Convenant informatie-uitwisseling aanpak hennepteelt Noord-Nederland

Transcriptie

1 Inleiding De afgelopen twee decennia heeft de hennepteelt in Nederland een grote vlucht genomen; de teelt van nederwiet is omvangrijk en zorgt voor veel criminaliteit, overlast, verloedering en gevaarzetting in woonwijken. Veelal gaat dit gepaard met (uitkerings)fraude (inclusief fraude met toeslagen), energiediefstal en andere strafbare feiten, waardoor de overheid (uitkeringsinstanties, politie, gemeenten, etc.) en private partijen (woningcorporaties, netbeheerders, etc.) worden benadeeld. De toegebrachte schade aan de Nederlandse samenleving is onverminderd groot. Dat is dan ook de reden dat de hennepteelt binnen de prioriteiten bij de bestrijding van de georganiseerde misdaad, bijzondere aandacht krijgt. Een krachtige, integrale aanpak van de hennepteelt, waarbij bestuurlijke, civiele en strafrechtelijke maatregelen worden gecombineerd en in samenhang worden ingezet, is dan ook geboden. Door een brede samenwerking van gemeenten, politie en OM met partijen zoals woningbouwcorporaties, energiebedrijven/ netwerkbeheerders/ waterbedrijven en uitkeringsinstanties kan effectiever worden opgetreden tegen de hennepteelt; ook kan met een integrale aanpak een breed scala aan sancties en maatregelen worden opgelegd. Partijen Openbaar Ministerie, Arrondissementsparket (hierna: het OM); Eenheid (hierna: de politie); Woningbouwcorporaties (hierna: de woningbouwcorporatie); Vastgoedbeheerders (hierna: de vastgoedbeheerder); Netbeheerders (hierna: de netbeheerder); Uitvoeringsinstituut voor werknemersverzekeringen (hierna: UWV); Deelnemende gemeenten in de provincies Groningen, Fryslân en Drenthe; zie ondertekening (hierna: de gemeente); Waterbedrijven (hierna: het waterbedrijf) Overwegingen Overwegende dat de hennepteelt in de laatste jaren een grote vlucht heeft genomen; Overwegende dat deze hennepteelt gepaard gaat met zeer veel overlast, gevaarzetting, (uitkerings)fraude, diefstal van energie en water, verloedering van woonwijken en in gevaar brengen van de volksgezondheid; Overwegende dat er bovendien vaak sprake is van op de achtergrond opererende criminele organisaties; Overwegende dat dit zeer veel nadelige gevolgen heeft voor benadeelden en de samenleving als geheel; Definitief, d.d pag.: 1

2 achten partijen het van het grootste belang om hiertegen gezamenlijk op te treden en te voorzien in een algehele en sluitende aanpak, ondersteund door de noodzakelijke uitwisseling van gegevens conform geldende wet- en regelgeving. Partijen komen daarom het volgende overeen: 1. Definities a. Hennepteelt: het op illegale wijze telen, bereiden, bewerken, verkopen, af te leveren, verstrekken, vervoeren of aanwezig hebben van hennep; b. Hennepkwekerij: een inrichting van welke aard en onder welke naamgeving dan ook - niet zijnde een inrichting behorende tot de cannabissector - waarin anders dan voor strikt persoonlijk eigen gebruik zoals aangegeven in de beleidsregels van het OM, de hennepteelt wordt bedreven; c. Cannabissector: de conform landelijk beleid gedoogde verkoop van cannabis, ecodrugs en daartoe behorende hulpmiddelen in coffeeshops, growshops, smartshops en headshops; d. Gegeven: alle gegevens betreffende feiten en omstandigheden, inclusief persoons- en/ of een politiegegevens; e. Persoonsgegeven: elk gegeven betreffende een geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijke persoon; f. Politiegegeven: Elk gegeven dat in het kader van de uitoefening van de politietaak wordt verwerkt; g. Gegevensverstrekking: het bekend maken dan wel ter beschikking stellen van persoonsgegevens aan een andere partij. 2. Taken en verantwoordelijkheden De politie en het OM dragen zorg voor de opsporing en vervolging van illegale hennepteelt en daarmee gepaard gaande strafbare feiten; Het OM zorgt binnen de daarvoor gestelde termijn - rekening houdend met de uitgangspunten die voor het OM leidend zijn - voor vervolging van feiten welke voldoende bewijsbaar worden geacht; De convenantpartners informeren (binnen de wettelijke kaders) de politie over (vermoedens) van strafbare feiten ter fine van maatregelen ter bestrijding van de exploitatie van de hennepteelt; Partijen starten (zo nodig) een procedure ter ontbinding van de huurovereenkomst en/ of een procedure om geleden schade te verhalen; De netbeheerder is betrokken bij het veilig stellen van de panden, onderzoekt de stroomvoorziening, stelt energietechnisch veilig en rapporteert over de aangetroffen situatie; De netbeheerder doet bij diefstal van energie hiervan aangifte; Het waterbedrijf is betrokken bij het veilig stellen van de eigen watervoorziening en distributienet; Definitief, d.d pag.: 2

3 Het waterbedrijf doet bij diefstal, vernieling van eigendom en bij in gevaar brengen van de volksgezondheid hiervan aangifte; Het UWV beoordeelt of er sprake is van uitkeringsfraude met de door haar uitgevoerde wetten. De gemeente beoordeelt of er sprake is van (uitkerings)fraude met de door haar uitgevoerde wetten en voert andere aan haar opgedragen wet- en regelgeving uit; 3. Toepasselijke privacy wet- en regelgeving OM: Wet justitiële en strafvorderlijke gegevens (Wjsg) en Aanwijzing verstrekking van strafvorderlijke gegevens voor buiten de strafrechtspleging gelegen doeleinden (Aanwijzing Wjsg); Politie: Wet en Besluit politiegegevens (Wpg en Bpg) en Aanwijzing Wet politiegegevens en de rol van de Officier van Justitie ; Woningbouwcorporatie: Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp); De vastgoedbeheerder: Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp); De netbeheerder: Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp)/ Elektriciteitswet 1998 en de Gaswet; UWV: Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) en de Wet Structuur Uitvoeringsorganisatie Werk en Inkomen (SUWI); Gemeente: Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp); Het waterbedrijf: Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp). 4. Doeleinden Het treffen van effectieve en op elkaar aansluitende bestuurlijke, civiele en/ of strafvorderlijke maatregelen gericht op preventie dan wel repressie van de hennepteelt; 5. Informatie-uitwisseling 5.1 Algemeen 1. Partijen voorzien elkaar van de benodigde gegevens zoals noodzakelijk in het kader van de aan ieder van hen wettelijk toebedeelde taken en opgelegde verplichtingen terzake de aanpak van illegale hennepteelt en de daarmee gepaard gaande benadeling van de convenantpartners. 2. Partijen wisselen daarbij persoonsgegevens uit voor zover mogelijk op basis van de voor ieder van hen geldende wet- en regelgeving. 3. De verstrekte en ontvangen gegevens worden uitsluitend aangewend voor het doel waarvoor zij zijn verstrekt of ontvangen Politiegegevens 1. Daar waar in het kader van dit convenant wordt voorzien in de verstrekking van politiegegevens wordt daarbij, gelet op artikel 20 eerste lid Wpg jo artikel 4:5 eerste lid Bpg, gedoeld op gegevens als bedoeld in artikel 8 en 13 van de Wpg. Definitief, d.d pag.: 3

4 2. Slechts indien dringend noodzakelijk voor een goede uitvoering van de politietaak kan de verantwoordelijke in afwijking van artikel 4:5 eerste lid Bpg beslissen tot verstrekking van politiegegevens die worden verwerkt overeenkomstig art. 9 of 10, eerste lid onder a en c Wpg; dit dient echter te geschieden na overleg met een functionaris die is aangewezen op grond van artikel 2:10 Bpg. In dit specifieke geval dient met betrekking tot de verstrekking van deze gegevens nauw overleg plaats te vinden tussen de betreffende functionaris en de hoofdofficier van justitie dan wel met diens doorgemandateerde officier van justitie (recherche officier van justitie, cie- officier van justitie, zaaksofficier van justitie, gebiedsofficier van justitie). 3. De verstrekking van politiegegevens binnen de kaders van dit convenant geschiedt met instemming van de Hoofdofficier van Justitie voor wat betreft de afweging van het opsporings- en vervolgingsbelang op het in onder 4 omschreven moment van verstrekking. 5.3 Gegevensverstrekking Politie 1. Na ontmanteling van een hennepkwekerij wordt er door de politie een dossier opgemaakt ter zake de hennepteelt en mogelijk daarmee samenhangende strafbare feiten. 2. Het eindproces-verbaal wordt na sluiting van het opsporingsonderzoek ten spoedigste en binnen de daartoe gestelde termijn ingezonden aan het OM. 3. Inzending aan het OM vindt niet plaats voor zover het dossier door middel van politiesepot of andere OM-afdoeningen (o.a. ZSM) wordt afgedaan. 4. In aanvulling op de verstrekking van gegevens gedurende het voortraject (zie 5.1 onder 1) kan bij inzending van het dossier door de politie aan het OM alsnog informatie zoals omschreven in artikel 5.4 worden verstrekt aan de samenwerkingspartners van dit convenant. De gegevensverstrekking aan de convenantpartners vindt plaats op basis van art. 20 Wpg. 5. Op verstrekking van politiegegevens op basis van dit convenant is het koepelbesluit, d.d. 8 juli 2014, van toepassing OM Strafvorderlijke gegevens 1 worden in aanvulling op de al verstrekte politiegegevens slechts op verzoek van de convenantpartner(s) verstrekt, voor zover privacy wet- en regelgeving dit toestaat Overige convenantpartners Voor zover persoonsgegevens als bekend bij de overige convenantpartners van belang zijn met het oog op het voorkomen en opsporen van strafbare feiten dan wel het vervolgen van strafbare feiten verstrekt deze, gelet op artikel 161/ 162 van het Wetboek van Strafvordering en/of artikel 43 van de WBP, deze gegevens aan de politie en/of het OM. 1 Zoals informatie over de wijze van afhandeling van de strafzaak c.q. de uitspraak. Definitief, d.d pag.: 4

5 5.3.4 Alle convenantpartners In aanvulling op de verstrekking van gegevens gedurende het voortraject (zie 5.1 onder 1) voorzien partijen de convenantpartners van de benodigde gegevens die van belang zijn met het oog op de uitvoering van de aan ieder toebedeelde taken en opgelegde verplichtingen. 5.4 Gegevensset 1. In het kader van dit convenant wordt met de uitwisseling van noodzakelijke gegevens gedoeld op gegevens welke betrekking hebben op de opsporing van de hennepteelt en daarmee samenhangende strafbare feiten; voor zover deze noodzakelijk zijn om de partijen gelegenheid te geven hun taken en verantwoordelijkheden, als bedoeld in artikel 2, uit te oefenen. 2. Hieronder zijn tevens begrepen die gegevens welke zijn verzameld ter zake een overtreding van de Opiumwet ter zake het aanwezig dan wel voorhanden hebben van hennep binnen de cannabissector waarmee de binnen het gedoogbeleid gestelde normen worden overtreden. 5.5 Geheimhoudingsplicht 1. Partijen zijn, voor zover niet reeds een geheimhoudingsplicht geldt uit hoofde van hun ambt, beroep of wettelijk voorschrift, verplicht tot geheimhouding van de persoonsgegevens waarvan zij kennis nemen, behoudens voor zover enig wettelijk voorschrift hen tot mededeling verplicht of uit hun taak de noodzaak tot mededeling voortvloeit. 2. Voor zover er sprake is van politiegegevens wordt uitvoering gegeven aan het in artikel 7 van de Wet politiegegevens gestelde, zodat geheimhouding van politiegegevens te allen tijde is gewaarborgd. 6. Slotbepalingen 6.1 Vervolg Als vervolg op dit convenant wordt een uitvoeringsprotocol gemaakt waarin maatregelen en acties staan genoemd die partijen kunnen nemen om invulling te geven aan aanpak van de hennepteelt. In een matrix staan per partij de maatregelen en acties weergegeven die door de partijen worden opgenomen in het door hun vastgestelde beleid(skader). In een afzonderlijk document worden of zijn de beleids- en werkafspraken vastgelegd. 6.2 Looptijd Dit convenant treedt in werking op 1 januari 2016 en wordt aangegaan voor een periode van 5 jaar en wordt telkens stilzwijgend verlengd tot 1 januari van het daaropvolgende jaar, tenzij een van de convenantpartners dit uiterlijk 30 september van het lopende jaar opzegt. De opzeggende partij informeert tijdig de andere partijen hierover. Definitief, d.d pag.: 5

6 6.3 Wijzigingen in het convenant Wijzigingen in dit convenant kunnen slechts na onderling overleg en overeenstemming in het convenant worden doorgevoerd. Partners kunnen zich hierbij laten vertegenwoordigen door een gemachtigde van hun branche/ doelgroep. 6.4 Toetreding partners Het hennepconvenant staat open voor toetreding door elke organisatie/ instelling die de in het convenant geformuleerde doelstellingen nastreeft en daartoe gerechtigd is. Een organisatie die wil toetreden, kan daartoe een aanvraag indienen bij de privacyfunctionaris van de politie. Tussentijdse toetreding van partners kan slechts in overeenstemming met politie en het OM, in kader van hun informatieverstrekkende rol. Toetreding vindt plaats door middel van ondertekening van een aan dit convenant toe te voegen toetredingsverklaring. In deze verklaring (procesbeschrijving) wordt nader uitgewerkt welke rol de betreffende partij binnen de samenwerking zal vervullen. 6.5 Aansprakelijkheid De convenantpartners sluiten elke aansprakelijkheid ten opzichte van elkaar voor schade op grond van deze overeenkomst uit. 6.6 Kosten Tenzij ten aanzien van bepaalde onderdelen expliciet anders wordt overeengekomen zijn de convenantpartners voor de uitvoering van dit convenant (waaronder de kosten van samenwerking en de informatie-uitwisseling) geen vergoedingen aan elkaar verschuldigd. 6.7 Evaluatie Jaarlijks wordt de uitvoering van dit convenant geëvalueerd. De planning hiervan berust bij de regievoerende partner. 6.8 Slotbepaling Dit convenant vervangt alle voorgaande lokale (convenant-)afspraken voor zover het gaat om de informatie-uitwisseling in het kader van de integrale aanpak van de hennepteelt. De in eerdere afgesloten convenanten opgenomen beleids- en werkafspraken blijven van kracht totdat deze zijn opgenomen in de beleids- en werkafspraken die naar aanleiding van dit convenant worden of zijn gemaakt, doch uiterlijk tot Aldus besloten, overeengestemd en ondertekend op 1 januari 2016 Definitief, d.d pag.: 6

7 De korpschef van politie, namens deze, De politiechef van de eenheid Noord- Nederland, Mr. O.R. Dros. Openbaar Ministerie, Hoofdofficier van Justitie, Dhr. Mr. J.R. Eland Lijst van deelnemende gemeenten Definitief, d.d pag.: 7

8 Lijst van deelnemende woningbouwverenigingen/ -corporaties Definitief, d.d pag.: 8

9 Lijst van deelnemende netbeheerders Liander BV Rendo BV Enexis BV Lijst van deelnemende Waterleidingbedrijven Overige deelnemers Definitief, d.d pag.: 9