgangspunt van het advies is dat de in de grondwet verankerde keuzevrijheid van onderwijs niet nog meer in gevaar moet komen. Afhankelijk van de onderwijsvorm pleit de Raad daarom ervoor dat 21 MENSEN VAST IN DE LIFT n Eenentwintig mensen hebben donderdag ruim twintig minuten in de lift van de Leeuwenburg vastgezeten. Het kostte hun veel moeite de hulpdiensten te bereiken. De lift bleef hangen tussen de eerste en tweede verdieping. Er ontstond enige paniek toen er geen reactie kwam na het indrukken van de alarmbel. De alarmbel schakelt normaal gesproken door naar de receptie van het betreffende gebouw. Receptiemedewerkster Nicole Domburg kreeg het telefoontje. Maar toen ze opnam, hoorde ze niets. Hierdoor nam zij aan dat het een grapje was. Het gebeurt namelijk vaker dat mensen een grap uithalen met de lifttelefoon. Je slaat alarm, en na tien minuten belt er iemand terug met de vraag in welke stad we eigenlijk zitten, dat is toch vreemd?, zegt Antoinette van Berkel van het EVC Centrum. Achteraf kan ze er wel weer om lachen, maar toen ze in de lift vastzat, was de lol er snel af. Er komt nergens frisse lucht binnen. Je kunt je voorstellen dat het met 21 man in zo n lift behoorlijk heet, benauwd en krap wordt. Uiteindelijk heeft één van de vastzittende medewerkers met zijn mobiele telefoon rondgebeld tot het bericht de klantenservice van liftbedrijf Kone bereikte. Deze heeft ervoor gezorgd dat één van de huismeesters de lift heeft laten zakken. Een andere huismeester wachtte de lift op de eerste verdieping op en heeft er samen met een student voor gezorgd dat de liftdeuren openbleven. Hierdoor konden de inzittenden via een kleine opening naar beneden springen. De huismeesters en de elektricien van liftbedrijf Kone hebben geen idee hoe het kan dat er geen verbinding tot stand is gekomen tussen de lift en de receptie, het systeem is inmiddels opnieuw getest. (LA) NOG GEEN BEZUINIGINGEN n Vanaf een financieringstekort van twee procent zal het Kabinet mogelijk gaan bezuinigen op onderwijs, aldus minister Balkenende na een toespraak bij de jubilerende Hanzehogeschool in Groningen. Maar daar ziet het niet naar uit. In beginsel komt het kabinet gedane toezeggingen na, ondanks de kredietcrisis. Wat in de boeken staat, blijft daar. Maar geld erbij wordt lastig. De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, universiteitenvereniging VSNU en de HBO-raad hoeven bijvoorbeeld niet te rekenen op een ruimer budget voor internationalisering. Onlangs klaagden zij dat daar te weinig geld voor is. Ik houd van internationale contacten, aldus Balkenende. Misschien kunnen studenten zelf iets bijverdienen voor ze beginnen aan hun verblijf in het buitenland, of kan het bedrijfsleven studenten over de grens sponsoren. Bij de Hanzehogeschool, die vorige week haar 210-jarig bestaan vierde, opende Balkenende een nieuw gebouw en onthulde hij een kunstwerk van Marte Röling. Ondanks het economisch gure weer is de toekomst voor afgestudeerde hbo ers zonnig, voorspelde Balkenende. Negen op de tien afgestudeerden heeft binnen vier maanden een baan. En dat verbaast me niets, omdat juist hbo ers kennis en praktijk zo goed weten te combineren. (HOP) er minimaal twee besturen per regio zijn. In het hoger onderwijs zou moeten gelden dat studenten binnen de landsgrenzen uit minimaal twee opleidingen kunnen kiezen. Voor een studie waarvoor zo weinig belangstelling is dat twee opleidingen niet in de lucht te houden zijn, mag de minister van de Onderwijsraad een uitzondering maken. Zeker als zo n opleiding ook in het buitenland kan worden gevolgd. De studiefinanciering is immers meeneembaar. Oppositiepartij SP wil overigens dat het kabinet alle fusies in het onderwijs verbiedt tot de toets onderdeel is van de wet. (HOP/TdO) BETER NADENKEN OVER SUBSIDIE n Minister Plasterk verdeelde vorige maand 21 miljoen euro onder vijf projecten voor excellente bachelorstudenten. Dat geld ging naar vijf universiteiten en maar één hogeschool. Volgens de beoordelingscommissie komt dat vooral door de kwaliteit van de aanvragen: nu waren die niet goed doordacht. Commissievoorzitter Taede Sminia laat deze week op de website Scienceguide weten dat de de meeste aanvragen van hogescholen 26 in totaal behoorlijk rammelden. Volgens hem is het Siriusprogramma uitermate geschikt voor het hbo, maar dan moeten de aanvragen wel bij de instelling passen. Vaak gebruikte men in de aanvragen het woord academic community. Waarom niet professional community? Wees bewust van je eigen identiteit. Excellentie op de hogeschool is niet het bevorderen van doorstroom naar de universiteit. Vooralsnog is in het hbo alleen de Hanzehogeschool verzekerd van Siriusgeld. Verder waren de universiteiten succesvol. Zo kregen de VU en de UvA geld voor het gezamenlijke university college. In hun aanvraag voor het Siriusprogramma moesten instellingen aantonen dat zij minimaal de beste vijf procent van hun studenten bereiken met specifieke trajecten. Ten minste de helft van die trajecten moesten ze uit eigen zak betalen. Aanvragers mochten zelf weten welke definitie van excellentie zij wilden hanteren. (TdO) GEEN ZORGEN OM OFFSHORE- OPLEIDING n De Noordelijke Hogeschool Leeuwarden begint een opleiding offshore in Den Helder. Geen reden tot paniek voor de Amsterdamse opleiding tot maritiem officier. Onze studenten worden stuurman of werktuig bouwkundige op een schip. Offshoreopleidingen doen dat niet. Dat laat opleidingsmanager Hendrik Krul weten. Maar eerlijk gezegd ben ik pas sinds vanmorgen op de hoogte. Op het moment dat elders in Noord Holland een maritieme opleiding van start gaat, moeten wij het natuurlijk in de gaten houden. De opleiding maritiem officier trekt volgens Krul jaarlijks dertig tot veertig eerstejaars. Die willen stuurman worden, of technicus aan boord van een schip. Op het moment dat de NHL-opleiding in Den Helder voor die functies gaat opleiden, is er natuurlijk een probleem. Maar ik verwacht niet dat het gebeurt. Er kan natuurlijk wel overlap ontstaan tussen de opleidingen, maar daarvoor ben je concurrent. Offshore concentreert zich bijvoorbeeld op werkzaamheden op een boorplatform op zee. NHL biedt op Terschelling een vergelijkbare opleiding aan. (TdO) NIEUW HOOFD EVC n Bep Ruting, algemeen projectmanager binnen de HvA, wordt per 1 januari het nieuwe hoofd van het Centrum voor Erkennen van Verworven Competenties. Hiermee volgt zij Paul van de Water op. Het EVC Centrum stelt speciale leerroutes samen voor studenten met een ruime werkervaring in het beroepsveld. Ruting Ik heb er heel veel zin in. Bij het EVC is het belangrijk om te netwerken, omdat het een centrale voorziening van de HvA is die valt en staat met een goede samenwerking met allerlei opleidingen. (TC) AMSTELCAMPUS ONLINE n Het laatste nieuws, beeldmateriaal en algemene ontwikkelingen van de Amstelcampus zijn nu te volgen op zijn eigen website. Binnenkort zal er op ook nog een interactieve tour door de campus komen met interviews met buurtbewoners en architecten. Ook komt er voor iedere locatie een fotogallery, waar de nieuwste artist impressions staan. (LA) 4 havana

5 nieuws EROTISCH VROUWENBLAD n Zeven derdejaars studenten Redactie en Media Productie staan met hun tijdschriftconcept BLOOS in de finale van de Big Idea Contest van Sanoma Uitgevers. ACTIE TEGEN BIJBETALEN BLOOS is een concept voor een maandelijks erotisch tijdschrift voor vrouwen tussen de 25 en 40 jaar. Volgens een van de bedenkers, Lenny Popelier (24), is het een gat in de markt. Zoiets bestaat nog niet. Bovendien gaat het bij ons om soft sex. Het moet subtiel zijn, niet ordinair of plat. Met dit tijdschrift willen we op een chique, stijlvolle manier seks benadrukken: zelfvertrouwen tussen de lakens. De studenten denken dat de tijd nu rijp is voor een erotisch blad voor vrouwen. Seks wordt steeds bespreekbaarder en daar spelen wij op in. We hebben ideeën voor artikelen over het Red Light Fashion Project, recepten die het libido verhogen, een erotisch verhaal, maar ook beauty en mode met een link naar seks. Voor het vak conceptontwikkeling bedachten de studenten dit idee, waarna zij ook een dummy maakten. De meiden kregen goede reacties van medestudenten en besloten het concept in te sturen voor de Big Idea Contest. Van de 220 inzendingen staan nu acht ideeën in de finale, waaronder BLOOS. Op 4 december wordt de winnaar gekozen, die met 2500 euro naar huis zal gaan. Het idee wordt dan van Sanoma. Lenny: Als we winnen, wordt het tijdschrift als het goed is ook uitgegeven. Maar de rechten voor het concept liggen dan bij Sanoma. Dat is wel jammer, maar het is niet anders. Het is toch begonnen als studieproject en we hebben er in ieder geval met heel veel plezier aan gewerkt. (TC) n Studentenbond ASVA voert deze week opnieuw actie tegen de Universiteit van Amsterdam. Het bestuur wil studenten meer laten betalen voor honoursprogramma s en extra vakken, en verwijst klagers door naar OCW. BLIJ MET IB-GROEP n Met de versoepeling van de bijverdienregels voor studenten heeft minister Plasterk een goede beurt gemaakt bij belangenorganisaties ISO en LSVb. Ook de verbeterde dienstverlening bij de IB-Groep stemde tot tevredenheid. Plasterk stuurde onlangs een brief naar de Tweede Kamer waarin hij liet weten dat studenten die de komende drie jaar meer verdienen dan euro per jaar straks niet langer de kosten van hun OVkaart hoeven te vergoeden. Dat scheelt studerende grootverdieners dus 947 euro per jaar. Alleen het bedrag boven de bijverdiengrens wordt nog teruggevorderd. Daarmee gaat een lang gekoesterde wens van de studentenbonden in vervulling: vooral voor studenten die een paar euro over de limiet gingen, was de regeling immers erg zuur. Tijdens het officiële overleg met de bonden kreeg de minister gisteren nog wel het verzoek om de voorlichting wat verder uit te breiden. Omdat de bijverdiengrens voor drie jaar is vastgelegd en de salarissen in de tussentijd stijgen, verwacht LSVb-voorzitter Lisa Westerveld dat meer studenten met de terugbetalingsregeling te maken krijgen. De belangenorganisaties complimenteerden de minister verder met de snelheid waarmee de dienstverlening van beurzenverstrekker IB-Groep is verbeterd. Maar we hopen wel dat u een vinger aan de pols houdt, want bij ons rechtsbureau komen nog regelmatig klachten binnen, zei ISO-voorzitter Hidde Terpoorten. Verder hopen we dat de IB-Groep de correspondentie een beetje moderniseert. De kans dat een enveloppe zoek raakt in een studentenhuis is vrij groot. Met een simpele is dat probleem opgelost. Volgens minister Plasterk is de IB-Groep zich daarvan bewust. De komende jaren wordt de correspondentie verder gedigitaliseerd. Niet alleen omdat het doeltreffender is, maar ook uit kostenoverwegingen. (HOP) Op woensdag 3 december gaat de ASVA drieduizend handtekeningen inleveren bij het Maagdenhuis. Ze wil het universiteitsbestuur ervan overtuigen dat het de kosten van extra onderwijs niet aan hen mag doorberekenen. De UvA houdt staande dat ze te weinig subsidie krijgt van minister Plasterk en dat haar geen andere keuze rest. Collegevoorzitter Van der Toorn begrijpt dat hij zich hiermee niet populair maakt bij de studenten, maar laat op de website van universiteitskrant Folia weten dat het ministerie verantwoordelijk is voor de problemen. Dat zou meer eisen stellen aan de universiteiten, maar daar minder geld tegenover zetten. Het wordt tijd dat Plasterk ophoudt ons voor de gek te houden, liet hij optekenen. De studentenbond is het met de Amsterdamse collegevoorzitter eens dat de regering een kenniseconomie wil maar niet investeert in hoger onderwijs, maar blijft aandringen een andere oplossing. De kosten mag je nooit verhalen op de enthousiaste student. Minister Plasterk liet eind oktober al weten dat de UvA in strijd met de wet zou handelen als ze studenten zou laten bijbetalen voor extra vakken. De instelling op haar beurt liet weten in de geest van de wet op het hoger onderwijs te zullen handelen. (HOP/TdO) ELK LOKAAL EEN EIGEN BEAMER vraag/antwoord n De afdeling Informatietechnologie en Voorzieningen pakt uit: een groot aantal lesruimten voor twintig of meer personen op vijf HvAlocaties krijgt een standaardinrichting met betere audiovisuele faciliteiten. We stellen Jolanda Klaassen van IT&V een aantal vragen. beeld arjan roodink n Sinterklaas en zijn pieten vereerden de LAX afgelopen zaterdag met een bezoek. Zij strooiden wat lekkers in elke hoek en maakten tachtig kinderen van HvA-medewerkers blij met genereuze cadeaus. Zie ook het verslag op pagina 17. Waar gaat IT&V in investeren? Alle lesruimten voor minimaal twintig personen op de locaties Leeuwenburg, Tafelbergweg, Fraijlemaborg, Mauritskade en de ALO krijgen een standaardinrichting met een beamer, projectiescherm, geluidsapparatuur, een bedieningskastje en een aansluiting voor een computer of laptop. Op de EHvA hebben ze al smartboards, is een beamer niet hopeloos ouderwets? Voor het huidige onderwijs niet. De overheadprojectoren zijn net de deur uit, en de meeste docenten zijn nu net aan de beamer toe. Dus de docenten zijn niet smart genoeg voor de nieuwe smartboards? Dat wil ik absoluut niet zeggen. Het is al een enorme vooruitgang als in alle leslokalen beamers hangen. Dat is waar de docent van vandaag behoefte aan heeft. Voor de kwaliteit van het onderwijs en een efficiënte indeling van de tijd van docenten en IT&V-medewerkers is dit veel beter dan rondlopen met van die beamerkarretjes zoals op de Leeuwenburg veel gebeurt. En waarom investeren jullie niet meteen in de nieuwste technieken? De meeste lokalen waar het om gaat, zijn op de Leeuwenburg. Dat is een tijdelijke locatie. In 2012 / 2013 gaat alles over naar de Amstelcampus en tegen die tijd zijn de beamers alweer afgeschreven. Over wat er op de Amstelcampus komt aan av-apparatuur, daar denken we nu over na in een aparte werkgroep met de klant. (TC) havana 5

6 prijsvraag knip en plak Win gepimpte sneakers Dertien HES-studenten begonnen dit jaar hun eigen bedrijfje. Vandaag de dag draait alles om anders en uniek zijn. Shoe tattoo wil mensen helpen uniek te zijn door het customizen van hun schoenen voor een prijs van tussen de 15,- en 65,-. Wil jij die saaie gympies wat oppimpen? Havana mag één pimpbeurt weggeven. Beantwoord de volgende vraag: Hoeveel kosten de duurste sneakers ter wereld? Mail naar (alleen vanaf je HvA-mailadres) hva 7.23 Op zoek naar de vroege vogels binnen de HvA. Deze week Roel Luschen (60), sinds 1973 werkzaam bij de Audiovisuele Dienst. Vroeg beginnen heb ik mezelf in mijn jonge jaren aangeleerd. Ik werkte bij een drukkerij, waar we van de baas om zeven uur aanwezig moesten zijn. Snel alles prepareren voordat de deuren om acht uur opengingen voor de klanten. Nu gebruik ik die extra tijd om s ochtends mijn vijf katten te voeren. Ik mag dan op een technische afdeling werken, ik houd veel van contact met dieren en mensen. Na mijn pensioen wil ik dan ook als vrijwilliger bij de dierenambulance gaan werken. Maar vergis je niet, ik heb het nog steeds prima naar mijn zin hier. In vergelijking met vroeger is er wel aardig wat veranderd. Toen ik begon beheerde ik drie cassetterecorders en een nieuwe uitvinding genaamd de videorecorder. Nu hebben we hier tientallen beamers, laptops en tv s staan. Is het je trouwens opgevallen dat alle collegezalen sinds kort precies hetzelfde katheder bevatten? Mijn ontwerp. Mijn invloed zal dus nog wel enige jaren merkbaar blijven. Keuzevak masseren Op de Hogeschool van Rotterdam is een aantal keuzevakken in opspraak gekomen. Populaire vakken zoals golf en masseren zorgden er al meerdere malen voor dat het inschrijfsysteem vastliep. Volgens de collegevoorzitter moet, in plaats van het principe wie het eerst komt, wie het eerst maalt, worden geloot. Of men moet zo n populair keuzevak skippen, aldus de voorzitter: als de hele school wil masseren, kun je daar je vraagtekens bij zetten. Uit: Profielen, 25 november Giels blote billen Een paar honderd studenten van de Fontys Bedrijfshogeschool kregen onlangs les van Giel Beelen. Terwijl Beelen zijn verhaal deed, onderbrak zanger Arno Kolenbrander de les om voor een radioprogramma een tekst op de billen van Beelen te schrijven. Beelen had daar geen moeite mee en liet bereidwillig zijn broek zakken. Ik hoor er effe niet bij, ook dit schijnt entertainment te zijn, reageerde directeur Pieter Bon. Uit: Fontys, 28 november Nintendo rekenles Leerlingen kunnen sneller en beter rekenen als ze op een spelcomputer wiskundespelletjes mogen oefenen. Leerlingen van een Leidse basisschool voor speciaal onderwijs werkten tijdens een aantal rekenlessen met de Nintendo DS. Uit onderzoek blijkt nu dat de leerlingen daardoor geconcentreerder en gemotiveerder werkten. Ook de juf is tevreden. De leerlingen gaan zelf snel verder met de DS-training als ze klaar zijn met hun gewone werkjes. Uit: Mare, 27 november tekst sebastiaan van de water vraag van de week Studenten schijnen hun gebit behoorlijk te verwaarlozen, waardoor ze vaker grote behandelingen ondergaan - denk wortelkanaalellende. Gevolg is dat de gemiddelde student 13,5 procent meer kosten heeft dan de gemiddelde jongere. Hoe vaak poets jij je tanden? Heb je een mening? Reageer zelf op havanaweb.nl tekst linde arts Thierno Pampou Amadou Bah (21) Eerstejaars Aviation Studies Ik poets netjes twee keer per dag. Ik heb helemaal geen last van mijn tanden, daarom ben ik al een tijdje niet meer naar de tandarts geweest. De laatste keer was zo n drie jaar geleden. Het is niet zo dat ik niet ga omdat het duur is, maar bij de laatste controle was gewoon alles goed. Dan ga ik niet elk halfjaar. Ik heb vier jaar geleden een keer een gaatje gehad. Simone Musters (20) Eerstejaars Human Resource Management Ik poets veel en ga halfjaarlijks naar de tandarts. Ik ben toevallig vorige week nog geweest. Het scheelt dat ik mijn tandarts niet zelf hoef te betalen, ik ben namelijk op mijn moeders polis meeverzekerd, ongeveer de komende twee jaar nog. Daarom ga ik nog in mijn oude woonplaats naar de tandarts, terwijl ik nu in Amsterdam woon. Ik zou eigenlijk hier mijn huisarts en tandarts moeten hebben. Gerard Eikelboom (19) Eerstejaars Management, Economie & Recht Ik poets niet zoals het zou moeten, maar toch wel één keer per dag. Het is een jaar geleden dat ik bij de tandarts geweest ben. Ik zou nu dus weer moeten, maar ik was eigenlijk niet van plan om te gaan. Het is niet dat ik er bang voor ben of zo, maar ik ben gewoon te lui om een afspraak te maken. Als ik verstandig ben ga ik volgende maand, maar het zal wel weer volgend jaar worden. Wieteke Seelen (18) Eerstejaars Communicatie Ik poets twee, soms drie keer. Ik ga ook twee keer per jaar naar de tandarts, dat zit gewoon bij mijn zorgverzekering. Ik ga nu naar mijn eigen tandarts, maar mijn oom is ook tandarts dus ik kan altijd bij hem terecht. Eigenlijk heb ik niet echt iets aparts aan m n tanden. Het enige grote wat ik ooit heb moeten doen bij de tandarts, is mijn verstandskiezen laten trekken. Verder heb ik nooit vervelende dingen gehad. Dang Nguyen (20) Tweedejaars Human Resource Management Ik poets genoeg, zo vaak mogelijk na het eten. Het liefst dus drie keer per dag, maar dat lukt niet altijd, als je op school zit bijvoorbeeld. Verder ga ik ook twee keer per jaar naar de tandarts, mijn ouders regelen dat allemaal. Als ik het zelf zou moeten betalen zou ik ook gaan. Behalve mijn beugel en verstandskiezen, heb ik nooit iets aan mijn tanden gehad. Zelfs geen gaatjes. Naar de tandarts gaan hoort er gewoon bij. 6 havana

7 strip column Gijs SM&O-student Gijs Hardeman (28) won Havana s columnistenwedstrijd en schrijft sindsdien wekelijks over wat hem op het hart ligt. ondertussen in nieuw-zeeland Feestje? Eigen bier mee! Ik loop stage bij Sport Canterbury, een stichting die zich ten doel stelt de mensen in de provincie Canterbury actiever te maken. Om dat te bereiken ondersteunt de stichting organisaties, clubs en mensen binnen de sport. Ik werk aan drie projecten waarbij ik veel ruimte krijg voor eigen invulling. Sport Canterbury is een fantastische plek om te werken, met veel vrijheid en fantastische collega s. Ik woon in een dorpje naast Christchurch genaamd Sumner. Vanaf mijn terras uitzicht heb ik over de baai en de Stille Oceaan. Een collega zocht nog een huisgenoot en tja, iemand moet zich opofferen Je komt hier in Nieuw-Zeeland voor heerlijke dilemma s te staan zoals: ga ik vandaag snowboarden of ga ik vandaag surfen? Met een skipiste op twee uurtjes rijden en de oceaan op loopafstand is dat een realistische keuze. Terwijl het bovenaan de berg misschien vriest, kan het aan de kust gewoon 25 graden zijn. Ik moet eerlijk zeggen dat ik niet goed wist wat ik van NZ kon verwachten. Ja, ik wist natuurlijk dat dit land gek van rugby is met de All Blacks en hun haka, en dankzij Lord of the Rings dat het landschap fenomenaal moest zijn. Verder wist ik natuurlijk dat wij Nieuw-Zeeland hebben ontdekt! Maar stereotyperingen zoals wij die over Duitsers, Fransen en Engelsen hebben, had ik eigenlijk niet. Waar herken je een Nieuw-Zeelander oftewel Kiwi aan? Nieuw-Zeelanders ervaar ik tot nu toe alsof Britten en Amerikanen in een blender zijn gestopt en vervolgens op een eiland gedropt. Ze rijden hier links, maar het liefst in grote auto s en op benzine voor Amerikaanse prijzen. Ze spelen rugby en cricket, maar op highschools en met nationale schoolcompetenties. Er zijn evenveel fish & chipsen curryzaken als Snack-donalds, KFC s en Burger Kings. Ze zijn hier superbeleefd en hebben godzijdank meer de Daan Klumper (27, vierdejaars Sport, Management en Ondernemen) is aan zijn derde stagemaand begonnen in Christchurch, Nieuw-Zeeland. humor van de Britten dan die van de Amerikanen. Iedereen is elkaars mate, wat zorgt voor een heel gemoedelijk sfeertje. Iedereen wil elkaar helpen en iedereen wordt voor alles uitgenodigd. Dat kan ook makkelijk, want iedereen neemt hier zijn eigen drank mee naar feestjes. Van de host worden alleen hapjes verwacht. Voordat je naar een feestje vertrekt, bekijk je wat en hoeveel je wilt drinken. Op het feest zelf komt iedereen met zijn eigen koeltasje aan en vertrekt wanneer dat leeg is. Wel een beetje een rare gewaarwording! Pepernoodpakket Elke voorzichtige moeder heeft hem op haar verlanglijst staat voor Sinterklaas. Elke vader heeft hem waarschijnlijk allang gekocht. De overheid adverteert continu op radio en tv en kinderen vragen zich straks af wat voor geheimzinnig koffertje er op 5 december uit de surprises van één van de ouders komt. We vertellen het alvast: het is het noodpakket, met angst en beven aangeschaft. Want stel je voor dat je er straks geen hebt, als zo n pakket echt nodig is - dat zou overigens pas écht een suprise zijn. Rampen vallen niet te plannen, voorbereidingen wel, aldus minister Guusje ter Horst. Elk gezin moet aan een noodpakket. Op de site crisis.nl staat: denk vooruit! We hebben het goed voor elkaar in Nederland, maar ook bij ons kan iets gebeuren. Dat iets is een grote brand, een terroristische aanslag, epidemie, instortingsgevaar, ordeverstoring, extreem weer, Die sirene kan loeien wat-ie wil stroomuitval of een overstroming. Geen lullige zaken, maar als in Nederland de sirene gaat en het noodpakket wordt uit de kast getrokken dan heb je denk ik wel wat grover geschut nodig dan het S.O.S. handdoekje en waxinelichtjes. Ik heb me altijd afgevraagd wat er gebeurt als de ramp op de eerste maandag van de maand, precies om twaalf uur gebeurt? Dan kun je loeien wat je wilt met die sirene, maar iedereen gaat op dat maandelijkse testmoment gewoon onverstoord verder waar-ie mee bezig is. In plaats van die campagne kan Guusje beter een landelijke rampenoefening organiseren. Een stroomvrije nacht: van acht tot acht op eigen kracht. Bij het weeralarm van vorig jaar hebben een paar studenten van de Dr. Meurerlaan moeten (mogen) overnachten in de SooS. Ik baalde achteraf als een stekker dat ik wel naar huis was gefietst. Wat gezellig moet dat geweest zijn. Ik heb voor 5 december mijn eigen Sinterklaas pepernoodpakket samengesteld, want vrijdagavond gaat het licht en de verwarming uit. In het pakket geen waarschuwingsfluitje, zaklamp of lucifers. Dat pakket van mij bevat Kolonisten van Catan, massage-olie voor het geval ik niet alleen ben, de gehele Harry Potterserie, een fles whisky en een krat bier, een paar zakken paprikachips en indien de wereld die avond toch mocht vergaan, een stiekem pakje sigaretten. En drie chocoladeletters: S.O.S. Waarom ik het zelf heb samengesteld? Ondanks de intensieve reclamecampagne is het officiële pakket nog niet te koop. Begin 2009 moeten de noodpakketten te verkrijgen zijn. Ik hoop voor Guusje op een kalme Sinterklaas, een relaxte kerst en een minder knallend uiteinde. havana 7

8 -advertenties- checkuit havana.indd 1 11/27/08 10:18:20 AM OP ZOEK NAAR EEN LEUKE BIJBAAN? Canal Company is hét toonaangevende bedrijf in toerisme en entertainment in Amsterdam met de merknamen Holland International, Canal Bus, Canal Hopper en Canal Bike. Onze waterfietsen, sloepen, partyschepen en rondvaartboten zijn een bekende verschijning in de Amsterdamse grachten. Wij zijn op zoek naar enthousiaste LOCATIEBEHEERDERS. Als Locatiebeheerder beheer je zelfstandig één van onze kiosken. Gedurende de dag verkoop je tickets voor Canal Bus, excursies, souvenirs etc. Ben jij commercieel en flexibel en heb je daarnaast een goede beheersing van Nederlands en Engels? Solliciteer dan snel. 8 havana Stuur een korte brief met CV naar Canal Company, t.a.v. Marjolijn Ruijter, Weteringschans 26-I hg, 1017 SG AMSTERDAM of mail pz@canal.nl Kijk voor meer informatie op

9 podium REALISTISCH REKENEN IS ECHT REKENEN tekst peter ale beeld freek van de ven Het concept realistisch rekenen in het basisonderwijs ligt zwaar onder vuur. Peter Ale, coördinator propedeuse pabo en docent wiskunde, legt uit waarom de critici ongelijk hebben. Veel mensen die graag vlees eten, van een lekker biefstukje houden en een heerlijk rundergehaktballetje lusten, zullen zich niet afvragen of ze in hun hele leven misschien wel een hele koe hebben opgepeuzeld. In het basisonderwijs kan dit een probleem zijn waar leerlingen uit groep acht zich in vastbijten. Bij het oplossen van dit probleem wordt veel gerekend, geschat, misschien zelfs gewogen en zeer zeker geredeneerd. Dit is een voorbeeld van realistisch rekenen, de werkwijze die in het basisonderwijs gebruikt wordt. Realistisch rekenen gaat ervan uit dat je rekenen beter leert door te begrijpen wat erachter zit. Geen regeltjes, maar inzicht is het devies. Het belangrijkste in dit voorbeeld is niet het verhaaltje, maar het samenwerken aan een oplossing. Volwassenen zouden zeggen: dit kan ik niet uitrekenen, want ik weet niet wat een koe weegt en hoeveel vlees men per dag eet. Kinderen die deze manier van werken kennen, gaan op zoek, bedenken het samen of kruipen achter de computer en helpen elkaar de goede zoekvraag te stellen in Google. klakkeloos Vaak wordt van realistisch rekenen gezegd dat het rekenen leuker maakt, concreter en minder abstract. Dat is echter niet de hoofdzaak. Kinderen leren modelmatig denken. Vroeger stampten we de tafels. Nu gebruiken we contexten en modellen om bij de som terecht te komen. Sommige leerkrachten zeggen dat context en model hulpmiddelen zijn voor een kind dat abstracte sommen nog niet aankan. Dat klopt, maar uiteindelijk blijft het gaan om de abstracte som. Dat is weer te geven in het volgende schema: context model abstracte som Leren rekenen was vaak vooral nadoen en goed onthouden Een wijdverbreid misverstand is dat de overstap van basisonderwijs naar voortgezet onderwijs bemoeilijkt wordt door het denken in contexten. Leerlingen denken niet in contexten, maar rekenen. Veel docenten in het voortgezet onderwijs volstaan met uitleggen tot ze het kunnen in plaats van tot ze het begrijpen. Waarom hebben veel studenten problemen met statistiek? Niet omdat het zo moeilijk is, maar omdat ze niet begrijpen wat ze doen. Statistiek is in veel gevallen voor studenten het invullen van formules en conclusies trekken over de uitkomst. Het probleem zit hem in de formules: dit zijn betekenisloze dingen. Studenten vullen klakkeloos de formule in, als ze een fout maken dan merken ze dat niet en wat de uitkomst betekent, staat in het boek. Bovendien is er een grote groep studenten die bij a2 + b2 = c2 al rode vlekken in hun nek krijgt. Dat ligt aan hun vroegere onderwijs. Er zijn allerlei inzichtelijke manieren om het over de stelling van Pythagoras te hebben. Er zijn echter maar weinig leraren die die moeite nemen. Realistisch rekenen gaat dus niet over het denken in contexten, maar begint met contexten om zo het denken te sturen richting het abstracte. nadoen Degenen die nu kritiek hebben op realistisch rekenen, zijn geen mensen die vroeger niet konden rekenen. Ze konden vroeger zelfs goed rekenen. Dat dat vaak helemaal geen rekenen was, maar nadoen en goed onthouden, zijn ze vergeten. Soms hebben ze later geleerd die kennis toe te passen en te verrijken, maar toen ze leerden staartdelen, leerden ze een kunstje. In de jaren tachtig ontdekte men dat er kinderen zijn die wel kunnen leren rekenen, maar niet zo goed kunnen onthouden en nadoen. Voor hen werden aparte methodieken ontwikkeld, die goed bleken te werken. Men trok daaruit de conclusie: als kinderen die dit vroeger niet konden leren het nu wel kunnen, omdat ze het begrijpen, dan moet dat helemaal een zegen zijn voor kinderen die wel goed kunnen rekenen. De realistisch-rekendidactiek zorgt ervoor dat elk kind op zijn eigen niveau het rekenen beheerst. De leraar in het basisonderwijs heeft de plicht elk kind te helpen een zo hoog mogelijk niveau te bereiken. Ezelsbruggetjes, betekenisloze regels en na-apen leiden voor zwakke leerlingen niet tot rekenvaardigheid en gecijferdheid, maar tot niet-meer-kunnen en onzekerheid. Realistisch rekenen kent vijf leerprincipes: de kinderen moeten eigen constructies (ideeën, vondsten) bedenken om problemen; de kinderen reflecteren over oplossingen; de kinderen discussiëren over elkaars ideeën; het onderwijs is interactief: de kinderen begrijpen aan de hand van contexten waar een bewerking echt over gaat; de kinderen leren rekenen ook in werkelijke situaties te gebruiken. Het gaat er dus om dat kinderen problemen oplossen, over de oplossingswijze met anderen praten en op grond daarvan leren hoe ze in gelijksoortige gevallen kunnen rekenen. indianen Realistisch rekenen hanteert het begrip rijke problemen. Een rijk probleem schept een situatie waaruit verschillende rekenactiviteiten voortvloeien. Er is niet alleen sprake van rekenen, maar misschien ook van aardrijkskunde of biologie. Het doel is niet een kunstje reproduceren, maar aanwezige kennis toepassen in een betekenisvolle situatie. Een voorbeeld: in het kader van een geschiedenisles vertelt de leerkracht in groep acht over indianen. De koppeling wordt gemaakt naar de tegenwoordige tijd. De vraag die naar boven komt is: Hoeveel indianen zullen er nu nog op de wereld leven? Nu wordt er pas echt gerekend. n havana 9

10 evc centrum verzorgt maatwerk van ervaring naar Het EVC Centrum begeleidt mensen op weg naar een verkort opleidingstraject die wel op hbo-niveau werken maar geen diploma hebben. Het was jaren geleden dat ik in de schoolbanken had gezeten, dus het eerste tentamen was best spannend. Maar ik haalde een negen. Daar was ik best trots op! Joop Schoppens, teamleider ICT bij een woningbouwcorporatie, stapte een paar jaar geleden voor het eerst sinds zijn jonge jaren weer een klaslokaal binnen. De mogelijkheid van EVC én de lestijden op zaterdag gaven de doorslag om voor een opleiding aan de HvA te kiezen. Daar had hij een lange reistijd vanuit zijn woonplaats in het oosten van het land wel voor over. Joop is een schoolvoorbeeld van EVC, ofwel het Erkennen van Verworven Competenties. Na de havo ging hij direct aan het werk. Hij volgde nog wat cursussen in boekhouden en administratie, maar van een echte vervolgopleiding kwam het niet. Inmiddels bekleedt hij een functie op hbo-niveau. Door EVC zag hij kans om alsnog een diploma te halen. Ik heb veel kennis en vaardigheden in mijn carrière opgedaan, maar er zijn ook dingen die ik nooit heb geleerd. Of zaken die ik mezelf heb aangeleerd, die ook op een andere, misschien betere manier kunnen. Hij doorliep de EVC-procedure met goede resultaten en rondde de opleiding Bedrijfskundige Informatica af in slechts één jaar. online quickscan Het onderwijs toegankelijker maken voor werkenden, rekening houden met hun kwaliteiten en ambities. Zorgen dat mensen zaken leren die waardevol zijn voor hun loopbaan én de organisatie waar ze werken. En daarmee tegelijkertijd een impuls geven aan de kwaliteit van competentiebeoordeling in de HvA. Daar gaat het om bij Antoinette van Berkel, Petra Schäffer en Lucie te Lintelo (in deze volgorde op de foto), die de dagelijkse bemensing van het EVC Centrum vormen. Schäffer, die de planning en organisatie van alle assessments doet, is nog maar net in dienst. Ik viel direct met mijn neus in de boter, een groep van 48 medewerkers van de Dienst Werk en Inkomen ging van start met EVC voor de opleidingen SJD, MER en BE. De contacten met de opdrachtgever zijn intensief, DWI volgt de kandidaten op de voet. Wij zijn voor hen hét loket voor allerhande vragen: welke opleidingen passen het beste bij bepaalde functies? Is diplomawaardering mogelijk? Wat zijn de mogelijkheden voor facturering van collegegelden? Eenzelfde aanpak van EVC voor al hun medewerkers, ook als deze voor verschillende opleidingen komen, vinden bedrijven vanzelfsprekend. Ze doen toch zaken met één hogeschool? Daarom is het handig dat het in de HvA centraal geregeld is. Een goede samenwerking met de opleidingen is nodig. Van Berkel: We kunnen niet zonder de projectmanagers die namens een domein aan het EVC Centrum verbonden zijn. Zij leveren de inhoudelijke input voor de ontwikkeling van het instrumentarium. Ook voeren zij de introductiegesprekken met kandidaten en zorgen voor inbedding in het onderwijs van de opleidingen. Als opleidingen de uitkomst van EVC niet kunnen vertalen naar een maatwerkprogramma of als ze onvoldoende assessoren beschikbaar stellen om assessments uit te voeren, dan kunnen wij als EVC Centrum niet functioneren. Het EVC-traject is gedigitaliseerd. Sinds januari 2008 kunnen belangstellenden online de quickscan EVC doen die een eerste indicatie geeft van de mogelijkheden. Ruim 1300 mensen hebben dit inmiddels gedaan. Een kwart meldt zich vervolgens aan voor een introductiegesprek met een van de projectmanagers. Petra bekijkt met wie ze het beste een gesprek kunnen voeren. Dat is niet in alle gevallen meteen duidelijk: ervaring en ambities van kandidaten sluiten soms bij meerdere opleidingen aan. Dertig tot veertig procent gaat na een introductiegesprek door met EVC. kluif Een hbo-opleiding op latere leeftijd past goed in het streven van de overheid om een leven lang leren te stimuleren. Deelnemers aan EVC kunnen de kosten aftrekken van de belasting, mits EVC is uitgevoerd door een erkende EVCaanbieder, zoals het HvA EVC Centrum. Ook zijn er specifieke subsidies om EVC en maatwerk werkend leren trajecten te ontwikkelen, waar de HvA gebruik van maakt. Te Lintelo: Vorig jaar lag het accent op het ontwikkelen van EVC en de kwaliteitsborging. Daar zijn veel positieve resultaten in geboekt. Dit jaar ligt de nadruk op maatwerk werkend leren, in aansluiting op EVC. Dat blijkt een enorme kluif. Er zijn veel interessante initiatieven in de HvA. Flexibele programmering van het onderwijs, werkplekleren, vraaggestuurd werken of combinaties hiervan. Van alles is mogelijk, maar wat door 10 havana

11 tekst floor milikowski beeld fred van diem studiepunt de klant als maatwerk wordt ervaren, verschilt enorm. Elke opleiding kan je vertellen dat dit niet zonder slag of stoot gaat. Het vergt een cultuuromslag en dat is niet in een jaar gerealiseerd. Er is daarom veel behoefte aan uitwisseling van ervaringen tussen opleidingen. Het is een traject van al doende leren en zorgen dat je voortdurend kunt bijsturen. Van Berkel: Door EVC ontwikkelt het competentiegerichte Wat door de klant als maatwerk wordt ervaren, verschilt enorm onderwijs zich verder. We merken dat er goede discussies ontstaan over de inhoud en afbakening van competenties en waarop deze te beoordelen. Opleidingen gaan hierdoor ook gaan nadenken over de assessments die in de opleiding plaatsvinden. Het certificeren van assessoren, zoals we dat bij EVC doen, wordt door opleidingen steeds vaker als voorbeeld genomen om ook de kwaliteit van assessments in de opleiding te verhogen. Op verzoek van de ALO, de HES en de pabo werken we mee aan de certificering van hun opleidingsassessoren. Daarbij worden assessoren tijdens de uitvoering van een assessment beoordeeld op hun competenties. Ook lichten we het beschikbare assessmentinstrumentarium door zonder de juiste instrumenten kunnen assessoren hun werk niet goed doen en kijken naar het personeels- en scholingsbeleid op dit terrein. Assessoren moeten immers wel in de gelegenheid worden gesteld zich voor te bereiden op certificering. Én een opleiding moet nadenken over mogelijke consequenties: wat als een assessor het niet haalt? Want de lat ligt hoog, van onze EVC-assessoren wordt zestig procent in één keer gecertificeerd. Door certificering wordt de kwaliteit van de competentiebeoordeling in opleidingen transparant. Belangrijk bij accreditaties. En nu binnen de HvA op steeds meer plekken met vergelijkbare standaarden wordt gewerkt, ontstaat eenzelfde kwaliteitsbesef. Een mooie voorbereiding op de instellingsaccreditatie die eraan komt. Ook door andere hbo-instellingen worden we gevraagd om assessoren te beoordelen. Veel hbo-instellingen willen iets met certificering. We merken dat ons programma hierin uniek is, in die zin dat we assessoren on the job beoordelen. Dat vraagt van de assessor geen extra voorbereiding, geeft het beste zicht op kwaliteiten in de praktijk én het is betaalbaar. Voor het beoordelen van de assessoren werken we met een groep onafhankelijke beoordelaars. En assessoren die gecertificeerd zijn, zetten we in om aspirant-assessoren te ondersteunen bij hun professionalisering. maatwerk In 2009 gaat het project Opmaat naar meerwaarde 2 van start, waarvoor wederom subsidie is verkregen. Dan ligt de nadruk op de inbedding van EVC en maatwerk in een levenlang leren beleid en aanpak. Te Lintelo: Dat betekent onder andere keuzes maken wat betreft de invoering van associate degrees, de mogelijkheid om deelcertificaten te halen ( stapelen ), de rol van contractonderwijs, enzovoort. Domeinen kunnen daar verschillend over denken. Dat betekent dat EVC misschien ook anders georganiseerd moet worden. Integratie met andere vormen van intake is bijvoorbeeld mogelijk, organisatie op domeinniveau ligt dan voor de hand. Aan de andere kant, in het landelijke bedrijvenplatform EVC dat onlangs plaatsvond, werd duidelijk dat bedrijven één loket binnen een hogeschool voor EVC en maatwerk erg belangrijk vinden. Ook de noodzakelijke erkenning als EVC Centrum is centraal makkelijker te organiseren. Simpel is het vraagstuk is dus niet, wel interessant. De werving krijgt volgend jaar ook prominent aandacht. De belangstelling voor EVC is groeiende, de realisatie van de vraag blijft echter nog achter bij de verwachtingen. Van Berkel: We willen samen met de domeinen aan de slag om een aantal scenario s uit te werken hoe EVC in de markt te zetten en afstemming te realiseren in de benadering van bedrijven. Kortom, we zijn nog lang niet klaar met EVC en maatwerk, we leren nog dagelijks bij. Ook voor Schoppers ziet de toekomst er leerzaam uit. Na de opleiding Bedrijfskundige Informatica had hij de smaak van het leren flink te pakken. Inmiddels werkt hij toe naar een volgend diploma, een master Cognitieve Informatica. Ik moet alleen het afstudeertraject nog. Hartstikke leuk. Lachend: Anders zit ik me maar te vervelen s avonds. n havana 11

12 choco Sinterklaas is weer in het land en dat betekent winkels vol snoepgoed. Zoals chocoladeletters. Een blik op de chocoladeletter vanuit verschillende disciplines. geschiedenis chocola als drankje De oudst bekende chocoladeresten stammen van 1100 jaar voor Christus. Het zat in kruiken die zijn opgegraven in Honduras. Maar dat het was niet de chocola zoals we die nu kennen: in de kruiken heeft waarschijnlijk een alcoholische drank met cacao gezeten. Ook de Azteken kenden chocolade door hen xocoatl genoemd alleen als drankje. Zij mengden cacao, water, vanille, chilipepers en piment tot een kruidig oppeppertje. De Spaanse veroveraars van Zuid- en Midden-Amerika brachten in het begin van de zestiende eeuw cacao mee naar Europa. Zij lieten bij de bereiding van de chocoladedrank de chilipepers weg en voegden suiker toe. Zo ontstond een drankje dat zeer populair werd bij het Spaanse hof en zich daarna over Europa verspreidde. Er kwamen in diverse steden speciale chocoladehuizen waar het volk cacaodrank kon nuttigen. Pas rond 1800 slaagde een Italiaan erin chocolade in vaste vorm te maken. De eerste chocoladeletters zagen enkele decennia later het licht. De traditie van het geven van letters met Sinterklaas stamt waarschijnlijk ook uit de negentiende eeuw. Het begon met letters van koek en banket; later werden het chocoladeletters. Eveline Doelman van het Meertens Instituut, waar onderzoek wordt gedaan naar Nederlandse taal en cultuur: Het schenken van letters wordt wel in verband gebracht met de liefdesbetekenis van het Sinterklaasfeest: de naam of de initialen van de geliefde word geschonken. Voor kinderen zouden de letters een opvoedkundige betekenis hebben gehad. Sinterklaas was in de negentiende eeuw een feest van beloning en straf geworden. Je best doen bij het leren, vlijt en gehoorzaamheid werden beloond, luiheid en ongehoorzaamheid bestraft. De letters zouden beloning én leermiddel zijn geweest: kinderen konden er hun naam mee leren spellen. Vanaf ongeveer 1900 werden chocoladeletters op grote schaal industrieel geproduceerd. Dat is nu nog te zien aan het gebruikte lettertype: de meeste chocoladeletters zijn van het lettertype Egyptienne, dat erg populair was in deze tijd. (NB) communicatie niet aantrekkelijk voor kinderen Rond Sinterklaastijd kun je in de gemiddelde supermarkt niet om het Sinterklaassnoepgoed heen. Tussen de nor- 12 havana

13 ladegeheimen tekst linde arts, nadine böke, dirk wolthekker beeld arjan van meerten/house of secrets male boodschappen zijn rekken vol chocoladeletters en bakken met strooigoed en taaitaai verrezen. Wat doet het met kinderen dat zij opeens met zo veel extra snoepgoed geconfronteerd worden? Kun je als ouder in deze tijd je kind misschien beter thuislaten wanneer je boodschappen gaat doen, om jengelscènes te voorkomen? Communicatiewetenschapster Moniek Buijzen, die de invloed van reclame op kinderen onderzoekt, heeft het gedrag van kinderen en hun ouders in supermarkten onder de loep genomen. Jammer genoeg viel Sinterklaas niet binnen onze onderzoeksperiode. Dat was wel interessant geweest. De blootstelling is in deze periode inderdaad veel groter. En in het algemeen geldt dat kinderen die meer snoep zien, er ook meer om vragen. Maar ik vraag me af of dit bij chocoladeletters wel zo is. Dat is volgens mij niet echt heel aantrekkelijk snoepgoed. Ik denk dat het vooral de ouders zullen zijn die de letters willen kopen, om sfeer en gezelligheid te creëren. Buijzen benadrukt in haar onderzoeken dat het belangrijk is om kinderen op te voeden als consument. Je kind thuislaten als je in Sinterklaastijd naar de supermarkt gaat is dus niet per se een goed idee. Buijzen: Het is juist zinvol om je kind te leren omgaan met verleiding, om ze weerbaar te maken. Uit haar supermarktonderzoek is verder gebleken dat als kinderen in de leeftijdscategorie tot negen jaar zeuren dat ze iets willen hebben, dit verzoek in een derde van de gevallen wordt ingewilligd. Buijzen: Kinderen hebben allerlei tactieken om hun ouders over te halen iets voor ze te kopen. Maar ouders kennen ook veel manieren om hiermee om te gaan. Zoals zeggen dat een kind maar één ding uit mag zoeken. Of het ontwijken door te zeggen: dat krijg je volgende week. Lachend vervolgt ze: En in deze periode zou je kunnen zeggen: misschien krijg je het wel van Sinterklaas. (NB) scheikunde witte waas De meeste chocoladeletters worden niet lang na aankoop opgegeten. Maar als je er eentje op een warme plek zou bewaren tot volgende zomer, heb je grote kans dat er een witte waas op de letter komt. Dit verschijnsel, dat voorkomt bij chocolade die je te lang of te warm bewaart, heet vetbloem. UvA-scheikundige René Peschar heeft het onderzocht. Peschar: We zijn voor dit onderzoek benaderd door de chocolade-industrie, die graag iets wilde doen aan dit probleem. Want chocolade met vetbloem oogt niet echt lekker. Hoewel het niet bedorven is; je kunt deze chocolade nog gewoon eten. Om het probleem aan te pakken hebben Peschar en zijn groep de structuur van cacaoboter, het vette bestanddeel in chocola, opgehelderd. Cacaobotervetten blijken verschillende verschijningsvormen te hebben die de kristallijne fases worden genoemd. Cacaoboter kent zes van zulke fases, waarbij de hoogste fase de meest stabiele vorm is. Peschar: In de meeste chocola zitten de vetten van de cacaoboter in fase vijf. Vetbloem ontstaat doordat deze cacaoboter vanuit het binnenste van de chocolade naar de oppervlakte migreert, hier gedeeltelijk smelt en weer stolt. Daarbij komt het in fase zes terecht. Het ontstaan van vetbloem is dus te voorkomen door de structuur van de cacaoboter al in de fabriek in fase zes te brengen. (NB) biologie zacht voor de keel Door het eten van chocola voel je je lekkerder. Dat is niet alleen iets wat zelfverklaarde chocoladeverslaafden beweren: het is wetenschappelijk bewezen. Cacao bevat een stofje genaamd theobromine. Dit is een psychoactieve stof, die stimuleert je hersenen. Uit onderzoek naar de werking theobromine blijkt dat mensen die net vijftig gram pure chocola hebben gegeten zich energieker voelen en beter scoren op cognitieve testen dan mensen die geen chocolade hebben gegeten. Theobromine heeft ook nog een ander positief effect: het werkt beter tegen hoest dan codeïne, het belangrijkste ingrediënt van veel antihoestmiddelen. Bovendien verzacht gesmolten chocolade bij hoest je keel. Eet dus de volgende keer dat je last hebt van je keel eens een stuk chocoladeletter. Maar neem er dan wel een van pure chocolade: want hoe donkerder de chocola, hoe meer cacao en dus theobromine. Er zitten nog meer psychoactieve stoffen in chocolade. Zoals cafeïne, dat ook in koffie zit. Maar deze andere stoffen komen maar in zo n lage hoeveelheid voor dat ze weinig effect hebben. Chocolade is, anders dan wordt gedacht, niet verslavend. (NB) rechten chocola is slavernij Journalist Teun van de Keuken, werkzaam bij het programma De Keuringsdienst van Waarde, bracht als Tony Chocolonely de eerste slaafvrije reep op de markt. Vijf jaar geleden stond er in de krant een berichtje over slavernij in de cacaoplantages. Ik dacht: dat gaat vast een grote rel opleveren, maar er gebeurde niets. In dezelfde tijd kwam het Zwartboek wereldmerken op de markt, over de duistere praktijken van multinationals. Een boek met een nogal links en anti-globalistisch zweem. Toen zijn we als redactie gaan nadenken of we niet iets met het onderwerpen zouden moeten doen omdat het programma gaat over het verhaal achter een product. Van slavernij is sprake als mensen gedwongen worden te werken zonder te worden betaald, op een plek waar ze niet vandaan kunnen. Uit veel publicaties is gebleken dat daarvan sprake is op de cacaoplantages in Ivoorkust, de grootste producent van cacao ter wereld. Je kunt natuurlijk de schurken aanklagen die in die plantages mensen uitbuiten, maar in die landen heb je meestal geen regels en wetten waarop je je dan kunt baseren. Dus koos ik ervoor om mezelf, als consument van chocolade, aan te klagen wegens slavernij. De gedachte was: als ik word veroordeeld, dan ontstaat er jurisprudentie, waardoor het eten van chocola gelijk zou staan aan slavernij en consumenten dus voortaan wel uitkijken om nog repen te kopen. Ik at twintig repen op en klaagde mezelf aan. Uiteindelijk ben ik niet veroordeeld. Het werd te lastig met de bewijslast. Ik had moeten bewijzen dat precies die twintig repen hadden geleid tot slavernij van een met naam en toenaam te traceren persoon. Dat bleek onbewijsbaar. De rechter gaf wel aan dat er bij de cacaoproductie inderdaad sprake is van slavernij en dat wij daarvoor verantwoordelijkheid zouden moeten nemen. (DW) Lees verder op pagina 15 havana 13

14 (advertentie) Ben jij een nieuwsgierig type? De Hogeschool van Amsterdam (HvA) is met meer dan dertigduizend studenten en tweeduizend medewerkers een klein dorp. En zoals elk zichzelf respecterend dorp heeft ook de HvA zijn eigen krant: Havana. Havana is speciaal bedoeld voor HvA-studenten en -medewerkers en is onmisbaar als je wilt weten wat er op de hogeschool gebeurt. Elke week biedt Havana nieuws, achtergrondartikelen, interviews, recensies en nog veel meer. De stijl is vlot en de blik is altijd kritisch. De redactie bestaat uit professionele journalisten. Wij willen ons team uitbreiden met: domein- en/of opleidingsverslaggevers (freelance) De domein- en/of opleidingsverslaggevers zorgen ervoor dat de nieuwsgaring vanuit de domeinen of opleidingen nog beter wordt. Wie zoeken we? Studenten of medewerkers die uitstekend op de hoogte zijn van wat er binnen hun domein of opleiding gebeurt of gaat gebeuren. Je kent de belangrijkste spelers en je hebt oog voor primeurs. Wat moet je doen? Gevraagd en ongevraagd lever je nieuws en tips aan over actuele zaken op jouw domein of opleiding. Beloning Uiteraard betalen we je een aantrekkelijke vergoeding Heb je belangstelling? Neem dan contact op met: Paul van de Water ruimte voor de roker w a a r ma g he t nog? Het weekblad voor de Hogeschool van Amsterdam 14 havana

15 Vervolg van pagina 13 gezondheid slecht vet Rond vijf december vliegen de chocoladeletters je om de oren. Eén van je moeder, één van oma, één van je werk. Erg lekker, maar is het ook gezond? Het zou je gelukkig maken, hart- en vaatziekten voorkomen en je libido stimuleren. Amely van Bavel, docent Voeding & Onderzoek aan de HvA legt uit wat we wel en niet moeten geloven. Ik zou graag anders zeggen, maar ik denk niet dat chocolade gezond is. Ongeveer dertig procent van een chocoladeletter bestaat uit vet. Een groot deel daarvan is ook nog verzadigd vet, slecht vet dus. Veel mensen eten pure chocolade omdat dat wel gezond zou Om je libido te verhogen moet je minstens zestien kilo chocola eten Chocoladelettertest zijn. Volgens Van Bavel is dat onzin: Daar zit net zo veel vet in, wat het slechte LDL cholesterol verhoogt. Mensen denken dat het gezond is omdat er polyfenolen in chocolade zitten, de gezonde stoffen die ook in wijn zitten. Deze stoffen kunnen beschadiging van de cellen voorkomen. Het klopt dat de concentratie van polyfenolen groter is in pure, bittere chocolade, dan in melkchocolade. Het zou kunnen dat die polyfenolen chocolade gezonder maken, maar dat weegt niet op tegen het negatieve effect dat verzadigd vet heeft op je lichaam. Ook moet je niet vergeten hoeveel calorieën er in zitten. In een reep van honderd gram zit al een vijfde van je aanbevolen dagelijkse hoeveelheid calorieën. Chocolade zou je libido verhogen. Van Bavel: Dat is een fabel. Er zit wel een heel klein beetje van het liefdesstofje fenylethylamine in, maar je moet minstens zestien kilo eten om daar überhaupt iets van te merken. Nog een gerucht is dat je acne (puistjes) krijgt van chocolade. Acne komt vaak voor bij hormoonveranderingen en stress. Het is nooit aangetoond dat chocolade daarbij een rol speelt. Helaas, Van Bavel zou vooralsnog niemand aanraden om voor z n gezondheid een reep te verorberen. Ik zou zeggen, áls je wat neemt, pak dan een klein beetje bittere, pure chocolade. Gewoon voor het lekkere. (LA) n Chocoladeletters, je hebt ze in alle soorten, maten en kleuren, maar welke is nou het lekkerst? Het Havana-smaakpanel testte er vier. Minimale verschillen bepaalden de einduitslag. Op de laatste plek vinden we de letter van Droste ( 1,95 voor 135 gram). Met een mager zesje kwam deze jongen uit de strijd. Kreten als Hij smaakt naar papier en Heeft ie naast de echte chocolade gelegen? bepaalde dit licht teleurstellende resultaat. Droste: kruimelig, flauw, smaakloos maar wel lekker zacht. Op de derde plek eindigt de Albert Heijn-huismerkletter ( 1,69 voor 200 gram). Deze komt met een 6,6 gemiddeld prima uit de test. Slechts één van de panel- leden vindt hem niet zo lekker doordat hij niet smelt op de tong en geen lekker bite heeft. De andere leden zijn het erover eens: dit is een bittere letter, vol van smaak en een beetje kleverig. Minpuntje: wat aan de droge kant. Op nummer twee niet geheel onverwacht de Australian letter ( 7,95 voor 210 gram) met een 6,7. Flink aan de prijs. Daardoor des te opmerkelijk dat het verschil in de uitslag met de nummer drie zo minimaal is. Hij is zacht, sterk van geur, heel creamy en plakkerig: Ik krijg meteen de neiging mijn tandenborstel te pakken. Volgens sommige panelleden té boterig. Op de eerste plek eindigt Tony s Chocolonely chocolade ( 2,95 voor 200 gram). Door alle positieve verhalen had het panel hoge verwachtingen. Dat moest wel een beetje tegenvallen. Mede door zijn imago en slaafvrije productie eindigt deze chocolade op nummer één met een 7,1. Zoet, vol, vettig, maar heerlijk zacht. Leuk papiertje, hij geeft wat lekkerder weg dan de andere letters. (LA) havana 15

16 The Talent company zoekt jou! -advertenties- HET bemiddelingsbegeleidings- en uitzendbureau voor HBO/WO-studenten tijdens en na je studie! Schrijf je in op of bel gewoon even naar of Gespecialiseerd in het vinden van werkplekken, stageplekken. afstudeeropdrachten, relevante bijbanen en vaste banen! TTc heeft haar opdrachtgevers in Amsterdam, Utrecht e.o. kijk op: voor meer informatie en overige vacatures Problemen met studeren in verband met een functiebeperking? Voor informatie over studeren met een functiebeperking kun je terecht bij: De UvA studentendecanen: of De HvA studentendecanen: of havana

17 borrelpraat feestje drankje dansje kiekje grapje tekst wim de jong beeld arjan roodink Sinterklaas en zijn pieten bezochten afgelopen zaterdag de LAX, waar ASVL-studenten gezorgd hadden voor pepernoten en spelletjes. Tachtig kinderhartjes klopten vol verwachting. Zijn ze er al? Dat is nog eens aardappel anders. Niet stilletjes mijn knuistje voorbij gaan he! knie en teen, knie en teen Zo die heb ik. Laat ze nu nog maar eens zeggen dat Sinterklaas niet bestaat. Oei, een bordspel. Zooo 2007! De mythe dat Sinterklaas altijd uit een telefoonboek voorleest, is bij deze ontzenuwd Pitcher weet ook niet watie meemaakt. Morgen weer gewoon Grolsch-limonade. Laat het een Playstation 3 zijn, please please please, een Playstation 3 Ruilen tegen je handschoen? Dacht het niet. Zo, kindertjes, wie van jullie heeft er voor het paard suikerklontjes met ghb in z n schoen gedaan? havana 17

18 recensies eens of oneens met onze recensenten? laat het ons weten via film changeling Regie: Clint Eastwood Met: Angelina Jolie, John Malkovich, Jeffrey Donovan WWWWW Clint Eastwoods nieuwste film Changeling, gebaseerd op een waargebeurd drama, gaat over Christine Collins (Angelina Jolie) wiens kind vermist is. Ze heeft het ongeluk in het Los Angeles van de jaren twintig te wonen. De politie laat doodleuk weten dat een gevonden jongetje haar zoontje is. Dit is allesbehalve het geval, en dat laat ze direct weten. De verantwoordelijke politiechef (Jeffrey Donovan) wil hier niets van weten. Waarschijnlijk herkent ze haar kind gewoon even niet door alle losgebarsten emoties. Als Christine hiertegen in verzet komt natuurlijk is het niet haar kind! wordt ze afgedaan als een slechte moeder, als hysterisch, als iemand die oom agent in een kwaad daglicht zet. Dat laatste blijkt al snel het knelpunt. Het lokale politiecorps heeft door de vele corruptie- en geweldsschandalen een imagoprobleem. Een blamage over een persoonsverwisseling kunnen ze niet gebruiken. Eastwood laat zien hoe gemakkelijk een vrouw in de samenleving van toen opzij kon worden gezet als haar mening even niet goed uitkwam. Zelfs de hulp die Christine ontvangt van een maatschappijkritische priester (John Malkovich) kan niet voorkomen dat ze zonder enig proces in een gekkenhuis wordt geplaatst. Wie niet luisteren (lees: zwijgen) wilde, moest namelijk maar voelen. cd running with the beast zzz (Excelsior) WWWWW Sleayzy. Geil. Smerig. Bombastisch en heel erg cult. Zomaar vijf associaties die de sound van de Amsterdamse band zzz oproept. Het hoesje van hun nieuwste cd sluit naadloos aan bij de muziek: een witte achtergrond is bewerkt met vage verfspatten waarop met een helder font de titel staat afgedrukt. Met Running with the beast heeft zzz met grote zekerheid een dikke hit te pakken. Al zou je het gezien de rijke, uitgebreide arrangementen niet verwachten, zzz bestaat uit slechts twee personen: Bjorn Ottenheim (drums, zang) en Daan Schinkel (orgel). Met opener Lover komt Running with the beast razendsnel op gang. Vette synthesizerklanken worden afgewisseld met een jarentachtig-sound. Een opmaat voor meer bijzonders. Spoil the party, dat wordt gedomineerd door herhalende beats, doet in de verte denken aan de muziek van expositie daklozen kiezen kunst Bellamy Etalage Project WWWWW Daklozen, dat is toch een stelletje gajes dat zich de verdoemenis in heeft gezopen, gesnoven of gespoten (doorhalen wat niet van toepassing is) en daarmee hun hersens compleet onbruikbaar heeft gemaakt? Welnee! Ze mogen hun dak dan zijn verloren, hun verstand gebruiken ze heus nog wel eens. Hoor maar wat de thuisloze Peter t Hoen te zeggen heeft over een schilderij van twee vrouwen uit vervlogen tijden door kunstenares Svetlana Tourina: Ieder mens heeft zo zijn fouten, dat geldt voor iedereen. Ik denk dat dit Eva en haar moeder zijn. Diep. In de straten rond het Bellamyplein in Oud-West zijn verschillende vitrines uitgelicht, daarin hangen kunstwerken Jolie doet haar best om Christine ondanks haar ontberingen als een sterke vrouw neer te zetten. Ze krijgt helaas niet de kans van Eastwood om haar karakter erg uit te diepen. Ook al lijkt de film te beginnen als psychologisch drama, gedurende de rit verliest Changeling veel van zijn ambitie. Het laatste deel van de film is ingeruimd voor een serie rechtszaken waarbij je al lang weet wie er zal winnen. De emotionele spanning van het begin is verruild voor een simplistische strijd van goed tegen kwaad. Sterke vrouw Christine is er gereduceerd tot lijdend voorwerp, terwijl mannen de priester, juristen, rechters, et cetera de zaak tot een eind brengen. Het is een anticlimax waardoor de film langzaam uitdooft in plaats van spannend wordt. Deze wat saaie afloop wordt niet geholpen door Eastwoods neiging om geen moment onbenut te laten de kijker eraan te herinneren dat hoop boven alles gaat. Hoe opbeurend deze boodschap ook is, Changeling dreigt daardoor inwisselbaar te worden met een willekeurige televisiefilm over een waargebeurd verhaal. Gelukkig brengt Eastwoods vaste cameraman Tom Stern het drama tot het eind prachtig stijlvol in beeld. (René Glas) Sterke vrouw als lijdend voorwerp Basement Jaxx. Op Amanda klinkt zzz opeens opvallende melodieus en meeslepend, terwijl Loverboy, gedomineerd door een The Doors-achtig orgeltje, contrasteert met dat liedje door de nerveuze uithalen. En zo heeft elk zzznummer wel iets bijzonders. Grip zou je kunnen kennen van de Fiat-reclame en met behulp van een ouder zzznummer wordt er nu in Japan reclame gemaakt voor mayonaise. Op afsluiter Islands, een van de vele prijsnummers op de cd, imiteert Ottenheim op een bijzonder knappe manier zanger Ian Curtis van Joy Division. Op plaat is zzz goed, live is de groep nog beter. (Jim Jansen) Op de plaat goed, live nog beter geleverd door kunstuitleen Beeldend Gesproken. Dakloze stamgasten van het inloophuis Oud-West, hebben kunst gekozen die zij graag tentoongesteld zien. De motivatie is te lezen op een briefje naast het betreffende kunstwerk. Wel spannend, zo n expo verspreid rond een plein. Doet denken aan die educatieve speurtochten uit je middelbareschooltijd. Zwerver Jan kan er ook wat van maar is iets cynischer dan Peter t Hoen: Die man is een oliemagnaat die wil dat we in dure auto s rijden en veel benzine gebruiken en veel benzine gebruiken. De doemdenker heeft het over een schilderij van Igor Smirnov met daarop een man die verdacht veel weg heeft van Jezus staand achter een Mercedes, op de achtergrond een kerk en een springende meneer die in paniek lijkt te zijn. Dan is er nog een werk met daarop wijlen Jimi Hendrix (of zoals kunstenaar Steven van den Broeke hem liever noemt, Jimmy Hendrix). Daar heeft dakloze Dikson Nicolas Teneira wel iets over te zeggen (tromgeroffel): Ik vind de kleuren mooi. Over een ander werk zegt hij: Het is goed geschilderd. De werken rond het Bellamyplein zijn niet bepaald van een verpletterende schoonheid. Waar je het wel voor moet doen: de soms vertederende, soms grappige, soms cynische en soms simpele commentaren van de daklozen. Dak of niet, het zijn net mensen. Daklozen kiezen kunst, op en rond het Bellamyplein, t/m 18 januari. Op 18 december is er een kunstwandeling langs de werken. Aanvang: 17:00, Kwakerstraat 3 Grappige, cynische en simpele commentaren van daklozen 18 havana

19 eten tips kunnen naar tekst en beeld linde arts zwartwit Een HvA-medewerker of -student vertelt over zijn voorkeuren en geeft vervolgens het stokje over. tekst & beeld hans van vinkeveen Girlpower van Amelie Linda van Hengstum (26) student Sociaal Psychiatrisch Verpleegkundige Koude taugé in ketjap Indonesisch restaurant Sukasari in de Damstraat: koude taugé, spongy viskoekjes en een flinke plas ketjap. Na een rondvraag waar we snel en lekker kunnen eten midden in het centrum, komen we uit bij Sukasari, een Indonesisch restaurant in de Damstraat. Als we om kwart over zes binnenstappen in het met kleedjes en kitscherige schilderijen versierde restaurant, is alleen de restauranthouder er om ons gezelschap te houden. Vol goede moed nemen we plaats aan een tafeltje bij het raam. Het uitzicht is adembenemend lelijk! Een grote berg blauwe vuilniszakken siert het trottoir. Om de sfeer in het doodstille etablissement wat te verhogen besluiten we een karafje huiswijn te bestellen. Van de ober krijgen we daarop een grote glimlach en de menukaart. Als je haast hebt, zit je zeker goed bij Sukasari; binnen twintig minuten krijgen we vier keer bezoek van de bediening met de vraag of we al een keuze gemaakt hebben. Vooruit dan maar, vooraf voor mij de soto ajam (gevulde Indonesische kippensoep, 4,-), en voor mijn tafelgenoot de kepiting tjampur (gebakken kreeftstaartjes en viskoekjes, 6,50). De kreeftstaartjes zijn te vergelijken met het voedsel uit de loempiakraam op de hoek: met een flinke portie chilisaus smaakt het meestal wel. De viskoekjes zijn een beetje spongy, maar de frisse kruiden maken het een prima voorgerechtje. Mijn kippensoep is gevuld met ei, taugé en kruiden die het flink pittig maken. Vrijwel meteen nadat we ons voorgerecht naar binnen hebben gewerkt, volgt het hoofdgerecht. De ikan bali (gebakken vis in pikante saus, 12,95) wordt aan tafel door een zenuwachtig lachende serveerster gefileerd, de kop wordt netjes mee terug genomen naar de keuken. Mijn groenteschotel tahu ketjap (gebakken tahoe met taugé, komkommer en ketjap) wordt in het midden van de bergen rijst gezet. Door de pikante saus bij de ikan bali valt de smaak van de witvis weg en is alleen de structuur nog te herkennen. Een berg koude taugé drijft in een grote plons ketjap met hier en daar een lauw blokje tofu. Ik laat mijn eten niet snel staan, maar nu probeer ik mijn maag toch maar te vullen met de restjes vis. Gelukkig is er altijd nog het bijgerecht pisang goreng (gebakken banaan, 3,25) dat lastig te verprutsen is. Uiteindelijk rekenen we 51,55 af voor deze lichtelijk teleurstellende maaltijd. Ja, we staan snel weer buiten. Nee, het is geen goede prijs-kwaliteitverhouding. Nee, er hing geen gezellige sfeer. En nee, we hebben niet van het uitzicht genoten. Volgende keer toch maar gewoon naar de loempiakraam. Publiek: Toeristen en volk dat niet veel wil spenderen Prijs: Niet duur Bediening: Aziatisch gedienstig Eten: Zwak Restaurant Sukasari Damstraat Muziek: De cd Sisters in music, een verzamelaar met vrouwelijke popartiesten. Jazeker: girlpower. Anouk die pieken en dalen meemaakt en toch staat te knallen op een podium, dat is stoer. Ik spiegel me hieraan. Haal uit jezelf wat erin zit. Hardcore house, waarvan mijn vriend houdt, is geen muziek. Gelukkig werkt hij onregelmatig. Boek: Duizend schitterende zonnen van Khaled Hosseini laat me genuanceerder over vrouwen met hoofddoeken en onderdrukking denken. Je leert begrijpen dat zulke vrouwen zich minder onprettig in hun situatie voelen dan jij van buitenaf geneigd bent te denken. Ontroerend is hoe zij ondanks de ellende een verbond sluiten om elkaar erdoorheen te slepen. Tv: De serie Lost heb ik in urenlange kijkmarathons verslonden. Mensen spoelen aan op een eiland waar geheimzinnige krachten heersen. Ik ben vatbaar voor spirituele dingen, maar dat heeft vooral met mijn werk met psychotische patiënten te maken. Lastig hierbij is dat zij zichzelf vaak niet ziek, eerder hoogsensitief vinden. In sommige culturen is het normaal om stemmen te horen. Ik stoor me erg aan al die ranzige real life shows als Can t buy me love, waarin deelnemers voor geld grenzen overgaan en zich asociaal gedragen. Hoogtepunt: Het behalen van mijn hbo-diploma Verpleegkunde. Ik heb de neiging tegen intellectuelen op te kijken en ben er lang overtuigd van geweest dat ik niet slim genoeg was. Het heeft mij een enorme push gegeven om meer in mezelf te geloven. Film: Amélie. Een puur en naïef meisje maakt kennis met de liefde en leeft in een fantasiewereld waarin geen ellende voorkomt. Daarin herken ik mezelf, al leef ik niet in een andere wereld zoals sommige patiënten. Het grote verschil is dat zij negatieve stemmen en horrorbeelden ervaren en niet in staat zijn in het alledaagse leven te functioneren. Sciencefictionfilms als Star Trek vind ik niks. Vroeger keek mijn vader er altijd naar en hij was de baas over de afstandbediening. Ik kan me er niet in inleven, het staat te ver van het menselijke af. Idool: Vrouwelijke politici als Halsema, Kant en ook Verdonk, omdat zij werk en gezin combineren. Het staat los van hun politieke keuze. Irritant is Andries Knevel van de EO. Hij is weinig empathisch, onbeschoft soms en dringt heel sterk zijn eigen visie op. Een zeikfunctie als ambtenaar die de hondenpoepregels aanscherpt zou beter bij hem passen. Stokje: Ik geef het stokje aan mijn schoonzus en vriendin Sabine Aben. Zij gaat na een carrière als visagist nu vol voor de lerarenopleiding biologie. havana 19

20 wat waar wanneer de culturele activiteiten van deze week. tips mailen naar tekst linde arts fotografie Tot 1 maart 2009 Het water in de fotografie de camera. Een Amerikaanse advocaat stelt voor een schadeclaim van dertig miljoen dollar te eisen. Vanaf dat moment wantrouwt iedereen elkaar. O.a. Rialto, Ceintuurbaan 338. Entree: vanaf 6,-. Meer info: themselves hebben de lange uithalen van Matt Davies plaatsgemaakt voor meer zang. It s just the best music we ve ever made, aldus de band. Melkweg, Lijnbaansgracht 234a. Aanvang: uur. Entree: 13,-. Meer info: beeld: Roni Horn Uit de fotocollectie van het Rijksmuseum is een klein retrospectief samengesteld van de Nederlandse waterfotografie. In contrast met deze ingenieursblik van de Nederlanders, bij wie de vraag hoe het droog te houden zich altijd op de voorgrond dringt, zullen daarnaast foto s te zien zijn waarin het water als fenomeen en metafoor wordt verbeeld. Huis Marseille, Keizersgracht 401. Entree: 5,-, studenten 3,-. Meer info: multimedia 10 december The washing powder conspiracy remixited The washing powder conspiracy remixited: een veldslag tussen lyrics en licht, muziek en magic, vocals en visuals. Nieuwe technieken worden gecombineerd met de beats van Rednosedistrikt. Alles wat er te zien is, de sounds en oerkreten, de lichtgraffiti en de kostuums, refereert aan waspoeder. Dj Steven de Peven zorgt voor de warming-up en een afsluiter. Het publiek kan een eigen remix maken van The Washing Powder Conspiracy met de Clipfanger ; een installatie die alles, van beweging tot zang, opneemt en dat ritmisch verknipt tot een videoclip. Melkweg Oude Zaal, Lijnbaansgracht 234a. Aanvang: uur. Entree: 8,50. Meer info: documentaire Vanaf 4 december Carmen meets Borat Carmen is een Roemeens zigeunermeisje, dat droomt van een beter leven in Spanje, waar de mannen wél fatsoenlijk zijn. Dan komt Borat om opnames te maken voor zijn film. Borat laat de opa van Carmen optreden als abortusexpert, terwijl hij met een lasapparaat voor de camera poseert. Even later introduceert hij een vrouw als de op vier na beste hoer van Kazachstan. De dorpelingen verstaan geen woord Engels en lachen vrolijk in party 5 december Fuq le Funq Aanstaande vrijdag vindt er weer een Fuq le Funq plaats in Club 8. Door de aanwezige producers, muzikanten en vj s zal deze keer het live-element centraal staan. Op deze editie zal onder andere Double Depths zijn opwachting maken met in hun houseproducties hoorbare invloeden uit de baile funk, soul & hiphop. De special guest van de avond is Skip the Percussionist. Hij trad menig maal met Sidney Samson op. Club 8, Admiraal de Ruyterweg 56b. Aanvang: uur. Entree: 5,-. Meer info: expositie t/m 18 januari Daklozen kiezen kunst Dak- en thuislozen, bezoekers van het inloophuis Oud-West, hebben vanuit hun persoonlijke overwegingen kunst gekozen uit de collectie van kunstuitleen Beeldend Gesproken. Dat heeft geleid tot heel opmerkelijke keuzes. Uit de tentoonstelling wordt duidelijk hoe bepalend individuele fascinaties zijn bij het kijken naar kunst. De motivaties hangen bij de geselecteerde werken en geven inzicht in de specifieke voorkeuren van de daklozen. Bellamyplein. Entree: gratis. Meer info: concert 5 december Funeral for a friend De post-hardcorerockband Funeral For A Friend komt uit Wales. Aan het venijnige geluid met de lange ruige uithalen van zanger Matt Davies dankt de band tournees met Iron Maiden en Linkin Park en enorme populariteit op het Britse eiland. Op het nieuwste album Tales do not tell cabaret 2-6 december Flamingo s in de polder In Flamingo s in de polder verkent Begijn le Bleu spirituele paden. Hij brengt verhalen en personages geïnspireerd door het taoïsme en het boeddhisme in bedrieglijke eenvoud en met zin voor absurditeit. Begijn speelt de vreemde vogels na die in zijn verhalen opduiken en geeft het woord aan zonderlingen. Een verhaal over geloof en gekte, over de zoektocht naar onszelf en verlichting. Theater Bellevue, Leidsekade 90. Aanvang: uur. Entree: 13,-, studenten 11,50. Meer info: dans Vanaf 6 december Do you have a cigarette? Disco is de allereerste populaire dans die niet paarsgewijs is, maar waarbij men met z n allen alléén danst. Een contradictie die zich weerspiegelt in de huidige samenleving. In Do you have a cigarette? And other ways to approach wordt het fenomeen clubbing gebuikt om de dunne lijn tussen eenzaamheid en samenzijn, precisie en laidback, zelfbewustzijn en dronkenschap te onderzoeken. Een discochoreografie voor een lichaam leeg van het feesten, maar vol van verlangen. Frascati - locatie Gasthuis, Bastiaansestraat 54. Aanvang: uur. Entree: 10,-. Meer info: jazz 6 december Tone Travellers The Tone Travellers zijn vijf jonge muzikanten uit Amsterdam. Ze spelen jazz met invloeden van een heleboel andere stijlen als blues, latin, funk, pop en wereldmuziek. Naast de liedjes die ze zelf schrijven, spelen ze verschillende bekende en onbekende nummers. The Tone Travellers speelt elke eerste zaterdag van de maand in Skek. Skek, Zeedijk 4-8. Entree: gratis. Meer info: Energie voor zeven Aanstaande zaterdag strijden zes bandjes tegen elkaar voor de Amsterdamse Popprijs. Eén van die bandjes is het maar liefst zevenkoppige Two Way Radio. Of je het de shit vindt of helemaal niks, een middenweg is er niet. Gitarist Dorus Eggermont spreekt. Niet standaard? We zijn geen dj s en geen bandje. Onze nadruk ligt op band zijn, maar wel op een vernieuwende manier. We zijn niet de vierde Nirvana of vijfde Chili Peppers. We maken een soort crossover tussen een dj en bandjesmuziek. Het belangrijkste wat wij willen doen is proberen het element van de dj-scene te integreren in poprockmuziek. Waar komt die wil vandaan? Een onbekende dj wint het van een onbekend bandje. Als je in een club bent, ga je niet met je vingers in je oren staan omdat je de dj slecht vindt. Bij een concert van een slecht bandje loop je wel naar een andere kroeg. Een leuke band is wel weer minder saai dan een leuke dj. We willen dat combineren en mensen verrassen. Eén van de zangeressen? We hebben inderdaad een aparte bezetting in de band met drie zangeressen. Dat voegt echt wat toe. Zo kunnen we een diverse show neerzetten, zonder dat het aan geloofwaardigheid verliest. De energie die we hierdoor aan het publiek geven is ook veel groter. Mick Jagger zou na één nummer al aan de beademing liggen. En maken jullie daarmee kans bij de Popprijs? We maken een kans, maar het is allesbehalve zeker. We staan in de finale met vijf andere bandjes. Ik heb me verbaasd over de diversiteit van de bandjes. Het gaat van jazz naar poprock naar soort bruiloftband. We staan als eerste band ingedeeld, dat is altijd een moeilijke klus. Hoe later, hoe meer mensen, hoe beter. Maar de week erna krijgen we nog een kans. Dan staan we in de finale van de Grote Prijs. Die staat ook hoog aangeschreven. We gaan ze sowieso niet allebei winnen, er komen ook geen tranen als we niet winnen. Maar je staat in de finale van twee belangrijke wedstrijden, dat is geen toeval. Finale Amsterdamse Popprijs, 6 december. Melkweg, Lijnbaansgracht 234a. Aanvang: uur. Entree: 10,-. Meer info: 20 havana