Pfl. / U.B UB AMSTERDAM

Transcriptie

1 Pfl. / U.B UB AMSTERDAM

2

3 B K I E F* VAN EEN HEER TE R O T T E R D A M AAN ZYN VRIEND TE A M S T E R D A M * M Y N HEER EN VXUEND! TTVe Couranten zeggen u weinig van Rotterdam, dit maakt myne belofte, u vanhetpasfeerende alhier te verwittigen, moeilyker, te voren had ik u maar als aan te Hippen omtrent het geen de brave, of minder brave, Nieuwsfchryvers zeiden met dit is waar, dit is valsch. Maar thans zwygt men, of zegt weinig en nog verkeert van Rotterdam, dus meld ik u het volgende: Men heeft hier een nieuwe Sociëteit opgericht A onder den naam van DE OPRECHTE VADER- LAND-

4 LANDSCHE SOCIËTEIT, onder beftuuring der Heeren Direóteuren Mr. 5 F. C. Groot, A. Ver- Jlolk, J. P. de Montê, Oud Schepenen, A. van Dodewaart, JB. Zuurmond, B. de Jong, D. J. Story en Al. T. Peypers. De Sociëteit is verdeelt in drie Clasfen, en elk Lid plaatst zich in de Clasfe welke hy zelfs verkiest. De luister dezer Sociëteit is reets boven alle verwachting, zoo-door het aanmerkelyk"getal der Leden, (welk alle oogenblikken toeneemt} zoo van de Aanzienlykfte als ordinaire Burgers, welken allen, zoo door hun bedaard en vreedzaam gedrag als zedige gefprekken toonen uprechte Vaderlanders te zyn, welke niets vuriger wenfchen dan dat deze Republiek volgens deszelfs oude Coniïitutie, waar by dezelve zootenge gebloeid heeft, moge beftuurd worden, en dat alle de pogingen welke door Heerschzucht en Eigenbelang worden aangewend om het zelve verder te onderdrukken, mogen'verydeld worden. Myn Vriend, indien gy de gulle graage begeerte zaagt van onze Burgeren, om deelgenoot dezer Sociëteit te"worden, gy z'oüdt beginnen te twyfelen of 'er

5 ( 3 ) 'er in Rotterdam wel onoprechte Vaderlanders w a r Q n > Men is niet meer afgefchrikt door bedreigingen, van, bet verlies van Kostwinning, in tegendeel, men begrypt dat i of 200 haters der oude gevestigde Conftitutie werk genoeg zullen hebben om de kost te bezorgen aan nog 8 of 900 Lieden (welken door beloften, bedreigingen, gif:cn en andere middelen hun getal in het geheel maar tot 10 of 1100 ja laten 'er 12 of 1300 zyn, hebben doen groei jen) in de volftrekte onmogelykheid zyn om 50 a 6cooo Imvoonders, weiken anders denken, can het brood té helpen. Daar het Folk is, is de neeri;:^. Het belang welk elk voor zyn beftaan eigen is werkt thans dubbel, Men boezemt zyn hart gul uit geen verrader van het Vaderland te zyn, en men ontvangt gelegenheid om, elk in zyn kring door vlyt en In lustri; onder zyne oprechte Medevaderlanders een eerlyk be. ftaan te vinden, zonder genoopt te worden toevlucht te nemen tot BEO E EL. IN GEN welken niet alleen den Ontvanger vernederen maar te gelyk aan zyn Ziel de wond toebrengen welke eene omgekochte Faclie nooit nalaat te geven. A 2 Zie

6 (4 ) Zie daar, myn Vriend, de bezigheden en het onderwerp der aangename gefprekken van genoegzaam alle de Rotterdamfche Ingezetenen. Dan, dit zoet is echter met eenig bitter gemengd. De wachten der Burgerfchnttery zyn niet alleen door bywachten verdubbeld, maar> buiten gewoonte, blyven dezelven zoo wel by dag als by nacht post houden, intusfchen is deze Stad in zulk een ftille rust als men ooit in een volkryke Stad kan verlangen (baldadigheden, die. veryen en alle andere misdaden waar voor de Juftitie kan en moet zorgen zyn 'er lang gepleegd en zullen nooit ophouden) de eenigfte beweegingen welke men verneemd zyn fomtyds onder de wachtdoende Schutters, dan, dit i.s ook niets ongewoons in deze tyden: elk Burger is voor geen Held opgevoed, dus is het van deze Burger Helden niet kwalyk te nemen dat zy met 50 alleen 4 andere durven beledigen. <. Dan, dit raakt weder de Beftuurders der Schuttery, Intusfchen verwekt deze fterke wacht de vrees dac ROTTERDAM IN GROOT GEVAAR IS. Maar

7 co Maar in welk gevaar? Ja myn Vriend, elk gist ik hoor niet dan gisfingen, en weet u waarlyk niet te melden welken derzelver eenigen grond van waarfchynlykheid hebben. > Gy zult echter willen weten wat men gist, de eenezegt; Misfchien wordt de Stad met een verrasfing, met een onverwachte Belegering gedreigd?" i Ja maar aan wat zyde? wy zyn immers met alle nabuurige Mogenheden in Vreede, 'er is zelfs nog geen Vyand op onze Grenzen, - en aan onze Zeehavenen wordt wacht gehouden. - Ja, zegt een ander : Inlanders zelfs zouden het kunnen doen. Maar boe is dit mogelyk? zyn 'er dan zoo veel moordenaars in dit Land? Papiere mannetjes, eenige gehuurde Prulfchryvers, Courantiers, Schreeuwers, dat die het zyn heeft immers den minften fchyn niet, want elke Stad heeft genoeg Gerechtsdienaars en Scherp, rechters tot haar gebruik, en Rotterdam ook de zyne, dan dat men daar voor de Burgers in het Geweer en de Huisgezinnen in vrees zoude brengen. Andere gisfen of 'er misfchien een RELIGIE OORLOG te vreezen was,. dit komt deze weer A 3 waar-

8 ( 6 ) waarfcbynlyk voor, zy zeggen: De Wethou- derfchap heefc ons allen bekent gemaakt dat 'er door de vermeerdering der Vroedfchappen wel- ken men begeerd geen nadeel aan den Gerefor- meerden Godsdienst zal worden toegebracht, maar dat afleezen in de Kerken, die beloof- de Premie is zoo iets ongewoons, en doet ons denken dat 'er al zoo wat uitgefcrooit is, (fchoon wy 'er. anders - niets van gehoord heb- ben) daar nu wat uitgeftrooit is, (fchoon de meeste uitfïrooizels vals'ch zyn) kan ; ja kan zeker misfchien iets 'aan zyn. Te geloo- ven, te denken of te gisfen dat de Heeren Vroedfchappen en verdere Heeren Leden van de Wcth, welke voor de vermeerdering der Vroedfchappen zyn, eenig'nadeel van de Ge- reformeerde Religie zoude beoogen, dit zoude eqn groote misdaad zyn. Maar deze Hee- ren kunnen ons dit wel uit hun eigen hart voor hun zei ven getuigen, maar niet inflaan voor i of 200 of misfchien maar 20 of 30 Lieden 'buiten hunne Stadhuisvergadering. Immers kunnen gcene Heeren van de Weth ons inftaan dat de Remonftranten, waar uit een groot ge- deel-

9 (?) deelte van den Burgerkrygsraad door hun zelfs,; is aangefteld, niettegenftaande dezelven door de uitdrukkelykfte Kakatcn van den Lande daar van uitgefloten zyn, (y o de Roomsgezinden, by gebrek van Remonftranten, tot hulptroe- pen, laat men daar") en waar aan den Burger, den Gereformeerden,. Godsdienst belydende, onder het. Vonnis van Gyzeling, van ARBI- TRAIRE CORRECTIE, ZONDERAPPEL, als opperfte SOUVER E'INEN moet zwee. ren DE BEVEELEN TE GEHOORZAMEN geene Genegenheid hebben om op het Stadhuis te ZITTEN en in de Groote Kerk te Predi. >j ken. Onze wyie Heeren weeten dit ook wel, en houden daarom door een bekwame WA CHT oog in 't zeil, fchoon ze echter zeer voorzichtig de Gemoederen der Godsdienstige Burgers hebben getracht in gerustheid te ftellen". Zulke cn meer gisfingen verontrusten véelc- Bürgcrs, maar, myn Vriend, ik Eafi u niets anders zeggen als dat ik niets zekers weet. Ik voor my denk zeker dat 'er veel VREES is, want ik ken onze Wethouderfchap voor te wys om de Burgery, r-''t -*:-? 'Cm

10 C 8 ) (in dit Saizoen voornaamlyk) buiten gewichtige Redenen aan zulke fatigues en occupatien blootteilellen, en het gewicht dezer reden doet ook de oprechte Vaderlanders getrouw HUN POST m DE BURGERSCHUTTER? waarnemen. Omtrent de Publicque papieren zeg ik u thans niets verders, U Ed. weet dat een valfche Vaderlander meer fchreeuwt dan tienduizend Oprechte. Nu dit is Menfchelyk, als men in het water legt houd men zich aan een ftroowis zelfs vast en fchreeuwt al wat men kan. Het Kroegpraatje, welk hier uitgegeven wordt, verdiend geene aanmerking, het is goed voor Lieden die hunne Almanak hebben uitgelezen. Het lastert de üitmuntendfte Leeraars en Fatf endelykfte Ingezetenen, doch het is buiten bereik om eenige aandoeningen op het hart van brave Lieden te verwekken, als alleen deze: dat de Schryver en Uitgever, (of beiden) GANTSCH NEDERLAND op het affchuuwlykfte hoont, om dat hy mee fprekende daden zegt: Zoo voor my niet eer- lang het Schavot wordt opgericht, is Nederland in den'diepen poel van laagheid gezonken dat 'er Recht nog Gerechtigheid meer woond". Ik ben, MYN HEER EN VRIEND! U Ed. Gehiorz. Dienaar, EEN OPRECHT VADERLANDER.

11

12