Radiodiagnostiek. Poliklinische behandeling met Jodium-131

Transcriptie

1 Radiodiagnostiek Poliklinische behandeling met Jodium-131

2

3 Inhoudsopgave Afspraak...5 Locatie Lichtenberg...6 Behandeling met Jodium Wat is een behandeling met radioactief jodium?..7 Ik ga naar het ziekenhuis en dan?...8 Hoe bereid ik me voor op de behandeling?...9 Hoe gaat de behandeling in zijn werk?...9 Welke bijwerkingen zijn mogelijk?...10 Na de behandeling...11 Waarom leefregels aanhouden?...11 Ik ben verhinderd, wat nu?...12 Wie kan ik bellen bij vragen?...12 Leefregels voor thuis na behandeling met radioactief Jodium Waarom leefregels voor thuis?...13 Aan welke leefregels dien ik me te houden?

4 Hoe kan ik besmettingen voorkomen?...17 Onverwachte ziekenhuisopname

5 Afspraak Datum Jodium-131 therapie : Tijdstip : Melden bij: Afdeling Nucleaire Geneeskunde (C-5) Locatie Amersfoort Lichtenberg 5

6 Locatie Lichtenberg Utrechtseweg 160, 3818 ES Amersfoort Telefoon (033) Met de auto vanaf A28 vanuit Zwolle Afslag 5 (N221 richting Dierenpark/Soest). Op de grote rotonde rechtsaf de Utrechtseweg op. Na ongeveer 1 kilometer ligt het ziekenhuis aan uw rechterhand. Openbaar vervoer Vanaf Amersfoort CS rijden de lijnen 9, 19 en 56 richting het ziekenhuis. U kunt uitstappen bij halte Meander Lichtenberg, waarna u het ziekenhuis meteen ziet liggen. Vanaf de halte is het 1 minuut lopen naar het ziekenhuis. Voor meer informatie zie 6

7 Behandeling met Jodium-131 Uw behandelend arts heeft voor u een poliklinische behandeling met Jodium-131 aangevraagd op de afdeling Nucleaire Geneeskunde van Meander Medisch Centrum. Uw arts heeft u ongetwijfeld al de nodige informatie gegeven over deze behandeling. In deze brochure kunt u de belangrijkste zaken nog eens rustig nalezen. We vertellen u aan welke zaken u moet denken, hoe u zich voorbereidt op de behandeling, wat de behandeling inhoudt en welke stappen na de behandeling van belang zijn. Wat is een behandeling met radioactief jodium? Het radioactief jodium dat u toegediend krijgt, wordt door de schildklier opgenomen. De schildklier wordt van binnenuit bestraald, zonder dat het omliggende weefsel wordt beschadigd. Het radioactieve jodium dat niet door de schildklier wordt opgenomen, verlaat het lichaam grotendeels via de urine en voor een klein deel via de ontlasting en transpiratievocht. Dit gebeurt vooral in de eerste 24 uur na toediening. Een behandeling met radioactief Jodium-131 kan om verschillende redenen worden toegepast: bij patiënten met een te snel werkende schildklier, om de functie van deze schildklier te verminderen; bij patiënten met een te grote schildklier, om deze kleiner te maken; 7

8 bij patiënten bij wie de schildklier is verwijderd en eventuele achtergebleven restcellen te neutraliseren. De behandeling van de schildklier met een radioactief jodium wordt al meer dan zestig jaar toegepast en is effectief en veilig gebleken. Om te kunnen bepalen hoeveel radioactief jodium moet worden toegediend, vindt er meestal eerst een vooronderzoek plaats naar de grootte en de functie van de schildklier. De hoeveelheid jodium die u uiteindelijk krijgt toegediend, hangt af van de aard van de aandoening, de grootte van de schildklier en de mate van opname van jodium door de schildklier. Radioactief jodium mag niet tijdens de zwangerschap worden toegediend, daarom wordt voor aanvang van de therapie bij vrouwen tot vijftig jaar een zwangerschapstest uitgevoerd. De toediening van de capsule vindt poliklinisch in het ziekenhuis plaats. Dit betekent dat u direct na de inname naar huis mag. Ik ga naar het ziekenhuis en dan? Wat neem ik mee naar het ziekenhuis? Uw afsprakenkaart Uw verzekeringsbewijs Uw identiteitsbewijs (paspoort, identiteitskaart of rijbewijs) Uw ponsplaatje, waarop uw patiëntgegevens staan Een lijst van medicijnen die u regelmatig slikt 8

9 Waar meld ik mij? De afdeling Nucleaire Geneeskunde is gevestigd op locatie Amersfoort Lichtenberg op de vijfde verdieping in de C-vleugel (C-5). U neemt hiervoor de ingang aan de Hugo de Grootlaan. Met uw ponsplaatje meldt u zich bij de receptie op de afdeling Nucleaire Geneeskunde; daar wordt u verteld waar u kunt wachten. U wordt vervolgens opgehaald door de nucleair geneeskundige, die de capsule aan u zal uitreiken. Hoe bereid ik me voor op de behandeling? Medicatie voor de schildklier moet vóór de behandeling met radioactief jodium worden gestopt. Bij de oproep voor de behandeling is al aan u gemeld om welke medicijnen het gaat. Medicijnen die géén betrekking hebben op de schildklier, maar die u voor een andere aandoening zijn voorgeschreven, kunt u gewoon doorgebruiken. Op de dag van de Jodum-131 therapie mag u een licht ontbijt gebruiken. Hoe gaat de behandeling in zijn werk? U krijgt van de nucleair geneeskundige nog mondelinge instructies en informatie. Als u nog vragen heeft, kunt u deze aan hem of haar stellen. 9

10 U krijgt het radioactief jodium in de vorm van een capsule. U slikt de capsule in zijn geheel door met water. Daarna mag u één uur niet eten en drinken, omdat het radioactief jodium de kans moet hebben snel uit de maag en darmen te worden opgenomen. Na de inname kunt u direct weer naar huis. U krijgt leefregels mee; de nucleair geneeskundige vertelt u hoe lang u deze regels dient op te volgen. De leefregels staan verderop in dit boekje. Welke bijwerkingen zijn mogelijk? Bijwerkingen van een behandeling met radioactief jodium zijn zeldzaam en gaan meestal vanzelf weer over. De behandeling kan in de eerste één tot twee weken een lichte ontstekingsreactie in de schildklier veroorzaken met klachten van keelpijn. Tevens kan drukgevoeligheid van de hals ontstaan. Zeer zelden treedt een toename van hyper klachten op, door een plotselinge uitstoot van schildklierhormonen in het bloed. U merkt dit o.a. aan het optreden van hartkloppingen of een onrustig gevoel. Dit komt gelukkig heel weinig voor en geneest veelal spontaan. Indien de klachten aanhouden of als u na de behandeling verschijnselen merkt waarover u zich zorgen maakt, kunt u natuurlijk altijd contact opnemen met de afdeling Nucleaire Geneeskunde. 10

11 U hoeft zich geen zorgen te maken over eventuele risico s van het radioactief jodium voor uw lichaam op langere termijn. Dit geldt natuurlijk ook voor de mensen in uw omgeving. Na de behandeling Het effect van de behandeling met radioactief jodium is pas na enige weken tot maanden te verwachten. Daarom zal de behandelend arts bij ontslag vaak uw schildkliermedicatie weer hervatten. Uw medicijnen dient u nog enkele maanden door te gebruiken. Uw behandelend arts zal na enige tijd aangeven wanneer u definitief mag stoppen. Wanneer, na stoppen van de schildkliermedicijnen de klachten van een te snel werkende schildklier terugkomen, kunt u zonder problemen opnieuw met radioactief jodium worden behandeld. Tussen de eerste en tweede behandeling moet een periode van minimaal drie maanden zitten. Waarom leefregels aanhouden? De hoeveelheid radioactiviteit is zodanig laag dat u naar huis mag. Er is echter nog steeds een bepaalde hoeveelheid radioactiviteit in uw lichaam aanwezig. U kunt dus in lichte mate andere personen aan een geringe hoeveelheid straling blootstellen. 11

12 Dit brengt weliswaar geen gevaar voor hun gezondheid met zich mee, maar hoeveelheid straling dient toch altijd zo klein mogelijk te zijn. Daarom krijgt u voor een bepaalde tijd leefregels mee. De nucleair geneeskundige vertelt u hoe lang u deze leefregels dient toe te passen. Deze leefregels zijn verderop in dit boekje te. Ik ben verhinderd, wat nu? De radioactieve stof wordt besteld en klaargemaakt voor het tijdstip van uw komst. De stof vervalt en de hoeveelheid vermindert voortdurend, daarom is het belangrijk dat u op tijd aanwezig bent. Wanneer u op het afgesproken tijdstip niet kunt komen, neem dan zo spoedig mogelijk contact op met de afdeling Nucleaire Geneeskunde om een nieuwe afspraak te maken. Wie kan ik bellen bij vragen? Heeft u nog vragen over de behandeling, neem dan gerust - tijdens kantooruren - contact op met de afdeling Nucleaire Geneeskunde, Telefooncentrale Meander ziekenhuis, telefoonnummer (033)

13 Leefregels voor thuis na behandeling met radioactief Jodium-131 Waarom leefregels voor thuis? U bent in het ziekenhuis behandeld met radioactief jodium. Door de behandeling met Jodium 131 bevat u een meetbare hoeveelheid radioactiviteit. Hierdoor kunt u uw omgeving blootstellen aan straling en aan radioactiviteit. Dit laatste kan, omdat u een deel van de activiteit uitscheidt. Uw urine bevat een zeer kleine hoeveelheid radioactiviteit. Om de blootstelling aan straling van mensen in uw directe omgeving te beperken, krijgt u leefregels mee. De nucleair geneeskundige vertelt u hoeveel dagen of weken u de leefregels moet opvolgen. U moet de leefregels volgen tot en met: Aan welke leefregels dien ik me te houden? Hoeveel afstand moet ik bewaren tot mijn huisgenoten? Huisgenoten moeten zoveel mogelijk afstand tot u houden. De afstand moet meer dan één meter zijn. Bij langdurige aanwezigheid, bijvoorbeeld televisie kijken en slapen, is het advies twee meter of meer. Aangezien de activiteit in een week ongeveer met de helft afneemt, is het belangrijk de eerste week de leefregels betreffende afstand en tijd strikter toe te passen. 13

14 Kan ik lichamelijk contact hebben met mijn partner of andere volwassenen? Het is sterk aan te bevelen dat partners op meer dan twee meter afstand van elkaar slapen en bij voorkeur in aparte kamers. Direct lichamelijk contact zoals knuffelen of seksueel contact moet worden beperkt tot een half uur per dag. Kan ik nog steeds voor mijn kinderen zorgen? Het stralingsniveau op meer dan twee meter afstand van u is vrijwel nihil. Houd afstand tot anderen en zeker tot kleine kinderen. Beperk daarom direct lichamelijk contact met kleine kinderen tot en met 10 jaar en laat uw partner de kinderen verzorgen. Hoe staat het met contacten met zwangere vrouwen? Voor een zwangere in uw omgeving geldt dezelfde instructies als voor kleine kinderen. Vooral langdurig lichamelijk contact met een zwangere dient u te vermijden. Gelden al deze regels ook voor personen van 60 jaar en ouder? Het gevaar voor straling is veel kleiner wanneer men ouder is dan 60 jaar. Indien uw huisgenoten etc. ouder zijn dan 60 jaar hoeft u deze regels niet streng te volgen. Het is alleen wenselijk dat partners op meer dan twee meter afstand van elkaar slapen. Mag ik bezoek ontvangen? Bezoekjes korter dan ongeveer twee uur zijn geen probleem. Houd wel ongeveer 2 meter afstand tot uw bezoek en vermijd langdurig lichamelijk contact. Stel bezoek van jonge 14

15 kinderen en zwangeren zo lang mogelijk uit, bij voorkeur tot na de periode van de leefregels. Kan ik hetzelfde toilet gebruiken als anderen? Anderen mogen hetzelfde toilet gebruiken. Wel moet u, ook als man, altijd zittend urineren. Gebruik toiletpapier en spoel het toilet met gesloten deksel door. Hiermee voorkomt u verspreiding van de radioactiviteit in uw urine. Indien u een wastafel heeft in de toiletruimte, moet u uw handen daar wassen. De deurknoppen etc blijven dan zo schoon mogelijk. Wat als ik incontinent ben? De eerste week na ontslag bevat incontinentiemateriaal (luiers) een meetbare hoeveelheid radioactief jodium. Omdat het meetbaar is, mogen de luiers niet onmiddellijk bij het huisafval terecht komen. Het verzoek is om de luiers de eerste twee weken te verzamelen, op een afgelegen plek (schuur of zolder) te bewaren en deze met een week vertraging met het gewone huisvuil mee te geven. Kan ik doorgaan met borstvoeding? U mag tijdens en na de therapie geen borstvoeding meer geven. U hervat de borstvoeding ook niet na ontslag uit het ziekenhuis. Wanneer mag ik zwanger worden of een kind verwekken? Gedurende de eerste vier maanden na de behandeling met radioactief jodium wordt zwangerschap ontraden; ook mannelijke patiënten wordt aangeraden gedurende vier maanden na behandeling geen kinderen te verwekken. 15

16 Seksueel contact op zich is, zeker na het verstrijken van de periode met leefregels, geen bezwaar. Mag ik werken? Ook op het werk moet, evenals thuis, zoveel mogelijk afstand worden bewaard tot collega s. U kunt gewoon gaan werken. Alleen als u gedurende de gehele dag, in de directe nabijheid (op minder dan 1 meter afstand) van uw collega zit of staat wordt u verzocht te verzuimen. Als u werkzaam bent in het basisonderwijs of betrokken bent bij de opvang van kinderen tot en met 10 jaar, wordt u ook verwacht te verzuimen gedurende de periode van de leefregels. Mag ik naar school? Nee, gedurende de periode van de leefregels moet u de school verzuimen. Examens en andere belangrijke activiteiten mag u wel bijwonen; indien u voldoende afstand houdt tot andere mensen. Kan ik vliegen of op een andere manier naar het buitenland reizen? Als u gaat reizen kunt u te maken krijgen met scanpoortjes, die controleren op metaal en/of radioactiviteit. Om problemen en oponthoud ter plaatse te voorkomen kunt u een verklaring krijgen over uw behandeling met radioactief jodium. Deze verklaring wordt opgesteld door de nucleair geneeskundige en de stralingsdeskundige van het ziekenhuis. 16

17 Zijn er problemen met wasgoed, serviesgoed, handdoeken enzovoorts Aangezien speeksel en andere uitscheidingsproducten van u besmet kunnen zijn met radioactief jodium, mag uw was- en serviesgoed niet door anderen worden gebruikt. Er is geen reden om deze voorwerpen apart te wassen. Na het wassen kunnen deze voorwerpen door iedereen weer worden gebruikt. Hoe kan ik besmettingen voorkomen? Denkt u erom dat uw urine, ontlasting, speeksel mond- en neusholten en braaksel radioactief zijn. Was daarom de handen regelmatig. Bij het schoonmaken van braaksel of urine treedt gemakkelijk besmetting op. U kunt hiervoor toiletpapier of een tissue gebruiken en deze in het toilet wegspoelen. Was uw kleding en handen na het schoonmaken. Het is verstandig om tissues te gebruiken bij het snuiten van uw neus. Werp de tissue meteen bij de vuilnis. Onverwachte ziekenhuisopname Als u binnen een week na de behandeling onverwachts in het ziekenhuis opgenomen wordt, dan moet u direct aangeven dat u een Jodium-131 behandeling heeft ondergaan. Het ziekenhuis is namelijk gebonden aan strenge regelgeving met betrekking tot radioactiviteit. 17

18 18

19 Uitgave: Patiëntencommunicatie Harderwijk, februari 2013 CAZ IN

20 Ziekenhuis St Jansdal Wethouder Jansenlaan DG Harderwijk Postbus AC Harderwijk Telefoon (0341)