GASWINNING EN AARDBEVINGEN IN HET GRONINGEN-GASVELD. Aardbevingsonderzoek
|
|
- Ida Segers
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 EN AARD IN HET GRONINGEN-GASVELD
2 INHOUDSOPGAVE I INLEIDING STUDIE PROGRAMMA II DATA-VERGARING EN METEN III AARDBEVINGS- DREIGING IV AARDBEVINGS- RISICO V TRANSPARANTIE
3 I INLEIDING STUDIEPROGRAMMA
4 I INLEIDING ONDERZOEKSPROGRAMMA NAM Wetenschappelijk onderzoeksprogramma naar het verband tussen gaswinning en veiligheid Kort na de aardbeving van Huizinge (6 augustus 0) van start gegaan, loopt tot en met 06 Omvang bedraagt 00 miljoen euro (04 06), ofwel ongeveer 0 miljoen euro per jaar. Ter vergelijking: het jaarlijkse NWO-onderzoeks-programma energie kost rond de 40 miljoen euro Er werken experts van circa 5 universiteiten en kennisinstellingen aan mee Workshops waarin resultaten met elkaar worden verbonden Toezicht door onafhankelijke wetenschapscommissie 4
5 I INLEIDING HET AARDBEVINGSONDERZOEK DOELSTELLINGEN. Inschatten van de aardbevingsdreiging en risico en het verminderen van onzekerheden. Identificeren, sturen en evalueren van maatregelen om de dreiging en het risico te verminderen. Adresseren van onderwerpen met verschillende wetenschappelijke visies 4. Het permanent monitoren van het gasveld 5. Bijdragen aan het Winningsplan 06 5
6 I INLEIDING AARDBEVINGSONDERZOEK OPGEBOUWD UIT 7 THEMA S DREIGING RISICO 6
7 II DATA-VERGARING EN METEN 7
8 I INLEIDING TUSSENRESULTATEN GEBASEERD OP METINGEN 5 5 Bodemdaling: satelliet 8 Bouwkundig onderzoek: inspecties Volume & gasdruk: meters in gasveld 4 Grondbeweging: 70 extra versnellingsmeters Aardbevingen: 70 ondiepe geofoons 6 Bodemdaling: 0 GPS stations 9 Schades: analyse trends Aardbevingen: diepe geofoons 7 Gebouwtrillingen: 00+ gebouwsensoren 0 Zwaartekracht 9 locaties 8
9 I INLEIDING 00-EN NIEUWE SENSOREN 70 nieuwe Geofoon stations met versnellingsmeters 0 GPS stations Meer dan 00 sensoren in gebouwen Diepe seismische observatie putten Zwaartekrachtsmetingen Grondonderzoek 9
10 II AARDBEVINGSDREIGING 0
11 II AARDBEVINGSDREIGING ALTERNATIEF PRODUCTIE METHODE: DRUKHANDHAVING Verdere ontwikkeling van het Groningen gasveld met drukhandhaving door injectie van stikstof wordt onderzocht. Dit is een grootschalig project. Technische haalbaarheid is aangetoond. Maar effectiviteit: verdere aardbevingen kunnen niet worden uitgesloten. Ook gekeken naar bovengrondse synergieen.
12 II AARDBEVINGSDREIGING BODEMDALINGMODEL Verbeterde continue monitoring bodemdaling Insar Satelliet Metingen Bodemdalingmodel nauwkeuriger
13 II AARDBEVINGSDREIGING PRODUCTIECIJFERS 05 GRONINGEN-GASVELD Stedum- Zeerijp- Simple Simple kinematic kinematic model model cross-section
14 II AARDBEVINGSDREIGING PRODUCTIECIJFERS 05 GRONINGEN-GASVELD Een sectie van het Rotliegend reservoir en van het Carboon is gekernd (met 00% recovery). De kern is gescanned and is nu op weg naar de verschillende laboratoria in Houston, Rijswijk en Utrecht. 4
15 II AARDBEVINGSDREIGING GROND PGA Tektonische aardbeving; langere duur PGA Geïnduceerde aardbeving Groningen; kortere duur Signaal gebouwsensor in Garmerwolde , :4 uur Verbeteringen op mei 05 Specifiek Gronings model voor grondbeweging Start model voor duur en spectrum van grondbeweging 5
16 II AARDBEVINGSDREIGING GROND Kalibreren van de geofoon stations Uitgebreid grondonderzoek uitgevoerd met Deltares Metingen naar het gedrag van de ondiepe ondergrond 6
17 II AARDBEVINGSDREIGING CONCLUSIE AARDBEVINGSDREIGING Conclusie mei 05 Door beter begrip, zijn er minder onzekerheden, verbetert de inschatting, en daalt de inschatting van de dreiging Model Bcm/jr Max PGA (g) 06-0 Oud , WP 0.54 Tussenresultaten mei 05 7
18 II AARDBEVINGSDREIGING CONCLUSIE AARDBEVINGSDREIGING Conclusie mei 05 Door beter begrip, zijn er minder onzekerheden, verbetert de inschatting, en daalt de inschatting van de dreiging Model Bcm/jr Max PGA (g) 06-0 Oud , WP 0.54 Nieuw , WP 0.4 Tussenresultaten mei 05 8
19 II AARDBEVINGSDREIGING CONCLUSIE AARDBEVINGSDREIGING Conclusie mei 05 Door beter begrip, zijn er minder onzekerheden, verbetert de inschatting, en daalt de inschatting van de dreiging Model Bcm/jr Max PGA (g) 06-0 Oud , WP 0.54 Nieuw , WP 0.4 Nieuw Tussenresultaten mei 05 9
20 IV AARDBEVINGSRISICO 0
21 III AARDBEVINGSRISICO VAN HUIZEN Prot. EUC00-/--- Cyclic in plane test on CS piers Een onderzoeksprogramma naar de sterkte van huizen is opgezet. Metingen aan bouwmaterialen zijn gedaan zowel in bestaande huizen als in laboratoria. Een rijtjeshuis is gebouw op een shake-table in het EUCentre laboratorium in Pavia. Dit huis is gebouwd door Groningse bouwvakkers met bouwmaterialen zoals die ook in Groningen worden gebruikt. Het huis is blootgesteld aan grondversnellingen die overeen komen met aardbevingen van toenemende magnitude. Verschillende voorspellingen zijn gemaakt van het gedrag van het huis (blind predictions). Deze modellen worden nu verbeterd. Page 6 of 4
22 III AARDBEVINGSRISICO CONCLUSIE/RISICOANALYSE AARDBEVINGDREIGING Risicoanalyse op mei 05 Risicoanalyse bepaald voor 7 typen gebouwen Sturinginstrument voor mitigerende maatregelen Productie 9.4 BCM/Jaar geen Bouwkundige Versterking gemiddeld periode 05-0 Lower Higher Tussenresultaten mei 05
23 III AARDBEVINGSRISICO CONCLUSIE/RISICOANALYSE AARDBEVINGDREIGING Risicoanalyse op mei 05 Risicoanalyse bepaald voor 7 typen gebouwen Sturinginstrument voor mitigerende maatregelen Productiemaatregelen helpen Productie BCM/Jaar geen Bouwkundige Versterking gemiddeld periode 05-0 Lower Higher Tussenresultaten mei 05
24 III AARDBEVINGSRISICO CONCLUSIE/RISICOANALYSE AARDBEVINGDREIGING Risicoanalyse op mei 05 Risicoanalyse bepaald voor 7 typen gebouwen Sturinginstrument voor mitigerende maatregelen Productiemaatregelen helpen Gericht bouwkundig versterken mogelijk en noodzakelijk Productie BCM/Jaar Bouwkundige Versterking gemiddeld periode 05-0 Lower Higher Tussenresultaten mei 05 4
25 VI TOEZICHT EN TRANSPARANTIE 5
26 VI TOEZICHT & TRANSPARANTIE TOEZICHT & SAMENWERKING Toezicht en controle op onderzoek. Vrijwillig: onafhankelijke internationale experts en wetenschappelijke tijdschriften. Overheid: Wetenschappelijke Advies Commissie Groningen, SodM, KNMI en Tcbb. Dialoogtafel: Monitorings Begeleidingscommissie 4. Publieke toetsing: Publicatie op NAMplatform.nl Twee keer per jaar komen alle experts en instanties bijeen om de voortgang van het aardbevingsonderzoek te bespreken 6
27 VI TOEZICHT & TRANSPARANTIE TRANSPARANTIE Data en rapporten gepubliceerd op feitenencijfers.namplatform.nl 7
28 VI TOEZICHT & TRANSPARANTIE TRANSPARANTIE Technische rapporten worden op deze website gepubliceerd: URL: oeksrapporten/ Doelgroep bestaant uit technisch opgeleid en geintereseerd publiek en experten. Elk rapport is voorzien van een inleiding waar de plaats van het onderzoek in het programma wordt geduid. 8
29
30 III AARDBEVINGSRISICO VAN HUIZEN Verbeteringen op mei 05 Meer inzicht in sterkte van van metselwerk door door lab tests lab tests Verbetering Verbetering kwetsbaarheidscurven voor kwetsbaarheidscurven typische Groningse huizen voor typische Groningse huizen 0
31 III AARDBEVINGSRISICO BLOOTSTELLING Verbeteringen op mei 05 Inventarisatie van gebouwen en mensen Risicomodel verfijnd Gebouw dichtheid Bevolkingsdichtheid Figure 4: The number of buildings per square Figure kilomet 0: Population re as measured density expressed on a as a day-night average and 50 by 50 m regular grid. The maximumonnumber a 50 bydensity 50 misregular 00grid. km This is based on a populatio
32 Technical Committee Meeting Maturation of Hazard and Risk Assessment with Data Acquisition and progression of Studies. Draft Winningsplan 06 Oct 05 H A Z A R D Winningsplan 0 Nov. 0 4 Bcm/year Mid-Year Update 05 May 05 4 Bcm/year Bcm/year Further Study Results: Site Response based on detailed geological model of shallow geology and measurements. Modelling of Ground Motions. Additional geophone records from extended network. R I S K Mid-Year Update 05 May 0 Bcm/year No Structural Upgrading With Structural Upgrading Further Study Results: Detailed modelling of Terraced houses. Calibration of building strength models with Shake-table test. Fatality modeling for most fragile typologies. Consequence estimation based on database of small earthquakes. Low ILPR High Low ILPR High September 04
33 II AARDBEVINGSDREIGING PRODUCTIECIJFERS 05 GRONINGEN-GASVELD
34 II AARDBEVINGSDREIGING AARD Aantal Aardbevingen in het Groningen-Gasveld Van 986 tot 5 juni 05 Het uitgebreide meetnetwerk registreert vanaf 04 meer aardbevingen, vooral <,5 4
Wat gebeurt er met het Flexibele Geofoon Netwerk? Stand van zake 1 maart 2017
Wat gebeurt er met het Flexibele Geofoon Netwerk? Stand van zake 1 maart 2017 Nederlandse Aardolie Maatschappij BV Datum Februari 2017 Editors Jan van Elk & Dirk Doornhof Introductie Door de Firma Rossingh
Nadere informatieAardbevingen en gaswinning. Bernard Dost KNMI
Aardbevingen en gaswinning Bernard Dost KNMI Aardbevingen in Nederland (1300-2013) Natuurlijke aardbevingen Rood: 1980-2013 Roze: 1904-1980 Licht roze: 1986
Nadere informatieOver figuur 14 zegt de NAM dat er nog veel onzekerheid bestaat tussen de verschillende berekeningsmodellen voor de compactie en dat dit een
Seismische dreiging In het recente advies van de SodM(bijlage 1) is geconcludeerd dat de seismische dreiging (de mate waarin de grond beweegt als gevolg van een beving) naar beneden is bijgesteld vanwege
Nadere informatieGaswinning Groningen Meet- en Regelprotocol Aardbevingen
Gaswinning Groningen Meet- en Regelprotocol Aardbevingen [blanco] pag. 2 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 3 1 Inleiding... 4 2 Risicobeheerssysteem... 5 3 Meten... 6 3.1 Signaalparameters... 6 3.2 Grenswaarden
Nadere informatieTechnische bijlage (bijlage 3) behorend bij het Meet- en Regelprotocol seismisch risico voor de gaswinning Groningen
Technische bijlage (bijlage 3) behorend bij het Meet- en Regelprotocol seismisch risico voor de gaswinning Groningen STATUS: FINAL DRAFT NAM B.V. EP Document Nummer.: EP201510211791 Owner: NAM Revision
Nadere informatieDe bouwkundige uitdaging in het noorden
De bouwkundige uitdaging in het noorden Eric Heerkens Project Manager Uitvoering Groningen Aardbevingen Bouwkundig Versterken BRON VAN ONZE ENERGIE Het Groningen gasveld Een van de grootste gasvelden ter
Nadere informatieNederlandse Aardolie Maatschappij B.V.
Nederlandse Aardolie Maatschappij B.V. Schepersmaat 2 Postbus 28000 9400 HH ASSEN Telefoon: (0592) 369111 Telefax : (0592) 362200 www.nam.nl Staatstoezicht op de Mijnen t.a.v. de Inspecteur-generaal de
Nadere informatieGasvondst Slochteren-1 (1959) De Wereldreis van Nederland 550 miljoen jaar geleden - nu. Bron: SPB Atlas, 2011 Bron: Berendsen 2004 6!
Bevingen in Hoe zit dat nu? Gasvondst Slochteren-1 (1959) NL Gas Productie Slochteren Rien Herber Infoversum, 22 november Source: EBN 2010 Rotliegend Zandsteen Reservoir De Wereldreis van Nederland 550
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres
Nadere informatieGroningen bevingen. KIVI, 3 maart 2014
Groningen bevingen KIVI, 3 maart 2014 Aanleiding Huizinge beving 2012: zwaarste beving tot nu toe M= 3.6 Leidt tot onderzoek Staatstoezicht op de Mijnen (TNO, KNMI en NAM) 2 Aanleiding Advies Staatstoezicht
Nadere informatieTrillingen in het Noorden: De oorzaak van bodemdaling en aardbevingen in Groningen
Leidse Winterlezing 11 November, 2018 Trillingen in het Noorden: De oorzaak van bodemdaling en aardbevingen in Groningen Prof. Chris Spiers Hoge Druk en Temperatuur Laboratorium (HPT Lab) Faculteit Geowetenschappen
Nadere informatieHierbij bieden wij u het rapport Recent developments on the Groningen field in 2015 aan (rapportnummer TNO-2015 R10755, dd. 28 mei 2015).
Retouradres: Postbus 80015, 3508 TA Utrecht Ministerie van Economische Zaken Directie Energiemarkt T.a.v. de heer P. Jongerius Postbus 20401 2500 EC DEN HAAG 2500EC Princetonlaan 6 3584 CB Utrecht Postbus
Nadere informatieStaatstoezicht op de Mijnen. Veilige. gaswinning. in Groningen. Staatstoezicht op de Mijnen. Avondseminar KIVI Delft 3 maart 2014
Staatstoezicht op de Mijnen Veilige gaswinning in Groningen Staatstoezicht op de Mijnen Avondseminar KIVI Delft 3 maart 2014 1 Staatstoezicht op de Mijnen Waar gaat het over? 1.Intro Staatstoezicht op
Nadere informatieStaatstoezicht op de Mijnen T.a.v. de heer H. van der Meyden Postbus AA DEN HAAG 2490AA Geachte heer van der Meyden,
Retouradres: Postbus 80015, 3508 TA Utrecht Staatstoezicht op de Mijnen T.a.v. de heer H. van der Meyden Postbus 24037 2490 AA DEN HAAG 2490AA24037 Princetonlaan 6 3584 CB Utrecht Postbus 80015 3508 TA
Nadere informatieARUP studie Groningen 2013
ARUP studie Groningen 2013 Strategie voor structurele versteviging van gebouwen Nederlandse samenvatting Issue 17 januari 2014 Nederlandse samenvatting 1 Inleiding Dit rapport omvat een samenvatting van
Nadere informatieHoe veilig zijn Groningse huizen en infrastructuur? Dr. ir. Mandy Korff Strategisch adviseur Deltares Associate Professor GeoEngineering TUDelft
Hoe veilig zijn Groningse huizen en infrastructuur? Dr. ir. Mandy Korff Strategisch adviseur Deltares Associate Professor GeoEngineering TUDelft Opbouw presentatie Introductie Aardbevingen - Groningen
Nadere informatieM/n/sterie van Economische Zaken
i. M/n/sterie van Economische Zaken Î r--.. : (X > Retouradres Postbus 24037 2490 AA Den Haag De Minister van Economische Zaken en Klimaat Ministerie van Economische Zaken en Klimaat Directie Gastransitie
Nadere informatieAan het Ministerie van Economische Zaken en Klimaatverandering t.a.v. ir. E. D. Wiebes
> Retouradres Postbus 201 3730 AE De Bilt Aan het Ministerie van Economische Zaken en Klimaatverandering t.a.v. ir. E. D. Wiebes cc. Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat t.a.v. drs. S. van Veldhoven
Nadere informatieNAM UGS Norg. Presentatie 9 september UGS NORG BRON VAN ONZE ENERGIE
Presentatie 9 september UGS NORG 1 Mei 2015 Agenda 1. Schade aan panden in Steenbergen e.o. 2. Opslagplan Norg - reservoirdruk 3. Vragen 2 Mei 2015 Schade aan panden in Steenbergen 1/2 NAM onderzoekt de
Nadere informatieAddendum Waterinjectie Management Plan
Addendum Waterinjectie Management Plan Protocol seismische activiteit door waterinjectie kenmerk EP201502216336, d.d. 26 februari 2015 Seismische activiteit door waterinjectie Het productiewater dat vrijkomt
Nadere informatieWinningsplan Groningen 2013: advies Staatstoezicht op de Mijnen
Staatstoezicht op de Mijnen Winningsplan Groningen 2013: advies Staatstoezicht op de Mijnen KNAW-MINISYMPOSIUM AARDGASWINNING EN AARDBEVINGEN IN GRONINGEN Amsterdam 27 maart 2014 1 Waar gaat het over?
Nadere informatieMinisterie van Economische Zaken Directie Energiemarkt T.a.v. de heer P. Jongerius Postbus EC DEN HAAG 2500EC. Geachte heer Jongerius,
Retouradres: Postbus 80015, 3508 TA Utrecht Ministerie van Economische Zaken Directie Energiemarkt T.a.v. de heer P. Jongerius Postbus 20101 2500 EC DEN HAAG 2500EC Princetonlaan 6 3584 CB Utrecht Postbus
Nadere informatieExposure Database (EDB) voor het gebied van het Groningen veld
Exposure Database (EDB) voor het gebied van het Groningen veld Stand van Zaken juni 2018 juli 2018 By Jeroen Uilenreef, Jan van Elk en Assaf Mar-Or EP2018 Dit rapport is een weerslag van een voortdurend
Nadere informatieSeismisch risico Groningenveld Beoordeling rapportages & advies
Seismisch risico Groningenveld Beoordeling rapportages & advies Staatstoezicht op de Mijnen Samenvatting December 2015 Samenvatting Dit rapport gaat over de seismische dreiging en het seismisch risico
Nadere informatieVan Schoonebeek tot schaliegas. Jan Dirk Jansen Leidse Winterlezing Naturalis, 13 december 2015
Van Schoonebeek tot schaliegas Jan Dirk Jansen Leidse Winterlezing Naturalis, 13 december 2015 Aardbevingen in Groningen Van Schoonebeek tot schaliegas Jan Dirk Jansen Leidse Winterlezing Naturalis, 13
Nadere informatieMinisterie van Economische Zaken. De Minister van Economische Zaken. Directie Energie en Omgeving. Postbus EK DEN HAAG
/ Ministerie van Economische Zaken > Retouradres Postbus 24037 2490 AA Den Haag De Minister van Economische Zaken Ministerie van Economische Zaken Directie Energie en Omgeving Postbus 20401 2500 EK DEN
Nadere informatieBorgingsprotocol Seismisch Risico Groningen
Borgingsprotocol Seismisch Risico Groningen 1 Business Approval: Name Ref. Indicator Role Signature Date Johan de Haan Eilard Hoogerduijn Strating Jan van Elk UIO/P/G UIO/P/G UIO/T/D Asset Manager Groningen
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 33 529 Gaswinning Nr. 613 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld 28 mei 2019 De vaste commissie voor Economische Zaken en Klimaat heeft een
Nadere informatieIntegraal Meet en Monitoringsplan Seismisch Risico Groningen
Integraal Meet en Monitoringsplan Seismisch Risico Groningen 1 Business Approval: Name Ref. Indicator Role Signature Date Johan de Haan Eilard Hoogerduijn Strating Jan van Elk UIO/P/G UIO/P/G UIO/T/D Asset
Nadere informatieTechnische commissie l[jqjgpp (jg^ggjpg
03 l[jqjgpp (jg^ggjpg M cn > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag Ministerie van Economische Zaken Directie Energie en mgeving T.a.v. Postbus 20401 2500 EK DEN HAAG Postadres Postbus 20401 2500 EK
Nadere informatieBodemdaling en aardbevingsrisico Q16- Charlie-Noord. Addendum aardbevingsrisico
Bodemdaling en aardbevingsrisico Q16- Charlie-Noord Addendum aardbevingsrisico Bodemdaling en aardbevingsrisico Q16-Charlie-Noord Addendum aardbevingsrisico 11200728-002 Deltares, 2018, B Titel Bodemdaling
Nadere informatieEindnotitie werkgroep KNMI-metingen Versie 29 mei 2019
Eindnotitie werkgroep KNMI-metingen Versie 29 mei 2019 Introductie Op 21 februari 2019 werd het ministerie van EZK formeel per brief op de hoogte gesteld van afwijkingen in een deel van de meetgegevens
Nadere informatieToelichting SodM op de analyse van dreiging en risico als gevolg van de gaswinning in Groningen (HRA2019)
Toelichting SodM op de analyse van dreiging en risico als gevolg van de gaswinning in Groningen (HRA2019) Groningen, 26 maart 2019 SodM 2018 1 Opzet presentatie 1. Dreiging- en risicoanalyse op basis van
Nadere informatieGaswinning Groningen Periodieke rapportage ontwikkeling seismiciteit. Volgens artikel 5, lid 3 van het Instemmingsbesluit winningsplan Groningenveld
Gaswinning Groningen Periodieke rapportage ontwikkeling seismiciteit Volgens artikel 5, lid 3 van het Instemmingsbesluit winningsplan Groningenveld Rapportage 1 mei 2017 [blanco] pag. 2 Inhoudsopgave 1
Nadere informatieLeeswijzer Actualisatie Winningsplan Bergen II
Leeswijzer Actualisatie Winningsplan Bergen II Oktober 2017 Inhoud 1. TAQA in de regio Alkmaar... 2 2. Winning aardgas sinds 1972: het winningsplan... 2 3. Trillingen... 3 4. Bodemdaling... 4 5. Overige
Nadere informatieDatum 13 juli 2015 Betreft Beantwoording vragen en commissieverzoek over productiewaterinjectie
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 33 529 Gaswinning Groningen-veld Nr. 2 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den
Nadere informatieMinder gaswinning, versterkingspakket voor Groningen
Ministerie van Economische Zaken Minder gaswinning, versterkingspakket voor Groningen Uitleg over het besluit gaswinning Groningen Geachte bewoner, Vrijdag 17 en zaterdag 18 januari 2014 heb ik in Groningen
Nadere informatieGasopslag Bergermeer Microseismische monitoring
Gasopslag Bergermeer Microseismische monitoring Jaarrapportage 2014 Het jaarverslag microseismisch monitoring van het Bergermeer veld geeft een overzicht van de activiteiten en resultaten over het rapportage
Nadere informatieVerzoek tot wijziging instemmingbesluit t.b.v. voorkomen Vierhuizen-Oost 8 december 2017
Verzoek tot wijziging instemmingbesluit t.b.v. voorkomen Vierhuizen-Oost 8 december 2017 1 Formulier wijziging instemming winningsplan Betreft alleen wijziging van productieperiode voor het voorkomen Vierhuizen-Oost
Nadere informatieGasopslag Bergermeer Microseismische monitoring
Gasopslag Bergermeer Microseismische monitoring Maandrapportage December 2014 Sign. Datum 22-jan-2015 Sign. Datum 22-jan-2015 D. Nieuwland B. Teuben Author Project Director Prepared Authorized INHOUD Het
Nadere informatieNoord-Holland. A) Algemene gegevens A1.1) Naam aanvrager
Fqpjiulier aanvraag instemminp meetplan ex artikel 41 lid 1 Mijnbouwwet (Mw) iuncto artikel 30 Miinbouwbesluit (Mb) Dit formulier dient ervoor om te zorgen dat de aanvraag om instemming voldoet aan de
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Onderzoeken 5 en 6 - bodemdaling, geïnduceerde aardbevingen en analyse van seismische hazard in Groningenveld Technische bijlage bij Winningsplan Groningen 2013 Nederlandse samenvatting Date: 17 januari
Nadere informatieAssessment of Subsidence based on Production Scenario Basispad Kabinet
Assessment of Subsidence based on Production Scenario Basispad Kabinet June 2018 By Dirk Doornhof and Onno van der Wal EP201806209337 Dit rapport is een weerslag van een voortdurend studie- en dataverzamelingsprogramma
Nadere informatieVoortgangsmeeting Drukval Cavernestelsel. 17 mei 2018, uur uur Teleconference Nedmag: SodM:
Datum 23 mei 2018 Kenmerk Kopie aan Bijlage(n) Omschrijving Voorzitter Vergaderdatum en -tijd Locatie Aanwezig Voortgangsmeeting Drukval Cavernestelsel 17 mei 2018, 16.00 uur - 17.45 uur Teleconference
Nadere informatieMeet- en regelprotocol 2015
Meet- en regelprotocol 2015 Inleiding De basiselementen voor een meet- en regelprotocol zoals gevraagd in artikel 4 van het instemmingsbesluit [1] en toegelicht middels brief van 31 maart 2015 [7] liggen
Nadere informatieGasopslag Bergermeer Microseismische monitoring
Gasopslag Bergermeer Microseismische monitoring Jaarrapportage 2018 Het jaarverslag microseismisch monitoring van het Bergermeer veld geeft een overzicht van de activiteiten en resultaten over het rapportage
Nadere informatieAardbevingen in Groningen
Ruimtelijke veiligheid en risicobeleid Jrg 6. Nr. 19 2015 Ι 11 Analyse / discussie Aardbevingen in Groningen Statistiek en Risicoanalyse J. (Jacques) Hagoort 1 Samenvatting Vanaf de eerste aardbeving in
Nadere informatieData acquisitie- en studieprogramma ("Study and Data Acquisition Plan Induced Seismicity in Groningen")
Data acquisitie- en studieprogramma ("Study and Data Acquisition Plan Induced Seismicity in Groningen") voor de actualisatie van het Winningsplan 2016 Datum: december 2014 Uitgegeven door: Jan van Elk
Nadere informatieGasopslag Bergermeer Microseismische monitoring
Gasopslag Bergermeer Microseismische monitoring Jaarrapportage 2016 Het jaarverslag microseismisch monitoring van het Bergermeer veld geeft een overzicht van de activiteiten en resultaten over het rapportage
Nadere informatieSeismisch hazard van geïnduceerde aardbevingen Integratie van deelstudies
Earth, Environmental and Life Sciences Princetonlaan 6 3584 CB Utrecht Postbus 80015 3508 TA Utrecht www.tno.nl T +31 88 866 42 56 F +31 88 866 44 75 infodesk@tno.nl Seismisch hazard van geïnduceerde aardbevingen
Nadere informatieDatum: Betreft: Aanvulling Winningsplan Groningen. Excellentie,
Aan: Het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat De Minister, zijne Excellentie Ir. E.D. Wiebes MBA Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Brief ref.: EP201807200080 Datum: 2-7-2018 Betreft: Aanvulling
Nadere informatieTechnische Begeleidingscommissie Bovengrond. Eindrapport TBB
Eindrapport TBB Rapportage van de (TBB) aan de Stuurgroep Onderzoeken Aardbevingen Groningen Den Haag, 8 december 2013 Johan Blaauwendraad (emeritus hoogleraar TU Delft) Joost Haenen (voorzitter Technische
Nadere informatieSafety as a service. Structural Health Monitoring & Asset Management. De sleutel tot uw veiligheid
Safety as a service Structural Health Monitoring & Asset Management De sleutel tot uw veiligheid Meettechnieken Total Stations, Theodoliet optische-meting momentopnamen Versnellingsmeters Accelerometers
Nadere informatieNoordoost Nederland 250 miljoen jaar geleden. Bevingen in Groningen. Hoe zit dat? Groningen Gasveld Top Reservoir. Groningen Gasveld Noord-Zuid Sectie
Bevingen in Hoe zit dat? Noordoost Nederland 250 miljoen jaar geleden Woestijn met duinen en zoutmeren Rien Herber Erfgoed in Beweging, 29 october 2015 Knight, Fryberger, Moscariello & Hern, 2003 Gasveld
Nadere informatieGasopslag Bergermeer Microseismische monitoring
Gasopslag Bergermeer Microseismische monitoring Maandrapportage Januari 2015 Sign. Datum 26-feb-2015 Sign. Datum 26-feb-2015 T.T. Scherpenhuijsen Author Prepared B. Teuben Project Director Authorized INHOUD
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 33 529 Gaswinning Nr. 244 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 24 februari
Nadere informatieOPLEGNOTITIE OVER GEVOLGEN VAN HET ONTWERPBESLUIT VAN HET KABINET OP AARDBEVINGEN
OPLEGNOTITIE OVER GEVOLGEN VAN HET ONTWERPBESLUIT VAN HET KABINET OP AARDBEVINGEN AANLEIDING Op vrijdag 17 januari 214 heeft NAM op vijf productielocaties rond de productie zoveel mogelijk teruggebracht.
Nadere informatieGasopslag Bergermeer Microseismische monitoring
Gasopslag Bergermeer Microseismische monitoring Jaarrapportage 2015 Het jaarverslag microseismisch monitoring van het Bergermeer veld geeft een overzicht van de activiteiten en resultaten over het rapportage
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 33 529 Gaswinning Groningen-veld Nr. 28 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den
Nadere informatieTechnische commissie bodembeweging
2500 EK DEN HAAG Directeur Energie en Omgeving T.a.v. de heer drs, J.M.C. Smallenbroek Postbus 20401 Ministerie van Economische Zaken - badembeweging keteuradres Pothus 20401 2500 EI< Den iiaaçj Pagina
Nadere informatieDatum 18 juni 2018 Betreft Beantwoording vragen naar aanleiding van ontwerpinstemmingsbesluit winningsplan Pieterzijl Oost
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401
Nadere informatieSeismisch hazard van geïnduceerde aardbevingen Integratie van deelstudies
TNO-rapportnummer NITG 04-244-B ISBN 90-369-2263-1 Seismisch hazard van geïnduceerde aardbevingen Integratie van deelstudies Datum 20 december 2004 Auteurs Wassing, B.B.T., TNO-NITG Van Eck, T., KNMI Van
Nadere informatiePresentatie onderzoek TU Delft en vervolgstappen
Presentatie onderzoek TU Delft en vervolgstappen Hans Alders Nationaal Coördinator Groningen 10 september 2016 Programma: WELKOM Welkom en introductie door Hans Alders, Nationaal Coördinator Groningen
Nadere informatie2 We beloven u dat onzerzijds de communicatie geen probleem gaat opleveren.
1 1 OMEM Werkgroep Onafhankelijk Meten Effecten Mijnbouw Informatiebehoefte meetsystemen 15 juni 2016 1 OMEM staat voor de werkgroep Onafhankelijk Meten Effecten Mijnbouw. Het is een groeiende werkgroep
Nadere informatieSnelle review van de risico-analyse voor de gaswinning in Groningen (2019)
Staatstoezicht op de Mijnen Ministerie van Economische Zaken en Klimaat Snelle review van de risico-analyse voor de gaswinning in Groningen (2019) Eerste oordeel van SodM over de Hazard and Risk Assessment
Nadere informatieMeting en monitoring. Klaas Siderius en Ben van der Kwaak
Meting en monitoring Klaas Siderius en Ben van der Kwaak Inhoud Verschillende soorten seismische metingen en monitoring Aardbevingsmonitoring Ambient Vibrations Seismische sonderingen Dynamisch laboratoriumonderzoek
Nadere informatieTechnische commissie. Datum 25 APR 2017 Tcbb-advies winningsplan Pieterziji-Oost. Geachte Minister,
Postbus Technische commissie > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag Techrnsche commissie Aan de Minister van Economische Zaken Directie Energie en Omgeving Postadres T.a.v. V 20401 Postbus 20401
Nadere informatieKNMI open data, verschillende voorspellingen en de uitspraak van de Raad van State over een max. toegestane magnitude en intensiteit.
1 KNMI open data, verschillende voorspellingen en de uitspraak van de Raad van State over een max. toegestane magnitude en intensiteit. Bron: Shellvenster mei/juni 2009 A. KNMI opendata, 16 okt. 2015:
Nadere informatieEven voorstellen. Auke Barnhoorn
Even voorstellen Auke Barnhoorn Universitair Docent in Petrofysica Department of Geoscience and Engineering Faculteit van Civiele Techniek en Geowetenschappen TU Delft 8 jaar in buitenland gewoond Nu 5
Nadere informatieHet winningsplan van de NAM: omstreden, maar wat staat er in?
Het winningsplan van de NAM: omstreden, maar wat staat er in? Milieudefensie, Peter Kodde, mei 2016. Het winningsplan van de NAM werd op 19 april gepubliceerd en zorgt sindsdien voor veel opschudding.
Nadere informatieWinningsplannen Opeinde en Opeinde-Zuid/Middelburen
Winningsplannen Opeinde en Opeinde-Zuid/Middelburen Geografische ligging Winningsplannen Opeinde en Opeinde-Zuid/Middelburen Algemeen De winningsplannen zijn beide geactualiseerd om verschillende redenen:
Nadere informatieDatum: 24 januari 2016 Onderwerp: Toepassing Tilttechniek in Groningen Brief minister Kamp aan Kamer d.d. Geachte leden van de Tweede Kamer,
Datum: 24 januari 2016 Onderwerp: Toepassing Tilttechniek in Groningen Ref.: Brief minister Kamp aan Kamer d.d. Geachte leden van de Tweede Kamer, In het voorjaar 2015 is er door een van de fracties aan
Nadere informatieGasopslag Bergermeer Microseismische monitoring
Gasopslag Bergermeer Microseismische monitoring Maandrapportage Januari 2017 Sign. 20-2-2017 Sign. 20-2-2017 T.T. Scherpenhuijsen Author Prepared W.J. Plug Subsurface Team Lead Authorized INHOUD Het Bergermeer
Nadere informatieTilt metingen Inleiding willen ander vraagstuk dan waar wij de sensoren voor gebruiken dit aardbevingsonderzoek
Tilt metingen Welke toegevoegde waarde hebben tiltmetingen voor het duidelijk maken van de relatie tussen trillingen/bevingen en schade. Van belang voor o.a. het aardbevingsbestendig bouwen/herstellen.
Nadere informatieHet ontwikkelen van een plan van aanpak voor de preventieve versterking van gebouwen, om veiligheidsrisico s als gevolg van aardbevingen in het
Het ontwikkelen van een plan van aanpak voor de preventieve versterking van gebouwen, om veiligheidsrisico s als gevolg van aardbevingen in het Groningen veld zoveel mogelijk te beperken. Nederlandse Aardolie
Nadere informatieInstemmingsbesluit 27 FEB Aanvraag. 2. Beleid gaswinning in Nederland. Ministerie van Economische Zaken en Klimaat
Ministerie van Economische Zaken en Klimaat > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag Nederlandse Aardolie Maatschappij B.V. Postbus 28000 9400 HH ASSEN 27 FEB 2019 Datum Betreft Wijziging instemmingsbesluit
Nadere informatieBesluit. Datum Wijziging instemming winningsplan gaswinning Groningenveld
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag Datum Betreft Wijziging instemming winningsplan gaswinning Groningenveld Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus
Nadere informatieBijlage 1: Effecten aardbevingen op assets waterschap Noorderzijlvest
Bijlage 1: Effecten aardbevingen op assets waterschap Noorderzijlvest 0 Inleiding Sinds 1964 wordt er in Groningen geboord naar aardgas. Tot 2017 is er ca. 2048 miljard m3 gas gewonnen. De hoeveelheid
Nadere informatieStaatstoezicht op de Mijnen Ministerie van Economische Zafcen
t-.:i Staatstoezicht op de Mijnen Ministerie van Economische Zafcen > Retouradres Postbus 24037 2490 AA Den Haag Ministerie van Economische Zaken Directie Energie en Omgeving T.a.v. mevrouw M.A.C. Van
Nadere informatieAardbevingen Groningen Achtergrond en aanpak Inspectie & Engineering
Aardbevingen Groningen Achtergrond en aanpak Inspectie & Engineering Joep Tünnissen Hoofdconstructeur Bouwtechniek/Teamleider kennisontwikkeling, CVW Appingedam 1 Agenda Schadebeeld Groningen Tektonische
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401 2500 EK Den Haag Factuuradres Postbus 16180 2500 BD Den Haag Overheidsidentificatienr 00000001003214369000 T 070 379 8911 (algemeen)
Nadere informatieVraag: En hoe zit het met bodemdaling? Hoe doe je nulmetingen mbt bodemdaling? Antwoord: komt aan bod in latere presentaties.
Notulen 1 e Bijeenkomst Ontzorging Datum: 28-03-2019; 19:30 22:30 Locatie: dorpshuis Tunawerth - Ternaard ----- Agenda Zie bijlage Opening en welkom Korte terugblik 11 maart; geen nadere opmerkingen /
Nadere informatieeen kilootje meer aandacht voor de veiligheid van de Groningers
Voormalig Inspecteur-generaal Jan de Jong: opmerkingen bij besluit Gaswinning Groningen van 18 december 2015 een kilootje meer aandacht voor de veiligheid van de Groningers Allereerst wat opmerkingen over
Nadere informatieTilt metingen Inleiding De NAM bevestigt keer op keer dat zij geen schadeopbouw of schade willen meten. willen
1 Tilt metingen Welke toegevoegde waarde hebben tiltmetingen voor het duidelijk maken van de relatie tussen trillingen/bevingen en schade. Van belang voor o.a. het aardbevingsbestendig bouwen/herstellen.
Nadere informatie2 wov 2c:s. _Staatstoe^icht op de M. ijnen. NAM Nederlandse Aardolie Maatschappij B.V. Inspecteur-Generaal der Mijnen
_Staatstoe^icht op de M ijnen * NAM Nederlandse Aardolie Maatschappij B.V. 2 wov 2c:s Inspecteur-Generaal der Mijnen T.a.v. drs. H.A.J.M. van der Meijden Postbus 24037 Brief ref.: EP201610200550 Datum:
Nadere informatieExpertise- Taxaties- Advisering
Pagina 1 van 5 2. AANLEIDING De gaswinning in Groningen heeft de Nederlandse staat en de Nederlandse samenleving veel gebracht. De omvang van de gasopbrengsten is groot. Het aardgas is één van de pijlers
Nadere informatieHOOFDRAPPORT ONDERZOEKSGEBIED 'FINSTERWOLDE' (AARDBEVINGSGERELATEERDE SCHADES EN AARDBEVINGSTRILLINGEN) NAM ASSEN
HOOFDRAPPORT ONDERZOEKSGEBIED 'FINSTERWOLDE' (AARDBEVINGSGERELATEERDE SCHADES EN AARDBEVINGSTRILLINGEN) NAM ASSEN ARCADIS 3 Samenvatting 4 ARCADIS Inhoud 3.2.5.1 3.2.5.2 3.2.5.3 3.2.5.4 3.3.3.1 3.3.3.2
Nadere informatieRAPPORTAGE SEISMICITEIT GRONINGEN 1 NOVEMBER 2018
RAPPORTAGE SEISMICITEIT GRONINGEN 1 NOVEMBER 2018 [Deze pagina is opzettelijk leeg gelaten] i Inhoudsopgave 1 Samenvatting... 1 2 Inleiding en leeswijzer... 3 2.1 Inleiding... 3 2.2 Leeswijzer... 3 3 Status
Nadere informatieWelkom 13 december 2018
Welkom 13 december 2018 Programma Welkom Rika Pot - burgemeester gemeente Oldambt Actuele ontwikkelingen Herman Sietsma - Wat betekent dit voor de dorpen Nieuwolda, Nieuw Scheemda en t Waar? Roelof Hupkes
Nadere informatieWijziging Instemming Winningsplan. Grijpskerk-Zuid. 24 oktober 2017
Wijziging Instemming Winningsplan Grijpskerk-Zuid 24 oktober 2017 1 Formulier wijziging instemming winningsplan Betreft alleen wijziging van productieperiode voor drie voorkomens in het winningsplan Grijpskerk-
Nadere informatieTechnische Begeleidingscommissie Ondergrond. Review TBO rapportage onderzoek 6
Review TBO rapportage onderzoek 6 Technische Begeleidingscommissie Ondergrond (TBO), Den Haag, Utrecht, de Bilt, 9 december 2013 Joost Haenen Bernard Dost Karin van Thienen-Visser Barthold Schroot Hans
Nadere informatieGeachte mevrouw Franke,
Retouradres:, Aan de griffier van de vaste commissie voor Economische Zaken, Landbouw & Innovatie T.a.v. mevrouw drs. M.C.T.M. Franke Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG 2500EA Onderwerp Rondetafelgesprek inzake
Nadere informatieGaswinning Groningen Analyses van de ontwikkeling van seismiciteit en van de voorgestelde beheersmaatregelen
Gaswinning Groningen Analyses van de ontwikkeling van seismiciteit en van de voorgestelde beheersmaatregelen Rapportage periode mei 2016 september 2016 [blanco] pag. 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 4 2
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Prinses Beatrixlaan 2 2595 AL Den Haag Postadres Postbus 20401
Nadere informatieReactie NAM op OvV-rapport
Assen, 21 april 2015 Reactie NAM op OvV-rapport Op 18 februari jongstleden heeft de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) het rapport Aardbevingsrisico s in Groningen gepubliceerd. Twee van de aanbevelingen
Nadere informatieDIEPE GEO-THERMIE-LOGIE. Geologie van de Nederlandse ondergrond in een flits Drs. H.F. Mijnlieff
DIEPE GEO-THERMIE-LOGIE Geologie van de Nederlandse ondergrond in een flits Drs. H.F. Mijnlieff KENNIS & KUNDE Kennis -Socratische wijsheid: hoe meer je weet, hoe meer je weet dat je niks weet, -Dunning-Krugereffect
Nadere informatieMinisterie van Economische Zaken Directie Energiemarkt T.a.v. de heer P. Jongerius Postbus EK DEN HAAG 2500EK Geachte heer Jongerius,
Retouradres: Postbus 80015, 3508 TA Utrecht Ministerie van Economische Zaken Directie Energiemarkt T.a.v. de heer P. Jongerius Postbus 20401 2500 EK DEN HAAG 2500EK20401 Energie Princetonlaan 6 3584 CB
Nadere informatie