Oude ambities, nieuwe wegen

Transcriptie

1 Oude ambities, nieuwe wegen Handleiding voor het vergroten van betrokkenheid van jongeren bij de lokale ChristenUnie

2 Inleiding PerspectieF wil jongeren binden aan de ChristenUnie. Maar juist op lokaal niveau is deze participatie lastig. Jongeren kennen hun lokale vertegenwoordigers amper. Ook de thema s van de lokale politiek worden niet of nauwelijks gekend. Als er ergens een gat tussen de burger en de politiek ligt, ligt dat hier. Dit betekent dat PerspectieF voor een enorme uitdaging staat: jongeren verbinden met de lokale ChristenUnie. PerspectieF wil door middel van deze handleiding invulling geven aan de manier waarop de lokale betrokkenheid van jongeren bij de ChristenUnie kan worden vergroot. Deze handleiding starten we met een aantal basale uitgangspunten. Die uitgangspunten dienen als basis in de vormgeving van de betrokkenheid van jongeren: 1. PerspectieF-leden horen bij de ChristenUnie. Alle PerspectieF ers uit de regio horen bij de lokale ChristenUnie. De lokale ChristenUnie kan op aanvraag gebruik maken van het ledenbestand van PerspectieF. 2. Het doel van de lokale activiteiten is primair om jongeren te betrekken bij de lokale ChristenUnie. Daarom gaan de lokale programma s bij voorkeur over de lokale politiek. Op bepaalde thema s is er samenwerking mogelijk tussen de lokale en landelijke politiek.

3 3. Werk samen met andere organisaties. Juist in samenwerking met andere organisaties kan een hoog attractief gehalte worden behaald en wordt het bereik van activiteiten groter. 4. Zorg voor persoonlijke promotie. Promotie van activiteiten via media, digitale media of flyers en/of posters heeft vaak weinig effectiviteit. Focus daarom op persoonlijke promotie, binnen persoonlijke netwerken van betrokkenen bij de lokale ChristenUnie. 5. Het is van belang dat er programma s worden neergezet met een hoog attractief gehalte. Jongeren willen kwaliteit zien en zij moeten het leuk vinden. 6. Met verschillende activiteiten kun je inzetten op verschillende stadia van betrokkenheid. Zoals gezegd, het is niet noodzakelijk dat alle jongeren permanent mee gaan draaien. Jongeren die eens betrokken zijn, behoren daarna in beeld te blijven. 7. Jongeren betrekken kost tijd, geld en energie. Hoewel PerspectieF vooral in de beginfase meewerkt, ligt de uitvoering bij de lokale ChristenUnie. Daarom vraagt deze nieuwe focus ook vernieuwde aandacht.

4 Context Algemeen In de beginjaren was PerspectieF vooral lokaal georganiseerd. Veel lokale afdelingen waren georganiseerd rondom kerken in de regio en veel actieve leden waren voornamelijk lokaal betrokken. Deze lokale betrokkenheid is echter afgenomen. Jongeren sluiten zich liever aan bij PerspectieF-landelijk en bij de verschillende werkgroepen en commissies. Als gevolg hiervan zijn de meeste lokale afdelingen ter ziele gegaan. Het oprichten van nieuwe afdelingen blijkt een lastige klus. Er is een tekort aan capaciteit om er echt wat van te maken en de continuïteit is vaak problematisch. Netwerksamenleving Deze afnemende betrokkenheid heeft alles te maken met de veranderende samenleving. We leven in een zogenaamde netwerksamenleving, die we in drie P s kunnen karakteriseren. De eerste P stelt dat jongeren graag Projectmatig betrokken willen zijn, dat wil zeggen kortstondig en met een duidelijk einde. Een langdurig commitment wordt als lastig ervaren en vaak vermeden. Bovendien willen leden toewerken naar de realisering van hun doel binnen de gestelde tijd. Daarnaast is de netwerksamenleving Persoonlijk van aard. Jongeren laten zich via hun kennissen en vrienden in andere netwerken betrekken. Ze gaat met vrienden mee en worden op die manieren betrokken bij organisaties. Algemene uitnodigingen en posters trekken jongeren niet over de

5 streep, het draait om persoonlijk contact. Ten slotte zijn jongeren gericht op Prestaties en verwachten zij dit ook van de organisaties waar ze bij betrokken zijn. Als prestaties uitblijven, blijven jongeren weg. De organisaties moeten leuk zijn, betrokkenheid moet een mooi verhaal opleveren in gesprek met vrienden. Fasen van betrokkenheid Betrekken van jongeren is een divers begrip. In deze handleiding gebruiken we drie vormen of fasen van betrokkenheid: Fase 1: Ontmoeten Jongeren uit de regio ontmoeten betrokkenen van de lokale ChristenUnie Fase 2: Ontwikkelen jongeren leren politieke vaardigheden en leren dossiers inhoudelijk kennen Fase 3: Mening geven en beïnvloeden jongeren geven hun mening over politieke dossiers en beslissen mee. Deze fasen zijn niet met een duidelijke scheidslijn van elkaar verdeeld, eerder lopen ze in elkaar over en door elkaar heen. Bovendien zit er een progressieve lijn in de verschillende fasen. Fase 3 is zogezegd een diepere betrokkenheid dan betrokkenheid in Fase 1. Daarbij dient wel te worden opgemerkt dat de doelstelling van een lokale ChristenUnie niet per definitie hoeft te liggen in het bereiken van fase 3 betrokkenheid. Soms kan alleen een ontmoeting (fase 1) waardevol en voldoende zijn.

6 Programmaboek In dit programmaboek ligt de kern van deze handleiding. Deze handleiding adviseert de focus te verplaatsen van de organisatie en het runnen van een lokale PerspectieFafdeling naar het opzetten en uitvoeren van lokale jongerenprogramma s. Deze insteek ligt het dichtst bij de jongerencultuur. Voorwaarden Voor alle programma s geldt dat ze vrij gebruikt kunnen worden. Eigen invullingen en combinaties worden van harte aanbevolen. Van belang is wel om in de eigen invulling van het programma in ieder geval drie verschillende afbakeningen te kennen. Er dient sprake te zijn van een duidelijk doel, een duidelijk einde en een duidelijke tijdsbesteding. De duidelijke tijdsbesteding en het duidelijk einde vloeien voort uit de projectmatige insteek van jongeren. Deze zaken staan (soms) op gespannen voet met de lange termijn focus van het Raadswerk. Het is van belang hierin een goede balans te vinden, met respect voor beide kanten. Een duidelijk doel hangt samen met de gerichtheid op prestaties van jongerenen is dan ook een eerste voorwaarde. De persoonlijke insteek van jongeren is in de verdere vormgeving van programma s belangrijk. Uitwerking daarvan kan door het inbouwen van ontmoetingen en persoonlijke uitnodigingen voor programma s. De jongerenprogramma s worden gecategoriseerd door de drie vormen of fasen van betrokkenheid. Voor elk van de

7 fasen zijn verschillende programma s uitgewerkt. Daarnaast zijn de programma s verschillend van aard, vormgeving en intensiteit. Verschillende jongeren worden getrokken door verschillende programma s. Programma s voor Fase 1: Ontmoeten Jongeren uit de regio ontmoeten betrokkenen van de lokale ChristenUnie Welkom op het stadhuis Organiseer een welkom op het stadhuis moment voor jongeren. Onderdelen van een programma kunnen een rondleiding door het stadhuis zijn, ontmoetingen met verschillende interessante mensen binnen de politiek, maar ook van eventuele ambtenaren. Zorg verder dat jongeren met elkaar kennis maken, bijvoorbeeld door voorafgaand aan een gesprek een brainstorm te hebben over de gemeente en over de problemen die jongeren ervaren. Excursie De organisatie van een excursie brengt de politiek in de belevingswereld van jongeren. Daarbij is de excursie eigenlijk een aangepast of uitgebreid werkbezoek, aan het niveau en de insteek van jongeren. Bezoeken kunnen variëren van een organisatie die zich richt op natuur of duurzaamheid, tot aan bedrijven of welzijnsorganisaties. Bovendien staan veel organisaties open voor dergelijke initiatieven.

8 Netwerkborrel Een netwerkborrel is een ontspannen manier om contact te leggen tussen christenjongeren onderling en tussen christenjongeren en andere organisaties in de samenleving. De ChristenUnie dient hierbij te zorgen voor een mooie locatie en voor uitnodigingen van netwerkpartners. Belangrijk is dat er in de opzet van de avond voor wordt gezorgd dat de verschillende groepen elkaar ontmoeten en leren kennen. Meelopen met een Raadslid/Wethouder Een laagdrempelige mogelijkheid voor jongeren om betrokkenen van de ChristenUnie te ontmoeten is door een dagje mee te lopen met de wethouder of een Raadslid. Van belang is dat meelopers goede uitleg krijgen, inclusief achtergrondinformatie. Bovendien is het leuk als de meelopers ook de stukken in handen krijgen, zodat ze mee kunnen denken. Op bezoek bij de Raadsvergadering/Fractievergadering Nodig een aantal jongeren uit voor het bijwonen van een Raadsvergadering of Fractievergadering. Ook hier is weer van belang dat jongeren de stukken krijgen en dat duidelijk wordt uitgelegd waar het debat over gaat. Probeer in de thema s aansluiting te zoeken bij jongeren. Ook een open fractievergadering kan voor veel jongeren interessant zijn. Geef aan dat de jongeren ook zelf hun inbreng mogen geven en waardeer deze inbreng.

9 Programma s voor fase 2: Ontwikkelen jongeren leren politieke vaardigheden en inhoudelijk dossiers kennen Politiek Café De organisatie van een politiek café is vooral geschikt om een avond dieper met jongeren na te denken over een bepaald thema. Onderdeel van een café is dat de informatie niet (alleen) door experts wordt verteld, maar vooral ook door jongeren die met de problematiek te maken hebben gehad. Zij moeten centraal staan. Daarnaast dienen er politici van alle politieke kleuren aanwezig te zijn, zodat de jongeren het gevoel hebben dat er iets aan de hand is waar ook de politiek mee bezig is. Daarom is de keuze voor het onderwerp van het politiek café ook cruciaal. Hiervoor dienen dezelfde voorwaarden als bij de keuze voor het onderwerp van het politieke ontwikkelprogramma (zie boven), maar is het hier nog belangrijker dat het thema breed in de regio leeft. Ten slotte is een belangrijke voorwaarde dat het café ook echt een café blijft. Voorkeur voor een locatie is dus ook een plaatselijke kroeg, waar bij wijze van spreken de jongeren s avonds weer uitgaan. De sfeer is laagdrempelig en gericht op jongeren. Lokale debatavond Door een debatavond te organiseren leren jongeren al spelenderwijs inhoud vergaren over verschillende thema s. In verschillende steden zijn debattrainers of debatscholen actief. Daar kan uitstekend mee worden samengewerkt. Een debatavond kan verschillende onderdelen bevatten,

10 zoals een uitleg over presentatievaardigheden, een korte politieke uitleg en het debat zelf, waarin verschillende jongeren over lokale thema s met elkaar de degens kruisen. Eventueel zou voor het debat samengewerkt kunnen worden met andere lokale partijen. Een mooie plek voor het debat is de raadszaal. Overigens kunnen de verschillende onderdelen (politieke inhoud vergaren, leren debatteren, het debat zelf) ook opgeknipt worden in verschillende momenten. Introductie in de Gemeentepolitiek Organiseer een avond waar jongeren de mogelijkheid krijgen de Gemeentepolitiek te leren kennen: de mensen, de manier van werken en de plekken waar Gemeenteraadsleden actief zijn. Een introductie in de Gemeentepolitiek behelst alle eerder zaken die hierboven staan in een geheel programma (bijwonen van een raadsvergadering, ontmoeten van lokale CU- politici), maar daarnaast geeft een lokaal betrokken fractielid ook uitleg over de manier waarop de lokale politiek werkzaam is. Onderwerpen die hier aan de orde kunnen zijn, zijn zoal inspraak, een dag uit het leven van een raadslid, politieke tegenstellingen en politieke kleuren in de Gemeenteraad. Organiseer een campagneactie Het organiseren van een campagneactie kan een mooie manier zijn om jongeren te laten ontwikkelen over campagneactiviteiten. Van belang daarbij is dat jongeren de mogelijkheid krijgen om het geheel grotendeels zelf te bedenken en uit te voeren. Jongeren behoren een bepaald

11 mandaat te krijgen en zij worden ondersteund in de uitvoering. Politiek Ontwikkelprogramma Een ontwikkelingsprogramma is een serie dagdelen (avonden) waarin een groep jongeren zich in een thema gaan verdiepen. In de eerste plaats is cruciaal dat je met een thema komt dat jongeren aanspreekt en dat in hun belevingswereld past. Daarvoor kunnen de volgende vijf randvoorwaarden behulpzaam zijn: 1. Het thema gaat over jongeren of heeft betrekking op jongeren. 2. Het thema raakt het hart van jongeren. 3. Het thema heeft een associatie met het christen-zijn van de jongeren. 4. Het thema brengt reuring of is prikkelend. 5. Het thema is politiek actueel. Bovendien, misschien wel het belangrijkste, dient het thema voldoende focus te hebben. Algemene onderwerpen als de lokale democratie of Jongerenbeleid, zijn onvoldoende specifiek om jongeren mee te trekken. Sterke thema s zouden kunnen zijn veilig uitgaan, armoede onder jongeren, pesten of jongerenhuisvesting. Een ontwikkelingsprogramma heeft een aantal verschillende onderdelen: de participatie van interessante sprekers en experts, voor de kennissprong. Participatie van andere organisaties kan daarbij nodig zijn. Door middel van een werkbezoek kan de theoretische kennis praktisch gemaakt worden. De afsluiting van het programma kan worden vormgegeven door jongeren te

12 vragen een eigen puntenplan te presenteren waar de Gemeente mee aan de slag moet. Fase 3: Mening geven en beïnvloeden jongeren geven hun mening over politieke dossiers en beslissen mee Voor deze programma s geldt in grote mate dat ze een follow up zijn van eerdere programma s. Bovendien dient de zichtbaarheid van de lokale ChristenUnie in de regio onder jongeren al op enigerlei wijze te zijn geregeld. Politieke Projecten Het doel van een politiek project is om aandacht te vragen voor een lokaal thema en te proberen dat de Gemeenteraad daarop al dan niet actie onderneemt. De betrokken jongeren worden gepolst voor deelname vanuit deelname aan eerdere programma s. Het thema wordt door de fractie vastgesteld, afhankelijk van de politieke situatie. In de eerste ontmoeting wordt geprobeerd te komen tot de focus van het project. Daarvoor is het vaststellen van drie onderdelen nodig: het politieke doel, de keuze voor de invalshoek en een concrete actie. Het politieke doel valt samen met een politieke keuze van de Gemeenteraad. Welke keuze maakt de Gemeenteraad vanwege dit initiatief? Vervolgens wordt gezocht naar de precieze invalshoek van de actie. Vaak zit deze invalshoek in de mensen die getroffen worden door het voorstel of juist nu getroffen worden zonder politieke aandacht. De concrete actie is de vertaling van deze twee in een activiteit. Om hiertoe te komen kunnen eventueel officiële

13 brainstormregels gebruikt worden. De ambassadeur zoekt naar een projectleider, die de voortgang van de actie bewaakt. Politieke Brainstorm Voor deze avond nodigt de fractie jongeren uit om na te denken waarmee de fractie zich de komende periode bezig zou moeten houden. Alle jongeren hebben al wel eens geparticipeerd in een programma en weten daardoor al een en ander over het beleid van de Gemeente. De fractie kan in de voorbereiding van een dergelijke middag aan alle jongeren vragen om een korte presentatie voor te bereiden over het onderwerp. Bij een aantal presentaties worden gezorgd voor een zeer interactieve en boeiende ontmoeting. Meeschrijven aan het Verkiezingsprogramma Een mogelijkheid voor jongeren om hun mening te uiten en mee te beslissen is door hen mee te laten schrijven aan het verkiezingsprogramma. Ook daarvoor is van belang dat er al een aantal jongeren is dat bij eerdere programma s heeft geparticipeerd. De mogelijkheid voor het meeschrijven aan het verkiezingsprogramma vindt plaats in groepjes van ongeveer drie personen. Belangrijk in het programma is dat het thema waarover jongeren schrijven precies afgebakend is. Ook de gewenste hoeveelheid tekst dient ongeveer te zijn genoemd. Verder valt het aan te bevelen dat deze groepjes uitgangspunten aangereikt krijgen waar het stuk ongeveer aan moet voldoen. Hier kunnen zaken in staan als algemene schets van de situatie, concrete aanbevelingen voor beleid,

14 opsomming van het huidige beleid en de koppeling met de christelijke-politieke traditie. Bedanken van de jongeren en het vieren van succes mag bij een dergelijke participatie natuurlijk niet ontbreken. Na deze programma s kan de betrokkenheid van jongeren worden vormgegeven door bijvoorbeeld hen reguliere functies binnen de ChristenUnie aan te bieden.

15 Organisatie Om aan de slag te kunnen gaan met het betrekken van jongeren is het aanwijzen (en zoeken) van een jongerenambassadeur de eerste stap. De jongerenambassadeur is de kartrekker van de programma s. Hij waarborgt daarmee ook de uitvoering ervan. De ambassadeur is bij voorkeur een jongere (onder de 30 jaar), maar dit is niet noodzakelijk. Het aanwijzen van en zoeken naar een jongerenambassadeur gebeurt waar nodig in overleg met PerspectieF- landelijk. De jongerenambassadeur kan zitting nemen in het bestuur van de lokale ChristenUnie, maar dit is niet noodzakelijk. Een raadslid als ambassadeur is in veel gevallen af te raden, vanwege de drukte van het raadswerk. De ambassadeur is dé spil in de ambitie om jongeren te betrekken. Echter, hij werkt daarbij wel nauw samen met een raadslid van de ChristenUnie. Het is van belang ook dit raadslid duidelijk aan te wijzen. Het raadslid is de sparringpartner en heeft ook toegang tot de netwerken in de stad en in de Gemeentepolitiek. Landelijk Vanuit PerspectieF-landelijk is het eerste aanspreekpunt voor alle jongerenambassadeurs het bestuurslid Lokaal. Deze is ook bereid met de ambassadeur te sparren over maatwerk van de programma s in de regio. De contactgegevens van dit bestuurslid zijn terug te vinden op

16 Wat betreft de financiële ondersteuning is de penningmeester van PerspectieF het aanspreekpunt. Ook zijn gegevens op te vinden. Verder geldt dat er ieder kalenderjaar (januari december) een aparte bijlage beschikbaar komt. Deze bijlage is te vinden op de website. In deze bijlage staan de afspraken over de geldbedragen waarop ambassadeurs in ieder geval kunnen rekenen. Ook de afspraken met eventuele PerspectieF-afdelingen staan hierin opgenomen. Deze bijlage verandert elk jaar vanwege veranderingen in de hoogte van de begroting en de hoeveelheid jongerenambassadeurs door het hele land. PerspectieF is verder voornemens synergie te krijgen in de thematiek tussen lokaal en landelijk. Wanneer PerspectieF-landelijk met een thema bezig is, is het soms kansrijk als ook op lokaal niveau jongeren met dit thema aan de slag gaan. Eventuele programma s zouden daarop kunnen worden aangepast of worden georganiseerd. Daarnaast wil PerspectieF helpen om de jongerenambassadeurs te bekwamen in hun taak. Dat doet zij allereerst door het aanbieden van een training, Deze training zal meerdere keren per jaar zijn, door het hele land heen, zodat de reisafstand beperkt blijft. Daarnaast zal PerspectieF via netwerkborrels de mogelijkheid creëren tot het uitwisselen van ervaringen van jongerenambassadeurs onderling. Vanuit de rest van het bestuur zal vooral sprake zijn van ondersteuning van het werk. Bestuursleden schuiven graag aan bij programma s door het hele land!

17 De eerste stappen Nadat een ambassadeur en raadslid betrokkenheid hebben toegezegd, kan er aan de slag worden gegaan. Dit is de eerste echte stap om jongeren te betrekken bij de ChristenUnie. Hier zit echter een belangrijke eerste valkuil. Van groot belang is namelijk dat dé eerste stap niet het uitrollen van één van de programma s is! Eerder het tegenovergestelde. Bij programma s vraag je namelijk jongeren naar jou toe te komen. Maar de allereerste stap is om hen op te gaan zoeken! Kortom, de ambassadeur moet in samenwerking met het raadslid de plekken opzoeken waar jongeren al actief zijn. Deze plekken verschillen per regio. In ieder geval zijn scholen en kerken over het algemeen zeer geschikt. Zoek in overleg met de organisaties naar een mogelijkheid tot een uur of dagdeel waarop je gezamenlijk een programma maakt over de combinatie tussen politiek en de jongeren. Hierbij is de betrokkenheid van het raadslid nodig. Daarbij is het van belang om een gedeeld belang te zoeken samen met de organisatie: bij een school kan dit een koppeling zijn aan de les maatschappijleer, bij een kerk een avondvulling over het christelijke karakter van de ChristenUnie en bij een welzijnsinstelling het meewerken aan een project. In deze stap is cruciaal dat je jongeren aanspreekt en dat je voor hen zichtbaar wordt. Probeer om potentiële jongeren die interesse hebben voor deze avond in kaart te brengen. Probeer hier achter namen, e- mailadressen en telefoonnummers te komen.

18 Afdelingen Alle afdelingen van PerspectieF krijgen alle ruimte om hun activiteiten voort te zetten. In de financiële bijlage worden de financiële afspraken daarmee gemaakt. De afdelingen zijn één van de mogelijkheden om betrokken te zijn bij de lokale ChristenUnie, niet meer de enige mogelijkheid. Verder is het bestuurslid Lokaal ook hun eerste aanspreekpunt en vraagbaak. Mocht een heel aantal jongeren op de duur actief betrokken willen zijn bij de lokale ChristenUnie, dan zouden zij zich onder de jongerenambassadeur kunnen verenigen. Daarbij blijft van belang dat de jongeren geen specifieke functie krijgen (penningmeester, bestuurslid politiek of iets dergelijks), maar telkens projectmatig activiteiten verrichten. Het opbouwen van een uitgebreide afdeling wordt daarbij niet aangemoedigd. Gebruik sociale media PerspectieF ziet het gebruik van sociale media niet als de kern van de jongerencultuur, maar als de uitdrukking ervan. Facebook vrienden zijn niet ingewisseld voor gewone vrienden, maar vrienden heb je ook op Facebook. Daarmee is het gebruik van sociale media niet minder belangrijk. Maar sociale media dienen daarbij zoveel als mogelijk door de jongeren zélf gebruikt te worden. Met een eigen Facebookpagina of Twitteraccount worden niet de mensen bereikt, maar als je hen bereikt hebt, zullen zij ook op Twitter en Facebook van jou willen horen en over je spreken.