Duurzaamheidprogramma en Milieuprogramma voor 2011 Gemeente Bloemendaal

Transcriptie

1 Duurzaamheidprogramma en Milieuprogramma voor 2011 Gemeente Bloemendaal Datum : november 2010 Auteur : H.P. Kranendonk Reg.nr :

2 Inhoudsopgave 1. INLEIDING DUURZAAMHEID (SUBPRODUCT 8.1) Inleiding Klimaat en energie Duurzame (ver)bouw Mobiliteit Duurzaam bedrijfsleven en horeca Sport en Cultuur Duurzaam gedrag Samenvatting besteding werkbudget Lokale milieuagenda OVERIG MILIEUBELEID (SUBPRODUCT 8.1) Algemene onderwerpen Beleidsadvisering algemeen Milieuverslag en programma Milieuraad Portefeuillehoudersoverleg Natuur, Milieu en Water Vervuilde woningen Samenwerking met de Milieudienst IJmond Luchtkwaliteit en geluid Luchtkwaliteit Omgevingslawaai Overige geluidtaken Bodembeleidstaken ISV bodemprogramma Bodemonderzoeken en saneringen Verstrekken van bodeminformatie en sanering olietanks Grondverzet Opsporing en opruimen explosieven MILIEUVERGUNNINGEN EN MELDINGEN (SUBPRODUCT 8.2) De Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) Milieuvergunningen en meldingen MILIEUHANDHAVING (SUBPRODUCT 8.3) Inleiding, kader Controle/handhavingprogramma Milieuklachten Bijlagen Bijlage 1: Werkprogramma Milieudienst IJmond voor Bloemendaal

3 1. INLEIDING Dit document geeft een overzicht van de geplande activiteiten op het gebied van duurzaamheid alsmede van de overige geplande milieutaken in Duurzaamheidprogramma Door zowel de gemeenteraad als het college van burgemeester en wethouders is duurzaamheid aangewezen als speerpunt van beleid. In de in september 2010 vastgestelde duurzaamheidvisie Bloemendaal duurzaam pronkstuk van Zuid- Kennemerland (reg.nr ) wordt duurzaamheid in Bloemendaal gedefinieerd als: Duurzaamheid is het minimaliseren van de Bloemendaalse voetafdruk. Niet alleen op energie- en materiaalgebruik, maar ook op ecologisch vlak. Op sociaal gebied wil de gemeente Bloemendaal een bijdrage leveren door een leefomgeving te creëren waar mensen graag wonen, werken, recreëren en verblijven. Duurzaamheid biedt kansen voor de economie in de gemeente. De gemeente Bloemendaal fungeert als aanjager en inspirator achter verduurzaming van de gemeente als geheel. De geplande activiteiten met betrekking tot het speerpunt duurzaamheid zijn opgenomen in hoofdstuk 2. Hoofdstuk 2 kan hiermee beschouwd worden als het gemeentelijk duurzaamheidprogramma voor 2011, zoals voorheen beschreven in de Lokale milieuagenda. Milieuprogramma Op grond van artikel 4.20 van de Wet milieubeheer Wm) dient de gemeente jaarlijks een gemeentelijk milieuprogramma op te stellen. Het programma dient minimaal de programmering van de wettelijke taken te bevatten en een overzicht te geven van de financiële gevolgen van de uitvoering van deze taken. Het programma wordt, conform artikel 4.20 van de Wet milieubeheer, door de gemeenteraad vastgesteld, en na vaststelling aan gedeputeerde staten en de VROM-inspecteur gezonden: Artikel 4.20 Wet milieubeheer 1. De gemeenteraad stelt jaarlijks voor een daarbij vast te stellen periode een gemeentelijk milieuprogramma vast. 2. Het programma bevat ten minste: a. een programma van door het gemeentebestuur in de betrokken periode te verrichten activiteiten ter uitvoering van de bij wettelijk voorschrift met het oog op de bescherming van het milieu aan het gemeentebestuur opgedragen taken; b. een overzicht van de financiële gevolgen van de onder a bedoelde activiteiten. Artikel 4.21 Wet milieubeheer 1. Het gemeentelijk milieuprogramma wordt voorbereid door burgemeester en wethouders. Burgemeester en wethouders leggen het ontwerp van het programma bij het ontwerp van de begroting voor aan de gemeenteraad. 2. Artikel 4.17, derde lid is van overeenkomstige toepassing. 3. Zodra het gemeentelijk milieuprogramma is vastgesteld, doen burgemeester en wethouders hiervan mededeling door toezending van het programma aan gedeputeerde staten en aan de inspecteur. 4. Burgemeester en wethouders maken de vaststelling bekend in één of meer dag- of nieuwsbladen die in de gemeente verspreid worden. Hierbij geven zij aan op welke wijze kennis kan worden gekregen van de inhoud van het programma. De wettelijke taken behelzen vooral de (milieu)vergunningverlening en de handhaving van de milieuregelgeving. Deze onderwerpen zijn opgenomen in hoofdstuk 4, respectievelijk 5. Hoofdstuk 3 geeft, na de milieutaken op het gebied van duurzaamheid van hoofdstuk 2, een overzicht van de overige milieuonderwerpen, zoals luchtkwaliteit, geluid en bodem.

4 2. DUURZAAMHEID (SUBPRODUCT 8.1) 2..1 Inleiding Dit hoofdstuk moet gezien worden als de voortzetting en verdere uitwerking van de voormalige Lokale milieuagenda 2010 (reg.nr ). Het geeft inzicht in de geplande activiteiten met betrekking tot duurzaamheid, energiebesparing en klimaatbeleid. Door zowel de gemeenteraad als het college van burgemeester en wethouders is duurzaamheid aangewezen als speerpunt van beleid. In 2010 heeft het college daarom opdracht gegeven tot het ontwikkelen van een duurzaamheidvisie en het uitwerken van een actieprogramma. Het visiedocument Bloemendaal duurzaam pronkstuk van Zuid- Kennemerland en het actieprogramma zijn opgenomen in het beleidsdocument Speerpunt duurzaamheid (reg.nr ). De duurzaamheidvisie is geen vaststaand beleidstuk, maar moet gezien worden als een leidraad naar 2030, een wenkend perspectief. In de visie wordt duurzaamheid in Bloemendaal gedefinieerd als: Duurzaamheid is het minimaliseren van de Bloemendaalse voetafdruk. Niet alleen op energie- en materiaalgebruik, maar ook op ecologisch vlak. Op sociaal gebied wil de gemeente Bloemendaal een bijdrage leveren door een leefomgeving te creëren waar mensen graag wonen, werken, recreëren en verblijven. Duurzaamheid biedt kansen voor de economie in de gemeente. De gemeente Bloemendaal fungeert als aanjager en inspirator achter verduurzaming van de gemeente als geheel. De voor 2011 geplande acties zijn opgenomen in dit hoofdstuk van het milieuprogramma. De acties zijn geclusterd naar de thema s zoals deze zijn gedefinieerd in het beleidsdocument Speerpunt duurzaamheid : Klimaat en energie, Duurzame (ver)bouw, Mobiliteit, Duurzaam bedrijfsleven en horeca, Sport en Cultuur en Duurzaam gedrag Klimaat en energie Actiepunten: Subsidieregeling duurzame energie non-profitorganisaties Gemeente geeft zelf het goede voorbeeld: voetafdruk gemeentelijke organisatie inclusief gebouwen en woningen Openbare verlichting Afvalinzameling/reiniging Waterbeleid Subsidieregeling duurzame energie non-profitorganisaties In 2009 heeft de gemeenteraad de Subsidieverordening duurzame energie nonprofitorganisaties 2009 vastgesteld. Op grond van deze regeling kunnen non-profit instellingen, zoals scholen en sportverenigingen, een beroep doen op een gemeentelijke bijdrage in de kosten voor het toepassen van bepaalde duurzame energietechnieken. De technieken die voor vergoeding in aanmerking komen worden in bijlage 1 bij de regeling genoemd. De subsidie is 50 % van de aanschafkosten tot een maximum van 2

5 5.000,-- per jaar per non-profit instelling. De raad heeft voor de uitvoering van de verordening een budget beschikbaar gesteld van ,-- onder het motto van op = op. Op dit moment zijn pas twee aanvragen voor subsidie ontvangen (BSV en HC Bloemendaal). Voetafdruk gemeentelijke organisatie In 2009 is door het bureau Climate Partners de CO 2 voetafdruk van de gemeentelijke organisatie voor het peiljaar 2008 berekend. Hierbij is gekeken naar de bedrijfsvoering van de gehele gemeentelijke organisatie inclusief muziekschool, openbare verlichting, pompen en gemalen. Op grond van de rapportage van deze berekening bedroeg de CO 2 - voetafdruk van de gemeentelijke organisatie in ton CO 2 -equivalenten. Op 1 januari 2010 is de gemeente voor 100% overgestapt op groene stroom. Hierdoor wordt de CO 2 -voetafdruk gereduceerd tot ca. 580 ton CO 2. (bron: Rapportage CO 2 voetafdruk gemeentelijke organisatie 2008 door Climate Partners; reg.nr ). In het collegeprogramma is onder meer de doelstelling opgenomen 3% energie te besparen per jaar. Hiermee wil het college in 2012 de CO 2 -uitstoot van de gemeentelijke organisatie hebben verminderd tot maximaal 550 ton en de resterende uitstoot compenseren zodat de gemeentelijke organisatie zichzelf klimaatneutraal mag noemen. Gebouwen bestuursdienst In 2007 en 2008 zijn energiebesparingonderzoeken uitgevoerd voor de gebouwen aan de Brouwerkolk en het gemeentehuis in Overveen. Rendabele energiebesparende maatregelen zijn ter plaatse van beide locaties uitgevoerd. Verder worden de bedrijfsenergieplannen van de gebouwen in Overveen geactualiseerd en uitgevoerd. Het uitvoeren van eventuele aanvullende maatregelen wordt afhankelijk gesteld van de genomen keuze in de centrale huisvesting en de termijn waarop deze wordt gerealiseerd. Dit betekent dat de kosten moeten opwegen tegen de korte termijn (tot 2013) besparingen. Het gemeentebestuur streeft naar een centrale gemeentelijke huisvesting ter plaatse van het huidige gemeentehuis in Overveen. De gemeenteraad heeft op 1 juli 2010 besloten hierbij te streven naar een duurzaamheidniveau van GPR 8. (raadsbesluit van 1 juli 2010; reg.nr ). Voor een uitgebreide toelichting op de duurzaamheidaspecten voor de centrale huisvesting wordt verwezen naar paragraaf 2..3 Duurzame (ver)bouw. Gemeentewoningen In 2008 zijn Energie Prestatie Adviezen opgesteld voor de gemeentewoningen (huurwoningen in eigendom van de gemeente). Hiermee is de energetische kwaliteit van de woningen beoordeeld en zijn de energielabels van de woningen bepaald. Uit de onderzoeken blijkt dat de energetische kwaliteit van de gemeentewoningen zeer matig tot slecht is. De energielabels van de woningen variëren van E tot G. Op grond van, nog door voorgaande colleges vastgestelde vervangingsbeleid, wordt bij onderhoud aan de gemeentewoningen op basis van 1 op 1 vervangen. Dit betekent dat er in principe geen energiebesparende maatregelen worden aangebracht bij onderhoud of renovatie. Het vervangen van een c.v.-ketel is hierop een uitzondering. Bij vervanging van een c.v.-ketel wordt een HR-ketel geplaatst als dat fysiek mogelijk is. 3

6 Het gemeentebestuur wil investeren in een verbetering van de energetische kwaliteit van de gemeentelijke huurwoningen. Initiatieven van huurders worden afgewacht en zullen alleen worden uitgevoerd als dit in de huurprijs wordt verrekend. Openbare verlichting In 2011 wordt een nieuw beleidsplan voor de openbare verlichting door de gemeenteraad vastgesteld. Het team Civiele Techniek en Verkeer bereidt dit voor. In het beleidsplan worden doelstellingen ten aanzien van energiebesparing opgenomen. Thans wordt in kaart gebracht welke besparingen haalbaar zijn en op welke termijn. De advieskosten energiebesparing worden deels vergoed door de provincie Noord-Holland. Afvalinzameling/reiniging Het afvalbeleidsplan is op 16 februari 2010 door B&W vastgesteld en voor inspraak naar de raad gestuurd ( ). Het beleidsplan is gericht op het collegeprogramma dus het aspect duurzaam is daar volledig in meegenomen. Voor het plan zijn uitgangspunten zoals ketenbeleid (de milieupreventie zo vroeg als mogelijk is in de productieketen neerleggen) en cradle-to-cradle de basis. De nadruk van het afvalbeleid ligt op bevordering van afvalscheiding en dienstverlening op maat. In verband met de harmonisatie van de afvalinzameling vanwege de fusie met Bennebroek zijn vier scenario s van inzameling uitgewerkt. Over het nieuwe afvalbeleid en de vier scenario s zijn de bewoners in juni 2010 gevraagd hun voorkeur aan te geven voor één van de scenario s. De mening van de bewoners willen wij zwaar laten meewegen in onze uiteindelijke keuze en advies aan de gemeenteraad. Onze voorstellen willen wij in het voorjaar van 2011 voorleggen aan de gemeenteraad. De Meerlanden bouwt op dit moment een vergistinginstallatie voor gft-afval. Deze is april 2011 klaar. Het gft-afval van Bloemendaal wordt vanaf aangeleverd bij de vergistinginstallatie van de Meerlanden. Dat betekent dat het gft-afval van Bloemendaal binnenkort wordt vergist. Bij de vergisting van gft-afval komt groengas, groene CO2 én compost vrij. Het groengas wordt gebruikt om de inzamelwagens van Meerlanden klimaatneutraal op groengas te laten rijden en wordt verder geleverd aan derden en aan het aardgasnet. Het CO2 wordt geleverd aan de lokale tuinbouwbedrijven. Ook de bij de compostering vrijkomende warmte wordt geleverd aan de lokale tuinbouwbedrijven ten behoeve van de verwarming van de kassen. De kringloop van het gft-afval is hierdoor grotendeels gesloten en levert een hoog energierendement op. Wij willen in gesprek gaan met de beheerders van de grote landgoederen in de gemeente over de mogelijkheden tot het opwekken van duurzame energie uit het houtafval van de landgoederen. Gedacht kan worden aan het (centraal?) opslaan en bewerken tot houtpellets als brandstof voor houtgestooktecv-ketels. Een verdergaande optie vormt het gezamenlijk onderzoeken van de mogelijkheid tot hoog rendement houtvergassing en biogas. Wij sluiten niet uit dat dit op termijn kan leiden tot het gezamenlijk oprichten van een duurzaam decentraal energiebedrijf. Waterbeleid Het gemeenschappelijke waterbeleid van de gemeente Bloemendaal en het hoogheemraadschap van Rijnland is vastgelegd in het Waterplan Bloemendaal. Het waterplan geeft de richting voor een duurzame omgang met water. Enkele projecten uit het waterplan zijn de afgelopen jaren verder uitgewerkt en zijn of worden momenteel uitgevoerd, zoals de optimalisatie van drainagesystemen, het afkoppelen van regenwater van de riolering en de aanleg van natuurvriendelijke oevers. In onderstaande tabel geeft 4

7 het team CTV een overzicht van de waterprojecten met duurzaamheidkarakter die gepland staan voor Actiepunten Klimaat en energie Doelstellingen/kengetallen Raming kosten Raming uren 1 keer per kwartaal in weekblad maatschappelijke instellingen wijzen op bestaande subsidiemogelijkheden op het gebied van duurzame energie en energiebesparing en de Energie Investerings Aftrek Uitvoeren subsidieregeling non-profit Inkopen groen gas vanaf 1 februari 2011 (bij positief besluit gemeenteraad) Uitvoeren rendabele energiebesparende maatregelen (gemeentelijke gebouwen) Beleidsplan openbare verlichting Levering GFT afval Bloemendaal aan vergistinginstallatiemeerlanden Voorstellen nieuw inzamelbeleid Overleg starten met landgoedbeheerders over energiewinning uit houtafval Uitvoering inrichting duinrel Schaepmanlaan e.o. Drainage HWA Schaepmanlaan e.o. Duinrel fase 2 Afkoppelen regenwater van de riolering (doorlopend; lift mee met renovatie) Opstellen afkoppelbeleid/ afkoppelsubsidie particulieren Aanleg BBB en vervanging riool Kastanjelaan en Leidsevaart Door herhaald wijzen op subsidiemogelijkheden bevorderen van het aantal aanvragen en hiermee het toepassen van maatregelen Behandeling 8 subsidieverzoeken door non-profit organisaties Verkleinen van de CO2- voetafdruk van de gemeentelijke organisatie Verkleinen van de CO2- voetafdruk van de gemeentelijke organisatie door middel van reduceren energiegebruik (3% per jaar) Vermindering van het elektriciteitsgebruik met 3% per jaar Vanaf 1 januari 2011; Afval is grondstof geworden Vaststelling door raad in voorjaar 2011 Een eerste overleg in het voorjaar van 2010 Hoofddoel is grondwateroverlast tegen gaan en duinrel in ere herstellen en levensvatbaar maken. Opheffen pompen (diepdrainage en horizontale drainage). Tevens afvoer van drainagewater en afvoer duinrel via HWA naar opp. water. Dit alles resulteert in besparing op onderhoud en besparing op stroom- en telefoonkosten (telemetrie pompen) door de aanleg van een robuust systeem (vrij verval) waarbij geen pompen meer nodig zijn. Het afkoppelen van regenwater van het riool. Het opstellen van afkoppelbeleid om particulieren te stimuleren af te koppelen en daaraan een subsidie te verbinden. De aanleg van een bergbezinkbassin en het vervangen van de riolering waarbij ook al het regenwater wordt afgekoppeld van de riolering *) extra ten opzichte van normaal grijs aardgas Stichting Rijk pm 16 pm Projectkosten totaal: Team CTV Team reiniging pm 40 pm pm; HH Rijnland draagt bij via waterplan. pm Projectkosten totaal: *) Restant van budget op , na aftrek reserveringen voor ontvangen subsidieaanvragen Team CTV Team CTV Team CTV Team CTV Team CTV 5

8 2..3 Duurzame (ver)bouw Actiepunten: Subsidieregeling duurzame energietechnieken bestaande woningen digitaal bespaarloket BespaarDaar.nl De gemeente geeft zelf het goede voorbeeld: nieuwe gemeentelijke huisvesting Energiemaatregelen basisscholen Projecten duurzaam bouwen Maken prestatieafspraken met de woningbouwverenigingen Subsidieregeling duurzame energietechnieken bestaande woningen In september 2010 stelde de gemeenteraad de subsidieverordening duurzame energie Bloemendaal vast. Deze subsidieverordening combineert een bestaande subsidieregeling van de provincie Noord-Holland voor particulieren met een nieuwe gemeentelijke verordening voor particulieren. Het gecombineerde subsidiebudget bedraagt ,- ; 9.050,- als provinciale bijdrage voor 2010 en als gemeentelijke bijdrage vanuit het werkbudget lokale milieuagenda. De voorwaarden waaronder subsidie wordt verstrekt aan particulieren zijn in een aparte beleidsregeling opgenomen. In een bijlage bij de regeling (de duurzame energielijst 2010-woningbouw) staat aangegeven welke maatregelen voor subsidie in aanmerking komen eb voor hoeveel. Op de lijst staan naast bouwkundige isolatiemaatregelen, zoals dak-, vloer-,gevelisolatie en HR++glas, vermeld, maar ook diverse installatietechnische maatregelen, zoals warmtepompen, houtgestooktecv-ketels, zonneboilers, zonnepanelen en kleinschalige windenergie. De eind 2010 nog niet uitgekeerde subsidiegelden willen wij als verplichting overhevelen naar In 2011 doen wij opnieuw een aanvraag voor provinciale subsidie bij GS (uitgaande van voortzetting van de provinciale subsidieregeling, hetgeen overigens nog niet zeker is). Vooralsnog gaan wij er van uit dat GS voor 2011 opnieuw een bedrag van ongeveer beschikbaar zal stellen. Afhankelijk van het gebruik door particulieren van de regeling zullen wij bezien of wij de subsidiepot verder aanvullen met een gemeentelijke dotatie vanuit het werkbudget Lokale milieuagenda. Vooralsnog ramen wij een gemeentelijke bijdrage van Ook het Rijk kent diverse subsidieregelingen. Sommige hiervan hebben echter een zeer tijdelijk karakter. Het team Milieu probeert voortdurend op de hoogte te blijven van de landelijke subsidiemogelijkheden en de informatie hierover op de gemeentelijke website zo actueel mogelijk te houden. Digitaal bespaarloket BespaarDaar.nl Deelname aan het digitaal bespaarloket BespaarDaar.nl wordt in 2011 voortgezet. Middels dit loket kunnen particuliere huiseigenaren specifieke advisering voor hun woning krijgen ten aanzien van energiebesparingsmaatregelen. Nieuwe gemeentelijke huisvesting Naast Duurzaamheid heeft ons college ook Dienstverlening aangewezen als speerpunt voor de collegeperiode In het kader van het speerpunt Dienstverlening wil het college de gemeentelijke organisatie beter toegankelijk maken door een adequate 6

9 huisvesting in één publiekscentrum ter plaatse van het huidige gemeentehuis in Overveen. De huisvesting van de buitendienst en de milieustraat op de gemeentewerf aan de Brouwerskolkweg blijft hierbij buiten beschouwing. Op 25 juni 2009 heeft de raad ingestemd met de projectopdracht centrale huisvesting. In het kader van de projectopdracht zijn de nodige onderzoeken uitgevoerd. Ten aanzien van duurzaamheid heeft de Milieudienst IJmond geadviseerd. De projectopdracht is in 2010 afgerond. Op 1 juli 2010 zijn de resultaten van deze opdracht voorgelegd aan de gemeenteraad (reg.nr ). De gemeenteraad heeft hierop besloten het college opdracht te geven om de centrale huisvesting verder uit te werken en heeft een aantal kaders gesteld voor de verdere uitwerking van het programma van eisen en het ontwerp van de centrale huisvesting. Ten aanzien van het kader duurzaamheid is de volgende tekst opgenomen in het raadsvoorstel: Uit de onderzoeken blijkt dat een grondige renovatie van het bestaande gemeentehuis - en uitbreiding ervan waar nodig - grote kansen biedt om een milieuvriendelijker gemeentehuis te realiseren door duurzaam te bouwen. Tezamen met het afstoten van de overige locaties wordt winst gehaald in duurzaamheid. Uit de scenarioanalyse blijkt dat er diverse ambitieniveaus kunnen worden nagestreefd. Hiervoor is de Gemeentelijke Prestatie Richtlijn voor de duurzaamheid van gebouwen leidend. GPR 6 is minimaal (bouwbesluitnorm), terwijl GPR 10 een maximaal duurzaam en energieneutraal gemeentehuis geeft. Er is dus een onderscheid in het na te streven ambitieniveau voor de uitwerking van de centrale huisvesting. Een hoger niveau in duurzaamheid vraagt, zoals aangegeven, een hoger niveau van investering. Het gaat om de keuze tussen: een minimale ambitie (GPR 6), of een ambitie voor een energiezuinig gemeentehuis (GPR 8), of een ambitie voor een energieneutraal gemeentehuis (GPR 10). De ambitieniveaus en investeringen zijn voor de scenario s uitgewerkt in de scenarioanalyse. Als overheidsorganisatie heeft de gemeente een belangrijke voorbeeldrol op het gebied van duurzaamheid. Het is een speerpunt van ons collegeprogramma. Ook bij nieuwe huisvesting van de gemeentelijke organisatie dienen we te streven naar een optimaal gebruik van duurzaam bouwen, voor zover de mogelijkheden passen bij het renoveren van het bestaande gebouw. Het is mogelijk om bij renovatie maatregelen te treffen om een duurzaamheidniveau van GPR 8 of GPR 10 te bereiken. GPR 10 vraagt extra investeringen, bovenop de investeringen ten behoeve van GPR 8.. Wij stellen u voor om als kader te stellen te streven naar een energiezuinig gebouw met een duurzaamheidniveau van GPR 8. In de toekomst kunnen dan nog de separate investeringen worden gepleegd om een compleet energieneutraal gebouw (GPR 10) te realiseren. Conform dit advies heeft de raad op 1 juli 2010 besloten te streven naar een energiezuinig gebouw met een duurzaamheidniveau van GPR 8. Een duurzaamheidniveau GPR 8 komt neer op een energielabel A. Ter vergelijking: het huidige gemeentehuis heeft energielabel F. Om dit te halen is het nodig om diverse duurzame maatregelen, zoals warmte-koude opslag in de bodem, in te zetten. Bij de uitwerking van de plannen voor de gemeentelijke huisvesting blijft de milieudienst IJmond betrokken met betrekking tot de duurzaamheidaspecten van de varianten. 7

10 Energiemaatregelen basisscholen In december 2009 heeft het college besloten een subsidieaanvraag in te dienen in het kader van de rijkssubsidieregeling Verbetering binnenklimaat en energiemaatregelen basisscholen. Subsidie is gevraagd voor het vervangen van enkel glas door dubbel glas bij 14 van de 17 basisscholen. De projectkosten worden geraamd op maximaal De aanvraag is door het Rijk gehonoreerd, toegekend is een bedrag van , slechts te besteden aan het aanbrengen van glas (dus niet aan bijv. aanpassing van kozijnen). Het college heeft in september 2010 besloten: - het te besteden bedrag voor verbetering van het binnenmilieu van basisscholen tot te verlagen (dit omdat we het risico lopen dat 85% van de rijkssubsidie wordt teruggevorderd); - het te besteden bedrag pondspondsgewijs over de scholen te verdelen; - de scholen de mogelijkheid te geven zelf te kiezen uit alle in de per school opgestelde Energie en Binnenmilieu Adviezen en hen de vrijheid te geven de voorzieningen desgewenst bij 1 school te realiseren (met andere woorden, het gaat niet alleen meer om dubbele beglazing) De voorzieningen dienen 1 september 2011 te zijn aangebracht. Er is een brief gezonden naar de VNG waarin de VNG wordt gevraagd bij het Rijk aan te dringen op ruimere bestedingsmogelijkheden van de rijkssubsidie. Hierop is nog geen reactie ontvangen. Projecten duurzaam bouwen Duurzaam Bouwen (dubo) is afgeleid van het begrip Duurzame Ontwikkeling. Het is op een zodanige manier (ver)bouwen, dat aan de huidige vraag voldaan wordt zonder dat de mogelijkheden van andere volken en toekomstige generaties worden beperkt. Door Duurzaam Bouwen (dubo) ontstaan zo weinig mogelijk milieuproblemen bij de bouw, tijdens het gebruik en de eventuele sloop van de gebouwde omgeving. Het gemeentelijk beleid voor dubo wordt in 2010 geactualiseerd. Raadsbehandeling vindt plaats in het voorjaar van De collegedoelstellingen zoals een ten opzichte van de wettelijke norm met 10% verscherpte EPN zijn hierin meegenomen. Bij de opstelling van het beleidskader wordt nauw samengewerkt met de dubospecialisten van de Milieudienst IJmond. Bij relevante bouwprojecten adviseert het team Milieu en of de specialisten van de Milieudienst IJmond, over aspecten van duurzaam bouwen. Uitgangspunt vormt hierbij minimaal het ambitieniveau uit het gemeentelijk dubo-beleid. Maar Duurzaam bouwen blijft maatwerk en waar mogelijk wordt gestreefd naar hogere doelstellingen. De gemeentelijke ambities op het gebied van energiebesparing en duurzaamheid worden tevens opgenomen in de gemeentelijke woonvisie en in nieuwe bestemmingsplannen. Project Bouwtransparant In de bouwwetgeving worden eisen aan de energieprestatienorm van een gebouw gesteld. Omdat uit een landelijk onderzoek van VROM bleek dat 25 % van de nieuwbouwwoningen niet aan de energiepresatie norm voldeed heeft het provinciale CO2-servicepunt het project bouwtransparant opgezet. In dit project worden voorafgaande aan de bouw instructiebijeenkomsten voor bouwers, ontwikkelaars en inspecteurs georganiseerd. Via een rekenprogramma wordt de (theoretische) EPC door de bouwinspecteur gecontroleerd waarna vlak voor oplevering van de woning deze EPN 8

11 bij de woning (in de praktijk) uitgebreid wordt getoetst door externe deskundigen. Bij deze toetsing worden infraroodopnames gemaakt, en worden kierdichtheid-, lucht- en geluidmetingen gedaan. Dit project heeft een leerdoel en dient om ervaring op te doen. De gemeente Bloemendaal doet in 2011 met twee nieuwbouwwoningen mee aan dit project. Op termijn dient op grond van de aangegane verplichting in het kader van de SLOK-regeling bij minimaal 40% van de nieuwbouwwoningen toezicht uitgevoerd te worden op de EPN op de bouwplaats. Bezien wordt of de aanpak van Bouwtransparant (eventueel in aangepaste vorm) ook geschikt is voor de bestaande bouw. Project infrarood dakenscan In navolging van Bloemendaal wordt ook in Heemstede (ambtelijk) gewerkt aan het opstellen van een duurzaamheidvisie/programma. In Heemstede wordt gedacht aan het laten maken van infrarood luchtfoto s van de bebouwde kom, een zogenaamde dakscan. Deze foto s wil Heemstede gebruiken als een nulmeting en inzetten als communicatiemiddel richting haar burgers en bedrijfsleven. Het plan is verder nog niet uitgewerkt. Naar verwachting wordt het duurzaamheidprogramma in december 2010 voorgelegd aan het bestuur. Wij volgens de ontwikkeling in Heemstede met belangstelling, maar wachten vooralsnog de beslissing van het gemeentebestuur van Heemstede af. Wij overwegen om bij een positief besluit in Heemstede hierbij aan te haken, maar laten bij onze overwegingen nadrukkelijk het kostenplaatje een rol spelen. Pilotproject Duurzaam Vogelenzang. In Vogelenzang wordt met verschillende partijen het voorbeeldproject Dorpshuis Vogelenzang e.o (duurzaam Vogelenzang) uitgewerkt. De eigenaren en gebruikers van het dorpshuis, de sportverenigingen, de basisscholen en de woningbouwvereniging Brederode willen verschillende duurzame energie-technieken toepassen en gezamenlijk benutten. De technische en economische haalbaarheid van een aantal van deze technieken is onderzocht. De woningbouwvereniging Brederode heeft inmiddels besloten warmte en koude opslag in de bodem toe te gaan passen voor de 37 seniorenwoningen aan de Teylingerweg. Aantakken van andere partijen is mogelijk. Maken prestatieafspraken met de woningbouwverenigingen Zoals hierboven al is gezegd participeert de woningbouwvereniging Brederode actief in het pilotproject Duurzaam Vogelenzang. Bij nieuwbouw van huurwoningen committeert het bestuur van de woningbouwvereniging Brederode zich al aan het streven van de gemeente tot een verscherpte EPN norm. Met betrekking tot de bestaande huurwoningen willen wij met de besturen van de woningbouwverenigingen Brederode en Pré Wonen in gesprek gaan over het maken van prestatieafspraken. 9

12 Actiepunten duurzame (ver)bouw Doelstellingen/kengetallen Raming kosten Raming uren Voorlichting geven over de subsidieregelingen (zie ook 2.2) Aanvragen provinciale d.e.-subsidie 2011 voor eigenaren/bewoners Verantwoording aan GS over d.e.- subsidie 2010 Te ontvangen aanvragen voor subsidie door particulieren (ca. 20 stuks) en non-profit (8 stuks) - 40 Toekenning subsidie door GS - 8 GS stemt in met besteding subsidies - 8 Actualiseren duurzame energielijst Vaststelling door college - 8 Uitvoeren subsidieregeling voor particulieren Deelname aan provinciaal digitaal loket Bespaar Daar Advisering m.b.t. duurzame maatregelen centrale huisvesting Besteding budget verbetering binnenmilieu basisscholen Uitvoeren beleid duurzaam bouwen Deelname aan het project Bouwtransparant. Duurzaam Vogelenzang: - deelname in projectgroep (secretariaat) - gemeentelijke bijdrage in de kosten van de-technieken In gesprek gaan met de woningbouwverenigingen Brederode en PréWonen over het maken van prestatieafspraken bestaande huurwoningen Behandeling circa 20 subsidieverzoeken door particulieren 100 particulieren voeren hun woning in BespaarDaar in, leidend tot het uitvoeren van 20 maatregelen Het doel is een centrale huisvesting met een GPR score 8 Verbetering van het binnenklimaat en terugdringing energiegebruik Bewaken en promoten gemeentelijk ambitieniveau dubo bij 20 bouwplannen Bij 2 nieuwbouwwoningen en 5 bestaande woningen Het realiseren van een voorbeeldproject met zo veel mogelijk duurzame energie toepassingen Verbetering van de energetische kwaliteit van de bestaande huurwoningen Gemeente: Provincie: ± (budget Onderwijs) (uit SLOKgelden) - Milieudienst IJmond Team Samenleving p.m

13 2..4 Mobiliteit Actiepunten: Verkeersbeleid De gemeente geeft zelf het goede voorbeeld : gemeentelijke voertuigen en stimuleren gebruik fiets door ambtenaren Verkeersbeleid In samenspraak met de winkeliersvereniging gaat de gemeente het fietsen naar de winkels stimuleren. In Overveen zijn in 2010 stimulerende maatregelen genomen (o.a. nieuwe fietsenrekken) en voor Bloemendaal wordt in 2011 een uitgebreider plan gemaakt/uitgevoerd. Samen met de gemeenten Zandvoort en Haarlemmermeer, alsmede met het Nationale Park Zuid Kennemerpark wordt een nieuwe fietsroute door de AWD naar het strand uitgewerkt. De gemeente Amsterdam is in 2010 akkoord gegaan met dit voornemen. Voor de strandpaviljoens bemiddelt de gemeente bij de provincie en Connexxion om de pachters te faciliteren bij het inhuren van touringcars om feestpubliek s avonds af te voeren naar NS Zandvoort. Inmiddels rijdt er een strandbus van de ondernemers bij grote evenementen en een extra strandbus van Connexxion. Op basis van de ervaringen uit 2010 wordt dit (succesvolle) beleid voortgezet in Er wordt onderzocht hoe het parkeerterrein Het Wed aan de Zeeweg kan gaan fungeren als P+R om automobilisten op weg naar het strand te laten overstappen op huurfietsen of op de bus. Een en ander zal mede afhangen van de bezuinigingen bij de provincie. Het verwijderen van het fietspad naar het Kattendel vinden wij geen goede maatregel voor het recreatieverkeer naar het strand. Wij willen in overleg met het PWN het fietspad behouden of hiervoor een alternatief ontwikkelen. In 2011 doen wij onderzoek naar de installatie van oplaadpunten (E-laadpunten) voor elektrische auto s en naar de wenselijkheid/mogelijkheden van automaten voor het opladen van elektrische fietsen. Ter verdere stimulering van elektrisch rijden denken wij aan een mogelijke differentiatie van het parkeerbeleid bij de winkels en het strand. Gemeentelijke voertuigen Bij de vervanging van gemeentelijke voertuigen wordt nadrukkelijk rekening gehouden met de milieubelasting (emissie naar de lucht, zuinigheid) van de nieuwe voertuigen. In 2008 is een beslisboom door het college vastgesteld; deze wordt in voorkomende gevallen gevolgd. De meerkosten voor schone voertuigen worden gedeeltelijk bekostigd uit het werkbudget lokale milieuagenda indien het budget van de vakafdeling hierin nog niet geheel voorziet. Wij gaan bekijken of het tankstation op de gemeentewerf vervangen kan worden door een elektrisch laadpunt en een aardgas vulinstallatie. Tevens bezien wij of een combinatie met het gebruik van GreenWheels mogelijk is. 11

14 Stimuleren ambtenaren gebruik fiets Om het autogebruik van de medewerkers terug te dringen wordt de deelname aan de Fiets naar je werk-campagne (= fietsen scoort) in 2011 voortgezet. Actiepunten Mobiliteit Doelstellingen/kengetallen Raming kosten Raming uren Plaatsen nieuwe fietsenrekken in winkelstraten en bij stations Bloemendaal en Overveen Uitwerken nieuwe fietsroute door AWD Ondersteunen strandpaviljoens door bemiddeling in vervoer feestgangers strand (blijvende actie) Onderzoek naar P+R functie / fietsoverstap bij Het Wed Samen met PWN het fietspad naar het Kattendel behouden of een alternatief ontwikkelen hiervoor. Onderzoek naar E-laadpunten elektr. auto s (via regionaal milieuoverleg) en fietsen Mogelijkheden tot differentiatie parkeerbeleid bezien Vervanging gemeentelijke voertuigen. Advies en eventuele meerprijs schone brandstoffen. Mogelijkheden onderzoeken vervanging tankstation door elektrisch laadpunt en vulstation aardgas Terugdringen autogebruik woonwerk door deelname aan landelijke actie Fietsen scoort; regelmatige oproep aan collega s om mee te doen. Bij NS: voldoen aan specifieke stallingsnormen van NS. Winkelstraat aantrekkelijker maken voor fietsers. Bieden aantrekkelijke en korte route tussen Haarlemmermeer en strand Bieden van doelgroepvervoer en ontlasten reguliere busdienst Bieden overstapmogelijkheid voor strandgangers, vermijden van file en hoge parkeerkosten Behoud van Kattendel en de rechtstreekse fietsroute daar naartoe vanaf de Bergweg Faciliteren van elektrische auto s Meer sturen op gebruik auto of fiets door hoger tarief in winkelstraat (wordt al verhoogd van 0,60 naar 1,20 per uur); hierbij mogelijkheden voor elektrische auto s betrekken Verkleinen van de CO 2-voetafdruk van de gemeentelijke organisatie; verbeteren luchtkwaliteit. Haalbaarheidsstudie. Op grond hiervan besluit nemen Verkleinen van de CO 2-voetafdruk van de gemeentelijke organisatie door terugdringen autokilometers woon-werk pm, in principe niet voor gemeente Niet voor gemeente; pachters huren zelf bussen in pm; in principe ondersteuning particulier initiatief fietsverhuurbedrijf pm; project PWN, kosten in principe niet voor gemeente. 2 oplaadpunten zijn gratis Team CTV: NS-stations gereed, winkelstraat in totaal plan Nog niet bepaald. Team CTV en RO (project is met name planologisch inpassingsvraagstuk) Team CTV; Gering aantal uren, kwestie van vinger aan de pols houden Team CTV: 20 Team CTV: 40 Team Milieu: 10 Team CTV: 20 pm Team CTV: 10 Team GRV: 10 (voor technisch beheer automaten) pm Uit personeelsbudget Team Groenvoorz./ Reiniging - Team Groenvoorz./ Reiniging 8 12

15 2..5 Duurzaam bedrijfsleven en horeca Actiepunten: Ondernemers voorlichten over duurzaam ondernemen Duurzaamheidsaspecten meenemen in bedrijfscontroles Aanpak terrasverwarmers en open winkelgevels Doorontwikkelen duurzaam strand Ondernemers voorlichten over duurzaam ondernemen De gemeente Bloemendaal is voorstander van duurzaam ondernemen en probeert het duurzaam ondernemen te stimuleren. Duurzaam ondernemen, ook wel maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) genoemd, is ondernemen waarbij evenwicht bestaat tussen economische-, sociale- en milieubelangen. Duurzame ondernemers kijken niet alleen naar hun winst- en verliescijfers, maar ook naar de gevolgen van hun bedrijfsactiviteiten voor mens en milieu. En niet alleen naar de huidige gevolgen daarvan, maar ook naar de gevolgen in de toekomst. Duurzaam ondernemen betekent dat bedrijven naar vermogen bijdragen aan het oplossen van maatschappelijke en milieuproblemen die met de onderneming samenhangen. Het vereist dat bedrijven zich maatschappelijk verantwoord willen gedragen en daarmee verder willen gaan dan de wet- en regelgeving hen voorschrijft. Om de huidige milieuproblemen op te lossen of te beheersen zijn structurele maatschappelijke veranderingen of transities nodig. Voorbeelden zijn de transitie naar duurzame energie, duurzame mobiliteit of duurzame landbouw. Zonder een gezamenlijke inzet van overheid, maatschappelijke organisaties, bedrijven en consumenten zijn transities niet mogelijk. Duurzaam ondernemen heeft veel pluspunten voor het imago van bedrijven. Een beter imago levert betere publiciteit op. Verder kunnen ondernemingen belang hebben bij een schonere omgeving en betere voorzieningen in de buurt. Daarnaast betekent een gezonder leefklimaat tevens een gezonder werkklimaat. Dat betekent ook dat werknemers zich beter voelen en de onderneming in de nabije omgeving een goede naam opbouwt. Via website, weekblad, bijeenkomsten en persoonlijke contacten willen wij bedrijven en instellingen blijven informeren over de voordelen van meer klimaatvriendelijk /duurzaam ondernemen Een groep hoog opgeleide ondernemers en zzp ers in Bloemendaal hebben duurzaamheid hoog in het vaandel staan. Ze zijn op zoek naar optimalisatie van die duurzaamheid door samenwerking met elkaar. Wij willen dit proces stimuleren door deze mensen met elkaar in contact te brengen. De Kamer van Koophandel ondersteunt dit proces omdat duurzaam ondernemen met zzp ers ook voor hen een speerpunt is. Duurzaamheidsaspecten meenemen in bedrijfscontroles Energie besparing wordt standaard meegenomen bij bedrijfscontroles die in het kader van de Wet milieubeheer worden uitgevoerd door het team Milieu en de Milieudienst IJmond. De ondernemer wordt hierbij actief voorgelicht over de technische mogelijkheden en de (ook financiële) voordelen. 13

16 Energiebesparende maatregelen met een terugverdientijd van minder dan vijf jaar worden desnoods (indien wettelijk mogelijk) afgedwongen. Met de supermarktvestigingen van Albert Heijn zijn harde afspraken gemaakt over het afdekken van de koel- en vriesmeubelen. De AH-vestiging in Bennebroek heeft deze energiebesparende maatregelen bij de verbouwing in 2009 reeds uitgevoerd. De AH- vestiging in Overveen is eind 2010 verbouwd. Aanpak terrasverwarmers en open winkelgevels Wij willen in kaart brengen in welke mate terrasverwarmers in Bloemendaal voorkomen en indien hier aanleiding toe is onderzoeken of het mogelijk is deze te verbieden en op welke manier. Landelijk zijn er ontwikkelingen gaande met betrekking tot energieverlies door open winkelgevels. Deze ontwikkelingen zullen wij volgen al hebben wij de indruk dat open winkelgevels niet of nauwelijks voorkomen in Bloemendaal. Doorontwikkelen duurzaam strand Een aantal strandpaviljoenhouders en de surfclub op het strand van Bloemendaal hebben duurzaamheidplannen, ook vanwege tekortkomingen in de huidige stroomlevering. Eneco/Joulz is in contact gebracht met de paviljoenhouders, maar er zijn nog geen concrete duurzaamheidplannen bekend. Het toepassen van duurzame energietechnieken, zoals zonnepanelen en kleine windturbines wordt pas echt interessant als de paviljoens op het strand mogen blijven staan. Actiepunten Duurzaam bedrijfsleven en horeca Voorlichting geven en communiceren over duurzaam ondernemen via o.a. website en persoonlijke contacten Bij bedrijfscontroles standaard duurzaamheidaspecten meenemen Inventariseren aantal terrasverwarmers in Bloemendaal; onderzoeken of verbod mogelijk is Landelijke ontwikkelingen open winkelgevels volgen. Aantal open winkelgevels in kaart brengen Ontwikkelingen duurzaam strand volgen en indien opportuun hierin participeren/faciliteren Doelstellingen/kengetallen Raming kosten Raming uren Ondernemers bewegen tot duurzaam ondernemen Verminderen energiegebruik bij bedrijven Inzicht in het aantal terrasverwarmers Inzicht in het aantal open winkelgevels Het toepassen van duurzame energietechnieken op het strand pm (extra) pm 14

17 2..6 Sport en Cultuur Actiepunten: Activiteiten uit de sportnota m.b.t. duurzaamheid Subsidieregeling duurzame energie non-profitorganisaties Activiteiten uit de sportnota met betrekking tot duurzaamheid Sport is ook aangewezen als speerpunt in het collegeprogramma. Het bestaande sportbeleid sloot onvoldoende aan op de huidige veranderde omstandigheden en daarom is er nieuw beleid geformuleerd. De concept sportnota Sport op eigen benen ( ) ligt tot 6 februari 2011 ter visie. De sportnota wordt naar verwachting op 24 maart aangeboden aan de gemeenteraad. De meeste aandacht in het sportbeleid gaat uit naar het accommodatiebeleid, omdat dit vanuit de historie van groot belang is geweest en ook zal blijven. In de concept sportnota zijn in hoofdstuk beleidsmaatregelen opgenomen op het gebied van accommodaties. Maar in de sportnota wordt zeker ook aandacht besteed aan het andere speerpunt duurzaamheid. Onderstaande samenvatting van de sportnota geeft hieraan uiting. Uitbreiding of intensivering Beschreven is op bladzijde 20 dat de gemeente verwacht dat sportclubs zoveel mogelijk in harmonie met hun omgeving proberen te functioneren. Uitbreiding of intensivering van het complex leidt tot meer sporters en bezoekers en in principe tot (meer) overlast. Wij verwachten dat de clubs deze effecten in kaart brengen en trachten te zoeken naar oplossingen. Wij verwachten dat zij in gesprek gaan met de omwonenden (buurt). Een van de problemen is de parkeeroverlast. Sommige clubs dringen er bij hun leden op aan om zoveel mogelijk op de fiets te komen. Wij willen dat alle clubs dit doen. Ook tegenstanders worden geïnformeerd over de problematiek van het parkeren. Hoewel er alleen algemene normen gelden voor geluid dat afkomstig is van sportbeoefening, doen met name de hockeyclubs mede in overleg met de omwonenden er van alles aan om hinderlijk geluid tijdens trainingsactiviteiten te voorkomen dan wel te verminderen. Daarbij gaat het onder andere om het plaatsen van rubber matten in de doelen en het aanleggen van betonnen randen langs de velden. Dat geldt eveneens voor verlichting. Duurzaamheidparagraaf In de sportnota is voorts een duurzaamheidsparagraaf (bl. 24 en 25 van de nota) opgenomen. Er is verwezen naar de nota duurzaam bouwen. Omdat de meeste clubgebouwen eigendom zijn van de sportverenigingen, beperkt de gemeentelijke rol zich tot met name tot een voorlichtende. De gemeente kan bij bouwaanvragen de clubs op het spoor van duurzaamheid brengen. Verder verleent de gemeente subsidie voor bepaalde energiebesparende maatregelen. (Subsidieregeling duurzame energie non-profitorganisaties) 15

18 Als eigenaar van sportaccommodaties (deels BSM, Cricketclub en 2 sporthallen) wordt vanzelfsprekend aandacht gegeven aan het duurzaamheidsaspect bij verbouw of renovatie. Meer bewegen In de concept sportnota worden activiteiten ontplooid om mensen aan het bewegen te krijgen. Dat is onderdeel van het sportstimuleringsbeleid (hoofdstuk 6.4) en maar ook van het streven naar een gezonde leefstijl. Dit laatste is direct gerelateerd met het gezondheidsbeleid (hoofdstuk 7). Dat beleid richt zich op jongeren, ouderen en mensen met een beperking. Besproken wordt de beweegnorm voor iedereen, maar met name voor schoolgaande kinderen (op de fiets naar school). Periodiek wordt in het kader van het gezondheidsbeleid een gezondheidsmonitor gehouden. Recreatie is in dit verband ook zeer van belang. De gemeente stimuleert het gebruik van de fiets. Fietspaden en fietsvoorzieningen worden aangelegd en onderhouden. Voor zover ruiterpaden op Bloemendaals grondgebied liggen, worden deze zo goed mogelijk onderhouden. Subsidieregeling duurzame energie non-profitorganisaties In 2009 heeft de gemeenteraad de Subsidieverordening duurzame energie nonprofitorganisaties 2009 vastgesteld. Op grond van deze regeling kunnen non-profit instellingen, zoals sportverenigingen, een beroep doen op een gemeentelijke bijdrage in de kosten voor het toepassen van bepaalde duurzame energietechnieken. Voor een verdere toelichting wordt verwezen naar paragraaf Actiepunten Sport en Cultuur Doelstellingen/kengetallen Raming kosten Raming uren Sportverenigingen oproepen vaker op de fiets te komen Aanbrengen maatregelen tegen hinderlijk sportgeluid en lichthinder Duurzaam (ver)bouwen accomodaties Uitvoeren Subsidieregeling duurzame energie non-profit Verminderen autogebruik door sporters en toeschouwers; terugdringen parkeeroverlast bij clubs - 8 Beperken hinder voor omgeving - Door clubs Voldoen aan Nota duurzaam bouwen Behandeling van ontvangen aanvragen voor subsidie pm Zijn al meegenomen bij 2..3 Zie 2..3 Zie

19 2..7 Duurzaam gedrag Actiepunten: De gemeente geeft zelf het goede voorbeeld: communicatie en inkoopbeleid Milieumarkt Duurzaamheiddesk Aansluiten bij landelijke en regionale initiatieven Afvalscheiding Natuur- en milieueducatie Communicatie Zoals in de Bloemendaalse definitie voor duurzaamheid staat aangegeven wil de gemeente fungeren als aanjager en inspirator achter verduurzaming van de gemeente als geheel. Deze rol pakt de gemeente op door zelf het goede voorbeeld te geven. Omdat Bloemendaal vooral een woongemeente is (er is nauwelijks industrie) vormen de inwoners van Bloemendaal de belangrijkste doelgroep. Ter vergelijking: de CO2-emissie van de bestaande woningen (53 kton) bedraagt alleen al ruim 50% van de totale CO2- emissie van de gehele gemeente (101 kton). (Bron: rapportage Op weg naar klimaatneutraal Bloemendaal door het CO2 servicepunt ) Gebaseerd op de afspraken in het kader van de SLOK-regeling en de tekst van het collegeprogramma zijn voor de doelgroep bewoners de volgende (minimale) doelstellingen geformuleerd: Een verbetering van de energetische kwaliteit van de woningvoorraad jaarlijks met 1% per jaar (SLOK 6) Bij verkeer en vervoer een besparing van 1% per jaar op het brandstofgebruik (SLOK 9) Als 5% van de huishoudens energiezuinig gedrag vertonen (SLOK 7) Om deze doelstellingen te bewerkstelligen wordt vooral gebruik gemaakt van de instrumenten voorlichting/communicatie en subsidiëring. Communicatie vormt het belangrijkste middel dat de gemeente heeft om het (duurzame) gedrag van bewoners en bedrijven positief te beïnvloeden. Door voorlichting kan de gemeente wijzen op technische maatregelen en eventuele subsidies daarvoor. De gemeente ziet het als haar taak op verschillende manieren voorlichting te geven over duurzaam gedrag en duurzame maatregelen. Wij willen dit realiseren via het weekblad, de website, het verspreiden van folders, een jaarlijkse milieukrant, een milieumarkt, via rechtstreekse contacten met burgers, tijdens bedrijfsbezoeken en door zelf het goede voorbeeld te geven. In maart 2011 willen wij eenmalig een duurzaamheidkrant uitgeven en huis aan huis verspreiden. Door team Communicatie wordt naar aanleiding van dit programma een communicatieplan geschreven. Hierin wordt de inzet van communicatie gekoppeld aan de te realiseren actiepunten uit dit programma. 17

20 Inkoopbeleid Door Stichting RIJK wordt thans (regionaal) een nota duurzaam inkopen voorbereid. Duurzaam inkopen betekent letten op milieucriteria (bijvoorbeeld voor energie of materialen) en maatschappelijke aspecten (zoals kinderarbeid, maar ook communicatie met bewoners). Om de Nederlandse markt te verduurzamen is extra inzet nodig. Hierover zijn landelijke afspraken gemaakt. De rijksoverheid geeft het goede voorbeeld door per 2010 alle inkopen duurzaam te doen. Gemeenten streven naar 75 procent in 2010 en 100 procent in Provincies en waterschappen hebben 100 procent in 2015 als doel gesteld. De inkoop van producten, diensten en werken zijn primair de verantwoordelijkheid van de budgethouder. Stichting RIJK biedt hierin inkooptechnisch ondersteuning en begeleiding. Op het gebied van duurzaamheid dient de Milieudienst IJmond, als materiedeskundige, de budgethouder te adviseren. Gedacht kan worden aan hoe duurzaam te specificeren. Door duurzaam te specificeren wordt het begrip duurzaamheid uitvoerbaar en meetbaar gemaakt, bijvoorbeeld door de inbreng van technische kennis aangaande CO 2 emissiereductie. Daartoe zullen de eisen van Agentschap NL als minimaal uitgangspunt worden gehanteerd. Aanvullende eisen kunnen, indien de ambities van de betreffende gemeente hier aanleiding toe geven worden gesteld. Uiteraard ondersteunen de inkoper en de milieudienst elkaar over en weer, waardoor de invulling duurzaamheid en de uiteindelijke vertaling daarvan in het programma van eisen / de offerteaanvraag op een hoger niveau komt. Op korte termijn vindt nader overleg plaats tussen het team Milieu, de inkoper (st. RIJK) en de milieudienst IJmond over verdere afspraken en specifieke gemeentelijke wensen. Het duurzaam inkoopbeleid wordt in het eerste kwartaal van 2011 ter vaststelling voorgelegd aan de gemeenteraad. In het aanbestedingsbeleid hebben wij een voorkeur voor lokale/ regionale bedrijven. Wij willen zoveel als mogelijk is lokale ondernemers met kennis van zaken en kwaliteit betrekken bij concrete projecten. Milieumarkt In november 2009 is voor het derde achtereenvolgende jaar een Milieumarkt in het gemeentehuis gehouden. Hoewel deze versie opnieuw een succes was, bleek uit de evaluatie van de Milieumarkt dat het wenselijk is eens van jaargetijde en van locatie te wisselen. De volgende Milieumarkt wordt daarom in het voorjaar van 2011 gehouden. De locatie staat nog niet vast, maar gedacht wordt aan het Dorpshuis van Vogelenzang en omgeving, of aan een geschikte locatie in Bennebroek. Tijdens de markt worden alle thema s uit de duurzaamheidvisie onder de aandacht gebracht. Duurzaamheiddesk Ook onder ambtenaren en bestuurders leven heel wat ideeën over duurzaamheid. Die blijven echter vaak binnenskamers. Het is belangrijk deze ideeën bekend te maken, dat er draagvlak komt voor goede duurzame ideeën en dat goede ideeën ook werkelijk worden uitgevoerd. Op Bloegle (intranet) is een aparte pagina ingericht voor duurzaamheid (duurzaamheiddesk). Op deze pagina staat een forum waar alle medewerkers ideeën kunnen neerzetten en waarop anderen kunnen reageren. Verder staat er een poll waarvan de resultaten 1 keer per kwartaal worden teruggekoppeld aan het MT/DT. Goede betaalbare ideeën worden uitgevoerd. Het is de bedoeling dat de duurzaamheiddesk mede gevuld wordt door een te vormen werkgroep duurzaamheid, zie ook In de loop van 2011 willen wij iets soortgelijks ook voor de bewoners ontwikkelen op de gemeentelijke website. 18