Doelgericht werken aan (denk)vaardigheden, inclusief portfolio?

Transcriptie

1 Doelgericht werken aan (denk)vaardigheden, inclusief portfolio? SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Nora Steenbergen-Penterman Onderwijskundige

2 Doelen workshop Het doelgericht ontwikkelen van vaardigheden verkennen en toepassen Informatie kwaliteitskaart 'Doelen stellen met je leerlingen' van Dolf Janson verkennen en toepassen 'Ontwikkel je denktalenten' verkennen en toepassen Talent in Ontwikkeling verkennen en toepassen (Zelf)inzicht vergroten Inspiratie bieden om te vertalen naar eigen praktijksituatie

3 Vraag a. Welke persoon waardeer jij erg? b. Welke eigenschappen waardeer jij in deze persoon?

4 Wat is nodig? Getraceerd maart 2014:

5 Wat doet ertoe? Persoonsvorming Maatschappelijke voorbereiding Kennisontwikkeling

6 Doelgericht je talenten verder ontwikkelen samen met leerling leerdoelen bepalen inzicht in zichzelf sterke en minder sterke kanten bewust ontwikkelen (Steenbergen-Penterman & Houkema, 2013)

7 Doelgericht je talenten verder ontwikkelen Welke doelen stel jij jezelf? Welke talenten en kwaliteiten zet je hierbij in? Welke vaardigheden ga je ontwikkelen? 16 habits of minds Costa and Kallick, 2009

8 Welke vaardigheden doen ertoe?

9 placemat doelen (eerst alleen dan in tweetallen) 1. Neem een leerling in gedachten waarmee je doelgericht wil werken 2. Zou je de placemat met doelen inzetten/gebruiken? Zo ja, hoe?

10 Waarom doelen stellen met leerlingen? Voor wie/wat? De leerling Wat is het nut van doelen? geeft richting, focus tijdens oefenen/trainen, helpt aandacht richten op aspecten waarin verandering nodig is De leraar om juiste keuzes te maken wat betreft (selectie van) opdrachten (uit de methode) en of alternatieven nodig zijn. Het liefst in afstemming met de leerling De evaluatie Doelen (of afgesproken criteria) zijn noodzakelijk om te kunnen evalueren en zinvolle feedback te kunnen geven op de aanpak en het resultaat De differentiatie Niet alle leerlingen kunnen op hetzelfde moment hetzelfde doel halen en dus voor verschillende leerlingen verschillende doelen hanteren Gebaseerd op kwaliteitskaart Doelen stellen met je leerlingen van Dolf Janson

11 Doelen formuleren Een doel van een leerling beschrijft de opbrengst, het beoogde resultaat: ik kan, ik weet, ik kan uitleggen/tekenen/uitbeelden, enz; beschrijft de condities waaronder dat resultaat gedemonstreerd moet worden: uit het hoofd, op één A4tje, met een lege getallenlijn, zonder spiekbriefje, in maximaal 9 minuten, enz; bevat geen oordelende woorden (goed, beter), alleen objectief waarneembare aanduidingen; bevat geen werkwoorden die het proces naar de opbrengst (oefenen, leren) of een intentie (proberen, mijn best doen) beschrijven Gebaseerd op kwaliteitskaart Doelen stellen met je leerlingen van Dolf Janson

12 Eigen doelen als geheugensteuntje Waarover gaat deze opdracht? Wat wil ik daarna (beter/anders) kunnen/weten/ begrijpen? Wanneer ben ik tevreden? Hoe ga ik het aanpakken? Welk hulpmiddel gebruik ik? Met wie werk ik samen? Wanneer werk ik hieraan? klik op afbeelding voor download Kunnen jouw leerlingen dergelijke vragen beantwoorden? Gebaseerd op kwaliteitskaart Doelen stellen met je leerlingen van Dolf Janson

13 Doelenoverzicht Bekijk het doelenoverzicht Vragen: Zou je leerlingen met dit overzicht laten werken? Zo ja, op welke wijze? Herkennen jullie de DVL met leren leren, denken en leven hierin?

14 Groeimeter

15 /thema/stimulerend-signaleren/ inspelen-op-behoeften/denkvoorkeuren

16 Analytisch Creatief Praktisch Wat past het beste bij jou? Wat doe jij graag of vaak? Denkvoorkeuren (Sternberg)

17 Wat is jouw denkprofiel? E-learning module Ontdek wat jouw denkprofiel is! Vraag: wat betekenen denkvoorkeuren voor samenwerken /thema/stimulerend-signaleren/ inspelen-op-behoeften/denkvoorkeuren

18 Belang van gesprekken met de leerling en aantekeningen

19 Portfolio Een doelgerichte verzameling van bewijzen van kwaliteiten (producten) en ontwikkelingen (proces). Het creatieve proces zichtbaar maken. Ontwikkelingsportfolio Beoordelingsportfolio Presentatieportfolio Voorbeeld digitaal portfolio

20 Doelen relateren aan persoonlijke ontwikkeling Kerntaak van het onderwijs Toerusting van leerlingen om actief naar eigen vermogen en behoeften betekenisvol bij te dragen aan de maatschappij, met behoud van eigenheid Verbinden aan persoonlijke doelen! Reflectievragen stellen Wat wil ik? Wie ben ik? Wat vind ik? Wat kan ik? Wat doe ik? Waar ben ik? [Bateson: reflectiemodel en kernvragen, Korthagen: ui-model, Offman: kernkwaliteiten)]

21 [Bateson]

22 Hoe kun je jouw talenten verder ontwikkelen?

23 Nieuwe placemat: Talent in Ontwikkeling (nu ook voor vo!)

24 Talenten verder ontwikkelen? Bekijk de placemat 1. Welke vraag is op dit moment voor jezelf belangrijk? 2. Welke vraag lijkt jou geschikt om met een leerling te bespreken? Ga hierover (o.a. over het waarom) in tweetallen in gesprek!

25 Model Talent in Ontwikkeling Afgeleid van model van Heller en Gagné Inzetten als procesmodel Aangrijpingspunten: Kwaliteiten Kansen Uitdagingen Belemmeringen

26

27 Zichtbare talenten Bijzondere prestaties in: sport cultuur techniek wetenschap sociaal maatschappelijk Talenten verbaal-linguïstisch logisch-mathematisch muzikaal visueel ruimtelijk kinesthetisch (tactiel) naturalistisch interpersoonlijk intrapersoonlijk Ieder naar zijn vermogen en gerelateerd aan: de persoonlijke eigenheid de omgeving

28 Zichtbare talenten Bijzondere prestaties Waar was je goed in? Wat doe je graag? Wat wil je onderzoeken? Durf je zichtbaar te zijn? Wil je er graag voor anderen zijn? Lukt het je om jezelf te blijven? Talenten Verschillende gebieden Welke heb jij het meest ontwikkeld? Welke zet je vaak in? Hoe zet je dit in? Welke vind je het handigst/ meest relevant voor jou? "Als je jouw talenten inzet, kun je waardevol zijn voor de mensen die deze talenten niet bezitten."

29 /thema/stimulerend-signaleren/ inspelen-op-behoeften/leervoorkeuren

30 Een onderzoekende houding & growth mindset ontwikkelen Durf jij te experimenteren en ga je uitdagingen aan? Zet je door als iets je frustreert en nóg niet lukt? Sta je open voor kritiek en kun je dit zien als feedback voor verbetering? Zie je succes van anderen als bron van inspiratie waar je van kunt leren? Je kunt dit ontwikkelen door te onderzoeken wat bij jou werkt en hoe het (nog) beter kan.

31 uitdaging Leren in flow ANGST Flow checklist VERVELING Doel helder (vooraf ) Vereist concentratie (focus) Uitdagend (moeilijk genoeg) Intrinsiek motiverend Feedback (direct en positief) Invloed / controle ervaren vaardigheid

32

33 Talenten en flow Vraag: Denk even terug aan de afgelopen week. Bij welke activiteit had je het gevoel dat de tijd vloog? Idee: Vraag leerlingen gedurende 1 week hun activiteiten na school bij te houden. Laat de leerlingen de activiteiten waarbij de tijd vliegt een kleur geven. Zijn de gekleurde activiteiten talenten?

34 Uitdagingen Zelfmanagement beter ontwikkelen Leren omgaan met bijv. dyslexie / visueel-ruimtelijk denken Creativiteit doelgericht leren inzetten Duurzaam leren aangaan Kwaliteiten Gedreven Communicatief Doorzettingsvermogen Flexibel (veerkracht)

35 Uitdagingen Welke valkuilen wil je omzetten in uitdagingen? Welke overtuigingen wil je onderzoeken? Welke competenties wil je versterken? Hoe kom je tot duurzaam leren? Kwaliteiten Welke kernkwaliteiten herken je? Welke herkennen anderen bij jou? Hoe kan ik die kwaliteiten bij jou zien? Herken je de kwaliteiten die bij jouw valkuilen horen?

36 Brainstormen Welke kwaliteiten / uitdagingen passen bij jou?

37 Kernkwaliteiten autonoom bedachtzaam beheerst behulpzaam bescheiden beschouwend besluitvaardig betrokken betrouwbaar creatief daadkrachtig efficiënt empathisch flexibel gedisciplineerd gedreven geduldig gevoelig gestructureerd harmonisch idealistisch inventief innovatief kritisch loyaal meegaand moedig nieuwsgierig onafhankelijk onbaatzuchtig optimistisch overtuigend profilerend rationeel realistisch relativerend rustig stabiel verantwoordelijk volhardend vriendelijk vrijgevig zelfstandig zelfverzekerd zorgzaam

38 Kernkwaliteit Positief tegenovergesteld Allergie Teveel van het goede Teveel van het goede Valkuil Uitdaging Positief tegenovergesteld Kernkwadranten (Ofman)

39 Positief tegenovergesteld Gedreven Passief Teveel van het goede Teveel van het goede Fanatiek Geduldig Positief tegenovergesteld Kernkwadranten (Ofman)

40 Bedachtzaam Positief tegenovergesteld Onbezonnen Teveel van het goede Teveel van het goede Besluiteloos Slagvaardig Positief tegenovergesteld Kernkwadranten (Ofman)

41

42 Belemmeringen Gebrek aan middelen Kansarme sociale omgeving Onbegrip thuis, op school of bij 'peers' Geen ruimte voor eigen ontwikkeling Kansen Stimulerende leeromgeving Anderen die jou zien en begrijpen Anderen die jouw passie delen Iemand die in jou gelooft

43 Belemmeringen Hoe kun je de belemmering OMDENKEN zodat je verder kunt? Wie zijn handelingsverlegen? Op welk niveau zit de belemmering? Welke factoren werken belemmerend? Kansen Waar / bij wie voel jij je thuis? Is er iemand bij wie jij je gezien voelt? Met wie kun je jouw passie delen? In welke omgeving word jij uitgedaagd?

44 Let s do it!