60 Lancering Twentse Vergunningenwijzer. 68 Twente Agenda

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "60 Lancering Twentse Vergunningenwijzer. 68 Twente Agenda"

Transcriptie

1

2 colofon inhoud commentaar jan medendorp Schoenendoos 4 Hennie van der Most sluit megadeal met Grolsch 7 Jan van Ooijen gaat naar China 8 Myra Koomen over Wet Financiële Dienstverlening 10 Portret nieuwe KvK-voorzitter Jans Schepers 13 Column Financieel Accent 14 Gullimex vaart wel bij voedselthermometers 17 Space Winner verhuurt ruimte, ook in Zwolle en Emmen 18 Beurs: Stork focust 20 Beeldverslag Memphis 23 Column Online Strategie 24 Wie doet wat in het land der spelersmakelaars? 29 Dock 36: creatief bolwerk langs de A1 31 Nieuws en Feiten 33 Column Werving en Selectie 35 Column Vastgoed 37 Onroerend Goed Transacties 39 Special Financiële Dienstverlening 40 Staal Bankiers verovert Twente 43 Dennis Jongbloed vernieuwt 45 Peter Wensink trapt herrie in verzekeringsland 47 Deloitte: kwaliteit of arrogantie? 4 Hennie van der Most, proost! Met een Grolsch-beugelfles in de hand betrad hij de TOS-lounge voor zijn interview met Jan Medendorp en Martin Steenbeeke. Die fles had hij meegenomen van de brouwer in Enschede en stond symbolisch voor een gouden deal: Van der Most laat Grolsch jaarlijks 8000 hectoliter bier leveren aan zijn recreatieparken, zonder pardon voor Heineken, dat beleefd aan de kant is gezet. 8 Myra Koomen, transparantie Het Kamerlid uit Markelo is de strijd aangegaan met aanbieders van dubieuze aandelenleaseconstructies, inkomensbeschermingsverzekeringen, consumentenkredieten en wat dies meer zij. De Wet Financiële Dienstverlening moet zorgen voor een extra veiligheidsklep en voorkomen dat er weer affaires ontstaan zoals met de aandelenleaseconstructie van Dexia/ Legio Lease, waardoor mensen zich bekocht voelen. 24 Spelersmakelaars, wie doet wat? Een bankgarantie, een examen reglementenkennis en hup, de licentie voor spelersmakelaar is binnen. Met ruim zeventig gelicenceerde spelersbegeleiders is Nederland in de ban van een heuse wildgroei. Veel betaalde clubs zien vaak door de bomen het bos niet meer. Wie vertegenwoordigt nou wie? In Twente en ommelanden is het nog relatief rustig aan het makelaarsfront. Wie wat doet? Twentevisie maakt de balans op. 58 Regio Twente: alleen succes door samenwerking 60 Lancering Twentse Vergunningenwijzer 62 SWOT en TSM bundelen krachten 64 De ster van Haaksbergen 65 Breedband: ook voor het MKB 67 Scope en IKT-nieuws 68 Twente Agenda 58 Succes door samenwerking Peter den Oudsten, burgemeester van Enschede en voorzitter van de Regio Twente, ziet grote kansen voor Twente nu de samenwerking tussen de gemeenten én met het bedrijfsleven en het onderwijs steeds beter wordt. Het Innovatieplatform is goed op weg; de uitvoering van het REOP laat nog even op zich wachten. outplacement coaching loopbaanbegeleiding scholten-loopbaanadvies.nl Waar ga je naar toe met je schoenendoosje met bonnetjes en de belastingaangifte? Ooit had ik een belastingadviseur heel hard nodig nadat een Enschedese inspecteur mij dat advies dringend met licht dreigende ondertoon gaf: jongen, ik begrijp dat je het niet met opzet doet, ik heb er nu nog begrip voor, maar zoek een goede belastingadviseur. Toevallig had ik diezelfde dag een afspraak met Ypo van der Boom die toen nog fusies begeleidde en later bij de OPM met ruzie vertrok. Ik liep huilerig leeg tegen Van der Boom: ik wil stukjes schrijven en programmaatjes maken en niets met meewerkaftrek te maken hebben. Van der Boom verwees mij naar een zijns inziens goede adviseur door. Volgens mij is dat ook meteen het beste advies wat Van der Boom ooit gegeven heeft. En behalve een bedankje heeft Van der Boom nooit wat gekregen voor dat advies. Ik ben klant bij die adviseur en niet bij het kantoor waar hij onlangs is vertrokken. Het gaat om de tent en de vent, zegt Wim Bollen van Deloitte in dit nummer treffend. Die Bollen doet met zijn betrekkelijk openhartige verhaal meer voor de hele beroepsgroep dan hij vermoedt. Het is net als met ondernemers. Die werden verketterd in de jaren zestig en zeventig, ze werden helden in de jaren negentig, graaiers en zakkenvullers in de eerste helft van de 21ste eeuw en nu, nu zijn het bijkans weer de redders van de westerse economie, als ik alle initiatieven en oproepen van de overheid mag geloven. Ooit hoopten mijn ouders dat ik registeraccountant zou worden. Want dat waren de nieuwe notabelen. Nu mag iedereen publiekelijk over deze boekensnuffelaars heen pissen. Als reactie kruipen ze in hun schulp, ze doen hooghartig, maar het is angst. Het is angst als de directeuren van KPMG en PWC journalisten niet terugbellen. Een partner van Bakx Rombouts erkent het ook ruiterlijk als we bellen om een toelichting op de geruchten dat Bakx Rombouts te koop staat: ik was bang om van alles over me heen te krijgen. Dan ben je ook wel weer groot, als je dat durft te erkennen. Colofon Twentevisie is een onafhankelijk economisch magazine dat maandelijks (m.u.v. juli/augustus) verschijnt voor ondernemers in Twente. In dit blad zijn onder meer verhalen opgenomen van interviews die hebben plaatsgehad in het economische programma Memphis dat elke eerste zaterdag van de maand wordt uitgezonden via Radio Oost. De opnames vinden op dinsdag daaraan voorafgaand plaats in de TOS-ruimte van het Arke Stadion in Enschede. Daarnaast fungeert Twentevisie als officieel mededelingenorgaan voor deelnemers van de Industriële Kring Twente Uitgever MediaSales Nederland bv., Anninksweg 50, Hengelo, Postbus 702, 7550 AS Hengelo, Telefoon , Fax , twentevisie@mediasales.nl, Website: Directie André Odding Bladmanager Anno Oude Engberink Redactie Jan Medendorp (hoofdredacteur), Martin Steenbeeke, Eric Brinkhorst (fotografie), Jaap Baart (fotografie columns) Redactie IKT Niko Wind, Saskia Rikhof-Slot, Jaap Baart (fotografie) Secretariaat IKT Hengelosestraat 585, Postbus 5501, 7500 GM Enschede, Telefoon , Fax secretariaat@ikt.nl, Website: Advertentie-exploitatie MediaSales Nederland bv., Karin Welberg, Aleid Kluivers, Telefoon , Fax , verkoop@mediasales.nl Acquisitie IKTelgids Lidy Busscher Privé-abonnementen Kosten: 35 per jaar (10 nummers). Opgave: alleen per fax of secretariaat@mediasales.nl Basis lay-out & vormgeving TerZake. reclameadvies, Hengelo Druk Roelofs, Enschede Coverfoto Eric Brinkhorst Oplage De oplage bedraagt ongeveer exemplaren en wordt verspreid onder IKT-deelnemers, bedrijven met meer dan 5 werknemers, en zogenoemde decision makers. Artikelen uit deze uitgave mogen niet zonder toestemming van de uitgever worden overgenomen. Aan de inhoud van dit blad kunnen geen rechten worden ontleend. MediaSales Nederland bv NIEUW IN OOST-NEDERLAND! COMMERCIEEL KLANTGERICHTHEID LEIDINGGEVEN COMMUNICATIE Zie de bijsluiter in deze uitgave voor onze open trainingen en kijk op 2 Twentevisie 02/2006 Twentevisie 02/ JOBO5012 AD 50x40mm :27:00

3 De vlucht van Hennie van der Most naar Duitsland achtergrond ondernemen Over meeuwen, vergunningen en natuurlijk ondernemen Waar een ander alleen oude troep in ziet, daar bouwt hij de mooiste vakantie- en attractieparken. De ijzerboer van weleer is nu de redder in nood van veel gemeenten die hem voor de meest vreemdsoortige gebouwen vragen een oplossing te bedenken. Na Kernwasser Wunderland in Kalkar en een elektriciteitscentrale in Meppen heeft hij in Duitsland twee militaire complexen overgenomen. Tegenwoordig mét een stapeltje vergunningen. Met strik er om en al. Met 2000 werknemers is hij een grote werkgever geworden die als het enigszins kan per helikopter zijn afspraken afwerkt. Hennie van der Most is de fase van het kleine krabbelwerk voorbij. Hij heeft oppassers in dienst voor zijn bestaande bedrijven. Hij wil ondernemen, zijn lust en zijn leven. Op dezelfde middag van het interview bracht hij een bezoek aan Grolsch. Hij tekende een contract voor 8000 hectoliter waarmee Grolsch hofleverancier (plechtig citaat van Van der Most) is geworden van zijn concern en Van der Most ineens de grootste horecaklant van Grolsch. Van der Most heeft de pest aan overnameondernemers die alleen voor macht en geld gaan. En Heineken schaart hij na de dood van Freddy daar tegenwoordig ook onder. Bij Grolsch hangt een familieachtige sfeer. Dus niet voor gunstiger voorwaarden overgestapt? Broodeerlijk: Ook dat, natuurlijk. De zakenman is volwassen geworden, maar ondernemen doet hij nog steeds op intuïtie. En daarom is hij ook van bank verandert. Het was een publiek geheim dat Van der Most een van de hoogste bazen van de Rabobank die over bedrijfskredieten gaat niet kan luchten of zien. Met de gewone plaatselijke directeuren kan ik prima door één deur, maar die man in Utrecht heeft geen gevoel voor de ondernemer. Van der Most gaat nu bankieren bij ABN AMRO. De ABN AMRO was tot drie, vier jaar geleden ook afstandelijk, maar heeft het beleid omgegooid. Ze kijken ondernemers weer recht in de ogen. Maar ook hier an offer Most could not refuse? Klopt. Nooit verkopen Van der Most past in het rijtje Sanderink: ondernemers die de pest hebben aan banken en die instellingen zo veel als mogelijk mijden. Voor mij is geld een middel, geen doel. Maar soms doe ik zulke grote investeringen dat ik banken nodig heb. Maar Van der Most is geen ondernemer die weken broedt op een perfect businessplan ( die zijn alleen bedoeld voor directies om zich achter te verschuilen als het mis gaat ), waar ze bij banken op geilen. De banken liepen tot voor korte achter de Van der Hoevens aan en lieten de kleine ondernemers links liggen. Die proberen ze nu weer binnen te halen. Kleine ondernemers? Het conglomeraat Van der Most bestaat inmiddels uit zo n achttien bedrijven in Nederland en Duitsland waar in totaal zo n 2000 mensen werken met een (geschatte) omzet van ongeveer 125 miljoen euro. Volgens Quote is van der Most 40 miljoen waard. Als ik alles zou verkopen, weet ik precies hoeveel geld ik heb. Maar ik heb nu geen idee. Echt niet. Het is wat de gek er voor geeft. Maar die gek hoeft niet te bellen, want Van der Most verkoopt niet, niets. Nooit. 'Ik krijg zoveel aanvragen, 90% wimpel ik direct af; ik heb mijn handenvol aan de vijf, zes projecten waar ik nu mee bezig ben' Een paar jaar geleden liet hij zich eens ontvallen tegen een journalist dat hij Preston Palace in Almelo wel voor een goede prijs zou willen verkopen. Het personeel vroeg vervolgens emotioneel om tekst en uitleg. In diezelfde periode verscheen er een artikel (in dit blad) waarin stond dat het concern van Van der Most een reus op lemen voeten was; bij een echt grote tegenvaller zouden alle bedrijven als domino s omvallen. Van der Most zag van dichtbij bij collega s hoe bedrijven werden verkocht, overgenomen en na reorganisaties werden leeggezogen. Ik vind continuïteit het allerbelangrijkste. Stichting Van der Most is achter de schermen aan het werk gegaan om zijn eigen bedrijven en werknemers tot in lengte van jaren te behouden. Hij heeft daartoe een stichting opgericht en twee beheersmaatschappijen. De twaalf bedrijven die klaar zijn (zoals Preston Palace, Speelstad Oranje, Evenementenhal, Staaldrijf, Kernwasser Wunderland) zitten in beheersmaatschappij 1. Ik bemoei me niet veel meer met de bestaande bedrijven, maar het belangrijkste is dat daar niemand geld uit kan halen. En de kinderen als u met uw helikopter naar beneden kukelt? Die kunnen dividend krijgen. Maar het stichtingbestuur kan ook beslissen dat niet te doen. En voor alle duidelijkheid: failliet gaan kan ook nauwelijks, daarvoor zijn (verhoudingsgewijs) de financieringslasten te laag. Aan het einde van elk boekjaar wordt de balans opgemaakt en beslist het bestuur van de stichting (naast Van der Most zitten daarin de Ommer ondernemer Jan Smit en de voormalige topman van SHV, Folkert Schukken - in januari 2005 uitgebreid geportretteerd in Twentevisie) hoeveel procent van de cashflow (nettowinst plus afschrijvingen) wordt overgeheveld naar beheersmaatschappij 3 waar Van der Most zijn gang kan gaan. Bijna vergenoegd: Met dat geld mag doen wat ik wil. Grappig? Ja, natuurlijk, Van der Most is 100%-aandeelhouder en mag dus doen met zijn bedrijven wat hij wil. Tot voor kort werd hij door de grote jongens als een domme boer zonder opleiding weggezet en dat deed hem meer pijn dan hij ooit zal toegeven. Hij verbouwde de Koperen Hoogte (om te laten zien dat hij vertier op elk niveau kan bieden) voor meer dan vijftien miljoen euro. En dat verdient hij nooit meer terug. Het is overigens ook zijn enige project waar geld bij moet. Bij de toren moet van elke gulden winst een stuiver bij. Ik zeg gewoon ik heb een hoofdkantoor dat 5% van de winst kost. Maar ik denk dat andere bedrijven duurder uit zijn. Met die aantekening dat de Koperen Hoogte helemaal het hoofdkantoor niet is, Van der Most heeft in een loods bij zijn staalbedrijf in Slagharen een soort huiskamer ingericht waar zijn secretaresse zorgt voor het reilen en zeilen van de onderneming en hem de stukken geeft die hij in zijn fraaie zwartlederen stoel moet lezen. Vermogende vrienden Voor dit jaar heeft Van der Most ongeveer vijftien miljoen beschikbaar om te investeren in nieuwe en bestaande ondernemingen. Hoeveel procent dat is van de cashflow is niet helmaal duidelijk, naar schatting iets meer dan de helft. Daaraan heeft hij in principe niet genoeg. Voor speciale projecten heeft hij extra geld nodig, van een bank, maar als die weer eens niets begrijpt van zijn plannen en weigert, zijn er altijd wel vermogende vrienden uit de omgeving Ommen en Den Ham die hem financieel helpen. En soms is er ook aan de gedachtekronkels van Hennie van der Most geen touw vast te knopen. Nadat hij de overbodige kernreactor in Kalkar had gekocht, liep ik met hem door de spelonken van het pand. Een Duitse medewerker liep achter ons aan en schreef alles op wat Van der Most aan ideeën spuide. Maar Van der Most riep steeds wat anders. Na een paar dagen is die man hoofdschuddend vertrokken, volgens hem was een gek in de reactor ingetrokken. Maar wel één die in betrekkelijk korte tijd Kernwasser Wunderland opzette waarmee nu geld verdiend wordt. Alle bedrijven waarmee Van der Most zelf klaar is, worden verkocht aan beheersmaatschappij 1. Ongeveer tegen de investeringskosten. Het Duitse ministerie van Defensie had onlangs een flinke lap grond in de aanbieding in Itterbeck met tientallen bunkers. Van der Most zag er wel wat in overdekt te kamperen. Nou is hij echt gek worden, dacht iedereen. Overdekt kamperen is een contradictio in terminis. Mensen gebruiken hun tent of caravan soms maar twee weken per jaar. De rest van het jaar staat dat ding bij een boer. Dan kunnen ze hem beter bij mij neerzetten, kunnen ze het hele jaar recreëren. Hij liet een paar bunkers naar zijn ideeën tot kampeerplaatsen en bungalows ombouwen en het enthousiasme is niet meer te stoppen. Het moet Freizeitpark Itterbeck worden met golf- en tennisbanen met pretpark. Meeuwen In Nederland zien ze Van der Most niet snel terug om te ondernemen. Alles is beschermd. Ik krijg nergens meer een vergunning voor. In Meppen heb ik een oude elektriciteitscentrale gekocht waar ik FUN-park Meppen bouw met kartbanen, drag-racen, een wildwaterbaan, een crossautoracebaan. Ik had het plan dat op het complex van de vroegere aardappelmeelfabriek AVB in De Krim te doen waar 80 hectare grond bij zit. Maar ja, dan landen er een paar meeuwen en ineens is het natuurgebied. Dus ook geen nieuwe Bonte Wever meer, waarvoor de tekeningen al klaar lagen. Samen met de burgemeester van Hardenberg had ik een heel mooie plek uitgezocht. Ik was enthousiast, de burgemeester was enthousiast, maar ja, dan moet je naar de provincie en die zei tegen de gemeente Hardenberg: Geef vijf plekken aan in de gemeente als mogelijke plaats voor de nieuwe Bonte Wever. Dan laten wij een bureau de beste plaats onderzoeken. Toen ben ik afgehaakt. Kijk, als Hardenberg tegen was geweest, dan had ik me er bij neergelegd, maar waar bemoeit zo n provincie zich in godsnaam mee. Dan maar naar Duitsland waar de voor bureaucratie gevluchte Van der Most inmiddels na Rudi Carell de populairste Nederlander is. Na Kalkar volgde Meppen, Itterbeck en onlangs kocht hij in november vorig jaar een kazerne nabij de Eemshaven op loopafstand van de Duitse Waddenzee. Hij is er nu al druk aan het bouwen aan Nordsee Spielstadt Wangerland en op 500 meter verrijst Nordsee Motorpark Mederns. Een maand na de overname kreeg hij een stapel vergunningen op zijn bureau. Met een strik er om heen, glundert hij. Voor een hotel met 300 kamers en een kartbaan en een speelstad. In Nederland is dat ondenkbaar. Hij moet er wel eerlijk bijzeggen dat hij ook al doende leert, want in de eerste jaren na de overname van Kalkar lag hij ook voortdurend overhoop met de Duitse autoriteiten. Nu vraag ik de vergunningen voor mijn plannen er direct bij, anders doe ik het niet. Pipo-dorp Liever werkt hij in Nederland waar zijn tweede Evenementenhal in Gorinchem vooralsnog zijn laatste kunstje is. Afgezien van de verbouw van 256 afgekeurde NS-koelcontainers bij Speelstad Oranje tot Pipo-dorp (een investering met eigen geld van tien miljoen euro, verspreid over drie jaar). Van der Most is zelfs op uitnodiging van CDA-politica Annie Schreijer (vice voorzitter vaste kamercommissie Economische Zaken) onlangs in Den Haag geweest waar hij met diverse ministers en kamerleden over onder meer zijn ervaringen met de provincie Overijssel heeft gesproken. In zijn luxe toren heeft hij ook een businessclub opgericht uitsluitend voor directeur/ grootaandeelhouders van bedrijven waar hij smaakmakende en niet altijd onomstreden ondernemers (Boonstra, Van der Hoeven, Van den Nieuwenhuijzen) naar toe weet te halen. Ondernemer Hennie van der Most vlucht uit Nederland: 'Ik wilde op het terrein van een oude aardappelmeelfabriek een funpark bouwen. Maar ja, dan landen er een paar meeuwen en ineens is het natuurgebied.' De echte ondernemers laten zich te weinig horen en daar wil ik graag verandering in brengen. Pak het ledenboek van VNO-NCW, nog geen 10% is een echte ondernemer. De rest is allemaal bank- of ziekenhuisdirecteur of adviseur. En met die mensen heeft Van der Most weinig. De telefoon gaat: Dronten aan de lijn, of Van der Most eens naar een grasdrogerij wil kijken. Ze hebben geluk, hij gaat. Ik krijg zoveel aanvragen, 90% wimpel ik direct af. Ik heb mijn handenvol aan de vijf, zes projecten waar ik nu mee bezig ben. 4 Twentevisie 02/2006 Twentevisie 02/2006 5

4 Tyco-directeur Jan van Ooijen gaat vestiging in Sjanghai leiden interview expat Ondernemen in diplomatenpak (door Chris Wolters) Ik ben wel gewend bekeken te worden. Jan van Ooijen, tot december 2005 directeur van Tyco Buiding Services in Enschede, doelt vooral op zijn niet geringe lengte van 2.05 meter. Van Ooijen gaat de komende drie jaar vanuit Sjanghai (China) de divisie Flow Control in Azië leiden in opdracht van het Amerikaanse moederbedrijf Tyco, een wereldspeler met een omzet van meer dan 40 miljard euro. Na een langdurige universitaire studie bestuurskunde had Van Ooijen zijn zinnen gezet op een carrière in het Corps Diplomatique. Maar de eerste de beste gesjeesde bioloog met Frans in zijn pakket werd zo opgenomen in het diplomatenklasje, ik niet. Herman Olde Heuvel, toenmalige mede-eigenaar van de Enschedese Handelsonderneming N&O en net overgenomen door Tyco, bood uitkomst, Van Ooijen mocht in Parijs proberen de Franse vestiging aan de praat te krijgen. Ik was in naam directeur, maar in de praktijk ook magazijnmeester, vertegenwoordiger en boekhouder. Tenminste, als er al iets te factureren viel. Terug in Twente werd Van Ooijen vestigingsdirecteur van Tyco Building Services. Dat is nu een jaar of zeven geleden. Afgelopen jaar vroeg mijn baas mij naar Amerika te komen. Hij wond er geen doekjes om: Ik wil dat je naar Azië gaat om daar leiding te geven aan de divisie Flow Control. Daar heb ik niet echt lang over te hoeven nadenken. Hoer Jan van Ooijen: Als er iemand met cultuurverschillen kan omgaan, dan ben ik dat. Ik heb geen vooroordelen. Van Ooijen gaat wonen en werken in de Chinese metropool Sjanghai (15 miljoen inwoners). Een van de bijnamen van de stad is de hoer van China. In moordend tempo worden de overblijfselen van het communisme opgeruimd. Alles kan, als er maar voor wordt betaald. De stormachtige groei en de haast onbegrensde mogelijkheden lijken ook hun tol te eisen. Sociale onrust, milieuproblemen om er een paar te noemen. Elk bedrijf, elk land dat snel groeit, betaalt daar een prijs voor. Van Ooijen weet dat uit de praktijk. Tyco raakte in 2002 verwikkeld in een boekhoudschandaal van Enron-formaat. Na een decennium waarin miljarden aan overnames werden gespendeerd, viel het doek voor de wel zeer ambitieuze topman Kozlowski. The most aggressive CEO verdween zonder pardon achter de Amerikaanse tralies. Het Openbaar Ministerie in New York betrapte hem eerst op belastingontduiking en sleepte de topman voor de rechtbank. Die achtte hem (september 2005) schuldig aan het plunderen van de bedrijfskas voor het schrikbarende bedrag van 6oo miljoen (bron: DFT). Zero tolerance Het verre Oosten zal Van Ooijen voor stevige uitdagingen plaatsen. Smeergeld en overheidscorruptie zijn dagelijkse kost. Dat kom je overal in de wereld tegen, Azië is geen uitzondering. Het behoort tot mijn taak te voorkomen dat we daar in verzeild raken. Sinds 2002 maakt Tyco veel werk van ethisch ondernemen. Regels zijn vastgelegd. Medewerkers worden doordrongen van do s & dont s. Cadeautjes tot 50 dollar mogen, mits geregistreerd. Alles daarboven is strikt taboe. Overtreden van de regels leidt tot ontslag op staande voet. Zero tolerance is de regel. Dat betekent niet dat we niet een hapje kunnen eten met de klanten of hier een daar een cadeautje aanbieden. Anders ga je mensen beledigen. Het gaat om de balans, alles moet verantwoord, zinvol en ethisch zijn. Dat zal in Azië waarschijnlijk sterker spelen dan hier te lande, maar de principes zijn gelijk. Cultuurverschillen Dat wordt nog een flinke kluif want het gros van de Chinese werknemers spreekt geen Engels en zal via tolken en via de circa honderd salesmanagers moeten worden geïnformeerd. Dat zal zeer hoge eisen stellen aan de communicatie en de controle. Toekomstig Expat Van Ooijen ziet geen been in de enorme cultuurverschillen in het hem toegemeten werkgebied. Als er iemand met cultuurverschillen kan omgaan, dan ben ik dat. Ik heb geen vooroordelen, ik vind het leuk om met mensen om te gaan, ik pas me makkelijk aan. Iedereen weet wie die lange idioot is. Daarmee moet ik het kunnen redden. Geen voordelen? Het netwerken in Twente blijft steken in gepraat. In 1993 werd Van Ooijen gevraagd ambassadeur van Enschede te worden, met als doel om overheid en bedrijfsleven dichter bij elkaar te brengen. Bij mijn aanstelling vroeg ik het woord. Kern van mijn verhaal was niet praten maar doen. Ik zei dat bijvoorbeeld in dit gebouw sprinklers geplaatst zouden kunnen worden. Daar werd beleefd om gelachen en vervolgens moest ik razendsnel van het podium af. Ik heb nog heel wat sessies met de overheid meegemaakt: goede gesprekken, lekkere lunches en er zullen beslist mensen zijn die daaruit netwerken hebben opgebouwd. De ruime investering in tijd leverde nauwelijks rendement. Twentevisie 02/2006 7

5 Bij de meeste intermediairs is het kassa verzekeraar - kosten klant interview financanciën Markelose kamerlid wil meer transparantie financiële sector Myra Koomen zit namens het CDA in de Tweede Kamer met als portefeuille onder meer financiën, inkomensbeleid en vutprepensioen-levensloop. De Wet Financiële Dienstverlening is mede door haar per 1 januari van kracht. Er komt nog veel ellende naar boven. Denk bijvoorbeeld aan de levensverzekeringen die bij een hypotheek zijn afgesloten. Als die hypotheken straks aan het einde van de looptijd zijn, maken we nog heel wat mee. (door Martin Steenbeeke) Verzekeringen afsluiten bij de drogist, hypotheekverstrekkers die wel erg hun best doen om nevenproducten te verkopen, kredietverstrekkers met schreeuwende televisiereclames; het wordt mensen wel erg gemakkelijk gemaakt om zonder al te diep na te denken financiele producten af te nemen. De nieuwe Wet Financiële Dienstverlening die per 1 januari is ingegaan, moet zorgen voor een extra veiligheidsklep. Terecht, zegt het Tweede- Kamerlid Myra Koomen uit Markelo. Zij wil een einde maken aan kassa intermediair - kosten klant. Sinds Myra Koomen in 2002 in de Tweede Kamer is gekomen, komt ze de wanhoopskreten van mensen die in financiële nood zijn geraakt met regelmaat tegen. Eerst van de slachtoffers van aandelenleaseconstructies, vervolgens was er een hausse van gedupeerden van inkomensbeschermingsverzekeringen en de laatste twee jaar zijn het vooral afnemers van consumentenkrediet die hun ongenoegen uiten. Al deze mensen hadden onvoldoende financiële kennis in huis, concludeert Koomen. Er is hoop, want sinds 1 januari is de Wet Financiële Dienstverlening (Wfd) van kracht. Financiële dienstverleners en tussenpersonen moeten gediplomeerd zijn en heldere informatie aan de klanten verstrekken. Kleine lettertjes in ondoorgrondelijke bijsluiters zijn voortaan taboe. De wet is een reactie op misstanden in de financiële sector, zoals de aandelenleaseconstructie van Dexia/Legio Lease, waardoor mensen zich bekocht voelen. Er zijn onmiskenbaar heel veel mensen misleid, foutief voorgelicht. Aegon heeft hier een heel dubieuze rol gespeeld. Ze zijn uit de publiciteit gebleven en alle schuld is bij Dexia terechtgekomen. Maar Dexia heeft zelf nooit één product verkocht. Ze hebben alleen twee banken gekocht die die producten verkocht hebben,maar kunnen het nu verder wel vergeten in Nederland. Provisies Het is niet alleen deze affaire die aanleiding is geweest voor de Wfd. Er zijn volgens Koomen bijvoorbeeld nog altijd intermediairs die bij het oversluiten van een hypotheek de bestaande levensverzekering stopzetten, om daarna weer een nieuwe levensverzekering af te sluiten, in plaats van de oude door te laten lopen. Dat gebeurt in de allermeeste gevallen. Dat is kassa verzekeraar, kassa intermediair en kosten klant, vat Koomen samen. In sommige gevallen eisen geldverstrekkers die er achter zitten dit, anderzijds zijn de hoge provisies die aan intermediairs verstrekt worden buitengewoon verleidelijk voor de eigen portemonnee. Dit geldt ook voor betrouwbare, integere adviseurs. Koomen zegt dat, mede op haar initiatief, de Tweede Kamer het systeem met bonussen en eenmalige afsluitprovisies aan gaat pakken. Ik heb daar gruwelijk de pest aan. De komende jaren zal dit verdwijnen. De Wet Financiële Dienstverlening moet de consumenten beschermen tegen misleiding door financiële dienstverleners. Zij moeten aangeven hoe onafhankelijk ze zijn, op welke wijze zij beloond worden en of er financiële belangen zijn bij bepaalde producten. De informatie richting klant moet voortaan volledig, feitelijk juist en niet misleidend zijn, zegt Koomen. Bij Dexia was de voorlichting bijvoorbeeld niet goed. Eerder is bijvoorbeeld de tabakssector gedwongen rokers beter voor te lichten over de risico s. Op elk pakje staat met dikke, zwarte letters dat roken kankerverwekkend is, maar toch blijven mensen roken. Ik heb niet de illusie dat alles waterdicht is, zegt Koomen. Aegon heeft hier een heel dubieuze rol gespeeld. Ze zijn uit de publiciteit gebleven en alle schuld is bij Dexia terechtgekomen De eigen verantwoordelijkheid moet voorop staan. Mensen zijn zelf verantwoordelijk voor hun handtekening, maar dan moeten ze wel de juiste informatie hebben. Klanten kunnen zich er van vergewissen dat ze met een betrouwbare partner in zee gaan door bijvoorbeeld het register van de AFM raadplegen. Kruidvat Financiële dienstverleners en tussenpersonen zijn verplicht een vergunning aan te vragen bij de AFM, de toezichthouder voor de financiële sector. Formeel kon dit tot 31 januari maar op die datum hadden nog niet alle van de ruim financiële dienstverleners dit gedaan. In de aanloop naar de nieuwe Wfd hebben veel kleine dienstverleners, met name éénpitters al laten weten dat de bureaucratie hun teveel wordt, en dat ze er dan maar helemaal mee ophouden. Ik kan me wel voorstellen dat een 55-jarige ondernemer, die geen opvolger heeft, er nu mee stopt. Maar het zou zonde zijn als veel éénpitters de markt uit gewerkt worden. Ik hecht juist aan een pluriform aanbod, je moet niet alleen maar grote aanbieders overhouden. Ik vind wattenstaafjes en verzekeringen geen gelukkige combinatie De aanbodzijde lijkt juist te worden verruimd. Zelfs een drogisterijketen als Kruidvat meldt zich aan het front. Nadat je er eerder al leningen kon afsluiten (via de Royal Bank of Scotland), biedt het bedrijf nu ook verzekeringen (reis, inboedel, auto, dieren) aan. Koomen houdt niet van deze kruisverkoop ( ik vind wattenstaafjes en verzekeringen geen gelukkige combinatie ) maar denkt niet dat klanten op deze manier verleid worden om impulsief een financieel product af te nemen. Ik heb zelf de proef op de som genomen. Geen enkele medewerker bij Kruidvat kon mij wat zinnigs vertellen over leningen. Je krijgt alleen maar een folder mee, het is eigenlijk meer een distributiekanaal. Koomen benadrukt geen tegenstander te zijn van de verstrekkers van consumentenkrediet. Lenen heeft een belangrijke economische functie, het moet alleen wel verantwoord. Als commerciële kredietverstrekkers geen reclame mogen maken, bestaat het gevaar dat mensen in een ondergronds circuit terecht komen. Ik stoor mij wel aan de huidige wijze van adverteren. Dat wordt dan ook per 1 juli aangepast. Kredietverstrekkers moeten bijvoorbeeld vermelden hoeveel je feitelijk terugbetaalt. Reputatieschade Financiële dienstverleners en tussenpersonen die in overtreding zijn, lopen de kans een boete te krijgen van de AFM, die volgens de wet dit meteen publiek moet maken, nog voordat een onafhankelijke rechter zich erover uitgelaten heeft. De sector maakt in de ogen van Koomen terecht bezwaar tegen dit naming and shaming Er ontstaat dan een afbreukrisico en reputatieschade. Aan de andere kant moeten er wel uitzonderingen mogelijk zijn in het geval van zeer serieuze aanwijzingen voor zeer dubieuze praktijken. Dan moet je de consument kunnen beschermen. Kijk bijvoorbeeld naar Van der Hoop. Die bank werd vorig voorjaar in de Consumenten Geldgids aangeprezen als meest veilige bank om je geld weg te zetten. Als blijkt dat de Nederlandse Bank toen al op de hoogte was van de problemen, is er toch een probleem. De Wet Financiële Dienstverlening mag dan inmiddels zijn ingegaan, dit betekent in de ogen van Koomen niet dat zij vanaf nu verstoken blijft van mailtjes en brieven van gedupeerden. Er komt nog veel ellende naar boven. Denk bijvoorbeeld aan de levensverzekeringen die bij een hypotheek zijn afgesloten. Als die hypotheken straks aan het einde van de looptijd zijn, maken we nog heel wat mee. Ik heb goede hoop dat de sector dit voor wil zijn en op basis van de huidige wetgeving de bestaande contracten onder de loep neemt en daar waar nodig aanpast ten gunste van de cliënt. Myra Koomen (39) maakt sinds 2002 deel uit van de Tweede Kamer. Voor het CDA is ze woordvoerder op het gebied van onder meer financiën, inkomensbeleid, vut-prepensioen-levensloop en grensoverschrijdende sociale zekerheid. Haar portefeuille vloeit voort uit haar werk als assistent-manager cliëntenadvies bij de Rabobank Terneuzen-Axel, een functie die ze tot haar kamerlidmaatschap bekleedde. Voordien was ze werkzaam bij de Arbo Unie Zeeland en als secretaris van een aantal ondernemingsraden in de ziekenhuissector. Koomen heeft aan de Katholieke Universiteit Nijmegen een opleiding Arabische taal en letterkunde gevolgd. Na haar studie sloot ze zich in Zeeland aan bij het CDA, waar ze verschillende bestuursfuncties vervulde. In 1998 stelde ze zich kandidaat voor een zetel in de Tweede Kamer maar werd ze niet op de verkiezingslijst gezet. Vier jaar later wilde de partij haar wel, maar had Koomen alleen belangstelling voor een niet-verkiesbare plaats. Door een onverwacht hoge verkiezingswinst van het CDA belandde ze via de 46ste plek op de kieslijst alsnog in de Tweede Kamer. In 2005 is Myra Koomen na haar scheiding verhuisd van Zeeland naar Markelo. 8 Twentevisie 02/2006 Twentevisie 02/2006 9

6 Nieuwe KvK-voorzitter Jans Scheper is veel leuker dan hij er uit ziet portret jans scheper Ik luister zelf nooit naar al die speeches Jans Schepers, de nieuwe voorzitter van de Kamer van Koophandel, tijdens zijn maidenspeech in Deventer. (door Jan Medendorp) De positie van Victor Doorn als voorzitter van de Kamer van Koophandel voor Twente en de Veluwe was (al na twee jaar!) niet langer te houden toen zelfs zijn eigen mensen uit de omgeving Apeldoorn hem niet meer steunden. De Twentse bestuursleden hadden zich al eerder afgekeerd van de Wegener-man met het hart op de tong. De nieuwe man is Jans Scheper (59), een Rabo-bankier met heel veel bestuurlijke ervaring. Als mens zit hij een beetje tussen Doorn en zijn voorganger Hulshof in, liet directeur Wilma van Ingen zich ontvallen. En hij komt heel handig uit de regio tussen Enschede en Apeldoorn, want ook dat soort motieven zijn tegenwoordig erg belangrijk. Jans Schepers lijkt een goeie. Maar of dat op deze plaats een aanbeveling is, valt te betwijfelen, want wij waren ook héél enthousiast over Victor Doorn. En daarvoor eigenlijk ook over Bram Hulshof, die wel de rit heeft uitgediend. Natuurlijk was het gedwongen vertrek van Doorn een verschutting: voor zowel Victor Doorn als voor de Kamer. De grootste Kamer van Nederland, waarvan (vroegere voorzitter) Hulshof en directeur Van Ingen in Amsterdam (in het hoofdbestuur KvK-Nederland) uitleggen hoe de wereld bestuurd moet worden. Waar plannen gesmeed zijn om de regio Zwolle in te lijven en Flevoland (als een soort Polen) op te delen tussen Oost en West (in opdracht overigens van EZ-staatssecretaris Karin van Gennip die het aantal Kamers wil halveren). Daar konden ze niet eens een fatsoenlijke ondernemer vinden als voorzitter. Voor Doorn was het gezichtsverlies bijkans onmeetbaar: terug naar de uitgeverij die vooral druk is met reorganiseren en zeker niet meer op hem zit te wachten (hoewel was beloofd dat hij terug mocht komen). En zie daar de verdiensten van Wilma van Ingen. Met twee ton salaris veruit de duurste Kamer-directeur van het land, maar in werkelijkheid onbetaalbaar. Deze dame is wel klaar met de Kamer en liet dat onlangs in een interview fijntjes blijken door te zeggen dat ze headhunters niet automatisch meer afwimpelt; deze charmante dame had het voor elkaar gekregen dat de heren Bert van Leersum (zwaar onder vuur als gevolg van zijn commissariaat bij Essent), Bram Hulshof en de weggestuurde Victor Doorn gebroederlijk op de eerste rij naast elkaar zaten tijdens de goedbezochte nieuwjaarsreceptie van de Kamer in de waterkoude Lebuïnuskerk in Deventer. En zonder dat het gênant werd, stonden op een bepaald moment daar meer dan duizend mensen te klappen (op verzoek van Van Ingen) voor Victor Doorn. Onderkoning En hier hield ook Jans Schepers zijn maidenspeech. Optimistisch van toon, maar saai en lang. Ik moet natuurlijk hier met een tamelijk risicoloos verhaal beginnen. De week voorafgaande aan de receptie zei hij nog dat hij geen flauw idee had, wat hij moest gaan zeggen. En hij had willen zeggen (zei hij na afloop) dat hijzelf als bezoeker van al die recepties nooit luistert naar al die redes. Maar die kwinkslag was hem afgeraden door Van Ingen, maar volgend jaar moeten we het anders doen. Voor Schepers was het aanzoek ook een verrassing, weliswaar heeft hij tot vijf jaar geleden meer dan een decennium deel uitgemaakt van het KvK-bestuur, maar hij was vooral bezig met plannen te ontwikkelen voor na zijn pensionering (per 1 mei van dit jaar). Van de gedachte alleen al dat Jans s ochtends niet meer met zijn aktetasje naar de Deventer Rabo gaat (het cynisme is niet eerlijk, want de Sallandse Rabo is met een balanstotaal van zo n twee miljard een heel grote in Nederland, vergelijkbaar met Hengelo en Enschede samen) krijgt vrouw Schepers het Spaans benauwd. Zij is wel blij met wat ik nu ga doen, ja. Ik ben te lang bij de Rabo in Deventer gebleven; er waren momenten waarin een frisse wind goed zou zijn geweest Schepers, de onderkoning van Deventer (penningmeester van de Rotary, oud-afdelingsvoorzitter van de VVD), is bekend met fusies en daarvan komen er bij de Kamer weer een paar aan. Een ander voordeel is dat Schepers zich niet meer hoeft te bewijzen, hij is niet helemaal onbemiddeld en is een nette, vriendelijke, erudiete man (ontwapenend is misschien wel de beste omschrijving) met wie je niet snel ruzie krijgt. Maar wel een man die zijn nek durft uit te steken. Nog voordat het algemeen bestuur van de Kamer zijn benoeming had bekrachtigd, gaf hij al een televisie-interview. Ongekend in die kringen, waar ze als de dood zijn op elkaars tenen te staan. En loopt hij niet weg voor slecht-nieuwsgesprekken; hij was de man die bij de voetbalclub Go Ahead Eagles de wolkenbewoner en fabeltjesverteller Martien Vreijsen vertelde dat hij moest opkrassen. Te lang Jans Scheper is geboren in Sleen (Drente) als zoon van de plaatselijke molenaar. Mijn vader had een veevoederfirma. De molen staat overigens nog steeds op dezelfde plaats, de broer van Jans woont daar nu (die heel saillant bij ABN AMRO werkt). Het is leuk om te weten dat Jans eigenlijk de recreatieve sector in had gewild, maar pa (als bestuurslid van de plaatselijke Rabo) regelde een baantje ter plaatse (per 1 september 1965) op kantoor. Verontschuldigend: Zo ging dat in die tijd. Meer dan veertig jaar bij dezelfde baas, eerste huwelijk. Saai hè. Maar je moet van mij aannemen dat de Rabobank een uiterst boeiende organisatie is, maar ook als een warme deken voelt. De eerste vijftien jaar werkte hij bij de interne accountantsdienst, daarna in Zuidlaren en de laatste vijftien jaar in Deventer, als directeur. Hij kon naar Groningen, maar ging niet omdat hij ook voorzitter van het beurscomplex was dat in die jaren afbrandde en hij vond dat hij het niet kon maken tussentijds weg te gaan. Nu zeg je misschien de afstand Groningen- Zuidlaren is niets, maar toen was dat anders. En hij is gevraagd voor de Rabo in Singapore. Mijn vrouw zei ga maar, maar ik ga niet mee. Zij wilde met de kindertjes in Nederland blijven. Ook was hij in de race als directeur voor de Utrechtse Jaarbeurs. Weet je, als ik nu terugkijk, dan is die periode in Deventer te lang geweest. Ik denk dat er momenten zijn geweest dat het voor het bedrijf goed zou zijn geweest als er eens een frisse wind had geblazen. Investeren Zelden zo n eerlijke ontboezeming gehad van een bestuurder. De saaiheid (de herhaling) van zijn eigen bankwerk loste hij op met nevenactiviteiten. In de bestuurlijke functies die ik in de afgelopen 25 jaar heb bekleed, kun je een rode draad herkennen; ik heb iets met de omgeving waarin ik woon en werk. Daar wil ik bij betrokken zijn. Mensen in de positie van Schepers worden gebeld. Het begint met het visitekaartje, hoewel Schepers dat bestrijdt. Ook het directeursschap van de Rabobank kun je op verschillende manieren invullen. Je kunt ook elke dag achter je bureau blijven zitten. Uit zijn nieuwjaarsrede bleek zijn optimisme, ook over de Sallandse economie, de Stedendriehoek met Apeldoorn en Zutphen. Maar niet alles is goud wat er blinkt: Ik vind dat de investeringsbereidheid van het bedrijfsleven te laag is. Bedrijven enthousiasmeren, geloof in de toekomst te geven, de volgende Kamer-fusie voorbereiden (met veel geslijm, want de Zwolse voorzitter Otto Mengelberg is erg tevreden over zichzelf en moet worden ingepakt), en vooral zorgen voor interne rust bij de Kamer na de commotie met en over Victor Doorn. 10 Twentevisie 02/2006 Twentevisie 02/

7 Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op column financieel accent Niet verrekend? Ondernemers die trouwen kiezen daarbij vaak voor het opmaken van huwelijkse voorwaarden in plaats van de algehele gemeenschap van goederen. Een belangrijk motief om huwelijkse voorwaarden op te maken is om het voortbestaan van de onderneming bij echtscheiding beter te garanderen. Ook wordt hiermee beoogd het vermogen van de echtgeno(o)t(e) van de ondernemer buiten de risicosfeer van de onderneming te houden. In de meeste huwelijkse voorwaarden worden verrekenbedingen opgenomen waaraan bij het opstellen ervan veel aandacht wordt geschonken. Aan de uitvoering ervan echter minder. De gevolgen daarvan leest u hier! Als u getrouwd bent onder huwelijkse voorwaarden is de kans groot dat uw voorwaarden een verrekenbeding bevatten. Op het moment dat u deze verrekening bent overeengekomen bent u gehouden tot deze verrekening. Achteraf uw huwelijkse voorwaarden nalezen en tot de ontdekking komen dat u iets had moeten verrekenen kan u duur komen te staan. De praktijk leert namelijk dat er niet of nauwelijks wordt verrekend. Met name als alles goed gaat in het huwelijk wordt de verrekeningsafspraak vaak vergeten. Het achterwege laten van de verrekening betekent niet dat daarmee het recht op verrekening wordt prijsgegeven! Bij echtscheiding kan door uw (ex-)echtgeno(o)t(e) dus in beginsel alsnog verrekening geclaimd worden. Tot drie jaren na het einde van het huwelijk bestaat hiertoe de mogelijkheid. Overgespaarde inkomsten In beginsel worden hierbij alle inkomsten die overgespaard zijn verrekend. En daarbij dient u niet alleen te denken aan de besparingen in de loop der tijd, maar tevens aan het saldo dat is ontstaan door belegging en herbelegging van wat niet verrekend is, evenals de opbrengst ervan. Met andere woorden: indien u niet verrekend hebt, wordt vermoed dat het aanwezige vermogen is gevormd uit hetgeen verrekend had moeten worden. Ook de in het maatschappelijk verkeer als redelijk te beschouwen winst dient hierbij in aanmerking te worden genomen. En als u directeur-grootaandeelhouder bent, dienen, onder voorwaarden, de nog niet uitgekeerde winsten van uw B.V. eveneens in de verrekening mee te worden genomen. U kunt hiertegen uiteraard tegenbewijs leveren, maar duidelijk is geworden dat in veel gevallen afgerekend moet worden als ware sprake van een gemeenschap van goederen, hetgeen uiteraard tot onaangename uitkomsten kan leiden. U dient op dat moment meer te betalen dan u op grond van uw huwelijkse voorwaarden diende te betalen! Dat is nooit uw bedoeling geweest, maar wel het effect van het feit dat verrekening achterwege is gebleven. Faillissement Niet alleen bij scheiding, ook bij faillissement speelt het gevaar van (niet) verrekenen. Stel dat u door ongelukkige omstandigheden failliet wordt verklaard. U bent onder het opmaken van huwelijkse voorwaarden gehuwd en dient jaarlijks onverteerde inkomsten te verrekenen. De verrekening is in de loop der jaren echter achterwege gebleven. Het gevolg hiervan is dat het bedrag dat aan uw echtgeno(o)t(e) op grond van het verrekenbeding betaald had moeten worden terechtkomt in de failliete boedel. Uw echtgeno(o)t(e) heeft op dat moment slechts een concurrente vordering die achtergesteld is en daardoor wellicht nooit meer voldaan kan worden. Als in uw huwelijkse voorwaarden een vervalbeding is opgenomen bent u ook niet gered. Een vervalbeding houdt in dat indien niet binnen een bepaalde termijn is verrekend, het recht op verrekening komt te vervallen. Sinds 1 september 2002 is echter wettelijk bepaald dat de verplichting tot verrekening gewoon in stand blijft ondanks dat een dergelijk vervalbeding is opgenomen. Wat te doen? Als u nooit verrekend hebt is het, gezien de mogelijke gevolgen, van groot belang hierin actie te ondernemen. Een praktische oplossing is om de jaren waarin geen verrekening heeft plaatsgevonden vast te leggen in een zogenoemde vaststellingsovereenkomst. Hierbij worden de onverteerde inkomsten van de achterliggende huwelijkse periode benaderd en vastgelegd wordt welk bedrag verrekend dient te worden. Op dat moment kan een vordering of schuld voor u ontstaan. Als u dan als ondernemer uw echtgeno(o)t(e) een bedrag schuldig bent kunt u dit bedrag gewoon betalen. Aangezien er geen sprake is van gewenste verrijking is geen schenkingsrecht verschuldigd. Ook kunt u het bedrag rentedragend schuldig blijven. Het schuldig gebleven bedrag dat betrekking heeft op ondernemingsvermogen valt voor u in box 1, de rente is hierbij aftrekbaar. Vervolgens dient deze jaarlijkse verrekening consequent uitgevoerd te worden, bijvoorbeeld op het moment dat uw aangifte inkomstenbelasting wordt opgesteld. Op deze manier leeft u het periodiek verrekenbeding na en dit kan u een hoop ellende besparen. Gezien bovenstaande is het daarom raadzaam uw huwelijkse voorwaarden eens na te lezen. Indien daarin verrekening is opgenomen is het in uw belang de verrekening consequent uit te voeren. Uw adviseur kan u in deze complexe materie, met alle van belang zijnde aspecten goed van dienst zijn. mr. drs. G.L.B. Brefeld FB De auteur is als belastingadviseur verbonden aan Ten Kate & Huizinga te Hengelo Twentevisie 02/

8 Gullimex is marktleider met voedselthermometers interview smaakpolitie Wij zijn eigenlijk een ingenieursbureau Gullimex uit Borne is specialist in het meten en registreren van temperaturen en warmtebehandelingsprocessen. Directeur/eigenaar Wim Geul: Elk voedselschandaal kan een nieuwe order voor Gullimex zijn. (door Martin Steenbeeke) Wie het televisieprogramma De Smaakpolitie wel eens heeft gezien, zal beamen dat het in de keukens van horecagelegenheden niet altijd even schoon is. Net zoals er bij de productie van voedingsmiddelen wel eens wat mis gaat. Sinds tien jaar geleden de wet is aangepast, waardoor voedselfabrikanten en -bereiders verantwoordelijk kunnen worden gesteld voor bedorven waar, maakt Gullimex uit Borne een grote groei door. De specialist in het meten en registreren van temperaturen en warmtebehandelingsprocessen viert dit jaar als marktleider in de Benelux het 25- jarig bestaan. Een doodgewone berg met aardappelen bracht Wim Geul op het idee. Voordat gerooide aardappelen op een transportband gelegd worden, moeten ze de juiste temperatuur hebben. Anders dreigen ze tijdens het verwerkingsproces gekneusd te worden. Blauwe frietjes zien er niet uit, weet Geul, algemeen directeur van Gullimex. Met zijn bedrijf distribueert hij sinds 1981 digitale handthermometers van het Duitse bedrijf Ebro in Nederland. Maar tot dat moment werden deze thermometers veelal gebruikt in de chemische sector, nog niet in de voedingsmiddelenbranche. Tot Geul op het idee kwam de handthermometer zo aan te passen dat je ermee in de kern van een aardappel kon prikken. Ik legde vervolgens contact met de Keuringsdienst van Waren. Daar bleek dat het een product was waar heel veel bedrijven op zaten te wachten. Tot die tijd werd temperatuur in de voedingsmiddelensector gemeten met apparatuur die daar eigenlijk niet geschikt voor was, zoals glasthermometers. Ik heb ze wel eens het glas uit het deeg zien verwijderen, zegt Geul. Nadat brancheorganisaties en keuringsinstanties het product van Gullimex/Ebro gingen gebruiken, ging het snel. Ik kon na een bezoek van een keurmeester aan de hand van de orders die bij ons binnenkwamen achteraf zijn route uittekenen, zegt Geul. Foldertje De verscherpte wetgeving op het gebied van voedselveiligheid, halverwege de jaren negentig, heeft Gullimex in de kaart gespeeld. Zo moesten bedrijven die warmtethermometers gebruiken, verplicht deze apparatuur regelmatig door derden laten controleren. Gullimex zette een ijkservice op en heeft daar nog altijd plezier van. 1997, zegt Geul met een grote glimlach, was een idioot jaar. Sinds de aanscherping van de warenwet is de omzet jaarlijks met enkele tientallen procenten gestegen. Inmiddels boekt Gullimex met haar 32 werknemers een omzet van zes miljoen euro. De winst bedraagt om en nabij de vijftien procent. Elk voedselschandaal kan een nieuwe order voor Gullimex zijn. We sturen altijd wel een foldertje. De klantenkring van Gullimex is uitgebreid en varieert qua grootte van de kleine zelfstandige cafetariahouder tot de grote multinational Unilever. De handthermometer van begin jaren tachtig is inmiddels geperfectioneerd; onder meer door deze waterdicht te maken en de kabel hittebestendig te maken. Ook is het productenaanbod uitgebouwd, met zelfregistrerende thermometers die gebruikt worden om machines te valideren en de temperatuur tijdens een koeltransport in de gaten te houden. RFID (radio frequency identification) is het nieuwe toverwoord. Zo wordt in een vitrine of een krat met voedingswaar een chip geplaatst, waarna met een handcomputer de temperatuur van de voedingsproducten die er op of in liggen afgelezen en geregistreerd kan worden. Kladblok en papier, wat meer tijd kost en fouten met zich mee brengt, zijn overbodig, zegt Geul. Sealen De apparaten van Gullimex worden ook gebruikt voor het meten van de temperatuur in conservenblikjes en bij het onder gewijzigde atmosfeer verpakken van voedingsmiddelen en farmaceutische producten. Een geseald pakje met kaasplakjes wordt bijvoorbeeld ontdaan van zuurstof, om de houdbaarheidsdatum te verlengen. Geul: Voorheen gebeurde dat meten van het zuurstofgehalte heel omslachtig. Wij zijn hier vier jaar geleden mee begonnen en zijn nu al marktleider. Het afzetgebied van Gullimex is de Benelux. Zes jaar geleden is in België een eigen vestiging met zeven werknemers geopend en deze groeit sterk. Vorig jaar 100 procent, en dat verwachten we ook dit jaar. Plannen om bijvoorbeeld de Duitse en Franse markt te bewerken zijn er niet. Voorlopig hebben we onze handen vol aan de Benelux. België is ook interessant omdat dit land een vrij sterke farmaciesector heeft. En in deze branche denkt Gullimex te kunnen groeien. Apparatuur die tot dusver in de voedingssector gebruikt wordt, is met enkele aanpassingen ook geschikt voor de farmaceutische sector, waar Ik kan de route van de keurmeester uittekenen aan de hand van de orders die vervolgens bij ons binnenkomen veel producten/apparaten een warmtebehandeling ondergaan. Binnenkort brengen wij twee nieuwe producten op de markt met een ongekende nauwkeurigheid. Daarmee hopen wij de concurrentie op achterstand te zetten. Frituurvet Gullimex verkoopt voornamelijk Ebro-thermometers maar je doet het bedrijf tekort als je het alleen als een distributeur beschouwt, vindt Geul. Het klinkt misschien wat hoogdravend maar wij zijn meer een ingenieursbureau. Veel producten van Ebro zijn bij ons bedacht, zoals een meetapparaat voor de kwaliteit van frituurvet. Deze hebben we samen met het Enschedese bedrijf Indac ontwikkeld en uiteindelijk als kant-en-klaar idee aan Ebro aangeleverd. Die verkoopt ze wereldwijd. Wij krijgen behalve royalty s een korting op de inkoopprijs van deze meters. Eigenlijk verkopen wij niet alleen producten maar ook onze kennis op het gebied van bijvoorbeeld drogen, verwarmen, verhitten en snelkoken. Gullimex heeft nooit overwogen om de samenwerking met Ebro te beëindigen en zelf de productie te gaan doen. Ebro heeft wereldwijd een distributienetwerk, wat betekent dat je producten veel sneller af kunt zetten en daarmee geld kunt genereren om nieuwe dingen te doen. De conclusie dat Ebro dan wel eens op de stoep zal hebben gestaan om het Bornse bedrijf over te nemen, ligt voor de hand. Ze hebben belangstelling getoond, maar ik heb geen zin om er nu al mee op te houden. Ik zit nog boordevol ideeën. Het bedrijf Gullimex is toevallig in 1981 in Borne opgericht. Wim Geul, geboren in Hilversum, was voor zijn werk als hoofd inkoper bij Stork Werkspoor Sugar naar Twente verhuisd. Dit bedrijf bouwde overal in de wereld rietsuikerfabrieken, maar nadat de suikerprijs was ingeklapt, nam ook het werk af. Op zoek naar ander werk zette Geul eind jaren zeventig samen met een collega een garagebedrijf op, totdat zijn vader een beroep op hem deed het moeilijk draaiende familiebedrijf te helpen. De onderneming, een bedrijf dat elektronische en mechanische apparatuur leverde voor onder meer de NTS en de NRU, redde het niet maar bracht Geul wel in contact met de fijnmechanica. In 1981 zette hij in Borne Gullimex op. Het 25-jarig bestaan van het bedrijf valt samen met het 800- jarig bestaan van Borne. Geul, voorzitter van de Bond van Bornse Ondernemers (BBO) en sinds kort ook bestuurslid van de Kamer van Koophandel Veluwe en Twente, is belast met de sponsorwerving voor de jubileumfestiviteiten van Borne 800. In relatief korte tijd hebben we euro opgehaald. Dat heeft me aangenaam verrast. Minder blij is hij namens de BBO met de ontwikkeling van meer detailhandel op Westermaat-Plein. Wij proberen in Borne een gedifferentieerd winkelaanbod aan te bieden. Als op Westermaat een grote supermarkt komt, kunnen de supermarkten in Borne wel inpakken. Overigens is het ook voor de stad Hengelo niet goed. 14 Twentevisie 02/2006 Twentevisie 02/

9 Concept Space Winner vanaf begin succes interview selfstorage Luchthandel legt geen windeieren Ze heeft alle vooroordelen over opslag in loodsen al gehoord, maar Marloes Kleine Snuverink van Space Winner in Enschede maakt zich er inmiddels niet meer druk om. Het enige wat ik kan doen is vertellen dat de manier waarop het er bij ons aan toegaat beduidend anders is dan het eenvoudig opstapelen van een aantal dozen in een vervallen hal. Dat die uitleg haar geen windeieren heeft gelegd, blijkt wel uit het feit dat Space Winner dit jaar nog nieuwe vestigingen opent in Zwolle en een jaar later in Emmen. Selfstorage heet het. Zelf je spullen opbergen. Met een toegangspas en een sleutel kun je van s morgens 7 tot s avonds 10 uur in je eigen gehuurde ruimte terecht. Zowel voor bedrijven als particulieren is de opslag 24 uur per dag met camera s beveiligd en is de atmosfeer droog en afgeregeld op 18 graden Celsius. Dat is belangrijk, want er zijn mensen die hier bijvoorbeeld schilderijen komen opbergen. Dan moet je er vanuit kunnen gaan dat ze er aan het einde van de huurperiode net zo uitkomen als ze er in gingen. Op schade zit niemand te wachten. Space Winner bestaat nu vijf jaar en de kubieke meter opslag zit door het jaar heen op een bezettingsgraad van rond de 80%. Daarom gaan we binnenkort 150 extra units realiseren op onze bovenverdieping, aldus kleine Snuverink, die met de verhuur van ruimtes en de daarmee gepaard gaande nevenverkoop van verhuisdozen, tape en andere inpakmaterialen een omzet haalt van om en nabij een half miljoen euro. Nu, na twee jaar, plussen we meer dan we hadden verwacht. Traditie Marloes Kleine Snuverink van Space-Winner gaat ook bouwen in Zwolle en Emmen. Opa begon een kleine 80 jaar geleden met de Twentsche Papierhandel (Twepa) en al zijn vier kinderen stapten later bij hem in de zaak. Maar ook van de zes kleinkinderen van opa en oma zijn er inmiddels al drie in dit conglomeraat van Snuverink Twepa, de Twentse Dozencentrale en Space Winner gestapt. En het vierde kleinkind doet binnenkort een duit in het zakje in de nieuwe Zwolse vestiging van Space Winner. Kleine Snuverink zelf deed de Heao en daarmee heeft ze in de familie dan ook meteen heeft meest aan haar opleiding gehad, want de andere directeuren zijn van origine makelaar (Coen Brinkman), planoloog (Rik Brinkman) of art-director (Joost Kleine Snuverink) die binnenkort de nieuwe vestiging aan de Paxtonstraat in Zwolle zal gaan opzetten. Bij Space-Winner krijgen ze de kriebels als mensen vertellen dat ze bij hen in de loods een hokje of bunker hebben gehuurd. Ik hoor liever dat mensen bij ons opslagruimte hebben gehuurd. Waarom? Omdat we er hier alles aan doen om ongewenste elementen buiten de deur te houden. Goed verlichte gangen, overal bewakingscamera s en toezicht op de goederen die worden opgeslagen. Mensen zijn bij ons zelf verantwoordelijk voor wat ze opslaan. Maar als we het niet vertrouwen, kijken we altijd even wat er is neergezet. Dat mogen we. Vooral tijdens de jaarwisseling letten we bijvoorbeeld extra goed of er op dozen niet heel erg veel Chinese tekens staan. We proberen ook altijd even langs te lopen om te zien wat mensen komen brengen. Toch kan het zijn dat er bij ons bijvoorbeeld drugs, wapens of gestolen goed worden opgeslagen. Daar kunnen wij dan niets aan doen. De huurders weten dat wij een derde sleutel hebben en indien wenselijk wordt onder toezicht de opslagruimte geïnspecteerd. De laatste keer dat de douane bij ons binnenviel hadden we zo n 350 ruimtes verhuurd, maar is er niets gevonden. Verhaal Veruit de meeste ruimte die verhuurd wordt, is voor de opslag van bedrijfsarchieven en inboedels. Spullen van een overleden vader of moeder die nog te dierbaar zijn om weg te doen, maar waarvoor nu de tijd ontbreekt om ze uit te zoeken. Of inboedels die na een huisuitzetting door de deurwaarder onderdak moeten krijgen. Woningstichtingen, gemeenten en Humanitas zijn goede klanten van Space-Winner. Je ontmoet daardoor de meest uiteenlopende mensen. Van dakloze tot vertegenwoordiger, allemaal komen ze over de vloer. Allemaal met hun eigen verhaal. Soms vrolijk, maar vaak ook triest. Achter elke deur hier schuilt vaak een heel leven. Zoals dat van een man die eerst alleen een ruimte huurde en later zijn vriendin langs stuurde. Enkele maanden later werd de ruimte leeggehaald omdat ze gingen samenwonen, maar even later komen ze weer terug om ruimte te maken voor de baby. Dat zijn leuke momenten die je hier meemaakt. Als klanten hier eenmaal komen, zien we ze vaak over een langere periode terug, aldus Kleine Snuverink. We proberen ze dan ook met onze service aan ons te binden. Door inpakmateriaal aan te bieden, maar ook aanhangers of een bestelbus te verhuren en platte wagens voor het interne transport in de hal aan te bieden. In de vijf jaar dat we nu bestaan, hebben we ongeveer 1200 klanten gehad. Alleen een paar sterke mannen kun je bij ons niet huren, dan zou het tenslotte geen selfstorage meer zijn. Twentevisie 02/

10 Tips, achtergronden en nieuws achtergrond beurs Stork eindelijk duidelijk maar ook weer niet... Maandelijks spelen we het Rabo-beleggingsspel tijdens het radiocafé Memphis. Bezoekers kunnen een formulier invullen, anderen kunnen meespelen via internet ( Hoe hoog zal de AEX staan bij het volgende café op 28 februari in het Arke Stadion in Enschede? In de maand januari won de heer Kromhout van der Meer die met zijn vooruitziende blik slechts een paar tienden verwijderd was van de uiteindelijke 450,7 punten. Het kistje wijn was voor hem. (door Jan Medendorp) De AEX is in de maand januari met ruim 2% gestegen. Ondanks wat haperingen als gevolg van winstnemingen ziet de toekomst er florissant uit. Ik vind het vooral opvallend en ook positief dat het herstel gepaard ging met hoge omzetten. Ik verwacht dat de AEX in de komende tijd zal doorgroeien naar 475 punten, aldus Wim Steenkamp, beleggingsadviseur van de Rabobank Midden-Twente. Hij steekt wel vaker zijn nek uit, zie de tips elders deze pagina. Waar komt dat positieve vandaan? De vooruitzichten voor de Europese en Nederlandse economie zijn rooskleurig. Na een aantal magere jaren zal de Nederlandse groei dit jaar naar verwachting zo n 2% zijn. Zelfs de consument laat dit jaar weer van zich horen. Het vertrouwen van de producenten is de laatste maanden gestegen. Samen met het herstel van de bedrijfswinsten en een hogere productie leidt dit in 2006 tot een forse toename van de investeringen. De verbeterde concurrentiepositie als gevolg van de lagere euro heeft het sentiment van de ondernemingen de laatste maanden verbeterd. Ook stijgen de arbeidskosten minder sterk dan in veel niet-eurolanden, wat eveneens bijdraagt aan de verbetering van de concurrentiepositie van ons land. Er lijkt vooralsnog ook geen einde te komen aan de onstuimige groei van de Amerikaanse en Chinese economie, waardoor de wereldhandel dit jaar verder zal groeien. Daar zal ook Nederland van profiteren. Ook de aanhoudende sterke fusie- en overnameactiviteiten draagt volgens Steenkamp bij aan de positieve vooruitzichten. Veel bedrijven hebben voldoende potentieel maar zijn eenvoudigweg te klein om op eigen kracht uit te groeien tot marktleider. Niet zelden worden juist Nederlandse bedrijven genoemd als geschikte overnamekandidaat voor grote multinationals of als aantrekkelijk investeringsalternatief voor private equityfondsen. Welke bedrijven? Ik denk aan KPN, VNU, TNT, Hagemeyer. Iris heeft momenteel voor 27 Nederlandse aandelen een koopadvies waarvan een bovengemiddelde koersontwikkeling wordt verwacht: Royal Dutch Shell A, ASML, Heineken, DSM, Buhrmann, Hagemeyer, TNT, Van der Moolen, Fortis, ING, Aalberts, Beter Bed, Ballast Nedam, Univar, SBM Offshore, Isotis, Binck, ICT. Nog even een overpeinzing van Steenkamp: Bullmarkten duren langer dan bearmarkten. Oostelijke fondsen De speciaal (gewogen) oostelijke index OAX groeide afgelopen maand met 5,6%. Uitschieters waren Wegener en Centric KSI. Ook Nedap en Twentsche Kabel wisten circa 10% winst bij te schrijven zonder echt aanwijsbare redenen. De aangekondigde reorganisatieplannen bij Wegener vielen bij analisten en beleggers in de smaak. De analisten van ING, ABN AMRO, Delta Lloyd, Fortis en Rabo Securities buitelden over elkaar om de adviezen aan te passen en de koersdoelen te verhogen. Koersniveaus van 12,30 tot 16 euro zijn hierbij afgegeven. Stork kwam op 1 februari met verrassende cijfers en nieuws. Ik vond de omzet tegenvallen, maar de winst van 83 miljoen was hoger dan verwacht. Eindelijk presenteerde het bedrijf ook de focus waarop analisten en beleggers al letterlijk jarenlang zaten te wachten: de divisie Prints wordt verkocht en Food blijft. En was bijna voorspelbaar toen enige tijd terug uitlekte dat Food weer mocht investeren. Maar waarom Food niet verkocht werd, kon topman Vollebregt slecht uitleggen, behalve dat de Raad van Bestuur toekomst ziet in dit onderdeel. Net als in Aerospace hoewel uitgerekend deze maand de Amerikaanse overheid nadere informatie zal verschaffen over het JSF-project. Verder wordt van de grootste divisie Technical Services de groep WorkSphere verkocht. Stork Voor de volgers van Stork zijn de plannen niet echt heel verrassend. Hoewel Vollebregt weinig sjiek in Management Team vorig jaar uithaalde naar zijn voorgangers ( er werd veel vergaderd, managers hielden vooral zichzelf bezig, er liepen tal van projecten die veel tijd en energie kostten maar niets opleverden. Ik bracht de bedrijfsvoering weer terug bij Stork ) is de bekende blauwdruk van het nieuwe Stork al gemaakt door diezelfde voorgangers. Hoewel WorkSphere (met een Enschedese vestiging) goed draait, voldoet het al jarenlang niet aan de hoge marges die Stork eist. 'Ik verwacht dat de AEX de komende tijd zal doorgroeien naar 475 punten' De verkoop levert waarschijnlijk een forse boekwinst op, Prints en WorkSphere staan voor ruim 40 miljoen in de boeken en volgens geruchten kunnen de bedrijven zo n 150 miljoen opbrengen. En Stork is op overnamepad. Daarvoor heeft het bedrijf honderden miljoenen beschikbaar. Daarnaast wil het bedrijf 350 miljoen teruggeven aan de aandeelhouders via uitkeringen en inkopen van aandelen. Het dividendvoorstel bedraagt 1,10 euro per aandeel (in ,90). Stork geeft geen concrete verwachting af voor Beleggers waren enthousiast, het aandeel steeg met 7%. Stork wil niets zeggen over het lopende jaar, daarom is ons advies houden. Ik ben erg benieuwd naar het verdere Focusprogramma. Stork heeft nog slechts zes bedrijven in Overijssel waarvan vijf in Hengelo (Thermeq, Trading, Machinefabriek, Bouwtechniek en Primoteq) en één in Zwolle (Special Products). Tip van de Week Waar veel andere beurscommentatoren en/of analisten vooral verklaren wat er in de afgelopen periode is gebeurd, durft Steenkamp het wekelijks aan om in het radioprogramma PuntKomma (17.30 tot uur) bij Radio Oost (89.4 via de ether) tips te geven. Hij is daar in september mee begonnen en van de zestien aanbevelingen deden elf het beter dan de benchmarkt, dus dat is niet slecht. Zijn tips in januari staan elders op deze pagina. Ik ben nog steeds positief over TKH, het aandeel heeft nog voldoende koerspotentieel ondanks de performance in 2004 en De koerssprong van Reesink heeft onmiskenbaar te maken met de ogenschijnlijke winst in de ruzie met de gemeente Apeldoorn. Nee, ik durf me geen oordeel aan te matigen. 18 Twentevisie 02/2006 Twentevisie 02/

11 Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op column online strategie Waarom sta ik niet bovenaan? Bijna wekelijks spreek ik meerdere ondernemers die deze vraag stellen. Ze hebben het dan natuurlijk over de positie van hun website bij de verschillende zoekmachines. Gevonden worden via internet wordt steeds belangrijker. Over het hoe en wat is echter lang niet iedereen goed geïnformeerd. Daarom wil ik hier in het kort iets vertellen over een aantal belangrijke do s en dont s. Hoe kom ik wel bovenaan? Zoekmachines kijken allereerst naar tekst. Dit is net zo makkelijk als het klinkt. Zorg er dus voor dat u relevante tekst op uw site heeft en dat u die woorden gebruikt, waarmee mensen zoeken. Denk dus even goed na en doe wat onderzoek via internet om erachter te komen welke zoekwoorden mensen gebruiken. U kunt zich voorstellen dat de term goedkoop hotel veel vaker gebruikt zal worden dan betaalbare overnachting. Het eerste is spreektaal en het tweede is marketinggeklets en daarmee komt u op internet niet veel verder. Zorg er ook voor dat de paginatitel op iedere pagina anders is en een samenvatting van die desbetreffende pagina geeft. De paginatitel is namelijk het eerste dat de zoeker bij Google ziet (de blauwe tekstregel) en deze tekst zal hem dus wel of niet verleiden om door te klikken. Verder is het belangrijk dat u links naar uw site toe en van uw site af heeft. Dit hoeven er niet veel te zijn, maar wel van goede kwaliteit. Google werkt namelijk met een zogenaamde Pagerank. Dit is een soort rapportcijfer voor een pagina. Sites die naar u linken geven hun belangrijkheid (het rapportcijfer) door aan u. Eén link vanaf een site met een goede Pagerank is dus meer waard dan veel links vanaf sites met een laag cijfer. Wilt u weten welke cijfers uw pagina s op dit moment hebben? Installeer dan even de toolbar van Google en kijk bij de Pagerank. Kijk ook eens bij grotere sites, zoals bijvoorbeeld cnn.com en u zult zien, dat die een hele andere rank hebben dan uw eigen pagina. Zo kan het dus gebeuren dat, als uw bedrijf in het nieuws verschijnt, u opeens een veel betere Pagerank heeft, omdat er diverse mediasites zijn die naar u linken. Optimaliseren kost tijd Met deze 3 tips: goede tekst, juiste paginatitels en links, komt u al een heel eind. Heb vooral wat geduld, want u zult tot de volgende indexatieronde van de zoekmachines moeten wachten om te kijken of dit enig resultaat heeft opgeleverd. Zoekmachinemarketing is inmiddels een vak apart apart geworden. Dus als u er echt alles over wilt weten, vraag dan uw internet-adviseur. Pas op voor kwakzalvers Vorig jaar zijn een aantal grote verzekeraars wekenlang niet meer vindbaar geweest via Google. De reden? Ze kregen een penalty wegens het gebruik van ongeoorloofde optimalisatiepraktijken. Ook u heeft vast wel eens een mailtje gekregen van een partij die u een nummer één positie in Google aanbod voor een vast bedrag per jaar? Zeer waarschijnlijk heeft u dan te maken met een partij die het niet zo nauw neemt met de regels. En dat kan heel vervelend uitpakken. Google heeft namelijk al enkele jaren een afdeling, in de wandelgangen Spam Police genoemd, die een zwarte lijst bijhoudt van websites, die op een ongeoorloofde manier een toppositie proberen te krijgen. Behalve de grote verzekeraars zijn er vorig jaar ook talloze bedrijven op deze zwarte lijst van Google terechtgekomen. Wilt u meer weten over de regels die zoekmachines stellen aan bedrijven die sites optimaliseren en wie u wel of niet kunt vertrouwen? Kijk dan eens op Google > alles over google > webmaster info > SEO s. Ik wil morgen al gevonden worden! Dan kunt u maar één ding doen: adverteren. Bijna alle zoekmachines hebben tegenwoordig gesponsorde koppelingen of z.g. sponsorlinks. Hierbij betaalt u een bedrag per klik, dus per bezoeker aan uw site. De hoogte van het bedrag hangt af van de hoeveelheid concurrentie. De zoekterm hotel Amsterdam zal al snel enkele euro s kosten, maar als u in de polymere composities zit, bent u met enkele eurocenten klaar. Adverteren bij zoekmachines is zeker de moeite waard. Uiteraard zijn er een paar belangrijke criteria. Uw site moet namelijk wel klaar zijn voor de verkoop. Veel bezoekers krijgen is leuk, maar ze moeten wel kopen of op z n minst hun gegevens achterlaten. Pas dan is adverteren rendabel. Het grote voordeel van zoekmachinemarketing is wel dat u het resultaat kunt meten. En dat is dan waarschijnlijk voor het eerst in uw ondernemersbestaan, dat u tot achter de komma weet wat een advertentie heeft opgebracht. Sascha Mengerink Directeur Exxtra Interactive te Hengelo Twentevisie 02/

12 Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op column online strategie Waarom sta ik niet bovenaan? Bijna wekelijks spreek ik meerdere ondernemers die deze vraag stellen. Ze hebben het dan natuurlijk over de positie van hun website bij de verschillende zoekmachines. Gevonden worden via internet wordt steeds belangrijker. Over het hoe en wat is echter lang niet iedereen goed geïnformeerd. Daarom wil ik hier in het kort iets vertellen over een aantal belangrijke do s en dont s. Hoe kom ik wel bovenaan? Zoekmachines kijken allereerst naar tekst. Dit is net zo makkelijk als het klinkt. Zorg er dus voor dat u relevante tekst op uw site heeft en dat u die woorden gebruikt, waarmee mensen zoeken. Denk dus even goed na en doe wat onderzoek via internet om erachter te komen welke zoekwoorden mensen gebruiken. U kunt zich voorstellen dat de term goedkoop hotel veel vaker gebruikt zal worden dan betaalbare overnachting. Het eerste is spreektaal en het tweede is marketinggeklets en daarmee komt u op internet niet veel verder. Zorg er ook voor dat de paginatitel op iedere pagina anders is en een samenvatting van die desbetreffende pagina geeft. De paginatitel is namelijk het eerste dat de zoeker bij Google ziet (de blauwe tekstregel) en deze tekst zal hem dus wel of niet verleiden om door te klikken. Verder is het belangrijk dat u links naar uw site toe en van uw site af heeft. Dit hoeven er niet veel te zijn, maar wel van goede kwaliteit. Google werkt namelijk met een zogenaamde Pagerank. Dit is een soort rapportcijfer voor een pagina. Sites die naar u linken geven hun belangrijkheid (het rapportcijfer) door aan u. Eén link vanaf een site met een goede Pagerank is dus meer waard dan veel links vanaf sites met een laag cijfer. Wilt u weten welke cijfers uw pagina s op dit moment hebben? Installeer dan even de toolbar van Google en kijk bij de Pagerank. Kijk ook eens bij grotere sites, zoals bijvoorbeeld cnn.com en u zult zien, dat die een hele andere rank hebben dan uw eigen pagina. Zo kan het dus gebeuren dat, als uw bedrijf in het nieuws verschijnt, u opeens een veel betere Pagerank heeft, omdat er diverse mediasites zijn die naar u linken. Optimaliseren kost tijd Met deze 3 tips: goede tekst, juiste paginatitels en links, komt u al een heel eind. Heb vooral wat geduld, want u zult tot de volgende indexatieronde van de zoekmachines moeten wachten om te kijken of dit enig resultaat heeft opgeleverd. Zoekmachinemarketing is inmiddels een vak apart apart geworden. Dus als u er echt alles over wilt weten, vraag dan uw internet-adviseur. Pas op voor kwakzalvers Vorig jaar zijn een aantal grote verzekeraars wekenlang niet meer vindbaar geweest via Google. De reden? Ze kregen een penalty wegens het gebruik van ongeoorloofde optimalisatiepraktijken. Ook u heeft vast wel eens een mailtje gekregen van een partij die u een nummer één positie in Google aanbod voor een vast bedrag per jaar? Zeer waarschijnlijk heeft u dan te maken met een partij die het niet zo nauw neemt met de regels. En dat kan heel vervelend uitpakken. Google heeft namelijk al enkele jaren een afdeling, in de wandelgangen Spam Police genoemd, die een zwarte lijst bijhoudt van websites, die op een ongeoorloofde manier een toppositie proberen te krijgen. Behalve de grote verzekeraars zijn er vorig jaar ook talloze bedrijven op deze zwarte lijst van Google terechtgekomen. Wilt u meer weten over de regels die zoekmachines stellen aan bedrijven die sites optimaliseren en wie u wel of niet kunt vertrouwen? Kijk dan eens op Google > alles over google > webmaster info > SEO s. Ik wil morgen al gevonden worden! Dan kunt u maar één ding doen: adverteren. Bijna alle zoekmachines hebben tegenwoordig gesponsorde koppelingen of z.g. sponsorlinks. Hierbij betaalt u een bedrag per klik, dus per bezoeker aan uw site. De hoogte van het bedrag hangt af van de hoeveelheid concurrentie. De zoekterm hotel Amsterdam zal al snel enkele euro s kosten, maar als u in de polymere composities zit, bent u met enkele eurocenten klaar. Adverteren bij zoekmachines is zeker de moeite waard. Uiteraard zijn er een paar belangrijke criteria. Uw site moet namelijk wel klaar zijn voor de verkoop. Veel bezoekers krijgen is leuk, maar ze moeten wel kopen of op z n minst hun gegevens achterlaten. Pas dan is adverteren rendabel. Het grote voordeel van zoekmachinemarketing is wel dat u het resultaat kunt meten. En dat is dan waarschijnlijk voor het eerst in uw ondernemersbestaan, dat u tot achter de komma weet wat een advertentie heeft opgebracht. Sascha Mengerink Directeur Exxtra Interactive te Hengelo Twentevisie 02/

13 Sluier van onbetrouwbaarheid over spelersmakelaardij sport spelersmakelaars Twentse spelersbegeleiders in kaart gebracht Rob Groener: Je bent als spelersbegeleider méér voor een voetballer. Je leeft mee bij lief en leed, bij successen en blessures. (door Eddy van der Ley) Er is niet heel veel voor nodig om anno 2006 de spelersmakelaar uit te hangen. Een bankgarantie, een examen reglementenkennis en hup, de licentie is binnen. Met ruim zeventig gelicenceerde spelersbegeleiders is Nederland in de ban van een heuse wildgroei. Veel betaalde clubs zien vaak door de bomen het bos niet meer. Wie vertegenwoordigt nou wie? In Twente en ommelanden is het nog relatief rustig aan het makelaarsfront. Wie wat doet? Twentevisie maakt de balans op. Over de spelersmakelaardij komt meer en meer een sluier van onbetrouwbaarheid te hangen. Steeds vaker proberen lieden van twijfelachtig allooi, verblind door dollartekens, een graantje mee te pikken van de astronomische bedragen (en provisies) die in de snelle wereld van het voetbal omgaan. Voorbeeldje: Rob Groener, spelersmakelaar te Haaksbergen, moest onlangs tot zijn verbijstering concluderen dat een andere, bekende makelaar (we noemen geen namen) zich in Engeland bij een reeks topclubs als officiële agent had uitgegeven van Heerenveen-spits Georgios Samaras, die toch echt tot zijn stal behoort. Een aperte leugen, maar probeer die maar eens uit de wereld te helpen. Dat kost tijd, energie en, vooral, ergernis. Een ander oprukkend fenomeen: makelaars die zich storten op spelertjes van twaalf of dertien jaar, om mogelijk het grote geld veilig te stellen. Een slechte ontwikkeling, zegt Groener, want spelertjes moeten op die leeftijd maar met één ding bezig zijn: lekker voetballen. En niet met de vraag door wie ze zich het best kunnen laten vertegenwoordigen. Eigenlijk zou de KNVB daar toezicht op moeten houden. Door een leeftijdslimiet te stellen, bijvoorbeeld. Rob Groener Aan de andere kant: het wordt de spelersmakelaar ook niet altijd gemakkelijk gemaakt. Neem de oprukkende macht van de ouders. Steeds vaker laat een voetballer zich vertegenwoordigen door zijn vader. Daar is op zich niet heel veel mis mee, maar het kan tot schrijnende situaties leiden. Voorbeeldje: Rob Groener, toevallig weer hij, behartigde enige tijd de belangen van Peter Niemeyer, de Duitse middenvelder van FC Twente. Op het moment dat de clubleiding twijfelde over contractverlenging, slaagde Groener er Kijk, bij goede spelers met een stabiel karakter hoef je misschien één keer in de drie jaar daadwerkelijk in actie te komen toch in een aardige verbintenis voor Niemeyer uit het vuur te slepen. Veel krediet had de spelersbegeleider daarmee blijkbaar niet afgedwongen, want op een dag kwam de speler naar hem toe. Rob, bedankt voor alles, maar ik moet even zeggen dat mijn vader het overneemt. Groener bijt zijn tong af als hij zegt: Ik gun Peter het allerbeste, nog steeds. Ik bedoel, ik heb toch een goede relatie met hem opgebouwd. Maar ja, je hoopt die te continueren. Als je dan zo n mededeling krijgt, komt dat hard aan, dat wil ik best toegeven. En dan heb ik het niet zozeer over het geld, maar over de menselijke verhoudingen. Of Niemeyer een fout heeft gemaakt? Dat kan ik niet inschatten. Kijk, bij goede spelers met een stabiel karakter - en daar reken ik hem toe - hoef je misschien één keer in de drie jaar daadwerkelijk in actie te komen, bij een contractverlenging of een transfer. Maar je bent als spelersbegeleider méér voor een voetballer. Je leeft mee bij lief en leed, bij successen en blessures. Je bent soms een sociaal werker en een carrièreplanner, waarbij je er voor moet zorgen dat een speler niet achter het geld aanrent maar het geld achter hem. Ton van Dalen En dan heb je nog de spelers met het grote ego en het gebrek aan realiteitszin. Groener: Ik probeer de speler altijd een zo realistisch beeld te geven en met beide benen op de grond te houden. Dat kan botsen. Als zo n jongen naar Italië wil en ik geef aan dat hij er nog niet klaar voor is, dan kan hij dat als een gebrek aan vertrouwen zien en dus als een aanleiding om naar een andere begeleider over te stappen. Tsja, dat moet hij dan vooral doen. Groener, ex-trainer van FC Twente, is zelfstandig spelersmakelaar te Haaksbergen en behartigt de belangen van onder meer Georgios Samaras (Manchester City), Kasper Bogelund (Borussia Mönchengladbach), twee Oostenrijkse broers van Sturm Graz, een aantal Chinezen en de FC Twente-talenten Ramon Zomer, Wout Brama en Patrick Gerritsen. De bekendste makelaar in Twente is wel Enschedeër Ton van Dalen, ex-journalist en exmanager van FC Twente en FC Groningen. Van Dalen is sinds jaar en dag werkzaam voor World Soccer Consult, een bureau dat onder meer de belangen verdedigt van Enschedeër Sander Westerveld (Portsmouth), Jaap Stam (AC Milan), Paul Bosvelt (SC Heerenveen), Patrick Kluivert (Valencia), Mika Vayrynen (PSV) en Henk Timmer (AZ). Van Dalen, uitgerust met de helikopterview van de routinier, ziet de wildgroei onder spelersbegeleiders met lede ogen aan. De drempel om een licentie te verkrijgen is te laag, zegt hij. Dat leidt tot versnippering en dat komt het overzicht in de voetballerij niet ten goede. Van Dalen doelt niet op Bert Konterman uit Rouveen, die als spelersbegeleider in dienst is getreden van World Soccer Consult. Clemens Zwijnenberg Het grootste bureau in Nederland is zonder twijfel Sportpromotion van Rob Jansen, dat onder anderen Dennis Bergkamp (Arsenal), Roy Makaay (Bayern München), Philip Cocu (PSV) en Tukker Arnold Bruggink (SC Heerenveen) vertegenwoordigt. Clemens Zwijnenberg uit Losser, ex-speler van FC Twente en Feyenoord, vervult er een adviserende rol. Ik sta er niet meer op de loonlijst, maar stuur nog wel voetballers uit deze regio door, zegt Zwijnenberg. De drempel om een licentie te verkrijgen is te laag... en dat komt het overzicht in de voetballerij niet ten goede Romeo Zondervan, ex-speler van onder meer FC Twente, werkte een tijdje samen met Rob Groener, maar is sinds 2002 spelersbegeleider voor Stichting Fair Deal Sports Management in Den Haag. Zondervan is niet bevoegd een transferdeal af te sluiten, maar laat die handelingen over aan de advocaten op zijn kantoor. Hij ervaart deze scheiding der werkzaamheden als uitermate prettig. De in Enschede woonachtige ex-prof treedt onder meer op voor Collins John (Fulham) en Simon Cziommer (Roda JC) en heeft veel connecties in Engeland, waar hij als voetballer actief was voor Ipswich Town en West Bromwich Albion. Toch behoort ook Oost-Nederland tot zijn werkgebied. Ik wil aan deze kant van het land de beste zijn, zegt de ambitieuze ex-prof. André Paus André Paus is een spelersbegeleider van de pionierende soort. De ex-verdediger van FC Twente, die in december 2002 zijn diploma haalde, is niet aangesloten bij een maatschap van voetbalmakelaars, kan evenmin bogen op een vaste lijst van spelers, maar zoekt zich puur op gevoel een weg door de voetbaljungle, als een soort van koppelaar. Als je het voetbalwereldje via de media en je contacten intensief volgt, zegt Paus, dan weet je precies welke club wat nodig heeft. Niet alleen in Nederland, maar ook in Duitsland en België. Paus wil weten wat er speelt, letterlijk en figuurlijk. Het mooiste is om pakweg een halve week naar Scandinavië te gaan en daar vijf wedstrijden te zien. Zo krijg je de markt snel in kaart en kun je inspelen op de behoeften van de clubs. De inwoner van Deurningen komt alleen aan met relatieve zekerheidjes. Als ik me twee keer bij een club meld met een twijfelachtige speler, dan hoef ik een derde keer niet terug te komen. In die zin bepaal je je eigen positie in de markt. Ik moet een speler ook eerst goed kennen, wil ik hem ergens aanbieden. Niet alleen in het veld, maar ook daarbuiten. Ik wil hem in de ogen kijken, wil met hem praten. Vaak kun je dan zien welk vlees je in de kuip hebt. Paus bemiddelde onlangs bij de komst van de Rus Anatoli Gerk naar FC Twente. Ik ben vier keer naar Brussel geweest om hem bij RSC Anderlecht te zien spelen en hem te leren kennen. Ik heb veel gesproken met zijn begeleider Peter Ressel en ben er dan ook van overtuigd dat Twente een goede aan hem heeft. Of ik nog een speciaal gevoel voor FC Twente heb? Zeker: als er meer clubs een speler willen hebben en de voorwaarden zijn min of meer gelijk, dan heeft FC Twente prioriteit. De Tukker gaat zich dit jaar meer dan ooit toeleggen op de spelersmakelaardij. Tot en met dit seizoen heb ik de werkzaamheden gecombineerd met mijn functie als trainer in het amateurvoetbal. Dat is nauwelijks te doen, want je moet vooral ook acquireren, wil je er een goede boterham mee kunnen verdienen. André Paus bemiddelde onlangs bij de komst van de Rus Anatoli Gerk naar FC Twente. Ik ben er van overtuigd dat Twente een goede aan hem heeft. 24 Twentevisie 02/2006 Twentevisie 02/

14 Dock 36 conglomeraat creatieve bedrijven interview creatief kijkers per dag (door Martin Steenbeeke) Pal langs de A1 bij Enter moet een creatief bolwerk verrijzen dat Twente op het gebied van vormgeving en design meer op de kaart zet. Het is in alle opzichten een zichtlocatie. Wie er langs rijdt, kan door de opvallende raampartij de werknemers achter hun bureau zien zitten. Het langwerpige pand langs de A1 bij Enter stond enige tijd leeg maar is sinds kort in gebruik genomen door een aantal creatieve bedrijven. Ieder voor zich bedienen ze hun eigen klantenkring, maar onder de naam Dock 36 willen Morskieft Ontwerpers, D Andrea & Evers Design en raamdecorator Coulisse zich gezamenlijk naar buiten presenteren en activiteiten organiseren. Dit moet een creatief bolwerk in het oosten worden, zegt Han Morskieft van Morskieft Ontwerpers. Zijn vrij jonge designbureau (tien werknemers) is gespecialiseerd in het ontwerpen van een visuele huisstijl (logo s, beeldmerken) voor bijvoorbeeld briefpapier, visitekaartjes jaarverslagen en presentaties. D Andrea & Evers is een industrieel ontwerpbureau, dat bijvoorbeeld een koffiezetapparaat of kantoormeubel vorm geeft. Raamdecorator Coulisse brengt de researchafdeling onder in Dock 36. De vierde partij die mogelijk meedoet (en waarvan de naam nog niet bekend gemaakt kan worden) gaat een designbibliotheek in Dock 36 vestigen, waar grafisch ontwerpers en architecten bijvoorbeeld op het gebied van materialen inspiratie op kunnen doen. Inspiratie Het voordeel van het werken onder één dak is dat je elkaar beïnvloedt, zegt Tom Evers van D Andrea & Evers. Voor ons is het heel inspirerend om te zien hoe een grafisch ontwerper als Morskieft denkt. En Coulisse is bijvoorbeeld heel sterk bezig met interieurtrends. Klanten van de één kunnen makkelijk in contact worden gebracht met een andere bewoner van Dock 36. Morskieft: Als D Andrea & Evers een product ontwerpt, kunnen wij bijvoorbeeld de verpakking en het logo ontwerpen. Morskieft en Evers staan aan de basis van het idee om samen onder één dak te werken. Beide bedrijven hadden tot dusver een eigen locatie in Hengelo. Aanvankelijk hadden ze hun oog laten vallen op een gezamenlijk onderkomen in deze gemeente, totdat hun gewezen werd op het pand in Enter, eigendom van Coulisse-directeur Christiaan Roetgering. Wat moet ik nu in Enter, was mijn eerste reactie, zegt Morskieft. Bij nader inzien is het in zijn ogen een perfecte locatie. Dagelijks rijden over dit gedeelte van de A auto s, al spreekt hij liever over kijkers. Onze naam hing nog maar een uur aan de muur of er hing al iemand aan de telefoon. Op de voorzijde van het pand moeten steeds wisselende reclame- en communicatie-uitingen aangebracht worden, zodat Dock 36 de aandacht blijft trekken. Huisvesting Een innovatieve, opvallende huisvesting is voor creatieve bedrijven belangrijk, merken beide ondernemers. Morskieft: In Hengelo zat ik in een oude smederij in het centrum. Knus en gezellig. Maar als je tien mensen van Koninklijke Ten Cate moet ontvangen gaat die knusheid wel tegen je werken. Evers, die met zijn dertien werknemers gehuisvest was in het voormalige Spar-kantoor aan de Twekkelerweg, zegt dat hij heeft moeten omschakelen. Wij zeiden altijd dat de kwaliteit van ons werk door ons hoofd bepaald werd. Nu weet je dat het imago van je product moet kloppen met je identiteit, en die wordt niet alleen bepaald door je visitekaartje maar ook door de huisvesting. Evers heeft dankzij de verhuizing al twee nieuwe opdrachten binnen. De huidige locatie heeft nog een voordeel. Het is twintig minuten sneller bereikbaar vanuit het midden van het land. Want de bedrijven van Dock 36 mikken niet alleen op de regio. Veel klanten van Morskieft Ontwerpers (bijvoorbeeld Koninklijke Ten Cate, De Woonplaats, Waterschap Regge en Dinkel) en D Andrea & Evers (Ankerslot, Vredestein, UT) zitten in Twente, maar in toenemende mate bedienen ze ook de rest van het land. En een snelle bereikbaarheid is ook belangrijk voor andere activiteiten die in Dock 36 ontplooid moeten worden, zoals het organiseren van lezingen over design en het bieden van mogelijkheden aan studenten om in Enter een werkweek te houden. Dit pand gaat een eigen gezicht krijgen, zegt Morskieft. Het pand van Dock 36 is in alle opzichten een zichtlocatie. Luigi D Andrea, Han Morskieft en Tom Evers (v.l.n.r.) gaan zich - met raamdecorator Coulisse en nog een partij - vanuit het opvallende pand in Enter gezamenlijk naar buiten presenteren en activiteiten organiseren. Twentevisie 02/

15 actueel nieuws & feiten Ondernemersnieuws Op 9 januari 2006 is, voorafgaand aan de jaarlijkse nieuwjaarsreceptie, het nieuwe Algemeen Bestuur van de kamer geïnstalleerd. Naast 18 nieuwe leden is ook de nieuwe voorzitter, de heer Jans Schepers, formeel benoemd. Jans Schepers (1946) is algemeen directeur / bestuurder van de Rabobank Zuid Salland. Schepers was vóór de fusie binnen de Kamer van Koophandel Twente- Salland voorzitter van het district Salland. De 18 nieuwe leden van het Algemeen Bestuur zijn voorgedragen vanuit de werknemersorganisaties FNV, CNV en Unie MHP en de werkgeversorganisaties MKB Oost en VNO-NCW Midden. De bestuursleden worden benoemd voor een periode van 4 jaren. De Evenementenhal Hardenberg organiseert de vakbeurs Ondernemers & Klein Transport Vakdagen dit jaar op 9, 10 en 11 mei onder de nieuwe naam BusinessVakdagen De beurs is gericht op het MKB in Noord-Oost Nederland en heeft als specialisatie bedrijfswagens en aanhangwagens tot 3500 kg. Onlangs opende burgemeester Backhuys in Oldenzaal het nieuwe kantoor van Rating Finance Consultants, specialist op gebied van vastgoed en bedrijfsfinancieringen. Rating heeft ook de beschikking over een eigen participatiemaatschappij, Trusticon B.V., die juist voor kleinere participaties (tot ,-) beschikbaar is. Recentelijk zijn bij De Jonge Peters Remmelink Advocaten in Enschede Renate Kroeze (praktijkgroep Arbeid) en Han Dunhof (ondernemings- en faillissementsrecht) in dienst getreden. Tot de maatschap zijn Jeroen Stekelenburg en Marie-José Stassen toegetreden. De Jonge Peters Remmelink is met 65 advocaten verdeeld over vijf vestigingen (Deventer, Doetinchem, Enschede, Groenlo en Zutphen) één van de grootste en oudste advocatenkantoren van Oost Nederland. Om de vraag van Nederlandse ondernemers en organisaties om de Duitse markt intensief en doelgericht te bewerken beter te kunnen hanteren, heeft reclamebureau Markt & Media twee gespecialiseerde dochterondernemingen opgericht. Het nieuwe pand van Thoma Makelaars aan De Nieuwe Poort in Deventer. Het HollandMediaHouse is begonnen in Nordhorn (Niedersachsen) en heeft inmiddels vestigingen in München, Frankfurt, Berlijn en Hamburg en vertegenwoordigt de grote Nederlandse uitgevers in Duitsland. Het GermanMediaHouse in Oldenzaal behartigt de belangen van Nederlandse ondernemers in Duitsland. Momenteel wordt de opening voorbereid van een GermanMediaHouse-vestiging in Amsterdam. De NOS heeft per 17 december haar huisstijl drastisch heeft aangepast. NykampNyboer in Oldenzaal is door de NOS geselecteerd als de partij die de vernieuwde huisstijl implementeert en beheert. De reden van de huisstijlwijziging is om meer eenheid en herkenbaarheid te krijgen tussen de verschillende programma s van de NOS. NykampNyboer is marktleider op het gebied van huisstijlmanagement en verzorgt zij de huisstijl voor onder meer TNT, Menzis, Grolsch, USG People en DHL Thoma Makelaars heeft onlangs een nieuw pand aan De Nieuwe Poort in Deventer betrokken. Naast Deventer zit Thoma ook in in Brummen, Doetinchem, Eerbeek, Gorssel, Lochem, Rijssen en Ruurlo. Apeldoorn is sinds 1 januari de negende vestiging, door de krachtenbundeling met het Apeldoornse TBB Makelaars; sinds 1999 werken zij samen in de bedrijfsmakelaardij onder de naam A1 Bedrijfsmakelaars. Het kantoor van gerechtsdeurwaarders Groothuis en Ligtermoet te Hengelo fuseert met het Enschedese Deurwaarderskantoor Holtkamp. Door de fusie ontstaat het op één na grootste incassobedrijf binnen Twente met in totaal 35 medewerkers. Dankzij de schaalvergroting willen de fusiepartners - onder de nieuwe naam Groothuis Ligtermoet & Nijhuis Gerechtsdeurwaarders & Incasso - uitgroeien tot de belangrijkste speler op de incassomarkt in Oost-Nederland. Het nieuwe bedrijf blijft opereren vanuit de bestaande locaties in Hengelo en Enschede Op 26 januari heeft Peter den Oudsten als voorzitter van Regio Twente de 14 Twentse gemeenten de Hoofdlijnennotitie Van Vorm en Beweging, vernieuwing samenwerking Twente aangeboden. De gemeenten maken deel uit van het regionale samenwerkingsverband Regio Twente. De Hoofdlijnennotitie beschrijft een vernieuwde en krachtiger vorm van samenwerking tussen de 14 gemeenten onderling en met de Provincie Overijssel. De notitie heeft de volledige instemming van de mede initiatiefnemers commissaris van de koningin Geert Jansen en Frank Kerkhaert, voorzitter van Netwerkstad Twente. De Kamers van Koophandel in Overijssel en Drenthe hebben samen met de provincie en de gemeenten de uitkomsten van het koopstromenonderzoek afgerond. In dit onderzoek is het Burgemeester Backhuys opende onlangs het nieuwe kantoor van Rating Finance Consultants in Oldenzaal. koopgedrag van de consument in 2005 beschreven en welke veranderingen hierin sinds 2000 zijn opgetreden. Dit heeft geresulteerd in een schat aan informatie over het koopgedrag van de consument in de diverse winkelgebieden. Uit het onderzoek blijkt dat in Overijssel een redelijk evenwichtige verzorgingsstructuur aanwezig is, waarbij elk winkelgebied een belangrijk deel van de plaatselijke consument weet vast te houden. Hoge klantenbinding en stabiliteit zijn vaak trefwoorden als het gaat om de positie van de grote steden en middelgrote winkelplaatsen in Overijssel. Anders dan in de Randstad is er geen teruggang van de populariteit van de grote steden. De totale detailhandelomzet in het onderzoeksgebied bedraagt bijna 6,7 miljard euro. Hendriksen Accountants en Adviseurs, dat deze maand zijn 80-jarig bestaan viert, heeft een nieuwe vestiging geopend, kantoor P.J. Schreurs administratie- en belastingadviesbureau aan de Hogelandsingel 59 in Enschede. Hendriksen heeft daarnaast vestigingen in Tubbergen, Almelo, Rijssen en Oldenzaal. De accountant is werkzaam voor midden-en kleinbedrijf, dienstverleners, medische sector alsook verenigingen en stichtingen. Een greep uit de faillissementen in de periode 12 december tot en met 13 januari die de Rechtbank aan de Kamer van Koophandel heeft doorgegeven. Let wel, tussen het verschijnen van deze uitgave en de uitspraak van de rechtbank kunnen er wijzigingen ontstaan. Voor de actuele situatie kan men terecht bij het handelsregister, tel Enschede: Robson Company B.V., Auto Interline B.V., Autostrada Twente B.V., Autostrada Rent B.V., Trendline B.V., Newby Logistics B.V., G. Stap, geb hodn Temah. R.P. Smale, geb hodn Decork; Holten: U-Holding B.V.; Oldenzaal: Reclamebureau Checkpoint B.V. Persberichten kunnen per worden toegestuurd aan twentevisie@mediasales.nl. Tekst als word-bestand, eventuele foto s of ander illustratiemateriaal als jpeg, 300 dpi. Eventueel per post: MediaSales Nederland B.V., Postbus 702, 7550 AH Hengelo. Twentevisie 02/

16 Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op column werving & selectie Valkuilen in het selectie-interview Het interview is het meest toegepaste selectie-instrument. Kunt u zich een procedure voorstellen zonder interview? Welke andere instrumenten past u toe? De betrouwbaarheid van het gemiddelde interview is echter schrikbarend laag: slechts tussen de acht en vijfentwintig procent. Minimaal vijfenzeventig procent kans dus dat u op basis van het interview een verkeerd beeld van de kandidaat krijgt! Een goed interview is echter redelijk betrouwbaar. Hieronder benoemen we de belangrijkste valkuilen die wij in de praktijk veelvuldig tegenkomen. De eerste indruk Binnen een minuut wist ik het al: dit wordt onze nieuwe accountmanager. Wat een charismatische vent! De manier waarop hij je aankijkt, het gemak waarmee hij even een praatje maakt met de receptioniste. Tsja, wat moeten we hierover nog zeggen. Als dit de enige wijze is waarop wordt geselecteerd, lijkt het wel erg veel op Russisch roulette. Gelukkig weten de meesten tegenwoordig wel beter. Projectie van de selecteur Het verhaal van die sollicitant is voor mij heel herkenbaar. Ik heb ook twee keer in een bedrijf gewerkt waar sales een ondergeschoven kindje was. In sommige sollicitatiegesprekken blijkt dat u raakvlakken heeft met de kandidaat. Hiermee ontstaat een risico dat u - volledig onbewust - feitelijke gegevens niet meer objectief ziet. Halo-effect en Horn-effect Kandidaten met een opvallend positief punt in hun curriculum, worden niet altijd correct beoordeeld, omdat dit punt een aureool (= halo) legt rond de persoon. Het tegenovergestelde heet het HORN-effect (Horn was de eerste die dit effect beschreef, vandaar de naam). Deze vent weet niet wat hij wil. Kijk eens naar zijn CV: hij heeft overal maar ongeveer een jaar gezeten. Bij nader onderzoek blijkt dat hij één keer een tijdelijke functie heeft gehad op een groot project en twee keer te maken heeft gehad met een faillissement. Invloed van de zwaarte van een vorige functie De volgende kandidaat is al vijf jaar key accountmanager geweest. Die gaat voor ons grote klanten binnenhalen! Van een kandidaat die vroeger een belangrijke functie had als bijvoorbeeld salesmanager of bedrijfsleider wordt sneller verondersteld dat hij ook kwaliteiten bezit om te slagen in andere functies. U generaliseert de kwaliteiten van de kandidaat gaat daardoor onvoldoende na of hij ook daadwerkelijk voldoet aan de relevante criteria. Angst voor de eigen positie Het mag gerust iemand zijn die de ambitie heeft om binnen twee jaar van mijn functie over te nemen. In een recent traject riep onze opdrachtgever dit letterlijk. In een organisatie waar ook de direct leidinggevende kan doorgroeien, kunnen we ons een dergelijke uitspraak goed voorstellen. In kleinere organisaties is dat natuurlijk wat lastiger. U zult ook niet snel iemand tegenkomen die ruiterlijk toegeeft op deze manier te selecteren. De kandidaat zal worden gekwalificeerd als te zwaar voor de functie. Invloed van kandidaten op elkaar Stelt u zichzelf eens voor: u heeft net een kandidaat gesproken die naadloos past in de functie én waarmee u een geweldige klik maakt. Hoeveel kans maakt de volgende kandidaat dan nog? Dit contrasteffect doet zich uiteraard ook voor in omgekeerde zin. Strengths don t equal excellence Wat zijn uw drie sterkste punten en wat zou u aan uzelf willen verbeteren? Als de kandidaat dit goed onder woorden weet te brengen (en toe te lichten) bent u snel geneigd te denken dat deze sterke en zwakke punten hetzelfde zijn als een excellente, respectievelijk ondermaatse punten. Deze zelfbeschrijvingsmethode opent alle deuren voor fantasierijke verhalen. Bovendien is niet ieders zelfbeeld even goed. Likes don t equal excellence Als u iemand vraagt wat hij graag doet of wat hij graag deed, besef dan dat iets graag doen niet hetzelfde is als iets goed doen. Dit gevaar is vooral aanwezig als u vraagt naar meningen, standpunten, indrukken en gevoelens en niet op zoek bent naar feiten en concrete voorbeelden uit het cv. Experience doesn t equal excellence We zijn snel geneigd te denken dat iemand goed is in datgene waar hij jarenlange ervaring heeft opgedaan. Maar was hij ook succesvol in deze functie? Als iemand tien jaar hoofd verkoop is geweest, is dat geen garantie dat hij een goede verkoper is. De manier waarop hij heeft gewerkt, is veel belangrijker. Een gewaarschuwd man telt voor twee. Als u bovenstaande valkuilen goed in uw oren knoopt en probeert er niet in te vallen, kunt u de betrouwbaarheid van uw interview vergroten. Daarnaast is het van groot belang om het interview te richten op vooraf benoemde competenties (zie eerdere columns). Ga met de zogenaamde STAR-techniek (Situatie - Taak - Actie - Resultaat) op zoek naar voorbeelden uit het verleden. Vanzelfsprekend passen wij deze techniek toe in al onze selectiegesprekken en kunnen wij u er alles over vertellen. Voorkomen is immers beter dan genezen! Steven Duinhouwer en Marc Bekker Directeuren bij Visie: specialisten in commerciële toppers Twentevisie 02/

17 Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op column vastgoed De winkelmarkt in Oost Nederland van 2005 Net als vorig jaar willen wij u ook dit jaar de ontwikkelingen op de winkelmarkt in Oost Nederland niet onthouden. Deze keer hebben wij er voor gekozen de winkelstad Enschede te vergelijken met een aantal andere grotere winkelsteden in Oost Nederland. Onderstaand zullen de belangrijkste ontwikkelingen in deze steden, na een korte algemene beschouwing, beknopt aan de orde komen. Winkelmarkt algemeen Na jaren van economische tegenwind lijken betere tijden op komst. Voor het tweede opeenvolgende jaar steeg in 2005 het consumentenvertrouwen, terwijl het vertrouwen van producenten sinds 2001 niet meer zo hoog was als in De groei in het aantal vacatures is zelfs de sterkste sinds In de winkelmarkt is het belangrijkste signaal voor dit voorzichtige optimisme de sterk gestegen consumptieve bestedingen. De groei van die bestedingen overtrof de koopkrachtontwikkeling met enkele procenten. Al met al een gunstig vooruitzicht voor verdere economische groei in 2006, die naar verwachting de hoogste zal zijn sinds Enschede In het tweede jaar na de opening van het herontwikkelde winkelcentrum Klanderij heeft zich een scheiding afgetekend in een deel dat goed functioneert en een deel dat minder goed functioneert. Aan de kant van het Van Heekplein lopen de meeste consumenten en daar is dan ook geen aanbod aan winkelruimte. Aan de zijde van het grootschalig winkelgebied Twentec bevindt zich een geringer aantal passanten. In dit gebied staan dan ook nog steeds enkele winkelunits te huur. De Heurne is ondanks de forse toevoeging van winkelruimte rond het Van Heekplein twee jaar geleden geen zwakkere winkelstraat geworden. De formules die hier gevestigd zijn, spreken het Enschedese publiek blijkbaar goed aan. Het winkelgebied rond het Van Loenshof kampt met toenemende beschikbaarheid van winkels. Ook de Haverstraatpassage heeft te maken met afnemende interesse van winkeliers. Het zwaartepunt van de Enschedese binnenstad lijkt zich dan ook meer en meer te verschuiven in zuidelijke richting. Arnhem In het A1-winkelgebied van Arnhem hebben het afgelopen jaar slechts enkele mutaties plaatsgevonden. Omdat de vraag naar winkelruimte in de Ketelstraat en de Vijzelstraat vele malen groter is dan het aanbod is van enige leegstand geen sprake. Gevolg van deze krappe marktsituatie is dat de huurprijzen voor nieuwe huurders vaak substantieel hoger liggen dan voor de vertrekkende huurders. In de aanloopstraten naar het A-winkelgebied ontstaat een wisselend beeld. De Jansstraat wordt populairder bij zowel consument als retailer, terwijl in de Rijnstraat de leegstand verder lijkt toe te nemen. De Jansstraat dankt haar stijgende populariteit voor een belangrijk deel aan de 1000 plaatsen tellende parkeergarage die het afgelopen jaar onder het vernieuwde stationsplein in gebruik werd genomen. De contouren en de invulling van het Musiskwartier, het nieuwe winkelgebied rond V&D, hebben in 2005 verder vorm gekregen. Van de m2 winkelruimte die voor verhuur beschikbaar is gekomen, is het overgrote deel inmiddels verhuurd. De meeste winkelruimten worden ingevuld met formules die nieuw zijn in het centrum van Arnhem of die een tweede vestiging openen. Veel verschuivingen in het bestaande A-winkelgebied lijkt het Musiskwartier dan ook niet tot gevolg te hebben. Zwolle In de Diezerstraat, het absolute A1-winkelgebied van Zwolle, hebben het afgelopen jaar enige mutaties plaatsgevonden. The Sting, T-Mobile en Bonita zijn enkele bekende formules die een winkel hebben gehuurd in de Diezerstraat. Het aanbod dat wordt gecreëerd door relocaties, wordt echter vrijwel onmiddellijk ingevuld als gevolg van de grote vraag naar winkelruimte in dit gebied. In de aanloopstraten is de leegstand het afgelopen jaar hier en daar toegenomen. Apeldoorn In het A-winkelgebied in Apeldoorn hebben zich het afgelopen jaar weinig mutaties voorgedaan. De vraag naar courante winkelruimte is al enige jaren groter dan het aanbod zodat leegstand niet voorkomt. Het in de binnenstad gelegen winkelcentrum de Oranjerie heeft in 2005 een vernieuwingsslag ondergaan. Er is een verbinding gecreëerd met de Mariastraat en er zijn nieuwe aansprekende huurders gecontracteerd. Naast een grote vestiging van Esprit is de eerste winkel van de Duitse kledingformule New Yorker in de Oranjerie geopend. Nijmegen In de belangrijkste winkelstraat van Nijmegen, de Broerstraat, hebben het afgelopen jaar weinig mutaties plaatsgevonden. De in 2005 opgeleverde Moenenstraat, een nieuwe verbinding van de Ziekerstraat naar het Koningsplein en de Marikenstraat, is de meest recente toevoeging aan het winkelcircuit in de binnenstad. De Ziekerstraat presteert als winkelstraat steeds minder goed en de leegstand is in 2005 dan ook toegenomen. Een positieve impuls zou de aanhuur door Albert Heijn van het voormalige postkantoor op de kop van de Ziekerstraat kunnen zijn. Naar verwachting wordt in 2006 in het monumentale pand een binnenstadssupermarkt geopend, waardoor consumenten dit deel van de binnenstad weer beter weten te vinden. Deventer In Deventer aan de noordoostzijde van het centrum wordt de voormalige Boreelkazerne omgetoverd tot winkel- en uitgaansgebied. Naast de komst van onder andere een bioscoop en een amusementscenter wordt ruim m2 winkelruimte toegevoegd aan het centrum van Deventer. Het winkelaanbod valt uiteen in de Boreel waarin plaats is voor ruim m2 lifestyle gerelateerde winkels, m2 grootschalige detailhandel en circa m2 kleinschalige detailhandel aan de Houtmarkt/ Pikeursbaan. De verwachting is dat het winkelgebied niet zal concurreren met de binnenstad maar juist aanvullend zal zijn aan het bestaande winkelaanbod in het centrum. De opening wordt eind 2007 verwacht. Mocht u geïnteresseerd zijn in de volledige rapportage dan kunt u deze aanvragen op ons kantoor. Edwin H. Mulder MRICS RT Directeur/partner DTZ Zadelhoff Twentevisie 01/

18 vastgoed transacties Vastgoed transacties Almelo Aan de Woonboulevard 34 verhuurde Polman Bedrijfsmakelaars circa 1040 m 2 winkelruimte voor ,- aan speelgoedketen Top1Toys. Voor haar opdrachtgever Topskin verhuurde Polman Bedrijfsmakelaars circa 100 m 2 nieuwbouw bedrijfsruimte op het Bedrijvenpark Twente ong voor 4800,- per jaar. Borne Namens de eigenaar verkocht Euverman Temmink & Partners Bedrijfsmakelaars circa 354 m 2 kantoorruimte aan de Hanzestraat 20 aan bouwbedrijf Ten Brummelhuis. De koopsom is niet bekend gemaakt. Enschede X-Kwadraat B.V. heeft circa m 2 kantoor-/bedrijfsruimte gekocht in het oude TNO gebouw aan de Institutenweg / Palatijn 5-7. De koopsom bedroeg naar verluidt ,-. Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. trad op namens verkoper, Plegt-Vos Vastgoedontwikkeling. Namens de eigenaar heeft DTZ Zadelhoff v.o.f. een bedrijfsruimte van circa 415 m 2 gelegen aan de Lenteweg 47 verhuurd aan Meuby. De huurprijs bedraagt naar verluidt ,- per jaar. Vedior Uitzendbureau B.V, heeft voor een van haar vestigingen een kantoor gehuurd aan de Brammelerstraat 11 met een oppervlakte van 200 m 2. De huurprijs is niet bekend gemaakt. Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. trad op namens verhuurder, een particuliere belegger. Uniek Bedrijfsmakelaars heeft namens haar opdrachtgever te weten De Drie Gezusters B.V. circa 498 m 2 kantoor-/ showroomruimte verhuurd aan de Marssteden 104, 132 en 134. De huurder is Bukatchi B.V, die een huurprijs van ,- per jaar gaat betalen. Meulenbroek B.V. heeft het pand aan De Giem 5 en 7 met een oppervlakte van m 2 gekocht. De koopsom is niet bekend gemaakt. Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. trad op namens verkoper, Holding Veldwerk B.V. Polman Bedrijfsmakelaars verhuurde aan de Marssteden 152 aan Selecon Europe BV een bedrijfsruimte van circa 450 m 2 met inpandig kantoor van circa 50 m 2. De huurprijs bedraagt ,- per jaar. Eigenaar van het object is Aquamar Vastgoed. Hengelo Aan de Thiemsbrug 47 is per 1 maart a.s. circa 84 m 2 winkelruimte verhuurd aan Tum Tum v.o.f. Euverman Temmink & Partners Bedrijfsmakelaars trad op namens een particuliere belegger. Met deze transactie is een huurprijs gemoeid van ,-. DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft namens een woningcorporatie circa 300 m 2 kantoorruimte gelegen aan de Geerdinksweg 185 verhuurd aan ROC van Twente. De huurprijs bedraagt ,- per jaar. Selecon Europe huurde aan de Marssteden 152 een bedrijfsruimte. De Regio Twente heeft ten behoeve van de GGD circa 100 m 2 kantoorruimte gehuurd in bedrijfsverzamelgebouw Lansinkveste. Het huurprijsniveau heeft zich volgens waarnemers in de markt begeven op een marktconform niveau van circa 130,- per m 2 /jaar. DTZ Zadelhoff Enschede heeft deze aanhuurtransactie tot stand gebracht namens haar opdrachtgever de Regio Twente. DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft namens een ontwikkelaar een nieuw te realiseren bedrijfspand van circa 4620 m 2 aan de Wegtersweg verhuurd aan van Neerbos Bouwmaterialen. Een huurprijs werd niet bekend gemaakt. Braker Holding B.V. heeft de bedrijfsruimte met kantoor gehuurd aan de Aquamarijnstraat De huurprijs bedraagt naar verluidt ,-. Euverman Temmink & Partners Bedrijfsmakelaars bracht de transactie namens de eigenaren tot stand. Losser Euverman Temmink & Partners Bedrijfsmakelaars verkocht namens een particulier het woonhuis met 330 m 2 bedrijfsruimte aan De Pol 28-28a aan een dakdekkers bedrijf. Met deze transactie is een bedrag gemoeid van ,-. Oldenzaal Aan de Deurningerstraat 18 is circa 210 m 2 winkelruimte verkocht aan een belegger. Euverman Temmink & Partners bracht de transactie tot stand namens een belegger. Met deze transactie is een bedrag Bedrijfsmakelaars gemoeid van ,-. In het oude TNO gebouw aan de Institutenweg/Palatijn in Enschede heeft X-Kwadraat bedrijfsruimte gekocht. Rijssen Namens haar Expeditiebedrijf Leverink heeft Uniek Bedrijfsmakelaars circa 200 m 2 bedrijfsruimte met circa 108 m 2 kantoorruimte verhuurd aan de Ambachtsstraat 31. de huurder is De Jong Betonvloeren B.V. en de huurprijs bedraagt ,- per jaar. Twentevisie 02/

19

20 Staalbankiers verovert met angry young men Twente interview financiën Het gevecht om 200 miljard Peter de Ruijter, per 1 december 2004 aangetreden als CEO van Staalbankiers, heeft weer Schwung in de bank gebracht. Twente is voor de bank een groeimarkt. (door Jan Medendorp, foto's Fred Nijs) Een private-bank met internationale allure. Dat is het nieuwe doel van Staalbankiers. In dat kader is de regio Twente een gebied waar de bank zich wil profileren. En dat gebeurt volgens klanten en concurrenten behoorlijk agressief. Staalbankiers, dochter van Achmea, heeft een moeilijke periode achter de rug. Maar na het aantreden van de nieuwe bestuursvoorzitter Peter de Ruijter (49) per 1 december 2004 is er verrassend snel nieuw elan bij de bank die in november 2004 nog Sterfhuis Staal' werd genoemd in het zakenblad Quote. Kredietfaciliteiten voor bedrijven blijkt toch een heel andere sport dan vermogen beheren voor rijke mensen, waar De Ruijter het liever over huidige en aankomende nieuwe vermogende mensen praat. Staalbankiers had een paar jaar geleden grote plannen, de bank moest doorstoten in de Nederlandse financiële wereld en had daar miljoenen voor over. Het was in de jaren voor het aantreden van De Ruijter die op dat moment nog de wereld over zwierf voor Mees- Pierson. Staalbankiers is in 2004 volledig gereorganiseerd; er is toentertijd besloten dat de bank gewoon terug moest naar de roots, met andere woorden: waar is Staalbankiers goed in en dat is private banking. En dat heb ik ook een aantal jaren voor Mees-Pierson gedaan. Verder heb ik op diverse plaatsen in de wereld gewerkt in verschillende functies, van CFO in Curaçao tot Countrymanager in Singapore en alles wat er tussen in ligt. De Ruijter kwam op het allerbeste moment dat een topman zich kan voorstellen. De reorganisatie waarbij elf regiokantoren zijn gesloten en meer dan de helft van de 450 personeelsleden waren bedankt voor hun moeite, was achter de rug. Veel slechter kon niet. Ik trof een organisatie aan die onzeker was en geschrokken was van de reorganisatie. De jaren daarvoor kon het niet op, maar dat kon dus wel. In de loop van 2005 is het zelfvertrouwen duidelijk toegenomen en de mensen realiseren zich dat Staalbankiers als gespecialiseerde private bank in Nederland recht van bestaan heeft. Er werken bij Staalbankiers nu zo n 230 mensen verspreid over zeven kantoren die met elkaar voor een balanstotaal zorgen van 3,1 miljard euro (met een eigen vermogen van 200 miljoen, wat neerkomt op een solvabiliteit van 16,5% - wat twee keer zo hoog is als de Nederlandsche Bank voorschrijft). Ed Maas Waar De Ruijter wel doodziek van wordt, is dat hetzelfde verleden steeds weer gespreksstof is. Ik neem zelf heel veel moeite om contact te zoeken, zowel met cliënten als met mensen die wij graag als cliënten zouden willen hebben. Die mensen stellen toch vaak de vragen die u nu ook stelt. Zoals de affaire Ed Maas van het beursgenoteerde vastgoedfonds VHS. Een aantal (voormalige) collega s van De Ruijter wordt ervan beticht in overleg met Ed Maas de koers gemanipuleerd te hebben. Er volgde een FIOD-inval. Het onderzoek heeft tot nu toe geen nieuwe feiten aan het licht gebracht. Het is nu afwachten of, zoals de Engelsen zo mooi zeggen: it is water under the bridge... Het faillissement van Van der Hoop nota bene als gevolg van mismanagement zorgde voor nog meer argwaan, juist in de categorie mensen waar Staalbankiers graag zaken mee doet. Van dat faillissement zijn wij allemaal geschrokken. Want uiteindelijk is bankieren volledig gebaseerd op vertrouwen. U zegt dat wij op dezelfde klanten mikken, maar dat is niet helemaal waar. Van der Hoop had ook veel andere activiteiten dan private banking, waar wij ons volledig op hebben geconcentreerd. Wij zijn ook een stuk groter dan Van der Hoop. Bankieren is werken met geld, is dus risico s nemen, risico s managen en onze bank heeft een risicoprofiel dat klinkt als een klok en het heeft daarnaast een heel stevige moeder achter zich staan. Achmea Maar weer niet zo stevig dat Achmea de bekende 403-clausule heeft ondertekend waardoor schulden op haar verhaald kunnen worden. Dat is een bewuste koers die Achmea vaart bij al haar dochterondernemingen. Maar om je eerlijk de waarheid te zeggen: gezien de relatie die wij hebben met Achmea, kan ik mij niet voorstellen dat, mocht ooit het ongelofelijke en onmogelijke in mijn ogen gebeuren, Achmea daar niet op inspringt. Na de fusie tussen Achmea en Interpolis is een conglomeraat van bedrijven ontstaan waarvan de CEO s in een Groepsraad (net onder de executieve board) op het hoogste niveau meepraten. Ik moet inderdaad toegeven dat Staalbankiers niet rechtstreeks speerpunt is in de strategie van Achmea/ Interpolis. Een private-bank moet flexibel kunnen opereren, dat mag niet verstoord worden door bureaucratie, wat je wel vaak ziet als een private bank onderdeel is van een grote bank. Toch zit De Ruijter zijn tijd niet te verdoen in die Groepsraad, vindt hij: Er is wel degelijk synergie tussen de verschillende bedrijven van Achmea/ Interpolis. Staalbankiers doet onder meer vermogensbeheer voor stichtingen en kleinere pensioenfondsen. Een deel van onze business wordt geïntroduceerd via Achmea. Andersom doen wij veel zaken met directeur-grootaandeelhouders van kleine en middelgrote bedrijven en daar is Achmea weer in geïnteresseerd vanuit verzekeringsoogpunt. Weliswaar heeft de Rabobank zich (nog) niet bij dit megaconcern aangesloten (uit angst de triple A-rating kwijt te raken) maar is met 36% wel grootaandeelhouder. En Rabobank heeft zijn eigen private banker Schretlen & Co. Wij zijn inderdaad rechtstreeks concurrenten, maar dat is elk bedrijf dat bank in zijn naam heeft staan. Groeimarkt De Ruijter heeft weer Schwung in het bedrijf gebracht. Staal is deels weer Staal zoals de oude Staal het in 1916 bij de oprichting voor ogen had. In Twente werd een kantoor geopend waar inmiddels zeven adviseurs zo n 400 klanten bedienen. En dat gaat heftig, volgens een aantal klanten dat niet met name genoemd wil worden. Scherpe aanbiedingen, ze zitten er bovenop, laat één van hen weten. In een regio waar Mees-Pierson, Van Lanschot, Schretlen en Staalbankiers elkaar verdringen. Staal wil niets weten van mailings, maar heeft alle vertrouwen in netwerken en persoonlijke contacten. Wij zijn geen bank die met prijsvechten zal proberen haar volumes en haar aantal cliënten te vergroten. In de wereld van de vermogenden is het niet een kwestie van supermarkttechnieken. Wij proberen een relatie te ontwikkelen en er voor te zorgen dat je voor de cliënt aan de slag kunt om zijn financiële zaken pro-actief zo goed mogelijk te behandelen. Ons onderscheidingsvermogen ligt puur in het relatiemanagement; wij gaan echt heel ver om onze relatie te leren kennen en onze relatie de service van onze dienstverlening te geven. Private banking is niet alleen een verdringingsmarkt, zegt De Ruijter. Het is ook een groeimarkt. In de komende tien jaar komt er naar schatting zo n 200 miljard vrij als gevolg van het afstoten en verkopen van bedrijven. De Ruijter noemt daarom ook geen ondergrens van een eigen vermogen, voordat de Staal-mensen voor je in beweging willen komen. Wij praten graag over vermogenden en mensen die de potentie hebben om vermogend te worden. Voor die mensen wil Staalbankiers het vermogensbeheer doen, beleggingsadviezen geven, kredieten verlenen, en dat soort zaken. Daarvoor heeft de bank overigens nauwelijks eigen producten. Wij gebruiken onze eigen kennis en kunde natuurlijk om eerst leren wat de cliënt precies wil, waar die cliënt behoefte aan heeft en vervolgens hebben wij de juiste kennis en kunde om daar ook de juiste producten bij neer te zetten, zowel producten van derden en een aantal zeer beperkte producten van onszelf. 40 Twentevisie 02/2006 Twentevisie 02/

Uw uitvaartverzekering van ABN AMRO

Uw uitvaartverzekering van ABN AMRO Uw uitvaartverzekering van ABN AMRO Deze uitvaartverzekering is onderdeel van uw ABN AMRO Pakketverzekering. Waarvoor is deze verzekering? Met deze verzekering betalen we een bedrag als degene die verzekerd

Nadere informatie

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen

Nadere informatie

Koopsom Garantie Polis

Koopsom Garantie Polis Voorwaarden Koopsom Garantie Polis 1311 Deze voorwaarden beschrijven uw verzekering. De Koopsom Garantie Polis is een levensverzekering. U spreekt met ons af dat wij uitkeren als de verzekerde op de einddatum

Nadere informatie

ABN AMRO Risicoverzekering

ABN AMRO Risicoverzekering Voorwaarden 1304 ABN AMRO Risicoverzekering Wat staat er in deze voorwaarden? Blad 1: Algemene afspraken Blad 3: Wat mag u van ons verwachten? Blad 5: Wat verwachten wij van u? Blad 6: Wat mag u veranderen

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie.

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. De cliënt krijgt een groot vel papier en kleurkrijt. De opdracht is: Teken je gezin van herkomst rond de etenstafel. Een werkvorm

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

open +verk kopen eigen huis maga eigen hu is maga i z ne september 2014 ne septem

open +verk kopen eigen huis maga eigen hu is maga i z ne september 2014 ne septem kopen+verkopen 52 eigen huis magazine september 2014 Scheiden wordt (te) duur voor huisbezitter Bij elkaar blijven voor de hypotheek Sinds de crisis op de woningmarkt, is scheiden toch al naar en duur

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb hoofdstuk 8 Kernovertuigingen Kernovertuigingen zijn vaste gedachten en ideeën die we over onszelf hebben. Ze helpen ons te voorspellen wat er gaat gebeuren en te begrijpen hoe de wereld in elkaar zit.

Nadere informatie

Jezus vertelt, dat God onze Vader is

Jezus vertelt, dat God onze Vader is Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Werken in een andere sector of branche: iets voor u?

Werken in een andere sector of branche: iets voor u? Werken in een andere sector of branche: iets voor u? Uw hele loopbaan blijven werken in dezelfde sector of branche? Voor veel werknemers is het bijna vanzelfsprekend om te blijven werken in de sector of

Nadere informatie

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

Dienstenwijzer. Financieel dienstverlener met vergunning Nationaal Regime MiFID Wet op het financieel toezicht Maart 2011 Versie 1.

Dienstenwijzer. Financieel dienstverlener met vergunning Nationaal Regime MiFID Wet op het financieel toezicht Maart 2011 Versie 1. Dienstenwijzer Financieel dienstverlener met vergunning Nationaal Regime MiFID Wet op het financieel toezicht Maart 2011 Versie 1.1 Op alle diensten die door Fundament worden geleverd, zijn de Algemene

Nadere informatie

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij Rijk Phileas Fogg is een vreemde man. Hij is erg rijk. Maar niemand weet hoe hij aan zijn geld komt. Een baan heeft hij namelijk niet. Toch woont hij in een groot huis, midden in Londen. In zijn eentje.

Nadere informatie

Uw uitvaartverzekering van ABN AMRO

Uw uitvaartverzekering van ABN AMRO Uw uitvaartverzekering van ABN AMRO Deze uitvaartverzekering is onderdeel van uw ABN AMRO Pakketverzekering. Waarvoor is deze verzekering? Met deze verzekering betalen wij een bedrag als degene die verzekerd

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

DIENSTENWIJZER FIDENZ HYPOTHEKEN

DIENSTENWIJZER FIDENZ HYPOTHEKEN DIENSTENWIJZER FIDENZ HYPOTHEKEN Fidenz is financieel dienstverlener. Dit betekent dat we ons aan bepaalde regels moeten houden. Deze dienstenwijzer is één van de wettelijke verplichtingen. We vertellen

Nadere informatie

Financial Planning Van Noort B.V. Handelend onder de naam: De Hypotheekshop (Zoetermeer Centrum)

Financial Planning Van Noort B.V. Handelend onder de naam: De Hypotheekshop (Zoetermeer Centrum) Financial Planning Van Noort B.V. Handelend onder de naam: De Hypotheekshop (Zoetermeer Centrum) J.L. van Rijweg 40 2713 JA ZOETERMEER Telefoon: 079 316 16 26 Fax: 079 316 16 20 E-mail: info@fpn-groep.nl

Nadere informatie

Consumenteninformatie van de Autoriteit Financiële Markten. Loop geen onnodig risico. Beleggings- verzekeringen

Consumenteninformatie van de Autoriteit Financiële Markten. Loop geen onnodig risico. Beleggings- verzekeringen Consumenteninformatie van de Autoriteit Financiële Markten Loop geen onnodig risico Beleggings- verzekeringen Voor wie is deze folder? Deze folder is voor iedereen die een beleggingsverzekering wil afsluiten.

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

Noach bouwt een ark Genesis 6-8

Noach bouwt een ark Genesis 6-8 2 Noach bouwt een ark Genesis 6-8 Het is niet fijn meer op de aarde. De mensen maken ruzie, ze vechten en ze zijn God vergeten. Maar er is één man die anders is. Dat is Noach. Op een dag praat God met

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag. Datum 15 maart 2010 Betreft Kamervragen Kruidvat

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag. Datum 15 maart 2010 Betreft Kamervragen Kruidvat > Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag FM/2010/3544 U Uw brief (kenmerk) 2010Z03508 2010Z03659 Datum 15 maart

Nadere informatie

Hierna vind je, kort en bondig, onze algemene gegevens, informatie over onze dienstverlening en waar je terecht kunt met klachten.

Hierna vind je, kort en bondig, onze algemene gegevens, informatie over onze dienstverlening en waar je terecht kunt met klachten. Dienstenwijzer A. Inleiding De verzekeringsbedrijfstak hecht waarde aan goede voorlichting op het gebied van verzekeringen. Conform de eisen van de Wft (Wet financieel toezicht) heeft ons kantoor een dienstenwijzer

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

Aan de Laak B.V. Handelend onder de naam: De Hypotheekshop

Aan de Laak B.V. Handelend onder de naam: De Hypotheekshop Aan de Laak B.V. Handelend onder de naam: De Hypotheekshop Wouda 1 3825 MA Amersfoort Telefoon: 033 20 22 110 E-mail: amersfoort784@hypotheekshop.nl Internet: www.hypotheekshop.nl/amersfoort/vathorst Twitter:

Nadere informatie

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad.

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad. Een dode De voetbalwedstrijd is afgelopen. Het stadion is bijna leeg. Het is koud, de zon schijnt bleek. Munck staat op de tribune van vak H en staart naar de dode man op de bank. Wat vreselijk, denkt

Nadere informatie

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197 Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,

Nadere informatie

Voor kinderen die meer willen weten over echtscheidingen. uitgave 2005

Voor kinderen die meer willen weten over echtscheidingen. uitgave 2005 Voor kinderen die meer willen weten over echtscheidingen uitgave 2005 Steeds meer kinderen stellen vragen aan de Kinderrechtswinkels over echtscheiding. Scheiden kan niet zomaar, je moet heel veel regels

Nadere informatie

Mooijekind Vleut Financiële Diensten Handelend onder de naam: De Hypotheekshop

Mooijekind Vleut Financiële Diensten Handelend onder de naam: De Hypotheekshop Mooijekind Vleut Financiële Diensten Handelend onder de naam: De Hypotheekshop Kruisstraat 2 zwart 2011 PX Haarlem Postbus 3362 2001 DJ Haarlem Telefoon: 023-512 40 30 Fax: 023-512 40 31 E-mail: haarlem487@hypotheekshop.nl

Nadere informatie

Dienstverleningsdocument

Dienstverleningsdocument Dienstverleningsdocument CAN Assurantiën B.V. Molukkenstraat 68 3531 WE UTRECHT Tel: 030 296 14 81 Fax: 030 296 42 87 www.canassurantien.nl KvK: 30181022 1 P a g i n a Dienstverleningsdocument ten behoeve

Nadere informatie

Liederen solozang Prijs: 7,= euro per stuk

Liederen solozang Prijs: 7,= euro per stuk Liederen solozang Prijs: 7,= euro per stuk GEWASSEN IN WATER Inhoud: Vanuit de dopeling gezien een statement dat hij in het watergraf alles wat oud is achter zich laat. Hij weet niet alles, kent nog niet

Nadere informatie

Bosma en Kralt Advies V.O.F. Handelend onder de naam: De Hypotheekshop

Bosma en Kralt Advies V.O.F. Handelend onder de naam: De Hypotheekshop - Bosma en Kralt Advies V.O.F. Handelend onder de naam: De Hypotheekshop Nieuwe Zeeweg 64 Postbus 16 2200 AA NOORDWIJK Telefoon: 071 36 49 957 Fax: 071 36 49 380 E-mail: noordwijk670@hypotheekshop.nl Internet:

Nadere informatie

Van Tol Financial service is een financieel dienstverlener in Barendrecht. Ik adviseer, bemiddel en bied (meestal op verzoek,

Van Tol Financial service is een financieel dienstverlener in Barendrecht. Ik adviseer, bemiddel en bied (meestal op verzoek, Wie zijn wij? Van Tol Financial service is een financieel dienstverlener in Barendrecht. Ik adviseer, bemiddel en bied (meestal op verzoek, maar ook uit eigen beweging) nazorg op het gebied van financiële

Nadere informatie

Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar

Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Als je ouders uit elkaar gaan is dat heel ingrijpend. Vaak verandert er nogal wat in je leven. Een rechter wil hierover met je praten tijdens een kinderverhoor.

Nadere informatie

Wij zijn VDZ. Onze boodschap is helder: niemand regelt je geldzaken. beter dan wij. Dat is niet arrogant bedoeld, maar het uitgangspunt

Wij zijn VDZ. Onze boodschap is helder: niemand regelt je geldzaken. beter dan wij. Dat is niet arrogant bedoeld, maar het uitgangspunt Wij zijn VDZ. Onze boodschap is helder: niemand regelt je geldzaken beter dan wij. Dat is niet arrogant bedoeld, maar het uitgangspunt van onze dienstverlening. Deze tijd vraagt om transparantie. Wij regelen

Nadere informatie

Jolan. Jolanda Omvlee (42),

Jolan. Jolanda Omvlee (42), Jolan Jolanda Omvlee (42), getrouwd met Ron (48), moeder van Lise (10) en Emmely (6) is directeur van Compassion. Ze geeft leiding aan 38 personen, haar contacten gaan internationaal. 22 tekst Wieteke

Nadere informatie

Er was eens een heel groot bos. Met bomen en bloemen. En heel veel verschillende dieren. Aan de rand van dat bos woonde, in een grot, een draakje. Dat draakje had de mooiste grot van iedereen. Lekker vochtig

Nadere informatie

De tijd die ik nooit meer

De tijd die ik nooit meer De tijd die ik nooit meer vergeet Jan Smit uit eigen pen deel 3 De Stiep Educatief De tijd die ik nooit meer vergeet De schrijver die blij is dat hij iets kan lezen en schrijven, vertelt over zijn jeugd.

Nadere informatie

Wil je gelijk of wil je geluk?

Wil je gelijk of wil je geluk? ARBEIDSMEDIATION IN TWENTE Wil je gelijk of wil je geluk? Door: Hattum Hoekstra / Fotografie: Kees Winkelman In Twente maken gemeenten en andere overheden gebruik van elkaars arbeidsmediators. Door deze

Nadere informatie

Hoffinass b.v. Verzekeringen en Verzekeringsadviezen. Dienstenwijzer

Hoffinass b.v. Verzekeringen en Verzekeringsadviezen. Dienstenwijzer Hoffinass b.v. Verzekeringen en Verzekeringsadviezen Dienstenwijzer Ons kantoor is gespecialiseerd in financiële diensten. In onze werkwijze staat u als klant centraal. Uw persoonlijke situatie en uw persoonlijke

Nadere informatie

wat is dat eigenlijk? Denk mee over acht grote vragen

wat is dat eigenlijk? Denk mee over acht grote vragen Geloven, wat is dat eigenlijk? Denk mee over acht grote vragen pagina 10 Hoe is de wereld ontstaan? pagina 26 Waarom bestaat de mens? pagina 42 Wat is geloven? pagina 58 Wie is God? pagina 74 Waarom heeft

Nadere informatie

Wieringa Adviesgroep. Dienstenwijzer. Wie zijn wij?

Wieringa Adviesgroep. Dienstenwijzer. Wie zijn wij? Wieringa Adviesgroep Dienstenwijzer Ons kantoor is gespecialiseerd in financiële diensten. Graag willen wij u laten zien wat onze werkwijze is. In onze werkwijze staat u als klant centraal. Uw persoonlijke

Nadere informatie

Onderzoek Je wordt 18 jaar en dan? De gevolgen voor je geldzaken

Onderzoek Je wordt 18 jaar en dan? De gevolgen voor je geldzaken Onderzoek Je wordt 18 jaar en dan? De gevolgen voor je geldzaken Rapportage Juli 2013 Meer informatie: info@wijzeringeldzaken.nl Samenvatting (1/3) 1. Veel 17-jarigen maken de indruk verstandig om te gaan

Nadere informatie

Luisteren: muziek (B1 nr. 4)

Luisteren: muziek (B1 nr. 4) OPDRACHTEN LUISTEREN: MUZIEK www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. Kijk

Nadere informatie

Dienstenwijzer Kraan Assurantiën

Dienstenwijzer Kraan Assurantiën Dienstenwijzer Kraan Assurantiën Ons kantoor is gespecialiseerd in financiële diensten. Graag willen wij u laten zien hoe onze werkwijze is. In onze werkwijze staat uw bedrijf centraal. In deze dienstenwijzer

Nadere informatie

Maart 2014. Ik ga later niet op de bank zitten. pagina 6. Meer inzicht in uw pensioen. pagina 4. Wat is het UPO? pagina 8

Maart 2014. Ik ga later niet op de bank zitten. pagina 6. Meer inzicht in uw pensioen. pagina 4. Wat is het UPO? pagina 8 Pensioen krant Maart 2014 Ik ga later niet op de bank zitten pagina 6 Meer inzicht in uw pensioen pagina 4 Wat is het UPO? pagina 8 Pensioenheld Dromen doen we allemaal Brayen Verbond (39 jaar) is projecteider

Nadere informatie

Moeder worden, moeder zijn

Moeder worden, moeder zijn Moeder worden, moeder zijn Uitgeverij Eenvoudig Communiceren Postbus 10208 1001 EE Amsterdam Telefoon: (020) 520 60 70 Fax: (020) 520 60 61 E-mail: info@eenvoudigcommuniceren.nl Website: www.eenvoudigcommuniceren.nl

Nadere informatie

Consumenteninformatie van de AFM en het Nibud. Loop geen onnodig risico. Verstandig Lenen

Consumenteninformatie van de AFM en het Nibud. Loop geen onnodig risico. Verstandig Lenen Consumenteninformatie van de AFM en het Nibud Loop geen onnodig risico Verstandig Lenen Een lening kan soms uitkomst bieden. Maar geld lenen kan ook voor problemen zorgen. In deze folder van het Nationaal

Nadere informatie

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst.

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Hallo, Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Dat is namelijk helemaal niet zo makkelijk. Veel studenten weten nog niet precies wat ze willen en hoe ze dat

Nadere informatie

Waar moet u op letten bij de levensloopregeling?

Waar moet u op letten bij de levensloopregeling? Waar moet u op letten bij de levensloopregeling? Onafhankelijke informatie voor consumenten Waar gaat deze folder over? Deze folder gaat over de levensloopregeling. Waarom een levensloopregeling? Veel

Nadere informatie

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet!

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet! Gevaarlijke liefde Gevaarlijke liefde In de pauze Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Als je verliefd wordt ben je in de wolken. Tegelijk voel je je

Nadere informatie

WAARDE VAN ADVIES - 2013 DE WAARDE VAN ADVIES VAN INTERMEDIAIRS. Avéro Achmea P13628

WAARDE VAN ADVIES - 2013 DE WAARDE VAN ADVIES VAN INTERMEDIAIRS. Avéro Achmea P13628 WAARDE VAN ADVIES - 2013 DE WAARDE VAN ADVIES VAN INTERMEDIAIRS P13628 INHOUDSOPGAVE KARAKTERISTIEKEN CONCLUSIE WAARDE VAN ADVIES KARAKTERISTIEKEN ONDERZOEKSOPZET CONCLUSIE CONCLUSIES DE WAARDE VAN ADVIES

Nadere informatie

overigens niet ongewoon; uit recent onderzoek van Nyenrode blijkt dat 69 % van de bedrijven in Nederland een familiebedrijf is.

overigens niet ongewoon; uit recent onderzoek van Nyenrode blijkt dat 69 % van de bedrijven in Nederland een familiebedrijf is. Beste heer De Haan, Bij deze ga ik graag alsnog in op uw verzoek om nadere informatie. Ik kan en wil niet alles delen omdat een deel nog voorligt bij de rechtbank. Toch hecht ik er aan om met u mijn kant

Nadere informatie

3 Bijna ruzie. Maar die Marokkanen en Turken horen hier niet. Ze moeten het land uit, vindt Jacco.

3 Bijna ruzie. Maar die Marokkanen en Turken horen hier niet. Ze moeten het land uit, vindt Jacco. 1 Het portiek Jacco ruikt het al. Zonder dat hij de voordeur opendoet, ruikt hij al dat er tegen de deur is gepist. Dat gebeurt nou altijd. Zijn buurjongen Junior staat elke avond in het portiek te plassen.

Nadere informatie

Verantwoord lenen bij Delta Lloyd

Verantwoord lenen bij Delta Lloyd Verantwoord lenen bij Delta Lloyd Beste klant, De huizenprijzen zijn de laatste jaren flink gedaald. Daardoor houden steeds meer mensen na verkoop van de woning een restschuld over. Als de verkoopopbrengst

Nadere informatie

GODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen

GODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen GODS GEZIN Studielessen voor 4-7 jarigen 2003 Geschreven door Beryl Voorhoeve en Judith Maarsen Oorspronkelijk bedoeld voor studie in kleine groepen in de Levend Evangelie Gemeente Gebruikte Bijbelvertaling

Nadere informatie

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl.

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Chatten Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Colofon Een uitgave van Eenvoudig Communiceren

Nadere informatie

Hypotheekshop Wijchen B.V. Handelend onder de naam: De Hypotheekshop Kasteellaan 52 6602 DG WIJCHEN

Hypotheekshop Wijchen B.V. Handelend onder de naam: De Hypotheekshop Kasteellaan 52 6602 DG WIJCHEN Hypotheekshop Wijchen B.V. Handelend onder de naam: De Hypotheekshop Kasteellaan 52 6602 DG WIJCHEN Telefoon: 024 649 50 25 Fax: 024 649 50 01 E-mail: wijchen1375@hypotheekshop.nl Internet: www.hypotheekshop.nl/wijchen

Nadere informatie

Buiten kantooruren en op zaterdag zijn we

Buiten kantooruren en op zaterdag zijn we - Drenth & Partners Assurantiën en Pensioenen B.V. Handelend onder de naam: De Hypotheekshop Schoutplein 31 3131 JZ Vlaardingen Openingstijden: Maandag van 09:00 tot 17:30 Dinsdag van 09:00 tot 17:30 Woensdag

Nadere informatie

In deze paragraaf treft u de belangrijkste gegevens aan van onze onderneming:

In deze paragraaf treft u de belangrijkste gegevens aan van onze onderneming: Caesar adviseurs DIENSTENWIJZER December 2012 Inleiding Op de activiteiten van onze onderneming is de Wet op het Financieel Toezicht van toepassing. Eén van de eisen die uit deze wet volgt is dat wij u

Nadere informatie

rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005

rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005 rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005 Provided by Fanart Central. http://www.fanart-central.net/stories/user/fightgirl91/21803/rijm Chapter 1 - rijm 2 1 - rijm Gepaard

Nadere informatie

Verteld door Schulp en Tuffer

Verteld door Schulp en Tuffer Verteld door Schulp en Tuffer Het allereerste kerstfeest Het allereerste kerstfeest Verteld door Schulp en Tuffer Vertaald en bewerkt door Maria en Koos Stenger Getekend door Etienne Morel en Doug Calder

Nadere informatie

Hoofdstuk 9. Rechtsvormen. Voorbeelden: Eenmanszaak Vennootschap Onder Firma Besloten vennootschap Naamloze vennootschap Vereniging Stichting

Hoofdstuk 9. Rechtsvormen. Voorbeelden: Eenmanszaak Vennootschap Onder Firma Besloten vennootschap Naamloze vennootschap Vereniging Stichting www.jooplengkeek.nl Rechtsvormen Voorbeelden: Eenmanszaak Vennootschap Onder Firma Besloten vennootschap Naamloze vennootschap Vereniging Stichting 1 Rechtsvormen Natuurlijk persoon Een mens met rechten

Nadere informatie

sarie, mijn vriend kaspar en ik

sarie, mijn vriend kaspar en ik sarie, mijn vriend kaspar en ik Leen Verheyen sarie, mijn vriend kaspar en ik is een theatertekst voor kinderen vanaf 4 jaar en ging in première op 12 september 2009 bij HETPALEIS in Antwerpen 1 ik: het

Nadere informatie

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties Preek Gemeente van Christus, Het staat er een beetje verdwaald in dit hoofdstuk De opmerking dat ook Jezus doopte en leerlingen maakte. Het is een soort zwerfkei, je leest er ook snel overheen. Want daarna

Nadere informatie

Scenario 1 Er liggen ongeopende letters op tafel. Ze liggen er al langer dan een week.

Scenario 1 Er liggen ongeopende letters op tafel. Ze liggen er al langer dan een week. Aanvullende dialogen Scenario 1 Er liggen ongeopende letters op tafel. Ze liggen er al langer dan een week. Scenario 1 Er liggen ongeopende letters op tafel. Ze liggen er al langer dan een week. Scenario:

Nadere informatie

Lijfrente Garantie Polis

Lijfrente Garantie Polis Voorwaarden Lijfrente Garantie Polis 1510 WAT STAAT ER IN DEZE VOORWAARDEN? Pagina 1 : Algemene afspraken Pagina 3 : Wat mag u van ons verwachten? Pagina 5 : Wat verwachten wij van u? Pagina 6 : Wat mag

Nadere informatie

HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN

HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN E-blog HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN In talent & groei Het is belangrijk om je talent goed onder woorden te kunnen brengen. Je krijgt daardoor meer kans om het werk te

Nadere informatie

Stageverslag Danique Beeks

Stageverslag Danique Beeks Stageverslag Danique Beeks Waarom deze stage en hoe zag de stage eruit? Ik heb via Mirthe informatie gekregen over deze stage. Haar achterneef is een van de eigenaren van dat bedrijf. Ze heeft mij deze

Nadere informatie

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1 Zwanger Ik was voor het eerst zwanger. Ik voelde het meteen. Het kon gewoon niet anders. Het waren nog maar een paar cellen in mijn buik. Toch voelde ik het. Deel 1 0-3 maanden zwanger Veel te vroeg kocht

Nadere informatie

Adinda Keizer - Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Vindjeklant.nl worden gekopieerd of gebruikt in commerciële

Adinda Keizer - Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Vindjeklant.nl worden gekopieerd of gebruikt in commerciële Adinda Keizer - Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Vindjeklant.nl worden gekopieerd of gebruikt in commerciële uitingen. Als startend ondernemer is alles nieuw. De boekhouding,

Nadere informatie

Verstandig een hypotheek kiezen

Verstandig een hypotheek kiezen Consumenteninformatie van de Autoriteit Financiële Markten Loop geen onnodig risico Verstandig een hypotheek kiezen Voor wie is deze folder? Deze folder is voor iedereen die een hypotheek wil afsluiten

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen.

Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen. Een klein gesprekje met God Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen. God lachte breed. Dat is waar!, zei God. Jij bent ook het licht.

Nadere informatie

Dienstverleningsdocument Kantoor Peters

Dienstverleningsdocument Kantoor Peters WIE ZIJN WIJ Ons kantoor is gespecialiseerd in financiële diensten. Graag willen wij u laten zien wat onze werkwijze is. In onze werkwijze staat u als klant centraal. Uw persoonlijke situatie en uw persoonlijke

Nadere informatie

Algemene Voorwaarden Levensverzekeringen December

Algemene Voorwaarden Levensverzekeringen December Algemene Voorwaarden Levensverzekeringen ALG 11 CBA Klik op het hoofdstuk om er direct naar toe te gaan! Inhoud startpagina 16120019 16.12 Voorwaarden zijn rechten en plichten voor u en voor ons. Algemene

Nadere informatie

Dienstenwijzer. Financieel dienstverlener met vergunning Nationaal Regime MiFID Wet op het financieel toezicht Juli 2013 Versie 1.

Dienstenwijzer. Financieel dienstverlener met vergunning Nationaal Regime MiFID Wet op het financieel toezicht Juli 2013 Versie 1. Dienstenwijzer Financieel dienstverlener met vergunning Nationaal Regime MiFID Wet op het financieel toezicht Juli 2013 Versie 1.2 Op alle diensten die door Fundament worden geleverd, zijn de Algemene

Nadere informatie

Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier

Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier Vraag 1 Hoe heb je zielsliefde ontdekt, en ontdekte je zielsliefde het ook op dat moment? Ik ontmoette haar op mijn werk in de rookruimte. We konden

Nadere informatie

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Info Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Inhoud INHOUD 1. Waar gaat het over 3 2. Aanraken 4 3. Hoe noem jij dat? 5 4. Baas over

Nadere informatie

Dienstverleningsdocument

Dienstverleningsdocument Dienstverleningsdocument Ons kantoor is gespecialiseerd in financiële diensten. In onze werkwijze staat u als klant centraal. Uw persoonlijke situatie en wensen zijn onze leidraad. Graag willen wij u laten

Nadere informatie

U kunt rekenen op juridische hulp en advies. Met de Rechtsbijstandverzekering van Centraal Beheer Achmea

U kunt rekenen op juridische hulp en advies. Met de Rechtsbijstandverzekering van Centraal Beheer Achmea U kunt rekenen op juridische hulp en advies. Met de Rechtsbijstandverzekering van Centraal Beheer Achmea 1 Inhoud Als u er zelf niet uitkomt 3 Daarom kiest u voor onze Rechtsbijstandverzekering! 4 U kiest

Nadere informatie

U leert in deze les "om raad vragen". Als u niet weet wat u moet doen, kunt u iemand om raad vragen. U vraagt of iemand u kan helpen met advies.

U leert in deze les om raad vragen. Als u niet weet wat u moet doen, kunt u iemand om raad vragen. U vraagt of iemand u kan helpen met advies. OM RAAD VRAGEN les 3 spreken inleiding en doel U leert in deze les "om raad vragen". Als u niet weet wat u moet doen, kunt u iemand om raad vragen. U vraagt of iemand u kan helpen met advies. Het is belangrijk

Nadere informatie

Dienstenwijzer Kostons Assurantiën

Dienstenwijzer Kostons Assurantiën versie 1.1 particulier Dienstenwijzer Kostons Assurantiën Ons kantoor is gespecialiseerd in financiële diensten. Graag willen wij u laten zien hoe onze werkwijze is. In onze werkwijze staat u als klant

Nadere informatie

Administratie. Secretariële beroepen Bedrijfsadministratieve beroepen Commerciële beroepen

Administratie. Secretariële beroepen Bedrijfsadministratieve beroepen Commerciële beroepen Administratie Secretariële beroepen Bedrijfsadministratieve beroepen Commerciële beroepen Ben je behulpzaam? Vind je het leuk om met veel verschillende mensen om te gaan? Hou je ervan om teksten te verwerken?

Nadere informatie

Meten van mediawijsheid. Bijlage 6. Interview. terug naar meten van mediawijsheid

Meten van mediawijsheid. Bijlage 6. Interview. terug naar meten van mediawijsheid Meten van mediawijsheid Bijlage 6 Interview terug naar meten van mediawijsheid Bijlage 6: Het interview Individueel interview Uitleg interview Ik zal je uitleggen wat de bedoeling is vandaag. Ik ben heel

Nadere informatie

Klachteninstituut Financiële Dienstverlening (KiFiD)

Klachteninstituut Financiële Dienstverlening (KiFiD) Dienstenwijzer Geachte cliënt, De financiële dienstverleningsbranche hecht veel waarde aan de goede voorlichting op het gebied van verzekeringen, hypotheken etc. Daarnaast eist de Wet financiële dienstverlening

Nadere informatie

13 Acquisitietips. AngelCoaching. Coaching en training voor de creatieve sector www.angelcoaching.nl

13 Acquisitietips. AngelCoaching. Coaching en training voor de creatieve sector www.angelcoaching.nl 13 Acquisitietips AngelCoaching Coaching en training voor de creatieve sector Tip 1 Wat voor product/dienst ga je aanbieden? Maak een keuze, niemand kan alles! Tip 1 Veel ondernemers zijn gezegend met

Nadere informatie

Rapportage online marktonderzoek Wat maakt succes?

Rapportage online marktonderzoek Wat maakt succes? Rapportage online marktonderzoek Wat maakt succes? December 2007 / Januari 2008 Door: Marco Bouman, Impulse, Strategie & Marketing Februari 2008 2008 Marco Bouman, alle rechten voorbehouden Het is niet

Nadere informatie

Prima Advies. Lidmaatschappen en Registraties Ons kantoor is bij verschillende organisaties geregistreerd:

Prima Advies. Lidmaatschappen en Registraties Ons kantoor is bij verschillende organisaties geregistreerd: DIENSTENWIJZER Prima Advies Ons kantoor is gespecialiseerd in financiële diensten. In onze werkwijze staat u als klant centraal. Graag willen wij u laten zien hoe onze aanpak hierbij is. In deze dienstenwijzer

Nadere informatie

Past een variabele rente bij u? Wel of niet doen...

Past een variabele rente bij u? Wel of niet doen... Past een variabele rente bij u? Wel of niet doen... 1 Inhoud De juiste keuze maken. 3 Vast en variabel. 4 Goed om even te weten. 6 2 De juiste keuze maken. U betaalt graag de laagste rente voor uw hypotheek.

Nadere informatie

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg Pasen met peuters en kleuters Beertje Jojo is weg Thema Maria is verdrietig, haar beste Vriend is er niet meer. Wat is Maria blij als ze Jezus weer ziet. Hij is opgestaan uit de dood! Wat heb je nodig?

Nadere informatie

Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken. van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt

Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken. van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt orthodontist Daniël van der Meulen samen met veertien assistentes intensief

Nadere informatie

ToekomstPlan/StudiePlan

ToekomstPlan/StudiePlan ToekomstPlan/StudiePlan 1311 Toelichting op de belangrijkste voorwaarden Het doel van dit document is om u in hoofdlijnen uit te leggen hoe uw product werkt. In uw geval kunnen sommige voorwaarden niet

Nadere informatie

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd.

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd. Voorwoord In dit boek staan interviews van nieuwkomers over hun leven in Nederland. Ik geef al twintig jaar les aan nieuwkomers. Al deze mensen hebben prachtige verhalen te vertellen. Dus wie moest ik

Nadere informatie