Tjeerd van der Meulen en René Takens GroenLinks

Transcriptie

1 INITIATIEFVOORSTEL Onderwerp: Vuurwerkvrije zones (Een initiatiefvoorstel om vuurwerkoverlast tijdens de jaarwisseling te beperken) Voorstelnummer: Raadstafel: Raadsvergadering: 2016 Indiener(s): Tjeerd van der Meulen en René Takens GroenLinks Voorgesteld wordt: 1. Het college opdracht te geven om als pilot voor de jaarwisseling vuurwerkvrije zones aan te wijzen, zodat kwetsbare groepen kunnen worden beschermd. Hierbij wordt gedacht aan zorginstellingen, scholen, dierenasiels, kinderboerderijen, asielzoekerscentra, begraafplaatsen, winkelcentra en kwetsbare natuurgebieden. Het één en ander vast te stellen in overleg met WijDeventer, burgers en betrokken organisaties 2. Het college opdracht te geven om een gemeentelijke campagne te starten, zodat hieraan bekendheid wordt gegeven en aan de vuurwerkregels in de algemeenheid 3. De APV overeenkomstig te wijzigen 4. Tijdens de jaarwisseling hoge prioriteit te geven aan handhaving vuurwerkoverlast 5. Het college opdracht te geven om onderzoek te doen naar de haalbaarheid van een centrale vuurwerkshow of meerdere kleinere shows in de wijken en dorpen. 6. Na de jaarwisseling een evaluatie uit te voeren en op basis daarvan een voorstel aan de raad te overleggen voor de jaren daarna. Inleiding Tijdens de jaarwisseling zijn in Deventer 966 geldige meldingen over vuurwerkoverlast gedaan bij het meldpunt vuurwerkoverlast.nl. Uit het rapport Vuurwerkoverlast Deventer blijkt dat dit een stijging is van 20% ten opzichte van de vorige jaarwisseling. De meeste meldingen kwamen uit de Vijfhoek. Daarna volgen Voorstad, Keizerslanden en de Zandweerd. Bijna 60% van de meldingen zijn gedaan in de periode dat het niet toegestaan was om vuurwerk te verkopen in Nederland en in Deventer. 80% van de meldingen hadden betrekking op harde knallen, die veelal ook gepaard gingen met stressvolle situatie voor dieren en mensen. Opgemerkt wordt dat hierbij nog niet het aantal meldingen bij politie en toezicht zijn meegerekend. 1 Uit onderzoek van het Algemeen Dagblad (artikel in AD d.d ) blijkt dat 1 op de 5 gemeenten vuurwerkvrije zones hebben ingesteld. Dat zijn er 13 meer dan het jaar ervoor. Nagenoeg alle gemeenten die vorig jaar vuurwerkvrije zones instelden, doen dat dit jaar opnieuw of breiden ze zelfs uit. Het blijkt dat in die gemeenten het aantal klachten flink is afgenomen vergeleken met het jaar ervoor. Volgens Esther Verhoeff van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) verdwijnt langzaam de tolerantie voor vuurwerk. De Nederlanders zijn het zat dat er elk jaar gewonden vallen en bushokjes de lucht in gaan. Je moet op 31 december veilig met je kind over straat kunnen." Uit onderzoek van seniorenorganisatie Unie KBO (artikel d.d ) blijkt dat 82% van de ouderen voorstander is van vuurwerkvrije zones, met name rondom verpleeg- en verzorghuizen. 1 Uit beantwoording schriftelijke vragen d.d. 15 december 2015 blijkt dat tijdens de jaarwisseling 2014/2015 ongeveer 220 meldingen zijn verricht. Het is niet duidelijk om deze meldingen destijds ook zijn gedaan bij het meldpunt. Waarschijnlijk komt bij de jaarwisseling 2015/2016 eenzelfde beeld naar voren.

2 23% van hen ziet het liefst dat vuurwerk helemaal verboden wordt. Uit het onderzoek blijkt ook dat ouderen die bang zijn voor vuurwerk niet of nauwelijks naar buiten gaan en hun brievenbus dichtplakken. Uit onderzoek in opdracht van Binnenlands Bestuur naar draagvlak voor gemeentelijke vuurwerkshow in combinatie met vuurwerkverbod particulieren (I&O Research, december 2015) blijkt dat nog maar 12% van de Nederlanders van plan is om vuurwerk af te steken, ongeveer de helft van de Nederlanders is voor een algemeen vuurwerkverbod en een meerderheid van 54% is hier voorstander van als dit gecombineerd wordt met een centrale vuurwerkshow. Er zijn echter wel regionale verschillen. Bijna 80% van de Nederlanders is voorstander van het instellen van vuurwerkvrije zones. Uit onderzoek rond de opinie over en beleving rondom vuurwerk (Vuurwerk discussie in beweging, TNS NIPO mei 2016), dat uitgevoerd is in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Milieu, blijkt dat twee derde van de Nederlanders voor een verbod op consumentenvuurwerk in het centrum van een stad of dorp is, wanneer de gemeente dit combineert met een centrale vuurwerkshow. Wanneer elke gemeente een vuurwerkshow organiseert, is 60 procent voorstander van een algeheel verbod op het afsteken van consumentenvuurwerk. Een meerderheid vindt dat de overheid meer moet doen om de overlast door illegaal vuurwerk terug te dringen. In gemeentes waar maatregelen zijn genomen wordt de overlast, schade en het letsel terug te dringen als positief worden ervaren. Een meerderheid ervaart de jaarwisseling dan als rustiger en veiliger. Op schriftelijke vragen (beantwoord op 15 december 2015) van GroenLinks aan het College blijkt dat de geregistreerde schade door vuurwerk in Deventer over 3 jaarwisselingen ruim EUR ,= heeft bedragen. Gezien de ernst en de toename van het aantal vuurwerkklachten in de gemeente Deventer, het ruime draagvlak dat de bevolking heeft voor vuurwerkvrije zones, centrale vuurwerkshows en de positieve ervaringen van andere gemeentes, is het voorstel dus om ervaring op te doen met vuurwerkvrije zones. Op termijn kan dit mogelijk leiden tot het aanwijzen van afsteekplekken in elke wijk om de overlast te beteugelen. Wij willen benadrukken dat GroenLinks niet tegen een feestje is! GroenLinks zet zich graag in voor een vrolijke en feestelijke jaarwisseling. De traditie van vuurwerk afsteken kan gemoderniseerd worden. Maar dan wel zonder overlast, stress, slachtoffers en materiele schade. Beoogd resultaat Vermindering van vuurwerkoverlast voor mens en dier, ter bevordering van veiligheid en beperking van schade. Kern van het voorstel Selectie van de vuurwerkvrije zones voor een pilot Het voorstel is om op basis van het rapport Vuurwerkoverlast Deventer , informatie van de politie en gesprekken met WijDeventer, burgers en betrokken organisaties, enkele locaties in de gemeente te selecteren, waar in sterke mate sprake is van gevaar, schade of overlast ten gevolge van vuurwerk. Op deze locaties zal dan geëxperimenteerd worden met het instellen van vuurwerkvrije zones, zodat ervaring kan worden opgedaan. Binnen een vuurwerkvrije zone mag tijdens de jaarwisseling geen vuurwerk worden afgestoken. Dit betreft knal- en siervuurwerk. Dit verbod geldt niet alleen voor wat betreft de openbare weg maar ook op andere plaatsen zoals in tuinen of op balkons, gelegen in de vuurwerkvrije zone. Wat wel is toegestaan, is het zogeheten fop- en schertsvuurwerk, zoals sterretjes, knaltouwtjes en dergelijke. Communicatie De selectie van de vuurwerkvrije zones moet uiteraard gecommuniceerd worden met de inwoners van Deventer. Zij hebben immers hun input gegeven en ze hebben er recht op te weten welke zones vuurwerkvrij worden en welke regels er dan gelden. Gedacht wordt aan publicaties in kranten, folders, 2

3 berichten via lokale radio en televisie, websites, facebook, twitter en communicatie via WijDeventer. Er kan dan tevens meer bekendheid worden gegeven en aan de vuurwerkregels in de algemeenheid (straffen bij bezit illegaal vuurwerk, verkoopperiodes en afsteektijden). Ook de jeugdverenigingen en scholen dienen hierbij aandacht te krijgen. De vuurwerkvrije zones worden ter plekke met (tijdelijke) bebording gemarkeerd. Wijziging Algemene plaatselijke verordening Het instellen van een vuurwerkvrije zone is alleen mogelijk als er een bepaling opgenomen wordt in de Algemene plaatselijke verordening. Die bepaling staat er nu nog niet in. Een dergelijke bepaling kan als volgt luiden: 1. Het is verboden consumentenvuurwerk te bezigen op een door het college in het belang van gevaar, schade of overlast aangewezen plaats. 2. Het is verboden consumentenvuurwerk op een openbare plaats te bezigen als dat gevaar, schade of overlast kan veroorzaken. 3. De in het eerste en tweede lid gestelde verbodengelden niet voor zover in het daarin geregelde onderwerp wordt voorzien door artikel 429, aanhef en onder 1, van het Wetboek van Strafrecht. Tevens dienen de betreffende zones aangewezen plaatsen in een aanwijzingsbesluit te worden vastgelegd en aan de raad ter besluitvorming te worden voorgelegd. Eventueel kunnen in de APV ook verbodsbepalingen op worden genomen met betrekking tot carbidschieten en het oplaten van wensballonnen. Handhaving Het heeft geen zin om vuurwerkvrije zones in te stellen, indien er geen zichtbare handhaving plaatsvindt. Aangezien in een vuurwerkvrije zone slechts een aanvullend verbod is in de periode 31 december van 18:00 uur tot 1 januari 02:00 uur, is er absoluut gezien slechts heel beperkt extra toezicht- en handhavingscapaciteit nodig, aangezien er buiten die periode sowieso geen vuurwerk mag worden afgestoken. Er blijkt echter uit het rapport Vuurwerkoverlast Deventer dat er veel klachten zijn over het afsteken buiten de toegestane periode en afsteken van illegaal vuurwerk. Gelet hierop is het van belang om ook in te zetten op handhaving van vuurwerkoverlast buiten de wettelijke afsteektijden. Indien een goede selectie wordt gemaakt van de plekken waar het meeste overlast wordt ervaren, kunnen de kosten beperkt blijven. Vuurwerkshow Het voorstel voorziet in vuurwerkvrije zones maar sluit niet uit dat dit ter beoordeling aan het college er één of meerdere centrale vuurwerkshows worden georganiseerd. Ter toelichting daarop het volgende: Indien een centrale vuurwerkshow of kleinere shows in de wijken worden georganiseerd, dan zal het draagvlak voor vuurwerkvrije zones toenemen en zal er überhaupt minder vuurwerk worden afgestoken. Het voorstel is dus om hiernaar onderzoek te doen. Een centrale vuurwerkshow is vergelijkbaar met die tijdens de Deventer Zomerkermis. Bij kleinere shows in de wijken, zullen de bewoners zelf een plek uitkiezen die geschikt is. De gemeente draagt bij in de kosten, verstrekt vuurwerkbrillen en zorg voor de verzekering. In elke wijk is dan een groepje inwoners samen verantwoordelijk voor een show. De mensen die de show mogen verzorgen, treden in hun buurt op tegen het dan illegaal afsteken van vuurwerk. Dit als een soort tegenprestatie. Kader Het vuurwerkbesluit artikel houdt in dat het verboden is vuurwerk, anders dan bedrijfsmatig, tot ontbranding te brengen op een ander tijdstip dan tussen 31 december uur en 1 januari uur van het daarop volgende jaar. 3

4 Op grond van een uitspraak van de Raad van State inzake Hilversum, mag een gemeentebestuur het afsteken van vuurwerk rond de jaarwisseling in delen van de stad verbieden, ook als vuurwerkverkopers daardoor minder inkomsten hebben. De uitspraak van de RvS is een bevestiging van de uitspraak van de Rechtbank Midden-Nederland op 19 november en een voorlopige verwerping van het hoger beroep dat vuurwerkhandelaren tegen die uitspraak hadden aangetekend. De uitspraak van de RvS betekent dat elk college van B&W op grond van de APV vuurwerkvrije zones kan instellen. De zones dienen wel via een aanwijzingsbesluit te worden vastgelegd en de APV dient te worden gewijzigd. Tevens moet B&W het besluit goed motiveren en dit initiatiefvoorstel biedt de bouwstenen daartoe. Argumenten voor Meer veiligheid, minder overlast Minder stress voor dieren Minder afval, minder schade Versterking sociale cohesie in de wijken (vuurwerkshows in wijken) Tegemoetkomen aan de wens van een aanzienlijk deel van de Deventer inwoners Deventer kan meegaan met de landelijke trend Argumenten tegen Vuurwerk wordt door sommige mensen nog steeds gezien als een traditie die bij de afsluiting van het jaar hoort (en dit blijft dus ook zo). De vrijheid van vuurwerkliefhebbers wordt ingeperkt. Kosten voor communicatie, extra toezicht en handhaving Financiële Consequenties De ambtelijke kosten voor het aanwijzen, bekendmaken, communiceren van vuurwerkvrije zones kunnen worden opgevangen binnen het programma Openbare Orde en Veiligheid. De extra inzet handhavingscapaciteit is tijdelijk en neutraal omdat in de periode rond de jaarwisseling andere prioriteiten worden gesteld. Indien van toepassing: De organisatie van vuurwerkshows kan worden bekostigd door de vermeden kosten vernielingen en opruimen. 4 Indiener: Tjeerd van der Meulen GroenLinks Deventer

5 RAADSBESLUIT Onderwerp Voorstelnummer Raadstafel d.d Raadsvergadering 2016 Vuurwerkvrije zones (Een initiatiefvoorstel om vuurwerkoverlast tijdens de jaarwisseling te beperken) De raad van de gemeente Deventer, Gelezen het initiatiefvoorstel van de heer Van der Meulen (GroenLinks) d.d. 15 september 2016 met nummer; BESLUIT 1. Het college opdracht te geven om als pilot voor de jaarwisseling vuurwerkvrije zones aan te wijzen, zodat kwetsbare groepen kunnen worden beschermd. Hierbij wordt gedacht aan zorginstellingen, scholen, dierenasiels, kinderboerderijen, asielzoekerscentra, begraafplaatsen, winkelcentra en kwetsbare natuurgebieden. Het één en ander vast te stellen in overleg met WijDeventer, burgers en betrokken organisaties; 2. Het college opdracht te geven om een gemeentelijke campagne te starten, zodat hieraan bekendheid wordt gegeven en aan de vuurwerkregels in de algemeenheid; 3. De APV overeenkomstig te wijzigen; 4. Tijdens de jaarwisseling hoge prioriteit te geven aan handhaving vuurwerkoverlast; 5. Het college opdracht te geven om onderzoek te doen naar de haalbaarheid van een centrale vuurwerkshow of meerdere kleinere shows in de wijken en dorpen; 6. Na de jaarwisseling een evaluatie uit te voeren en op basis daarvan een voorstel aan de raad te overleggen voor de jaren daarna. Aldus vastgesteld in de openbare raadsvergadering van De raad voornoemd, de griffier, de voorzitter, drs. S.J. Peet ir. A.P. Heidema