gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 17 maart 2009;

Transcriptie

1 GEMEENTE LOPIK Nr.: 9 Onderwerp: Verordening individuele voorzieningen maatschappelijke ondersteuning gemeente Lopik De raad van de gemeente Lopik; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 17 maart 2009; gelet op de bepalingen van artikel 147, eerste lid van de Gemeentewet, alsmede artikel 1, 4 en 5 van de Wet Maatschappelijke ondersteuning; b e s l u i t : de Verordening individuele voorzieningen maatschappelijke ondersteuning gemeente Lopik in te trekken; 2. de navolgende Verordening individuele voorzieningen maatschappelijke ondersteuning gemeente Lopik 2009 vast te stellen. HOOFDSTUK I ALGEMENE BEPALINGEN Artikel 1 Begripsbepalingen In deze verordening en de daarop gebaseerde nadere regelgeving wordt verstaan onder: a. Wet: Wet maatschappelijke ondersteuning; b. Compensatieplicht: De verplichting van het college van burgemeester en wethouders om aan personen met aantoonbare beperkingen, door het treffen van algemene en/of individuele voorzieningen een gelijkwaardige uitgangspositie te verschaffen ten opzichte van mensen zonder beperkingen in een vergelijkbare situatie, zodat zij, voor zover hun beperkingen dit toestaan, zelfredzaam zijn en in staat tot maatschappelijke participatie. Ook mantelzorgers en vrijwilligers die belemmeringen ondervinden in hun maatschappelijke participatie vallen onder de compensatieplicht. c. Beperkingen: in de ICF beschreven problemen van lichamelijke, chronischpsychische of psychosociale aard, die een persoon ondervindt bij het uitvoeren van activiteiten op het gebied van 1 het voeren van het huishouden, of 2 het normale gebruik van de woning, of 3 het verplaatsen in en om de woning, of 4 het zich lokaal verplaatsen per vervoermiddel en 5 het ontmoeten van medemensen en op het op basis daarvan aangaan van sociale verbanden. d. Mantelzorger: een persoon die buiten het kader van een hulpverlenend beroep, langdurige zorg biedt aan een hulpbehoevende in zijn directe omgeving, welke zorg de gebruikelijke zorg van huisgenoten voor elkaar overstijgt en waarbij de zorgverlening rechtstreeks voortvloeit uit de sociale relatie;

2 e. Vrijwilliger: een persoon die zich op vrijwillige basis en onbetaald inzet voor de samenleving; f. Zelfredzaamheid: het lichamelijk, verstandelijk, geestelijk of financiële vermogen om voorzieningen te treffen die maatschappelijke participatie mogelijk maken; g. Maatschappelijke participatie: normale deelname aan het maatschappelijke verkeer, hetgeen betekent dat een persoon, voor zover mogelijk, in staat is om: 1 een huishouden te voeren; 2 zijn woning normaal te gebruiken; 3 zich in en om de woning te verplaatsen; 4 zich zodanig te verplaatsen dat aansluiting wordt gevonden bij regionale, bovenregionale en landelijke vervoersystemen; 5 andere mensen te ontmoeten en sociale verbanden aan te gaan en te onderhouden om op die manier deel te nemen aan het lokale maatschappelijke leven; h. Algemene voorziening: een voorziening die een regelarme en adequate oplossing biedt voor de beperkingen die een persoon ondervindt, in die zin dat er een beperkte toegangsbeoordeling plaatsvindt; i. Individuele voorziening: een voorziening die op basis van een individuele, integrale en objectieve toegangsbeoordeling wordt verstrekt, indien een algemene voorziening geen adequate oplossing biedt; j. Voorliggende voorziening: een algemene of individuele voorziening die voorligt aan de door de aanvrager gevraagde voorziening en een adequate oplossing biedt voor zijn beperkingen; k. Eigen verantwoordelijkheid: de inspanning die in redelijkheid van de aanvrager of zijn directe omgeving kan worden verlangd om zelf een oplossing te vinden voor (de kosten van) het opheffen of verminderen van zijn beperkingen; l. Goedkoopst adequate oplossing: de algemene of individuele voorziening die naar objectieve maatstaven gemeten, zowel een adequate als de meest goedkope oplossing biedt voor de beperkingen van een persoon. m. Eigen bijdrage: een op basis van het Uitvoeringsbesluit maatschappelijke ondersteuning Lopik door het college van burgemeester en wethouders vast te stellen bijdrage, die bij de verstrekking van een individuele voorziening in natura of een persoonsgebonden budget betaald moet worden en kan worden afgestemd op het inkomen van de aanvrager; n. Eigen aandeel: dat deel van de kosten van maatschappelijke ondersteuning, dat voor rekening komt of blijft van de aanvrager en overeenkomstig het Uitvoeringsbesluit maatschappelijke ondersteuning Lopik in mindering wordt gebracht op een financiële tegemoetkoming; o. Voorziening in natura: een voorziening die in eigendom, in bruikleen, in huur of in de vorm van persoonlijke dienstverlening wordt verstrekt; p. Persoonsgebonden budget: een in het Uitvoeringsbesluit maatschappelijke ondersteuning Lopik nader te regelen geldbedrag waarmee de aanvrager een of meer aan hem te verlenen individuele voorzieningen kan verwerven; q. Financiële tegemoetkoming: een in het Uitvoeringsbesluit maatschappelijke ondersteuning Lopik nader te regelen tegemoetkoming in de kosten van een voorziening, die kan worden afgestemd op het inkomen van de aanvrager; r. Forfaitaire vergoeding: een bijdrage die los van het inkomen en los van de werkelijke kosten van een voorziening wordt verstrekt al dan niet met inachtneming van een inkomensgrens; 2

3 s. Algemeen gebruikelijk: een voorziening die naar geldende maatschappelijke normen behoort tot het gangbare gebruiks- dan wel bestedingspatroon van een persoon als de aanvrager; t. Meerkosten: de kosten van een te verlenen voorziening, die de algemeen gebruikelijke kosten te boven gaan; u. Huisgenoot: iedere meerderjarige met wie de aanvrager duurzaam gemeenschappelijk een woning bewoont; v. Budgethouder: een persoon aan wie op basis van deze verordening een persoonsgebonden budget is toegekend en die aan het college verantwoording over de besteding van het persoonsgebonden budget verschuldigd is; w. College: het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Lopik; x. Productenoverzicht: overzicht van de door de gemeente gefinancierde of gesubsidieerde algemene en individuele voorzieningen; y. Woonvoorziening: een voorziening die verband houdt met een maatregel die gericht is op het opheffen of verminderen van beperkingen die een persoon bij het normale gebruik van zijn woonruimte ondervindt; z. Vervoersvoorziening: een voorziening die gericht is op het opheffen of verminderen van beperkingen die een persoon bij het zich lokaal verplaatsen ondervindt; aa. Hulp bij het huishouden: een voorziening die gericht is op het ondersteunen bij of het overnemen van activiteiten op het gebied van het verzorgen van een huishouden van een persoon dan wel van de leefeenheid waartoe een persoon behoort; bb. Rolstoelvoorziening: een voorziening die gericht is op het opheffen of verminderen van beperkingen die een persoon ondervindt bij het zich verplaatsen in en om de woning; cc. ICF: International Classification of Functioning, Disability and Health (ICF); uniform begrippenkader dat gehanteerd wordt als afwegingskader en als grondslag om de behoefte aan voorzieningen in individuele gevallen vast te stellen ofwel te typeren; dd. Uitvoeringsbesluit: het besluit maatschappelijke ondersteuning gemeente Lopik waarin zowel de eigen bijdragen, de financiële tegemoetkomingen en het persoonsgebonden budget worden geregeld, dit ter uitvoering van de Algemene Maatregel van Bestuur maatschappelijke ondersteuning als het gemeentelijk beleid ten aanzien van de algemene en individuele voorzieningen maatschappelijke ondersteuning wordt uitgewerkt; ee. Respijtzorg: vormen van ondersteuning om de mantelzorger te ontlasten; ff. AWBZ: Algemene wet bijzondere Ziektekosten; gg. Wvg: Wet voorzieningen gehandicapten; hh. CIZ: het landelijke Centrum Indicatiestelling Zorg dat de indicatiestelling voor de AWBZ uitvoert. Artikel 2 Compensatie- en motiveringsplicht 1. Het college is verplicht om de in lid 2 genoemde personen door het treffen van algemene en individuele voorzieningen zodanig te compenseren dat zij een uitgangspositie verkrijgen die gelijkwaardig is aan de positie van iemand die de bedoelde voorzieningen niet nodig heeft, in die zin dat zij voor zover mogelijk zelfredzaam zijn en in staat tot maatschappelijke participatie. Deze verordening gaat over de individuele voorzieningen die het college in dit verband kan verstrekken. 3

4 2. De volgende personen kunnen een aanvraag indienen voor individuele voorzieningen ter compensatie: a. Mensen met een lichamelijke ziekte of gebrek en/of verstandelijke beperking; b. Mensen met een chronisch psychisch probleem; c. Mensen met een psychosociaal probleem; d. Mantelzorgers. 3. Bij het bepalen van compensatie houdt het college voor zover mogelijk rekening met persoonskenmerken, behoeften en wensen van de aanvrager en de (financiële) omstandigheden waarin de aanvrager verkeert. 4. Het college moet in de beschikking op een aanvraag aangeven in hoeverre het genomen besluit bijdraagt aan het behouden en het bevorderen van de zelfredzaamheid en maatschappelijke participatie van de aanvrager. Artikel 3 Begrenzingen 1. Een individuele voorziening kan slechts worden toegekend voorzover: a. deze langdurig noodzakelijk is om bepaalde beperkingen die een persoon ondervindt, op te heffen of te verminderen, en b. deze, naar objectieve maatstaven gemeten, als de goedkoopst adequate oplossing kan worden aangemerkt, en c. deze in overwegende mate op het individu is gericht. 2. In ieder geval wordt er geen individuele voorziening toegekend: a. indien de aanvrager niet woonachtig is in de gemeente Lopik; b. voorzover de aanvraag betrekking heeft op kosten die de aanvrager voorafgaand aan het moment van beschikken heeft gemaakt; c. indien een voorziening als die waarop de aanvraag betrekking heeft, reeds eerder op basis van deze, dan wel op basis van de Verordening voorzieningen gehandicapten is verstrekt en de normale afschrijvingstermijn van die voorziening nog niet is verstreken. Dit geldt niet als de eerder vergoede of verstrekte voorziening verloren is gegaan als gevolg van omstandigheden die niet aan de aanvrager zijn toe te rekenen; d. indien de voorziening voor een persoon als de aanvrager algemeen gebruikelijk is; e. indien en voorzover er een adequate voorliggende algemene dan wel individuele voorziening beschikbaar is; f. indien het tot de eigen verantwoordelijkheid behoort van de aanvrager om een oplossing voor de beperking te vinden; g. voor zover de aangevraagde voorzieningen betrekking hebben op een hoger niveau dan het uitrustingsniveau voor sociale woningbouw; h. voor zover er aan de zijde van de aanvrager geen sprake is van aantoonbare meerkosten in vergelijking met de situatie voorafgaand aan het optreden van de beperkingen waarvoor de voorziening wordt aangevraagd. i. Indien voor de aangevraagde vervoersvoorziening geen adequate berging of adequate stallingsruimte aanwezig is. 4

5 HOOFDSTUK II VOORZIENINGEN VORM VAN TE VERSTREKKEN INDIVIDUELE Artikel 4 Keuzevrijheid 1. Een persoon die in aanmerking komt voor een individuele voorziening kan kiezen of de te verstrekken voorziening aan hem wordt verstrekt in natura of als persoonsgebonden budget. Deze keuzevrijheid is niet onbeperkt. De criteria op basis waarvan het college vaststelt in welke situaties de keuze tussen deze voorzieningen al dan niet wordt geboden, staan in het Uitvoeringsbesluit. 2. Ten aanzien van nader te bepalen voorzieningen kan het college besluiten dat die uitsluitend worden verstrekt of in natura of in de vorm van een financiële tegemoetkoming. Dit wordt nader geregeld in het Uitvoeringsbesluit. Artikel 5 Voorziening in natura Indien een voorziening in natura wordt verstrekt is de bruikleenovereenkomst, huurovereenkomst, dienstverleningsovereenkomst of raamovereenkomst gemeente Lopik van toepassing. Artikel 6 Financiële tegemoetkoming en forfaitaire vergoeding 1. Bij verstrekking van een financiële tegemoetkoming worden de toepasselijke voorwaarden zoals genoemd in het Uitvoeringsbesluit in de beschikking opgenomen. 2. Bij verstrekking van een forfaitaire vergoeding worden de toepasselijke voorwaarden zoals genoemd in deze verordening en nader uitgewerkt in het Uitvoeringsbesluit in de beschikking opgenomen. Artikel 7 Persoonsgebonden budget 1. Een persoonsgebonden budget wordt verstrekt voor individuele voorzieningen, tenzij hiertegen overwegende bezwaren bestaan. 2. Budgethouder is de aanvrager of diens wettelijke vertegenwoordiger. 3. De omvang van het persoonsgebonden budget is de tegenwaarde van de voorziening die in de betreffende situatie in natura als goedkoopst adequate oplossing zou zijn verstrekt, indien nodig aangevuld met een vergoeding voor instandhoudingkosten. 4. De wijze waarop het persoonsgebonden budget wordt vastgesteld, wordt door het college opgenomen in het Uitvoeringsbesluit. 5. Bij verstrekking van een persoonsgebonden budget worden de toepasselijke voorwaarden zoals genoemd in het Uitvoeringsbesluit in de beschikking opgenomen. Tevens worden daarin de omvang en de looptijd vastgesteld. Bij de beschikking wordt tenslotte een programma van eisen verstrekt waarin aangegeven is aan welke vereisten de met het persoonsgebonden budget te verwerven voorziening dient te voldoen. 6. Op het persoonsgebonden budget is de Overeenkomst persoonsgebonden budget gemeente Lopik van toepassing, waarin de beschikking nader wordt uitgewerkt. 7. Na verzending van de beschikking wordt het persoonsgebonden budget ter beschikking gesteld door storting op de rekening van de aanvrager. 8. De budgethouder verstrekt na aanschaf van de voorziening waarvoor het persoonsgebonden budget verstrekt is, dan wel na afloop van de periode waarop het persoonsgebonden budget van toepassing is, die gegevens die het college nodig 5

6 acht om de rechtmatigheid en doelmatigheid van de besteding te kunnen beoordelen. Dit wordt nader geregeld in het Uitvoeringsbesluit. 9. Na ontvangst van de in het vorige lid genoemde gegevens beoordeelt het college of er aanleiding bestaat het persoonsgebonden budget geheel of ten dele terug te vorderen of te verrekenen. Dit met inachtneming van het bepaalde in de artikelen 34 en 35. Artikel 8 Eigen bijdragen en eigen aandeel Als de aanvraag om een individuele voorziening wordt gehonoreerd, kan het college een eigen (inkomensafhankelijke) bijdrage vragen of de financiële tegemoetkoming afstemmen op het inkomen (eigen aandeel). Dit wordt nader geregeld in het Uitvoeringsbesluit. 6

7 HOOFDSTUK III COMPENSATIE VAN DE BEPERKINGEN BIJ HET VOEREN VAN EEN HUISHOUDEN: HULP BIJ HET HUISHOUDEN Artikel 9 Vormen van hulp bij het huishouden 1. Het college dient voorzieningen te treffen om aantoonbare beperkingen die een persoon ondervindt bij het voeren van een huishouden, voor zover mogelijk weg te nemen. Dit kunnen algemene en/of individuele voorzieningen zijn. Deze verordening gaat over de te verstrekken individuele voorzieningen. 2. Een te verstrekken individuele voorziening kan bestaan uit a. hulp bij het huishouden in natura (persoonlijke dienstverlening); b. een persoonsgebonden budget te besteden aan hulp bij het huishouden, waarvan de hoogte wordt geregeld in het Uitvoeringsbesluit. Artikel 10 Gebruikelijke zorg In afwijking van het gestelde in artikel 9 komt een persoon niet of slechts gedeeltelijk in aanmerking voor hulp bij het huishouden als tot de leefeenheid waar deze persoon deel van uitmaakt, een of meer huisgenoten of kinderen behoren, die in staat zijn (een deel van) het huishoudelijk werk te verrichten. Artikel 11 Omvang van de hulp bij het huishouden. 1. De omvang van de toe te kennen voorziening hulp bij het huishouden wordt uitgedrukt in klassen, waarbij de volgende klassen met de daarbij behorende uren kunnen worden toegekend: a. Klasse 1: 0 tot en met 1,9 uur per week; b. Klasse 2: 2 tot en met 3,9 uur per week; c. Klasse 3: 4 tot en met 6,9 uur per week; d. Klasse 4: 7 tot en met 9,9 uur per week; e. Klasse 5: 10 tot en met 12,9 uur per week; f. Klasse 6: 13 tot en met 15,9 uur per week. 2. De hoogte van de bedragen die per klasse in de vorm van een persoonsgebonden budget worden verstrekt, worden jaarlijks door het college vastgesteld en vastgelegd in het Uitvoeringsbesluit. 7

8 HOOFDSTUK IV COMPENSATIE VAN DE BEPERKINGEN IN HET NORMALE GEBRUIK VAN DE WONING: DE WOONVOORZIENINGEN Artikel 12 Vormen van woonvoorzieningen 1. Het college dient voorzieningen te treffen om de aantoonbare beperkingen die een persoon in het normale gebruik van zijn woning ondervindt, voor zover mogelijk, weg te nemen. Dit kunnen algemene en/of individuele voorzieningen zijn. Deze verordening gaat over de te verstrekken individuele voorzieningen. 2. Een te verstrekken individuele woonvoorziening kan bestaan uit a. een woonvoorziening in natura; b. een persoonsgebonden budget te besteden aan een woonvoorziening; c. een financiële tegemoetkoming in de kosten van een woonvoorziening; d. vergoeding van de aan de woonvoorziening verbonden kosten voor onderhoud en reparatie. 3. De hoogte van de in het tweede lid onder b en c genoemde voorzieningen wordt geregeld in het Uitvoeringsbesluit. Artikel 13 Soorten individuele woonvoorzieningen De in artikel 12 lid 2 genoemde voorzieningen kunnen bestaan uit: a. een tegemoetkoming in de verhuis- en herinrichtingskosten; b. een bouwkundige of woontechnische woonvoorziening; c. een niet bouwkundige of niet woontechnische woonvoorziening; d. een uitraasruimte. Artikel 14 Primaat van de verhuizing 1. Een persoon kan voor een tegemoetkoming in de verhuis-en inrichtingskosten in aanmerking komen als aantoonbare beperkingen het normale gebruik van de woning belemmeren. 2. Een persoon kan uitsluitend voor een van de voorzieningen genoemd in artikel 13 onder b t/m d in aanmerking komen als verhuizing niet mogelijk of niet de goedkoopst adequate oplossing is. Artikel 15 Uitsluitingen De bepalingen van dit hoofdstuk zijn niet van toepassing op het treffen van voorzieningen aan hotels/pensions, trekkerswoonwagens, tweede woningen, vakantiewoningen, recreatiewoningen en kamerverhuur. Ze zijn evenmin van toepassing op specifiek op gehandicapten en ouderen gerichte woongebouwen. Artikel 16 Hoofdverblijf 1. Een woonvoorziening wordt slechts verleend indien de aanvrager zijn hoofdverblijf heeft of zal hebben in de woonruimte waaraan de voorziening wordt getroffen. 2. In afwijking van het eerste lid kan een woonvoorziening getroffen worden voor het bezoekbaar maken van één woonruimte indien de aanvrager zijn hoofdverblijf heeft in een AWBZ-instelling. 3. De aanvraag voor het bezoekbaar maken wordt ingediend in de gemeente waar de aan te passen woning staat. 8

9 4. Onder bezoekbaar maken wordt uitsluitend verstaan dat de aanvrager de woonruimte, de woonkamer en een toilet kan bereiken. Artikel 17 Begrenzingen 1. De aanvraag voor een woonvoorziening (zoals bedoeld in art. 13 onder b, c, d) wordt geweigerd indien: a. de aanvrager gaat verhuizen terwijl in de te verlaten woonruimte geen problemen met het normale gebruik van de woning werden ondervonden en voor verhuizing om deze reden geen aanleiding bestond; b. de woonvoorziening aangevraagd wordt op een moment dat op basis van leeftijd, gezinssituatie of woonsituatie te voorzien was dat deze voorziening noodzakelijk zou zijn en er geen sprake is van een onverwacht optredende noodzaak; c. deze betrekking heeft op voorzieningen in gemeenschappelijke ruimten anders dan automatische deuropeners en hellingbanen; d. voor zover de ondervonden problemen bij het normale gebruik van de woning voortvloeien uit de aard van de in de woning gebruikte materialen; 2. De aanvraag voor verhuis- en inrichtingskosten (zoals bedoeld in art. 13 onder a) wordt geweigerd indien: a. de aanvrager gaat verhuizen terwijl in de te verlaten woonruimte geen problemen met het normale gebruik van de woning werden ondervonden en voor verhuizing om deze reden geen aanleiding bestond. b. de woonvoorziening aangevraagd wordt op het moment dat op basis van leeftijd, gezinssituatie te voorzien was dar deze voorziening noodzakelijk zou zijn en er geen sprake is van een onverwacht optredende noodzaak. c. de aanvrager niet is verhuisd naar de gelet op zijn of haar beperkingen op dat moment beschikbare meest geschikte woning, tenzij daarvoor tevoren schriftelijk toestemming is verleend door het college; d. de aanvrager voor het eerst zelfstandig gaat wonen, verhuisd is vanuit of naar een woonruime die niet geschikt is het gehele jaar door bewoond te worden, verhuisd is naar een AWBZ-instelling of een andere instelling gericht op het verstrekken van zorg. Artikel 18 Terugbetaling bij verkoop 1. Als een woonvoorziening, die op grond van deze verordening is verstrekt, leidt of heeft geleid tot waardestijging van de woning en de eigenaar verkoopt de woning binnen een periode van 10 jaar nadat de voorziening gereed is gemeld, dan moet hij het college onverwijld informeren over de verkoop. 2. De meerwaarde van de woning dient volgens het in het Uitvoeringsbesluit vastgelegde afschrijvingsschema te worden terugbetaald. 9

10 HOOFDSTUK V COMPENSATIE VAN DE BEPERKINGEN BIJ HET ZICH VERPLAATSEN IN EN OM DE WONING: DE ROLSTOELVOORZIENINGEN Artikel 19 Vormen van rolstoelvoorzieningen 1. Het college dient voorzieningen te treffen om de aantoonbare beperkingen die een persoon ondervindt bij het zich verplaatsen in en om de woning, voor zover mogelijk weg te nemen. Dit kunnen algemene en/of individuele voorzieningen zijn. Deze verordening gaat over de te verstrekken individuele voorzieningen. 2. De te verstrekken individuele rolstoelvoorziening kan bestaan uit: a. een rolstoelvoorziening voor dagelijks gebruik; b. een rolstoelvoorziening voor incidenteel gebruik; c. een (rolstoel)voorziening voor sportbeoefening; d. een vergoeding van de aan de rolstoelvoorziening verbonden kosten voor aanpassingen, onderhoud, reparatie en indien van toepassing verzekering. 3. De omvang van de in het tweede lid genoemde voorzieningen wordt geregeld in het Uitvoeringsbesluit. Artikel 20 Rolstoelvoorziening voor dagelijks gebruik 1. Een persoon kan in aanmerking komen voor een rolstoelvoorziening voor dagelijks gebruik indien aantoonbare beperkingen dagelijks zittend verplaatsen in en om de woning noodzakelijk maken en hulpmiddelen die verstrekt worden op grond van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten of een andere wettelijke regeling geen adequate oplossing bieden. 2. De rolstoelvoorziening bedoeld in het vorige lid wordt in natura of als persoonsgebonden budget verstrekt. Artikel 21 Rolstoelvoorziening voor incidenteel gebruik 1. Een persoon kan in aanmerking komen voor een rolstoelvoorziening voor incidenteel gebruik indien aantoonbare beperkingen incidenteel zittend verplaatsen in en rond de woning noodzakelijk maken en hulpmiddelen die verstrekt worden op grond van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten of een andere wettelijke regeling geen adequate oplossing bieden. 2. De rolstoelvoorziening bedoeld in het vorige lid wordt uitsluitend in natura verstrekt. Artikel 22 Rolstoel- of andere sportvoorziening 1. Een persoon kan in aanmerking komen voor een rolstoel- of andere sportvoorziening voor sportbeoefening indien aantoonbare beperkingen sportbeoefening zonder sportrolstoel onmogelijk maken. 2. De in het vorige lid bedoelde rolstoelvoorziening wordt uitsluitend in de vorm van een forfaitaire vergoeding verstrekt. 10

11 Artikel 23 Aanspraak op rolstoelvoorzieningen voor AWBZ-bewoners Een persoon die verblijft in een op grond van artikel 5 van de Wet toelating zorginstellingen erkende instelling komt uitsluitend voor een rolstoel in aanmerking indien hij geen recht heeft op een rolstoel, verstrekt op grond van de AWBZ. 11

12 HOOFDSTUK VI COMPENSATIE VAN DE BEPERKINGEN BIJ HET ZICH LOKAAL VERPLAATSEN PER VERVOERMIDDEL: DE VERVOERSVOORZIENINGEN Artikel 24 Vormen van vervoersvoorzieningen 1. Het college dient voorzieningen te treffen om de aantoonbare beperkingen die een persoon ondervindt bij het zich lokaal verplaatsen per vervoermiddel, voor zover mogelijk weg te nemen. Dit kunnen algemene en/of individuele voorzieningen zijn. Deze verordening gaat over de te verstrekken individuele voorzieningen. 2. Het collectief vraagafhankelijk vervoer (de regiotaxi) geldt als een voorliggende voorziening. 3. De te verstrekken individuele vervoersvoorziening kan bestaan uit: a. een vervoersvoorziening in natura; b. een persoonsgebonden budget; c. een financiële tegemoetkoming te besteden aan een vervoersvoorziening. d. een forfaitair bedrag te besteden aan een vervoersvoorziening; e. een vergoeding van de aan de vervoersvoorziening verbonden kosten voor aanpassing, onderhoud, reparatie en indien van toepassing toegekende verzekering. 4. De hoogte van de in het derde lid onder b en c genoemde voorzieningen wordt geregeld in het Uitvoeringsbesluit. Artikel 25 Soorten individuele vervoersvoorzieningen 1. De in artikel 24 lid 3 sub a genoemde voorzieningen kunnen bestaan uit: a. een al dan niet aangepaste bruikleenauto; b. een al dan niet aangepaste gesloten buitenwagen; c. een open elektrische buitenwagen (scootermobiel); d. een ander verplaatsingsmiddel. 2. De in artikel 24 lid 3 sub b, c en d genoemde voorzieningen kunnen bestaan uit een persoonsgebonden budget of een financiële tegemoetkoming of een forfaitaire vergoeding in de kosten van: a. aanpassing van een eigen auto; b. gebruik van een bruikleenauto; c. gebruik van een taxi of een eigen auto; d. gebruik van een individuele rolstoeltaxi; e. aanschaf of gebruik van een ander verplaatsingsmiddel; f. begeleiding door een derde. Artikel 26 Algemeen gebruikelijke vervoersvoorzieningen In het Uitvoeringsbesluit worden inkomensgrenzen genoemd. Indien het inkomen van een ongehuwde persoon of het gezamenlijk inkomen van gehuwde personen meer bedraagt dan 1,5 maal die inkomensgrenzen, wordt het bezit van een personenauto algemeen gebruikelijk geacht. In dat geval komen een auto of een met een auto vergelijkbare voorziening en de daarmee samenhangende gebruiks- en onderhoudskosten, niet in aanmerking voor verstrekking of vergoeding. 12

13 Artikel 27 Omvang in gebied en in kilometers 1. Bij de te verstrekken vervoersvoorziening wordt ten aanzien van de vervoersbehoefte ten behoeve van maatschappelijke participatie uitsluitend rekening gehouden met de verplaatsingen in de directe woon- en leefomgeving binnen de gemeentegrenzen, in het kader van het leven van alledag. Dit geldt niet als zich een uitzonderingssituatie voordoet waarbij het gaat om een bovenregionaal contact, dat uitsluitend door de aanvrager zelf bezocht kan worden, terwijl het bezoek voor de aanvrager noodzakelijk is om dreigende vereenzaming te voorkomen. 2. De te verstrekken vervoersvoorziening zal maatschappelijke participatie door middel van lokale verplaatsingen met maximaal een omvang per jaar van 3500 kilometer mogelijk maken. 13

14 HOOFDSTUK VII COMPENSATIE VAN DE BEPERKINGEN DIE EEN MANTELZORGER ONDERVINDT Artikel 28 Beperkingen in maatschappelijke participatie 1. Respijtzorg kan bestaan uit: a. Ondersteuning bijvoorbeeld in de vorm van arrangementen; b. Vormen van tijdelijke overname van de zorg. 2. Een mantelzorger die beperkingen ondervindt in zijn maatschappelijke participatie kan in aanmerking komen voor de in lid 2 onder a genoemde vorm van respijtzorg. 3. Een en ander wordt nader geregeld in het Uitvoeringsbesluit. 14

15 HOOFDSTUK VIII HET VERKRIJGEN VAN INDIVIDUELE VOORZIENINGEN Artikel 29 Gebruik aanvraagformulier Een aanvraag dient te worden ingediend door middel van een door het college ter beschikking gesteld formulier. Artikel 30 Indienen van de aanvraag De aanvraag dient te worden ingediend bij het daartoe bestemde loket. Artikel 31 Inlichtingen, onderzoek, advies 1. Om zich een oordeel te kunnen vormen over de mate van beperkingen inventariseert het college de beperkingen en is met het oog daarop bevoegd om: a. de aanvrager op te roepen om hem hierover vragen te stellen; b. te vragen naar alle relevante informatie van betrokkene c. een deskundige te betrekken bij het onderzoek 2. Het college kan de door hem daartoe aangewezen adviesinstantie om advies indien: a. het handelt om een aanvraag van een persoon die nog niet eerder een aanvraag in het kader van deze verordening of de verordening voorzieningen gehandicapten gemeente Lopik heeft ingediend; b. het college dat overigens gewenst vindt. 3. Een aanvrager is verplicht aan het college of de door hen aangewezen adviesinstantie die gegevens te verschaffen of te doen verschaffen die noodzakelijk zijn voor de beoordeling van de aanvraag. 4. Bij de inventarisatie en advisering als bedoeld in de vorige leden wordt door het college en de adviseur gebruik gemaakt van de systematiek zoals neergelegd in de ICF classificatie. Artikel 32 Samenhangende afstemming 1. Om de verkrijging van individuele voorzieningen samenhangend af te stemmen op de situatie van de aanvrager stemt het college de inventarisatie van beperkingen als bedoeld in artikel 31 af op al de mogelijke AWBZ-indicaties en overige voorliggende voorzieningen. 2. In het Uitvoeringsbesluit regelt het college de wijze waarop het de samenhangende afstemming als bedoeld in het vorige lid wil verwezenlijken. Artikel 33 Wijzigingen in de situatie 1. Degene aan wie op grond van deze verordening een voorziening is verstrekt, is verplicht aan het college mededeling te doen van feiten en omstandigheden, waarvan redelijkerwijs duidelijk moet zijn dat deze van invloed kunnen zijn op het recht op een voorziening. 2. In het geval het college reden heeft om aan te nemen dat de situatie van de persoon als bedoeld in het eerste lid gewijzigd is of zal worden, is artikel 31 van overeenkomstige toepassing. 15

16 Artikel 34 Intrekking van een besluit tot verlening van een voorziening 1. Het college kan een besluit, genomen op grond van deze verordening, geheel of gedeeltelijk intrekken indien: a. niet of niet meer is of wordt voldaan aan de voorwaarden gesteld bij of krachtens deze verordening; b. op grond van onjuiste gegevens een besluit genomen is en de gegevens zodanig onjuist waren dat, waren de juiste gegevens bekend geweest, een andere beslissing zou zijn genomen. 2. Een besluit tot verlening van een financiële tegemoetkoming of een persoonsgebonden budget kan worden ingetrokken indien blijkt dat de tegemoetkoming of het budget binnen zes maanden na uitbetaling niet is aangewend voor de bekostiging van de voorziening waarvoor het geld is verstrekt. Artikel 35 Terugvordering 1. In geval een besluit is ingetrokken kan een op basis daarvan reeds uitbetaalde financiële tegemoetkoming of persoonsgebonden budget worden teruggevorderd. 2. In geval het recht op een in natura verstrekte voorziening is ingetrokken, kan deze voorziening worden teruggevorderd. 16

17 HOOFDSTUK IX SLOTBEPALINGEN Artikel 36 Hardheidsclausule Het college kan in bijzondere gevallen ten gunste van de aanvrager afwijken van de bepalingen van deze verordening, indien toepassing van de verordening tot onbillijkheden van overwegende aard leidt. Artikel 37 Beslissing college in gevallen waarin de verordening niet voorziet 1. Het college beslist in gevallen waarin deze verordening niet of onvoldoende voorziet. 2. Het college informeert de gemeenteraad tenminste eenmaal per jaar over de toepassing van dit artikel. Artikel 39 Indexering Het college kan jaarlijks per 1 februari de in het kader van deze verordening en het op deze verordening berustende Uitvoeringsbesluit geldende bedragen verhogen of verlagen conform de ontwikkelingen van de prijsindex volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek. Artikel 40 Tevredenheidsonderzoek Het college houdt jaarlijks een onderzoek naar de tevredenheid van vragers van maatschappelijke ondersteuning. De uitkomsten van dit onderzoek worden jaarlijks gepubliceerd. Artikel 41 Evaluatie 1. Het door de gemeente gevoerde beleid wordt uiterlijk twee jaar na inwerkingtreding van deze verordening geëvalueerd, daarna tenminste eenmaal per vier jaar. Indien de evaluatie daartoe aanleiding geeft wordt deze verordening aangepast. 2. Tevens zendt het college jaarlijks na de inwerkingtreding van de verordening aan de gemeenteraad een verslag over de werking van de verordening in de praktijk. Artikel 42 Overgangsregeling bestaande aanspraken Wvg 1. Personen die op het moment van inwerkingtreding van deze verordening nog rechten op grond van de Wet voorzieningen gehandicapten gemeente Lopik genieten, behouden gedurende de looptijd van de beschikking, hun oude rechten en plichten, met dien verstande dat voor de eigen bijdrage de regeling als vermeld in lid 2 geldt. 2. Voor de in het eerste lid genoemde personen geldt na een jaar na de inwerkingtreding van de wet de eigen bijdrage regeling zoals vermeld in het Uitvoeringsbesluit. 17

18 Artikel 43 Overgangsregeling bestaande aanspraken Awbz 1. Personen die op het moment van inwerkingtreding van deze verordening nog rechten op grond van een indicatiebesluit op grond van de AWBZ (hulp bij het huishouden) genieten, behouden gedurende de looptijd van het indicatiebesluit hun oude rechten en plichten, met dien verstande dat voor de eigen bijdrage de regeling als vermeld in lid 2 geldt. 2. Voor de in het eerste lid genoemde personen geldt na een jaar na de inwerkintreding van de wet de eigen bijdrage regeling zoals vermeld in het Uitvoeringsbesluit. Artikel 44 Intrekking oude regeling De Verordening individuele voorzieningen maatschappelijke ondersteuning gemeente Lopik en de daarop gebaseerde regelgeving wordt ingetrokken. Artikel 45 Inwerkingtreding Deze verordening treedt in werking met ingang van 1 mei Artikel 46 Citeertitel Deze verordening wordt aangehaald als: Verordening individuele voorzieningen maatschappelijke ondersteuning gemeente Lopik Aldus vastgesteld in de openbare raadsvergadering van 21 april 2009 de griffier, de voorzitter, MW. MR. G.M.G. DOLDERS MW. MR. R.G. WESTERLAKEN-LOOS 18

19 TOELICHTING OP DE VERORDENING INDIVIDUELE VOORZIENINGEN MAATSCHAPPELIJKE ONDERSTEUNING GEMEENTE LOPIK 2009 INLEIDING Het op 27 mei 2005 ingediende wetsvoorstel Nieuwe regels betreffende maatschappelijke ondersteuning, de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), is op 14 februari 2006 in de Tweede Kamer aangenomen. De Wmo is een wet die door de gemeenten verder zal moeten worden ingevuld. Dit geldt in het bijzonder voor het kernbegrip van de wet, de zogenaamde compensatieplicht. Dit begrip is bij amendement aan de wet toegevoegd en wordt niet in de wet zelf omschreven. De gemeenten moeten dus zelf invullen wat zij onder compensatieplicht verstaan en hoe zij daaraan vorm zullen geven. De gemeente Lopik heeft zich hierbij laten leiden door de toelichting op het amendement. Het begrip compensatieplicht zal echter uiteindelijk aan de hand van de jurisprudentie verder worden ingevuld. De Wmo heeft de gemeenten opdracht gegeven om over de individuele voorzieningen regels te stellen bij verordening. In de verordening Individuele voorzieningen maatschappelijke ondersteuning gemeente Lopik (hierna ook: de verordening) en de onderliggende beleidsregels is vorm gegeven aan de compensatieplicht zonder de regels van de Wet voorzieningen gehandicapten (Wvg) en de regels rond de functie huishoudelijke verzorging uit de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) geheel los te laten. Dit is van belang om niet een vacuüm te laten ontstaan, te meer daar het overgangsrecht zoals geregeld in de Wmo bestaande cliënten maximaal één jaar het behoud van de oude rechten op grond van de AWBZ of de Wet voorzieningen gehandicapten (Wvg) biedt. Het overgangsrecht gaat er ook van uit dat voor alle nieuwe aanvragers nog drie maanden nadat de gemeentelijke verordening voorzieningen maatschappelijke ondersteuning is vastgesteld de oude regels uit Wvg en AWBZ gelden. Gevolg hiervan is dat een gemeente die vanaf 1 januari 2007 voor nieuwe aanvragers ook direct nieuw beleid wil voeren, er voor moet zorgen dat de verordening op 1 oktober 2006 door de gemeenteraad is vastgesteld. Dat betekent dat de gehele procedure van voorbereiding, inclusief inspraak, voordien plaats moet hebben gehad. Dit heeft grote druk gezet op het zo snel mogelijk schrijven van de verordening. Wij hebben desondanks geprobeerd om een duidelijke, goed leesbare verordening te maken. Daartoe is zowel de modelverordening VNG als de verordening die vanuit cliëntenperspectief is opgesteld, geraadpleegd. We hebben ons door beide verordeningen laten inspireren. Met deze verordening hopen wij the best of both worlds te hebben bereikt. In de verordening is met name uitwerking gegeven aan de artikelen 5, 6, 15, 19 en 26 Wmo. In de Wmo komen voorzieningen uit de Welzijnswet en voorzieningen uit de AWBZ en de Wvg bij elkaar. Voorzieningen uit de Welzijnswet worden als voorliggende voorzieningen aangeboden en worden daarom niet in deze verordening opgenomen. De verordening gaat uitsluitend over de individuele voorzieningen. Er wordt slechts in zijn algemeenheid verwezen naar de (voorliggende ) algemene voorzieningen, maar 19

20 deze worden niet benoemd, althans niet in de verordening. U vindt ze wel terug in het zogenoemde Productenoverzicht. Alle bedragen en bijbehorende regelgeving worden opgenomen in het Uitvoeringsbesluit maatschappelijke ondersteuning gemeente Lopik. ALGEMENE TOELICHTING De kern van de Wet maatschappelijke ondersteuning wordt gevormd door het begrip compensatieplicht. Dit begrip is bij amendement in artikel 4 van de Wmo opgenomen en afkomstig van de Raad voor de Volksgezondheid en de Zorg. Het is met name de toelichting op het amendement dat informatie geeft over de bedoeling van de wetgever met het begrip compensatieplicht. Die toelichting stelt: Het nieuw geformuleerde artikel strekt ertoe de algemene verplichting aan gemeenten op te leggen om beperkingen in de zelfredzaamheid op het gebied van het voeren van een huishouden, het zich verplaatsen in en om de woning en om zich lokaal per vervoermiddel te verplaatsen, weg te nemen. Onder zelfredzaamheid wordt in dit verband verstaan het lichamelijke, verstandelijke, geestelijke en financiële vermogen om zelf voorzieningen te treffen die deelname aan het normale maatschappelijke verkeer mogelijk maken. Onder normale deelname aan het maatschappelijke verkeer wordt in ieder geval verstaan het kunnen voeren van een huishouden; het normale gebruik van een woning; het zich in en om de woning kunnen verplaatsen; het zich zodanig kunnen verplaatsen dat aansluiting kan worden gevonden bij regionale, bovenregionale en landelijke vervoerssystemen; het kunnen ontmoeten van andere mensen en het aangaan en onderhouden van sociale verbanden om op die manier te kunnen deelnemen aan het lokale sociaalmaatschappelijk leven. Voor de gemeentelijke uitvoeringspraktijk biedt de International Classification of Functions, Disabilities and Impairments (ICF classificatie) een uniform begrippenkader dat als grondslag kan dienen om de behoefte aan voorzieningen in individuele gevallen vast te stellen. De opdracht om compenserende voorzieningen te treffen wordt met dit artikel bij wet gegeven. De normering ervan wordt overeenkomstig de bestuurlijke structuur van de wet op het lokale niveau bepaald met inachtneming van alle bepalingen over de totstandkoming van het lokale beleid en de betrokkenheid van burgers en cliënten daarbij. Omdat er geen begripsomschrijving van het begrip compensatieplicht in het amendement is opgenomen, is in de verordening een begripsomschrijving opgenomen in artikel 1 onder b. In artikel 2 van de verordening wordt een en ander uitgewerkt. De compensatieplicht geldt, zo geeft de tekst van artikel 4, lid 1 van de wet aan, voor de onderdelen: a. het voeren van een huishouden, b. het zich verplaatsen in en om de woning, c. het zich lokaal verplaatsen per vervoermiddel en d. het ontmoeten van medemensen en het op basis daarvan aangaan van sociale verbanden 20

21 Uitgaande van een overgang van de drie Wvg-terreinen woonvoorzieningen, vervoersvoorzieningen en rolstoelen plus de functie huishoudelijke verzorging uit de AWBZ naar de Wmo worden de onderdelen uit artikel 4 van de wet in de verordening als volgt uitgewerkt: Ad a. het voeren van een huishouden Onder het voeren van een huishouden wordt zowel de eerdere functie huishoudelijke verzorging, (hoofdstuk 3: hulp bij het huishouden) verstaan als het normaal kunnen gebruiken van een woning (hoofdstuk 4: de woonvoorzieningen). Ad b. het zich verplaatsen in en om de woning Bij het zich verplaatsen in en om de woning gaat het om de rolstoel inclusief (uitsluitend) de sportrolstoel (hoofdstuk 5: de rolstoelvoorzieningen) Ad c. het zich lokaal verplaatsen per vervoermiddel Hierbij gaat het om de vervulling van de vervoersplicht (hoofdstuk 6: de vervoersvoorzieningen); Ad d. het ontmoeten van medemensen en het op basis daarvan aangaan van sociale verbanden. Het ontmoeten van medemensen en het daaruit volgende aangaan van sociale verbanden wordt beschouwd als doelstelling voor de eerste drie verstrekkingenterreinen. Verder wordt hieraan met name aandacht besteed in het kader van algemene voorzieningen en niet zozeer als individuele verstrekking. Dit onderdeel van de compensatieplicht keert daarom niet als afzonderlijk hoofdstuk in de verordening terug. Tenslotte noemt de wet in artikel 4 als aparte doelgroepen voor de compensatieplicht de mantelzorgers en de vrijwilligers. Zie hoofdstuk 7 voor zover het de mantelzorger betreft. In artikel 4 van de wet wordt het college opgedragen ten behoeve van de compensatie "voorzieningen te treffen". De wet stelt dus niet dat het steeds om individuele voorzieningen moet gaan. Om het onderscheid (en de rangorde) tussen algemene en individuele voorzieningen te benadrukken, is in deze verordening weliswaar het begrip algemene voorzieningen opgenomen maar wordt de wijze waarop de gemeente de (toegang tot de) algemene voorzieningen organiseert, bewust buiten de verordening gehouden. Algemene voorzieningen zullen in de regel met een minimum aan procedures kunnen worden aangeboden: met geen of slechts een lichte toegangstoets. 21

22 ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING HOOFDSTUK I ALGEMENE BEPALINGEN Artikel 1 Begripsbepalingen a. Wet: Deze bepaling spreekt voor zich; zie ook de in artikel 43 van de Wet maatschappelijke ondersteuning opgenomen citeertitel van de wet. b. Compensatieplicht: Het compensatiebeginsel of de compensatieplicht is via het amendement-miltenburg c.s. (30 131, nr. 65) aan het wetsvoorstel toegevoegd. In het amendement is geen begripsomschrijving van dit begrip opgenomen. Gevolg hiervan is dat er in de wet een begripsomschrijving van het cruciale begrip compensatieplicht ontbreekt. Daarom staat de begripsomschrijving van de compensatieplicht in de verordening. Voor de begripsomschrijving is gebruik gemaakt van het briefadvies van de Raad voor de Volksgezondheid en de Zorg, de uitvinder van de compensatieplicht. Voor wat betreft de gelijkwaardige uitgangspositie is gebruik gemaakt van de toelichting op het amendement, evenals voor wat betreft de termen zelfredzaamheid en maatschappelijke participatie. c. Beperkingen: De term beperkingen is ontleend aan de ICF. Het onder de toelichting op onderdeel 1.2 van dit artikel genoemde amendement-miltenburg stelt over de ICF: Voor de gemeentelijke uitvoeringspraktijk biedt de International Classification of Functions, Disabilities and Health (ICF classificatie) een uniform begrippenkader dat als grondslag kan dienen om de behoefte aan voorzieningen in individuele gevallen vast te stellen. d. Mantelzorger: De begripsomschrijving van het begrip mantelzorger is ontleend aan de begripsomschrijving van mantelzorg in de wet (artikel 1, lid 1 onder b, van de wet). Het gaat om een persoon die buiten het kader van een hulpverlenend beroep, langdurige zorg biedt aan een hulpbehoevende in zijn directe omgeving. Die zorg overstijgt de gebruikelijke zorg van huisgenoten voor elkaar en vloeit rechtstreeks voort uit de sociale relatie. e. Vrijwiliger: Een vrijwilliger is een persoon die zich op vrijwillige basis en onbetaald inzet voor de samenleving. Hoewel dit begrip niet terug keert in de verordening, omdat een vrijwilliger in beginsel niet voor individuele voorzieningen in aanmerking komt, is het toch in de begripsomschrijvingen opgenomen. Dit ter onderscheid van de mantelzorger en omdat de vrijwilliger ook in de wet wordt genoemd. f. Zelfredzaamheid: Deze begripsomschrijving komt uit de toelichting op eerder reeds genoemde amendement-miltenburg c.s., dat het compensatiebeginsel aan de wet heeft toegevoegd. 22

23 g. Maatschappelijke participatie: Ook deze begripsomschrijving is, evenals de onder f. genoemde, ontleend aan de toelichting op het amendement-miltenburg c.s., dat het compensatiebeginsel aan de wet heeft toegevoegd. h. Algemene voorziening: Het gaat hier veelal om voorzieningen, die met een minimum aan bureaucratie (kunnen) worden aangeboden en daarom bewust buiten deze verordening zijn gehouden. Daarbij valt te denken aan een scala van reeds bestaande of nog te ontwikkelen voorzieningen: algemeen maatschappelijk werk, maaltijdvoorziening, algemene woonvoorzieningen als klussendiensten en voorzieningendepots en vrijwilligersdiensten. De toegang is eenvoudiger dan bij individuele voorzieningen: geen of slechts een beperkte toegangsbeoordeling, geen formele beslissing (beschikking) en geen eigen bijdragen. In de regel gaat het om eenvoudige en veel voorkomende voorzieningen. Kenmerk van algemene voorzieningen is voorts dat zij altijd in natura verstrekt worden en nooit als financiële tegemoetkoming of persoonsgebonden budget. Tenslotte worden algemene voorzieningen (meestal) niet gratis verstrekt. Er kunnen (algemeen gebruikelijke) kosten in rekening worden gebracht. i. Individuele voorziening: Algemene voorzieningen hebben in het kader van deze verordening voorrang op individuele voorzieningen. Waar mogelijk zal eerst worden verwezen naar een algemene voorziening, waar nodig zal een individuele voorziening worden verstrekt. Hoe de keuze zal worden gemaakt tussen beide categorieën voorzieningen hangt uiteraard helemaal af van de individuele situatie van de aanvrager. Door het college vast te stellen regels zullen afwegingscriteria geven, verder zal een op de individuele situatie afgestemd medisch advies vaak van groot belang zijn. j. Voorliggende voorziening: Als iemand beperkingen bij zijn maatschappelijke participatie en zelfredzaamheid ondervindt wordt eerst bekeken of er een algemene Wmo-, of andere algemene voorziening is die deze beperkingen op een adequate manier kan oplossen. Het pasje voor de regiotaxi (het collectief vraagafhankelijk vervoer) bijvoorbeeld is voorliggend op de individuele vervoersvoorzieningen. Als dat het geval is zal de aanvrager op die mogelijkheid worden gewezen en komt hij niet in aanmerking voor een individuele voorziening. Pas als een algemene voorziening geen adequate oplossing biedt, komt een individuele voorziening in beeld. Ook bij de individuele voorzieningen onderling kan het voorkomen dat de ene voorligt aan de andere: de tegemoetkoming in de verhuis-en inrichtingskosten gaat vóór op de woonvoorziening woningaanpassing(het zgn. primaat van de verhuizing). k. Eigen verantwoordelijkheid: de inspanning die in redelijkheid van de aanvrager of zijn directe omgeving kan worden verlangd om zelf een oplossing te vinden voor (de kosten van) het opheffen of verminderen van zijn beperkingen. Indien en voor zover het oplossen van een bepaalde beperking tot de eigen verantwoordelijkheid behoort komt de aanvrager niet in aanmerking voor een individuele voorziening. Van een echtgenoot/huisgenoot kan en mag bijvoorbeeld verlangd worden dat hij de was doet; kookt en schoonmaakt en dergelijke. Zie ook het Protocol Gebruikelijk Zorg. 23

24 l. goedkoopst adequate oplossing: De begrippen "goedkoopst" en "adequaat" moeten in samenhang met elkaar worden beschouwd. Met adequaat wordt bedoeld volgens objectieve maatstaven nog toereikend. Datgene wat de gehandicapte als adequaat beschouwt weegt weliswaar mee in de beoordeling van het adequaat zijn van de voorziening, maar kan (uiteraard) niet doorslaggevend zijn. m en n. Eigen bijdrage en eigen aandeel: De bevoegdheid voor het vragen van een eigen bijdrage of eigen aandeel in de kosten van een voorziening vloeit voort uit artikel 15 lid 1 van de wet. De Algemene maatregel van Bestuur, gebaseerd op artikel 15 lid 3 van de wet, geeft aan welke ruimte gemeentebesturen hebben voor het vaststellen van eigen bijdragen e.d. (het Besluit Maatschappelijke Ondersteuning). Voor de gemeente Lopik wordt dit uitgewerkt in het nog vast te stellen Uitvoeringsbesluit. o. Voorziening in natura: Natura-voorzieningen zijn individuele voorzieningen (hulpmiddelen) die niet in de vorm van enigerlei financiële bijdrage worden verstrekt. Daarbij kan worden gedacht aan verstrekking in huur, in bruikleen, in eigendom of in de vorm van dienstverlening. p. Persoonsgebonden budget: een geldbedrag dat een persoon die in aanmerking komt voor een individuele voorziening, onder door het college bepaalde voorwaarden mag besteden aan een compenserende voorziening naar eigen keuze. Nadere uitwerking omtrent de relatie tussen diverse compenserende voorzieningen en daarbij behorende persoonsgebonden budgetten vindt plaats in het Uitvoeringsbesluit. q. Financiële tegemoetkoming: Een financiële tegemoetkoming is een geldbedrag dat is bedoeld om een bepaalde voorziening te verwerven. Het is (vrijwel) nooit een kostendekkende vergoeding, maar een bedrag, bedoeld als tegemoetkoming in de kosten. r. Algemeen gebruikelijk: Evenals onder de Wet voorzieningen gehandicapten het geval was, is het ook onder de Wet maatschappelijke ondersteuning niet de bedoeling dat de gemeentelijke overheid voorzieningen verstrekt, waarover de aanvrager, gezien zijn individuele situatie, ook zonder zijn handicap of beperking, zou kunnen beschikken. Deze voorzieningen worden als algemeen gebruikelijk beschouwd. Kosten van dergelijke voorzieningen worden (óók indien deze medisch noodzakelijk zijn) geacht te passen in het voor iedereen als normaal te beschouwen leef- en bestedingspatroon. Zij moeten dan ook door de aanvrager zelf worden betaald. Wat in een concrete situatie als algemeen gebruikelijk te beschouwen is, hangt af van de geldende maatschappelijke normen van het moment van de aanvraag. Het begrip algemeen gebruikelijk is geconcretiseerd in de jurisprudentie van de Centrale Raad van Beroep. Het begrip heeft vaak voor verwarring gezorgd, omdat algemeen gebruikelijke voorzieningen soms wel specifiek voor een handicap worden aangeschaft, maar vanwege hun algemeen gebruikelijke karakter toch niet vergoed worden. Om duidelijk te maken wat in de wet verstaan wordt onder dit begrip is de begripsomschrijving vanuit de jurisprudentie in de verordening opgenomen. 24