HET LERARENREGISTER - waarom willen we dit eigenlijk?

Transcriptie

1 FACTSHEET HET LERARENREGISTER - waarom willen we dit eigenlijk? Het Lerarenregister is het beroepsregister van leraren in het basis-, speciaal, voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs. Het initiatief om te komen tot een beroepsregister is in 2012 genomen door de beroepsgroep zelf, vertegenwoordigd door de Onderwijscoöperatie. In 2017 gaat het vrijwillige lerarenregister over in een wettelijk verankerd register. Het wetgevingstraject om dit realiseren loopt op dit moment. Hiervoor is een wetsvoorstel over het beroep van leraar en het lerarenregister opgesteld, wat naar verwachting voor de zomer van 2016 naar de Tweede Kamer gaat. De Onderwijscoöperatie is, als vertegenwoordiger van de beroepsgroep, nauw betrokken geweest bij de totstandkoming van dit wetsvoorstel. Met de verankering in wetgeving wordt de leraar als professional erkend en het professioneel handelen van de leraar, binnen zijn professionele ruimte, beschermd.

2 De inhoudelijke inrichting van het register is bij de beroepsgroep belegd. Naar een krachtige beroepsgroep Oktober 2011 is de Onderwijscoöperatie opgericht door vijf beroepsorganisaties, te weten: AOb, BON, CNV Onderwijs, FvOv en Platform VVVO. De vijf organisaties vertegenwoordigen samen bijna leraren van de leraren die actief zijn in het po, vo, (v)so en mbo. Het doel van de Onderwijscoöperatie is verbetering van de onderwijskwaliteit, door een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van een zelfbewuste beroepsgroep waarin leraren zelf verantwoordelijkheid nemen en zeggenschap hebben over de invulling, uitoefening en ontwikkeling van hun beroep. Belangrijkste uitgangspunt voor alle projecten en activiteiten die de Onderwijscoöperatie onderneemt is: van, voor en door de leraar. Dit geldt zeker ook voor het Lerarenregister. De beroepsgroep draagt zorg voor de kwaliteit van het register. In 2012 heeft de Onderwijscoöperatie het vrijwillige Lerarenregister gelanceerd. Door zich in dit register in te schrijven laten leraren zien dat ze bevoegd zijn en werken aan hun eigen bekwaamheid. Inmiddels, april 2016, hebben al bijna leraren zich aangemeld.

3 Wat levert het Lerarenregister leraren op? Dit wetsvoorstel betekent een mijlpaal in de ontwikkeling van een zelfbewuste en professionele beroepsgroep. Er wordt wettelijk vastgelegd dat leraren zelf over hun eigen kwaliteit gaan, dat de beroepsgroep zelf bepaalt wat de bekwaamheidseisen en algemene waarden en normen zijn waaraan een leraar moet voldoen als hij voor de klas wil staan en dat, om die kwaliteit te kunnen leveren, leraren recht hebben op professionele ruimte en zeggenschap over hun eigen werk. Via het register laten leraren aan elkaar en aan de samenleving zien hoe zij met hun eigen kwaliteitsnormen omgaan. Met deze wet in de hand, staan leraren straks veel sterker in de dialoog op school over inrichting en kwaliteit van onderwijs. Er gaat dus echt wat veranderen! Uit dit wetsvoorstel spreekt het vertrouwen dat de kwaliteit van leraren en daarmee een belangrijk deel van de kwaliteit van het onderwijs bij de beroepsgroep in goede handen is. Het Lerarenregister: geen doel op zich De drieslag beschrijving beroep, recht op professionele ruimte en het register - vormt de professionele keten die elke zich zelf respecterende beroepsgroep in de uitoefening van zijn professie voor zich opeist. De drie schakels zijn niet los van elkaar te zien, maar ontlenen hun kracht juist aan hun onderlinge verbondenheid en eenheid. Elke schakel is

4 even belangrijk en geen schakel kan in de keten gemist worden. Ook het register is dus geen doel op zich. Het register is de onmisbare afsluitende schakel in het proces dat de leraar eigenaar laat zijn van zijn eigen professionele ontwikkeling en ouders en leerlingen de zekerheid geeft dat er een bevoegde en bekwame leraar voor de klas staat die zijn vak bijhoudt en samen met zijn collega s werkt aan het verbeteren van zijn onderwijs. Zo krijgt de samenleving de garantie op goed onderwijs en zijn de rechten en plichten van de leraar in balans. Het wetsvoorstel Januari 2015 is de eerste versie van het wetsvoorstel gepubliceerd. Middels een internetconsultatie kon op het voorstel gereageerd worden. Vervolgens is het voorstel aan de Onderwijsraad voorgelegd. Medio mei 2015 kwam de Onderwijsraad met haar advies. De Onderwijsraad ondersteunt de invoering van een publiekrechtelijk lerarenregister, zo staat op haar website, maar adviseert om het voorstel op onderdelen aan te passen en om bij de totstandkoming en het functioneren van het register het eigenaarschap van de beroepsgroep beter te verzekeren. De Onderwijsraad vond dat, om er voor te zorgen dat de beroepsgroep het register zal ervaren als iets van en voor de leraar, de betrokkenheid van de beroepsgroep beter ingericht moet worden. De Onderwijscoöperatie kon zich goed vinden in het advies. Zoals Joost Kentson, voorzitter Onderwijscoöperatie, het verwoordde: De Onderwijsraad legt de verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van het

5 onderwijs in de handen waar het hoort: bij de beroepsgroep en bij de individuele docent. Omdat zowel de Onderwijscoöperatie als staatssecretaris Dekker willen dat de kwaliteit van het onderwijs een impuls krijgt door de beroepsgroep meer zeggenschap over de beroepskwaliteit te geven, hebben OCW en OC in de zomer van 2015 nauw samengewerkt om het wetsvoorstel aan te passen. Het resultaat: een wetsvoorstel waarin, door het omschrijven van de professionele keten, de leraar de verantwoordelijkheid krijgt voor het pedagogisch-didactische - en voor het vakinhoudelijke proces. Ook krijgt hij de zelfstandige bevoegdheid onderwijsprestaties van leerlingen te beoordelen. De wettelijke verankering draagt daardoor in grote mate bij aan de zeggenschap van de beroepsgroep over haar eigen kwaliteit. Met het register legt de leraar verantwoording af over zijn professionaliteit. Van voorstel tot wet Begin september 2015 heeft de Ministerraad deze nieuwe wetstekst behandeld en doorgestuurd naar de Raad van State. Na verwerking van het advies van de Raad van State wordt het wetsvoorstel openbaar gemaakt en doorgestuurd naar de Tweede Kamer. Naar verwachting is dit nog voor de zomer van Na de parlementaire behandeling in de Tweede Kamer wordt het wetsvoorstel voorgelegd aan de Eerste Kamer. Na akkoord in de Eerste Kamer wordt de wetstekst, na ondertekening door de Koning, in de Staatscourant gepubliceerd.

6 In het regeerakkoord heeft het kabinet afgesproken dat het Lerarenregister in 2017 wettelijk wordt verankerd. Ontwikkeling in samenspraak met beroepsgroep Het register is in ontwikkeling. Opzet is dat het gebruiksvriendelijk wordt en niet leidt tot administratieve belasting van de leraar. Om de directe zeggenschap van zowel georganiseerde als nietgeorganiseerde leraren in het verplichte register te regelen en te borgen, komt er een deelnemersvergadering. In dit besluitvormende orgaan zullen vertegenwoordigers van de geregistreerde leraren zitting hebben. Deze deelnemersvergadering adviseert en besluit over de schakels van de professionele keten, waaronder dus ook het register. De leraar, de beroepsgroep, de sector Het onderwijs is zo goed als de kwaliteit van de leraar voor de klas. Met het Lerarenregister krijgt de leraar invloed op en verantwoordelijkheid voor zijn eigen kwaliteit en de kwaliteit van de beroepsgroep. De kwaliteit van het totale onderwijs ligt in handen van de sector, waarin werkgever en wetgever vanzelfsprekend ook een belangrijke rol hebben. De omschrijving van de rollen van de diverse partijen staan bij de veel gestelde vragen op de website van registerleraar.