Efficiënt kredietdossierbeheer Elk zijn rol, samen beter. Eddy Wauters 11/02/2014

Transcriptie

1 Efficiënt kredietdossierbeheer Elk zijn rol, samen beter. Eddy Wauters 11/02/2014

2 Agenda 1. Context 2. Kredietpolitiek 3. Een bankabel krediet 4. Een heldere kredietaanvraag 5. Kredietrisico -rating 2

3 1.Context Belgische banken zijn kariger met kredietverlening Kleine ondernemingen en zelfstandigen ondervinden een verslechtering van hun toegang tot bankfinanciering 3

4 1.Context Moeilijke economische context Evolutie aantal faillissementen Evolutie aantal starters 4

5 1.Context De ondernemer verwacht gespecialiseerd bedrijfsadvies. Bankier Cijferberoeper Financiëel advies Ondernemer Bedrijfsadvies Meer en meer zullen we bedrijfsadviseur bij uitstek worden voor onze klanten. Jean- Marie Conter Voorzittter BIBF -Jaarverslag 2012 BIBF 5

6 1.Context De cijferberoeper en de bank moeten krediettoekenning efficiënt beheren Veelgehoorde opmerkingen/klachten zijn dat de banken de laatste jaren strenger, duurder en minder soepel zijn geworden. Efficiënt kredietdossier 1. Structurering (hitratio) 2. Antwoordtijd (tijdswinst) 3. Feedback (advies) We willen U inzicht geven in 1. Kredietpolitiek 2. Bankabel krediet 3. Heldere kredietaanvraag 4. Rating 6

7 2. Kredietpolitiek Houding van banken in belangrijke mate te wijten aan externe factoren en regelgeving Tansparantie ( Know and inform your customer Impact Basel normen Bankiersaansprakelijkheid bij onvoldoende terugbetalingscapaciteit Guidelines Geen vademecum van afspraken Kader waarbinnen krediettoekenning gebeurt 7

8 2. Kredietpolitiek Voorbeeld guidelines: overname via aandelenoverdracht Streven naar een maximum looptijd van 7 jaar evenwel sectoren met een gereglementeerde overname zoals apotheken, notariaten waarbij financiering op langere looptijd Eigen inspanning = 25% van de globale overnameprijs, percentage evenwel te (her)bekijken in functie van het belang van de goodwill die betaald wordt. Kredieten bij voorkeur te verdelen over de holdingmaatschappij enerzijds en de exploitatiemaatschappij (target) anderzijds Cash flow coverage na overname van minstens 1,25 8

9 3. Een bankabel krediet Wat bedoelen we daarmee? Krediettoekenning is geen exacte wetenschap maar het zit logisch in mekaar Een bankabel krediet 1. Aanvaardbaar risico 2. Beheersbaar 3. Rendabel 9

10 3. Een bankabel krediet De reflexen van de kredietbeslisser Wat is de sector? Ken de sector Waar wringt het schoentje? Wie bent u? Wat vraagt u? Welk risico houdt de kredietaanvraag voor de bank in? Waarom zou de bank dit doen? Ken de ondernemer (aandeelhouder) Begrijp ik het project en ken ik de kredietbehoefte Analyse kredietaanvraag Commercieel belang Ervaring, motivatie, buffer Investering, capex, werkkapitaal, eigen inbreng, waarborgen? Kredietbehoefte, kredietstructuur en terugbetaling? Waarom zou de bank dit doen? 10

11 3. Een bancabel krediet Financiële scoring Solvabiliteit : Eigen vermogen- netto actief Rentabiliteit : Winst cash flow - Ebitda Liquiditeit : cash / kortetermijnschulden Terugbetalingscapaciteit : cashflow/kredietlasten Evolutie : omzet, brutomarge, cashflow, winst, behoefte aan bedrijfskapitaal 11

12 4. Een heldere kredietaanvraag Antwoordtijd = analysetijd + wachttijd Analyse tijden zijn stabiel In het geautomatiseerd proces = 1 u In het adviesproces = enkele uur Wachttijden zijn variabel Samenstellen van een volledig dossier Navragen en aanvullen ontbrekende documenten Opvragen bijkomende inlichtingen Overvloed van aanvragen bij de kredietbeslisser Doorlooptijd is functie van de wachttijd

13 4. Een heldere kredietaanvraag Inputnota cijferberoeper De kredietnemer Voorstelling van de aanvragen/ aandeelhoudersstructuur Activiteit Andere bankrelaties De kredietaanvraag Project Gevraagd krediet Financiering project Toegevoegde waarde project voor klant: economische rechtvaardiging De commerciële relatie Toegevoegde waarde bank Commercieel vooruitzicht Samenvatting Positieve punten Negatieve punten Overzicht noodzakelijke documenten 13

14 3. Een heldere kredietaanvraag Businessplan Betrouwbaarheid Professionalisme Goede voorbereiding Gratis businessplan op Belfius.be! 14

15 4. Een heldere kredietaanvraag Financiëel plan Meerdere scenario s (normaal, optimistisch en pessimistisch) Beschrijving van de hypotheses en argumentering van hun geloofwaardigheid IF YOU FAIL TO PREPARE, YOU PREPARE TO FAIL! Voldoende cashflow gedurende gans de periode van het krediet Voldoende aandacht voor vervangingsinvesteringen en bedrijfskapitaal voor de groei, 15

16 5. Kredietrisico Creditscoring > Elke ondernemer krijgt een rating Loss given default > Waarborgpositie Impact op prijs beslissingsvolmacht en beslissingsproces 16

17 5. Kredietrisico Elke ondernemer krijgt een rating. Hoe? Basisbegrippen Balans (vbn ratio s) Niet-balans Gewicht in de ratingmodellen Solvabiliteit Liquiditeit Rentabiliteit Kwalitatieve gegevens Netto-actief Balanstotaal Netto resultaat Financiële kosten Vlottende activa Korte termijnschuld Return op eigen vermogen Netto winst Balanstotaal Informatie uit toelichting en bijlage Beleggingen Spaargelden Creditsaldo op rekening Evenwicht tussen schulden en tegoeden Beweging op rekening Gaat de klant regelmatig in debet of in overschrijding Externe betalingsincidenten (RSZ, protesten) 30% 30% Productmix 20% Hoelang is hij al klant Leeftijd van de klant Activiteitssector Niet (tijdig) neerleggen van de balans Voor grote ondernemingen: juridisch risico, organisatie en management, aandeelhouders, conjunctuur, 20%

18 5. Kredietrisico Elke ondernemer krijgt een rating Hoe? De interpretatie van deze 4 begrippen is anders voor elk type klant: Type klant Particulieren Zelfstandigen en vrije beroepen Kleine ondernemingen Middelgrote ondernemingen Grote ondernemingen Risicoprofiel De 4 basisbegrippen komen volledig uit niet-balans gegevens. Deze klanten werken doorgaans met meerdere banken, dus wordt een combinatie gemaakt van balans en nietbalans gegevens voor solvabiliteit, liquiditeit en rentabiliteit, de kwalitatieve gegevens zijn niet-balans gegevens. Hier zullen de balansgegevens gebruikt worden voor solvabiliteit, liquiditeit, rentabiliteit maar voor kwalitatieve gegevens wordt een combinatie van balans en niet-balans gegevens gemaakt. 18 Kleine ondernemingen: engagement 1m en balanstotaal 2m. Middelgrote ondernemingen: engagement 1m en een balanstotaal tussen 2 en 3m of een balanstotaal 2 m én behorende tot een groep. Grote ondernemingen: engagement > 1m of balanstotaal > 3m.

19 5. Kredietrisico Nuttige tips voor de rating Hoe meer de ondernemer met ons werkt ( globale relatie), hoe beter zijn rating. Een betalingsincident met RSZ zal zwaarder doorwegen voor nieuwe klanten. Slordigheden in werking met de bank (zoals in overschrijding gaan) maar ook in werking met anderen (RSZ, protesten) zal de rating naar beneden halen. Een slechte rating kan soms ook betekenen dat het juiste krediet niet aanwezig is. Bijvoorbeeld een klant die vaak in debet staat of in overschrijding, maar wel grote omzet genereert, heeft misschien behoefte aan een kaskrediet. 19

20 5. Kredietrisico Loss given default en waarborgen Loss Given Default (LGD) = % van het verlies dat verwacht wordt voor een dossier in default. Dit percentage is afhankelijk van de genomen waarborgen: Hoe meer het krediet is ingedekt, hoe minder de bank zal verliezen indien het slecht afloopt. Bijvoorbeeld: Onderstaande tabel geeft het geobserveerd verlies bij opgezegde investeringskredieten van zelfstandigen en KMO s: Dekking tussen % geobserveerd verlies 80% en 100% 14,95% 40% en 80% 27,93% 0% en 40% 43,31% Waarborgen indekking tegen de onzekerheid van de toekomst. Waarborgen zijn ook een bewijs dat de ondernemer of de groep gelooft in de onderneming (vooral belangrijk bij nieuwe klanten en starters).

21 5. Kredietrisico Loss given default en waarborgen Bij de keuze van waarborgen wordt rekening gehouden met het type krediet en het profiel van de klant: korte termijn krediet: weinig of geen waarborgen. groot investeringsproject: hypotheek, hypothecair mandaat of financiële zekerheden. Starter: meer waarborgen dan een klant met veel anciënniteit. Vaak borgstelling van de zaakvoerder of aandeelhouders, terwijl dat minder gedaan wordt naarmate de vennootschap langer actief is. 21

22 5. Kredietrisico Loss given default en waarborgen Wat is de waarborg waard? Waardering van de waarborgen = op basis van empirisch onderzoek van dossiers waarbij waarborgen moesten uitgewonnen worden. Slechts deel van de nominale waarde van de waarborgen kan worden gerecupereerd. Bijgevolg zijn niet alle waarborgen aan 100% gewaardeerd, bijvoorbeeld: een hypotheek wordt anders ingeschat bij een residentieel pand en een niet-residentieel pand. 22 financiële zekerheden: waardering bepaald door volatiliteitsstudies (pand effecten tussen 0 en 95% afhankelijk van de kwaliteit van de uitgever, pand deposito steeds aan 100%).

23 5. Kredietrisico Verdeling van het risico Win-Win lening 23

24 5. Kredietrisico Extra Waarborg via het Europees Investerings Fonds De EIF-waarborg dekt een deel van het risico van de financiële instelling gekoppeld aan de krediettoekenning aan startende KMO s EIF wil: De toegang tot kredietverlening voor KMO s stimuleren Die over niet voldoende waarborgen beschikken En vooral voor het hogere risico dat verbonden is aan activiteiten zoals technologische ontwikkeling en innovatie Jobcreatie stimuleren Belfius Bank is de enige Belgische bank die met deze waarborg werkt Bank 24

25 5. Kredietrisico Doel van de waarborg De EIF-waarborg dekt een deel van het risico van de financiële instelling gekoppeld aan de krediettoekenning aan startende KMO s EIF wil: De toegang tot kredietverlening voor KMO s stimuleren Die over niet voldoende waarborgen beschikken En vooral voor het hogere risico dat verbonden is aan activiteiten zoals technologische ontwikkeling en innovatie Jobcreatie stimuleren 25

26 5. Kredietrisico Samenwerkingsvoorwaarden Kostprijs van de waarborg: GRATIS voor klant Begunstigde = KMO De KMO Europese definitie De zelfstandige Vrije beroepen VZW met economische activiteit Starter in de ruime zin De oprichtingsdatum van de kredietaanvrager (zelfstandigevennootschap) is de basis van de evaluatie Deze mag niet verder dan drie jaar in het verleden liggen Geest van echte starter respecteren! Een zelfstandige die zijn activiteit verder zet onder vennootschapsvorm wordt aanvaard 26

27 5. Kredietrisico Voorwaarden om de waarborg te bekomen Kredietkenmerken Investeringskredieten van min ,01 EUR en max EUR Met een looptijd van min. 18 maanden en max. 20 jaar Het doel van de investering de financiering van roerende of onroerende goederen * de transfer van activiteiten, in het geval het over te nemen bedrijf zou sluiten of gesloten was ( bedrijfskapitaal ) is uitgesloten de financiering van innoverende activiteiten zoals R&D en verwerving van brevetten, octrooien of licenties * Aankoop van onroerend goed voor pure immo-activiteit is uitgesloten 27

28 5. Kredietrisico Een voorbeeld Wat? Tandarts investeringskrediet (5 jaar) aankoop materieel Wie? Mevrouw X, 33 jaar Geen persoonlijk vermogen Klant bij Belfius Waarom? TBC zeer ruim positief Geen inbreng van eigen vermogen Waarborg EIF OK 28

29 5. Kredietrisico Prijsbepaling en risicopremie De prijs bestaat uit verschillende kosten en daarboven een winstmarge voor de bank: Samenstelling kredietrentevoet Opportuniteitskost + pipelinekost + correctiemarge + Risicopremie = Basisrentevoet + Winstmarge bank = Rentevoet krediet Opportuniteitskost = prijs om middelen aan te trekken, rekening houdend met de schaarsheid van liquide middelen op de markt. Pipelinekost = premie voor het risico dat opportuniteitskost verandert tussen moment van kredietofferte en het moment dat de klant accepteert. Correctiemarge = individualiseren van de prijs in functie van het type krediet, het doel, de sector en markt. 29

30 5. Kredietrisico Prijsbepaling en risicopremie De risicopremie = premie om het verwachte verlies op te vangen en varieert in functie van het risicoprofiel en de genomen zekerheden. Bijvoorbeeld een klant vraagt een investeringskrediet van EUR op 10 jaar voor de financiering van een onroerend goed. Wat is zijn prijs? Rating van de klant Goed Middelmatig Slecht Goede dekking Geen dekking Rentevoet 3.08% 3.10% Risicopremie 0.01% 0.03% Rentevoet 3.19% 3.37% Risicopremie 0.12% 0.30% Rentevoet 3.43% 3.99% Risicopremie 0.36% 0.92% 30

31 5. Kredietrisico Kredietlijn Europese Investeringsbank > Een rentevoordeel Principe = EIB stelt Belfius een bedrag goedkope funding ter beschikking om krediet aan ondernemingen te stimuleren = Belfius staat krediet toe aan de ondernemer, EIF komt tussen in 50% van de funding van het krediet. = De ondernemer geniet hierdoor een rentevoordeel van 0,2 % op zijn kredietbedrag. De voornaamste voorwaarden krediet = Minimum en minimm voor 2 jaar = Minimum looptijd 2 jaar Niet te gebruiken bij Opbrengsteigendommen. Wel voor gronden en exploitaite immo Overname bedrijven of overname kredieten 31

32 Tot slot Elk zijn rol, samen beter. Eddy Wauters Tel. 02/